77104949 [email protected]
Шийдвэрийн мэдээлэл
Шүүх Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч Батчулууны Сосорбарам
Хэргийн индекс 2138005840614
Дугаар 2022/ДШМ/11
Огноо 2022-06-08
Зүйл хэсэг 27.10.2.3.,
Улсын яллагч Л.О

Холбоотой шийдвэрүүд
 
 

Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2022 оны 06 сарын 08 өдөр

Дугаар 2022/ДШМ/11

 

 

 

 

 

 2022        *******06           *******08                      *******                  2022/ДШМ/11

 

  *******Б.Цид*******холбогдох*******

   *******эрүүгийн*******хэргийн*******тухай

 

Хөвсгөл*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******Н.Баярхүү*******даргалж,*******шүүгч*******Л.Эрдэнэбат,*******Ерөнхий*******шүүгч*******Б.Сосорбарам*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанд:

Прокурор:*******Н.Энхтулга,

Иргэний*******хариуцагч:*******Б.Чимэдцэрэн,

Нарийн*******бичгийн*******дарга:*******Н.Алтанхундага*******нарыг*******оролцуулан

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******29-ний*******өдрийн*******2022/ШЗ/101*******дүгээр*******шийтгэх*******тогтоолыг*******эс*******зөвшөөрч*******иргэний*******хариуцагч*******Б.Чимэдцэрэнгийн*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлоор*******Б.Цид*******холбогдох*******............................*******дугаартай*******эрүүгийн*******хэргийг*******2022*******оны*******5*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдөр*******хүлээн*******авч,*******Ерөнхий*******шүүгч*******Б.Сосорбарамын*******илтгэснээр*******хянан*******хэлэлцэв.

Очир*******овогт*******Баасанхүүгийн*******Ц,*******….....*******оны*******...*******дүгээр*******сарын*******09-ний*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймагт*******төрсөн,*******….*******настай,*******эрэгтэй,*******бүрэн*******дунд*******боловсролтой,*******жолооч*******мэргэжилтэй,*******“.............-нд*******жолооч*******ажилтай,*******ам*******бүл*******4,*******эхнэр,*******2*******хүүхдийн*******хамт*******амьдардаг,******* Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******.....*******дугаар*******багийн*******............*******тоотод*******оршин*******суух*******бүртгэлтэй,*******ял*******шийтгэлгүй*******/регистрийн*******дугаар*******…..................../.*******

Б.Ц*******нь*******2020*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Түнэл*******сумын*******3*******дугаар*******багийн*******нутаг*******“Байшинтын*******дөрөлж”*******гэх*******газар*******“Н”*******ХХК-ийн*******эзэмшлийн*******“Веiben*******N01310”*******маркийн*******98-75*******ХӨА*******улсын*******дугаартай*******том*******оврын*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодон*******явахдаа*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******холбогдох*******заалтуудыг*******зөрчсөний*******улмаас*******эсрэг*******урсгалд*******орж*******П.Отгонжаргалын*******жолоодон*******явсан*******“Тоуоtа*******Магк*******X*******Zio”*******маркийн*******01-68*******УБЭ*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгсэлтэй*******мөргөлдөж*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******зорчиж*******явсан*******П.Хишигсүрэн,*******А.Мөнхболд*******нарын*******эрүүл*******мэндэд*******хүнд*******гэмтэл*******учруулсан*******гэмт*******хэрэгт*******холбогджээ.

