.т холбогдох эрүүгийн хэргийн тухай

                                                           эргийн индекс /*******0**************/09/Э

Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн ерөнхий шүүгч .Манлайбаатар даргалж, шүүгч .Эрдэнэхишиг, шүүгч Ц.Амаржаргал нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанд:

            рокурор

            Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч

            Нарийн бичгийн дарга С.улганаа нарыг оролцуулан

Дархан-Уул аймаг дахь Сум ын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч З.Төмөрхүү даргалж хийсэн шүүх хуралдааны *******0************** оны ******* дугаар сарын *******0-ны өдрийн ********************* дугаар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч шүүгдэгч гаргасан давж заалдах гомдлоор шүүгдэгч .т холбогдох **************80080 дугаартай эрүүгийн хэргийг *******0******* оны 0 дүгээр сарын *******0-ны өдөр хүлээн авч, шүүгч Ц.Амаржаргалын илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Монгол улсын иргэн, овогт , оны 0******* дугаар сарын 0-ны өдөр аймгийн суманд төрсөн, настай, эрэгтэй, боловсролтой, мэргэжилтэй, “” К-д ажилтай, ам бүл , эхнэр, хүүхдийн хамт Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын ******* дугаар баг ******* тоотод оршин суух, урьд:

- аймаг дахь Сум ын дүгээр шүүхийн *******00 оны дүгээр сарын **************-ны өдрийн ******* дугаар шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн ******* дугаар зүйлийн *******.*******.т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр жил сарын хугацаагаар хорих ялыг жилийн хугацаагаар тэнсэж хянан харгалзсан,

-Сум ын дугаар шүүхийн *******0 оны 0******* дугаар сарын 09-ний өдрийн ******* дугаар шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн ******* дугаар зүйлийн *******.*******.т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр сарын хугацаагаар баривчлах ял шийтгүүлсэн.

Шүүгдэгч . нь *******0************** оны 0 дугаар сарын -ны өдөр хохирогч ******* эзэмшлийн Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын ******* дугаар баг тоот байшингийн цонхоор нэвтэрч “Самсунг” маркийн инчийн зурагт ширхэг, усны сав ******* ширхэг зэргийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авч, дад 0.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

-мөн *******0************** оны 09 дүгээр сарын 0*******-ны өдөр аймгийн сумын ******* дүгээр багийн 0*******-09 тоотод амьдрах гэрээс "Самсунг А" загварын гар утсыг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авч, дад *******0.000 төгрөгийн хохирол тус тус учруулж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д заасан “хүн байнга амьдрах зориулалттай оронд байранд нэвтэрч дын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

Дархан-Уул аймгийн рокуророос үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д зааснаар зүйлчлэн яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ.

Дархан-Уул аймаг дахь Сум ын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх:

-Шүүгдэгч овогт ыг үргэлжилсэн үйлдлээр хүн дын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авах гэмт хэргийг байнга амьдрах зориулалттай орон байранд нэвтэрч Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсгийн *******..д заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож,

-Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн *******.******* дугаар зүйлийн .т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д зааснаар шүүгдэгч .ыг ******* жилийн хугацаагаар хорих ял шийтгэж,

-Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч .т оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлж,

-Шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй болохыг дурдаж,

-Иргэний хуулийн *******9 дугаар зүйлийн *******9., 0 дугаар зүйлийн 0..д тус тус зааснаар шүүгдэгч .аас *******0.000 /хоёр зуун гучин мянга/ төгрөг гаргуулж, үүнээс хохирогч Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын *******-р баг, тоотод оршин суух *******д /утас *******/ 80.000 /наян мянга/ төгрөг, иргэний нэхэмжлэгч Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын , -р тоотод оршин суух *******д /утас 9900/ 0.000 /нэг зуун тавин мянга/ төгрөг тус тус олгож,

-Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .******* дугаар зүйлийн .д зааснаар шүүгдэгч .т урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчлөн цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авч, хорих ялыг *******0************** оны ******* дугаар сарын *******0-ны өдрөөс эхлэн тоолж,

-Шийтгэх тогтоол уншиж сонгосноор хүчинтэй болох бөгөөд улсын яллагч, дээд шатны прокурор, шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч тогтоолыг өөрөө гардан авснаас хойш ******* хоногийн дотор Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдаж,

-Шийтгэх тогтоолд гомдол, эсэргүүцэл гарсан тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч .т авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхээр шийдвэрлэжээ.

Шүүгдэгч . давж заалдах гомдолдоо:

...Миний бие хулгайн гэмт хэрэгт ******* жилийн хорих ялаар шийтгэгдсэн. и хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч нарт *******0.000 төгрөгийг төлж барагдуулсан тул надад оногдуулсан ялыг хөнгөрүүлж өгнө үү... гэжээ.

Давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон шүүгдэгчийн өмгөөлөгч тайлбартаа:

Шүүгдэгч . нь иргэний нэхэмжлэгч .*******д 0.000 төгрөг, хохирогч .*******д 80.000 төгрөг, нийт *******0.000 төгрөгийг анхан шатны шүүх хуралдааны дараа төлж барагдуулсан. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байх тул Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн .-т заасан үндэслэлээр хорих ялаас хөнгөрүүлж өгнө үү гэв.

Давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон прокурор дүгнэлтдээ:

эрэг бүртгэх, мөрдөн байцаах ажиллагааны явцад шүүгдэгч нь хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн нь нотлогдсон. Анхан шатны шүүхээс шүүгдэгч .т ******* жилийн хорих ял оногдуулж шийдвэрлэсэн. Шүүх бүрэлдэхүүн эрхийнхээ хүрээнд шүүгдэгчийг хохирол төлбөрөө төлж барагдуулсан гэж үзвэл ял хөнгөрүүлэх боломжтой, өөр тусгайлан гаргах санал байхгүй. Анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоол хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий гэж үзэж байна гэв.

ТОДОРОЙЛО нь:

Давж заалдах шатны шүүх шүүгдэгч гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн түүнд холбогдох хэргийг шүүх хуралдаанаар хэлэлцэж, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлийн ., .т зааснаар давж заалдах гомдолд заасан асуудлаар хязгаарлахгүйгээр хэргийн бүх ажиллагаа, шийдвэрийг бүхэлд нь хянаж үзлээ.

эрэгт авагдсан нотлох баримтыг шинжлэн судлахад шүүгдэгч . нь *******0************** оны 0 дугаар сарын -ны өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын ******* дугаар багийн тоотод амьдардаг хохирогч ******* байшингийн цонхоор нэвтэрч “Самсунг” маркийн инчийн зурагт ширхэг, усны сав ******* ширхэг зэргийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авч, 80.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, мөн *******0************** оны 09 дүгээр сарын 0*******-ны өдөр аймгийн сумын ******* дүгээр багийн 0*******-09 тоотод амьдрах гэрээс "Самсунг А" загварын гар утсыг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авч, *******0.000 төгрөгийн хохирол тус тус учруулж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д заасан “хүн байнга амьдрах зориулалттай оронд байранд нэвтэрч дын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль аар авч хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн нь хавтаст хэрэгт авагдаж, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдэж, шийтгэх тогтоолын үндэслэл болсон нотлох баримт болох хохирогч ******* “...и гэр бүлийн хамт *******0************** оны 0 дугаар сарын *******8-ны өдөр Увс аймаг руу явсан. үргэн ах ******* “манай нохойг хооллочхоорой” гэж хэлсэн. Ах манай нохойг *******0************** оны 0 дугаар сарын -ны өдөр хооллоод явахад гэрийн цонх бүтэн байсан гэсэн. Тэгээд бид Увс аймгаас *******0************** оны 0 дугаар сарын *******-ний өдөр гэртээ ирэхэд хаалга цоожгүй, цонх хагарсан байдалтай байсан. Гэр лүүгээ дотогш ороход инчийн “Самсунг” маркийн зурагт, *******0 литрийн усны сав ******* ширхэг алга болсон байсан.” гэх мэдүүлэг  /хх *******-*******/,

-иргэний нэхэмжлэгч ******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн “...Энэ хүнээс Самсунгийн 0 инчийн том зурагтыг 0.000 төгрөг бэлнээр өгөөд худалдаж авсан.  Тэр “и авгай хүүхэдтэйгээ маргаан үүсгээд хөөгдчихсөн. Гэрээс ганц авч үлдсэн юм зурагт байна. Манай арын айлд байгаа” гэж хэлсэн. Үнэхээр салж сарниад зурагттайгаа үлдсэн юм байна гэж би итгэсэн. Мөнгөний хэрэг гараад байна гээд *******- хоног “зурагт авчих” гээд намайг гуйгаад байсан тул авсан. Иймд би зурагт худалдаж авсан 0.000 төгрөгөө нэхэмжилж байна” гэх мэдүүлэг,

-хохирогч “...манай нөхөр хойд өрөөндөө унтаад, би хэсэг дуг хийгээд сэрсэн чинь манай охин гаднаас ороод ирсэн. Тэгээд би утсаар ярих гэсэн чинь байхгүй байсан. Тэгэхээр нь утсаа хайгаад олохгүй болохоор охиноосоо асуусан чинь "и сая найзыгаа зам руу гаргаж өгөх гээд гарахад таны утас гал тогооны ширээн дээр байсан, надтай зөрөөд өчигдөр өвөөтэй уулзсан ах манайх руу орсон шүү дээ" гэж хэлсэн. Тэгээд нөгөө залуугаа хайгаад олоогүй, шууд цагдаад мэдэгдсэн.” гэх мэдүүлэг /хх 9-00/,

