Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2024 оны 07 сарын 31 өдөр

Дугаар 101/ШШ2024/03715

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Б дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Ганболд дгалж, тус шүүхийн танхимд хийсэн хуралдаана,

Нэхэмжлэгч: С******* дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, ******* ******* оффис ******* тоот хаягт оршин байрлах “С******* ******* ББСБ” ХХК /рд:05*******2/-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хиуцагч: Б дүүрэг, дүгээр хороо, гудамж, тоот хаягт оршин суух П М /рд:МЭ805002/-д холбогдох,

Зээлийн гэрээний үүрэгт болон үүргээ биелүүлээгүйгээс учирсан хохиролд нийт 14,91.1 төгрөг ггуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч Э.У, хиуцагч П.М, шүүх хуралдааны нийн бичгийн дга Ө.Аззаяа н оролцов.

           

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1.         Нэхэмжлэгч “С******* ******* ББСБ “ ХХК нь шүүхэд ггасан нэхэмжлэл, түүний төлөөлөгч Э.У нь шүүх хуралдаанд ггасан тайлбтаа: 20 оны 05-р сын 10-ний өдөр 050104 тоот Зээлийн гэрээгээр хиуцагчид 1,499,900 /Нэг сая дөрвөн зуун ерэн есөн м есөн зуун төгрөг/ төгрөгийг сын %-ийн хүүтэй, 18 сын хугацаатай, хэрэглээний зориулалта зээлсэн.

Зээлдэгч нь манай ББСБ-аас олгосон зээлээр “С ” ХХК-аас Samsung А72 загвын г утас худалдан авсан.

Зээлдэгч нь зээлийн гэрээний хавсралтад заасан зээлийн эргэн төлөлтийн хуваийн дагуу зээлээ төлөх үүрэгтэй боловч уг хуваийг зөрчиж, нийт эргэн төлөлтийг огт хийгээгүй болно.

Иймд зээлийн гэрээний .2,7.2-т дуга хэсэгт заасан нөхцөл байдлыг хиуцагч үүсгэсэн учир гэрээний 7.-т заасны дагуу зээлдүүлэгч гэрээг данга цуцлах эрхтэй.

Иймд 2024 оны 04-р сын 12-ны өдрийн байдла зээлдэгчийн,

Үндсэн зээлийн үлдэгдэл 1,90-0 /Гурван зуун жан нэгэн м есөн зуун гучин төгрөг гучин мөнгө/ төгрөг

Төлөх ёстой хүү 20,241.5 /Хоёр зуун зургаан м хоёр зуун дөчин нэгэн төгрөг тавин гурван мөнгө/ төгрөг

Нэмэгдүүлсэн хүү 8,241.0 /Гучин найман м хоёр зуун дөчин нэгэн төгрөг гучин мөнгө/төгрөг

Нотиатын здал 8,500 /найман м таван зуун төгрөг/ төгрөг нийт 14,91.1 /Зургаан зуун ван дөрвөн м есөн зуун ван гурван төгрөг ван гурван мөнгө/ төгрөгийн үлдэгдэлтэй ба.

Тиймээс дээрх төлбөр болох нийт 14,91.1 /Зургаан зуун ван дөрвөн м есөн зуун ван гурван төгрөг ван гурван мөнгө/ төгрөгийг хиуцагчаас ггуулж өгнө үү.

Мөн шүүхэд нэхэмжлэл ггахад улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 19,098 /Арван есөн м ерэн найман төгрөг/ төгрөгийг нэмж ггуулж өгнө үү.

