2024          03           18                                     128/ШШ2024/0239

 

 

                        

                           МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Ни*******слэл дэх Захиргааны хэрги*******н анхан шатны шүүхи*******н шүүгч Д.Эрдэнэчимэг даргалж, тус шүүхи*******н шүүх хуралдааны 1 дүгээр танхимд, нээлттэ******* явуулсан шүүх хуралдаанаар,

Нэхжлэгч: “Д******* ба*******р-3” сууц өмчлөгчди*******н холбоо;

Нэхжлэгчи*******н төлөөлөгч: Н.Ц*******;

Нэхжлэгчи*******н өмгөөлөгч: Г.Ж*******;

Хариуцагч: Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газар;

Хариуцагчи*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгч: Ж.Х*******;

Гуравдагч этгээд: “Э******* ******* ******* *******” ХХК;

Гуравдагч этгээди*******н төлөөлөгч:Б.Б******* нарын хооронд үүссэн маргааныг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхжлэгчи*******н төлөөлөгч Н.Ц*******, нэхжлэгчи*******н өмгөөлөгч Г.Ж*******, хариуцагчи*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Х*******, гуравдагч этгээди*******н төлөөлөгч Б.Б*******, гуравдагч этгээди*******н өмгөөлөгч О.Б, шүүх хуралдааны нари*******н бичги*******н дарга  Г.Булгантамир нарыг оролцуулав.

        

     ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэг.Нэхжлэли*******н шаардлага:

 

1.1.Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгуулах, МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын хавсралт, Төлөвлөлти*******н талба*******н схем зурги*******г хүчингү******* болгуулах, дээрх архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар зурги*******г зөвтгүүлэн гаргуулах гэж тодорхо*******лсон.

1.2.Шүүх нь нэхжлэгчи*******г нэхжлэли*******н шаардлагаа тодруулахыг удаа дараа шаардсан боловч нэхжлэгч нь тодруулсан шаардлагаа бичгээр гаргахдаа анхны гаргасан шаардлагаа ямар нэг ба*******длаар өөрчлөөгү******* учраас шүүх хуралдаанд хэлэлцсэн нэхжлэл, түүни******* үндэслэли*******н агуулгын хүрэ******* нэхжлэли*******г ши*******двэрлэх нь зү*******тэ******* гэж үзлээ.

Хоёр. Хэрги*******н ү*******л баримт, процессын талаар:

2.1.Нэхжлэгч “Д******* ба*******р-3” сууц өмчлөгчди*******н холбоо /цаашид “СӨХ” гэх/ нь Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны 814, 815 дугаар орон сууцуудыг хариуцан ажилладаг, уг ба*******рууд нь 2016 оны 06 дугаар сарын 27-ны өдри*******н ДТ16/126 дугаар архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, 2016 оны 07 дугаар сарын 05-ны өдри*******н Улаанбаатар хотын ерөнхи******* архитектурын баталсан загвар зурги*******г үндэслэж 2019 оны 07 дугаар сарын 17-ны өдөр 814 дүгээр ба*******р, 2021 оны 08 дугаар сарын 20-ны өдөр 815 дугаар ба*******р нь ба*******нгын ашиглалтад орсон ба*******на.

2.2.Эдгээр ба*******рны баруун талд гуравдагч этгээд “Э******* ******* ******* *******” ХХК нь ү*******лчилгээтэ******* орон сууцны барилга барихаар эрх бүхи******* этгээдээс 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ2 дугаар архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар гаргуулж, загвар зурги*******г батлуулсан ба*******на.

2.3.Үүни******* дараа нэхжлэгч “Дулаанхан ба*******р-3” СӨХ-оос гуравдагч этгээд “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, барилгажих талба******* нь нэхжлэгчи*******н орон сууцны барилга хоорондын за*******н стандартыг зөрчсөн алдаата******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар ба*******на гэх агуулга бүхи******* гомдлыг Хотын стандарт, хяналтын газар, Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газарт зэрэг төри*******н ба*******гууллагуудад гаргажээ.

2.4.Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газраас уг барилгын зураг төсөл норм дүрми*******г хангасан гэж, Хотын стандарт, хяналтын газар нь норм дүр зөрчсөн гэх хариуг тус тус өгсөн ба*******на.

2.5.Шүүх нэхжлэгчи*******н гаргасан Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгуулах, МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын хавсралт, Төлөвлөлти*******н талба*******н схем зурги*******г хүчингү******* болгуулах, дээрх архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар зурги*******г зөвтгүүлэн гаргуулах шаардлага бүхи******* нэхжлэли*******г хүлээн авч захиргааны хэрэг үүсгэн, хэрэг хянан ши*******двэрлэх ажиллагаа явуулсан.

Гурав.Хэрги*******н оролцогчдын та*******лбар, түүни******* үндэслэл:

3.1.Нэхжлэгчи*******н төлөөлөгч, түүни******* өмгөөлөгчи*******н шүүхэд бичгээр гаргасан та*******лбартаа:

"Д******* ба*******р-3" СӨХ-и*******н хариуцан ажилладаг Хан-Уул дүүрги*******н 25-р хорооны нутаг дэвсгэрт орших 814 болон 815-р ба*******руудыг 2016 оны 06 дугаар сарын 27-ны өдри*******н ДТ16/126 тоот архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, 2016 оны 07 дугаар сарын 05-ны өдри*******н Улаанбаатар хотын ерөнхи******* архитектор О.О баталсан загвар зурги*******г үндэслэн ажлын зураг төсли*******г боловсруулж Иргэн Ц.Ц, М.Ө захиалгаар "Их Ж" ХХК барьж гү*******цэтгэн 2019 оны 07-р сарын 17-нд "А" блок болох 814-р ба*******р, 2021 оны 08-р сарын 20-нд "Б" блок болон 815-р ба*******руудыг ба*******нгын ашиглалтад өгсөн.

2023 оны 05 сарын 04-ни******* өдөр 814 болон 815-р ба*******руудын баруун талд 18 метри*******н за*******та*******гаар "Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н 16 давхар 2 блок орон сууцны барилгын ажил эхэлсэн бөгөөд "Хот ба*******гуулалт хөгжли*******н газар"-аас "Э******* ******* ******* *******” ХХК-д 18м за*******та******* 16 давхар 2 блок орон сууцны барилга барихыг зөвшөөрч 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар гаргасан нь Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт БНбД 31-01-10-и*******н 4.18, 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт, 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан барилгын тууш тал, хөндлөн талын хооронд 24метр ба*******х гэсэн заалтыг зөрчин Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар гаргасан нь алдаата******* ба*******на. Мана******* ба*******рнаас 18м за*******д 16 давхар орон сууц барих гэж ба*******гаа нь мана******* 2 ба*******рны ни*******т 242 а*******л өрхи*******н эрх ашги*******г зөрчиж ба*******гаа учир уг асуудлыг засуулж, ши*******двэрлүүлэхээр холбогдох ба*******гууллагуудад хүсэлт /Албан хүсэлтүүди*******г хавсаргав./ гаргасны дагуу Хот ба*******гуулалт хөгжли*******н газраас 2023 оны 05-р сарын 17-ны өдри*******н 4/1134 тоот албан бичги*******н хариу ирсэн.

