МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Багануур дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч А.Бямбажав даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй явуулж, Нийслэлийн Багануур дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äýõ хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð õÿíàí øèéäâýðë¿¿ëýõýýð èð¿¿ëñýí С.Алтанцогооä холбогдох эрүүгийн 1704000980031 дугаартай хэргийг 2017 оны 10 дугаар ñàðûí 19-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

            Шүүх хуралдаанд:                     

 Нарийн бичгийн дарга                               Б.Одгэрэл

 Улсын яллагч                                                Ж.Бүрэнжаргал

 Хохирогч                                                        Ц.Отгонжаргал

 Ø¿¿ãäýã÷èéí ºì㺺ëºã÷                           Ж.Öýöýãýý

 Шүүгдэгч                                                   С.Алтанцогоо нар оролцов.

 Ø¿¿ãäýã÷: Монгол улсын иргэн, 1976 оны 07 дугаар сарын 29-ний өдөр Булган аймгийн Бүрэгхангай суманд төрсөн, эмэгтэй, 41 настай, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5, нөхөр 3 хүүхдийн хамт Улаанбаатар хот Баянзүрх дүүргийн 4 дүгээр хороо, Цэргийн хотхоны карьерийн 8 дугаар гудамжны 201 тоот õàøààíä оршин суух, ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, Боржигон овгийн Санжмятавын Алтанцогоо /РД:УС76072901/.

Прокурорын яллах дүгнэлтэд:

Шүүгдэгч С.Алтанцогоо нь 2017 оны 9 дүгээр сарын 17-ны өдөр архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Багануур дүүргийн 4 дүгээр хороо, Хэрлэнгийн 12 дугаар гудамжны 6 тоотод иргэн Ц.Отгонжаргалтай эр, эмийн хардалтын улмаас маргалдаж түүнийг зодож эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогдсон байна.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëàâ. ¯¿íä:

           Шүүгдэгч С.Алтанцогоогийн мөрдөн байцаалтын шатанд áîëîí ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò өгсөн: “...Би 2017 оны 09 дүгээр сарын 16-ны өдөр Улаанбаатар хотоос ирээд найз Ууганбаярын гэрт хоносон. Тэднийд хоночихоод маргааш нь буюу 9 дүгээр сарын 17-ны өглөө босоод байж байтал Хэрлэнгийн 12-6 тоотод Заяа эгч намайг дуудсан. Тэднийд очоод нэг том пиво уучихаад Хүрлээ гэх айлын гэрт ороод унтсан. Нөгөө хэд маань хашаан доторхи саравчин дотор ууцгааж байсан. Тухайн үед тэнд Энхжаргал, Хүрлээ, Батболд, Хонгорзул бид нар байсан. Тэгээд би унтаж байсан чинь нэг хүн нүүр рүү цохихоор нь гайхаад босоод ирсэн чинь Отгонжаргал ирчихсэн байсан ба намайг гичий нохойгоор нь дуудаад áàéõààð нь бид хоёр зууралдаад авсан. Тэгээд тэнд байсан хүмүүс бид хоёрыг салгасан. Тэр оройдоо би Улаанбаатар хот орсон. Би Отгонжаргалын үснээс нь зулгааж гарнаас нь хазсан нь үнэн. Би хийсэн үйлдлээ хүлээн зөвшөөрч байна...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 23, 27 дугаар хуудаñ, ø¿¿õ õóðàëäààíû òýìäýãëýëýýñ/,

