Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2024 оны 10 сарын 24 өдөр

Дугаар 184/ШШ2024/05306

 

20******* 10 ******* 184/ШШ20*******/05306

 

 

 МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Б.Хишигбаатар даргалж тус шүүхийн танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* хороо, ******* ******* гудамж, ******* тоот хаягт оршин суух, ******* овогт ******* ******* /регистрийн дугаар: *******/-ийн нэхэмжлэлтэй,

 

Хариуцагч: Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, Баруун гудамж, тоот хаягт оршин суух, овогт /регистрийн дугаар: ВТ731130/-т холбогдох,

 

Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрын өмчлөх эрхийг шилжүүлж өгөхийг хариуцагчид даалгах үндсэн нэхэмжлэлтэй, энэ газрыг нэхэмжлэгч Л.*******гийн хь бус эзэмшлээс албадан чөлөөлүүлэх тухай сөрөг нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан шийдвэрлэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч Л.*******, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч , хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1. Нэхэмжлэгч Л.******* хариуцагч Ц.т холбогдан Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрын өмчлөх эрхийг шилжүүлж өгөхийг хариуцагчид даалгах нэхэмжлэл гаргасан. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ: Миний бие 2019 оны 9 дүгээр сард Ц.аас Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, *******ийн *******-36 тоот хаягт байрлах 0,7 га газрыг худалдан авахаар тохирч, 6,000,000 төгрөгийн үнэтэй газрыг 5,900,000 төгрөгөөр худалдаж авахаар болж, 5,500,000 төгрөгийг бэлнээр, 0,000 төгрөгийг дансаар шилжүүлсэн. Тухайн үед Ц. надад газрын гэрчилгээ байхгүй гэж хэлээд өөрийн иргэний үнэмлэхийг өгсөн. Бичиг баримтаа даруйхан шилжүүлж, газрыг миний нэр дээр шилжүүлнэ хэмээн хэлдэг боловч өнөөдрийг хүртэл шилжүүлж өгөөгүй, утас нь холбогдохгүй, зах гэж гэрт нь очиход хүүхдүүд нь хөдөө явсан гээд здаггүй байсан. Удаа дараа шалтаг тоочиж, захгүй зугтааж явсан шалтгаан нь газрын бичиг баримтыг барьцаанд тавьсан байсан. Миний бие худалдаж авсан газраа авах хүсэлтэй тул Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрын өмчлөх эрхийг шилжүүлж өгөхийг хариуцагчид даалгаж өгнө үү. гэж тайлбарласан.

2. Хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрсөн татгалзлын үндэслэлээ Миний бие өөрийн өмчлөлийн Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах газраа 2020 оны 08 дугаар сард Л.******* гэх хүнд 18,000,000 төгрөгөөр худалдсан ба урьдчилгаанд 5,900,000 төгрөгийг авсан. Үлдэгдэл 12,100,000 төгрөгийг Л.******* удаахгүй төлнө гэж хэлсэн ба төлбөрийг төлсөн тохиолдолд газрын гэрчилгээг шилжүүлэн өгөх талаар бид амаар тохиролцсон. Гэвч нэхэмжлэгч Л.******* нь өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд газрын үлдэгдэл төлбөрөө төлж барагдаагүй тул газрын гэрчилгээг өөрийн нэр дээр шилжүүлэхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бие хүлээн зөвшөөрөхгүй. гэж тайлбарласан.

3. Хариуцагч Ц. маргааны бүхий газрыг албадан чөлөөлүүлэх тухай сөрөг нэхэмжлэл гаргасан. Хариуцагч сөрөг нэхэмжлэлийн үндэслэлээ: Хариуцагч Ц. миний бие Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрыг  Л.******* гэх хүнд 18,000,000 төгрөгөөр худалдахаар амаар тохиролцсон. Нэхэмжлэгч Л.******* нь тухайн үед надад одоогоор бэлэн 6,000,000 төгрөг байна. Байгаа мөнгөө өгөөд үлдэгдэл 12,000,000 төгрөгөө өгөхдөө газрын гэрчилгээг шилжүүлж авъя гэж тохирсон боловч урьдчилгаанд 5,900,000 төгрөг өгчхөөд өдийг хүртэл үлдэгдэл 12,100,000 төгрөгөө төлөхгүй байгаа. Мөн Л.Мөнгөтуяа бид хоёр дээрх газрыг худалдах, худалдан авах тухай амаар гэрээ хийсэн нь хь зөрчсөн хэлцэл юм. Иргэний хьд зааснаар үл хөдлөх эд хөрөнгийг худалдахдаа уг гэрээг бичгээр байгж, нотариатаар гэрчлүүлж, Улсын бүртгэлийн газарт бүртгүүлснээр хүчин төгөлдөр гэрээ болно. гэж заасан. Хь зөрчиж гэрээ хийсэн тул газрыг Л.*******гийн хь бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэх үндэслэлтэй. гэж тайлбарласан.