Тус албан бичигт Хан-Уул дүүрги*******н 16-р хорооны нутаг дэвсгэрт 814, 815 дугаар ба*******руудын баруун талд баригдахаар төлөвлөгдсөн "Э******* ******* ******* *******" ХХК-и*******н орон сууцны барилга нь батлагдсан загвар зурги*******н дагуу орон сууцны барилгын 1-5 давхар нь тууш, 6-16 давхар нь төлөвлөлттэ******* бөгөөд "Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт" (БНбД 30-01-10), "Орон сууц, олон ни*******ти*******н барилга, сууцны барилгажилтын бүси*******н нарны тусгалын хангамж" (БНбД 23-04-07)-и*******г тус тус хангасан ба*******на хээн дурдсан ба*******сан. Гэвч "Хотын стандарт, хяналтын газар"-ын "Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газарт" хандсан 2023 оны 05-р сарын 19-ни******* өдри*******н 01/515 тоот албан бичгээр: “Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны (хуучнаар 16 дугаар хороо) нутаг дэвсгэрт ба*******рлах орон сууцны 814, 815 дугаар ба*******рны баруун талд төлөвлөсөн зоорь бүхи******* 16 давхар орон сууцны барилга нь 19.9 метр ба*******гаа нь "Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт" БНбД 30-01-10-и*******н 4.18, Заавал мөрдөх 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт, 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан Барилгын тууш тал, хөндлөн талын хооронд болон сууцны өрөөни******* цонхто******* хөндлөн талуудын хооронд 24 метр ба*******х заалтыг хангахгү******* ба*******на. И*******мд Хот ба*******гуулалтын туха******* хуули*******н 12 дугаар зү*******ли*******н 12.6 дахь заалт (Хот тосгоныг хөгжүүлэх арга хжээни******* төлөвлөгөө нь туха*******н хот, тосгоны хөгжли*******н ерөнхи******* төлөвлөгөө, хэсэгчилсэн ерөнхи******* төлөвлөгөөни******* дагуу боловсруулсан зураг төсли*******г хэрэгжүүлэх техник, эди*******н засги*******н үндэслэли*******г тооцож, хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэри*******г тодорхо*******лсон ба*******х бөгөөд холбогдох норм ба дүр, журамд заасны дагуу дараах асуудлыг тооцон төлөвлөнө), Барилгын туха******* хуули*******н 7 дугаар зү*******ли*******н 7.5 дахь (Барилгын асуудал эрхэлсэн төри*******н болон нутги*******н захиргааны ба*******гууллага нь барилгын ү*******л ажиллагаанд холбогдох норм, нормативын баримт бичги*******н хэрэгжилти*******г хангах, хяналт тавих замаар хуви*******н, ни*******ти*******н болон гуравдагч этгээди*******н ашиг сонирхлыг хамгаалах үүрэг хүлээнэ.) заалтууд, "Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт" БНбД 31-01-10-и*******н 4.18, Заавал мордох 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт, 12 дугаар хүснэгти*******н дагуу "Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н захиалгата******* орон сууцны барилгын архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, загвар зурги*******г цуцалж 2023 оны 05 дугаар сарын 31-ни******* өдри*******н дотор хариуг ирүүлэхи*******г мэдэгдье” гэж тусгагдсан.

Уг бичги*******н дагуу "Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газар" нь "Э******* ******* ******* " ХХК-и*******н орон сууцны барилгын архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар болон загвар зурги*******г цуцлаагү******* өди*******г хүрээд ба*******гаа тул "Д******* ба*******р 3" СӨХ нь өөри*******н хариуцдаг 814, 815 дугаар ба*******рны 230 гару******* а*******л өрхи*******н эрх ашги*******г хамгаалахын тулд "Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газар"-аар 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н М3Х2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгуулах, зөвтгүүлэхээр нэхжлэл гаргав” гэжээ.

3.2.Нэхжлэгчи*******н өмгөөлөгч  шүүх хуралдаан дээр гаргасан та*******лбартаа:

“Нэхжлэли*******н шаардлага нь Хот ба*******гуулалт хөгжли*******н газрын 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгуулах, төлөвлөлти*******н даалгавар болон архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын дагуу хавсралт төлөвлөлти*******н талба*******, схем зурги*******г хүчингү******* болгуулах, мөн архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар болон зурги*******г зөвтгүүлэн гаргах нэхжлэли*******н шаардлага гаргаж ба*******гаа.

Үндэслэл нь “Д******* ба*******р-3” СӨХ-и*******н хариуцан ажилладаг Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт 814, 815 дугаар ба*******руудыг 2016 оны 6 дугаар сарын 27-ны өдри*******н ДТ16126 тоот архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын дагуу 2016 оны 7 дугаар сарын 05-ны өдри*******н Улаанбаатар хотын Ерөнхи******* архитектур О.О баталсан зураг төсви*******г үндэслэн “Д******* ба*******р” 814, 815 дугаар ба*******рыг ашиглалтад оруулсан. 2023 оны 5 дугаар сарын 04-ни******* өдрөөс 814 дүгээр ба*******р болон 815 дугаар ба*******руудын баруун талд 18 метри*******н за*******та*******гаар "Э******* ******* ******* " ХХК-и*******н 16 давхар 2 блок орон сууцын барилгын ажил эхэлсэн бөгөөд Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газраас "Э******* ******* ******* " ХХК-д 18 метри*******н за*******та******* 16 давхар 2 блок орон сууцын барилгыг барихыг зөвшөөрч 2021 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдөр нь МЗХ2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар гаргасан нь орон сууцын барилгын зураг төсөл төлөвлөлт БНбД 4.18, 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан барилгын тууш тал хөндлөн талын хооронд 24 метр ба*******х гэсэн заалтыг зөрчиж архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар гаргаж одоо зураг төсөв гаргасан нь алдаата******* ба*******на гэж үзсэн. Энэ ба*******р нь болохоор 814, 815 дугаар ба*******рнаас 18 метри*******н за*******д ба*******на ба*******гаа учраас Хот ба*******гуулалт хөгжли*******н газарт зохих хүсэлт гаргаж шалгуулсан. Үүни******* дагуу Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газар, Хотын стандарт, хяналтын газраас хяналт шалгалтыг явуулж, Хот ба*******гуулалт хөгжли*******н газарт 2023 оны 5 дугаар сарын 19-ни******* өдри*******н 515 тоот албан бичгээр хууль, норм дүрми*******н хэрэгжилти*******г хангуулах туха******* албан бичиг өгсөн ба*******даг юм.

Хот ба*******гуулалт хөгжли*******н газарт өгсөн тус албан бичигт “Д******* ба*******р-3” СӨХ-и*******н ирүүлсэн хүсэлти*******н дагуу Барилга, хот ба*******гуулалтын яамны салбарын Ерөнхи******* ба*******цаагчи*******н баталсан 2023 оны 3 дугаар сарын 24-ни******* өдри*******н  удирдамжи*******н хүрэ******* Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хороо "Э******* ******* ******* " ХХК компани*******н захиалгата******* орон сууцын барилгын зураг төсөл, бичиг баримтуудад 2023 оны 5 дугаар сарын 18-ны өдөр хяналт шалгалт хи*******лээ. Шалгалтаар Ни*******слэли*******н Засаг даргын 2021 оны 3 дугаар сарын 4-ни******* өдри*******н 134 дугаар ши*******двэрээр 17812112200 гэсэн нэгж талбарын дугаарта******* 0,25 газар газрыг орон сууцын зориулалтаар олгосон ба*******на. Дээрх газрыг үндэслэн 2021 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар олгож, “О ц кн” компани*******н боловсруулсан загвар зурги*******г 2021 оны 12 дугаар сарын 06-ны өдөр баталсан ба*******на. Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны хуучнаар 16 дугаар хороо нутаг дэвсгэрт ба*******рлах орон сууцын 814, 815 дугаар ба*******рны баруун талд төвлөрсөн зоорь бүхи******* 16 давхар орон сууцын барилга нь 19,9 метр метрт ба*******гаа нь орон сууцын барилга, орон сууцын барилгын зураг төсөл төлөвлөлт БНбД 31-01-10-ын 4.18 заавал мөрдөх 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан барилгын тууш талд хөндлөн талын хооронд болон орон сууцны өрөөни******* цонхны хөндлөн талуудын хооронд бол 24 метри*******н за*******та******* ба*******на гэсэн заалтыг хангахгү******* ба*******на.

