МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Багануур дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч А.Бямбажав даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй явуулж, Нийслэлийн Багануур дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äýõ хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð õÿíàí øèéäâýðë¿¿ëýõýýð èð¿¿ëñýí О.Азбилэгт холбогдох эрүүгийн 1804000000004 дугаартай хэргийг 2018 оны 01 дүгээр ñàðûí 15-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

            Шүүх хуралдаанд:                     

 Нарийн бичгийн дарга                               З.Ганцоож

 Улсын яллагч                                                Ж.Бүрэнжаргал

 Шүүгдэгч                                                  О.Азбилэг нар оролцов.

 Ø¿¿ãäýã÷: Монгол улсын иргэн, 1981 оны 4 дүгээр сарын 20-ны өдөр Дундговь аймгийн Сайхан-Овоо суманд төрсөн, 37 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, багш мэргэжилтэй, одоо Багануур-Ус ОНӨААТҮ-ийн газарт оператороор ажиллаäàã, ам бүл 4, эхнэр Î.Íàðàíçóë, 2 хүүхдийн хамт Багануур дүүргийн 1 дүгээр хороо, 14 дүгээр байрны 25 тоот îðîí ñóóöàíä оршин суух, ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай Буурал Íайдан овгийн Отгондэмбэрэлийн Азбилэг /РД:ЗЛ81042019/

Прокурорын яллах дүгнэлтэд:

Шүүгдэгч О.Азбилэг нь 2017 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдрийн 18 цагийн үед Багануур дүүргийн 5 дугаар хороо, Их гүний 16 дугаар гудамжны 17 тоот õààøààíä áàéðëàõ Ö.Ýíõæàðãàëûí ãýðò Д.Мөнгөнцоожтой хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж түүнийг зодож хүний эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогдсон байна.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëàâ. ¯¿íä:

           Шүүгдэгч О.Азбилэгийн мөрдөн байцаалтын шатанд áîëîí ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò өгсөн: “... Би 2017 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр ажлын газрын Амартүвшин, Мөнх-Энх, Мөнгөнцоож нарын хамтаар Багануур дүүргийн 5 дугаар хороо, Их гүний 16 дугаар гудамжны 17 тоот хашаанд байрлах Ц.Энхжаргалын гэрт 17 цагийн үед очиж 2 шил 0.75 граммын архи ууцгаасан. Тэгээд 19 цагийн үед намайг архи хундагалаад сууж байтал Мөнгөнцоож над руу хандан чи намайг алгасчихлаа надад архи өгсөнгүй гэж уурлан над руу сандал шидсэн. Бид хоёрыг хажууд байсан хүмүүс салгах үед би Мөнгөнцоожийн нүд рүү нь өшиглөсөн...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 25-26 дугаар хуудаñ, ø¿¿õ õóðàëäààíû òýìäýãëýëýýñ/,

            Õîõèðîã÷ Д.Мөнгөнцоожийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “... 2017 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдрийн 17 цагийн үед хамт ажилладаг Ц.Энхжаргалын гэрт Азбилэг, Ганзориг, Амартүвшин, Мөнх-Энх, Ариунболд бид нар архи ууцгаасан. Азбилэг бид 2 хоорондоо хувийн харьцаанаас болж маргалдсан. Улмаар О.Азбилэг намайг өшиглөж миний зүүн нүдний дээд зовхийг задалсан байсан....” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 5 дугаар хуудас/,

             Гэрч Ц.Энхжаргалын мөрдөн байцаалтын шатанд: “...2017 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдрийн 17 цагийн үед  манай ажлын газрын хүмүүс ирсэн. Тэгээд бид нар хоол унд идээд, 2 шил архи хувааж ууцгаасан. Оройн 19 цагийн үед Мөнгөнцоож, Азбилэг нар ялихгүй зүйл дээрээс маргалдсан. Тэгэхээр нь бид нар салгасан. Би удалгүй гарч хойд талынхаа байшин руу ороод гарч иртэл Азбилэг, Мөнгөнцоожийн нүүр рүү өшиглөсөн байсан....” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 8 дугаар хуудас/

