Завхан аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2022 оны 12 сарын 08 өдөр

Дугаар 2022/ДШМ/35

 

 

Ч.*******,  Ч.******* нарт

холбогдох хэргийн талаар

******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг тус шүүхийн шүүгч Б.Ариунбаяр даргалж, Говь-Алтай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ш.Баттогтох, ******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ж.Баттогтох нарын бүрэлдүүнтэй, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга М.Пүрэвдорж, Прокурор Н.*******

Шүүгдэгч Ч.*******

 Ч.*******

Шүүгдэгч  нарын өмгөөлөгч Б.*******

нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар ******* аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 03-ны өдрийн 2022/ШЦТ/103 дугаартай шийтг тогтоолыг эс зөвшөөрч шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нарын давж заалдах гомдлоор Ч.*******, Ч.******* нарт холбогдох 2123000370029 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2022 оны 08 дугаар сарын 10-ны өдөр хүлээн авч, Ерөнхий шүүгч Ж.Баттогтохын илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 1993 оны 02 дугаар сарын 23-ны өдөр ******* аймгийн ******* суманд төрсөн, 28 настай, эмэгтэй, дээд боловсролтой, ******* мэргэжилтэй, ******* аймгийн ******* сумын лэгч ажилтай, ам бүл 4, нөхөр хүүхдийн хамт амьдардаг, ******* аймгийн ******* сумын багт оршин суух хаягтай, урьд ял  шийтгүүлж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай, овогт *******, /Регистрийн дугаар: ИР/

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 1989 оны 07 дугаар сарын 29-ний өдөр ******* аймгийн ******* суманд төрсөн, 32 настай, эмэгтэй, дээд  боловсролтой,   мэргэжилтэй, ******* аймгийн ******* сумын эрүүл бага ажилтай, ам бүл 5, аав , ээж, дүүгийн  хамт амьдардаг, ******* аймгийн ******* сумын багт оршин суух, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай, овогт *******, /Регистрийн дугаар:ИР/ 

Шүүгдэгч Ч.*******, Ч. ******* нар нь 2021 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдөр... ******* аймгийн Алдархаан сумын багийн нутаг дэвсгэр “Хөх үзүүр” г газар өөрийн гэртээ бөөлжиж, ухаангүй байсан С.д эмнэлгийн тусламж үзүүл үүргээ хүндэтгэн үз шалтгаангүйгээр биелүүлээгүйн улмаас хохирогч нас барсан г гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ

Анхан шатны шүүх:

1. Шүүгдэгч овогт *******, овогт ******* нарыг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан эмнэлгийн мэргэжилтэн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүл үүргээ хүндэтгэн үз шалтгаангүйгээр биелүүлээгүйн улмаас хохирогч нас барсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож,

2.Эрүүгийн хуулийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ч.*******ийн л мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулах эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасаж 5500 нэгжтэй тэнц хэмжээний төгрөгөөр буюу 5.500.000 төгрөгөөр торгох ялаар, шүүгдэгч Ч.*******ийн бар******* мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулах эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасаж 5500 нэгжтэй тэнц хэмжээний төгрөгөөр буюу 5.500.000 төгрөгөөр торгох ялаар тус тус шийтгэж, 

 3.Эрүүгийн хуулийн 5.7 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ч.*******т оногдуулсан л мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулах эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасах ялыг, шүүгдэгч Ч.*******т оногдуулсан бар******* мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулах эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасах ялыг ял оногдуулсан үеэс хугацааг тоолж,

4.Эрүүгийн хуулийн 6.14 дүгээр зүйлийн 1 д хэсэг, Өршөөл үзүүл тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.2, 6.4-т зааснаар шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нарт оногдуулсан 5500 нэгжтэй тэнц хэмжээний төгрөгөөр буюу 5.500.000 төгрөгөөр торгох ялаас 10.950.000 төгрөгийг дүйцүүлэн хасаж шүүгдэгч нарыг торгох ялаас чөлөөлж,

5. Шүүгдэгч нарт өмнө авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийл арга хэмжээг тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц хүчингүй болгож,

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 11.6 дугаар зүйлийн 1,2 дахь хэсгүүдэд зааснаар шинжээчийн зардалд 520.047 төгрөгийг шүүгдэгч нараас хувь тэнцүүлэн буюу Ч.*******аас 260.023 төгрөг 50 мөнгийг, шүүгдэгч Ч.*******ээс 260.023 төгрөг 50 мөнгийг тус тус гаргуулж ******* аймаг дахь Цагдаагийн газарт олгож,