            Õîõèðîã÷ Ц.Отгонжаргалын мөрдөн байцаалт болон шүүхийн õýëýëö¿¿ëýãò өгсөн: “...2017 оны 09 дүгээр сарын 17-ны өдөр 16 цагийн үед Багануур дүүргийн 4 дүгээр хороо Хэрлэнгийн 12-6 тоотод байх найз Аззаяагийн гэр рүү орж явтал тэдний хашаан доторхи сүүдрэвчинд Сонинсувд, Хүрлээ, Хонгорзул, Батболд гэх 4 хүн архи уугаад сууцгааж байсан. Би Аззаяагийн гэр рүү орж юм ярьж сууж байгаад 15 орчим минутын дараа гараад явж байсан чинь Сонинсувд гэх хүүхэн араас дуудаад Энхжаргал ах танаас салчихсан биз дээ гэж асуусан. Тэгэхээр нь би тийм бид хоёр түр маргалдчихсан байгаа гэсэн чинь Энхжаргал ах урьд шөнө Алтанцогоо эгчтэй хамт манайд хоносон. Шөнө ерөөсөө унтуулаагүй. Энэ хоёр чинь одоо ах дүү хүмүүс биз дээ гэхээр нь одоо яая гэхэв дээ. Одоо тэгээд наад хоёр чинь байгаа юм уу гэсэн чинь одоо хүртэл манай гэрт байгаа ороод харахгүй юу гэхээр нь гэр рүү нь очоод хаалгыг нь гаднаас нь татсан чинь хаалга нь дотроосоо уяатай байсан. Тэгэхээр нь би Энхжаргалын гар утас руу залгасан чинь тэр гэр дотор утас нь дуугарч байхаар нь хаалгаа онгойлгооч гээд хаалгыг нь тогшоод байсан чинь ойролцоогоор 15 орчим минутын дараагаар манай нөхөр Энхжаргал хаалга онгойлгохоор нь орсон чинь гэрийн хоймор хэсэгт нь газраар ор засчихсан байсан. Намайг дотогшоо оронгуут Алтанцогоо гэх хүүхэн уг орноос босоод баруун ор руу гүйгээд хөшигнийх нь цаагуур орсон. Тэгтэл Энхжаргал намайг барьж аваад тэр хүүхэн рүү ойртуулаагүй. Алтанцогоо тэр хооронд хувцасаа өмссөн. Би тухайн үед тэр хоёрт хандан та хоёр гэгээн цагаан өдрөөр айлын гэрт юу хийж байдаг юм бэ? гэсэн чинь бид хоёр яагаачгүй, чи хөгшин хүүхэн минь манай дүүгээс зайлаач гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь би ямар ч байсан та хоёр хоорондоо учиртай болоод надад дургүй байдаг юм байна, би одоо мэдлээ гэсэн чинь чи ер нь миний дүүгээс сал гэж үсэрч босч ирсэнээ намайг үсдээд доошоо дараад хөлөөрөө хэвлий цээж хэсэг рүү өшиглөсөн. Тэгэхээр нь би үснээсээ тавиулах гээд гараараа цаашаа түлхэх гэсэн чинь зүүн талын гарын маань ядам хурууг хазчихсан. Тэгсэн чинь гадаа сууж байсан хүмүүс гүйж орж ирээд салгах гэсэн чинь миний үснээс тавихгүй зулгаагаад байсан. Тэр хүмүүс арай гэж салгахаар нь би баруун талынх нь гэр буюу Аззаяагийн гэр рүү орсон. Миний толгой 2 газар хавдсан, үс хэсэг газар зулгааж хуйх нь гарсан, зүүн талын чих хавдсан, зүүн гарын ядам хурууг хазаж гэмтээсэн...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 7, 9 дүгээр хуудас, ø¿¿õ õóðàëäààíû òýìäýãëýëýýñ/,

           Шүүх эмнэлгийн шинжээч эмч Ө.Шаарийбуугийн 2017 оны 09 дүгээр сарын 18-ны өдрийн 09шэ/245 дугаартай “...Ц.Отгонжаргалын биед баруун гарын долоовор хуруунд язарсан шарх, зулайд зулгаралт, зулайд зөөлөн эдийн гэмтэл. Дээрх гэмтэл нь хатуу мохоо хүчин зүйлийн хэд хэдэн удаагийн зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдсэн байх боломжтой. Мөн дээрх гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид энгийн хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөх эсэх нь эмчилгээний болон эдгэрэлтээс хамаарна...” гэñýí дүгнэлт /хх-ийн 12 дугаар хуудас/

