| Шүүх | Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Бямбаюугийн Цолмонгэрэл |
| Хэргийн индекс | 101/2024/02650/И |
| Дугаар | 101/ШШ2024/03332 |
| Огноо | 2024-07-04 |
| Маргааны төрөл | Бусад зээл, |
Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2024 оны 07 сарын 04 өдөр
Дугаар 101/ШШ2024/03332
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Б******* дүүргйн Иргэнй хэргйн анхан шатны шүүхйн шүүгч Б.Цолмонгэрэл даргалж, тус шүүхйн шүүх хуралдааны танхмд хйсэн ргэнй хэргйн шүүх хуралдаанаар,
Нэхэмжлэгч: У******* хот, Б******* дүүрэг, Э******* ******* *******, ******* Засгйн газрын ******* дүгээр байранд байрлах Жжг, дунд үйлдвэрйн газар /рд:**************08*******4*******/-йн нэхэмжлэлтэй,
Харуцагч: У******* хот, Б******* дүүргйн ******* дугаар хороо, дугаар хороолол, *******8/1 дүгээр байранд байрлах Т ХХК /хуулйн этгээдйн регстрйн дугаар: 511*******227/,
Харуцагч: У******* хот, Х дүүргйн дугаар хороо, Стадон оргл /2/ Их Монгол Улс гудамж, дүгээр байр, тоотод оршн суух Арборжгн овогт Батмөнхйн Блэгсайхан /рд: ЧК7*******1212/,
Харуцагч: У******* хот, Б дүүргйн дугаар хороо, дугаар хороолол, хтайваны ******* ******* гудамж, 4*******-4 дүгээр байр, тоотод оршн суух Ц овогт Аюушйн Оюунчмэг /рд: ЧК222/,
Харуцагч: У******* хот, Чнгэлтэй дүүргйн 23 дугаар хороо, Сурагчйн дугаар гудамж, тоотод оршн суух Ж овогт Лэгцэгйн Г /рд: ХН400*******28/,
Харуцагч: У******* хот, Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн дугаар гудамж, тоотод оршн суух С овогт Б Нна /рд: ХН4707081*******/ нарт тус тус холбогдох,
Зээлйн гэрээнй үүрэгт 27,405,1**************.05 төгрөг гаргуулах, барьцаа хөрөнгөөр үүргйн гүйцэтгэлйг хангуулах тухай нэхэмжлэлйг 2024 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдөр хүлээн авч, 2024 оны 03 дугаар сарын 21-нй өдөр ргэнй хэрэг үүсгэн хянан хэлэлцэв.
Шүүх хуралдааны оролцогчд:
Нэхэмжлэгчйн тгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Б,
Шүүх хуралдааны нарйн бчгйн дарга М.Чулуунцэцэг нар оролцов.
Харуцагч нарын тгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.С шүүх хуралдааны товыг хүлээн авсан боловч хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр шүүх хуралдаанд рээгүй тул нэхэмжлэгчйн тгэмжлэгдсэн төлөөлөгчйн хүсэлтээр харуцагчйн эзгүйд хэргйг хянан хэлэлцэв.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгч Жжг дунд үйлдвэрйн газар нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ болон нэхэмжлэгчйн тгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Б нь нэхэмжлэлйн шаардлагын үндэслэлээ шүүх хуралдаанд дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:
Монгол Улсын Засгйн газрын 2020 оны Агентлаг байгуулах тухай" 4******* дүгээр тогтоол, ХХААХҮ-йн Сайдын 2020 оны Ажлын хэсэг байгуулах тухай" дугаар тушаалаар Жжг, дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сангйн ажлын албыг татан буулгаж чг үүргйг Жжг, дунд үйлдвэрйн газарт шлжүүлсэн.
Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 30 дугаар зүйлйн 30.1, 30.2 дэх хэсэгт ... эрх залгамжлагчйн гаргасан хүсэлтээр эрх залгамжлан авбал зохх этгээдээр сольж болно." гэж зохцуулсан байдаг.
Монгол улсын Иргэнй хуулйн 24 дүгээр бүлгйн 1-5 дугаар зүйл, Засгйн газрын тусгай сангйн тухай хуулйн холбогдох зүйл, заалт, Жжг, дунд үйлдвэрйн тухай хуулйн холбогдох зүйл заалт, Жжг, дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сангаас урт хугацаатай, хөнгөлттэй зээл олох төсөл сонгон шалгаруулах журмын 1.3, 2.4, *******.2 дах заалт, Жжг,дунд үйлдвэрйн асуудал эрхэлсэн Засгйн газрын гшүүнй тушаалаар баталсан зээл олгох салбар, чглэл, хугацаа, хүү, эх үүсвэрйн хуваарлалт болон зээл олгоход шаардлагатай бусад нөхцлйг тус тус үндэслэн дараах зээлйг олгосон юм. Үүнд:
Зээлдэгч "Т ХХК болон түүнйг төлөөлөн Ц ургйн овогт Аюушйн Оюунчмэг /РД: ЧХ222/, Хамтран үүрэг гүйцэтгэгч Боржгн ургйн овогт Батмөнхйн Ц /РД:ЧК771*******03/ нар нь "Жжг, дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сан (Цаашд Сан гэх)-аас 28 оны 0******* дүгээр сарын 27-ны өдөр 88/28/3-*******3 тоот зээлйн, 88/28/Б-*******3 тоот барьцааны гэрээ байгуулан 2,000,000 /хоёр зуун арван сая/ төгрөгйг *******0 сарын хугацаатай, жлйн 3 хувйн хүүтэй Гутлын үйлдвэрйг өргөжүүлэх төслйн зорулалтаар зээлдүүлсэн.