7. Шүүгдэгч нар  нь тогтоол гарахын өмнө цагдан хоригдоогүй, шүүгдэгч нар бусдад төлөх төлбөргүй, шүүгдэгч нарын эд хөрөнгийг битүүмжлээгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлийг шүүхэд ирүүлээгүй, иргэний үнэмлийн лавлагаа хэрэгт хавсаргагдсан, хохирогч нь нэмжлэлээ иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл журмаар нотлох баримтаа бүрдүүлэн жич нэмжл эрхтэй болохыг тус тус дурдаж,

8. Шийтг тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдаж,

9. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1 д хэсэг, 38.2 дугаар зүйлийн 1 д хэсэгт тус тус зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч улсын яллагч түүний дээд шатны прокурор нар шийтг тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч түүний дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бич******* эрхтэй болохыг тус тус дурдсугай. шийдвэрлэжээ.

Шүүгдэгч Ч.*******ийн давж заалдах шүүхэд гаргасан гомдлын агуулга:

Ч. *******, Эх Ч. *******т холбогдох эрүүгийн хэрэгт шүүгдэгч нар ******* аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 сарын 03-ны өдрийн 103 тоот шийтг тогтоолыг эс зөвшөөрч дараах давж заалдах гомдлыг гаргаж байна. Үүнд:

******* аймгийн ******* сумын эрүүл төвийн лэгч Ч.*******, Ч.******* бид 2021 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдөр 13 цагийн орчим жирэмсэн эмэгтэй цус алдаад байна гэсэн дуудлагыг хүлээн авч уг "Хах Үзүүр" г газар хаваржиж байсан С.ийн гэрт жирэмсэн эмэгтэй Н.Тунгалаг эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүл зорилгоор очсон. С.ийн гэрт оч*******од С. гэрийн зүүн талын орон дээр унтсан байдалтай байсан ба тэрээр бусадтай ямар нэгэн байдлаар харилцаа үүсгээгүй. Ч.*******, Ч.******* нарыг Н.Тунгалагт эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлж байх үед С. өндийж бөөлж*******өд түүнийг бөөлжсөндөө хахахаас сэргийлж М.Мижиддорж. Л.Батаа нараар хажуудуулан хэвтүүлсэн.

Мөн түргэн тусламжийн дуудлагын хуудсанд, ******* сумын түргэн тусламжийн холын дуудлага хүлээн авсан Гантуяа бүртгэсэн байна.

Дуудлага хүлээн авсан цаг: 13 цаг 15 минут

Дуудлагад гарсан цаг: 13 цаг 34 минут

Дуудлагад очсон цаг:15 цаг 20 минут

Буцаж ирсэн цаг(эмнэлэгт тээвэрлэсэн): 16 цаг орчим

Үзлэг хийхэд нийт зарцуулсан хугацаа 40 минут /хх-ийн 50-51 хуудас/

Эрүүгийн хуулийн 10.4 дүгээр зүйлийн 1 дахь хэсгээр мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байгаа 212300037 дугаартай хэрэгт шүүхийн шинжилгээний байгууллагаас гадуур шинжилгээ хийлгээр уригдсан /хх-ийн 128 хуудас/ эрүүгийн хэргийн Шинжээч Б. дүгнэлтэд шинжээчид дараах асуулт тавигдсан ба "Амь хохирогчийн биед үзлэг хийсэн бол амь аврагдах боломжтой байсан эс."

Хариулт: Хэрэв хохирогчийн биед нэмэлт дуудлага үзлэгийг 13 цагт хий илгээ хийсэн бол амь аврагдах боломжтой. Гэсэн нь гэрчийн мэдүүлэгт өгсөн цаг,түргэн тусламжийн дуудлага хүлээн авсан дуудлагын хуудсанд байгаа цаг таарахгүй байгаа тул цаг хугацааны хувьд боломжгүй.

1. Амь хохирогчийн үхэлд нарын буруутай үйл ажиллагаа байгаа эс.

Хариулт: Амь хохирогч нь нарт үзүүлээр санал тавиад байхад нь нар байна. Амь үзлэг хийгээгүй бол түргэн тусламжийн үйлчилгээг үзүүлээгүй гэж үзээр хохирогч буруугүй нь нарт үзүүл санал хүсэлт буюу нэмэлт дуудлага өгөөгүй бол нар гэж үзээр байна. /хх-ийн 133-134 хуудас/

******* аймгийн Прокурорын газрын эрүүгийн хэрэг үүсгэж яллагдагчаар татах тухай прокурорын тогтоолд: яллагдагчаар татах Ч.******* нь 2021 оны 03 дугар сарын 19-ний өдөр 13 цагийн орчим ******* аймгийн Алдархаан сумын багийн нутаг дэвсгэр Хөх үзүүр г газар өөрийн гэртээ бөөлжиж, ухаангүй байсан С.д эмнэлгийн тусламж үзүүл үүргээ хүндэтгэн үз шалтгаангүйгээр биелүүлээгүйн улмаас хохирогч нас барсан гэж үз нөхцөл байдал тогтоогдож байх тул Монгол Улсын эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар эрүүгийн хэрэг үүсгэж яллагдагчаар татсугай гэж татсан.