И*******мд Хот ба*******гуулалтын туха******* хуули*******н 12 дугаар зү*******ли*******н 12.6 заалт, хот тосгоныг хөгжүүлэх арга хжээни******* төлөвлөгөө нь туха*******н хот, тосгоны хөгжли*******н ерөнхи******* төлөвлөгөө, хэсэгчилсэн төлөвлөгөөни******* ерөнхи******* төлөвлөгөөни******* дагуу боловсруулсан зураг төсли*******г хэрэгжүүлэх техник эди*******н засги*******н үндэслэли*******г тооцож, хөрөнгө оруулалт, эх үүсвэри*******г тодорхо*******лсон ба*******х бөгөөд холбогдох норм ба дүр, журамд заасны дагуу дараах асуудлыг тооцоолон төлөвлөнө гэж, мөн Барилгын туха******* хуули*******н 7 дугаар зү*******ли*******н 7.5-д барилгын асуудал эрхэлсэн төри*******н болон төри*******н юу, нутги*******н захиргааны ба*******гууллага нь барилгын ү*******л ажиллагаата******* холбогдох норм нормативын баримт бичги*******н хэрэгжилти*******г хангах, хяналт тавих замаар хуви*******н ни*******ти*******н болон гуравдагч этгээди*******н ашиг сонирхлыг хамгаалах үүрэг хүлээнэ гэсэн заалтууд мөн Орон сууцын барилгын зураг төсөл, төлөвлөлт БНбД 4 дүгээр зү*******ли*******н 4.18 заавал мөрдөх 4.4 дүгээр хавсралтын 2 дахь заалт 12 дугаар хүснэгти*******н дагуу "Э******* ******* ******* " ХХК-и*******н захиалгата******* орон сууцын архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, загвар зурги*******г цуцалж 2023 оны 5 дугаар сарын 31-ни******* өдри*******н дотор хариу ирүүлэхи*******г мэдэгдье гэсэн  бичги*******г мана******* гомдлын дагуу шалгаад хариуг ирүүлсэн.

Үүни******* дагуу өнөөдри*******г хүртэл энэ "Э******* ******* ******* " ХХК-д олгосон орон сууцын барилгын одоо архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар бол болон зураг зурги*******г схем зурги*******г хүчингү******* болгож ши*******двэрлэсэн хариу өгөөгү******* ба*******гаа учраас энэ нэхжлэли*******н шаардлагыг джиж дээрх хуули*******н заалтуудын дагуу архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар болон схем зурги*******г хүчингү******* болгуулах нэхжлэли*******н шаардлага гаргасан” гэв.

3.3.Хариуцагчи*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд бичгээр гаргасан хариу та*******лбартаа:

“Э******* ******* ******* *******" ХХК-аас ирүүлсэн Ни*******слэли*******н Засаг даргын 2021 оны 03 дугаар сарын 04-ни******* өдри*******н А/136 дугаар захирамжаар 1781211200 нэгж талбарын дугаарта******* Хан-Уул дүүрги*******н 16 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт Буянт-Ухаа бүсчлэлд Буянт-Ухаа 1 хорооллын хо*******д талд ба*******ршуулан "Орон сууц"-ны зориулалтаар эзшүүлсэн 0.25 га газрыг үндэслэн Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар авах хүсэлт гаргасныг хүлээн авч судалсны үндсэн дээр Мэргэжли*******н зөвлөли*******н 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н 06 дугаар хурлаар хэлэлцүүлж МЗХ2 дугаарта******* Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг "Э******* ******* ******* *******” ХХК-д олгож, 2021 оны Загвар зураг батлагдсан.

 Тус газрын 2023 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдри*******н 10/2294 дугаарта******* албан бичгээр "Э******* ******* ******* *******" ХХК-и*******н барилгын Загвар зурги*******г 2023 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрөөс хүчингү******* болгож ши*******двэрлэсэн. Нэхжлэгчи*******н та*******лбарт "Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт БНбД 31-01- 10-и*******н 4.18, 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт, 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан барилгын тууш тал, хөндлөн талын хооронд 24 метр ба*******х гэсэн заалтыг зөрчин Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар олгосон" гэж дурджээ. Туха*******н Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг төлөвлөлти*******н талба*******гаар олгосон бөгөөд төлөвлөгдөж бу******* барилга эзшли*******н газрын аль хэсэгт ба*******ршихыг Загвар зурги*******н шатанд ши*******двэрлэх тул "Д******* ба*******р-3" СӨХ-ны эрх ашги*******г зөрчсөн нь тогтоогдохгү******* ба*******на. Мөн 2023 оны 09 дүгээр сарын 19-ны өдөр "Э******* ******* ******* *******” ХХК нь тус газарт газрын эргэлти*******н цэгээ өөрчлүүлсэнтэ******* холбогдуулан Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг өөрчлүүлэх хүсэлт ирүүлж хянагдах шатандаа явж ба*******на. Нэхжлэли*******н шаардлагад Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг зөвтгүүлэх туха******* тусгасан ба*******х бөгөөд Захиргааны хэрэг хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 52 дугаар зү*******ли*******н 52.5 дахь хэсэг, 52 дугаар зү*******ли*******н 52.5.1-5.2.5.6 дахь заалтад буюу нэхжлэли*******н шаардлага, түүни******* үндэслэлд хамаарах зү*******лд зөвтгүүлэх гэсэн нэр томьёо, о*******лголт ба*******хгү*******. И*******мд нэхжлэли*******н шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгү******* болгож өгнө үү” гэжээ.

 3.4.Хариуцагчи*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаан дээр гаргасан та*******лбартаа:

Мөн 2023 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдри*******н 10/2294 дугаарта******* албан бичгээр "Э******* ******* ******* " ХХК-д олгосон барилгын загвар зурги*******г хүчингү******* болгож ши*******двэрлэсэн, ши*******двэрлэсэн актыг норм хүчингү******* болгосон актыг норм хангаагү******* гэж дурдаж ба*******на. Тус загвар зураг нь хүчингү******* болсон учраас нормд ни*******цсэн эсэх туха******* та*******лбар гаргах боломжгү******* ба*******гаа мөн нэхжлэгчи*******н та*******лбарт дурдсан 2021 оны Мзх-2021/060-03 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын хавсралтын схем зураг, даалгаврын хамт хүчин төгөлдөр ба*******х салшгү******* баримт бичиг тул дангаар хүчингү******* болох боломжгү******* юм. Нэхжлэгчид маань архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын хавсралтын схем зурги*******г дангаар нь хүчингү******* болгохыг шаардаж ба*******гаа. Хавсралтын схем зураг дээр нь өөр дээр нь та*******лбар нь ба*******гаа даалгаврын хамт хүчин төгөлдөр ба*******на гэсэн үг, үсэгтэ******* ба*******гаа. Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын 3 дугаар зү*******лд эзшил газрын 40%-аас дээшгү******* талба*******д барилгажуулах гэж заасан бөгөөд давхрын өндөр хжээг зааж өгөөгү******* учраас туха*******н архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг норм, дүр зөрчсөн гэж тогтоох боломжгү*******. Нэхжлэгчид маань 16 давхар гэж яриад ба*******на. Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар дээр ерөөсөө за******* хжээ зааж өгөөгү*******, ни*******т эзшил газрынхаа 40-өөс дээшгү******* хувьд барилгажих боломжто******* гэж Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын 3 дугаар зү*******лд заасан, мөн Хотын стандарт, хяналтын газрын тэр цуцалж ирүүлнэ үү гэсэн албан бичги*******г үндэслээд тус газрын 2023 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдри*******н албан бичгээр "Э******* ******* ******* " ХХК олгосон загвар зурги*******г аль хэди*******нээ цуцлаад хариугаа бид нар хүргүүлчихсэн. Нэхжлэли*******н шаардлагад зөвтгүүлэх туха******* тусгасан ба*******на. Захиргааны хэрэг хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 52 дугаар зү*******ли*******н 52.5 дахь хэсэгт заасан нэхжлэли*******н шаардлага, түүни******* үндэслэл зөвтгүүлэх гэсэн нэр томьёо мөн ба*******хгү*******. Тэгэхээр энэ архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын хувьд гэвэл за******* хжээ юу, за******* хжээ, норм дүр ярих боломжгү*******. Мөн шинжээч ч томилох боломжгү*******. Энэ 40 хувьд барилгажих боломжто******* гэхээр гуравдагч этгээд буюу "Э******* ******* ******* " ХХК компани маань загвар зурги*******нхаа үе шатанд туха*******н нэгж салбарынхаа аль хэсэгт нь энэ баруун, зүүн голдоо ч ба*******ж болно. Энд амины орон сууцаа ч барьж болно. Үүни*******г загвар зурги*******н шатанд тодорхо*******логдоно. Энд нэг амины орон сууц ч барих боломжто******* юм. Тэгэхээр нэхжлэгчи*******н хэлээд ба*******гаа шиг хот төлөвлөлти*******н БНбД 31-01-10 гээд энэ нормыг архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар дээр хэлэлцэх боломжгү*******. Мөн Сууц өмчлөгчди*******н холбооны эрх зү*******н ба*******дал, ни*******ти*******н зориулалтта******* орон сууцны ба*******шинги*******н дундын өмчлөли*******н эд хөрөнги*******н туха******* хуули*******н 5 дугаар зү*******ли*******н 5.1 дэх хэсэгт Сууц өмчлөгчди*******н холбоо /цаашид "холбоо" гэх/-ны эрх зү*******н ба*******дал нь Иргэни******* хуули*******н 143 дугаар зү*******л болон энэ хуулиар тодорхо*******логдоно, гэж заасан бөгөөд Иргэни******* хуули*******н 143-д юу гэж заасан гэхээр Сууц өмчлөгчди*******н холбоо хуули*******н этгээди*******н эрхгү******* ба*******на гэж заасан ба*******на. Гэтэл Захиргааны ерөнхи******* хуули*******н зорилго нь ни*******ти*******н эрх зү*******н хүрэ******* гү*******цэтгэх эрх мэдэл мэдли*******г хэрэгжүүлэн захиргааны ба*******гууллагаас захиргааны акт, х хжээни******* акт гаргах, захиргааны гэрээ ба*******гуулах замаар иргэн, хуули*******н этгээдтэ******* харилцах гэж иргэн, хуули*******н этгээдтэ******* гэж тодотгож өгсөн ба*******гаа. Иргэн, хуули*******н этгээдтэ******* харилцах ү*******л ажиллагааны эрх зү*******н суури*******г суурь зохицуулалтыг бүрдүүлэхэд оршино гэж тодорхо*******лсон ба*******гаа. И*******мд Иргэни******* хуули*******н 143 дугаар зү*******ли*******н 143.3 дахь хэсэгт зааснаар “Д******* ба*******р-3” СӨХ нь хуули*******н этгээди*******н эрхгү******* ба*******х тул Захиргааны хэрэг хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 54 дүгээр зү*******ли*******н 54.1.5 дахь заалтад заасныг үндэслэн нэхжлэгчи*******г төлөөлөх бүрэн эрхгү******* этгээд буюу нэхжлэл гаргах эрхгү******* этгээд гэсни*******г үндэслэн нэхжлэли*******н шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгү******* болгож өгнө үү гэсэн хүсэлттэ******* ба*******на” гэжээ.