Зээлйн гэрээнй үүргйг хангах арга болгож зээлйн барьцаанд:
1. Ж ургйн овогт Лэгцэгйн Г /РД:ХН400*******28/, С ургйн Баянсангйн Нна /РД:ХН47072*******02/ нарын өмчлөх эрхйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо сурагчйн гудамж 1 хаягт байрлах улсын бүртгэлйн Y-22020*******51, 0005880 гэрчлгээнй дугаар бүхй 234,5 мкв талбайтай хувйн орон сууцны зорулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,
2. Ж ургйн овогт Лэгцэгйн Г /РД:ХН400*******28/-йн өмчлөх эрхйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо сурагчйн гудамж 1 хаягт байрлах улсын бүртгэлйн Г-220241, 00077************** гэрчлгээнй дугаар бүхй 18*******403185**************8 нэгж талбарын 522 мкв талбайтай гэр бүлйн хэрэгцээнй зорулалттай газрыг тус тус барьцаалсан.
Зээлдүүлэгчйн зүгээс барьцаа хөрөнгөөр үүргйн гүйцэтгэлйг хангуулах шаардлагатай холбогдуулж үл хөдлөх эд хөрөнгйн өмчлөгч нарыг хамтран харуцагчаар татсан болно.
Зээлдэгч "Т ХХК /РД:511*******227/ нь зээлйн гэрээнд 2022 оны дүгээр сарын -ны өдөр нэмэлт өөрчлөлт оруулж эргэн төлөлтйн хуваарйг ******* сараар хойшлуулсан боловч зээлдэгч гэрээнй дагуу зээлээ төлөхгүй байсан тул шүүхэд хандсан.
Иймд Жжг дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сан болон "Т ХХК-йн хооронд байгуулсан 28.0*******.27-ны өдөр байгуулагдсан зээлйн гэрээнй үүрэгт харуцагч Т ХХК-ас үндсэн зээлйн төлбөрт ,*******70,3*******3.71 төгрөг, зээлйн алдангйн төлбөрт 12,052,505.34 төгрөг, нотаратын зардал 30,500.00 төгрөг, нйт 41,053,3**************.05 төгрөг гаргуулах, энэхүү зээлйн төлбөрйг барагдуулаагүй тохолдолд зээлйн барьцааны гэрээнй хөрөнгөөр үүргйн гүйцэтгэлйг хангуулах нэхэмжлэлйн шаардлага гаргасан.
Шүүхэд нэхэмжлэл гаргаснаас хойш Т ХХК нь 2024.04.15-ны өдөр 2,000,000 төгрөг, 2024.05.03-ны өдөр 5,000,000 төгрөг, 2024.0*******.07-ны өдөр 2,000,000 төгрөг, 2024.0*******.-ны өдөр 4,*******48,200 төгрөг, нйт 14,*******48,200 төгрөгйг төлсөн учраас 41,053,3**************.05 төгрөгөөс хасч үлдэх 27,405,1**************.5 төгрөгйг харуцагч нараас гаргуулах шаардлагаа дэмжж байна.
Т ХХК-йн гүйцэтгэх захрал нь Б.Блэгсайхан, тухайн зээлйн гэрээ байгуулах үед гүйцэтгэх захрал байсан А.Оюунчмэг, зээлйн гэрээнй хамтран үүрэг гүйцэтгэгч Б.Ц нараас зээлйн гэрээнй үүргйг хамтад нь шаардаж байна.
Талуудын хоооронд байгуулагдсан зээлйн гэрээнй 1.5, *******.1 дэх заалтад алдангйн талаар тусгасан бөгөөд цар тахлын үед харуцагч компанйн хүсэлтйн дагуу зээлйн гэрээнд өөрчлөлт оруулж, зээлйн гэрээнй төлөлтйг хойшлуулж байсан. Зээлдэгч нь хүүгйн төлбөрйн үлдэгдэлгүй тул хүү нэхэмжлээгүй, нотаратын хөлс төлсөн талаарх бармтыг гаргаж өгөөгүй, бармт дээрх тэмдгээр баталгаажуулах боломжтой гэсэн тайлбар өгсөн.
Иймд харуцагч Т ХХК, Б.Блэгсайхан, А.Оюунчмэг, Б.Ц нараас зээлйн гэрээнй үүрэгт 27,405,1**************.5 төгрөг гаргуулах, үүргйн гүйцэтгэлйг барьцаа хөрөнгө болох харуцагч Л.Г, Б.Нна нарын хөрөнгөөр хангуулах нэхэмжлэлйн шаардлагыг хангаж шйдвэрлэж өгнө үү гэв.
2. Харуцагч Т ХХК-йн гүйцэтгэх захрал Б.Блэгсайхан нь шүүхэд рүүлсэн хару тайлбартаа :
Жжг, дунд үйлдвэрйн газрын нэхэмжлэлтэй зээлйн гэрээнй үүрэгт 41,053,3**************.05 төгрөг гаргуулж, гүйцэтгэлйг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах тухай гомдолд тайлбар бчг гаргах нь:
Манай компан нь 28 оны дугаар сард гутлын үйлдвэрлэлйг хөгжүүлэх чглэлээр төсөл бчж 2 сая төгрөгйн зээлйг авсан бөгөөд 2020 оны дугаар сараас эхэлсэн цар тахалтай холбоотой борлуулалт эрс буурсан тул зээлйн эргэн төлөлтйг хойшлуулах хүсэлтйг 2020 оны 11 сарын нд болон 2021 оны 02 дугаар сард албан тоотоор хандаж байсан болно. 2021 оны 03 сард ЖДҮГ-аас цар тахлаас үл хамаарч зээлээ эргэн төлөлтйг хйхйг шаардсан албан тоотыг хүлээн авсан. э хугацаанд улс орон даяр хөл хоро тогтоосон онц байдалтай байсныг бд бүхэн сайн мэдэх блээ.
Цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэж Засгйн газрын холбогдох шйдвэрйн дагуу ЖДҮГ-аас 2021 оны 0******* сарын 31 байдлаарх 3 048 738 төгрөгйн хүүгйн алдангйг яаралтай төлж барагдуулсан тохолдолд цар тахлын үейн зээлйн хүүг тооцохгүй байх тушаалд хамруулах тухай манайд утсаар мэдэгдсэнй дагуу уг төлбөрйг тус сангйн дансанд шлжүүлсэн боловч гүйлгээ нь 2021 оны 07 сарын 05 нд шлжсэн үндэслэлээр ХХААХҮЯ-ны сайдын тушаалд ороогүй үлдсэн байдаг.
эхүү асуудлаар ЖДҮГ-т хандахад тушаал яамнаас гарсан тул ХХААХҮ- йн яаманд ханд гэснй дагуу 2021 оны 07 сард албан тоотоор тус яаманд хандсан. Үүнй дагуу ЖДҮГ-аас тушаалд хамрагдаагүй нэр бүхй аж ахуйн нэгжүүдйн үйл ажллагааг газар дээр нь нягтлан шалгах комсс манай компан дээр ажллаж холбогдох судалгаа зураг авалтыг хйн улмаар 2021 оны 0******* сарын нд хуралдсан Зээлйн хяналтын хорооны хурлаар манай компанйг зээлйн дагуу хйсэн ажлаа танлцуулах үүрэг өгснй дагуу бд танлцуулгаа хйсэн.
Хурлын дараа өдөр нь нйт хурмтлагдсан өр 54 сая төгрөг байгаагаас 50 хувь буюу 27 сая төгрөгйг яаралтай төлж барагдуулсан тохолдолд үлдэгдэл 27 сая төгрөгйн авлагыг үлдэгдэл зээл дээр нэмж зээлйн шнэчлсэн гэрээг байгуулах шйдвэр гарсан тухай утсаар мэдэгдсэнй дагуу бд 0******* сарын 30 нд 20 сая төгрөг, дугаар сарын нд 7 сая төгрөгйг ЖДҮГ-ын дансанд шлжүүлсэн болно. /Хурлын протоколыг сүүлд авахад алдангйн тооцооллыг дахардуулан тооцоолсон байдал нь тодорхойгүй байгаа тул асуудлыг дахн хэлэлцүүлэх шаардлагатай гэж шйдвэрлэсэн байдаг. эхүү бармтыг 2023 оны дугаар сард олж авсан байдаг.
Улмаар шнэчлсэн гэрээг авах талаар удаа дараа хандаж байсан боловч удаасаар байгаад 2022 оны сард -нд ЖДҮГ-ын дарга батлагдсанаар бд гардаж авсан. Үүнй дагуу шнэчлсэн гэрээнй тусгагдсан сар бүрйн төлөлт болох 4 *******48 200 төгрөгйн зээлйн эргэн төлөлтйг хйж явж байхад ЖДҮГ-ын 2022 оны 05 сарын 31 ны 1/******* тоот дугаартай зээлйн хүү алдангйг барагдуулах албан шаардлага хүлээн авсан ба 2022 оны 0******* сарын 1*******, 2022 оны 0******* сарын 20 нд энэхүү өр төлбөрйн асуудлыг хүлээн зөвшөөрөхгүй нягталж өгөхйг хүссэн тухай албан тоотыг удаа дараа хүргүүлсэн боловч хару огт өгөөгүй болно.