           Гэрч Л.Мөнх-Энхийн мөрдөн байцаалтын шатанд: “...2017 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдрийн 17 цагийн үед Мөнгөнцоож, Амартүвшин, Азбилэг нарын хамтаар хамт ажилладаг Ц.Энхжаргалын гэрт 2 шил 0.75 граммын архи аваад очсон. Тэднийд хоол унд идээд, архи уугаад сууж байхад Азбилэг, Мөнгөнцоож нар маргалдсан. Тэгээд Азбилэг, Мөнгөнцоожийг цохиод автал Мөнгөнцоож сандалаар Азбилэгийн толгой руу цохьсон. Бид нар тэр хоёрыг салгаад Азбилэгийг гадаа гаргасан байхад Азбилэг буцаж орж ирээд Мөнгөнцоожийн нүд рүү нь өшиглөсөн ...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 9 дүгээр хуудас/

           Гэрч О.Наранзулын мөрдөн байцаалтын шатанд: “...Манай нөхөр О.Азбилэг их цагаахан сэтгэлтэй, бусдад тусархуу, үнэнч шударга зантай, хамт олон дундаа нэр хүнд сайтай, цагийг сайн баримталдаг хүн байгаа юм. Бидний хувьд 2001 онд гэр бүл болж 2 хүүхдийн хамтаар амьдарч байна. Мөн урьд хэрэг төвөгт холбогдож байгаагүй, хааяа баяр ёслолын үеэр архи хэрэглэдэг...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 10 дугаар хуудас/

Шүүгдэгч О.Азбилэгийн урьд ял шийтгэлтэй эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 30 дугаар хуудас/

           Шүүх эмнэлгийн шинжээч эмч Ө.Шаарийбуугийн 2018 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 09шэ/029 дугаартай “...Д.Мөнгөнцоожийн биед зүүн талын нүдний дээд зовхинд язарсан шарх, салстад цус хуралт гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын  2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид энгийн хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөх эсэх нь эмчилгээ болон эдгэрэлтээс хамаарна...” гэñýí дүгнэлт /хх-ийн 12 дугаар хуудас/

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээллийг хүлээн авсан “...Багануур дүүргийн 5 дугаар хороо, Их гүний 16-17 тоот хашаанд байрлах Ц.Эхжаргалын гэрт согтуу хүмүүс зодолдоод байна...” ãýñýí тэмдэглэл, /хх-ийн 1 дугаар хуудас/,

Хохирогч Д.Мөнгөнцоожийн “... О.Азбилэгтэй эвлэрсэн, одоо надад гомдол санал нэхэмжлэх зүйл байхгүй...” гэсэн Цагдаагийн хэлтэст гаргасан хүсэлт /хх-ийн 35 дугаар хуудас/ зэрэг дээрхи нотлох баримтууд болно.

Ø¿¿õýýñ õýðãèéí òàëààð òîãòîîñîí áàéäàë áîëîí òýäãýýðò ºãñºí ä¿ãíýëòèéí òàëààð:

 Хохирогч, ãýð÷¿¿äèéí мэдүүлгийг үүргийг сануулж хуульд заасан журмын дагуу бэхжүүлж авсан, øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëòèéã хэрэгт хувийн сонирхолгүй, зохих мэдлэг, дадлага, туршлагатай, гаргасан дүгнэлтийнхээ хариуцлагыг хүлээх чадвар бүхий шинжээч гаргасан байх ба уг дүгнэлтэд талууд маргаагүй байна. Шүүгдэгчийн мөрдөн байцаалтын болон шүүх хуралдааны үед гэм буруугаа хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлэг нь хохирогч, ãýð÷¿¿äийн мэдүүлэг болон түүнд учирсан гэмтлийн талаарх шинжээчийн дүгнэлтээр давхар батлагдаж байна. Иймд дээрх нотлох баримтуудыг энэ хэрэгт хамааралтай, хэргийн үйлдлийг хангалттай нотолж чадсан, хууль ёсны шаардлагыг хангасан, үнэн зөв баримтууд мөн гэж үнэлэв.

