Зохигчийн эвлэрлийг баталж,

хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай

 

 

Х******* аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч М.Эрдэнэ-Оюун би

Нэхэмжлэгч: Х******* а******* Ж******* сумын дугаар (Ц*******) багийн З******* гудамжинд байрлах, Х******* а******* ******* ******* нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Х******* а******* Ж******* сумын 0 дүгээр (Б*******) багийн ******* тоотод оршин суух, Цийн Тд холбогдох

"Зээлийн төлбөр ,, ( ) төгрөг гаргуулах” тухай иргэний хэргийг хянаад,

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч Х******* а******* пын ******* итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Д нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: Ц.Т нь 019 оны дугаар сарын -ний өдөр Ж******* сумын Сум хөгжүүлэх сангаас "Алт, Мөнгө, Уран дархан" хийх зориулалтааp ,, төгрөгийн зээлийг хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр жилийн 3 хувийн хүүтэй, 3 жилийн (36 сар) хугацаанд эргэн төлөхөөр гэрээ байгуулан зээл авсан.

Гэвч тэрээр ,1, төгрөгийг төлж барагдуулаагүй, гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэлгүй зөрчсөний улмаас Ж******* сумын сум хөгжүүлэх санд хохирол учирсан байна.

Засгийн ******* тусгай сангийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.3.5, Засгийн ******* 016 оны 153 дугаар тогтоолын дахь заалт, энэхүү тогтоолоор баталсан "Сум хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг бүрдүүлэх, зарцуулах, тайлагнах, хяналт тавих журам"-д зааснаар сумын Засаг дарга Сум хөгжүүлэх санг удирдан зохион байгуулж, хяналт тавьж, нэхэмжлэл гаргах эрхтэй бөгөөд Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хууль, Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд зааснаар Засаг дарга нь харьяалах нутаг дэвсгэртээ төрийн удирдлагыг хэрэгжүүлэх чиг үүрэг бүхий засаг төрийн төлөөлөгч буюу Улсын төсвөөс санхүүждэг төрийн захиргааны байгууллага юм.

Сангийн эргэлтийн хөрөнгө нь улсын төсвөөс олгогддог, жижиг дунд үйлдвэр шинээр байгуулах буюу үйл ажиллагааг нь өргөтгөх, шинэчлэхэд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж, хөнгөлөлттэй зээл олгоход зориулан зарцуулагддаг, мөн зээлээ гэрээнд заасан хугацаанд төлөөгүй нь бусад иргэдэд зээл олгож дэмжлэг үзүүлэх боломжийг хязгаарлаж байгаа тул төрийн болон нийтийн ашиг сонирхол зөрчиж байгаа үйлдэл гэж дүгнэхээр байна.

Зээлийн гэрээний хугацаа 0 оны дугаар сарын -ний өдөр дуусгавар болсон ба Иргэний хуулийн дугаар зүйлийн ..1 дэх хэсэгт зааснаар шаардлага гаргах хөөн хэлэлцэх хугацаа дуусаагүй байна.