2023 оны туршд ЖДҮГ-тай очж дээрх асуудлыг шйдвэрлэж өгөхйг удаа дараа очж уулзсан боловч хамгйн сүүлд 2023 оны дугаар сард хуулйн хэлтэст өнгөрсөн хугацаанд болсон үйл явдлыг товч дурьдан асуудлыг яагаад 2021 оны туршд үлдэгдэл зээлйн асуудлыг шйдсэн гэж мэдэгдсэн атлаа хүү алданг тооцсон, энэ хугацаанд санхүү хэлтэст ажллаж байсан ажлтнууд ажлаас гарсан, ажлын уялдаа холбоогүй байдал тэдгээрйн харуцлагагүй байдлаас үүдэж зээлйн хэвйн төлөлттэй аж ахуйн нэгжд дарамт үүсгэж байгаа нь туйлын харуцлагагүй гэж үзэж байгаа тул энэхүү зохомол хүүгйн алданг үндэслэлгүй гэж үзэж байна гэжээ. /хх 53-54/
3. Шүүх хуралдаанаар хэрэгт авагдсан бчгйн бармтууд болох:
3.1. Нэхэмжлэгчээс рүүлсэн: Нэхэмжлэл, 2024.02.2*******-ны өдөр Д.Бд олгосон тгэмжлэл, 28.0*******.27-ны өдөр Жжг дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сан болон Т ХХК-йн хооронд байгуулагдсан зээлйн гэрээ, 2022..-ны өдөр зээлйн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан гэрээ, 2022..-ны өдрйн гэрээнй хавсралт-1, 28..-ны өдрйн зээлйн гэрээнй хавсралт, зээл төлөлтйн дэлгэрэнгүй хуулга, талуудын хооронд 28.0*******.27-ны өдөр байгуулагдсан үл хөдлөх эд хөрөнгйн барьцааны гэрээ, Т ХХК-йн 28.0*******.0*******-ны өдрйн тоот Төсөл бүрэн хэрэгжүүлэх баталгаа, Т ХХК-йн хуулйн этгээдйн улсын бүртгэлйн гэрчлгээ, дүрэм, Л.Гйн өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Y-22020*******51 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 234.5 мкв талбайтай, хувйн сууц зорулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгйн өмчлөх эрхйн гэрчлгээнй хуулбар, Л.Г, Б.Нна нараас 28.0*******.07-ны өдөр Т ХХК-д олгосон тгэмжлэл, тэднй ргэнй үнэмлэхйн хуулбар, Л.Гйн өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Г-220244 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 522 мкв талбайтай гэр бүлйн хэрэгцээнй зорулалттай газрын өмчлөх эрхйн гэрчлгээнй хуулбар, Л.Гээс 28.0*******.07-ны өдөр Т ХХК-д олгосон тгэмжлэл, газрын байршлын кадастрын зураг, 2021.02.08-ны өдрйн Жжг дунд үйлдвэрйн газрын шаардлага, 2021.03.15-ны өдрйн уулзалтын тэмдэглэл, Жжг дунд үйлдвэрйн газрын хуулйн этгээдйн улсын бүртгэлйн гэрчлгээнй хуулбар, Монгол улсын засгйн газрын 2020.08.12-ны өдрйн 4******* тоот Агентлаг байгуулах тухай тогтоол, Монгол улсын Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрйн сайдын 2020.08.21-нй өдрйн тоот тушаалын хуулбар, зээл төлөлтйн дэлгэрэнгүй хуулга, /хх 1-35, 8*******-*******4/,
3.2.Харуцагчаас рүүлсэн: Б.Цаас 2024.03.-ны өдөр Г.Сд, Т ХХК, Б.Блэгсайхан, А.Оюунчмэг нараас 2024.03.27-ны өдөр Г.Сд олгосон тгэмжлэл, Т ХХК-йн улсын бүртгэлйн гэрчлгээ, Л.Г, Б.Нна нараас 2024.03.-ны өдөр Г.Сд олгосон тгэмжлэл, Т ХХК-йн хару тайлбар, алдангтай холбоотой бармт бчгйн товъёог, 2021.0315-ны өдрйн уулзалтын тэмдэглэлйн хуулбар, 2021.0*******.-ны өдрйн тоот зээлйн хяналтын хорооны хуралдааны дүгнэлтйн хуулбар, 2022..-ны өдрйн зээлйн гэрээнд оруулах нэмэлт өөрчлөлт, зээлйн гэрээнй хавсралт, 2022.05.31-нй өдрйн 1/******* тоот шаардлага хүргүүлэх тухай албан бчгйн хуулбар, 2022.0*******.1*******-ны өдрйн 22/0*******- тоот хүсэлтйн хуулбар, 2022.0*******.20-ны өдрйн 22/0*******-, 22/0*******-02 тоот хүсэлтйн хуулбар, ЖДҮГ-ын 2023..27-ны өдрйн тоот дуудах хуудас хүргүүлэх тухай албан бчгйн хуулбар, Т ХХК-йн тодорхойлолтын хуулбар /хх 3*******,44-4*******,53-72/ зэрэг бармтуудыг бүхэлд нь шнжлэн судлав.
ҮНДЭСЛЭХ нь:
1. Нэхэмжлэгч Жжг, дунд үйлдвэрйн газар нь харуцагч Т ХХК, Б.Блэгсайхан, А.Оюунчмэг, Б.Ц, Л.Г, Б.Нна нарт холбогдуулан зээлйн гэрээнй үүрэгт 41,053,3**************.05 төгрөг гаргуулах, үүргйн гүйцэтгэлйг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах тухай нэхэмжлэлйн шаардлага гаргасан.
Хэргйг шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлэх явцад нэхэмжлэгчйн тгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь Т ХХК-ас хэрэг хянан шйдвэрлэх ажллагааны явцад төлсөн ,*******48,200 төгрөгт холбогдох хэсгээс татгалзаж, үлдэх 27,405,1**************.05 төгрөг гаргуулах, үүргйн гүйцэтгэлйг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах шаардлагаа дэмжж байна.
2. Монгол Улсын Засгйн газрын 2020 оны 08 дугаар сарын 12-ны өдрйн №4******* дүгээр Агентлаг байгуулах тухай тогтоол, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрйн сайдын 2020 оны 08 дугаар сарын 21-нй өдрйн № дугаар Ажлын хэсэг байгуулах тухай тушаалаар Жжг, дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сан-йн ажлын албыг татан буулгаж чг үүргйг Жжг, дунд үйлдвэрйн газарт шлжүүлсэн байх тул нэхэмжлэгч нь шаардах эрхтэй гэж үзнэ.
3. Харуцагч Т ХХК нь Цар тахлын улмаас зээл төлөлтйг хойшлуулах хүсэлт гаргасан, 2021 оны үлдэгдэл зээлйн асуудлыг шйдсэн гэх боловч хүү, алданг тооцсон, байгууллага, тэднй ажлтнуудын хоорондын уялдаа холбоогүй байдал, харуцлагүй байдалтай холбоотой гарсан зохомол хүүгйн алданг үндэслэлгүй гэж маргасан.
