2024         09         09                                                  182/ШШ2024/03666

 

 

                                        МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Чингэлтэй дүүргийн Èðãýíèé õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ ×.Äàâààñ¿ðýí äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä õèéñýí èðãýíèé ø¿¿õ õóðàëäààíààð:

 

Íýõýìæëýã÷: Ө.Бын íýõýìæëýëòýé

 

Õàðèóöàã÷: Б.Бт õîëáîãäîõ

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага: 20.000.000 төгрөг гаргуулахыг õ¿ññýí èðãýíèé õýðãèéã õýëýëöýâ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíä:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.С,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Б.Г,

Хариуцагч Б.Б,

Нàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.Ануужин íàð îðîëöîв.                                 

 

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ нь:

 

1.Ө.Б нь хариуцагч Б.Бт холбогдуулан 20.000.000 төгрөг гаргуулахыг õ¿ññýí íýõýìæëýëèéí øààðäëàãàà дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:

Ө.Б миний бие нь 2015 онд Юнител группэд авлага хариуцсан мэргэжилтэн хийж байх хугацаандаа Аийн СQ их сургуулийн магистрын ангийн ярилцлагад орж урилга авсан. Энэ үед танилцаад удаагүй байсан Б.Б гэж хүнд хэлж 2 хүүхдээ авч явмаар байна ганцаараа болохоор авч явж чадахгүй л байхдаа гэсэн гэтэл Б.Б нь гэр бүл болоод виз мэдүүлье. Гарах бүх зардлаа 50, 50 хувиар гаргая гэж тохиролцсон. Тэгээд Б.Бын Яд байдаг дүүгээс 28.000.000 төгрөг зээлэхээр болж Аийн визэнд орох бүх материал болон банкны хуулга сургалтын мөнгөө цуглуулж эхэлсэн. Б.Бын дүү Б.Огаас 28.000.000 төгрөгийг зээлж, тухайн өдрөө зээл барьцааны гэрээ хийсэн. Б.Од зээлийн барьцаанд хувийн сууцыг тавьсан. Визний хариу гарахад виз хүлээн авахаас татгалзсан хариу өгсөн. Ингээд Б.Б бид хоёр зээлээ төлөх шаардлагатай болсон. Миний магистрын сургалтын төлбөр 15.000 Аи доллар төлснөөс тухайн сургуулийн шимтгэл, болон банк хоорондын мөнгөнд 2792.61 доллар нь суутгагдаад миний Худалдаа хөгжлийн банкны дансанд орж ирсэн 2016 оны 06 дугаар сарын 19-нд 12.207.39 доллар орж ирснийг тухайн өдрөө найман шарга валютын зах дээр авч очин солиулж дүү Б.Од өгөөрэй гэж хэлээд Б.Бын Голомт банкны . тоот дансанд мөнгийг хийж 12.207.39 доллар нь 20.000.000 төгрөг болсон. Дансанд нь хийж өгөөд, дүүдээ өгөөрэй 8 сая нь бол яалтачгүй одоо визний хураамж болон суутгалд нь явсан энийг нь яаж ийгээд төлнө, чи мэдэж байгаа гэж хэлсэн. Гэтэл маргааш нь л гэхэд дүүдээ өгөх мөнгөө өгөөгүй, өөрөө захиран зарцуулж дууссан байсан. 2017 оны 02 дугаар сарын 21-ны өдөр миний ээж Д.Цгээс Б.Б нь “би “М” ХХК-ийн үйл ажиллагааг явуулъя, та надад түр нэрийг нь шилжүүлээд өгөөч, би их өрөнд орсон, үйл ажиллагааг нь явуулаад ашиг орлого олоод танд ч мөнгө өгье өр зээлнээсээ ч гарья” гэж гуйсан байсан. 2017 оноос 2022 оныг хүртэл Б.Б нь үйл ажиллагаа явуулж байна, хэдэн төгрөг олж байна, удахгүй хэдэн төгрөг өгнөө гэдэг байсан боловч надад болон дүү Б.Одаа нэг ч төгрөг өгөөгүй. Би түүнийг сүүлд мэдээд дүү Б.Огаас үл хөдлөх эд хөрөнгөө гаргуулахаар Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан. Тус шүүхийн шийдвэрээр Б.Б бид хоёрын зээлийн гэрээний үүрэгт маргаан бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгийг хариуцагчид өгөх нь зүйтэй гэх утгатай шүүхийн шийдвэр гарсан. Б.Бын дүү Б.О бид хоёрын шүүхийн маргаанд Б.Б гуравдагч этгээдээр оролцсон ба шүүх хурлын явцад “Баяржаргалаа, би чамаас авсан бүх мөнгөө өгнөө, энэ шүүхийн маргаанд битгий намайг оролцуулаач, би удахгүй мөнгийг чинь өгнө, одоо компанийг чинь шилжүүлээд өгье” гэсэн учраас би Б.Быг хамтран хариуцагчаар оролцуулаагүй. Ойрын хугацаанд мөнгийг нь өгнө гэдэг үгэнд нь би итгэсэн. 2022 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдөр Компанийн эрх шилжүүлэх гэрээ болон Хувьцаа худалдах, худалдан авах гэрээ хийж “М” ХХК-ийг би өөрийн нэр дээр шилжүүлж авсан. Б.О бид хоёрын шүүхийн шийдвэр гарсан өдөр буюу 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдөр Б.Б нь өнөөдөр би чиний 20.000.000 төгрөгийг шилжүүлнэ гэсэн боловч өнөөдрийг хүртэл надад нэг ч төгрөг төлөөгүй. Э.Батбаяр нь дүүдээ өгөх байсан 20.000.000 төгрөгийг өгөөгүйгээс болж би Батбаярын өмнөөс дүү Б.Од нь 28.000.000 төгрөгийг төлж барагдуулсандаа маш их гомдол байна. Иймд Б.Бын надаас авсан 20.000.000 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэв.