3.5.Гуравдагч этгээди*******н төлөөлөгч шүүхэд бичгээр гаргасан та*******лбартаа:

Нэгдүгээрт, "Буянт-Ухаа" хорооллын хэсэгчилсэн ерөнхи******* төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Иргэни******* Хуули*******н 476 дугаар зү*******ли*******н 476.1, Засги*******н газрын 2007 оны 9 дүгээр сарын 28-ны 250-р тогтоол, 2007 оны 6 дугаар сарын 18-ны 286 тоот захирамжи*******г үндэслэн Барилга, хот ба*******гуулалт, төлөвлөлти*******н газраас мана******* компанид 1 га газрыг олгосон.

Хоёрдугаарт, ни*******слэли*******н Засаг даргын 2021 оны 3 дугаар сарын 4-ни******* өдри*******н А/136 дугаар ши*******двэрээр 1781211200 нэгж талбарын дугаарта******* 0.25 га газрыг орон сууцны зориулалтаар олгосон ба*******даг.

Гуравдугаарт, 2019-2020 онд баригдсан 814 болон 815 дугаар ба*******р нь мана******* компани*******н эзшли*******н орон сууц барих талба*******н кадастрын зурагт 3 м орсон ба*******гаа бөгөөд мана******* компани*******н зүгээс энэ 3 м орсон асуудал дээр ямар нэгэн гомдол гаргахгү******* гэдгээ "Д******* өргөө" СӨХ-д албан ёсоор хэлсэн.

Дөрөвдүгээрт, тус аж аху*******н нэгж, барилга эхлэх талба*******д барилгын түр хашаа барьж, хөрш зэргэлдээ орон сууцуудад барилгын ажил эхлэх болсон гэдгээ албан ёсоор мэдэгдсэн.

Тавдугаарт,  Хотын стандарт, хяналтын газраас гаргасан мэдэгдли*******н дагуу орон сууцны барилгын хоорондох за*******г 24 м болгох хүсэлтээ өгсөн. Мөн эргэлти*******н цэги*******г өөрчилж, стандарт за******* ашиглалтыг хангах хүсэлтээ Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газарт 2023 оны 6 дугааp сарын 28-ны өдөр хүргүүлсэн.

Зургаадугаарт, 814, 815 дугаар ба*******руудад нарны тусгал муу тусахаар ба*******гаа гэсэн гомдол саналын дагуу мана******* компани*******н зүгээс барихаар төлөвлөж ба*******гаа 16 давхар хоёр блок барилгынхаа дундын залгаас болох 5 давхар ү*******лчилгээни******* төви*******г 2 давхар болгох ши*******двэри*******г гаргасан.

Долоодугаарт, ни*******ти*******н зорчих хэсги*******г барилгын хоёр талд чөлөөтэ******* гаргахаар төлөвлөлтдөө өөрчлөлт оруулж ба*******гаа.

На*******мдугаарт, "Д******* өргөө" СӨХ-д барилга баригдаж дууссаны дараа ни*******ти*******н эзшли*******н талба*******д хашаа саад барихгү******* мөн хүүхди*******н тоглоомын талба*******г стандартын дагуу барьж зохион ба*******гуулах болон туха*******н орон сууцны СӨХ-тэ******* цаашид хамтарч ажиллана гэдгээ аман ба*******длаар хэлсэн.

Есдүгээрт, одооги*******н ба*******длаар тус талба******* дээр ямар нэгэн барилгажилтын ажил эхлээгү******* ба*******гаа” гэжээ.

3.6.Гуравдагч этгээди*******н төлөөлөгч шүүх хуралдаан дээр гаргасан та*******лбартаа:

Аливаа асуудлуудыг үнэн бодито*******гоор яриаса******* гэж хэлмээр ба*******на. Нэхжлэгчи*******н өмгөөлөгч маань өөрөө барилгынхаа талба******* дээр нь очиж үзсэн үү, нэхжлэли*******г бариад л яваад ба*******даг. Барилгын талба******* дээрээ очоод ядаж барилгынхаа газрыг харчхаад нэхжлэлээ зөв гаргаад өгчихмөөр ба*******гаа юм. “Д******* ба*******р-3” сууц өмчлөгчди*******н холбоог 2023 оны 5 дугаар сараас хо*******ш тана*******х хэрвээ ямарваа нэгэн ба*******длаар үүн дээр эсэргүүцэж ба*******гаа бол үндэслэлээ зөв гаргаач гэдэг.

Бид нар газрын 2540 метр квадрат талба*******н  938 метр квадрат дээр нь л барилга барих зураг төсөл нь гаргачихсан. Тэгээд өнөөдри*******н ба*******длаар барилгын суури*******н ажил ч хи*******гдээгү******* ба*******хад 24 метр гэдги*******г хаанаас гаргаж ирээд нэхээд ба*******гаа юм. Үн*******ээ суури*******н ажил хи*******гдээд магадгү******* бид нар суури*******нхаа нэг давхраа цутгачихсан ба*******гаад өөрсди*******нхөө барилгаас л хжээд нэг л цэг гаргаж ирээд, бид нарыг 24 метрээ хангахгү******* ба*******на ярих ёсто*******.

