| Шүүх | Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Жаргалсайханы Азбаяр |
| Хэргийн индекс | 101/2024/02513/И |
| Дугаар | 101/ШШ2024/03846 |
| Огноо | 2024-08-08 |
| Маргааны төрөл | Түрээсийн гэрээ, |
Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2024 оны 08 сарын 08 өдөр
Дугаар 101/ШШ2024/03846
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Б дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Ж.Азбаяр даргалж, тус шүүхийн танхимд хийсэн хуралдаанаар,
Нэхэмжлэгч: Х******* дүүрэг, ******* дугаар хороо, Д******* ******* дүгээр гудамж ******* тоот хаягт оршин байрлах Ж******* я******* п******* ХХК /рд:6554*******57/-ийн нэхэмжлэлтэй,
Хариуцагч: Б дүүрэг, *******6 дугаар хороо, дугаар хотхон, ******* дүгээр байр тоот хаягт оршин суух Б овогт Б Э /рд:УЮ*******7*******223*******0/-д холбогдох,
*******4,539,920 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.
Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч А.Н, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.С, гэрч Н.Б, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ө.Аззаяа нар оролцов.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
*******. Нэхэмжлэгч Ж******* я******* п******* ХХК нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл, түүний төлөөлөгч А.Н нь шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Манай Ж******* я******* п******* ХХК нь иргэн Б.Этой 2023 оны 05-р сарын 05-ны өдөр 23-0*******33 тоот түрээсийн гэрээг харилцан тохиролцож байгуулсан.
Хариуцагч нь түрээсийн гэрээгээр хэв, труба, булан гэх нийт 250 ширхэг бараа материал түрээслэн авч 60-96 хоног ашигласан. Гэвч түрээсийн гэрээний үүргийн үлдэгдэл төлбөр 9,693,2*******0 төгрөгийг өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд төлөхгүй байна.
Хариуцагч нь түрээслэн авсан 250 ширхэг бараа материалаас булан *******0*20 хэмжээтэй 4 ширхэг, булан 2,4 хэмжээтэй 40 ширхэг, хэв 30********20 хэмжээтэй 3 ширхэг, хэв 40********20 хэмжээтэй ******* ширхэг, хэв 50********20 хэмжээтэй 6 ширхэг, хэв 60********20 хэмжээтэй 6 ширхэг, у2 тулаас 30 ширхэг, 2м труба 3 ширхэг, 4м труба 4 ширхэг нийт 97 ширхэг бараа материалыг буцаан хүлээлгэн өгөлгүй дутааж актлуулсан. Актын төлбөрийг Барилгын туслах материал түрээслэх гэрээ-ний 7.3 дах хэсэгт Түрээслэгч нь түрээсэлж байгаа бараа материалыг хүлээн авснаас хойших эвдрэл гэмтлийг б хариуцах бөгөөд эд зүйлийг б устгасан эсхүл дахин ашиглагдахгүйгээр эвдэж, гэмтээсэн тохиолдолд тухайн түрээсийн зүйлийг зах зээлийн үнээр тооцож *******00 хувь төлөх үүргийг хүлээх бөгөөд үүнд тухайн эд зүйлийг худалдан авч хүргэсэн буюу тээвэрлэсэн, ашиглалтад оруулахаар угсарсан бүхий л зардлыг мөн хамааруулан төлнө заасны дагуу тус барааг зарах үнээр тооцоолсон болно.
Мөн Барилгын туслах материал түрээслэх гэрээний 7.2 дахь хэсэгт /түрээслэгч нь түрээсийн гэрээний төлбөрийг зохих хугацаанд нь буюу гэрээгээр хүлээсний дагуу төлөөгүй бол төлөгдөөгүй үнийн дүнгээс тооцож хоног тутам 0.5 хувийн алданги төлнө/ гэж заасан. Алдангийг түрээс зогссон өдрөөс буюу 2023/09/0******* өдрөөс нэхэмжлэл гаргах өдрийг хүртэл тооцоход гүйцэтгээгүй үнийн дүнгийн 50 хувиас хэтэрч байх тул Иргэний хуулийн 232.4 дүгээр хэсэгт нийцүүлэн гүйцэтгээгүй үнийн дүнгийн 50 хувиар бодож 4,*******46,640 төгрөгийн алданги тооцов.