4. Нэхэмжлэгч Л.******* сөрөг нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрсөн тайлбараа: Миний бие хоосон газрыг 2020 онд худалдан авсан цагаасаа хойш шороо зөөж асгаж, тэгшилж, төмөр хашаа барьж, тохижан 60 гаруй мод, цэцэг тарьж өнөөдрийг хүртэл эзэмшиж байгаа. Газрын гэрчилгээгээ шилжүүлж авах гэхэд Ц. нь шилжүүлж өгөхгүй байсаар өнөөдрийг хүрсэн. Худалдан авагч надад гэрээний үүргээ зөрчсөн зүйл байхгүй. Гэрээний дагуу эд хөрөнгөө хүлээн аваад газрын үнийг бүрэн төлсөн. Худалдагч тал буюу Ц. нь Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1-д зааснаар худалдах худалдан авах гэрээгээр худалдагч тал нь биет байдлын доголдолгүй, эрхийн зөрчилгүй, хөрөнгө, түүнтэй холбоотой бичиг баримтыг худалдан авагчийн өмчлөлд шилжүүлж өгөх гэсэн үүргээ биелүүлээгүй. Иймд сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй. гэж тайлбарласан.

5. Нэхэмжлэгч тал шүүхэд дараах баримтуудыг гаргаж өгсөн. Үүнд: Улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, Иргэний үнэмлэхийн хбар, Сонгинохайрхан дүүргийн ******* дүгээр хорооны Засаг даргын 20******* оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн *******4 дугаартай тодорхойлолт, Ц.ын иргэний үнэмлэхийн хбар, кадастрын зураг, Хашаа доторх жимс жимсгэнэ, мод бут, хаалгыг илэрхийлсэн фото зураг, Гэрлэсний бүртгэлийн лавлагаа, Иргэн Хаан банкны хга, Арвижих Эстимейт Үнэлгээ ХХК-ийн 20******* оны ******* дүгээр сарын 18-ны өдрийн Үл хөдлөх хөрөнгийн үнэлгээний тайлан, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн зөрүү төлбөр төлсөн баримт.

6. Хариуцагч тал шүүхэд дараах баримтуудыг гаргаж өгсөн. Үүнд: Улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрын улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хбар, Газрын кадастрын нэгж талбарын тодорхойлолт,

7. Шүүхийн журмаар дараах баримтуудыг цуглсан. Үүнд: Нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүргийн Прокурорын газрын 20******* оны 06 дугаар сарын 13-ны өдрийн дугаартай албан бичиг, хавсралтад ирүүлсэн 20******* оны 03 дугаар сарын 28-ны өдрийн *******84 дугаартай Хэрэг бүртгэлийн хэрэг нээхээс татгалзах тухай прокурорын тогтоол, 20******* оны 08 дугаар сарын 19-ний өдрийн дугаартай Улсын бүртгэлийн Ерөнхий газрын албан бичиг, Нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүргийн Прокурорын газрын 20******* оны 08 дугаар сарын *******-ий өдрийн дугаартай албан бичиг, хавсралтад ирүүлсэн Гэрчээс мэдүүлэг авсан тухай тэмдэглэл, 20******* оны 08 дугаар сарын 29-ний өдрийн дугаартай Улсын бүртгэлийн Ерөнхий газрын албан бичиг болон Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрын түүхчилсэн дэлгэрэнгүй лавлагаа болон хувийн хэрэгт авагдсан бүхий л баримтууд.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Үндсэн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж, сөрөг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй байна.

1. Нэхэмжлэгч Л.******* хариуцагч Ц.т холбогдан Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газрын өмчлөх эрхийг шилжүүлж өгөхийг хариуцагчид даалгах шаардлага гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч, тэдний хооронд амаар тохиролцсон тохиролцоог хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгож, газрыг нэхэмжлэгч Л.*******гийн хь бус эзэмшлээс албадан чөлөөлүүлэх сөрөг нэхэмжлэл гаргасан.