Би шүүхэд, шинжээчид хүртэл талба*******г бодит ба*******длаар үзүүлсэн ба*******на. Очоод үзэхэд үн*******ээ албан ёсны суурин хашаа бариагү*******, суурин манаачи*******н ба*******шин бариагү*******, барилгын ажил эхлэх гэж ба*******гаа гээд хажууги*******нхаа барилгын оршин суугчдад анхааруулаад түр хашаа барьчихаад ба*******хад хаанаас нь 24 метр гаргаж эсэргүүцээд ба*******гаа юм, хаана нь баривал нэхжлэгч нарт таалагдах гээд ба*******гаа юм. Би үүни*******г нь о*******лгохгү******* ба*******гаа. Мана*******х аль 2023 оны 5 дугаар сараас хо*******ш Ни*******слэлд хүсэлтээ өгөөд нэхжлэгч талын хүсээд ба*******гаа 24 метри*******г хангуулахын тулд барилгынхаа газрыг баруун ти*******ш нь ахиад 3 метр шилжүүлчихлээ, https://egazar.gov.mn/ са*******тад газар дээр бүртгэгдчихлээ. Дээр нь эргэлти*******н өнцгөө өөрчлүүлээд ахиад 24 метри*******г нь хангуулчхаад ба*******хад нэхжлэгч тал тэгээгү******* ба*******на гээд ба*******х юм. Нэхжлэли*******нх нь учрыг би гү*******цэд о*******лгохгү******* ба*******на. Магадгү******* эдгээр улсууд “Д******* ба*******р-3” СӨХ-ны оршин суугчид үнэхээр өөрсдөө эсэргүүцээд ба*******гаа бол бүгд яагаад энэ шүүхи*******н танхимд орж ирээд мана******* хэлж ба*******гаа юмыг сонсож болдоггү******* юм. 2023 оны 5 дугаар сараас хо*******ш л би н.Ц******* эгчид хэлсэн уулзъя ямар хүсэлттэ******* ба*******гаа юм гэдги*******г тодруулсан. Хэрвээ та дааж давшгү******* зү*******л нэхээд ба*******гаа бол би биелүүлж чадахгү*******. Мана*******х барилгынхаа гадна хашаа барихгү*******, угаасаа хуулиараа хашаа барихыг хориглочихсон, ти*******м учраас хашаа барихгү*******, мана*******х зөвхөн баруун талдаа ни*******ти*******н эзшли*******н гудамжта******* ба*******сан. Бид нар 2023 оны 5 дугаар сараас хо*******ш хөөцөлдөж явсаар ба*******гаад барилгын зүүн, баруун талд хоёуланд нь ни*******ти*******н эзшли*******н зорчих хэсэгтэ******* болгочихсон. Өмнө нь барьсан хүн өөри*******нхөө эзшли*******н газрыг хашиж болдог, сүүлд барьж ба*******гаа нь барьж болдоггү*******, хашиж болдоггү******* ти*******м хууль хаана ба*******даг ба*******сан юм. Хэрвээ ти*******м хуули*******н заалт ба*******даг тэр заалтыг “Д******* ба*******р-3” СӨХ-ны оршин суугчид маань өөрсдөө гаргаж ирээд тэри*******гээ харуулаад тана*******х болохгү******* гэдги*******г хэлээд өгчих. Яг үн*******ээ ти*******м юм ба*******хгү******* ба*******гаад ба*******гаа. Би мини******* хүсэж ба*******гаа зү*******л гаднаа нэхжлэгч нар шиг магадгү******* хүмүүс очоод үзвэл хашчихаад дотор нь нэг хүүхди*******н тоглоом гээд нэг хуванцар тоглоом тавьчхаад ингээд суух гээд ба*******гаа юм. Бүгдээрээ л хамтдаа л эзшье тана*******х сууц өмчлөгчди*******н холбоог эзш гэж анхнаасаа л би хүсэлтээ тавьсан. Тэгээд болохгү******* гэхээр нь би 24 метр болгоод бүтэн жил хөөцөлдөж ба*******гаад болгохоор дахиад болохгү******* гэдэг. Яг юу хэрэгтэ******* юм, юу нэхжлээд ба*******гаа юм тэри*******гээ тодорхо*******лох хэрэгтэ*******. **************м учраас нэхжлэли*******н шаардлага үндэслэлгү******* ба*******х тул нэхжлэли*******н шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгү******* болгож өгнө үү” гэв.

3.7.Гуравдагч этгээди*******н өмгөөлөгч шүүх хуралдаан дээр гаргасан та*******лбартаа:

“Анх нэхжлэл гаргаад явахад 19 метр гэсэн л за*******ны талаар яригдаад ба*******сан. Тэгээд 24 метр болгочихсон. Тус 24 метр гэдэг тэр нэг за*******наас, за******* дутуу авлаа гэсэн хуули*******н үндэслэл гаргаж ирээд ба*******на. Тэгээд мана*******х тэри*******г нь хангаад түрүүни******* шүүх хурал дээр нотлох баримтаа өгчихсөн ба*******гаа. Монгол Улсын Дээд шүүхи*******н 2023 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдри*******н 30 дугаар тогтоол  ба*******гаа. Захиргааны хэрэг захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 54 дүгээр зү*******ли*******н 54.1.5-д нэхжлэгчи*******г төлөөлөх бүрэн эрхгү******* болон нэхжлэл гаргах эрхгү******* этгээд нэхжлэл гаргасан гэж заасанд маш тодорхо******* та*******лбар хэлье. Үүнд та*******лбарлахдаа мэдээж яг мана******* тохиолдолд яг та*******лбарлагдсан харагдсан. Нэхжлэли*******н шаардлагаар тодорхо*******логдсон захиргааны ү*******л ажиллагаанд нэхжлэгчид чиглээгү*******, түүни******* эрх зү*******н ба*******длыг хөндөөгү******* нь илэрхи******* тодорхо******* нь бол туха*******н этгээди*******г туха*******н асуудлаар маргах эрхгү******* буюу нэхжлэл гаргах эрх бүхи******* этгээд биш гэж үзнэ. Тэгэхээр мини******* о*******лгож ба*******гаа, харж ба*******гаагаар нэхжлэгч тал нь нэхжлэл гаргах эрхгү*******. Тус хуули*******н та*******лбарт нэхжлэгч талын гаргасан нэхжлэл нь таарч ба*******гаа харагдаад ба*******на. Түүнчлэн нөгөөтээгүүр хариуцагчи*******н та*******лбарт мөн адил хэлсэн. Сууц өмчлөгчди*******н холбоо нь ни*******ти*******н эрх ашиг төлөөлөх эрх бүхи******* этгээд биш юм, хуули*******н этгээди*******н эрхгү******* юм гээд л ингээд та*******лбарлаад ба*******гаа. Тэгээд Сууц өмчлөгчди*******н холбоо мэдээж зөвхөн гишүүдтэ******* ү*******лчилдэг ба*******гууллага. Тэгэхээр Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 54 дүгээр зү*******ли*******н 54.1.5-д заасан нэхжлэл гаргах эрх биш гэж үзэх үндэслэл болох юм. **************м учраас нэхжлэли*******н шаардлагыг хэрэгсэхгү******* болгож, хэрги*******г хэрэгсэхгү******* болгож ши*******дэж өгөөч гэж хүсэж ба*******на” гэв.

         ҮНДЭСЛЭХ НЬ:

Нэг.Маргааны зү*******л, эрх зү*******н харилцааны төрөл:

1.1.Энэ хэрэгт “шинээр баригдах барилгын Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар нь барилгын норм, дүрд ни*******цсэн эсэх”-и*******н ү*******л баримт хэлэлцэгдсэн болно.

            Хоёр.Шүүхэд тогтоогдсон ү*******л баримтын талаар:

            2.1.Нэхжлэгч “Д******* ба*******р-3” СӨХ нь Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр, 814, 815 дугаар ба*******рны оршин суугчдыг төлөөлөн нэхжлэл гаргасан ба*******на. /ХХ-и*******н 19-24 дэх тал/

            2.2. “Д******* ба*******р-3” СӨХ нь 2023 оны 05 дугаар сарын 06-ны өдөр Ни*******слэли*******н Засаг даргад, 05 дугаар сарын 09-ни******* өдөр  Хотын стандарт, хяналтын газарт, 05 дугаар сарын 12-ны өдөр Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газарт тус тус хандан өөри*******н орон сууцны дэргэд шинээр барилга барих зөвшөөрөл олгохдоо барилга хоорондын за******* 45-50 метри*******н за******* бариагү******* гэх гомдлыг гаргажээ. /ХХ-1-н 8-10 дахь тал/