4. Харуцагч Б.Блэгсайхан, А.Оюунчмэг, Б.Ц, Л.Г, Б.Нна нарын тгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Сд 2024.03., 2024.03.-ны өдөр нэхэмжлэлйг гардуулан өгч, зохгчйн эрх, үүргйг тайлбарласан, нэхэмжлэлд хавсаргасан бармтуудтай танлцуулах ажллагааг хйсэн боловч Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 72 дугаар зүйлйн 72.2-т зааснаар нэхэмжлэлйг хүлээн авсан өдрөөс хойш уг нэхэмжлэлйн шаардлагыг зөвшөөрсөн, эсхүл татгалзсан үндэслэл, түүнйг нотлох бармтыг 14 хоногйн дотор шүүхэд рүүлэх үүргээ белүүлээгүй, түүнээс хойш хэргйг шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлсэн 2024 оны 07 дугаар сарын 04-нй өдөр хүртэлх хугацаанд рүүлээгүй байхаас гадна шүүх хуралдаанд харуцагч хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр рээгүй болно. /хх 3*******-40, 44,4*******-52/
4б. Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 72 дугаар зүйлйн 72.3-т:Харуцагч нэхэмжлэлйг хүлээн авсан боловч энэ хуулйн 72.2-т заасан үүргээ белүүлээгүй, түүнчлэн энэ хуулйн 77 дугаар зүйлд заасан журмын дагуу шүүхэд рж тайлбар өгөөгүй бол нэхэмжлэлйн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрсөнд тооцож, мөн хуулйн 0.3-т зааснаар түүнй эзгүйд хэргйг шйдвэрлэнэ гэж заасны дагуу харуцагч Б.Блэгсайхан, А.Оюунчмэг, Б.Ц, Л.Г, Б.Нна нар хуульд заасан дээрх үүргээ белүүлээгүй нь нэхэмжлэлйн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрсөнд тооцох, тэднй эзгүйд хэргйг хянан шйдвэрлэх үндэслэлйг бй болгосон гэж үзэв.
5. Шүүх нэхэмжлэлйн шаардлагаас зарм хэсгйг хангаж шйдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэв.
5а. Зээлдүүлэгч Жжг, дунд үйлдвэрйг хөгжүүлэх сан болон зээлдэгч Т ХХК, хамтран үүрэг гүйцэтгэгч Б.Ц нарын хооронд 28 оны 0******* дүгээр сарын 27-ны өдөр 141/28/3-*******3 дугаартай Зээлйн гэрээ байгуулагдсан, энэхүү гэрээгээр зээлдүүлэгч нь 2,000,000 төгрөгйг, жлйн 3 хувйн хүүтэй, *******0 сарын хугацаатай, Гутлын үйлдвэрйг өргөжүүлэх төсөл зорулалттай зээлдүүлэх, үндсэн зээлйн төлбөрөөс *******лөх дээд хугацаа 12 сар байх, зээлдэгч нь зээл, хүүгйн хамт, тогтоосон хугацаанд эргүүлэн төлөх, төлбөрйг гэрээнд заасан хугацаанд төлөөгүй бол хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд гүйцэтгээгүй үүргйн үнйн дүнгйн 0,1 хувйн алданг төлөхөөр тохролцсон. /5-8/
5б. Гэрээнй хавсралтаар 28..-ны өдрөөс 2023..-ны өдөр хүртэлх хугацаанд сар бүрйн төлөлт хйх огноо, хүү тооцох хоног, нйт төлбөрйн хэмжээ, төлөх үндсэн зээл, төлөх хүү, үндсэн зээлйн үлдэгдэл зэрэг зээлйн эргэн төлөлтйн хуваарйг баталсан байна. /хх 12/
5в. Мөн 2022 оны дүгээр сарын -ны өдөр 141/28/3-*******3-1 дугаартай Зээлйн гэрээнд оруулах нэмэлт өөрчлөлт-өөр гэрээнй 1.*******.1, 1.*******.3, 1.*******.*******, 1.*******.7, 4.2.*******, *******.1-д заасан Зээлйн эргэн төлөлтйн хуваарь-йг энэхүү гэрээнй Хавсралт 1-д зааснаар өөрчлөхөөр талууд тохролцож, гэрээнй хавсралтаар 28..-ны өдрөөс 2024.04.-ны өдөр хүртэлх хугацааны сар бүрйн төлөлт хйх огноо, хүү тооцох хоног, хүүгйн төлбөр, үндсэн зээлйн төлбөр, сарын төлбөрйн дүн, зээлйн үлдэгдэл зэрэг эргэн төлөлтйн хуваарйг шнэчлэн баталж, энэхүү гэрээ нь 141/28/3-*******3 тоот зээлйн гэрээнй салшгүй бүрэлдэхүүн хэсэг, нэгэн адл дагаж мөрдөхөөр тохролцжээ. /хх *******-11/
*******. Талууд зээлйн гэрээнй үүргйн белэлтйг хангах арга болгож 28 оны 0******* дүгээр сарын 27-ны өдрйн 141/28/Б-*******3 дугаартай үл хөдлөх эд хөрөнгйн барьцааны гэрээгээр Л.Гйн өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Г-220241 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 18*******403185**************8 нэгж талбарын дугаартай, 522 мкв талбайтай, Гэр бүлйн хэрэгцээнй зорулалттай газар, уг хаягт байрлах, Л.Г, Б.Нна нарын өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Y-22020*******51 дугаарт бүртгэгдсэн, 234.5 мкв талбайтай, хувйн сууц зорулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгйг барьцаагаар хангагдах шаардлагын баталгаа болгож байгуулсан байна. /хх 15-18,23-27/
*******а. Иргэнй хуулйн 15******* дугаар зүйлйн 15*******.1-т: Барьцааны гэрээг бчгээр байгуулна, 15*******.2-т:үл хөдлөх эд хөрөнгйн барьцааны гэрээг нотаратаар гэрчлүүлж, улсын бүртгэлд бүртгүүлнэ,
Үл хөдлөх хөрөнгйн барьцааны тухай хуулйн 12 дугаар зүйлйн 12.1-т: Гэрээг улсын бүртгэлйн тухай хууль тогтоомжд заасны дагуу бүртгүүлнэ, 12.3-т Улсын бүртгэлд бүртгүүлэх журмыг зөрчж бүртгүүлсэн гэрээ хүчн төгөлдөр бус байна гэж тус тус заасан.
