Сонгинохаирхан дүүргиин Эрүүгиин хэргиин анхан шатны шүүхиин Ерөнхии шүүгч Ц.Оюунчимэг даргалж,

Нариин бичгиин дарга Ж.Ганзориг,

Улсын яллагч Ц.Гансүлд,

Хохирогч Б.Ц,

Шүүгдэгч Б.А, түүнии өмгөөлөгч Л.Батаа нарыг оролцуулан тус шүүхиин шүүх хуралдааны танхимд нээлттэи хиисэн эрүүгиин хэргиин шүүх хуралдаанаар Сонгинохаирхан дүүргиин прокурорын газраас Эрүүгиин хуулиин тусгаи ангиин 11.6 дугаар зүилиин 2 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үилдэж ирүүлсэн хэргиин шүүгдэгч:

Монгол Улсын иргэн, 1977 оны 2 дугаар сарын 10-ны өдөр Дорнод аимаг Гурван загал суманд төрсөн, 40 настаи, эмэгтэи, бүрэн дунд боловсролтои, мэргэжилгүи, хэрэг үилдэх үедээ хувиин компанид ажиллаж баисан, ам бүл 4, нөхөр 2 хүүхдиин хамт амьдардаг, Сонгинохаирхан дүүрэг 23 дугаар хороо, ...тоотод оршин суудаг, гавъяа шагналгүи, ял шиитгэлгүи, бие эрүүл, ухаан бүрэн ... дугаарын регистртэи, Ш овгиин Бын Ат холбогдох 1708008690099 дугаартаи эрүүгиин хэргииг 2017 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч Б.А нь 2017 оны 08 дугаар сарын 08-ны өдөр Сонгинохаирхан дүүргиин 23 дугаар хороо, ...тоотод баих гэртээ согтууруулах ундааны зүил хэрэглэсэн үедээ иргэн Ш.Цын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэргийг гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж гэсэн хүндрүүлэх нөхцөл байдалтайгаар үйлдсэн гэмт хэрэг гэмт хэрэгт холбогджээ.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр хэрэгт авагдсан яллах болон цагаатгах талын

дараах нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитойгоор шинжлэн судлав.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Б.А мэдүүлэхдээ:

Би хэрэг мөрдөн шалгах явцад үнэн зөв мэдүүлэг өгсөн байгаа, надад нэмж мэдүүлэх зүйл алга байна. Би үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч маш их гэмшиж байна. Шүүхээс надад хөнгөн ял оногдуулж өгнө үү гэв.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт хохирогч Ш.Ц мэдүүлэхдээ:

2017 оны 8 дугаар сарын 8-ны өдөр мөнгө төгрөгний асуудлаас болоод эхнэр А бид хоёр маргалдаад ийм байдалд хүрсэн. Миний биеийн байдал сайн байгаа, гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй. Би маргалдаж байхдаа Аийг хоол хийх гээд сууж байхад нь араас хөөе гээд очиход А эргээд харахад нь би гарт нь байсан хутганд нь өртсөн юм гэв.

Эрүүгийн 1708008690099 дугаартай хэргээс:

Хохирогч Ш.Ц мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэгтээ:

....Би тухайн хэрэг гарсан өдөр эхнэр Аийн хамтаар 2 шил 0,5 литрийн Монгол стандарт нэртэй архи хувааж уусан. Ингээд манай эхнэр бид 2 машинаа манай хамаатны эмэгтэйд 1 сая төгрөгөөр худалдсан юм. Тэгээд уг мөнгөнөөс 400.000 төгрөг авах дутуу байгаа юм. Тэгээд тэр асуудлаас болж маргалдсан Тэр үед манай эхнэр хоол хийх гээд хоолны шаргал өнгийн иштэй хутгаар мах, ногоо хөшиглөж байсан юм. Тэгээд уурлаад боосон чинь миний өөдөөс босохдоо гартаа байсан хутгаар миний цээж рүү 1 удаа дүрчихсэн. Тэгээд цээжнээс цус гарахад эхнэр маань миний өмсөж байсан футболкоор дарсан...Тухайн хэрэг болох үед эхнэрийн хамт хоёулаа байсан. Одоо надад гомдол санал, нэхэмжлэх зүйл байхгүй...гэжээ. /хх-15/,