Бид хоёрыг гүжир хэрэгт гүтгэсэн гэрчийн мэдүүлэгт хөтлөгдөн бидэнд ял өгсөнд гомдолтой байна.

Иймд ******* аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 сарын 03-ны өдрийн 103 тоот шийтг тогтоолыг хүчингүй болгож цагаатгаж өгнө үү гэжээ.

Шүүгдэгч Ч.******* давж заалдах шүүхэд гаргасан тайлбартаа:

Бид хоёр хамт дуудлагаар очсон бөгөөд Мижиддоржийн нэрийг үзээр очсон. Мэргэжлийн хяналтын дүгнэлтийг буруу гарсан гэж үзэж байгаа. Дуудлага нь 11 цагийн үед ирээд 15 цагийн орчимд тухайн айлд очсон юм. Тухайн гэр бүлийн хүмүүс бид хоёрыг гүтгээд байгаа юм гэв.

Шүүгдэгч Ч.******* давж заалдах шүүхэд гаргасан тайлбартаа:

Миний хувьд 2021 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдөр 15 цагийн үед тухайн айлд дуудлагаар очсон байгаа. Гэвч мэргэжлийн хяналтын шинжээчийн дүгнэлт нь 13 цагийн үед бөөлжиж ухаангүй болсон байгаа талийгаачид тусламж үйлчилгээ үзүүлсэн бол амьдрах боломжтой байсан талаар цаг минутын хувьд зөрүүтэй дүгнэлт гаргасан байгаа. Мөн намайг оч*******од байсан гэрч болох нэг гэр бүлийн 2 хүн байсан бөгөөд нөхөр нь 2-3 удаа шоронд орж байсан асуудалтай хүн байсан. Эхнэр нь болохоор бид хоёрыг хэд хэдэн удаа үзээд өгөөч гэд үзэж өгөөгүй гэж гүтгээд байгаа дээр нь гомдолтой байна гэв.

Шүүгдэгч нарын өмгөөлөгч Б.******* давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан тайлбартаа:

Энэ хүмүүс ажил үүргээ гүйцэтгэж яваад гэмт хэрэгт татагдсан бөгөөд анхан шатны шүүхээс ял оногдуулсныг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Нэгэнт тухай хуулийн 28.4.2-т зааснаар зайлшгүй тохиолдолд үзгүй байх боломжтой гэсэн заалт байгаа. тухай хуулийн 28.4.2-т Бусдын амь нас болон жирэмсэн төрөх гэж байгаа үед тэрнээс бусад тохиолдолд бол тангаргаараа зайлшгүй үз ёстой гэсэн заалт байгаа. 3 тохиолдолд үзгүй байх боломжтой байдаг. Тэр 3 тохиолдлын 1 нь төрөх гэж байгаа хүн дээр илгээ хийж байгаа тохиолдолд үзгүй байх боломжтой гэж тодорхой зааж өгсөн байгаа. Энэ тохиолдол нь анх дуудлага өгөхдөө жирэмсэн хүндэрсэн, цус алдсан г дуудлага өгсөн. Тухайн дуудлага нь Алдархаан сумын буюу өөр сумын дуудлага байсан. Алдархаан сумаас ойрхон боловч Алдархаан сумын нар нь яваагүй байсан. Тийм учраас энэ хүмүүс маань Алдархаан сумаас очоогүй учраас өөр сумаас очсон. Оч*******доо жирэмсэн ийн цус алдаж байгаа дуудлагад очоод ураг болон ийн амийг аврахын тулд ******* ийн заавраар илгээ үйлчилгээг үзүүлсэн байдаг. Энэ илгээг хийж байх явцад орон дээр хэвтэж байсан хүн 1 удаа бөөлжсөн г асуудал яригдсан. Үүнийг анхан шатны шүүх бөөлжсөн үед нь ямар нэгэн байдлаар үз ёстой байсан байна. Тухайн үеийн гэрчүүд дуудлага өгөхдөө нэмэлтээр үзүүлээр дуудлага өгсөн гэж мэдүүлдэг. Тэгдээ энэ хүмүүс албан ёсны дуудлага мэдээлэлд бүртгэгдээгүй энэ хоёрт амаар хэлсэн гэж мэдүүлээд байдаг. Гэтэл тухайн гэрт жолооч байсан бөгөөд намайг байхад ямар нэгэн байдлаар тийм зүйл хэлээгүй гэдэг. Энэ хоёр хүн маань тухайн жирэмсэн ийн цус алдалтыг зогсоох шингэнийг хийж дуусаад шууд аймаг руу яаралтай заалтаар авч явсан. Ингээд үүрэг гүйцэтгэсэн хүмүүст ял оногдуулж, эрх зүйн байдлыг нь дордуулсан байгаа. Шинжээчийн дүгнэлтэд энэ хүн нь 13 цагт дуудлага өгсөн гэж ойлгохоор байна. Хэрэв 13 цагт дуудлага өгсөн бол тэр хугацаандаа эмнэлгийн анхан шатны илгээ хийсэн бол тухайн хүний амийг аврах боломжтой байсан гэдэг дүгнэлт гаргасан байгаа. Энэ нь цаг хугацааны хувьд 2 цагийн зөрүүтэй байгаа. Бодит байдал дээр 13 цагийн үед сумаасаа гараагүй байсан бөгөөд сумын дуудлага нь 13 цагт ирсэн байгаа. Сумын төв дуудлага өгсөн айл хоёрын хооронд бартаа саад *******тэй, замдаа түргэний машин суусан зэрэг нөхцөл байдлууд байдаг. Тэгээд 15 цаг 40 орчим минутын үед дуудлага өгсөн айлд ирсэн ба шууд жирэмсэн , ураг хоёрыг аврахаар цус алдаж байгаа байдалд нь илгээ хийж дуусгаад яаралтайгаар аймгийн төв рүү авч явсан байгаа. Ийм учраас энэ хүмүүсийг буруутгах боломжгүй байгаа ба шинжээчийн дүгнэлт нь цаг хугацааны хувьд зөрүүтэй гарсан. Магадгүй буруутай гэж үз юм бол шинжээчийн дүгнэлт нь дээр амь аврах боломжтой байсан эс тал дээр үндэслэлгүй дүгнэлт хийсэн гэж үзэж байна. Эхнэр нөхөр хоёрын мэдүүлгээр нарыг гарах явцад нь тухайн хүн бөөлжсөн гэдэг. Тэгээр 2 маань 15 цаг 40 минутаас илгээгээ хийгээд 30-40 минут орчим хугацаанд дусал тариаг зүүсэн байгаа. Тэгээр 17 цагийн үед энэ хүмүүс нэмэлтээр дуудлага өгсөн байгаа. Тэгдээ энэ хүнийг үзээд өгөөч гэсэн байдлаар тайлбарлаад байгаа. Гэтэл энэ хүмүүсийн гэрчийн мэдүүлэг нь яллах дүгнэлтийн гол үндэслэл болсон. Энэ гэрчийн мэдүүлэг нь анхнаасаа 2 ийг буруутгах байдлаар хэрэг үүсгэсэн байгаа. Шүүх хуралдаан дээр хууль сануулж гэрч Мижиддоржоос мэдүүлэг авсан тэгэд “та энэ хүнийг яасан гэж дуудлага өгсөн юм бэ? гэд. Тийм юм байхгүй хордлого тайлах шингэн хийгээд өгөөч энэ хүн олон хоног архи уусан учраас хордлогыг нь тайлах шингэн хийж өгөөч гэсэн зүйл ярьсан. Тэгэд шингэн байхгүй танай хүнд сая шингэн хийч*******сэн учраас одоо шингэн байхгүй тул үз боломжгүй” гэсэн мэдүүлэг өгсөн гэдэг. Гэтэл бодит байдал дээрээ нэрт нь хийсэн шингэн нь хордлого тайлах шингэн биш цус тогтоох шингэн байсан. Хэрэв гэрчийн мэдүүлгийг үндэслээд анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдэ шийдэлд хүр юм бол тухай хуулийн 28.4.2-т зааснаар жирэмсэн эмэгтэйд эмнэлгийн тусламж үзүүлсэн тохиолдолд бусад хүмүүст илгээ үзүүлгүй байх боломжтой гэсэн хуулийн заалт байгаа. Яг энэ 3 тохиолдлоос бусад тохиолдолд ийн тангараг өргөсөн гэдгээрээ зайлшгүй үз ёстой. Шүүгдэгч нарыг гэм буруутай байх боломжтой гэдэг асуудал яригдах юм бол шүүгдэгч Ч.*******ийн эрх зүйн байдал дордсон асуудал байгаа. Энэ хүн маань өөрөө анхнаасаа явахдаа нэмэлтээр авч явсан бөгөөд жирэмсэн ийн цус алдалтыг зогсоохоор дуудлагад явсан байгаа. Энэ хүн маань төрхийн бага байгаа. Ямар ч илгээ ******* ийн зааварчилгаагаар явагдах ёстой бөгөөд ******* ийг байхгүй тохиолдолд бага дур мэдэн үзэж онош тавьж, илгээ заах боломжгүй байсан. Тэр хүн өөрөө эмнэлгийн байгууллагад ирж үзүүлсэн ч гэсэн ******* үзэж байж дараад нь сувилагч, бага нар нь ******* ийн зааврын дагуу илгээ үйлчилгээг үзүүл ёстой байдаг. Иймд тухай хуульд 28.4.2-т заасан энэ тохиолдолд жирэмсэн болон ургийн амийг аврахын төлөө энэ хүмүүс илгээ хийсэн бөгөөд бусад хүмүүст тусламж үзүүлээгүй гэж энэ хүмүүст ял оногдуулах боломжгүй тул шүүгдэгч нарыг цагаатгаж өгнө үү гэв.