Манай байгууллагын зүгээс удаа дараа Б.Э-той холбогдож түрээсийн үлдэгдэл тооцоог шаардаж, бүх нөхцөл байдлыг албан бичгээр мэдэгдсэн. Бид утсаар ярьж, гэрийн хаягаар нь эрэн хайн очиж уулзсан ба удахгүй төлнө, дуусгачихна, ямар ч асуудалгүй, мөнгө ороод ирвэл шууд хийнэ гэх зэргээр бидэнд хэлсэн. Гэвч сүүлийн 2 сарын турш бидэнд та нар шүүхээрээ яв, одоо боломжгүй гээд утсаа салгаж, гэртээ байсан ч хаалгаа нээхгүй хариу өгөхгүй байгаа. Энэхүү нөхцөл байдал нь Иргэний хуулийн 3**************-р зүйлд заагдсан өөрийн үүргийг хүлээхгүй байгаа учир манай байгууллагын эрх ашгийг хохироож байна.
Иргэн Э нь манай 250 ширхэг бараа материалыг Сэлэнгэ аймгийн Зүүнхараа гэдэг газар өөрийн хувийн эзэмшил, ашиглалтад байдаг газар дээр эмийн сангийн зориулалттайгаар барилга байгууламж угсарна гэж аваад 60-94 хоног ашигласан. Бид нар орлого, зарлагын падаанаас үндэслээд харахад 97 ширхэг барааг дутааж авчирсан, Тийм учраас бид нар үндсэн шаардлага дээрээ буюу түрээсийн төлбөр дээрээ актын тооцоо болох 6,337,000 төгрөгөөр нэмэгдүүлсэн байдлаар тооцоод нийтдээ 9,693,2*******0 төгрөгийн үндсэн шаардлагаар нэхэмжлэл гаргаж байна. Түрээсийн гэрээний 7.2 дугаар зүйлд зааснаар түрээсийн гэрээний төлбөрийг зохих хугацаанд буюу гэрээгээр хүлээсэн үүргийн дагуу төлөөгүй бол төлөгдөөгүй үнийн дүнгээс тооцож хоног тутам 0,5 хувиар алданги тооцно гэсний дагуу бид нар 2023 оны 09 дүгээр сарын 0*******-ний өдрөөс эхлэн нэхэмжлэл гаргах өдрийг хүртэлх алдангийг тооцоход бол нийт үнийн дүнгийн 50 хувиас хэтэрч байсан тул алданги 4,*******46,640 төгрөг, нийт *******4,539,320 төгрөгийг нэхэмжилж байна. Нэхэмжилж буй *******4,539,320 төгрөгөөс *******,500,000 төгрөг төлсөн учраас нэхэмжлэлийн шаардлагаа *******,500,000 төгрөгөөр багасгаж байна гэв.
2. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд гаргасан болон шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа: Ж******* я******* п******* ХХК-тай иргэн Б.Э 2023 оны 5 сарын 5-ны өдөр 23-0*******33 тоот түрээсийн гэрээг байгуулж, ******* сарын түрээсийн төлбөр болон барьцаа мөнгө үлдээсэн. Анхан шатны шүүхээр шүүгдээд *******,409,*******00 төгрөгийг гарга гэсэн шийдвэрийн дагуу Ж******* я******* п*******д *******,500,000 төгрөгийг шилжүүлсэн. Бараа материал хүлээлгэн өгсөн Төмөрхуяг, Даваа болон Э нарт 47 ширхэг бараа дутуу байгаа гэж хэлсэн мөртлөө яагаад 97 ширхэг бараа дутуу гээд байгааг ойлгохгүй байна. Зарим бараа материалыг аваачин өгөхөд буцаасан байсан. Хуучин бараа материал хэд дахин нугалсан үнээр төлүүлэх гэж байгаа бол бид төлөхгүй. Бараа материалыг олж өгнө. Алдангийг төлж чадахгүй, Бараа материалаар нь төлж өгнө. Зүүнхараад бараа материал нь үлдчихсэн байсан. Зүүнхараагаас авчраад өгнө гэв.