*******б.Үл хөдлөх эд хөрөнгө барьцаалсан 28 оны 0******* дүгээр сарын 27-ны өдрйн 141/28/Б-*******3 дугаартай үл хөдлөх эд хөрөнгйн барьцааны гэрээг талууд бчгээр байгуулан, нотаратчаар гэрчлүүлж улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн байгааг дээр дурдсан хуулйн шаардлагад нйцсэн байна.
7. Иргэнй хуулйн 1 дүгээр зүйлйн 1.1-т: Зээлйн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчйн өмчлөлд мөнгө буюу төрлйн шнжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шлжүүлэх, зээлдэгч нь шлжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй жл төрөл, тоо, чанар, хэмжээнй эд хөрөнгө буюу мөнгйг тохрсон хугацаанд буцаан өгөх үүргйг тус тус хүлээнэ, мөн хуулйн 2 дугаар зүйлйн 2.4-т :Мөнгө буюу эд хөрөнгйг зээлдэгчд шлжүүлэн өгснөөр зээлйн гэрээг байгуулсанд тооцно гэж тус тус заасан.
7а.Зээлйн гэрээг байгуулагдсан гэж үзэхйн тулд зээлдүүлэгч мөнгөн хөрөнгйг зээлдэгчйн өмчлөлд шлжүүлсэн байхыг шаардах ба зээлйн гэрээнй үндсэн шнж нь мөнгө буюу эд хөрөнгйг зээлдэгчйн өмчлөлд бүрэн шлжүүлснээр тодорхойлогдох бөгөөд зээлйн гэрээнй үүрэг үүсэх үндэслэл нь гэрээнй зүйл болох мөнгө зээлдэгчйн өмчлөлд шлжсэн эсэхээс хамаарна.
7б. Зээлдүүлэгч нь 28..-ны өдөр гэрээнй зүйл 2,000,000 төгрөгйг зээлдэгч Т ХХК-йн зээлйн гэрээнд тусгасан Голомт банк ХК-йн дансанд шлжүүлсэн болох нь зээл төлөлтйн дэлгэрэнгүй хуулга бармтаар тогтоогдож байх ба зохгч үүнтэй маргаагүй. /хх -14, 8*******-*******4/
7в. Үүнээс үзэхэд зээлдүүлэгч нь 2,000,000 төгрөгйг зээлйн гэрээнй оролцогч Т ХХК, хамтран зээлдэгч Б.Ц нарын өмчлөлд шлжүүлэн өгснөөр тэднй хооронд Иргэнй хуулйн 1 дүгээр зүйлйн 1.1-т заасан зээлйн гэрээнй харлцаа үүссэн гэж үзэх үндэслэлтэй.
7г. Иргэнй хуулйн 242 дугаар зүйлйн 242.1-т:Үүрэг гүйцэтгэгчдйн хэн хэн нь үүргйн гүйцэтгэлйг үүрэг гүйцэтгүүлэгчд бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн хүлээлгэн өгөх, үүрэг гүйцэтгүүлэгч нь үүргйн гүйцэтгэлйг бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн үүрэг гүйцэтгэгч тус бүрээс шаардах эрх бүхй байвал хамтран үүрэг гүйцэтгэгчд гэнэ гэж заасны дагуу Т ХХК, Б.Ц нарыг хамтран үүрэг гүйцэтгэгч гэж үзнэ.
7д. Харн, хэрэгт авагдсан бармтаар нэхэмжлэгчйн харуцагч гэж тодорхойлсон Т ХХК-йн захрал гэх А.Оюунчмэг, 2023..1*******-ны өдөр гүйцэтгэх захрлаар томлогдсон Б.Блэгсайхан нарыг дээрх зээлйн гэрээнй оролцогч гэж үзэх боломжгүй, зээлдүүлэгчйн зүгээс тэднй өмчлөлд гэрээнй зүйлйг шлжүүлсэн болох нь тогтоогдохгүй байх тул тэднйг гэрээнй дагуу үүрэг хүлээсэн гэж үзэхгүй.