Прокурор Н.******* дүгнэлтдээ:

Прокурорын зүгээс 2022 оны 06 дугаар сарын 03-ны өдрийн 103 дугаартай шийтг тогтоолыг хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий шийдвэр гаргасан гэж үзэж байна. Учир нь шүүгдэгч нар нь хэдийгээр жирэмсэн эмэгтэй цус алдаад байна гэсэн дуудлагаар очсон боловч тухайн гэр дотор байсан өөр нэг хүний биеийн байдал муу, бөөлжсөн байдалтай байхад нь энэ хүний биеийн байдал муу байна, үзээд өгөөч гэд нь тусламж үйлчилгээ үзүүлэлгүй явснаас хойш 2-3 цагийн дараа талийгаач нас барсан байгаа. Нас барсан шалтгааныг шинжээч томилж дүгнэлт гаргуулахад артерийн даралт *******с гэдэг өвчний улмаас нас барсан. Энэ өвчин нь эмнэлгийн тусламж үзүүл буюу оношлоод даралтыг нь буруулах арга хэмжээ авсан бол 100 хувь нас барахгүйгээр амь аврагдах боломжтой байсан гэдэг нөхцөл байдал тогтоогдсон. тухай хуульд зааснаар эмнэлгийн мэргэжилтэн гэдэгт ******* , бага , сувилагч, гээд эмнэлгийн байгууллагад ажилдаг мэргэжил эзэмшсэн хүмүүсийг бүгдийг нь хамааруулахаар хуульчилсан байдаг. Шүүгдэгч Ч.******* нь л үйл ажиллагаа явуулах тусгай зөвшөөрөлтэй, Ч.******* нь бар******* үйл ажиллагаа явуулах тусгай зөвшөөрлийг эзэмшсэн мэргэжлийн хүмүүс тухайн дуудлага мэдээлэл дээр ажиллаж байсан. тухай хуулийн 28.4.3 дахь хэсэгт зааснаар эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүл удирдамжийг мөрдөж ажиллах, эмнэлгийн ажилтан үйлчлүүлэгчийн биеийн байдал сайжруулах, зовлон өвдөлтийг багасгах хөнгөвчлөх аливаа нэмэлт зовуурь шаналгааг үүсггүй оновчтой тусламж үйлчилгээ үзүүлийг хичээж ажиллана гэсэн ёс зүйн дүрэм, тухай хуулийн холбогдох заалтуудыг шүүгдэгч нар нь зөрчсөн байгаа. Яаралтай хүний бие муу байсан учраас үзэлгүй явсан гэдэг зүйл яригдаж байна. Тухайн жирэмсэн ийн биеийн байдлыг сайжруулах шингэн хийж дуусах хугацаанд буюу 1 цаг гаруй хугацаанд тухайн айлд байсан бөгөөд энэ хугацаандаа талийгаачийн бие муу байгааг харсан бөгөөд тухайн гэрт байсан хүмүүс үзүүлээр хүсэлт тавиад байхад мэргэжилдээ хайхрамжгүй хандаж тухайн өвчтөнийг үзээгүйгээс болж талийгаач нас барсан байдаг. Иймд анхан шатны шүүхийн шийтг тогтоолыг хэвээр үлдээж өгнө үү гэв.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Давж заалдах шатны шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 39.1 дүгээр зүйлийн 1.3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нарын давж заалдсан гомдлыг үндэслэн хэргийн бүх ажиллагаа, шийдвэрийг хянав.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зох******* асуудлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, хэргийн үйл баримт, шүүгдэгчийн гэм буруутай эсийг тогтооход үндэслэл болсон нотлох баримтуудыг цуглуулах, бжүүл, үнэл шатанд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуульд  заасан шаардлагыг зөрчөөгүй байна.