3. Зохигчдын шүүхэд гаргаж өгсөн болон шүүхийн журмаар бүрдүүлсэн нотлох баримтаас нэхэмжлэгчийн өгсөн нотлох баримт нь:
3.*******. Нэхэмжлэгчээс хуулийн этгээдийн нэгдсэн бүртгэлийн гэрчилгээ /хх 7/, 3.2. итгэмжлэл /хх *******/,
3.3.Барилгын туслах материал түрээслэх гэрээний нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар /хх 9-**************/,
3.4. орлогын падааны хуулбар 5 ширхэг /хх *******2-*******4/,
3.5.зарлагын падааны хуулбар /хх *******4/,
3.6. Хариуцагч Б.Эын гараар бичсэн хүсэлт /хх 7*******/
3.7. Ж******* я******* п******* ХХК-ийн бараа материалыг түрээслэх болон зарах үнийн санал /хх 79-*******0/,
3.*******. Ж******* я******* п******* ХХК-ийн тодорхойлолт олгох тухай албан бичиг /хх **************/,
3.9. Ж******* я******* п******* ХХК-ийн тодорхойлолт олгох тухай албан бичиг /хх *******3/ шүүхэд тус тус гаргаж өгсөн.
3.*******0.Шүүх нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн хүсэлтээр гэрчээр Н.Бг асуужээ.
ҮНДЭСЛЭХ нь:
4. Нэхэмжлэгчийн шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагаас 9,793,*******30 төгрөгийг хариуцагчаас гаргуулан нэхэмжлэгчид олгуулж, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх 4,746,790 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй гэж үзлээ.
5. Нэхэмжлэгч нь тал дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ ...Барилгын туслах материал түрээслэх гэрээний дагуу барилгын туслах материалын түрээсийн төлбөр, акталсан бараа материалын төлбөр, засварын төлбөрүүдийг нэгтгэн 9,693,2*******0 төгрөг, алданги 4,*******46,640 төгрөг, нийт *******4,539,920 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэж тодорхойлсон.
Хариуцагч тал нэхэмжлэлийн шаардлагыг татгалзаж буй үндэслэлээ ... Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн дагуу *******,409,*******00 төгрөгийг төлөх байснаас Ж******* я******* п******* ХХК-д *******,500,000 төгрөгийг шилжүүлсэн. 97 ширхэг бараа материал бус 47 ширхэг бараа дутуу өгсөн, Хуучин бараа материал хэд дахин нугалсан үнээр төлүүлэх гэж байгаа бол бид төлөхгүй. Бараа материалыг олж өгнө. Алдангийг төлж чадахгүй, Бараа материалаар нь төлж өгнө. Зүүнхараад бараа материал нь үлдчихсэн байсан. Зүүнхараагаас авчраад өгнө гэх тайлбар гарган мэтгэлцсэн.
6. Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичмэл нотлох баримтуудаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.
Нэхэмжлэгч Ж******* я******* п******* ХХК болон хариуцагч иргэн Б.Э нар нь 2023 оны 05 дугаар сарын 05-ны өдөр барилгын туслах материал түрээслэх гэрээ байгуулагджээ. /хх 9-**************/
Уг гэрээгээр нэхэмжлэгч нь барилга барих, барилгын угсралт засварын ажил явуулах аж ахуйн үндсэн үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлэхэд нь зориулж барилгын туслах материалыг хариуцагчид түрээслэх, хариуцагч нь түрээсийн төлбөрийг гэрээнд заасан хугацаанд төлж, гэрээний зүйлийг тогтоосон хугацаанд буцаан өгөхөөр тохиролцсон байна.