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээллийг хүлээн авсан “...Багануур дүүргийн 4 дүгээр хороо, Хэрлэнгийн 12 дугаар гудамжны 6 тоотод манай нөхрийн авга эгч миний үснээс зулгааж хуруу хазсан...” ãýñýí тэмдэглэл, гэрэл зураг /хх-ийн 1, 3 дугаар хуудас/,

Шүүгдэгч С.Алтанцогоогийн хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэх хүсэлт, хохирогчид хохирол төлбөрөө төлөхөө илэрхийлсэн баримт /хх-ийн 35, 36 дугаар хуудас/

Урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудсàíä: “…С.Алтанцогоо нь ЦЕГ-ын МСТТ-ийн лавлагааны санд ял шийтгэл бүртгэгдээгүй болохыг тодорхойлсон…”  /хх-ийн 30 дугаар хуудас/ çýðýã äýýðõè íîòëîõ áàðèìòóóä áîëíî.

 Ø¿¿õýýñ õýðãèéí òàëààð òîãòîîñîí áàéäàë áîëîí òýäãýýðò ºãñºí ä¿ãíýëòèéí òàëààð:

 Хохирогчийн мэдүүлгийг үүргийг сануулж хуульд заасан журмын дагуу бэхжүүлж авсан, øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëòèéã хэрэгт хувийн сонирхолгүй, зохих мэдлэг, дадлага, туршлагатай, гаргасан дүгнэлтийнхээ хариуцлагыг хүлээх чадвар бүхий шинжээч гаргасан байх ба уг дүгнэлтэд талууд маргаагүй байна. Шүүгдэгчийн мөрдөн байцаалтын болон шүүх хуралдааны үед гэм буруугаа хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлэг нь хохирогчийн мэдүүлэг болон түүнд учирсан гэмтлийн талаарх шинжээчийн дүгнэлтээр давхар батлагдаж байна. Иймд дээрх нотлох баримтуудыг энэ хэрэгт хамааралтай, хэргийн үйлдлийг хангалттай нотолж чадсан, хууль ёсны шаардлагыг хангасан, үнэн зөв баримтууд мөн гэж үнэлэв.

Шүүгдэгч С.Алтанцогоо нь 2017 оны 9 дүгээр сарын 17-ны өдөр архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Багануур дүүргийн 4 дүгээр хороо, Хэрлэнгийн 12 дугаар гудамжны 6 тоот õàøààíä áàéõ ãýðò иргэн Ц.Отгонжаргалтай эр эмийн хардалтын улмаас маргалдаж түүнийг зодож зулайí баруун дээд хэсэгт 6х5см, 5х4см хаваí, тухайн хэсгийн үс 6х5см зулгарñàí, баруун гарын долоовор хурууны гадна болон дотор хэсэгт 2х1см, 1.5х0.5см, 1х0.5см язарсан шарõ çýðýã ãýìòýë учруулсан áîëîõ нь шүүгдэгчийн “...Хохирогч Ц.Отгонжаргалын биед хөнгөн хохирол учруулснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэсэн мэдүүлэг, õîõèðîã÷èéí “…С.Алтанцогоо намайг үсдээд доошоо дараад хөлөөрөө хэвлий цээж хэсэг рүү өшиглөж, зүүн талын гарын маань ядам хурууг хазсан …” ãýñýí ìýä¿¿ëýã, шинжээч эмчийн 09шэ/245 дугаартай дүгнэлт зэрэг нотлох баримтуудаар хөдөлбөргүй тогтоогдож байна.

Хохирогчийн бие махбодид учирсан гэмтэл нь хөнгөн хохирол болох нь шинжээчийн “...Уг гэмтэл нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна...” гэсэн дүгнэлтээр тогтоогджээ. Шүүгдэгчийн үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байна. Шүүгдэгч үйлдэл, хор хохиролд санаатай хандсан нь хохирогчòîé ìàðãàëäàæ, таарамжгүй харилцаа үүсгэсэн зэрэг үйлдлээр нь тогтоогджээ.

Шүүгдэгч С.Алтанцогоо нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан хохирогчийн “эрүүл мэндийн халдашгүй байх эрхэд” ноцтой халдсан байна.