Хэрэгт авагдсан баримтуудаар дараах үйл баримт тогтоогдсон байна.  

******* аймгийн ******* сумын төвийн лэгч Ч.*******, Ч.******* нар нь 2021 оны 03 дугаар сарын 19-ны өдөр 13 цагийн орчим жирэмсэн эмэгтэй цус алдаад байна гэсэн дуудлагыг хүлээн авч уг дуудлагын дагуу ******* аймгийн Алдархаан сумын Мандат багийн нутаг Хөх үзүүр г газар хаваржиж байсан С.ийн гэрт жирэмсэн эмэгтэй Н.Тунгалагт эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүл зорилгоор очсон байна.

С.ийнд оч*******од С. гэрийн зүүн талын орон дээр унтсан байдалтай байсан ба Ч.*******,Ч.******* нарыг Н.Тунгалагт эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлж байх үед С. өндийж бөөлжсөн байдалтай байсан ба М.Мижиддорж, Н.Тунгалаг нар нь С.ийн бие тааруу байгааг хэлж биеийг нь үзэж өгөхийг хүсэд Ч.*******, Ч.******* нар нь С.д эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэлгүй жирэмсэн эмэгтэй Л.Тунгалагийг эмнэлгийн байгууллагад хүргээр явсан ба нарыг явсны дараа С. 20 цаг 45  минутаас 21 цагийн үед артерийн даралт *******с өвчний улмаас нас барсан хэргийн үйл баримт хэрэгт авагдсан

 Гэрч Н. “... 2021 оны 03 дугаар сарын 19-ны өдрийн 14 цагийн орчим М.Мижиддорж бид хоёр тэр ирсэн нарт энэ хүнийг үзээд өгөөч гэд тэр нар баяраа хэт тэмдэглэч*******сэн байна шартч*******сан юм байгаа биз гэж хэлээд тоохгүй амь хохирогчийг үзээгүй. Надад үзлэг хийж байхад нар завгүй байгаагүй...Тэр оройдоо амь хохирогчийг нас барсан гэж сонссон...” гэсэн мэдүүлэг,

Гэрч М.Мижиддоржийн “...Бие өвдөж байгаа талаараа өөр яриагүй, харахад бие нь өвдөж байгаа шинжтэй царай нь цонхийгоод сонин байсан... гуай орон дээрээ дээшээ харж хэвтэж байгаад өндийж ч чадахгүй бөөлж*******өөр нь түргэний жолооч бид хоёр орны урд хажуу тийш нь харуулж хэвтүүлсэн. Тэр үед би энэ хүний бие сонин байна үзээдхээч гэж 2 ид хэлсэн чинь цэргийн баяраа хэтрүүлээд тэмдэглэч*******сэн гээд үзээгүй, бас наад хүнд чинь хийх эм тариа байхгүй гээд талийгаачийн биеийг үзээгүй, тэр хоёр ирээд тэднийд 1 цаг орчим болсон байх. Талийгаачийн биеийг үз хугацаа бол зөндөө байсан. Манай нэр Тунгалаг ч тэр хоёр ийг талийгаачийн биеийг үзээдхээч гэж хэлсэн... гэсэн мэдүүлэг,

Гэрч Л. “... манай хоёр дуудлага өгсөн эмэгтэйд шингэн зүүч*******сэн байсан.эн үед гэрийн нөгөө талын орон дээр байсан хүн бөөлжөөд орноосоо газар буусан...Гэтэл манай хоёр   наад хүнээ газар хажуу тийш нь харуулаад хэвтүүлч******* гэж хэлсэн. Тэр хүнд үзлэг хийгээгүй...Тухайн газар очоод бид ойролцоогоор 1 цаг орчим болсон...” гэсэн мэдүүлэг,