 

2.Õàðèóöàã÷ нь шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа:

2015 онд Ө.Бд Аи улсад суралцах урилга ирж монгол мөнгөөр 31 сая төгрөг хэрэг болсон. Үүнийг өгөхдөө би 2016 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр 28 сая төгрөг дүүгээсээ зээлж өөртөө байсан мөнгийг нэмээд нийт 30711617 төгрөг болгож Ө.Бын дансанд хийж Аи дахь сургууль руу шилжүүлсэн. Бид хоёрын виз гараагүй учир уг мөнгө 2 хуваагдаж буцаж ирэхээр болсон. Эхний 20 сая төгрөг 2016 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдөр ирж миний Голомт банкны дансанд хийсэн. Маргааш нь буюу 2016 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдөр Ө.Б манай ээжийн компанид мөнгө хэрэгтэй байна, 10 сая төгрөгийг нь зээлчих гэсэн. Би дөнгөж гэр бүл байсан учир юм бодолгүй түүний ээж Д.Цгийн Хаан банкны . тоот дансанд 10 сая төгрөг шилжүүлсэн. Гурван өдрийн дараа дахин 3 сая төгрөг бэлнээр аваачиж өгсөн, энэ мэтчилэн дүүгийн мөнгөнөөс тухайн компани руу мөнгө зарлагдаад байсан учир би үлдсэн 4.1 сая төгрөгийг авч ам.доллар болгож хадгалсан. Дараагийн 10.7 сая төгрөг орж ирэхэд үлдсэн 4.1 сая төгрөг дээр нэмээд 2016оны 08 дугаар сарын 03-ны өдөр тоот хашаа байшинг 15 сая төгрөгөөр худалдаж авсан. 2017оны 1 дүгээр сард манай дүү 28 сая төгрөгөө нэхэхэд бид хоёрт өгөх мөнгө байгаагүй учир уг хашаа байшинг зээлийн үнийн дүн болох 30 сая төгрөгт тооцож , 2017оны 01-р сарын 31-ны өдөр шилжүүлснээр зээл төлөгдсөн. Үүнээс хойш бид хоёр муудалцан гэр бүл цуцалж, улмаар Ө.Б надад болон манай дүүд янз бүрийн шүүхийн нэхэмжлэл гаргадаг байсан бөгөөд дүү бид хоёрыг байнга дарамталж утсаар мессеж бичиж байсныг нотлох баримт болгон өгч байна. Ингээд би ээжид нь өгсөн 13 сая төгрөгөө нэхэмжилж цагдаад хандахад цагдаа хүлээж аваагүй ба ээж Цэцэгсүрэн нь өөрийн нэр дээрх “М” ХХК-ийг шилжүүлж өгсөн. Уг компани дээр архины патент байдаг ба тэр нь 2002-2022 он хүртэл хугацаатай байсан ба түүнээс хойш сунгах боломжгүй бөгөөд ямарч үнэ цэнэгүй эмийн жор байсан. Уг компани дээр ямар ч үйл ажиллагаа явагдаж байгаагүй ба би мөнгөө авахын тулд буцааж шилжүүлж өгсөн. 2020 онд Ө.Б надаас төрөөгүй 2 хүүхдийн тэтгэмж нэхэж шүүхэд хандахдаа бидний хооронд эд хөрөнгийн ямар ч маргаан байхгүй гэж хэлж байсан хүн одоо гэнэт 20 сая төгрөг нэхэмжилж байгааг гайхаж байна. Би Ө.Баас ганц ч төгрөг авч байгаагүй ба Аийн виз хөөцөлдөж байхдаа ч мөнгө гаргуулж байгаагүй. Иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжилж байгаа 20 сая төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