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүх*******2022*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******29-ний*******өдрийн*******2022/ШЗ/101*******дүгээр*******шийтгэх*******тогтоолоор*******шүүгдэгч*******Очир*******овогт*******Баасанхүүгийн*******Цийг*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсгийн*******2.3-т*******заасан*******автотээврийн*******хэрэгслийн*******жолооч*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөний*******улмаас*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хүнд*******хохирол*******учруулж,*******“Автотээврийн*******хэрэгслийн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдал,*******ашиглалтын*******журам*******зөрчих”*******гэмт*******хэргийг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцож,*******2021*******оны*******7*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдөр*******батлагдсан*******Өршөөл*******үзүүлэх*******тухай*******хуулийн*******5*******дугаар*******зүйлийн*******5.1-д*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Б.Цид*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсгийн*******2.3-т*******зааснаар*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж*******ирүүлсэн*******эрүүгийн*******хэргийг*******өршөөн*******хэрэгсэхгүй*******болгож, *******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1,*******499*******дүгээр*******зүйлийн*******499.1,*******510*******дугаар*******зүйлийн*******510.1-т*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Б.Цаас*******350,661*******(гурван*******зуун*******тавин*******мянга*******зургаан*******зуун*******жаран*******нэг)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******хохирогч*******А.Мөнхболд*******(РИ98090511)-д,*******1,021,937*******(нэг*******сая*******хорин*******нэгэн*******мянга*******есөн*******зуун*******гучин*******долоо)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******хохирогч*******П.Хишигсүрэн*******(РИ77091507)-д,*******6,459,100*******(зургаан*******сая*******дөрвөн*******зуун*******тавин*******есөн*******мянга*******нэг*******зуу)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******иргэний*******нэхэмжлэгч*******П.Отгонжаргал*******(ФВ67111515)-д,*******Иргэний*******хуулийн*******498*******дугаар*******зүйлийн*******498.1,*******499*******дүгээр*******зүйлийн*******499.1,*******499.4,*******510*******дугаар*******зүйлийн*******510.1-т*******зааснаар*******иргэний*******хариуцагч*******“Н”*******ХХК-иас*******350.661*******(гурван*******зуун*******тавин*******мянга*******зургаан*******зуун*******жаран*******нэг)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******хохирогч*******А.Мөнхболд*******(РИ98090511)-д,*******1,021,937*******(нэг*******сая*******хорин*******нэгэн*******мянга*******есөн*******зуун*******гучин*******долоо)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******хохирогч*******П.Хишигсүрэн*******(РИ77091507)-д,*******6,459,100*******(зургаан*******сая*******дөрвөн*******зуун*******тавин*******есөн*******мянга*******нэг*******зуу)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******иргэний*******нэхэмжлэгч*******П.Отгонжаргал*******(ФВ67111515)-*******д*******тус*******тус*******олгож,*******хохирогч*******П.Хишигсүрэн*******2,356,125*******(хоёр*******сая*******гурван*******зуун*******тавин*******зургаан*******мянга*******нэг*******зуун*******хорин*******тав)*******төгрөгийн,*******хохирогч*******А.Мөнхболд*******3,331,678*******(гурван*******сая*******гурван*******зуун*******гучин*******нэгэн*******мянга*******зургаан*******зуун*******далан*******найм)*******төгрөгийн,*******иргэний*******нэхэмжлэгч*******П.Отгонжаргал*******2,700,000*******(хоёр*******сая*******долоон*******зуун*******мянга)*******төгрөгийн*******хохирол,*******цаашид*******гарах*******эмчилгээний*******зардлын*******талаарх*******нотлох*******баримтаа*******бүрдүүлэн*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******шүүгдэгч*******Б.Ц,*******иргэний*******хариуцагч*******“Н”*******ХХК-иас*******нэхэмжлэх*******эрхтэй*******болохыг*******дурдаж,*******хэрэгт*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******хураагдсан*******зүйлгүй,*******битүүмжлэгдсэн*******эд*******хөрөнгөгүй,*******шүүгдэгчээс*******гаргуулах*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зардалгүй*******болохыг*******дурдаж*******шийдвэрлэжээ.*******

Иргэний*******хариуцагч*******“Н”*******ХХК-ний*******захирал*******Б.Чимэдцэрэн*******давж*******заалдах*******гомдолдоо:*******Баасанхүүгийн*********************нь*******манай*******“Н*******ХХК”-ний*******эзэмшлийн*******Веiben*******N01310”*******маркийн*******98-75*******ХӨА*******улсын*******дугаартай*******том*******оврын*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******явахдаа*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******1.3,*******3.4,*******11.3*******дахь*******заалтуудыг*******зөрчиж*******“Тоуоtа*******Магк*******X*******Zio”*******маркийн*******01-68*******УБЭ*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгсэлтэй*******мөргөлдөж*******зорчигч******* Х,*******М*******нарын*******эрүүл*******мэндэд*******хүнд*******гэмтэл,*******мөн*******тус*******иргэдэд*******эд*******хөрөнгийн*******их*******хэмжээний*******хохирол*******учруулаад*******бүрэн*******төлж*******барагдуулаагүй,*******мөн*******“Н”*******ХХК-ний*******эзэмшлийн*******98-75*******ХӨА*******том*******оврын*******тээврийн*******хэрэгсэл*******бүрэн*******шатсаны*******улмаас*******“Н*******ХХК”-д*******86*******сая*******төгрөгийн*******бодит*******хохирол*******учруулсан.*******Манай*******байгууллага*******хүнлэг*******энэрэнгүй*******чанар*******гаргаж*******Цаар*******шатсан*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хохирлыг*******төлүүлэхгүйгээр*******харин*******иргэн*******Х,*******М*******нарын*******эрүүл*******мэнд,*******эд*******хөрөнгийн*******хохирлыг*******100*******хувь*******төлж*******барагдуулахаар*******харилцан*******тохиролцсон*******2020*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******“Н”*******ХХК-иас*******Б.Цтай*******хийсэн*******хэлцэл*******биелүүлээгүйд*******гомдолтой*******байна.*******Хэрэв*******Б.Ц*******нь*******зөвшөөрч*******дээрх*******иргэдийн*******хохирлыг*******барагдуулахгүй*******бол*******“Н”*******ХХК*******нь*******шатсан*******машины*******бодит*******хохирлоо*******нэхэмжлэх*******болно.