Иргэний хуулийн 3************** дугаар зүйлийн 3**************.*******-д Түрээсийн гэрээгээр түрээслүүлэгч нь түрээслэгчийн эзэмшил, ашиглалтад аж ахуйн үйл ажиллагаа явуулах болон дүрэмд заасан зорилгоо биелүүлэхэд нь зориулж тодорхой хөрөнгө шилжүүлэх, түрээслэгч нь гэрээгээр тохирсон түрээсийн төлбөрийг төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ мөн хуулийн 3**************.3-т Хуульд өөрөөр заагаагүй бол түрээсийн гэрээг бичгээр байгуулах бөгөөд үл хөдлөх эд хөрөнгө түрээслэх гэрээг үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэлийн газарт бүртгүүлнэ. гэж тус тус зохицуулжээ.
Талуудын хооронд байгуулагдсан түрээсийн гэрээ нь бичгээр байгуулагдах хуулийн шаардлага хангасан болох нь хэрэгт авагдсан 2023 оны 05 дугаар сарын 05-ны өдөр барилгын туслах материал түрээслэх гэрээгээр нотлогдож байх бөгөөд зохигчид гэрээ байгуулсан эсэх асуудлаар маргаагүй. Иймд талуудын хооронд ргэний хуулийн 3************** дугаар зүйлийн 3**************.*******-д заасан түрээсийн гэрээний харилцаа үүссэн тул хүчин төгөлдөр гэрээнд заасан үүргээ талууд биелүүлэх, биелүүлээгүй тохиолдолд үүргийн гүйцэтгэл, үр дагаврыг шаардах эрхтэй. /хх 9-**************/
7. Хариуцагчийн 2024 оны 0******* дүгээр сарын 25-ны төлбөр тооцоо, түрээсийн талаарх гар бичмэлээр хэв хашмал түрээсэлсэн, төлбөрийн үлдэгдэлтэй болох нь тогтоогдсон. Хариуцагч энэхүү гар бичмэлийн талаар маргаагүй. /хх 7*******/
*******. Иргэний хуулийн 3************** дугаар зүйлийн 3**************.5-д Энэ бүлэгт өөрөөр заагаагүй бол түрээсийн гэрээнд эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний журам нэгэн адил үйлчилнэ гэж зааснаар мөн хуулийн 2*******7 дугаар зүйлийн 2*******7.*******, 2************** дугаар зүйлийн 2**************.*******.*******, 2*******9 дүгээр зүйлийн 2*******9.*******.2 дахь хэсгүүдэд зааснаар эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний харилцаанд хөлслүүлэгч нь гэрээний үргэлжлэх хугацаанд хөлслөгчид гэрээнд заасны дагуу ашиглах боломжтой, ашиглалтын шаардлага хангасан тодорхой эд хөрөнгийг бодит эзэмшил, ашиглалтад шилжүүлэх, үүний хариуд хөлслөгч нь тухайн эд хөрөнгө ашигласны хөлсийг төлөх үүргийг тус тус хүлээдэг. Хариуцагч түрээсийн зүйлийн доголдолтой холбоотой шаардлага гаргаж маргаагүй, 250 ширхэг доголдолгүй түрээсийн зүйл хүлээн авсан нь 2023 оны 5 дугаар сарын 06-ны өдрийн зарлагын падаанаар тогтоогдож байна. /хх *******4/
Нэхэмжлэгч нь зохигчдын хооронд 2023 оны 05 дугаар сарын 05-ны өдөр байгуулсан барилгын туслах материал түрээслэх гэрээний *******.4-т Түрээслэгч нь түрээсийн бараа материалыг хугацаа хэтрүүлэн ашигласан тохиолдолд түрээслэгчид хүлээлгэн өгөх өдрийг хүртэлх хугацааны төлбөрөө түрээслэгч төлнө гэж заасны дагуу түрээсийн төлбөрийг шаардах эрхтэй. /ХХ **************/