            2.3.Уг гомдлын хариуг Хотын стандарт, хяналтын газрын 2023 оны 05 дугаар сарын 19-ни******* өдри*******н 01/515 дугаар албан бичгээр “... Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хороо (хуучнаар 16 дугаар хороо) нутаг дэвсгэрт ба*******рлах орон сууцны 814, 815 дугаар ба*******рны баруун талд төлөвлөсөн зоорь бүхи******* 16 давхар орон сууцны барилга нь 19,9 метр ба*******гаа нь “Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт” БНбД 31-01-10-и*******н 4.18, Заавал мөрдөх 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт, 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан Барилгын тууш тал, хөндлөн талын хооронд болон сууцны өрөөни******* цонхто******* хөндлөн талуудын хооронд 24 метр ба*******х заалтыг хангахгү******* ба*******на” гэх дүгнэлти*******г хи*******гээд “хологдох норм ба дүр, журамд заасны дагуу “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н захиалгата******* орон сууцны барилга архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, загвар зурги*******г цуцалж, 2023 оны 05 дугаар сарын 31-ни******* өдри*******н дотор хариу ирүүлэхи*******г шаарджээ. /ХХ-1-н 12 дахь хуудас/

            2.4.Харин Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын 2023 оны 05 дугаар сарын 17-ны өдри*******н 4/1134 дүгээр албан бичгээр “Д******* ба*******р-3” СӨХ-д хандаж “... Батлагдсан загвар зурги*******н дагуу орон сууцны барилгын 1-5 давхар нь тууш, 6-16 давхар нь цэгэн төлөвлөлттэ******* бөгөөд “Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт” БНбД 31-01-10, “Орон сууц, олон ни*******ти*******н барилга, сууцны барилгажилтын бүси*******н нарны тусгалын хангамж” БНбД 23-04-07-г тус тус хангасан гэх хариуг өгч ба*******жээ. /ХХ-1-н 14  дэх тал/

            2.5.Гуравдагч этгээд “Э******* ******* ******* *******” ХХК нь Хан-Уул дүүрги*******н 16 дугаар  хороонд 0.25 га гарыг гэрээ, гэрчилгээни******* үндсэн дээр эзшиж /Хх-1-н 114-120 дахь тал/ ба*******на.

2.7.Ингээд Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газраас 2021 оны 04 дүгээр сарын  16-ны өдөр МЗХ2 дугаарта******* Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар авч, уг даалгаврын бүрдэл болох Төлөвлөлти*******н талба*******н схем зурги*******г батлуулж, Загвар зургаа батлуулсан ба*******жээ.

2.8.Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын шүүхэд  2023 оны 11 дүгээр сарын  13-ны өдри*******н 10/3176 дугаар албан бичгээр ирүүлсэн та*******лбараар “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н батлуулсан Загвар зурги*******г 2023 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдөр хүчингү******* болгосон, мөн тус компани нь барилга хоорондын норм дүрд ни*******цүүлэн Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг  өөрчлүүлэх хүсэлтээ гаргасан  болох, уг хүсэлти*******г ши*******двэрлэх шатанд явж ба*******гаа зэрэг ү*******л баримт шүүхэд тогтоогдлоо.

2.9.Мөн гуравдагч этгээд “Э******* ******* ******* *******” ХХК барилгынхаа газрыг баруун ти*******ш нь ахиад 3 метр шилжүүлсэн болох нь https://egazar.gov.mn/ са*******тад  бүртгэгдсэнээр, газрын эргэлти*******н өнцгөө өөрчлүүлсэн болох нь гуравдагч этгээди*******н шүүхэд гаргаж өгсөн бичгээр нотлогдож ба*******на. /ХХ-2-и*******н 69 дэх тал/

2.10.И*******нхүү Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын “Э******* ******* ******* *******” ХХК-д олгосон  2021 оны 04 дүгээр сарын  16-ны өдөр МЗХ2 дугаарта******* Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, уг даалгаврын бүрдэл болох Төлөвлөлти*******н талба*******н схем зурги*******г батлуулж, Загвар зураг гэх баримтуудын Төлөвлөлти*******н талба*******н схем зурги*******н ба*******рлалыг өөрчилж, Загвар зураг нь хүчингү******* болсон болох нь хариуцагч, гуравдагч этгээди*******н бичгээр болох амаар гаргасан та*******лбар, газрын эргэлти*******н өнцөг өөрчилсөн баримтаар тогтоогдсон болно.

            Гурав.Маргаан бүхи******* актыг хянасан, шүүхээс хууль хэрэглэсэн үндэслэли*******н туха*******д:

3.1.Барилгын туха******* хуули*******н 4 дүгээр зү*******ли*******н 4.1.43-т "эх загвар зураг /эскиз/" гэж инженер ха*******гуулын судалгаанд үндэслэн боловсруулсан барилга ба*******гууламжи*******н хэсэгчилсэн ерөнхи******* төлөвлөгөө, тохижилт, гудамжны дэлгээсүүд, орчны барилгуудта******* уялдсан ба*******дал, эзлэхүүн төлөвлөлт, бүтээц, инженери*******н хангамжи*******н ерөнхи******* ши*******дэл, эрүүл аху*******, галын аюулгү******* ба*******дал, нарны тусгал, барилгын давхрын ба*******гуулалт, огтлол, нүүр тал /фасад/, архитектур, өнгөни******* ши*******дэл, үзүүлэлти*******г тодорхо*******лсон баримт бичги*******г” гэж, 5 дугаар зү*******ли*******н 5.1-т “Барилгын ү*******л ажиллагааг доор дурдсан норм, нормативын баримт бичгээр зохицуулна” гээд мөн зү*******ли*******н 5.1.1-т “барилгын норм, дүр”, 5.1.2-т “барилгын болон техники*******н дүр, заавар, цомог, аргачлал”, 5.1.3-т “стандарт” гэж, 5.2-т “Барилгын ү*******л ажиллагаанд энэ хуули*******н 5.1.1-д заасан барилгын норм, дүрми*******г заавал, 5.1.2-т заасан баримт бичги*******г сонгож мөрдөнө” гэж,  5.3-т “Барилга ба*******гууламжи*******н норм, нормативын баримт бичгээр барилга ба*******гууламжи*******н техники*******н нари*******вчилсан нөхцөл, шаардлагыг тогтооно” гэж тус тус заажээ.

3.2.Хуули*******н дээрх заалтаас үзвэл барилгын ү*******л ажиллагааг барилгын норм дүр, стандарт, техники*******н дүрмүүд, заавар, цомог, аргачлал зэрэг заавал дагаж мөрдөх эрх зү*******н баримт бичгээр зохицуулагддаг  ба*******на.

3.3.И*******мд барилгын архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар нь барилгын норм, норматив тогтоосон, и*******м мэдээлэл агуулсан баримт бичиг биш гэдэг нь хуульд зааснаар тогтоогдсон болно.

3.4.Харин  барилгын загвар зураг нь хуули*******н дээрх заалтын дагуу барилга ба*******гууламжи*******н хэсэгчилсэн ерөнхи******* төлөвлөгөө, тохижилт, гудамжны дэлгээсүүд, орчны барилгуудта******* уялдсан ба*******дал, эзлэхүүн төлөвлөлт, бүтээц, инженери*******н хангамжи*******н ерөнхи******* ши*******дэл, эрүүл аху*******, галын аюулгү******* ба*******дал, нарны тусгал, барилгын давхрын ба*******гуулалт, огтлол, нүүр тал /фасад/, архитектур, өнгөни******* ши*******дэл, үзүүлэлти*******г тодорхо*******лсон баримт бичиг учир уг загвар зурги*******н дагуу барилгыг барих үүрэг аливаа этгээдэд үүсдэг ба*******на.

3.5.Зам тээвэр, барилга, хот ба*******гуулалтын са*******дын 2010 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдри*******н 418 дугаар  тушаалаар баталсан “Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт” БНбД 31-01-10-и*******н 1 дүгээр хавсралтын 4.18-д “Орон сууцны барилгын өөр хоорондоо болон орчны барилга ба*******гууламжта******* харьцах за******* хжээг энэхүү норм ба дүрми*******н зөвлөмжи*******н 4 дүгээр хавсралт ёсоор тогтооно” гэж, уг дүрми*******н 4 дүгээр хавсралтын 2.5-д “Орон сууц барилга хоорондын, орон сууц, олон ни*******ти*******н барилга хоорондын ба*******ршлын за*******н о*******ролцоо  хжээг зөвлөмжи*******н 12 дугаар хүснэгтэд үзүүлэв” гэж, 12 дугаар хүснэгтэд тусгагдсан Барилгын тууш тал, хөндлөн талын хооронд болон сууцны өрөөни******* цонхто******* хөндлөн талуудын хооронд 24 метр гэжээ. /Legalinfo.mn-ээс/

3.6.Дээрх стандартын дагуу “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт барихаар төлөвлөж бу******* барилга нь тус бүсэд баригдсан ба*******гаа 814, 815 дугаар ба*******рнаас 24 метрээс багагү******* за*******д төлөвлөгдөж баригдах ёсто******* ба*******на.