                                                                             

3.Нэхэмжлэгчээс Ө.Бын Худалдаа хөгжлийн банкны дансны хуулга, Б.Бын голомт банкны дансны хуулга, 2017 оны 02 дугаар сарын 21-ний өдрийн Хувьцаа худалдах, худалдан авах гэрээ, “М” ХХК-ийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, Шинэ бүтээлийн патент, 2022 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдрийн компанийн эрх шилжүүлэх гэрээ, 2022 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдөр Худалдах, худалдан авах гэрээ, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийн . дугаартай шийдвэр, 2019 оны 09 дүгээр сарын 16-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд Б.Огийн хариу тайлбар, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх 2022 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдөр . дугаартай магадлал, 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд Б.Бын гуравдагч этгээдээр гаргасан тайлбар, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааны 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн . дугаартай тэмдэглэл,

Хариуцагчаас 2024 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн хариу тайлбар, 2015 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдрийн зээлийн гэрээ, Б.Бын хаан банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга, 2024 оны 03 дугаар сарын 29-ний өдрийн хаан банкны гүйлгээний баримт, Б.Бын Голомт банкны дансны хуулга, 2016 оны 08 дугаар сарын 03-ны өдөр Үл хөдлөх хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээ, 2017 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдрийн Бэлэглэлийн гэрээ, Улсын бүртгэлийн Ерөнхий газар 2024 оны 06 дугаар сарын 20-ны өдрийн . дугаартай албан бичиг, Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн . дугаартай албан бичиг, газар өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ зэрэг баримтуудыг шүүхэд гаргаж өгсөн.

¯ÍÄÝÑËÝÕ нь:

 

1.Ø¿¿õ íýõýìæëýëèéн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

2.Нэхэмжлэгч Ө.Б нь хариуцагч Б.Бт холбогдуулан Б.Бын дүү Б.Огаас Аийн визэнд орж явах зорилгоор 28.000.000 төгрөгийг зээлж аваад тухайн өдрөө зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулсан. Б.Бт дүү Б.Одаа өгөөрэй гэж 20.000.000 төгрөгийг өгсөн боловч Б.Б дүүдээ өгөөгүй тул шүүхийн шийдвэрийн дагуу Б.Од 28.000.000 төгрөгийг төлж барагдуулсан тул Б.Баас 20.000.000 төгрөгийг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

 

3.Хариуцагч Б.Б нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрч, Ө.Баас 20.000.000 төгрөг дансаар орж ирсэн нь үнэн боловч Б.Од өгөөрэй гэж өгсөн 20.000.000 төгрөг биш юм. Б.Од тоот байрлах газар, үл хөдлөх эд хөрөнгийг зээлсэн төлбөртөө шилжүүлсэн тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргана.

 

4.Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн Ө.Бын Худалдаа хөгжлийн банкны дансны хуулга, Б.Бын голомт банкны дансны хуулга, 2017 оны 02 дугаар сарын 21-ний өдрийн Хувьцаа худалдах, худалдан авах гэрээ, “М” ХХК-ийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, Шинэ бүтээлийн патент, 2022 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдрийн компанийн эрх шилжүүлэх гэрээ, 2022 оны 06 дугаар сарын 21-ний өдөр Худалдах, худалдан авах гэрээ, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийн . дугаартай шийдвэр, 2019 оны 09 дүгээр сарын 16-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд Б.Огийн хариу тайлбар, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх 2022 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдөр . дугаартай магадлал, 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд Б.Бын гуравдагч этгээдээр гаргасан тайлбар, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааны 2022 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн . дугаартай тэмдэглэл, 2024 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн хариуцагчийн хариу тайлбар, 2015 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдрийн зээлийн гэрээ, Б.Бын хаан банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга, 2024 оны 03 дугаар сарын 29-ний өдрийн хаан банкны гүйлгээний баримт, Б.Бын Голомт банкны дансны хуулга, 2016 оны 08 дугаар сарын 03-ны өдөр Үл хөдлөх хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээ, 2017 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдрийн Бэлэглэлийн гэрээ, Улсын бүртгэлийн Ерөнхий газар 2024 оны 06 дугаар сарын 20-ны өдрийн . дугаартай албан бичиг, Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн . дугаартай албан бичиг, газар өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ зэрэг нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

5.Ө.Б, Б.Б нар нь Аийн визэнд орохын тулд Б.Бын дүү Б.Огаас 28.000.000 төгрөгийг зээлж авсан тухай талууд маргаагүй болно.