Тодруулбал, гэрээг 2023 оны 05 дугаар сарын 05-ны өдөр байгуулж бараа материал, түрээсийн зүйлийг 2023 оны 05 дугаар сарын 06-ны өдөр түрээслэгчид хүлээлгэн өгч ******* сарын түрээсийн төлбөр төлөгдсөн байх тул 2023 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрөөс хойших хугацааны түрээсийн төлбөрийг тооцно. Хариуцагч нэхэмжлэлд дурдсан ашигласан хугацааны талаар маргаагүй тул эд зүйл бүрээр ашигласан хугацаа тус бүрд ногдох төлбөрийг тооцвол:
60********20 хэв 6 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 274 хоногт 542,520 төгрөг
50********20 хэв 6 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 274 хоногт 542,520 төгрөг,
40********20 хэв ******* ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 274 хоногт 90,420 төгрөг,
30********20 хэв 3 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 274 хоногт 27*******,260 төгрөг,
*******0*20 булан 4 ширхэгийг ******* хоногт 250 төгрөг, 274 хоног 274,000 төгрөг,
2,4 булан 40 ширхэгийг ******* хоногт 220 төгрөг, 274 хоногт 2,4**************,200 төгрөг,
4 м труба 4 ширхэгийг ******* хоногт *******60 төгрөг, 274 хоногт *******75,360 төгрөг,
2 м труба 4 ширхэгийг ******* хоногт **************0 төгрөг, 274 хоногт *******20,0 төгрөг,
V2 төмөр 30 ширхэгийг ******* хоногт **************0 төгрөг, 274 хоногт 904,200 төгрөг,
40********20 хэв *******5 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 7 хоногт 34,650 төгрөг,
30********20 хэв *******2 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 7 хоногт 27,0 төгрөг,
*******0*20 хэв 2******* ширхэгийг ******* хоногт 250 төгрөг, 7 хоногт 49,000 төгрөг,
60********20 хэв *******2 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 2******* хоногт *******3,*******60 төгрөг,
60********20 хэв 5 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 24 хоногт 39,600 төгрөг,
50********20 хэв 6 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 24 хоногт 47,520 төгрөг
60********20 хэв 45 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 25 хоногт 37*******,250 төгрөг,
50********20 хэв *******6 ширхэгийг ******* хоногт 330 төгрөг, 25 хоногт *******32,000 төгрөг,
30********20 хэв 5 ширхэг, ******* хоногт 330 төгрөг, 25 хоногт 4*******,250 төгрөг,
4 м труба 2 ширхэг, ******* хоногт *******60 төгрөг, 25 хоногт *******,000 төгрөг,
2 м турба ******* ширхэг, ******* хоногт **************0 төгрөг, 25 хоногт 2,750 төгрөг
4 м труба 6 ширхэг, ******* хоногт *******60 төгрөг, ************** хоногт *******4,4*******0 төгрөг буюу нийт 6,253,420 төгрөгийн түрээсийн төлбөрийг нэхэмжлэгч шаардах эрхтэй.