Иргэний хуулийн 1 дүгээр зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт "Зээлийн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шилжүүлэх, зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрөл, тоо, чанар, хэмжээний эд хөрөнгө буюу мөнгийг тохирсон хугацаанд буцаан өгөх үүргийг тус тус хүлээнэ", дугаар зүйлийн .1 дэх хэсэгт "Зээлийн гэрээгээр талууд хэлэлцэн тохиролцож хүү тогтоож болно", 19 дүгээр зүйлийн 19.1 дэх хэсэгт "Үүрэг гүйцэтгэгч хүлээсэн үүргээ зөрчсөн тохиолдолд үүрэг гүйцэтгүүлэгч учирсан хохирлоо арилгуулахаар шаардах эрхтэй.", дугаар зүйлийн .5 дахь хэсэгт "Мөнгөн төлбөрийн үүргээ хугацаанд нь гүйцэтгээгүй бол үүрэг гүйцэтгэгч хэтрүүлсэн хугацаанд тохирсон хүү төлөх үүрэгтэй.", .7 дахь хэсэгт "Үүрэг гүйцэтгэгч хугацаа хэтрүүлснээс учирсан хохирлыг арилгуулахаар үүрэг гүйцэтгүүлэгч шаардах эрхтэй.", 3 дугаар зүйлийн 3.1 дэх хэсэгт "Хүлээсэн үүргээ гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй тал хууль болон гэрээнд зааснаар нөгөө талдаа төлөх ёстой мөнгөн төлбөрийг анз гэнэ.", 3.5 дахь хэсэгт "Үүргээ гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй тал нь төлөхөөр хууль болон гэрээнд урьдчилан тодорхой хэмжээгээр заасан, эсхүл гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн тодорхой хувиар тогтоосон анзыг торгууль гэнэ." гэж, мөн талуудын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээнд заасны дагуу Ц.Таар зээлийг нөхөн төлүүлэх нь хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

******* тухай хуулийн 0 дугаар зүйлийн 0.1 дэх хэсэгт "П төрийн ашиг сонирхол зөрчигдсөн гэж үзвэл төрийн байгууллагын хүсэлтээр, нийтийн ашиг сонирхол зөрчигдсөн гэж төрийн байгууллагын хүсэлт, эсхүл өөрийн санаачилгаар захиргааны болон иргэний хэрэг шүүхээр хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд зохигчоор, эсхүл гуравдагч этгээдээр оролцоно", мөн хуулийн 1 дүгээр зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт "Төр, нийтийн ашиг сонирхлыг төлөөлөн шүүхэд нэхэмжлэл, тайлбар, гомдол гаргана" гэж зааснаас гадна Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1 дэх хэсгийн .1.-д "Бусдын эрх, эрх чөлөө, ашиг сонирхлыг хамгаалж шүүхэд мэдүүлэх эрх нь хуулиар олгогдсон этгээдээс гаргасан нэхэмжлэл нь иргэний хэрэг үүсгэх үндэслэл болно" гэсний дагуу п нь нийтийн ашиг сонирхлыг хамгаалах эрх нь хуулиар олгогдсон этгээдэд хамаарах бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1 дэх хэсэгт "П төрийн ашиг сонирхол зөрчигдсөн гэж үзвэл төрийн байгууллагын хүсэлтээр, эсхүл өөрийн санаачилгаар иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд энэ хуулийн 5 дугаар зүйлд заасны дагуу төрийн нэрийн өмнөөс оролцоно" гэж заасны дагуу өөрийн санаачилгаар Иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцож нэхэмжлэл гаргах нь хууль тогтоомжийн шаардлагад нийцнэ.

Нөгөөтээгүүр Ж******* сумын Засаг даргын зүгээс зээлийг нөхөн төлүүлэхээр өөрөөр хэлбэл төрд учирсан хохирлыг нөхөн төлүүлэхээр зээлийн гэрээний хугацаа дуусгавар болсноос хойш болон зээлийн төлбөрийг хуваарийн дагуу хугацаанд нь төлүүлэх талаар санаачилга гараагүйгээс гадна нэхэмжлэл бичихээс татгалзаж, төрд учирсан хохирлыг нөхөн төлүүлэхээр нэхэмжлэл бичиж, иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд төрийг төлөөлж оролцож өгнө гэсэн агуулга бүхий хүсэлтийг гаргасныг хүлээн авч шийдвэрлэсний улмаас төрд учирсан хохирлыг нөхөн төлүүлэхээр п нэхэмжлэл бичих хэрэгцээ шаардлага үүссэнийг дурдах нь зүйтэй.

