Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2019 оны 01 сарын 16 өдөр

Дугаар 2019/ДШМ/04

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*******ад холбогдох

эрүүгийн хэргийн тухай

 

 

Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны бүрэлдэхүүнд:

                       Даргалагч ерөнхий шүүгч             Б.Батзориг

                           Шүүгчид                                             Г.Давааренчин                                       

                                                                                                 Д.Буянжаргал

                        Оролцогчид:

                                Прокурор                                                     М.Энхбаатар

                        Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч                *******

                                                                                *******

                       Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Эрдэнэдөш нарыг оролцуулж, Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******018 оны 1******* ******* сарын 06ы өдрийн *******018/ШЦТ/*******43 *******тай цагаатгах тогтоолыг эс зөвшөөрч бичсэн прокурорын эсэргүүцлээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******4.6 ******* зүйлийн 1-д заасан “Хууль бусаар мод бэлтгэх” гэмт хэрэг, *******4.6 ******* зүйлийн 3-т заасан “Хууль бусаар мод бэлтгэх гэмт хэргийг хуулийн этгээдийн нэрийн өмнөөс, хуулийн этгээдийн ашиг сонирхлын төлөө хийх” гэмт хэрэгт тус тус яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Ар тогруутан овогтой ын Мөнхбадрахад холбогдох эрүүгийн 1831000880193 *******тай, ******* хавтас эрүүгийн хэргийг *******019 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр хүлээн авч, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд шүүгч Д.Буянжаргалын илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

  Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 1990 оны 06 ******* сарын 14-ний өдөр Сэлэнгэ аймгийн ******* суманд төрсөн, *******8 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, эдийн засагч мэргэжилтэй, “Хангайн буудай” ХХК-ийн захирал ажилтай, Сэлэнгэ аймгийн ******* ******* ******* ******* *******, тоотод оршин суух хаягтай, урьд өмнө ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай, Ар тогруутан овогт ын Мөнхбадрах. /РД:МП-90061478/;

 

Хуулийн этгээд: Монгол Улсын бүртгэлийн 1311003149 *******тай гэрчилгээтэй, *******004 оны 04 дүгээр сарын *******0-ны өдрийн 01 *******тай шийдвэрийн дагуу үүсгэн байгуулагдсан, Хангайн буудай нэртэй, Сэлэнгэ аймгийн ******* ******* ******* ******* ******* /*******/ ******* төвд байрлалтай, газар тариалан, хөрөө, рам, гадаад, дотоод худалдааны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг, хязгаарлагдсан хариуцлагатай кампани;

Холбогдсон хэргийн талаар: Шүүгдэгч ******* нь *******018 оны 0******* ******* сарын 1*******-ны өдрөөс *******018 оны 0******* ******* сарын 15-ны өдрийг хүртэл 3 хоногийн хугацаанд 0110414 *******тай мод бэлтгэх эрхийн бичигт заасан 100 метр куб хэмжээнээс хэтрүүлэн ******* ******* нутагт орших “Зэрлэгийн нуруу” гэх газраас зохих зөвшөөрөлгүйгээр хууль бусаар 176 метр куб нойтон нарс модыг бэлтгэсэн, тээвэрлэсэн худалдсан гэмт хэргийг үйлдсэний улмаас байгаль экологид 114.048.000 мянган төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн. 

 

*******.Сэлэнгэ аймгийн ******* ******* ******* ******* ******* /*******/ ******* төвд байрлалтай, улсын бүртгэлийн 1311003149 *******тай, *******8*******6984 регистрийн *******тай “Хангайн буудай” Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани нь *******018 оны 0******* ******* сарын 1*******-ны өдрөөс *******018 оны 0******* ******* сарын 15-ны өдрийг хүртэл 3 хоногийн хугацаанд 0110414 *******тай мод бэлтгэх эрхийн бичигт заасан 100 м3 хэмжээнээс хэтрүүлэн ******* ******* нутагт орших “Зэрлэгийн нуруу” гэх газраас зохих зөвшеөрөлгүйгээр хууль бусаар 176 м3 нойтон нарс модыг бэлтгэсэн, тээвэрлэсэн, худалдсан гэмт хэргийг үйлдсэний улмаас байгаль экологид 114.048.000 мянган төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ..