Гэрч Л.Оюунцэцэг мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэгтээ:

...Ер нь байнгын архи уугаад хоорондоо маргалдаад байдаг байсан...хоорондоо л зодолдоод байдаг...гэжээ. /хх-16/,

Гэрч Ш.Ц мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэгтээ:

...Өөрийн ээжээс утсаар Цыг авгай нь хутгалсан юм шиг байна гэж хэлэхээр

нь мэдсэн...ах Ц маань ер нь архи уудаг...эхнэртэйгээ л цуг архи уудаг юм шиг байна лээ...А нь хүүхдээ огт тоодоггүй, бас дагуулаад гудамжинд архи уугаад яваад байдаг байсан...гэжээ. /хх-18/,

Гэрч Б.Цэстпэлжээ мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэгтээ:

...2017 оны 8 дугаар сарын 7-ны өдөр гэртээ байж байсан чинь манай бэр Б.А, хүү Ш.Ц нар гэртээ архи уугаад байхаар нь би хүү Цын гэр лүү яваад өгсөн юм. Маргааш цагдаагаас яриад хүү Цыг эхнэр болох Б.А нь хутгалсан байна, одоо цэргийн төв эмнэлэгт байна гэхээр би эмнэлэг дээр явж очсон. Тэгээд хагалгаанд ороод эмчилгээ хийлгэсэн...яг хэрэг болоход цуг байгаагүй юм. Манай бэр хүү хоёр нэг машин аваад, нөгөө машиныг нь нэг сая төгрөгөөр манай хамаатны хүүхэд авсан... мөнгөнөөс 400.000 төгрөг дутуу өгсөн юм билээ.Тэрнээс болоод манай бэр танайхан машины мөнгө төгрөг өгөхгүй байна гэж уурлаад байдаг байсан юм билээ.Тэр асуудлаас болж маргалдсан гэж бодож байна...гэжээ. /хх-20/,

Шүүх эмнэлгийн шинжээчийн 40224 тоот актын дүгнэлтэнд:

1. Ш.Цын биед цээжинд зүсэгдэж хатгагдсан шарх гэмтэл тогтоогдлоо.
2. Дээрхи гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйчлэлээр үүсгэгджээ.
3. Уг гэмтэл нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д заагдсанаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна.
4. Цаашид энгийн хөдөлмөрийн чадварыг тогтонги алдагдуулахгүй.
5. Дээрхи гэмтлүүд нь тухайн хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой гэжээ. /хх-22/,

Шүүх эмнэлгийн криминалистикийн шинжээчийн 4236 тоот актын дүгнэлтэнд:

1. Шинжилгээнд ирүүлсэн цагаан өнгийн майкны урд талд доороосоо хуниасанд 50мм, 3- р хуниасанд 40мм татан чангаах хүчний үйчлэлийнулмаас гарсан шинэ ханзралтууд гарсан байна.
2. Цэнхэр өнгийн жинсэн өмд гэмтэлгүй байна гэжээ. /хх-24/,

Шүүх эмнэлгийн биологийн шинжээчийн 4794 тоот актын дүгнэлт:

1. Шинжилгээнд ирүүлсэн цагаан өнгийн майк, хөх өнгийн жинсэнд өмдөнд дээр цус илэрсэн.
2. Илэрсэн цус О/1/ бүлгийн харъяалалтай байна гэжээ. /хх-26/,

Шүүх эмнэлгийн биологийн шинжээчийн *7796 тоот актын дүгнэлтэнд:

1. Шинжилгээнд ирүүлсэн хутган дээр цус илэрсэн.
2. Илэрсэн цус нь бүлгийн харъяалал тогтоох шинжилгээнд хүрэлцэхгүй байна гэжээ.