1а. Хэрэгт байгаа бимтыг шадлага хангаж 2 хуудас бимт ггаж ба. Шинэ бимттай танилцлаа, хурлыг үргэлжлүүлэх боломжтой. Нэхэмжлэгч нь 2024.4.12-нд нэхэмжлэл ггасан. Хиуцагч нь 20.5.10-нд зээлийн гэрээгээр 1,499,900 төгрөгийн г утсыг худалдан авсан. Сын хувь, 18 сын хугацаатай. Нэхэмжлэгч нь худалдагчтай хамтран ажиллах гэрээний дагуу мөнгийг шилжүүлдэг. Хиуцагч нь зээл авснаас хойш хиуцагч нь дансны хуулга хэрэгт өгсөн байдаг. Үүнээс төлөлтийг шүүж үзэхэд нэхэмжилсэн мөнгөн дүнтэй тохирдог. Хиуцагч нь өмнө нь бас зээл авч байсан бөгөөд хуулга аль аль зээл нь төлөгдөж явсан байдаг. Нэхэмжлэгч нь хиуцагчтай холбогдоход зээлээ төлсөн гэж хэлдэг. Бид ирж уулзаад дансны хуулгаа тулгалт хийх тала хэлэхэд ирдэггүй юм. Үндсэн зээл 1,90.0 төгрөг, хүү 20,241,.5 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 8,241.0 төгрөг, нотиатын здал 8,500 төгрөг, нийт 14,91.1 төгрөг нэхнэ гэв.

2.         Хиуцагч П.М нь шүүхэд болон шүүх хуралдаанд ггасан тайлбтаа: С******* финнанс банк бус санхүүгийн байгууллагын нэрэмжлэлтэй иргэний хэрэгт хиуцагча оролцож байгаа ба даах хиу тайлбыг ггаж ба.

С******* ******* ббсб байгууллагатай зээлийн гэрээ байгуулж 1.499.999 төгрөгийн үнэ бүх Samsung мкийн г утас авсан. Миний бие 20 оны 0-р саас 2022 оны 07-р сын 01 хүртэл “С******* *******” ббсб-ийн Хаан банкны 507801898 тоот дансанд нийт ................... төгрөгийг шилжүүлж гэрээний үүргээ биелүүлсэн.

Иймд нэхэмжлэлийн шадлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.

2а. Шинэ бимттай танилцлаа. Хурал үргэлжлэх боломжтой. 100,000 төгрөгийн төлбөр төлсөн бимтыг ггаж ба. 20 онд нэхэмжлэгчээс 1,499,000 төгрөгөөр г утас зээлээр авсан. Би 18 с төлөлт хийсэн. 2,700-800,000 төгрөг төлсөн. Тух үед нэг хүн 100,000 төгрөгийн зөрүү гаад ба ирж тулгах тала хэлсэн. Би завгүй байсан тул очоогүй байгаа бөгөөд гэнэт шүүхээс ярьсан. Би 202 оны төлөлтөө шүүж чадаагүй ба. Одоо утасны үнэ нь буурчихсан байгаа юм. Би ям нэг өр зээлгүй тул өгөх боломжгүй гэв.

.         Зохигчид даах нотлох бимтыг шүүхэд ирүүлсэн.

а. Нэхэмжлэгчээс: Оршин суугаа хаягийн лавлагаа /хх8/, зээл хүүгийн тооцоолол /хх*******/, зээлийн дансны хуулга гэх бимт /хх12-22/, зээлийн гэрээний хуулб /хх2-25/, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваийн хуулб /хх2/, нэхэмжлэхийн хуулб /хх94/, баа хүлээлгэн өгсөн актын хуулб /хх95/

б: Хиуцагчаас: Хаан банк дахь өөрийн дансны хуулга /хх40-71, 9/

Хэрэгт байгаа болон шүүх хуралдаана хэлэлцэгдсэн нотлох бимтыг шинжлэн судлаад

        ҮНДЭСЛЭХ нь:

1.         Шүүх даах үндэслэлээр хиуцагчаас 47,271.10 төгрөг ггуулж, нэхэмжлэлийн шадлагаас үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

2.         Нэхэмжлэгч “С******* ******* ББСБ” ХХК нь зээлийн гэрээний үүрэгт үндсэн зээл 1,90.0 төгрөг, хүү 20,241.5 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 8,241.0 төгрөг, нотиатын здал буюу үүргээ гүйцэтгээгүйгээс учирсан хохирол 8,500 төгрөг, нийт 14,91.1 төгрөг ггуулах тухай нэхэмжлэл ггасан.