Гэрч  Л. “...2021 оны 03 дугаар сарын 19-ны өдрийн 20ц аг 45 минутад 98302252 гэсэн Гунгаа гэдэг хүнээс амь хохирогчийг бөөлжиж, амьсгаадаж байсан гэж дуудлага өгсний дагуу 22 цагт очсон... гэрт гэрийн зүүн талд орныхоо доор амт хохирогч доош харсан байдалтай байсан.Үзлэг хийхэд нас барсан амнаас нь цусархаг хөөс гарсан байдалтай байсан.Биед нь ил харагдах ямар нэгэн шарх сорви байгаагүй. Тэгээд Мижиддоржоос асуухад ******* сумын нар ирээд явсан, манай нэр доош цус алдсан тэгээд ирэд нь энэ хүнийг үзээд өгөөч гэтэл согтуу хүнийг үзгүй гээд үзээгүй тэгээд орхиод явч*******сан гэж хэлсэн ба ёолоод бөөлжөөд хэвтэж байсан тэгээд мэдгүй гэж хэлсэн. Мижиддорж надад хэлдээ энэ хүнийг үзээд даралтыг нь үзээд шингэн зүүгээд өгч*******гүй яав аа гэж байсан.... Даралтын аппаратаар даралт үзэд дээд тал нь 5 орчим минут болдог Ер нь даралт *******с тохиолдлыг даралтын аппаратаар үзээд оношилсны дараа эм өгөхөд л даралт *******с нь багасаж цус харвах, эсвэл цаашид гарах хүндрэлээс 100 хувь сэргийлж чаддаг ... гэсэн мэдүүлэг,

 ******* аймгийн Шүүх Шинжилгээний албаны 2021 оны 05 дугаар сарын 10-ны өдрийн 000000022 дугаартай ... Амь хохирогч С. нь архаг артерийн даралт *******с өвчинтэй байсан ба энэ өвчин нь үхэлд хүргэд нөлөөлсөн...Амь хохирогч С. нь артерийн даралт *******с өвчний улмаас ******* тархины баруун тал бөмбөлгийн дух чамархайн хэсгийн зөөлөн бүрхүүл доорх цус харвалт, цусан хураа, ******* тархины зүүн ховдолд цус хуралт цусан хураа, аалзан бүрхүүл доорх цус харвалт гэмтлүүд үүсэж, төвийн гаралтай амьсгал зүрх судасны дутагдалд орж нас баржээ...” гэсэн дүгнэлт,

 Амь хохирогч С.д цаг алдалгүй эмнэлгийн тусламж үйлчилгээг зох******* журмын дагуу үзүүлсэн бол артерийн даралт *******с өвчнийг илрүүл, л боломжтой болох нь Мэргэжлийн хяналтын Ерөнхий газрын илгээний чанарын хяналтын улсын ахлах байцаагч Б. ...хохирогч бөөлжөөд байхад  үзээд өгөөч гэж санал хүсэлт буюу нэмэлт дуудлага өгөхөд нь нар үзлэг хийж түргэн тусламжийн үйлчилгээг газар дээр нь үзүүлээгүй нь Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.1 д заалтыг зөрчсөн гэж үзэж болно... Хэрэв хохирогчийн биед нэмэлт дуудлага үзлэгийг 13 цагт хийж илгээ хийсэн бол амь аврагдах боломжтой...Амь хохирогч нь нарт үзүүлээр санал тавиад байхад нь нар үзлэг хийгээгүй бол түргэн тусламжийн үйлчилгээг үзүүлээгүй гэж үзээр байна гэсэн дүгнэлт зэрэг баримтуудаар тогтоогджээ.

 2. Эрх зүйн дүгнэлт, давж заалдах гомдлын талаар

Шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нарын холбогдсон гэмт хэрэг нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 15.1 дүгээр зүйлд заасан” Эмнэлгийн тусламж үзүүлгүй байх” гэмт хэрэг бөгөөд тус гэмт хэргийн хамаарч буй зүйл заалтад “ гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсан” байхыг гэмт хэрэгт тооцох ба хүндэвтэр хүнд, нас барсан г хохирол хор уршгийн аль нэг нь заавал учирсан байхыг шаардсан материаллаг бүрэлдүүнтэй, хохирогч нас барснаараа төгссөн гэмт хэрэг юм.

 Шүүгдэгч  Ч.*******, Ч.******* нар нь өвчтөнд эмнэлгийн тусламж үзүүлгүй байна гэдгээ ухамсарлаж хэдийгээр энүү тусламжийг үзүүл боломж байсан боловч өөрсдийн үүргээ биелүүлээс зайлсхийхийг хүссэн сэдэлт, санаа зорилго төрж, улмаар хохирогч нас барсан байна.

 Шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нарын эрхэлж буй ажил, мэргэжил нь  тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1 д хэсгийн 3.1.5-д зааснаар эмнэлгийн мэргэжилтэн гэсэн ойлголтод хамаарч байгаа бөгөөд Ч.*******, Ч.******* нар эмнэлгийн мэргэжилтний хувьд эмнэлгийн тусламж үйлчилгээг үзүүл үүргээ хүндэтгэн үз шалтгаангүйгээр биелүүлээгүйгээс улмаас хохирогч нас барсан гэж үз үндэслэлтэй байна.