 

Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******018 оны 1******* ******* сарын 06-ны өдрийн *******018/ШЦТ/*******43 *******тай цагаатгах тогтоолоор

 

Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газраас Ар тогруутан овогт ын Мөнхбадрах, “Хангайн буудай” ХХК-ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******4.6 ******* зүйлийн 1, мөн хуулийн тусгай ангийн *******4.6-р зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж шүүхэд шилжүүлснийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5-р зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар гэм буруугүйд тооцож, шүүгдэгчийг цагаатгаж,  хохирол нөхөн төлүүлэх, хор уршгийг арилгуулах болон хөрөнгө орлого хураах арга хэмжээг хангах зорилгоор битүүмжилсэн “*******1-*******0” маркийн ачигч трактор, “Гранд марк *******” маркийн 83-87 СЭҮ улсын *******тай тээврийн хэрэгсэл, “Тайга” нэртэй /383/*******1-*******9-777, /383/*******1-*******9-777 гэсэн бичиглэл бүхий ******* ширхэг хөрөө, “Luovong-9*******3” гэсэн бичигтэй ачигч трактор, “Ruize Rz-1104” гэсэн бичиглэл бүхий дугуйт трактор зэргийг битүүмжилсэн прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож, *******ад урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хүчингүй болгож шийдвэрлэсэн байна.

 

Сэлэнгэ аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор М.Энхбаатар давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан прокурорын *******018 оны 1******* ******* сарын *******5-ны өдрийн №16 *******тай цагаатгах тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай эсэргүүцэлдээ:...*******ыг цагаатгасан анхан шатны шүүхийн цагаатгах тогтоол нь үндэслэлгүй байна.

“...Ойн тухай хуулийн 35 ******* зүйлийн 35.4-1 дэх хэсэгт заасан “гэрээ зөвшөөрлийн баримт бичигт заасан тоо хэмжээ хэтрүүлсэн, төрөл, зориулалт, бэлтгэх арга, технологийг зөрчиж мод бэлтгэсэн” гэсэн заалтыг зөрчсөн буюу хууль бусаар мод бэлтгэсэн гэж дүгнэхээр байна.

Анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг үндэслэлгүйгээр шүүгдэгч *******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн “илүү гарсан гээд байгаа *******6м3 банзнууд нь урьд оны хуваарийн дагуу оны өмнө бэлтгэсэн моднууд байсан” гэх хэрэгт огт авагдаагүй шүүгдэгчийн мэдүүлгэнд хэт хөтлөгдөн хэргийг шийдвэрлэж байгаа нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Анхан шатны журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа нь тухайн шүүгдэгчийн хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд явагдана” гэсэн заалтыг зөрчсөн, мөн шүүх шүүгдэгч *******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэг, хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн мэдүүлгүүд харилцан зөрүүтэй байхад аль нэгийг нь авахдаа бусдыг нь үгүйсгэсэн тухай үндэслэлийг заагаагүй, шүүхийн тогтоолд заасан дүгнэлт нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй байгаа нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.5 ******* зүйлийн 1.1 дэх хэсэг, 39.6 ******* зүйлийн 1.3 дахь хэсэгт заасан заалтуудыг зөрчиж байна.

Иймд ******* болон Хангайн буудай ХХК-нд холбогдох Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******018 оны 1******* ******* сарын 06-ны өдрийн *******43 *******тай цагаатгах тогтоолыг хүчингүй болгуулахаар Монгол Улсын Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар Прокурорын эсэргүүцэл бичив... гэжээ.

 

Цагаатгагдсан этгээдийн өмгөөлөгч ******* давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:...Прокурорын эсэргүүцлийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Анхан шатны шүүх хэрэгт цугларсан нотлох баримтанд үндэслэл бүхий дүгнэлт хийж шийдвэрлэсэн...гэв.

 

Цагаатгагдсан этгээдийн өмгөөлөгч ******* давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:...Өмгөөлөгч *******тай санал нэг байна. Анхан шатны шүүх үндэслэлтэй зөв шийдвэрлэсэн гэж үзэж байна... гэв.