1.1 Нэхэмжлэгч Л.******* нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ: ... 2020 оны 8 дугаар сард хариуцагч Ц.ын өмчлөлийн Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газрыг 5,900,000 төгрөгөөр худалдаж авахаар түүнтэй амаар харилцан тохиролцож 5,900,000 төгрөгийг бүхэлд нь төлсөн боловч хариуцагч хөрөнгийн өмчлөх эрхийг шилжүүлж өгөх үүргээ биелүүлээгүй тул энэ үүргийг хариуцагчаас шаардах үндэслэлтэй гэж тодорхойлсон.

1.2 Хариуцагч Ц. нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрсөн татгалзал болон сөрөг нэхэмжлэлийн үндэслэлээ:

- 2020 оны 8 дугаар сард маргаан бүхий газрын өмчлөх эрхийг 18,000,000 төгрөгөөр худалдахаар амаар тохирсон ба нэхэмжлэгч нь 5,900,000 төгрөгийг төлж, үлдэх 12,100,000 төгрөгийг төлөх үүргээ биелүүлээгүй тул газрын өмчлөх эрхийг шилжүүлж өгөх үндэслэлгүй гэж,

- Мөн Иргэний хийн 1******* дүгээр зүйлийн 1*******.2-т зааснаар үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй холбоотой хэлцлийг бичгээр байгахаар хьчилсан байхад талууд амаар тохирсон. Энэ нь Иргэний хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.8-д заасны дагуу хүчин төгөлдөр бус хэлцэл тул Л.*******гийн хь бус эзэмшлээс өөрийн өмчлөлийн газраа чөлөөлүүлэх үндэслэлтэй гэж сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлагаа тодорхойлсон.

2. Шүүх талуудын тайлбарыг шинжлэн судалсны үндсэн дээр нэхэмжлэгч Л.******* нь хариуцагч Ц.аас Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1-д заасан худалдах-худалдан авах гэрээний үүрэг шаардаж байна гэж үзсэн.

2.1 Хариуцагч Ц.ын зүгээс, газар худалдах-худалдан авах тухай талуудын аман тохиролцоог хэлцэлд тавигдах хэлбэрийн шаардлага хангаагүй гэж үзэж, Иргэний хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.8-д зааснаар хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгох шаардлага гаргасныг сөрөг нэхэмжлэлийн үндэслэл байна гэж шүүх үзсэн. Өөрөөр хэлбэл, хариуцагч нь талуудын тохиролцоог хүчин төгөлдөр бус гэх үндэслэлээр хөрөнгийг хь бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэх шаардлага гаргасан байна.

3. Нэхэмжлэгч нь дээр дурдсанаар талуудын хоорондын тохиролцоог хүчин төгөлдөр бус гэж үзсэнээр Иргэний хийн 492 дугаар зүйлийн 492.1-д заасны дагуу өгсөн хөрөнгөө буцаан авах шаардлага гаргах, эсхүл өмчийн эрх зүйн хүрээнд мөн хийн 106 дугаар зүйлийн 106.1-д заасны дагуу хөрөнгийг хь бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэх шаардлагын аль нэгийг гаргах боломжтой юм.

3.1 Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагаа өөрөө тодорхойлох эрхтэй байдаг. Хариуцагч нь шүүхэд гаргасан сөрөг нэхэмжлэлдээ өөрийн өмчлөлийн газрыг хь бус эзэмшлээс албадан чөлөөлүүлэх гэж шаардлагаа тодорхойлсон байх тул энэ шаардлагын хэмжээнд маргааныг шийдвэрлэх нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 115 дугаар зүйлийн 115.2-т заасантай нийцнэ гэж шүүх үзсэн.

4. Нэхэмжлэгч Л.******* болон хариуцагч Ц. нар 2020 оны 8 дугаар сард амаар тохиролцож, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрын өмчлөх эрхийг Ц. нь Л.*******д шилжүүлэх, Л.******* харилцан тохиролцсон үнийг төлөх үүргийг хүлээж, Иргэний хийн 260 дугаар зүйлийн 260.1-д заасан эрх худалдах-худалдан авах гэрээ байгсан болох нь зохигчдын маргаагүй тайлбараар тогтоогдож байна. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 42 дугаар зүйлийн 42.4-т зааснаар талууд нэг үйл баримтын талаар маргаагүй бол тухайн үйл баримтыг үнэн зөв буюу тогтоогдсон гэж үздэг.