9. Иргэний хуулийн 2************** дугаар зүйлийн 2**************.2.5-д хөлслүүлэгч нь хууль буюу гэрээнд заасан бусад эрх эдлэхийг, 2*******9 дүгээр зүйлийн 2*******9.*******.5-д гэрээ дуусгавар болоход эд хөрөнгийг хөлслүүлэгчид б бүтэн буцааж өгөх үүрэг хүлээхийг 2*******9.*******.7-д хөлслүүлэгч хууль буюу гэрээнд заасан үүрэг хүлээхийг зохицуулсан ба талуудын байгуулсан гэрээний 7.3-д Түрээслэгч нь түрээсэлж байгаа бараа материалыг хүлээн авснаас хойших эвдрэл гэмтлийг б хариуцах бөгөөд эд зүйлийг б устгасан эсхүл ашиглагдахааргүйгээр эвдэж, гэмтээсэн тохиолдолд тухайн түрээсийн зүйлийг зах зээлийн үнээр тооцож *******00 хувь төлөх үүргийг хүлээх бөгөөд үүнд тухайн эд зүйлийг худалдан авч хүргэсэн буюу тээвэрлэсэн, ашиглалтад оруулахаар угсарсан зардлыг мөн хариуцан төлнө гэж зааснаар түрээсэлсэн 250 ширхэг зүйлээс дутаасан буюу хүлээлгэн өгөөгүй 97 ширхэг бараа, материалын үнэ болох 6,337,000 төгрөгийг хариуцагчаас гаргуулах үндэслэлтэй. /хх **************/
Тодруулбал, Нэхэмжлэгч нь анх 60********20 хэв 6******* ширхгийг хүлээлгэн өгч, 62 ширхгийг буцаан авсан, 50********20 хэв 2******* ширхгийг хүлээлгэн өгч, 22 ширхгийг буцаан авсан, 40********20 хэв *******6 ширхгийг хүлээлгэн өгч, *******5 ширхэгийг буцаан авсан, 30********20 хэв 20 ширхэгийг хүлээлгэн өгч, *******7 ширхэгийг буцаан авсан, *******0*20 булан 32 ширхгийг хүлээлгэн өгч, 2******* ширхгийг буцаан авсан, 2,4 булан 40 ширхгийг хүлээлгэн өгч буцаан аваагүй, 4 м труба *******2 ширхгийг хүлээлгэн өгч, ******* ширхгийг буцаан авсан, 2 м труба 4 ширхэгийг хүлээлгэн өгч, ******* ширхгийг буцаан авсан, V2 төмөр 30 ширхгийг хүлээлгэн өгч буцаан аваагүй болох нь зарлага болон орлогын падаанаар тогтоогдож байх бөгөөд дутаасан бараа материалын зах зээлийн нэг бүрийн үнийг хэрэгт авагдсан үнийн саналаар хариуцагчтай барилгын туслах материал түрээслэх гэрээг байгуулахдаа тохиролцсон болох нь гэрчийн мэдүүлэг, үнийн санал зэрэг баримтаар тогтоогдсон. /хх *******2-*******4, 79/
9. Мөн талуудын хооронд байгуулсан түрээсийн гэрээний 7.4-т түрээслэгч түрээсийн эд зүйлийг гэмтээсэн тохиолдолд дахин засварлахад зориулж тухайн эд зүйлийг сэргээн засварлахаар хүргэсэн буюу тээвэрлэсэн ашиглалтад оруулахаар угсарсан бүхий л зардлыг мөн хамруулан төлнө гэж заасны дагуу хэрэгт авагдсан орлогын падааныг гэрээнд заасан засварын үнээр тооцвол нөхөөс ,000 /*******,000х7/ төгрөг, гагнуур хийхэд *******0,000 /5,000х2/ төгрөг, сапуд резва засварт *******0,000 /5,000х2/ төгрөг, нийт 76,000 төгрөгийн зардал нэхэмжлэгчээс гарсан гэж үзнэ.
*******0. Түүнчлэн зохигчдын 2023 оны 05 дугаар сарын 05-ны өдөр байгуулсан барилгын туслах материал түрээслэх гэрээний гэрээний 7.2-д Түрээслэгч нь түрээсийн гэрээний төлбөрийг зохих хугацаанд нь буюу гэрээгээр хүлээсэн үүргийн дагуу төлөөгүй бол төлөгдөөгүй үнийн дүнгээс тооцож хоног тутам 0.5 хувийн алданги төлнө гэж түрээсийн гэрээний харилцаанд буюу түрээсийн төлбөртэй холбогдуулан тохиролцсон байх бөгөөд уг тохиролцоо Иргэний хуулийн 232 дугаар зүйлийн 232.4, 232.6-д заасантай нийцэж байгаа тул түрээсийн төлбөрийн алдангийн хэмжээг 2023 оны 06 дугаар сарын 06-ний өдрөөс хойш тооцон гаргуулахаар шаардах эрхтэй байна.
Харин түрээсийн эд зүйлийг гэмтээснийг засварлах төлбөр, актлагдсан бараа материалын төлбөрт алданги тооцох агуулга гэрээнд тусгагдаагүй тул буцаан хүлээлгэн өгөөгүй 97 ширхэг бараа, материалын үнэ болох 6,337,000 төгрөг, засварын 76,000 төгрөгийн төлбөрт алданги тооцох үндэслэлгүй.
