Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Иргэний хэрэг/ийн Шийдвэр

2024 оны 09 сарын 26 өдөр

Дугаар 148/ШШ2024/00460

 

 

 

 

 

2024 оны 09 сарын 26 өдөр

Дугаар 4*******/ШШ2024/00460

******* *******

 

 

Зохигч эвлэрснийг баталж,

хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай

 

 

******* ******* дахь ******* дундын иргэний хэргийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Л.Энхтайван даргалж, шүүгч Б.Мөнхзул, шүүгч Б.Баярсайхан нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр тус шүүхийн шүүх хурлын танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар:

 

Нэхэмжлэгч: ******* *******, ******* ******* ******* ******* *******, ******* ******* , , /РД:МЭ7*******09/-ийн нэхэмжлэлтэй

 

Хариуч: ******* *******, ******* ******* *******, , , , ******* ******* , *******2 , /РД:МХ92009*******6/-д холбогдох

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Гэм хор учруулснаас үүдэн гарсан зардал 6,000,000 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд:

 

Нэхэмжлэгч Д.

 

Хариуч: Б.

 

Иргэдийн төлөөлөгч:Ц.Мөнхсайхан

 

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга А.Энэрэл оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: Миний бие нь 2022 оны 09 сарын 29-ны өдөр өөрийн төрсөн ах Д., төрсөн дүү Д. нарын хамт ******* аймгийн Шаамар *******ын 2 ******* *******ийн нутаг дэвсгэрт Портер маркийн машинтай явж байхдаа хариуч Б.ы буруутай /согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон/ үйлдлийн улмаас авто машины осолд орсон.

Уг ослын улмаас миний бие баруун дунд чөмөгний далд хугарал, баруун чамархайд шарх, духанд зөөлөн эдийн няцрал, зүүн шагайд зөөлөн эдийн няцрал,зүүн зовхи хамар, зүүн шилбэнд цус хуралт гэмтэл /гэмтлийн хүндэвтэр зэрэг/ тогтоогдсон.

Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгээс гарсан дүгнэлтэд...хөдөлмөрийн чадварт тогтонги нөлөөлөх эсэх нь эдгэрэлт эмчилгээнээс хамаарна... гэж заасан нь шүүхийн шийтгэх тогтоол дээр бичигдсэн байгаа. Миний биед учирсан гэмтлээс болж тухайн үед баруун хөлний дунд чөмөгт төмөр суулгуулж бэхлүүлсэн ба одоог хүртэл аваагүй, бие бүрэн эдгэрээгүй байгаа.

Хариуч Б. нь дээрх гэмт хэргийн улмаас ******* ******* дахь ******* дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 202 оны 0 сарын 0-ны өдрийн 20 *******тай шийтгэх тогтоолоор жил 6 сарын хорих ял авсан боловч ******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 202 оны 0 ******* сарын 2-ний өдрийн 2 *******тай магадлалаар дээрх хорих ялыг тэнсэж шийдвэрлэсэн.

Миний бие нь уг осолд орохоос өмнө ******* аймгийн ******* *******анд мал маллаж амьдарч байсан ба гэмтлийн улмаас ажлаа хийх боломжгүйд хүрч иргэн Х.тай хөлсөөр ажиллах гэрээг байгуулж мал маллуулахаар ажиллуулсан. Уг гэрээг Х.тай сарын ,200,000 төгрөгийн цалинтайгаар 2022 оны 0 ******* сарын 0-ны өдрөөс 202 оны 04 сарын 0-ны өдрийг хүртэл 6 сарын хугацаагаар байгуулсан ба эрүүгийн шүүхийн шийтгэх тогтоолоор эхний сарын цалин ,600,000 төгрөгийг гаргуулж шийдвэрлэсэн.

Харин сүүлийн сарын цалинг Х.т 202 оны 0 сарын , 202 оны 02 ******* сарын *******, 202 оны 0 ******* сарын 20-ны өдөр тус тус шилжүүлсэн тул нийт ,600,000 төгрөг, мөн эрүүгийн хэрэг дээр өмгөөлөгч авсан зардал 2,400,000 төгрөг, нийт 6,000,000 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.