5. Талууд газрын үнийг 5,900,000 төгрөг, эсхүл 18,000,000 төгрөгөөр тохирсон эсэх талаар маргасан. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1-д зааснаар хэргийн оролцогчид өөрсдийн тайлбар, татгалзлаа нотлох үүрэгтэй байдаг. Энэ маргааны тухайд, газрын үнийг өөрөөр /18,000,000 төгрөг/ тохирсон гэж хариуцагчийн зүгээс маргаж байгаа тул хариуцагч тал энэ үндэслэлээ нотлох үүрэгтэй. Хариуцагчийн зүгээс дээрх тайлбараа хиар зөвшөөрсөн нотолгооны хэрэгслээр нотолж чадаагүй тул нэхэмжлэгчийн тайлбарыг үнэн зөв гэж үзнэ. Өөрөөр хэлбэл, газрын үнийг талууд 5,900,000 төгрөгөөр тохирсон гэж шүүх үзсэн.

5.1 Дээр дурдсанаар хариуцагч тал өөрийн татгалзлаа нотлох үүрэгтэй тул нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр гэрчээр мэдүүлэг өгсөн М.Мөнх-Эрдэнэ, С.Мөнхбаяр, Ц.Ариунт, О.Цогзолмаа нарын мэдүүлгийг шүүхийн шийдвэрийн үндэслэлд дурдаагүй болно. Мөн энэ үндэслэлээр нэхэмжлэгч талын хүсэлтээр цуглсан, Сонгинохайрхан дүүргийн Прокурорын газраас ирүүлсэн бичмэл баримтуудыг шүүхийн шийдвэрийн үндэслэх хэсэгт дурдах шаардлагагүй байна.

5.2 Хариуцагч талын хүсэлтээр мэдүүлэг өгсөн гэрч : ... 2020 онд манай нөхөр Л.******* гэх хүнд Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газраа хашаатай /сгаж амжаагүй, төмөр хашаа/ нь хамт 21,000,000 төгрөгт зарахаар ярилцсан. Л.******* уг газрыг хашаагүй авна гэх үед манайх газраа 18,000,000 төгрөгт тооцон худалдсан. Бидний наймаа Л.*******гийн гэрт болсон ба 5,500,000 төгрөгийг авч үлдэгдэл 12,000,000 төгрөгийг дансаар өгөхөөр тохиролцож байсан... гэж мэдүүлжээ.

5.3 Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн дүгээр зүйлийн .2-т зааснаар шүүх эргэлзээгүй нотлох баримтыг шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгох боломжтой байдаг. Гэрч нь хариуцагч Ц.ын эхнэр тул түүний мэдүүлгийг эргэлзээгүй, үнэн зөв гэж үзэх боломжгүй байна.

6. Иргэний хийн 260 дугаар зүйлийн 260.1-д заасан хэлцлийн тухайд худалдах-худалдан авах гэрээг зохицсан мөн хийн *******3-259 дэх хэсгийн зохицалтууд хэрэглэгддэг. Нэхэмжлэгч Л.******* нь худалдах-худалдан авах гэрээний үндсэн үүрэг болох 5,900,000 төгрөгийг бүхэлд нь төлж барагдсан болохыг хариуцагч Ц. өөрийн тайлбараараа хүлээн зөвшөөрсөн. Иймд нэхэмжлэгч Л.******* нь худалдах-худалдан авах гэрээгээр хүлээсэн хариуцагч /Ц./-ийн үүргийг Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1-д заасны дагуу шаардах эрхтэй юм.

7. Хариуцагч талаас, Иргэний хийн 1******* дүгээр зүйлийн 1*******.2-т: ... үл хөдлөх эд хөрөнгийг шилжүүлэх хэлцэл, холбогдох бусад баримт бичигт өмчлөх эрх шилжүүлэх болсон үндэслэлийг тодорхой зааж нотариатаар гэрчлүүлнэ ... гэж заасан байхад газрыг худалдахаар бичгээр биш амаар тохирсон нь Иргэний хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.8-д заасан хэлбэрийн шаардлага хангаагүй хүчин төгөлдөр бус хэлцэлд хамаарна гэж үзсэн нь үндэслэлгүй байна.

7.1 Иргэний хийн 1******* дүгээр зүйлийн зохицалт нь өмчийн эрхэд хамаарах зохицалт тул үүргийн эрх зүйн шаардлага гаргаж байгаа /гэрээний үүрэг шаардах/ үед энэ зохицалтыг хэрэглэхгүй.