Иймд Ц.Таар гэрээгээр хүлээсэн үүргээ зөрчиж, зээлийн төлбөрийг бүрэн төлөлгүй, бусад иргэдэд зээл" олгож дэмжлэг үзүүлэх боломжийг хязгаарлаж, төрийн болон нийтийн аль алиных нь ашиг сонирхолд хохирол учруулсан гэж үзэхээр байх тул төрд учирсан хохирыг нөхөн төлүүлж, хохирол гаргуулахаар пын нэхэмжлэл гаргаж байна.

Иргэн Ц.Таар зээлийн төлбөр болох ,1, төгрөгийг гаргуулж, Ж******* сумын Хоршоо хөгжүүлэх сангийн төрийн сангийн 016150 тоот дансанд оруулж өгнө үү.

******* нэхэмжлэл нь Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 1 дүгээр зүйлийн 1.1.-т заасан үндэслэлээр улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдөхөөр байх тул улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлж өгнө үү гэжээ.

Зохигчид эвлэрлийн гэрээндээ: Х******* а******* пын ******* нэхэмжлэлтэй, Ц.Тд холбогдох зээлийн төлбөр ,1, төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэрэгт нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Д болон хариуцагч Ц.Т бид дараах нөхцөлөөр харилцан тохирч, эвлэрлийн гэрээ байгууллаа.

1.Нэхэмжлэлийн шаардлагаас ,, төгрөгийг хариуцагч Ц.Т нь 0 оны 5 дугаар сарын 0-ны өдөр төлсөн тул нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь гаргуулахаас татгалзлаа.

.Нэхэмжлэлийн үлдэх шаардлага болох ,1, төгрөгийг хариуцагч Ц.Т нь дараах байдлаар төлнө.

-0 оны 6 дугаар сарын 0-ны өдөр ,00, төгрөг,

-0 оны 7 дугаар сарын 0-ны өдөр ,00, төгрөг,

-0 оны дугаар сарын 0-ны өдөр ,1, төгрөгөөр тус тус төлөхөөр тохиролцлоо.

3.0 оны 6 дугаар сарын 0-ны өдрийн дотор эхний төлбөр болох ,00, төгрөгийг төлөхгүй бол үндсэн үнийн дүн болох ,1, төгрөгийг шийдвэр гүйцэтгэлийн журмаар албадан гүйцэтгүүлнэ.

.Улсын тэмдэгтийн хураамжийг хуульд заасны дагуу шийдвэрлүүлэхээр тохиролцлоо гэжээ.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1.Х******* а******* ******* ******* нэхэмжлэлтэй, хариуцагч Ц.Тд холбогдох, "Зээлийн төлбөр ,, ( ) төгрөг гаргуулах” тухай иргэний хэрэгт зохигчийн эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.

.Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Д, хариуцагч Ц.Т нар эвлэрч эвлэрлийн гэрээ байгуулсан байна. Тэд эвлэрлийн гэрээндээ: Нэхэмжлэлийн шаардлагаас ,, төгрөгийг хариуцагч Ц.Т нь 0 оны 5 дугаар сарын 0-ны өдөр төлсөн тул нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь гаргуулахаас татгалзаж, хариуцагч Ц.Т нь нэхэмжлэлийн үлдэх шаардлага болох ,1, төгрөгөөс ,00, төгрөгийг 0 оны 6 дугаар сарын 0-ны өдөр, ,00, төгрөгийг 0 оны 7 дугаар сарын 0-ны өдөр, ,1, төгрөгийг 0 оны дугаар сарын 0-ны өдөр төгрөгөөр тус тус төлөхөөр, 0 оны 6 дугаар сарын 0-ны өдрийн дотор эхний төлбөр болох ,00, төгрөгийг төлөхгүй бол үндсэн үнийн дүн болох ,1, төгрөгийг шийдвэр гүйцэтгэлийн журмаар албадан гүйцэтгүүлэхээр тохиролцжээ.

3.Нэхэмжлэгч, хариуцагч нарын эвлэрэл нь хууль зөрчөөгүй, гуравдагч этгээдийн ашиг сонирхлыг хөндөөгүй байх тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 дүгээр зүйлийн 7.-т зааснаар зохигчдын эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж үзлээ.