**************. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн тайлбар болон хэрэгт авагдсан зарлагын падаанаас үзвэл 373,000 төгрөгийн эд зүйлийг хариуцагчид худалдсан байх тул зохигчдын хооронд Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.*******-д заасан худалдах худалдан авах гэрээний харилцаа мөн үүссэн байна. /хх *******4/
Нэхэмжлэгч нь түрээсийн гэрээ байгуулах үед 373,000 төгрөгийн 2*******60 ширхэг бараа материалыг худалдаж, хариуцагч тохиролцсон үнийг хугацаанд нь б төлсөн байх тул талуудын хооронд байгуулсан худалдах худалдан авах гэрээгээр хүлээсэн үүргээ талууд зохих ёсоор биелүүлсэн, энэ талаар зохигчид маргаагүй.
*******2. Зохигчид гэрээ байгуулах үед хариуцагч нь 5,354,200 төгрөг төлснөөс худалдсан бараа, материалын үнэ болох 373,600 төгрөг, 2023 оны 05 дугаар сарын 06-ны өдрөөс 2023 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийг хүртэлх хугацааны ******* сарын түрээсийн төлбөр *******,9*******0,600 төгрөгийг хасч тооцвол барьцаа 3,000,000 төгрөг үлдэх бөгөөд түрээсийн нийт төлбөрийн үүрэг болох 6,253,420 төгрөгөөс барьцаа 3,000,000 төгрөгийг хасвал 3,253,420 төгрөгийн түрээсийн төлбөрийн үүргийг хариуцагч гүйцэтгээгүй байна.
Иймд хариуцагчаас түрээсийн төлбөр 3,253,420 төгрөг, алданги *******,626,7*******0 төгрөг, гэмтээсэн түрээсийн зүйлийн засварын төлбөр 76,000 төгрөг, буцаан хүлээлгэн өгөөгүй 97 ширхэг бараа материалын үнэ болох 6,337,000 төгрөгийг нийт **************,369,*******30 төгрөг, үүнээс хариуцагчийн 2024 оны 05 дугаар сарын *******5-ны өдөр төлсөн *******,500,000 төгрөгийг хасч 9,793,*******30 төгрөгийг гаргуулах нь зүйтэй гэж үзлээ.
Хариуцагч нь 47 ширхэг бараа материал хүлээлгэн өгөөгүй, алданги төлөхгүй, бараа материалыг тухайн бараа материалаар нь өгнө гэх татгалзал, тайлбараа баримтаар нотлоогүй.
Өөрөөр хэлбэл хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг татгалзаж буй үндэслэлээ Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 3******* дугаар зүйлийн 3*******.******* дэх хэсэгт зааснаар нотлох баримтаар нотлох үүргээ хэрэгжүүлсэнгүй.
*******3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .2-т зааснаар нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангасан тохиолдолд хангасан хэсэгт холбогдох хураамжийг хариуцагчаас гаргуулна.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************5 дугаар зүйлийн **************5.2.2, **************6, ********************* дугаар зүйлийг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
*******. Иргэний хуулийн 232 дугаар зүйлийн 232.6, 3************** дугаар зүйлийн 3**************.*******, 326 дугаар зүйлийн 326.2 дахь хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч Б.Эоос 9,793,*******30 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Ж******* я******* п******* ХХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх 4,746,790 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.
2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .2, 60 дугаар зүйлийн 60.*******, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.*******-т зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 230,643 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Б.Эоос улсын тэмдэгтийн хураамжид *******7*******,640 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч Ж******* я******* п******* ХХК-д олгосугай.
3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9.2, **************9.4, **************9.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг гарсан өдрөөс хойш *******4 хоногт гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдаж, мөн хуулийн *******20 дугаар зүйлийн *******20.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш *******4 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг тус тус дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Ж.АЗБАЯР