 

Хариуч Б. шүүхэд гаргасан тайлбартаа: /хх-н 4 тал/

 

... Б. миний бие нь Даваасүрэн ой Бат-Эрдэнийн гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагатай уншиж танилцаж тайлбар гаргасан. Д.Бат-Эрпэнэ ахад анхнаасаа хүлээн зөвшөөрч гэм хорын хохирлыг өөрийн боломжоор төлж барагдуулж байсан. нь Монгол Улсын Үндсэн хуульд заагдсан эрхийн дагуу өөрийн эрхээ эдлэн өмгөөлөгч авсан. Малчны цалингийн хувьд нэг айлын мал эд хөрөнгө энэ нь , ын аль алинд нь хамааралтай өөрсдийн мал эд хөрөнгө юм. Ах дүү нар нэг нэгнээ хөлслөн цалинжуулсан гэжээ

 

Нэхэмжлэгч Д., Б. нар шүүхэд хуралдаанд гаргасан эвлэрлийн гэрээндээ:

 

...нэхэмжлэгч Д. миний бие хариуч Б.д холбогдуулан гэм хохирол болох 6,000,000 төгрөг нэхэмжилсэн. Хариучтай нэхэмжлэлийн шаардлагын хүрээнд миний бие дараах байдлаар харилцан тохиролцож эвлэрлийн гэрээ байгуулав. Үүнд:

.    Нэхэмжлэгч Д. миний бие өмгөөллийн хөлс болох 2,400,000 төгрөгийнхөө *******0 хувь болох ,200,000 төгрөгөөс сайн дураараа татгалзаж байна. ,200,000 төгрөгийг 202******* оны 06 ******* сарын 0-нд хариуч Б. нэхэмжлэгчид төлөхөөр,

2.    Малаа бусдад харуулсаны ажлын хөлс болох ,600,000 төгрөгийг 2024 оны сарын 26-ны өдөр хариуч нь нэхэмжлэгчид төлөх,

.    2024 оны сарын 26-ны өдөр ,600,000 төгрөгийг хариуч Б. нь нэхэмжлэгчид төлөөгүй /төлбөрөө өгөөгүй тохиолдолд/ эвлэрлийн гэрээгээр тохирсон 4,*******00,000 төгрөгийг бүхэлд нь шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэлийн журмаар албадан биелүүлэх,

4.    Улсын тэмдэгтийн хураамжийг хуульд зааснаар шийдвэрлүүлэх,

 

Эвлэрлийн гэрээ байгуулсан:

 

Нэхэмжлэгч Д., хариуч Б. гэж гарын үсгээ зуржээ.

 

Зохигчийн хооронд байгуулсан дээрх эвлэрлийн гэрээг шүүх хянан үзэж;

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Зохигч нэхэмжлэлийн шаардлагын хүрээнд дээрх байдлаар эвлэрэн хэлэлцсэн нь бусдын эрх, эрх чөлөө, ашиг сонирхлыг хөндөөгүй, хуульд харшлаагүй тул зохигчийн эвлэрснийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

 

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 4 зүйлийн 4..7-д зааснаар нэхэмжлэгч нь улсын тэмдэгтийн хураамжид ,9*******0 төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 06 ******* зүйлийн 06.6-д зааснаар 4,*******00,000 төгрөгт ногдох улсын тэмдэгтийн хураамж 9,7*******0 төгрөгийн тал хувь болох 4*******,*******7******* төгрөгийг хариучаас гаргуулж /төрийн сангийн 00000094 данс/ төсвийн орлогод оруулах нь зүйтэй.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 06 ******* зүйлийн 06.4, 06.******* дахь т заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

.Д.Бат-Эрдэнийн нэхэмжлэлтэй Б.д холбогдох Гэм хорын хохирол учруулсны хохирол 6,000,000 гаргуулах тухай иргэний хэргийн зохигчийн дээрх байдлаар эвлэрснийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 4 зүйлийн 4..7-д зааснаар нэхэмжлэгч нь улсын тэмдэгтийн хураамжид ,9*******0 төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 06 ******* зүйлийн 06.6-д зааснаар хариучаас улсын тэмдэгтийн хураамжид 4*******,*******7******* төгрөгийг гаргуулж орон нутгийн төсвийн орлогод оруулсугай.

 

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7******* ******* зүйлийн 7*******.6 дахь т зааснаар энэхүү захирамжийг хариуч нь сайн дураар биелүүлээгүй бол шүүхийн шийдвэрийн нэгэн адил албадан гүйцэтгэж болохыг дурдсугай.

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7******* ******* зүйлийн 74.4 дахь т зааснаар хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлэсэн тохиолдолд зохигч давж заалдах, хяналтын журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр гомдол гаргах, нэхэмжлэгч тухайн асуудлаар анхан шатны шүүхэд дахин нэхэмжлэл гаргах эрхгүй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Л.ЭНХТАЙВАН

 

ШҮҮГЧИД Б.МӨНХЗУЛ

 

Б.БАЯРСАЙХАН