.Талуудын эвлэрлийг баталсан шүүгчийн захирамжид гомдол гаргах, дахин энэ асуудлаар шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхгүй болохыг, хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэснээс үүсэх үр дагаврыг тус тус тайлбарлан гарын үсэг зуруулав. 

5.Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7.1 дүгээр зүйлийн 7.1.1, 1 дүгээр зүйлийн 1.1.3-т зааснаар нэхэмжлэгч нь улсын тэмдэгтийн хураамж 1, төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдаж, нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаардлагаас ,, төгрөгийг хариуцагч нь төлсөн үндэслэлээр татгалзсан тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.5-д зааснаар ,, төгрөгт ногдох улсын тэмдэгтийн хураамж болох 7, төгрөгийн тал хувь болох , төгрөг, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 дүгээр зүйлийн 7.5-д зааснаар ,1, төгрөгт ногдох улсын тэмдэгтийн хураамж , төгрөгийн тал хувь ,.5 төгрөгийг тус тус хариуцагчаас гаргуулж, улсын орлогод оруулахаар шийдвэрлэлээ.

 

Хариуцагч нь энэ захирамжийг сайн дураар биелүүлээгүй бол шүүхийн шийдвэрийн адил албадан гүйцэтгэхийг дурдав.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйл, 3 дугаар зүйлийн 3.1-д заасныг удирдлага болгон

 

ЗАХИРАМЖЛАХ нь:

1.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 дүгээр зүйлийн 7.1-д зааснаар нэхэмжлэгч Х******* а******* ******* ******* нэхэмжлэлтэй, хариуцагч Ц.Тд холбогдох "Зээлийн төлбөр ,, ( ) төгрөг гаргуулах” тухай иргэний хэрэгт нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Д нь нэхэмжлэлийн шаардлагаас ,, төгрөгийг хариуцагч Ц.Т нь 0 оны 5 дугаар сарын 0-ны өдөр төлсөн тул гаргуулахаас татгалзаж, хариуцагч Ц.Т нь нэхэмжлэлийн үлдэх шаардлага болох ,1, төгрөгөөс ,00, төгрөгийг 0 оны 6 дугаар сарын 0-ны өдөр, ,00, төгрөгийг 0 оны 7 дугаар сарын 0-ны өдөр, ,1, төгрөгийг 0 оны дугаар сарын 0-ны өдөр төгрөгөөр тус тус төлөхөөр, 0 оны 6 дугаар сарын 0-ны өдрийн дотор эхний төлбөр болох ,00, төгрөгийг төлөхгүй бол үндсэн үнийн дүн болох ,1, төгрөгийг шийдвэр гүйцэтгэлийн журмаар албадан гүйцэтгүүлэхээр эвлэрсэн зохигчийн эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

.Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7.1 дүгээр зүйлийн 7.1.1, 1 дүгээр зүйлийн 1.1.3-т зааснаар нэхэмжлэгч нь улсын тэмдэгтийн хураамж 1, ( ) төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.5, 7 дүгээр зүйлийн 7.5-д зааснаар 11,0.5 (нэг төгрөг таван мөнгө) төгрөгийг хариуцагчаас гаргуулан улсын орлогод оруулсугай.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .6-д зааснаар энэхүү захирамжийг зохигч нар сайн дураар биелүүлээгүй бол шүүхийн шийдвэрийн адил албадан гүйцэтгэхийг мэдэгдсүгэй.

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7 дүгээр зүйлийн 7.-т зааснаар хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэснээр зохигчид давж заалдах, хяналтын журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр гомдол гаргах, энэ асуудлаар анхан шатны шүүхэд дахин нэхэмжлэл гаргах эрхгүй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

                                    ШҮҮГЧ                                    М.ЭРДЭНЭ-ОЮУН