 

Хариуцагч Б.Б нь 2016 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдөр 20.000.000 төгрөг дансаар орж ирсэн нь үнэн боловч Б.Од өгөөрэй гэж өгсөн 20.000.000 төгрөг биш, Б.Од тоот байрлах газар, үл хөдлөх эд хөрөнгийг зээлсэн төлбөртөө шилжүүлсэн. Шүүхийн шийдвэрийн дагуу Ө.Б нь Б.Од төлсөн төлбөр байхгүй гэж маргасан.

 

Нэхэмжлэгч Ө.Б нь Б.Бын дүү Б.Огаас Аийн визэнд орж, явах зорилгоор 28.000.000 төгрөгийг зээлж тухайн өдрөө зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулсан. Б.Бт дүү Б.Одаа өгөөрэй гэж 20.000.000 төгрөгийг өгсөн боловч Б.Б дүүдээ өгөөгүй тул Б.О нь Ө.Б надад холбогдуулан нэхэмжлэл гаргасан. Ингээд шүүхийн шийдвэрийн дагуу Б.Од 28.000.000 төгрөгийг төлж барагдуулсан гэх боловч түүнийгээ нотолсон баримтыг шүүхэд ирүүлээгүй нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2-д заасны дагуу нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэлээ нотолж, нотлох баримтаа гаргаж чадаагүй гэж үзнэ.

 

Хариуцагчийн Б.Бын Б.Огаас зээлсэн 28.000.000 төгрөгийг төлбөртөө тоот хаягт байрлах газар үл хөдлөх хөрөнгөө шилжүүлэн өгсөн гэх түүний тайлбар нь дараах байдлаар тогтоогдож байна.

 

Үүнд: Б.Б, Ө.Б нар нь тоот хаягт байрлах 35.000.000 төгрөгийн үнэ бүхий 123 м.кв газрыг Б.Од шилжүүлсэн болох нь 2017 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдрийн “Бэлэглэлийн гэрээ”, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2022 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдрийн . дугаартай магадлал, Улсын бүртгэлийн Ерөнхий газрын 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн . дугаартай “Хариу хүргүүлэх тухай” албан бичиг зэрэг баримтаар тогтоогдож байна. /хавтас хэргийн 32, 82-85, 131 дүгээр тал/

 

Нэхэмжлэгч Ө.Б нь шүүхийн шийдвэрийн дагуу Б.Бын дүү Б.Од 28.000.000 төгрөгийг төлж барагдуулагдсан гэх боловч хавтаст хэрэгт 28.000.000 төгрөгийн шүүхийн шийдвэр авагдаагүй болно.

 

Èéìä íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûã á¿õýëä íü õýðýãñýõã¿é áîëãîõ íü ç¿éòýé байна.

 

6.Óëñûí тýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 7 äóãààð ç¿éëèéí 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1-д зааснаар нэхэмжлэгч Ө.Бын óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèä óðüä÷èëàí òºëñºí 257.950 òºãðºãèéã òºñâèéí îðëîãîä õýâýýð ¿ëäýýæ шийдвэрлэх нь зүйтэй байна.

 

Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 115 äóãààð ç¿éëèéí 115.2.3 äóãààð ç¿éë¿¿äýä çààñíûã óäèðäëàãà áîëãîí

 

ТОГТООХ нь:

 

1.Иргэний хуулийн 410 дугаар зүйлийн 410.1-д заасныг баримтлан хариуцагч Б.Баас 20.000.000 /хорин сая/ төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэгч Ө.Бын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 56 äóãààð ç¿éëèéí 56.1, Óëñûí Òýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 7 äóãààð ç¿éëèéí 7.1.1-ä çààñíààð óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèä óðüä÷èëàí òºëñºí íýõýìæëýã÷ийн 257.950 òºãðºãèéã òºñâèéí îðëîãîä õýâýýð ¿ëäýýсүгэй.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4, 119.5, 119.7-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба уг өдрөөс 14 хоног өнгөрснөөс хойш шүүх хуралдааны оролцогч талууд 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй, шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулсан эсхүл хүргүүлснээр гомдол гаргах хугацааг тоолох бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг тайлбарласугай.

 

 

 

 

ÄÀÐÃÀËÀÃ×, د¯Ã×                                    ×.ÄÀÂÀÀѯÐÝÍ