...шийтгэх*******тогтоолын*******3*******дахь*******заалтын*******“Н”*******ХХК-нд*******хамаарах*******7,831,698*******төгрөгийг*******гаргуулах*******шийдвэрийг*******зөвшөөрөхгүй.*******Харин*******2020*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдрийн*******хэлцлийн*******дагуу*******Б.Цаас*******гаргуулж,*******хохирсон*******иргэдэд*******олгуулах*******шийдвэр*******гаргаж*******өгнө*******үү*******гэжээ.*******

Хуралдаанд*******оролцсон*******прокурор*******дүгнэлтдээ:*******Шийтгэх*******тогтоолыг*******хэвээр*******үлдээх*******нь*******зүйтэй*******гэсэн*******санал*******гаргаж*******байна*******гэв.

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******иргэний*******хариуцагчийн*******давж*******заалдах*******гомдолд*******заасан*******асуудлаар*******хязгаарлахгүйгээр*******хэргийн*******бүх*******үйл*******ажиллагаа,*******шийдвэрийг*******бүхэлд*******нь*******хянав.

Шүүгдэгч*******Б.Ц*******нь*******2020*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Түнэл*******сумын*******3*******дугаар*******багийн*******нутаг*******“Байшинтын*******дөрөлж”*******гэх*******газар*******“Н”*******ХХК-ийн*******эзэмшлийн*******“Веiben*******N01310”*******маркийн*******98-75*******ХӨА*******улсын*******дугаартай*******том*******оврын*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******явахдаа*******Монгол*******улсын*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******1.3,*******3.4,*******11.3-т*******заасныг*******зөрчсөний*******улмаас*******эсрэг*******урсгалд*******орж*******П.Отгонжаргалын*******жолоодон*******явсан*******“Тоуоtа*******Магк*******X*******Zio”*******маркийн*******01-68*******УБЭ*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгсэлтэй*******мөргөлдөж,*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******зорчиж*******явсан*******П.Хишигсүрэн,*******А.Мөнхболд*******нарын*******эрүүл*******мэндэд*******хүнд*******гэмтэл*******учруулсан*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******нь*******хэрэгт*******авагдаж,*******шүүх*******хуралдаанаар*******хэлэлцэгдсэн*******нотлох*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогдсон*******талаарх*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******дүгнэлт*******үндэслэлтэй*******болжээ.

Анхан*******шатны*******шүүх*******прокуророос*******шүүхэд*******шилжүүлсэн*******хэргийн*******хүрээнд*******шүүгдэгч*******Б.Цийн*******гэм*******бурууг*******хянан*******хэлэлцэж,*******хуульд*******заасан*******үндэслэл,*******журмын*******дагуу*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдаж,*******шүүх*******хуралдаанд*******хэлэлцэгдсэн*******нотлох*******баримтуудыг*******үндэслэн*******хэргийн*******үйл*******баримтыг*******тогтоож,*******түүний*******үйлдсэн*******хэрэг*******нь*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10 дугаар*******зүйлийн 2*******дахь*******хэсгийн*******2.3-т*******заасан*******гэмт*******хэргийн*******шинжид*******хамаарч*******байгааг*******зөв*******тайлбарлаж,*******Эрүүгийн*******хууль*******болон*******Өршөөл*******үзүүлэх*******тухай*******хуулийг******* зөв*******хэрэглэсэн*******байна.

Шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******шинжлэн*******судлагдсан*******нотлох*******баримтууд*******нь*******энэ*******хэрэгт*******хамааралтай,*******хуульд*******заасан*******үндэслэл*******журмын*******дагуу*******хэрэгт*******цуглуулж, *******бэхжүүлсэн,*******гэрч,*******хохирогч,*******шүүгдэгчээс*******мэдүүлэг*******авахдаа*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******журам,*******шаардлага*******зөрчөөгүй,*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******явцад*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******оролцогчийн*******хуулиар*******хамгаалагдсан*******эрхийг*******хассан*******буюу*******хязгаарласан*******зөрчил*******тогтоогдоогүй*******учир*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтыг*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэхэд*******ач*******холбогдолтой,*******хамаарал*******бүхий*******гэж*******үзсэн*******нь*******үндэслэлтэй*******гэж*******үзнэ.