Анхан шатны шүүх шүүгдэгч нарын үйлдсэн гэмт хэргийн бүрэлдүүний объектив, субьектив шинжийг зөв тодорхойлж, шүүгдэгч нарыг дээрх гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутай гэж үзсэн  нь үндэслэлтэй байна.

Тодруулбал шүүх тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1 д хэсгийн 3.1.5-, Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1, сайдын 2019 оны 09 дүгээр  сарын 04-ний өдрийн А/406 дугаар тогтоолоор батлагдсан Эмнэлгийн мэргэжилтний ёс зүйн дүрмийн 5 дугаар зүйлийн 5.5 дахь заалтуудыг зөв тайлбарлан хэрэглэж,  шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нар нь   энэ гэмт хэргийн субьект болох, дээрх хуульд тогтоомжид заасан үүргээ биелүүлээгүй эс үйлдүйн сэдэлт, санаа зорилго, гэм буруугийн хэлбэр, учирсан хохирлын талаар  үндэслэл бүхий дүгнэлт хийж, шүүгдэгч нарын үйлдлийг зөв зүйлчилж, Эрүүгийн хуулийг зөв хэрэглэсэн байна.

Шүүгдэгч нарт Эрүүгийн хуулийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар оногдуулсан ял нь шүүгдэгч нарын үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хир хэмжээнд тохирсон,байна.

Шүүх шүүгдэгч нарын үйлдсэн гэмт хэрэгт Эрүүгийн болон Өршөөлийн тухай хуулийг зөв тайлбарлан хэрэглэсэн байна.

Шүүгдэгч Ч.*******, Ч.******* нар нь давж заалдах гомдолдоо... шинжээч Б. дүгнэлтэд  “хэрэв хохирогчийн биед нэмэлт дуудлага үзлэгийг 13 цагт илгээ хийсэн бол хохирогч амь аврагдах боломжтой” гэсэн нь гэрчийн мэдүүлэгт өгсөн цаг, түргэн тусламжийн дуудлага хүлээн авсан дуудлагын хуудсанд байгаа цаг таарахгүй байгаа тул цаг хугацааны хувьд боломжгүй тул нар буруугүй гэжээ.

Хэрэгт авагдсан баримтуудаас харахад нар тухайн өдрийн 13 цагт амь хохирогч С.д эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүл боломж нөхцөл бүрдээгүй байна. Өөрөөр хэлбэл, тухайн өдрийн 13 цаг 15 минутад жирэмсэн эмэгтэйн дуудлагыг хүлээн аваад 15 цаг 20 минутад оч*******од амь хохирогч С. нь   амьд байсан  байсан байдаг.  Тэгээр нар 15 цаг 20 минутаас хойш илгээ хийх боломжийн талаар дүгнэлт хийх ёстой бөгөөд шинжээчийн дүгнэлтэд 13 цагт илгээ хийсэн бол амь аврагдах боломжтой гэж цаг заасан нь хэрэгт ач холбогдолгүй байна.

Өөрөөр хэлбэл, Шинжээчийн дүгнэлтийн нар С.д эмнэлгийн тусламж үйлчилгээг үзүүлсэн бол С. амьд байх боломжийн талаарх дүгнэлт нь хэрэгт ач холбогдолтой байх бөгөөд 13 цаг гэж цагийг буруу тодорхойлж бичсэн нь шинжээчийн дүгнэлтийг бүхэлд нь үгүйсггүй байна гэж шүүх дүгнэлээ. Энэ талаарх шүүгдэгч нарын давж заалдах гомдлыг хангах боломжгүй байна.

Иймд анхан шатны шүүхийн шийтг тогтоолыг хэвээр үлдээж, шүүгдэгч нарын давж заалдах гомдлыг хангахгүй орх******* нь зүйтэй байна.

 Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 39.9 дүгээр зүйлийн  1 д хэсгийн 1.1-т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь.

1. ******* аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 06 дугаар сарын 03-ны өдрийн 2022/ШЦТ/103 дугаартай шийтг тогтоолыг хэвээр үлдээж, шүүгдэгч  нарын гаргасан давж заалдах гомдлыг хэрэгсгүй болгосугай.

2. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 40.1 дүгээр зүйлийн 1 д хэсэг, мөн зүйлийн 1 д хэсгийн 1.1, 1.2, 1.3-т зааснаар “анхан болон давж заалдах шатны шүүх Эрүүгийн хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн”, “Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн”, “шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн” гэсэн үндэслэлүүдээр давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэрийг гардуулсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор оролцогч хяналтын журмаар гомдол, прокурор, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл гаргах эрхтэйг тайлбарласугай.

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ  Б.АРИУНБАЯР

ШҮҮГЧИД Ш.БАТТОГТОХ

 Ж.БАТТОГТОХ