                                                                         

Прокурор давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан дүгнэлтдээ: ...Давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан эсэргүүцлээ дэмжиж байна. Цагаатгах тогтоолыг хүчингүй болгох саналтай байна...гэв.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газраас ******* нь *******018 оны 0******* ******* сарын 1*******-ны өдрөөс *******018 оны 0******* ******* сарын 15-ны өдрийг хүртэл 3 хоногийн хугацаанд 0110414 *******тай мод бэлтгэх эрхийн бичигт заасан 100 метр куб хэмжээнээс хэтрүүлэн ******* ******* нутагт орших “Зэрлэгийн нуруу” гэх газраас зохих зөвшөөрөлгүйгээр хууль бусаар 176 метр куб нойтон нарс модыг бэлтгэсэн, тээвэрлэсэн, худалдсан гэмт хэргийг үйлдсэний улмаас байгаль экологид 114.048.000 мянган төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******4.6 ******* зүйлийн 1-д зааснаар,  

*******.Сэлэнгэ аймгийн ******* ******* ******* ******* ******* /*******/ ******* төвд байрлалтай, улсын бүртгэлийн 1311003149 *******тай, *******8*******6984 регистрийн *******тай “Хангайн буудай” Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани нь *******018 оны 0******* ******* сарын 1*******-ны өдрөөс *******018 оны 0******* ******* сарын 15-ны өдрийг хүртэл 3 хоногийн хугацаанд 0110414 *******тай мод бэлтгэх эрхийн бичигт заасан 100 м3 хэмжээнээс хэтрүүлэн ******* ******* нутагт орших “Зэрлэгийн нуруу” гэх газраас зохих зөвшеөрөлгүйгээр хууль бусаар 176 м3 нойтон нарс модыг бэлтгэсэн, тээвэрлэсэн, худалдсан гэмт хэргийг үйлдсэний улмаас байгаль экологид 114.048.000 мянган төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт  Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.3 ******* зүйлийн 4-д заасныг журамлан, мөн хуулийн тусгай ангийн *******4.6 ******* зүйлийн 3-д зааснаар тус тус яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлжээ.

Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******018 оны 1******* ******* сарын 06-ны өдрийн *******018/ШЦТ/*******43 *******тай цагаатгах тогтоолоор:

Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газраас Ар тогруутан овогт ын Мөнхбадрах, “Хангайн буудай” ХХК-ныг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******4.6 ******* зүйлийн 1, мөн хуулийн тусгай ангийн *******4.6-р зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж шүүхэд шилжүүлснийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5-р зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар гэм буруугүйд тооцож, шүүгдэгчийг цагаатгаж,  хохирол нөхөн төлүүлэх, хор уршгийг арилгуулах болон хөрөнгө орлого хураах арга хэмжээг хангах зорилгоор битүүмжилсэн “*******1-*******0” маркийн ачигч трактор, “Гранд марк *******” маркийн 83-87 СЭҮ улсын *******тай тээврийн хэрэгсэл, “Тайга” нэртэй /383/*******1-*******9-777, /383/*******1-*******9-777 гэсэн бичиглэл бүхий ******* ширхэг хөрөө, “Luovong-9*******3” гэсэн бичигтэй ачигч трактор, “Ruize Rz-1104” гэсэн бичиглэл бүхий дугуйт трактор зэргийг битүүмжилсэн прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож, *******ад урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хүчингүй болгож шийдвэрлэсэн байна.

Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын Газрын прокурорын *******018 оны 1******* ******* сарын *******5-ны өдрийн №16 *******тай эсэргүүцлийн дагуу *******ад холбогдох эрүүгийн хэргийн бүх ажиллагаа, шийдвэрийг бүхэлд нь хянавал: Анхан шатны шүүх тухайн хэрэгт авагдсан дүгнэлтэнд онцгой ач холбогдол бүхий харилцан зөрүүтэй нотлох баримтуудаас  шүүгдэгч *******ын мэдүүлэг, ******* ******* иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын тогтоол, Мод бэлтгэх гэрээ, Мод бэлтгэх талбай тусгаарлах гэрээний хуулбар зэрэг нотлох баримтуудыг авахдаа хохирогч , гэрч , , Б.Онон нарын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн мэдүүлгүүд, ******* ******* нутаг дэвсгэрт ойн тухай хуулийн хэрэгжилтийг шалгасан тухай илтгэх хуудас зэрэг нотлох баримтуудыг үгүйсгэсэн үндэслэлийг тодорхой заалгүй цагаатгах тогтоол гаргаж хэргийг шийдвэрлэсэн нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.9 дүгээр зүйлийн 1-д Шүүхийн цагаатгах тогтоолын тодорхойлох хэсэгт дараах зүйлийг тусгана..., 1.*******-д шүүгдэгчийг цагаатгах үндэслэл болсон нотлох баримтын агуулга, шүүх тухайн нотлох баримтыг хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, хууль ёсны гэж үзсэн, эсхүл улсын яллагчийн дүгнэлт, өмгөөлөгч, иргэдийн төлөөлөгчийн саналыг няцаан үгүйсгэсэн үндэслэл..., 39.6 ******* зүйлийн 1-д ... Дараахь нөхцөл байдлын аль нэг нь тогтоогдвол анхан шатны шүүхийн тогтоолд заасан дүгнэлт нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй гэж үзнэ..., 1.3-д дүгнэлтэнд онцгой ач холбогдол бүхий нотлох баримт харилцан зөрүүтэй байхад аль нэгийг нь авахдаа бусдыг нь үгүйсгэсэн тухай үндэслэлийг заагаагүй бол..., гэсэн заалтуудыг  зөрчсөн байна. 

Түүнчлэн *******018 оны 0******* ******* сарын 1*******-нд олгосон 1 ширхэг гарал үүслийн гэрчилгээ, шинээр *******018 оны 03 ******* сарын 09-ний өдрөөс *******018 оны 04 дүгээр сарын 13-ны өдрийн хооронд олгосон 10 ширхэг гарал үүслийн гэрчилгээг ямар эрхийн бичгийг үндэслэн олгосон болох, “Хангайн буудай” ХХК нь үзлэгийн явцад битүүмжлэгдсэн гэх модноос гадна дахин мөнгө тушааж, шинээр эрхийн бичиг авч мод бэлтгэсэн эсэх асуудлыг гэрч болон холбогдох байгууллагуудаас тодруулах, мод бэлтгэсэн гэх газарт нөхөн үзлэг хийж хэдий хэмжээний мод бэлтгэснийг тогтоох зэрэг мөрдөн шалгах ажиллагаануудыг заавал хийх шаардлагатай гэж давж заалдах шатны шүүх үзлээ.

Түүнчлэн хэрэгт битүүмжлэн ирүүлсэн тухайн аж ахуйн нэгжийн өмчлөлийн гэх машин механизмыг гэмт хэрэг үйлдэхдээ хэрхэн ашигласан эсэх байдлыг мөн тогтоох нь зүйтэй байна.

Иймд Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын Газрын прокурорын *******018 оны 1******* ******* сарын *******5-ны өдрийн №16 *******тай эсэргүүцлийг хүлээн авч, Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******018 оны 1******* ******* сарын 06-ны өдрийн *******018/ШЦТ/*******43 *******тай цагаатгах тогтоолыг хүчингүй болгож, хэргийг шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлгийн шатнаас дахин хэлэлцүүлэхээр буцаах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэлээ.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.5 ******* зүйлийн 1.1, 1.3, 39.9 дүгээр зүйлийн 1.3, *******-д заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь

         

1.Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын Газрын прокурорын *******018 оны 1******* ******* сарын *******5-ны өдрийн №16 *******тай эсэргүүцлийг хүлээн авч, Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******018 оны 1******* ******* сарын 06-ны өдрийн *******018/ШЦТ/*******43 *******тай цагаатгах тогтоолыг хүчингүй болгож, хэргийг шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлгийн шатнаас дахин хэлэлцүүлэхээр буцаасугай.

         

*******.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40.1 дүгээр зүйлийн 1, *******зааснаар давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэрийг гардуулсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 30 хоногийн дотор Эрүүгийн хуулийг буруу хэрэглэсэн, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, эсхүл нөлөөлж болохуйц нөхцөл байдал тогтоогдсон үндэслэлээр оролцогч хяналтын журмаар гомдол, прокурор, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл гаргаж болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

                                ДАРГАЛАГЧ                         Б.БАТЗОРИГ

                                       ШҮҮГЧИД                   Г.ДАВААРЕНЧИН

                                                                           Д.БУЯНЖАРГАЛ