7.2 Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1, 260 дугаар зүйлийн 260.1-д заасан худалдах-худалдан авах гэрээг заавал бичгээр хийх шаардлагатай талаар хь тогтоогчийн зүгээс хэлбэрийн шаардлага тавиагүй байна. Энэ тохиолдолд, худалдан авагч нь үүргийн эрх зүйн хүрээнд, эдгээр гэрээний үүрэг-ийг шаардах эрхтэй юм.

7.3 Нөгөө талаас, үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийг шилжүүлэх хэлцэл /1******* дүгээр зүйлийн 1*******.2 дахь хэсэг/-д хь тогтоогчийн зүгээс хэлбэрийн шаардлага тавьсан боловч энэ шаардлагыг зөрчсөн хэлцлийг хүчин төгөлдөр бус болохыг тухайлан зохицаагүй байна. Энэ тохиолдолд, Иргэний хийн 1******* дүгээр зүйлийн 1*******.2 дахь хэсгийн зохицалт нь хориг тогтоох зорилготой биш, харин гэрээний талуудад гэрээнээс гарах эрх зүйн үр дагаврыг анхаарах, маргаан гарсан үед нотолгооны ач холбогдлыг нэмэгдүүлэх зорилготой зохицалт гэж үзнэ.

7.4 Худалдагч Ц. нь 4 жилийн өмнө буюу 2020 онд Л.*******гаас гэрээний төлбөрийг авах үедээ газрын бодит эзэмшлийг түүнд шилжүүлж өгсөн, Л.******* нь өнөөдрийг хүртэл уг газрыг эзэмшиж байгаа тул гэрээнээс гарах үр дагаврыг талуудад анхаарах ач холбогдолгүй болсон байна. Түүнчлэн гэрээ байгсан эсэх талаар талууд маргаагүй тул нотолгооны хувьд ч мөн ач холбогдолгүй байна. Иймд өмчийн хэлцлийг ч хүчин төгөлдөр бус гэж үзэх боломжгүй.

7.5 Талууд газар худалдахаар 2020 оны 8 дугаар сард тохиролцохоос өмнө худалдагч Ц.т газар өмчлүүлэх тухай Нийслэлийн Засаг даргын шийдвэр гарсан /2020 оны 06 дугаар сарын 23-ны өдөр/ байх тул Ц.ыг төрийн өмч-ийн газрыг бусдад зарсан гэж үзэхгүй.

7.6 Нөгөө талаас, Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1-д заасан худалдах-худалдан авах гэрээ нь талууд харилцан зөвшилцөлд хүрснээр байгагдсан гэж тооцогддог. Иймд худалдагч Ц. нь өөрт байхгүй зүйл, мөн бусдын өмчлөлийн хөрөнгийг зарахаар амлалт өгөх буюу үүрэг хүлээх боломжтой ба энэ үүргээ биелүүлэхийг худалдан авагч /Л.*******/ шаардах эрхтэй юм.

8. Хариуцагч Ц.ын зүгээс гэрээний дагуу шаардлага гаргах хөөн хэлэлцэх хугацаа өнгөрсөн эсэх талаар маргаагүй тул энэ үндэслэлээр нэхэмжлэгчийн шаардах эрхийг хязгаарлах боломжгүй байна. Мөн талуудын аман тохиролцоог хүчин төгөлдөр бус гэж үзэх Иргэний хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1-д заасан өөр бусад үндэслэл тогтоогдоогүй тул газрын өмчлөх эрхийг шилжүүлэхийг хариуцагч Ц.т Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1-д заасны дагуу даалгаж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

9. Хариуцагч Ц.ын зүгээс шүүхэд гаргасан, Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, 548 м.кв талбайтай гэр бүлийн зориулалттай газрыг нэхэмжлэгч Л.*******гийн эзэмшлээс чөлөөлүүлэх сөрөг нэхэмжлэлийг хангаж шийдвэрлэх боломжгүй байна.

9.1 Иргэний хийн 106 дугаар зүйлийн 106.1-д зааснаар өмчлөгч хөрөнгөө бусдын хь бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэхийн тулд нэхэмжлэгч нь өөрөө хөрөнгийн хь ёсны өмчлөгч байх, хариуцагчийн эзэмшил хь бус байх, хөрөнгө хариуцагчийн эзэмшилд бодитоор байх гэсэн хийн урьдчилсан нөхцөлүүд хангагдсан байх ёстой.