/хх-27/,

Шүүх эмнэлгийн криминалистикийн шинжээчийн 4235 тоот актын дүгнэлтэнд:

1. Шинжилгээнд ирүүлсэн *2,3 дугаар 2 ширхэг гарын мөр харьцуулах шинжилгээнд тэнцэнэ.
2. Шинжилгээнд ирүүлсэн 4,4 дугаар 2 ширхэг гарын мөр харьцуулах шинжилгээнд тэнцэнэ.
3. Шинжилгээнд тэнцсэн 4 дугаарын гарын мөр санд МИ000210025990,МИ000210010076, 2712475,2551683, дугаар Ширчин овогтой Ц нэрээр 4 удаа бүртгэгдсэн хүний баруун гарын ядам хурууны дардастай тохирч байна.
4. Шинжилгээнд тэнцсэн бусад дугаарын гарын мөрүүд санд байх эзэнгүй хэргийн гарын мөрүүд болон дардсуудтай тохирохгүй байна гэжээ. /хх-30/,

Шүүгдэгч Б.А урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-55/, хэргийн газрын үзлэгийн тэмдэглэл /хх-3-5/, хэргийн газрын фото зургийн үзүүлэлт /хх-5-7/, эд мөрийн баримт хураан авсан тэмдэглэл /хх-8/, эд зүйл хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл /хх-9/, гэр бүлийн хүчирхийллийн нөхцөл байдлын үнэлгээний маягт /хх-71/, шүүгдэгч Б.Аийн сэжигтнээр болон яллагдагчаар өгсөн мэдүүлгүүд, бусад бичгийн болон эд мөрийн баримтуудыг тус тус шинжлэн судлав.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэгдсэн дээрх нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоож чадсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан, хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй, хэргийн талаар нотолбол зохих байдлуудыг шалгаж тогтоосон, шүүхийн шинжилгээний үндэсний төвийн шинжээчийн №10224, 4235, 4236,7794, 7796 тоот шинжээчийн дүгнэлтийг хэрэгт хувийн сонирхолгүй, зохих мэдлэг, дадлага, туршлага бүхий, гаргасан дүгнэлтийнхээ хариуцлагыг хүлээх чадвартай, эрх бүхий мэргэжлийн шинжээчид гаргасан байх тул үнэн зөвд тооцож, прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүгдэгч Б.Аийн гэм буруутай эсэхэд эрх зүйн дүгнэлт хийж, хэргийг хянан шийдвэрлэх боломжтой гэж шүүх дүгнэсэн болно.

Хэргийн талаархи шүүхийн дүгнэлт:

Шүүгдэгч Б.А нь 2017 оны 08 дугаар сарын 08-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн 23 дугаар хороо, Хангайн 68-02 тоотод байх гэртээ согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ мөнгө төгрөгний асуудлаас болж өөрийн нөхөр болох Ш.Цтай маргалдаж, улмаар гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж түүнийг хутгалан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэргийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр үйлдсэн болох нь хохирогч Ш.Цын "...Би тухайн хэрэг гарсан өдөр эхнэр Аийн хамтаар 2

шил 0,5 литрийн Монгол стандарт нэртэй архи хувааж уусан. Ингээд манай эхнэр бид 2 машинаа манай хамаатны эмэгтэйд 1 сая төгрөгөөр худалдсан юм. Тэгээд уг мөнгөнөөс 400.000 төгрөг авах дутуу байгаа юм. Тэгээд тэр асуудлаас болж маргалдсан Тэр үед манай эхнэр хоол хийх гээд хоолны шаргал өнгийн иштэй хутгаар мах, ногоо хөшиглөж байсан юм. Тэгээд уурлаад боосон чинь миний өөдөөс босохдоо гартаа байсан хутгаар миний цээж рүү 1 удаа дүрчихсэн..." гэх /хх-23/,

-гэрч Ш.Цын "...Өөрийн ээжээс утсаар Цыг авгай нь хутгалсан юм шиг байна гэж хэлэхээр нь мэдсэн...ах Ц маань ер нь архи уудаг...эхнэртэйгээ л цуг архи уудаг юм шиг байна лээ..." гэх /хх-18-19/,