Иймд С.Алтанцогоог Эрүүгийн хуулийн 11.6 дугаар ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí “хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол ó÷ðóóëах” ãýìò хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож ял шийтгэл оногдуулах үндэслэлтэй байна.

Пðîêóðîðîîñ ÿëëàãäàã÷ С.Алтанцогоог дөрвөн зуун тавин нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу дөрвөн зуун тавин мянган /450.000/ төгрөгийн торгох ÿë øèéòãýõ ñàíàëûã ãàðãàñан íü прокурорын бичгээр гаргасан санал /хх-ийн 39 дүгээр хуудас/, уг саналтай танилцсан яллагдагчийн гарын үсэг /хх-ийн 41 дүгээр хуудас/, шүүгдэгчèéí “…хохирогчèйн 270.000 төгрөгийн хохирлыг төлж барагдуулахаа илэрхийлсэн…” баримт /хх-ийн 36 дугаар хуудас/ зэргээр тогтоогдож байна.

Прокурорын саналыг харгалзан шүүгдэгч С.Алтанцогоод 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох ял шийтгэæ, òîðãîõ ÿëûã ÿëòíû ãàðãàñàí “…îäîîãîîð áàãà îðëîãîòîé òóë òîðãîõ ÿëûã íýã æèëèéí õóãàöààíä õóâààæ òºëæ ÷àäíà…” ãýñýí õ¿ñýëò, ò¿¿íèé õóâèéí áàéäëûã õàðãàëçàí Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дýõ хэсэгт зааснаар торгох ялыг õýñýã÷иëýí òºë¿¿ëýõýýð áàéíà.

            Ø¿¿ãäýã÷èä õîëáîãäîõ èðãýíèé áè÷èã áàðèìò ø¿¿õýä øèëæèæ èðýýã¿é, öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, ýä õºðºí㺠áèò¿¿ìæëýýã¿é, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, ýíý õýðýãò ãàðñàí áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíû çàðäлыг òîäîðõîéëж èð¿¿ëýýã¿é áîëíî.

             Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлийн 1, 8, 9 дэх хэсгүүд, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 4 дэх хэсгүүд, 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Боржигон овгийн Санжмятавын Алтанцогоог хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрýã үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн òóñãàé àíãèéí 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасíààð Боржигон овгийн Санжмятавын Алтанцогоог дөрвөн зуун тавин /450/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу дөрвөн зуун тавин мянган /450.000/ төгрөгөөр торгох ÿë øèéòãýñ¿ãýé.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсã¿¿äýä зааснаар торгох ялыг 2018 оны 10 дугаар сарын 20-ний өдрийн дотор биелүүлэхийг, тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол хорих ялаар солихыг ялтан С.Алтанцогоод тус тус мэдэгдсүгэй.
4. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлèéí 497.1, 505 дугаар зүйлèéí 505.1 äýõ õýñýãò òóñ òóñ çààñíûã áàðèìòëàí С.Алтанцогооãîîс хохирогчид учруулсан ýð¿¿ë ìýíäèéí õîõèðîëä 270.000 /õî¸ð зуун äàëàí мянган/ төгрөгийг гаргуулж хохирогч Ц.Отгонжаргалä олгосугай.
5. Тогтоол хүчин төгөлдөр болтол С.Алтанцогоод óðüä àâñàí хувийн баталгаа гаргах òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
6. С.Алтанцогоод õîëáîãäîõ èðãýíèé áè÷èã áàðèìò ø¿¿õýä øèëæèæ èðýýã¿é, öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, ýä õºðºí㺠áèò¿¿ìæлэгдэýã¿é, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, ýíý õýðýãò ãàðñàí áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíû çàðäлыг òîäîðõîéëæ èð¿¿ëýýã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.
7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар эс зөвшөөрвөл шийтгэх тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах эрхтэй.
8. Эрүүгийн  хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  37.1 ä¿ãýýð зүйлийн 2 äàõü õýñýãò зааснаар  анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлсүгэй.

 

 

 

          ДАРГАЛАГЧ,  ШҮҮГЧ                                     А.БЯМБАЖАВ