Шүүгдэгч О.Азбилэг нь 2017 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр Багануур дүүргийн 5 дугаар хороо, Их гүний 16 дугаар гудамжны 17 тоот хашаанд байрлах Ц.Энхжаргалын гэрт Д.Мөнгөнцоожтой муудалцаж, улмаар түүний нүүрэн тус газар өшиглөж, хөмсгийг нь задалсан øàðõ ãýìòýë ó÷ðóóëñàí áîëîõ нь шүүгдэгчийн “...би Мөнгөнцоожийн нүд рүү нь өшиглөсөн...” гэсэн мэдүүлэг, õîõèðîã÷èéí “…Азбилэг бид 2 хоорондоо хувийн харьцаанаас болж маргалдсан. О.Азбилэг намайг өшиглөж миний зүүн нүдний дээд зовхийг задалсан байсан …” ãýñýí ìýä¿¿ëýã, гэрч Л.Мөнх-Энх, Ц.Энхжаргал мэдүүлэг, шинжээч эмчийн 09шэ/029 дугаартай дүгнэлт зэрэг äýýðõè нотлох баримтуудаар хөдөлбөргүй тогтоогдож байна.

Хохирогчийн бие махбодид учирсан гэмтэл нь хөнгөн хохирол болох нь шинжээчийн “...Уг гэмтэл нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна...” гэсэн дүгнэлтээр тогтоогджээ. Шүүгдэгчийн үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байна.

Шүүгдэгчийн үйлдэл, хор хохиролд санаатай хандсан нь хохирогчòîé ìàðãàëäàæ, таарамжгүй харилцаа үүсгэсэн зэрэг үйлдлээр нь тогтоогджээ.

Шүүгдэгч О.Азбилэг нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан хохирогчийн “эрүүл мэндийн халдашгүй байх эрхэд” ноцтой халдсан байна.

Иймд О.Азбилэг Эрүүгийн хуулийн 11.6 дугаар ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí “хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол ó÷ðóóëах” ãýìò хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож ял шийтгэл оногдуулах үндэслэлтэй байна.

Èéìä ïрокурорын санал, шүүгдэгч О.Азбилэгийн õºíãºð¿¿ëýõ íºõöºë áàéäàë çýðãèéã харгалзан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох ял шийтгэæ, òîðãîõ ÿëûã ÿëòíû ãàðãàñàí õ¿ñýëò, õóâèéí áàéäëûã õàðãàëçàí Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дýõ хэсэгт зааснаар торгох ялыг õýñýã÷иëýí òºë¿¿ëýõýýð áàéíà.

            Ø¿¿ãäýã÷ид õîëáîãäîõ èðãýíèé áè÷èã áàðèìò ø¿¿õýä øèëæèæ èðýýã¿é, ýä õºðºí㺠áèò¿¿ìæëýýã¿é, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, ýíý õýðýãò ãàðñàí áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíû çàðäлыг òîäîðõîéëж èð¿¿ëýýã¿é, шүүгдэгч нь энэ хэрэгтээ цагдан хоригдсон хоноггүй áîëíî.

  Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлийн 1; 8; 9 дэх хэсгүүд,  36.2 дугаар зүйлийн 1; 2; 4 дэх хэсгүүд, 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Буурал Найдан овгийн Отгондэмбэрэлийн Азбилэгийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн òóñãàé àíãèéí 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрýã үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн òóñãàé àíãèéí 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар Буурал Найдан овгийн Отгондэмбэрэлийн Азбилэгийг дөрвөн зуун тавин /450/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу дөрвөн зуун тавин мянган /450.000/ төгрөгөөр торгох ÿë øèéòãýñ¿ãýé.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсã¿¿äýä зааснаар торгох ялыг 2018 оны 4 ä¿ãýýð ñàðûí 1-ны өдрийн дотор биелүүлэхийг, тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол хорих ялаар солихыг ялтан О.Азбилэгт мэдэгдсүгэй.
4. Хохирогч Д.Мөнгөнцоож нь хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй болохыг дурдсугай.
5. Тогтоол хүчин төгөлдөр болтол О.Азбилэгт óðüä àâñàí хувийн баталгаа гаргах òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
6. О.Азбилэгт õîëáîãäîõ èðãýíèé áè÷èã áàðèìò ø¿¿õýä øèëæèæ èðýýã¿é, öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, ýä õºðºí㺠áèò¿¿ìæлэгдэýã¿é, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, ýíý õýðýãò ãàðñàí áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíû çàðäлыг òîäîðõîéëæ èð¿¿ëýýã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.
7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг, 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол, эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах эрхтэйã ìýäýãäñ¿ãýé.
8. Эрүүгийн  хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  37.1 ä¿ãýýð зүйлийн 2 äàõü õýñýãò зааснаар  анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлсүгэй.

 

 

 

          ДАРГАЛАГЧ,  ШҮҮГЧ                                     А.БЯМБАЖАВ