-гэрч Б.Цэстпэлжээгийн "...2017 оны 8 дугаар сарын 7-ны өдөр гэртээ байж байсан чинь манай бэр Б.А, хүү Ш.Ц нар гэртээ архи уугаад байхаар нь би хүү Цын гэр лүү яваад өгсөн юм. Маргааш цагдаагаас яриад хүү Цын эхнэр болох Б.А хутгалсан байна, одоо цэргийн төв эмнэлэгт байна гэхээр нь би эмнэлэг дээр явж очсон...Тэр хоёр цалин мөнгө буухаараа архи уучихдаг...архи уухаараа хоёулаа архи уудаг..." гэх /хх-20/,

-шүүх эмнэлгийн шинжээчийн №10224, 4235, 4236,7794, 7796 тоот дүгнэлтүүд, хэргийн газрын үзлэгийн тэмдэглэл /хх-3-5/, хэргийн газрын фото зургийн үзүүлэлт /хх-5-7/, эд мөрийн баримт хураан авсан тэмдэглэл /хх-8/, эд зүйл хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл /хх-9/, шүүгдэгч Б.Аийн сэжигтнээр болон яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг зэрэг хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу авагдаж шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдож тогтоогдсон байна.

Сонгинохайрхан дүүргийн прокурорын газраас шүүгдэгч Б.Аийн гэмт үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар зүйлчилж ирүүлсэн хуулийн зүйл, хэсэг тохирсон байх тул түүнийг гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох эрх зүйн үндэслэлтэй.

Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаар:

Дээрх гэмт хэргийн улмаас хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан нь энэ гэмт хэргийн улмаас шууд учирсан үр дагаварт тооцогдох бөгөөд хохирогч Ш.Ц өөрийн эрүүл мэндэд учирсан хөнгөн хохирлыг эмчлүүлэхтэй холбоотой гарсан зардлыг буюу хор уршгийг шүүгдэгч Б.Аээс нэхэмжлээгүй, цаашид нэхэмжлэх зүйлгүй гэдгээ илэрхийлж байх тул шүүгдэгч Б.Аээс гаргуулбал зохих хохирол төлбөргүй гэж шүүх дүгнэлээ.

Эрүүгийн хариуцлагын талаар:

Шүүгдэгч Б.Аийг гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болохыг шүүх нэгэнт тогтоосон учир эрүүгийн хариуцлага гарцаагүй байх, эрүүгийн хариуцлага нь гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байх гэм буруугийн болон шударга есны зарчимд нийцүүлж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан ялын төрөл, хэмжээний дотор эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байх ба шүүгдэгч хэргийн үйл баримт болоод гэм буруугийн талаар маргаагүй, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч, гэмшиж буй хувийн байдал зэргийг харгалзан шүүгдэгч Б.Ат дээрхи зүйл, хэсэгт заасан торгох ялыг оногдуулах нь зүйтэй гэж үзлээ.

Шүүхээс шүүгдэгч Б.Ат эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй бөгөөд ахн удаа гэмт хэрэг үйлдснийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1-д зааснаар ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцсон болно.

Монгол Улсын Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 4 дэх хэсэг, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлийн 1, 4 дэх хэсэг, 36.10, 36.13, 37.1 дүгээр зүйлийн 1, 2 дахь хэсэгт тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Ш овогт Бын Аийг гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэм буруутайд тооцсугай.
2.  Б.Аийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 төгрөгөөр торгох ял шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар Б.А нь торгох ялыг 12 сарын хугацааны дотор хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоож, шүүхийн шийдвэрээр тогтоосон хугацаанд торгох ялыг биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй торгох ялын 15 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдсүгэй.
4. Энэ хэрэгт битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, Б.А цагдан хоригдсон хоноггүй, хохирогч Ш.Цт төлөх төлбөргүй болохыг дурдаж, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн 32см урттай, 4 см өргөн, шаргал өнгийн иштэй 1 ширхэг хутгыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай.
5. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1, 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, өмгөөлөгч, улсын яллагч, дээд шатны прокурор шийтгэх тогтоолыг гардан авсан эсхүл хүргүүлсэнээс хойш 14 хоногийн

Н

                                                                       V                                                                        V

ийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, эсэргүүцэл

бичих эрхтэйг дурдсугай.

1. Давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол Б.Ат урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