3.7.Харин Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын баталсан загвар зургаар уг норм зөрчигдөж, барилга хоорондын за******* 19 метр ба*******сан нь Хотын стандарт, хяналтын газрын хяналт шалгалтаар тогтоогдсон ба*******х бөгөөд тус газраа уг зөрчли*******г арилгуулахаар 2023 оны 05 дугаар сарын 19-ни******* өдри*******н 01/515 дугаар албан бичгээрээ уг зөрчли*******г арилгахыг шаардсан ба*******жээ.

3.8.Үүни*******г үндэслэн Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газраас “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр, 814, 815 дугаар ба*******рны баруун талд барихаар төлөвлөж, батлуулсан барилгын Загвар зурги*******г хүчингү******* болгосноор, нэхжлэгчи*******н оршин суугчдын орон сууцны барилга хоорондын за******* 24 метр ба*******х ёсто******* гэх нормыг зөрчсөн гэх ү*******л баримт ба*******хгү******* болж, и*******м эрх зү*******н үр дагавар бүхи******* баримт бичиг ба*******хгү******* болсон болох нь нотлогдлоо.

3.9.Одоогоор Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газраас “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н Хан-Уул дүүрги*******н 25 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр, ба*******рны баруун талд баригдах барилгын Загвар зураг шинэчлэн батлагдаагү******* учраас баригдах  барилга хоорондын за******* нь тодорхо******* биш ба*******гаа боловч гуравдагч этгээд  “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н төлөөлөгч нь барилгажих талба*******н газрын эргэлти*******н цэги*******г өөрчилж батлуулсан ба*******гаа,  шүүх хуралдаанд барилгыг норм, дүр ни*******цүүлж, барилгын хоорондох за*******г 24 метрээс багагү******* ба*******хаар төлөвлөхөө илэрхи*******лсэн, барилга баригдаж дуусмагц “Д******* ба*******р-3” СӨХ-и*******н ашиглах газар дээр ба*******рлуулсан түр сууцыг буулгахаа та*******лбарласан зэргээс дүгнэвэл нэхжлэгчи*******н эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол хөндөгдсөн гэх ү*******л баримт одоогоор тогтоогдоогү******* болно.

3.10.Өөрөөр хэлбэл, нэхжлэгчи*******н маргаж бу******* “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н барихаар төлөвлөж ба*******гаа барилга нь  “Д******* ба*******р-3” СӨХ-и*******н 814, 815 дугаар ба*******рнаас 19 метри*******н за*******та******* баригдахаар баталсан Загвар зураг, төлөвлөлти*******н талба*******н схем зурги*******г нь хүчингү******* болсон ба*******гаа тул гуравдагч этгээди*******н барих барилга хоорондын за******* тодорхо*******гү******* болсон, гуравдагч этгээдээс уг норм дүрд ни*******цүүлэхи*******г зөвшөөрсөн тул нэхжлэгчи*******н эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн эрх зү*******н ү*******лчлэл бүхи******* захиргааны аливаа ши*******двэр ба*******хгү******* ба*******на.

3.11.Нэхжлэгчи*******н өмгөөлөгчөөс “Э******* ******* ******* *******” ХХК-и*******н батлуулсан Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг заавал хүчингү******* болгуулна гэж маргасан боловч тэрээр Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар аль хэсэг нь хуульд ни*******цээгү******* талаар хууль зү*******н үндэслэл бүхи******* та*******лбар гаргаж нотолж чадаагү*******, уг баримт бичгээс аль хэсэг нь барилга хоорондын за*******, норм дүрми*******г зөрчөөд ба*******гаа үндэслэлээ та*******лбарлаж чадахгү******* ба*******гаа ба ингэхдээ  Хотын стандарт, хяналтын газрын 2023 оны 05 дугаар сарын 19-ни******* өдри*******н 01/515 дугаар албан бичгээр “19,9 метр” гэсэн тул хүчингү******* болох ёсто******* гэж ба*******гааг хүлээн авах хууль зү*******н үндэслэл ба*******хгү******* ба*******на.

3.12.Тодруулбал, хариуцагчи*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгчөөс “Хотын стандарт, хяналтын газрын  шаардлагаар Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын хавсралт болсон Загвар зураг, төлөвлөлти*******н талба*******н схем зургуудыг хүчингү******* болгочихсон, шинээр загвар зурги*******г батална, Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар нь өөртөө барилга хоорондын за*******г тогтоосон заалт ба*******хгү*******, и*******м үр дагавар үүсгэдэггү******* гэсэн нь үндэслэлтэ******* ба*******на.

3.13.Туха*******лбал, Барилгын туха******* хуули*******н 4 дүгээр зү*******ли*******н 4.1.43-т заасны дагуу барилгын эскиз зураг буюу загвар зураг нь орчны барилгуудта******* уялдсан ба*******дал, эзлэхүүн төлөвлөлти*******г тодорхо*******лдог, харин Архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар  нь өөртөө  талба*******н ерөнхи******* төлөвлөгөө, тохижилтод тавигдах шаардлага, архитектур төлөвлөлти*******н шаардлага,хот төлөвлөлти*******н онцго******* нөхцөл зэрэг 1-14 хэсэг бүхи******* шаардлага, нөхцөл, анхааруулгыг багтаасан ба*******гаа боловч, барилга хоорондын за*******г тогтоосон мэдээлэл агуулаагү******* ба*******на.

3.14.И*******мд шүүх Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгосноор эрх зү*******н нөлөөлөл ба*******хгү*******,  харин хариуцагчаас Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын бүрдэл хэсэг болсон Загвар зураг, төлөвлөлти*******н талба*******н схем зургуудыг зөвтгөж гаргахаар өөрөө хүчингү******* болгосноор Хотын стандарт, хяналтын газрын эрх бүхи******* этгээди*******н шаардлагыг биелүүлчихсэн, үүни******* улмаас нэхжлэгчи*******н эрх хамгаалагдсан ба*******гаа учраас  нэхжлэл үндэслэлгү******* гэж үзсэн болно.

3.15.Учир нь шүүхи*******н ши*******двэр өөрөө эрх зү*******н үр нөлөө бүхи******* үр дагавар үүсгэсэн ба*******х шаардлагата******* бөгөөд эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдсөн этгээди*******г эрхи*******г сэргээхэд чиглэсэн, и*******м зорилго агуулсан ба*******х ёсто******* болохоос  аливаа  үр дагавар үүсгэхгү******* баримт  бичгүүди*******г хууль зү*******н шалтгаангү*******гээр  хүчингү******* болгон ши*******двэрлэх эрх хжээгү******* учраас  тул шүүх Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгосноор тодорхо******* эрх зү*******н үр нөлөөлөл үүсгэхгү******* гэж үзэж нэхжлэли*******г бүхэлд нь хэрэгсэхгү******* болгож ши*******двэрлэлээ.

3.16.Гуравдагч этгээд “Э******* ******* ******* *******” ХХК нь Загвар зурги*******г батлуулахдаа “Орон сууцны барилгын зураг төсөл төлөвлөлт” БНбД 31-01-10-и*******н 4.18, Заавал мөрдөх 4 дүгээр хавсралтын 2.5 дахь заалт, 12 дугаар хүснэгтэд заасныг зөрчин барилга хоорондын за*******г 19,9 метр төлөвлөсөн ба*******сан нь тус компани*******г цаашид барилга барих эрхгү******* гэж үзэх үндэслэл болохгү******* учраас тус компани барилгын зурги*******г зөвтгөж батлуулах, норм дүр биелүүлсни******* үндсэн дээр өөри*******н эзшил газар дээрээ бусдын эрхи*******г хөндөхгү*******гээр барилгын ажлаа явуулах эрхтэ******* ба*******гаа тул Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврыг хүчингү******* болгохгү*******гээр, зөрчли*******г арилгуулах боломжто******* ба*******на гэж шүүх дүгнэв.