.         Нэхэмжлэгч П.М нь зээл авч г утас худалдан авсан тала мгаагүй боловч төлбөрийг бүрэн төлсөн гэх үндэслэлээр нэхэмжлэлийг бүхэлд нь эс зөвшөөрч мгаж ба.

4.         Зохигчид 20 оны 05 дуга сын 10-ны өдөр 1,499,900 төгрөгийн үнэ бүхий зээлийн гэрээг 18 сын хугацаатай, жилд хувийн хүү төлөхөөр тохиролцон байгуулжээ. /хх2-25/

Хиуцагч нь А72 мкийн 1,499,900 төгрөгийн үнэ бүхий г утсыг хүлээн авсан болох нь баа хүлээлгэн өгсөн акт, “С интернэшнл” ХХК-ийн нэхэмжлэхийн хуулба тогтоогдож ба. /хх94, 95/

Иймд зээлийн гэрээ хүчин төгөлдөр болсон бөгөөд зохигчид дээрх үйл бимтын тала мгаагүй.

5.         Нэхэмжлэгч нь шүүхэд 2024 оны 04 дүгээр сын 1-ны өдөр нэхэмжлэл ггасан тул зээлийн гэрээ 2 жил, ******* с, хоног хэрэгжсэн ба. Хэдийгээр зээлийн гэрээг 18 сын хугацаага байгуулсан боловч Иргэний хуулийн 45 дуга зүйлийн 45.1-д заасна гэрээний хугацаа дууссан нь зээлдэгчийг хүү, нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үүргээс чөлөөлөх үндэслэл болохгүй.

Зээлийн гэрээгээр жилийн хувийн хүү төлөхөөр тохиролцсон тул хиуцагчид үүссэн хүүгийн үүргийг тооцвол: 1 жилд 59,94 /1,499,900*%/ төгрөг, 2 жилд 1,079,928 төгрөг, 1 сд 44,997 /59,94/12/ төгрөг, ******* сд 494,97 төгрөг, 1 хоногт 1,479.5 /59,94/5/ төгрөг, хоногт 8,87.10 төгрөг, нийт 1,58,771.10 төгрөгийн хүү тооцогджээ.

.         Зохигчдын хооронд байгуулагдсан зээлийн гэрээгээр нэмэгдүүлсэн хүү төлөхөөр тохиролцсон гэж үзэхээргүй ба. Тодруулбал, гэрээний .1.-д заасан нь нэмэгдүүлсэн хүүгийн талах зохицуулалт биш ба. Өөрөөр хэлбэл, гэрээний дээрх заалтад заасан нь хуульд нийцээгүй зохицуулалт ба. Учир нь хуули зээлийн эргэн төлөлтийн хуваь зөрчигдсөнөөр тусдаа хүү тооцох зохицуулалт байхгүй. Иргэний хуулийн 198 дуга зүйлийн 198.1-д заасна гэрээг үгийн шууд утга тайлбладаг. Иймд нэхэмжлэгч нь нэмэгдүүлсэн хүү шадах эрхгүй.

7.         Дээрх үндэслэлээр хиуцагчид зээлийн гэрээний дагуу үндсэн зээл, хүүд нийт ,08,71.10 төгрөг төлөх үүрэг үүссэн ба.

8.         Хиуцагч нь зээлийн гэрээний дагуу 2,700,000-2,800,000 төгрөг төлж, гэрээний үүргийг бүрэн гүйцэтгэж дуусгасан гэж мгаж ба. Улма өөрийн тайлбыг нотлох зорилгоор Хаан банк дахь дансны хуулгыг ирүүлсэн. /хх40-71, 9/

Мөн өмнө нь ирүүлсэн болон шүүх хуралдаанд ггасан дансны хуулга дээр бүх төлсөн төлбөрийг ногооноор тэмдэглэсэн гэж тайлбласан.

Нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч нь дансны хуулга дээр бичигдсэн мөнгөн хөрөнгийг хүлээн авсан 507801898 тоот данс нь зээлдүүлэгч буюу нэхэмжлэгчийн эзэмшдэг данс мөн эсэх тала мгаагүй. Цаашлаад нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч нь дансны хуулгыг шүүж үзэхэд манай тооцоотой тохирч байгаа гэж тайлблаж ба.

Шүүх дансны хуулганд тэмдэглэсэн төлөлт тус бүрийг нэмж үзэхэд хиуцагч нь зээлийн гэрээний үүрэгт нийт 2,1,400 төгрөг төлсөн ба.

9.         Нэхэмжлэгч нь хиуцагчийг зээлийн гэрээний үүргээ биелүүлээгүйн улмаас шүүхэд нэхэмжлэл ггахад нотиатын үйлчилгээнд төлсөн хөлс гэж 8,500 төгрөг ггуулах тухай шадлага ггасан. Хэдийгээр хэрэгт байгаа бимтуудаас үзэхэд нэхэмжлэгч нотиатын үйлчилгээ авсан байх боловч төлбөр төлсөн бимтыг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дуга зүйлийн 25.2.2, 8 дуга зүйлийн 8.1-д заасан үүргийн дагуу ирүүлээгүй. Иймд энэхүү шадлагыг хангаж шийдвэрлэх боломжгүй.

10.       Дээрх үндэслэлүүдийг нэгтгэн дүгнээд хиуцагчид үүссэн үүрэг болох ,08,71.10 төгрөгөөс буцаан төлсөн төлбөр болох 2,1,400 төгрөгийг хасаж үлдэх 47,271.10 төгрөгийг ггуулж шийдвэрлэв.

*******.       Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дуга зүйлийн 57.1-д заасна шүүхээс эрх зүйн мгаан хянан шийдвэрлэх үйлчилгээ үзүүлэхтэй холбогдуулан зохигчид төлөх мөнгөн хөрөнгийг улсын тэмдэгтийн хураамж гэнэ. Улсын тэмдэгтийн хураамжийг урьдчилан нэхэмжлэгч төлөх бөгөөд нэхэмжлэл хангагдсан тохиолдолд хиуцагчаас ггуулж, нэхэмжлэгчид олгох журамтай. Мөн хуулийн 5 дуга зүйлийн 5.2-т заасна нэхэмжлэлийн шадлагын зим хэсгийг хангасан тохиолдол хангасан хэсэгт холбогдох хураамжийг хиуцагчаас ггуулна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******5 дуга зүйлийн *******5.2.2, *******, *******8 дуга зүйлд заасныг удирдлага болгон

           ТОГТООХ нь:

1.         Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 452 дуга зүйлийн 452.2-т заасна хиуцагч П.Мөнхцэцэгээс 47,271.10 төгрөг ггуулж, нэхэмжлэгч “С******* ******* ББСБ” ХХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шадлагаас үлдэх 147,42.0 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

2.         Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дуга зүйлийн 5.2, 0 дуга зүйлийн 0.1-д заасна нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 19,098 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хиуцагчаас 14,8 төгрөг ггуулж, нэхэмжлэгчид олгосугай.

.         Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******9 дүгээр зүйлийн *******9.2, *******9., *******9.4, *******9.7-д заасна шүүхийн шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцогч тал шийдвэр хүчинтэй болсноос хойш 14 хоног өнгөрөөгөөд түүнээс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг гдан авах үүрэгтэй ба гдан аваагүй нь хуульд заасан журмын дагуу давж заалдах гомдол ггах хугацааг тоолоход саад болохгүйг, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дуга зүйлийн 120.2-т заасна зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч шийдвэрийг гдан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол ггах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                   Д.ГАНБОЛД