Эрүүгийн*******хуулийн*******2.5*******дугаар*******зүйлийн*******1-д*******“Энэ*******хуулийн*******тусгай*******анид*******заасан*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******хүний*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэнд,*******эд*******хөрөнгө,*******бусад*******эрх,*******эрх*******чөлөө,*******нийтийн*******болон*******үндэсний*******ашиг*******сонирхол,*******аюулгүй*******байдалд*******шууд*******учирсан*******үр*******дагаврыг*******гэмт*******хэргийн*******хохиролд*******тооцно.”,*******мөн*******зүйлийн*******2-т*******“Энэ*******хуулийн*******тусгай*******ангид*******заасан*******гэмт*******хэрэг*******үйлдэж*******хохирол*******учруулсны*******улмаас*******үүссэн*******үр*******дагаврыг*******гэмт*******хэргийн*******хор*******уршигт*******тооцно.”*******гэж*******тус*******тус*******зохицуулсан*******бөгөөд*******шүүх*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтын*******хүрээнд*******шүүгдэгч*******болон*******иргэний*******хариуцагчаар*******хохирогч*******нарт*******учирсан*******хохирлыг*******нөхөн*******төлүүлэхээр*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлтэй.

Иргэний*******хуулийн*******498*******дугаар*******зүйлийн*******498.1-д*******“Ажиллагсад*******хөдөлмөрийн*******гэрээ*******буюу*******албан*******тушаалын*******дагуу*******хүлээсэн*******үүргээ*******гүйцэтгэх*******явцад*******гэм*******буруутай*******үйлдэл*******/эс*******үйлдэхүй/-ээрээ*******бусдад*******учруулсан*******гэм*******хорын*******хариуцлагыг*******түүнийг*******ажиллуулж*******байгаа*******ажил*******олгогч”*******хүлээхээр*******зохицуулсан.*******Шүүгдэгч*******Б.Ц*******“Н”*******ХХК-д******* жолоочоор*******ажилладаг*******нь*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтаар*******нотлогдож*******байх*******тул*******шүүгдэгчийн*******албан *******үүргээ*******гүйцэтгэх*******явцдаа*******бусдад*******учруулсан*******гэм*******хорын*******хариуцлагыг*******түүнийг*******ажиллуулж*******байгаа*******ажил*******олгогчид*******хүлээлгэсэн*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******дээрх*******заалтад*******нийцжээ.

Иргэний*******хариуцагч*******өөрт*******учирсан*******хохирлоо*******нэхэмжлэх*******эсэх*******нь*******түүний*******эрхийн*******асуудал*******учир*******шүүгдэгчээс*******хохирол*******нэхэмжлэхгүйгээр*******шийдвэрлэсэн*******нь*******иргэний*******хариуцагчийг*******Иргэний*******хуулийн*******498*******дугаар*******зүйлийн*******498.1-д*******заасан*******хариуцлагаас*******чөлөөлөх*******үндэслэл*******болохгүй.

Иймд*******дээрх*******үндэслэлээр*******иргэний*******хариуцагчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авах*******үндэслэлгүй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******дүгнэв.

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.9*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.1,*******2-т*******заасныг*******тус*******тус*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:*******

1.Иргэний*******хариуцагч*******Б.Чимэдцэрэнгийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2022*******оны*******3*******дугаар*******сарын*******29-ний*******өдрийн*******2022/ШЦТ/101*******дугаартай*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хэвээр*******үлдээсүгэй.*******

2.Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******40.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******2-т*******зааснаар*******анхан*******болон*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******Эрүүгийн*******хуулийг*******зөрүүтэй *******хэрэглэсэн,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийг*******ноцтой*******зөрчсөн*******нь*******шүүхийн*******шийдвэрт*******нөлөөлсөн,*******хуулийг*******Улсын*******дээд*******шүүхийн*******албан*******ёсны*******тайлбараас*******өөрөөр*******тайлбарлаж*******хэрэглэсэн*******гэж*******үзвэл*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардуулсан,*******эсхүл*******хүргүүлснээс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******оролцогч*******хяналтын*******журмаар*******гомдол*******гаргах,*******прокурор,*******дээд*******шатны*******прокурор*******эсэргүүцэл*******гаргах*******эрхтэйг*******дурдсугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ                              ******* Н.БАЯРХҮҮ

         ******* *******                            ШҮҮГЧИД                               *******Л.ЭРДЭНЭБАТ

                                                                *******            Б.СОСОРБАРАМ