3.17.Нэхжлэгч нь нэхжлэли*******н шаардлагын үндэслэлээ тодруулахдаа “Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын 2 дугаар зү*******лд  заасан “орон сууцны барилга гэсэн боловч ү*******лчилгээни******* орон сууц болгон төлөвлөсөн гэсэн нь нэхжлэгчид ямар хамааралта*******, уг хэсгээс болж нэхжлэгчи*******н ямар эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол хөндөгдөж ба*******гаагаа та*******лбарлаж чадахгү******* ба*******гаа болно.

3.18.Мөн нэхжлэли*******н шаардлагын үндэслэлд “Архитектур төлөвлөлти*******н даалгаврын 6 дугаар зү*******ли*******н 5-д Авто зогсоолын БНбД30-01-04-42 хүснэгтэд заасан норм дүрми*******г зөрчиж ба*******на” гэсэн ч ямар норм, дүрми*******г яаж зөрчсөн гэдгээ та*******лбарлаж чадаагү*******, энэ нь эрх зү*******н ямар үр дагаварта******* болохоо нотолж чадаагү*******.

3.19.Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 1 дүгээр зү*******ли*******н 1.1-т “Энэ хуули*******н зорилт нь хүн, хуули*******н этгээдээс захиргааны ба*******гууллагын хууль бус ү*******л ажиллагааны улмаас зөрчигдсөн, эсхүл зөрчигдөж болзошгү******* эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар, түүнчлэн ни*******ти*******н ашиг сонирхлыг төлөөлөх эрх бүхи******* этгээд, хуульд заасан бол захиргааны ба*******гууллагаас гаргасан нэхжлэли*******н дагуу захиргааны хэрги*******г шүүхэд хянан ши*******двэрлэхтэ******* холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино” гэж, 3 дугаар зү*******ли*******н 3.1.3-т "нэхжлэл" гэж хүн, хуули*******н этгээдээс захиргааны хууль бус ү*******л ажиллагааны улмаас зөрчигдсөн, эсхүл зөрчигдөж болзошгү******* эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар, түүнчлэн ни*******ти*******н ашиг сонирхлыг төлөөлөх эрх бүхи******* этгээд, хуульд тусга*******лан заасан бол захиргааны ба*******гууллагаас ни*******ти*******н эрх зү*******н чиг үүрги*******г хэрэгжүүлэхтэ******* холбогдон үүссэн маргааныг ши*******двэрлүүлэхээр захиргааны хэрги*******н шүүхэд гаргасан өргөдли*******г” гэж тус тус зааснаар захиргааны хэрги*******н шүүхи*******н “эрх зү*******н маргааныг хянан ши*******двэрлэх” зорилго, зорилт тодорхо*******логдсон ба*******даг.

3.20.Тодруулбал, захиргааны хэрги*******н шүүх нь нэхжлэгчи*******н субъектив эрх нь зөрчигдсөн, хөндөгдөж болзошгү******* эсэхи*******г шалгаж тогтоох, зөрчигдсөн, хөндөгдсөн бол уг зөрчигдсөн, хөндөгдсөн эрхи*******г нь хамгаалах, сэргээн эдлүүлэх ши*******двэр гаргадаг “хүни******* эрхи*******н хамгааллын механизм” юм.

3.21.Харин нэхжлэгчид таалагдаагү******* асуудал, эсвэл түүни******* шүүхээр хамгаалуулах эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол үүсээгү******* асуудлаар хууль зү*******н дүгнэлт өгөх,  хүчингү******* болгох эрх хуулиар олгогдоогү******* тул нэхжлэгчи*******н шүүхэд гаргасан нэхжлэл нь үндэслэлгү******* учраас нэхжлэли*******г хэрэгсэхгү******* болгох нь зү*******тэ******* гэж үзлээ.

 

Дөрөв.Анхан шатны шүүхэд нотлох баримт цуглуулсан, үнэлсэн талаар:

4.1.Шүүх нь хуульд заасан журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн буюу маргаан бүхи******* актын үндэслэл болсон нотлох баримтад дүгнэлт хи*******ж, маргааныг ши*******двэрлэх нь зү*******тэ******* гэж үзсэн ба нотлох баримтыг үнэлэх нь хэрги*******г хянан ши*******двэрлэсэн анхан шатны шүүхи*******н шүүгчи*******н дотоод  итгэл, эрх хжэ******* хамаарах болно.

Тав.Нэхжлэгчи*******н нэхжлэл гаргах эрхи*******н талаар:

5.1.Хариуцагчи*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгч болон гуравдагч этгээди*******н өмгөөлөгч нараас “Дулаанхан ба*******р-3” СӨХ-и*******г хуули*******н этгээди*******н эрхгү*******, нэхжлэл гаргах эрхгү*******, акт нэхжлэгч рүү чиглээгү******* гэж маргасныг шүүх хүлээн авахгү*******.

5.2.Учир нь Сууц өмчлөгчди*******н холбооны эрх зү*******н ба*******дал, ни*******ти*******н зориулалтта******* орон сууцны ба*******шинги*******н дундын өмчлөли*******н эд хөрөнги*******н туха******* хуули*******н 4 дүгээр зү*******ли*******н 4.1.3-т “сууц өмчлөгчди*******н холбоо" гэж ни*******ти*******н зориулалтта******* орон сууцны ба*******шинги*******н …, сууц өмчлөгчди*******н эрх, ашиг сонирхлыг хамгаалах, … зорилго бүхи*******, хуули*******н этгээди*******н эрхгү*******, заавал гишүүнчлэлтэ******* холбоог” хэлнэ гэж заасан.

5.3.Захиргааны эрх зү*******д маргаж бу******* захиргааны акт нэхжлэгч рүү чиглэсэн ба*******ж эрх нь хөндөгдөнө гэж үзэхи*******г шаарддаггү*******, захиргааны актын үүсгэсэн эрх зү*******н дагавар нь өөр рүү нь чиглэсэн эсэхээс үл хамаарч эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн ба*******ж болдог гэж үздэг учир энэ үндэслэлээр нэхжлэли*******г хүлээн авахаас татгалзах эрхгү*******.

5.4.“Дулаанхан ба*******р-3” СӨХ нь оршин суугчдыг итгжлэлээр төлөөлөөгү******* боловч оршин суугч гишүүди*******нхээ хүсэл зоригоор, нөгөө талаас хуули*******н этгээд биш боловч эрх зү*******н этгээди*******н хувьд шаардах эрхтэ******* этгээд гэж үзсэн болно.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 106 дугаар зү*******ли*******н 106.1, 106.3.14  дэх заалтыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 1 дүгээр зү*******ли*******н 1.1, Барилгын туха******* хуули*******н 4 дүгээр зү*******ли*******н 4.1.43, 5 дугаар зү*******ли*******н 5.1, 5.1.1, 5.1.2,  5.1.3, 5.2, 5.3 дахь хэсэг, заалтуудыг тус тус баримтлан нэхжлэгч “Дулаанхан ба*******р-3” сууц өмчлөгчди*******н холбооны гаргасан “Хот ба*******гуулалт, хөгжли*******н газрын 2021 оны 04 дүгээр сарын 16-ны өдри*******н МЗХ-2 дугаарта******* архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар, даалгаврын  хавсралт Төлөвлөсөн талба*******н схем зурги*******г хүчингү******* болгуулах, архитектур төлөвлөлти*******н даалгавар зурги*******г зөвтгүүлэн гаргуулах” шаардлага бүхи******* нэхжлэли*******г бүхэлд нь хэрэгсэхгү******* болгосуга*******.

2.Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 47 дугаар зү*******ли*******н 47.1,  51 дүгээр зү*******ли*******н 51.1-т заасныг баримтлан, нэхжлэгч “Дулаанхан ба*******р-3” сууц өмчлөгчди*******н холбооны улсын тдэгти*******н хураамжид төлсөн 70200 төгрөги*******г улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэ*******.

3.Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан ши*******двэрлэх туха******* хуули*******н 114 дүгээр зү*******ли*******н 114.1-т заасны дагуу хэрги*******н оролцогчид, тэдгээри*******н итгжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь ши*******двэри*******г эс зөвшөөрвөл ши*******двэр гардан авснаас хо*******ш 14 хоноги*******н дотор давж заалдах журмаар гомдол гаргах эрхтэ******* болохыг тдэглэсүгэ*******.

 

 

 

      ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                     Д.ЭРДЭНЭЧИМЭГ