9.2 Маргаан бүхий хөрөнгө Л.*******гийн эзэмшилд бодитоор байгаа, улсын бүртгэлд Ц. нь газрын өмчлөгчөөр бүртгэгдсэн байгаа боловч нэхэмжлэгч Л.******* нь уг газрыг дээр дурдсан худалдах-худалдан авах гэрээний дагуу хь ёсоор, шударгаар эзэмшиж байгаа болох нь тогтоогдсон. Иймд газрыг хь бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэхийг хүссэн хариуцагч Ц.ын сөрөг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

10. Маргаан бүхий газар өмчлөх эрхийг хариуцагч Ц. нь гуравдагч этгээдэд барьцаалсан болох нь хэрэгт авагдсан бичмэл нотлох баримтаар тогтоогдож байна. Шүүх зохигчдын хооронд үүссэн өмчлөх эрхийн маргааныг шийдвэрлэсэн тул гуравдагч этгээдийн барьцааны эрхийн хүчин төгөлдөр байдлын талаар энэ шийдвэрээр дүгнэлт өгөөгүй болно. Иймд барьцаалагчийн эрх энэ шийдвэрээр хөндөгдөхгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.

11. Иргэний хийн 260 дугаар зүйлийн 260.1 дэх хэсэг нь тухайлсан шаардах эрхийг агсан зохицалт биш, худалдах-худалдан авах гэрээний тусгай төрлийг тодорхойлсон зохицалт тул шүүх маргааныг шийдвэрлэхдээ шаардах эрх агсан Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1 дэх хэсгийн зохицалтыг баримталсан болно.

12. Нэхэмжлэгч нь үл хөдлөх эд хөрөнгө гаргах нэхэмжлэл гаргахдаа 70.200 төгрөгийн тэмдэгтийн хураамж төлжээ. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 63 дугаар зүйлийн 63.1.6-д зааснаар энэ төрлийн нэхэмжлэлд үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнээс тооцож тэмдэгтийн хураамж төлөх ёстой. Үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнийг талууд 5.900.000 төгрөг байхаар тохиролцсон тул энэ үнээс тооцож, дутуу төлсөн 39.150 төгрөгийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 58 дугаар зүйлийн 58.1-д зааснаар нэхэмжлэгчээс нөхөн гаргж улсын орлогод орна.

12.1 Хариуцагч нь үл хөдлөх эд хөрөнгийг албадан чөлөөлүүлэх сөрөг нэхэмжлэл гаргахдаа 391.000 төгрөгийн тэмдэгтийн хураамж төлжээ. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-т зааснаар эд хөрөнгийн бус, үнэлэх боломжгүй нэхэмжлэлд 70.200 төгрөг төлөхөөр заасан байна. Иймд илүү төлсөн 321.500 төгрөгийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 58 дугаар зүйлийн 58.1-д зааснаар улсын орлогоос буцаан гаргж, хариуцагчид олгоно.

12.2 Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1-д зааснаар шүүхийн зардал, тэмдэгтийн хураамжийг нэхэмжлэл хангагдсан хэмжээгээр талуудад хуваарилдаг тул нэхэмжлэгчээс тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70.200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 1*******,350 төгрөгийг гарган нэхэмжлэгчид олгохоор шийдвэрлэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.1, 106 дугаар зүйлийн 106.1-д заасныг тус тус баримтлан Сонгинохайрхан дүүрэг, ******* дүгээр хороо, ******* ******* гудамж, тоот хаягт байрлах, эрхийн улсын бүртгэлийн Г-2201060776 дугаарт бүртгэгдсэн, 548 м.кв талбай бүхий гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газрын өмчлөх эрхийг Л.*******д шилжүүлэхийг Ц.т даалгаж, уг газрыг албадан чөлөөлүүлэхийг хүссэн Ц.ын сөрөг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, 58 дугаар зүйлийн 58.1 дэх хэсэг, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, 7.1.2-т зааснаар нэхэмжлэгчээс тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70,200 төгрөгийг, хариуцагчаас сөрөг нэхэмжлэл гаргахдаа урьдчилан төлсөн 391.000 төгрөгөөс 70,200 төгрөгийг тус тус улсын орлогод хэвээр үлдээж, нэхэмжлэгчээс дутуу төлсөн 39,150 төгрөгийг нөхөн гаргж улсын орлогод орж, хариуцагчаас сөрөг нэхэмжлэл гаргахдаа илүү төлсөн 321,500 төгрөгийг улсын орлогоос буцаан гаргж хариуцагч Ц.т олгож, хариуцагч Ц.аас 1*******,350 төгрөгийг гарган нэхэмжлэгч Л.*******д олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд хандаж гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Б.ХИШИГБААТАР