8. Талуудын хооронд зээлйн гэрээнй харлцаа үүссэн тохолдолд зээлдэгч нь гэрээнй зүйл болох мөнгйг зээлдүүлэгчд эргүүлэн төлөх үүрэг үүсэх бөгөөд зээлдүүлэгч нь зээлдэгчйн өмчлөлд мөнгйг шлжүүлэх үүргээ белүүлсэн, зээлдэгч Т ХХК, хамтран үүрэг гүйцэтгэгч Б.Ц нар шлжүүлэн авсан мөнгйг тохрсон хугацаанд буцаан өгөх үүргээ бүрэн белүүлсэн гэдэг нь хэрэгт авагдсан бармтаар тогтоогдсонгүй гэж үзэв.
*******. Нэхэмжлэгч нь талуудын хооронд байгуулагдсан зээлйн гэрээнй үүрэгт үндсэн зээлйн төлбөрт ,*******70,3*******3.71 төгрөг, алданг 12,052,505.34 төгрөг, нотаратын зардал 30,500.00 төгрөг, нйт 41,053,3**************.05 төгрөг нэхэмжлсэн, үүнээс хэрэг хянан шйдвэрлэх ажллагааны явцад Т ХХК-ас 2024.04.15-ны өдөр төлсөн 2,000,000 төгрөг, 2024.05.03-ны өдөр төлсөн 5,000,000 төгрөг, 2024.0*******.07-ны өдөр төлсөн 2,000,000 төгрөг, 2024.0*******.-ны өдөр төлсөн 4,*******48,200 төгрөг, нйт 14,*******48,200 төгрөгйг хасч үлдэх 27,405,1**************.5 төгрөгйг шаардсан нь хуульд нйцсэн, зээлдэгчйн хүсэлтээр зээлйн гэрээнд өөрчлөлт оруулж, эргэн төлөлтйг ******* сараар хойшлуулсан нь үндсэн зээлйн төлбөр, алданг төлөх үүргээс *******лөх, хөнгөлөх үндэслэл болохгүй гэж тайлбарласан.
. Иргэнй хуулйн 232 дугаар зүйлйн 232.3-т Хуульд өөрөөр заагаагүй бол анзын гэрээг бчгээр хйнэ, 232.*******-т Хууль болон гэрээнд заасан хугацаа хэтрүүлсэн тал нь хоног тутамд гүйцэтгээгүй үүргйн үнйн дүнгйн 0,5 хувас хэтрэхгүй хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосон анзыг алданг гэнэ, мөн хуулйн 2 дугаар зүйлйн 2.3-т Хуульд өөрөөр заагаагүй бол хүү тогтоосон бол зээлйн гэрээг бчгээр хйнэ. э шаардлагыг хангаагүй бол хүү авах эрхээ алдана гэж тус тус заасан.
а. Талуудын хооронд байгуулагдсан зээлйн гэрээнй 1.3-т зээлйн жлйн хүү 3 хувь, 1.5-т Зээлдэгч энэ гэрээнй дагуу төлөх зээлйнүндсэн төлбөр болон хүүгйн төлбөрйг энэ гэрээнд заасан хугацаанд эргэн төлөөгүй бол хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд гүйцэтгээгүй үүргйн дүнд 0,1 хувйн алданг тооцно гэж тохролцсон нь дээрх хуульд заасантай нйцсэн. /хх 5/
11. Зохгчйн тайлбар, хэрэгт авагдсан бармтаас үзэхэд талуудын хооронд 28.0*******.27-ны өдөр *******0 сарын хугацаатай байгуулсан, 2022..-ны өдөр өөрчлөлт оруулсан гэрээнй хугацаа 2024 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр дуусгавар болсон, зээлдэгч нар 28..-ны өдрөөс хойш үндсэн зээлйн үлдэгдэл ,*******70,3*******3.71 төгрөг, гэрээгээр тохрсон хугацаанд төлбөрөө төлөөгүйгээс тооцогдсон алданг 12,052,505.34 төгрөг төлөөгүй болох нь тогтоогдож байна.
12. Харуцагч Т ХХК нь зохомол хүү, алданг үндэслэлгүй гэж маргасан боловч энэхүү тайлбараа Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн дугаар зүйлйн .2.2, 38 дугаар зүйлйн 38.1-д зааснаар бармтаар нотолсонгүй.
. Иргэнй хуулйн 20******* дугаар зүйлйн 20*******.1-т Үүргйг тогтоосон газар, хугацаанд нь, зохх ёсоор, шударгаар гүйцэтгэнэ гэж, мөн хуулйн 208 дугаар зүйлйн 208.1-т Үүргйг хууль буюу гэрээнд заасан хугацаанд гүйцэтгэнэ гэж тус тус зааснаас үзэхэд зээлдэгч нь үүргйг тогтоосон газар, хугацаандаа бүрэн гүйцэтгэх ёстой бөгөөд тодорхой хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр белүүлээгүй бол түүнйг үүргээ зөрчсөнд тооцож, үүнй улмаас учрсан хохрлыг төлөх учртай.
а. Гэвч нэхэмжлэгч нь наторатын хөлс 30,500 төгрөг төлсөн талаарх бармтыг рүүлээгүй тул харуцагчаас гаргуулах үндэслэлгүй.
14. Иймд харуцагч Т ХХК-ас зээлйн гэрээнй үүрэгт 27,374,*********************,05 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч Жжг, дунд үйлдвэрйн газарт олгож, нэхэмжлэлйн шаардлагаас 30,500 төгрөгт холбогдох хэсэг болон харуцагч Б.Блэгсайхан, А.Оюунчмэг нарт холбогдох нэхэмжлэлйн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж үзэв.
15. Иргэнй хуулйн 4 дүгээр зүйлйн 4.1-т заасны дагуу зээлйн гэрээнй үүрэгт барьцаалагдсан барьцааны зүйл болох Л.Гйн өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Г-220241 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 18*******403185**************8 нэгж талбарын дугаартай, 522 мкв талбайтай, Гэр бүлйн хэрэгцээнй зорулалттай газар,
Л.Г, Б.Нна нарын өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Y-22020*******51 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 234.5 мкв талбайтай, хувйн сууц зорулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгйг худалдахыг нэхэмжлэгч шаардах эрхтэй байх тул харуцагч Т ХХК, Б.Ц нар зээлйн гэрээнй дээрх үүргйг сайн дураар эс белүүлбэл Иргэнй хуулйн 5 дугаар зүйлйн 5.1-д зааснаар албадан дуудлагаар худалдаж, үнээс нь үүргйг гүйцэтгүүлэх үндэслэлтэй байна.
1*******. Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 5******* дугаар зүйлйн 5*******.2-т заасныг бармтлан харуцагч нь нэхэмжлэлйн шаардлага хангасан хэмжээгээр улсын тэмдэгтйн хураамжйг харуцах үүрэгтэй тул Т ХХК, Б.Ц, Л.Г, Б.Нна нараас улсын тэмдэгтйн хураамжд 433,2*******4 төгрөг гаргуулан улсын орлогод оруулж, нэхэмжлэгчйн нэхэмжлэл нь Улсын тэмдэгтйн хураамжйн тухай хуулйн 41 дүгээр зүйлйн 41.1.3-т зааснаар улсын тэмдэгтйн хураамж төлөхөөс *******лөгдөх болохыг дурдах нь зүйтэй.
/41,053,3**************.05 төгрөг-30,500 төгрөг=41,022,8************** төгрөгт ногдох 3*******3,0*******4 төгрөг, үүргйн гүйцэтгэлйг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах шаардлагад ногдох 70,200 төгрөг/
. Харуцагч нар шүүх хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр рээгүй тул нэхэмжлэгчйн тгэмжлэгдсэн төлөөлөгчйн хүсэлтйн дагуу Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 0 дугаар зүйлйн 0.3-т заасныг бармтлан харуцагчйн эзгүйд хэргйг шйдвэрлэсэн бөгөөд харуцагч Т ХХК-йн шүүхэд рүүлсэн тайлбарыг Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 0 дугаар зүйлйн 0.4-т заасны дагуу шүүх хуралдаанд гаргасантай адлтгаж үзсэн болохыг дурдав. /хх 53-54/
Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 115 дугаар зүйлйн 115.1, 115.2.2, 11*******, 118 дугаар зүйлд заасныг удрдлага болгон ТОГТООХ нь:
1. Иргэнй хуулйн 1 дүгээр зүйлйн 1.1, 232 дугаар зүйлйн 232.4-т заасныг тус тус бармтлан харуцагч Т ХХК, Б.Ц нараас зээлйн гэрээнй үүрэгт 27,374,*********************.05 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч Жжг, дунд үйлдвэрйн газар-т олгож, нэхэмжлэлйн шаардлагаас 30,500 төгрөгт холбогдох хэсэг болон харуцагч А.Оюунчмэг, Б.Блэгсайхан нарт холбогдох нэхэмжлэлйг хэрэгсэхгүй болгосугай.
2. Иргэнй хуулйн 5 дугаар зүйлйн 5.1-т заасныг бармтлан харуцагч Т ХХК, Б.Ц нар шүүхйн шйдвэрйг сайн дураар белүүлээгүй тохолдолд :
Л.Гйн өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Г-220241 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 18*******403185**************8 нэгж талбарын дугаартай, 522 мкв талбайтай, Гэр бүлйн хэрэгцээнй зорулалттай газар,
Л.Г, Б.Нна нарын өмчлөлйн, Эрхйн улсын бүртгэлйн Y-22020*******51 дугаарт бүртгэгдсэн, Нйслэлйн Чнгэлтэй дүүргйн дугаар хороо, Сурагчйн гудамж, 1 тоот хаягт байршлтай, 234.5 мкв талбайтай, хувйн сууц зорулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгөнй үнйн дүнгээс үүргйн гүйцэтгэлйг шүүхйн шйдвэр гүйцэтгэлйн журмаар албадан дуудлага худалдаагаар хангахыг Нйслэлйн шүүхйн шйдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай.
3. Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 5******* дугаар зүйлйн 5*******.2, *******0 дугаар зүйлйн *******0.1, Улсын тэмдэгтйн хураамжйн тухай хуулйн 7 дугаар зүйлйн 7.1.1, 41 дүгээр зүйлйн 41.1.3-т заасныг тус тус бармтлан нэхэмжлэгчйн нэхэмжлэл нь улсын тэмдэгтйн хураамж төлөхөөс *******лөгдөх болохыг дурьдаж, харуцагч Т ХХК, Б.Ц, Л.Г, Б.Нна нараас улсын тэмдэгтйн хураамжд 433,2*******4 төгрөг гаргуулан улсын орлогод оруулсугай.
4. Иргэнй хэрэг шүүхэд хянан шйдвэрлэх тухай хуулйн 11******* дүгээр зүйлйн 11*******.2, 11*******.8, 120 дугаар зүйлйн 120.2-т заасныг тус тус бармтлан шйдвэр танлцуулан сонсгомогц хүчнтэй болох ба зохгч, тэдгээрйн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхйн шйдвэрйг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногйн дотор Нйслэлйн ргэнй хэргйн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг тайлбарласугай.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Б.ЦОЛМОНГЭРЭЛ