-гэрч өгсөн: “...и *******0************** оны 0 дугаар сарын -ны өдөр эхнэрийн хамт “ ” дэлгүүр орох үед дэлгүүрийн үүдэнд ******* шар өнгийн усны сав барьсан эрэгтэй өндөр хүн “усны сав авах уу” гэж хэлэхээр нь “хэд вэ” гэхэд “0.000 төгрөг” гэж хэлэхээр би “0.000 төгрөгөөр авахгүй” гэсэн. Тэр ах архи уусан байсан болохоор нь “ шил архи зээлээд өгөх үү” гэхэд “ах нь архи уухгүй, тэрний оронд ахдаа ширхэг ундаа, таксины 000 төгрөг өгчих, гэртээ харихгүй бол болохгүй” гэсэн. Тэгээд эхнэр дэлгүүрээс ширхэг ундаа, 000 төгрөг өгөөд ******* ширхэг усны шар өнгийн савыг нь авсан. Нөхөр бид хоёрт усны сав зарсан хүн өндөр туранхай, том уруултай, навтгар хамартай, бор хүн байсан” гэх мэдүүлэг /хх /,

-гэрч өгсөн: “...9 сарын эхээр . манай гэрт халамцуу орж ирээд “гар утас зарна” гэхээр нь “хэдээр зарах юм” гэсэн чинь “хоёр шил архиар өгнө” гэхээр нь би дэлгүүрээс шил араа нэртэй архи авч өгсөн. Тэр өдрөөс хойш би тухайн гар утсыг ашиглаж байна” гэх мэдүүлэг /хх 0/,

-“Самсунг“ маркийн инчийн өнгөт зурагтын зах зээлийн өнөөгийн үнэ цэнэ нь 0.000 төгрөг, *******0л багтаамжтай шар өнгийн усны сав ******* ширхэг нь *******0.000 төгрөг, *******0 см өндөртэй, 0см өргөнтэй давхар шилтэй вакум цонхны үнэ 0.000 төгрөг, “Самсунг А” маркийн ширхэг гар утасны зах зээлийн өнөөгийн үнэ цэнэ нь *******0.000 төгрөг байна гэх “Капитал зууч” К-ийн хөрөнгийн үнэлгээ хийсэн шинжээчийн дүгнэлтүүд,  эд зүйл хүлээн авсан болон хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх *******-0/, шүүгдэгч өөрийнх нь хэргээ хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлэг, хэрэгт авагдсан ад баримтуудаар нотлогдож тогтоогдсон  байна.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан бичгийн нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай шалгаж тогтоож чадсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад нотлох баримтуудыг цуглуулах, бэхжүүлэхдээ хуульд заасан журам, шаардлагыг зөрчөөгүй, хэргийн оролцогчдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хязгаарласан зөрчилгүй, шүүхээс дээрх үйл баримтад хийсэн дүгнэлт үндэслэлтэй, шүүгдэгч үйлдлийг зүйлчилсэн хуулийн зүйл, хэсэг зөв, шүүгдэгчид Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д заасан ял оногдуулжээ.

Анхан шатны шүүх иргэний нэхэмжлэлтэй холбоотой баримтуудыг нэг бүрчлэн авч хэлэлцэн, шинжлэн судалсан, шүүгдэгч . нь хохирогч .*******д урьд шүүх хуралдаанаас өмнө түүний “Самсунг” маркийн инчийн зурагтыг, мөн хохирогч “Самсунг А” маркийн гар утсыг биет байдлаар нь тус тус буцаан өгч нөхөн төлсөн, харин усны ******* ш савны хохирол *******0.000 төгрөг, вакум цонхны хохирол 0.000 төгрөг, иргэний нэхэмжлэгч ******* 0.000  төгрөгийн хохирлыг төлөөгүй байсан тул шүүгдэгчээс *******0.000 өгрөг гаргуулж, хохирогч .*******д 80.000 төгрөг, иргэний нэхэмжлэгч .*******д 0.000 төгрөгийг тус тус олгохоор шийдвэрлэсэн нь үндэслэлтэй.

Гэвч шүүгдэгч . нь гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч, гэмшиж, анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолоор гаргуулахаар шийдвэрлэсэн *******0.000 төгрөгийг давж заалдах шатны шүүх хуралдаанаас өмнө төлсөн зэрэг нөхцөл байдлуудыг харгалзан, анхан шатны шүүхээс шүүгдэгч .т оногдуулсан хорих ялыг хөнгөрүүлэн өөрчилж Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн ..т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д зааснаар багасгаж оногдуулах боломжтой гэж үзлээ.

Иймд шүүгдэгч ял хөнгөрүүлэх талаар гаргасан давж заалдах гомдлыг хүлээн авч, шийтгэх тогтоолд энэ талаар зохих өөрчлөлтийг оруулах нь зүйтэй гэж давж заалдах шатны шүүх хуралдаанаас шийдвэрлэв.

Мөн анхан шатны шүүх шийтгэх тогтоолын дахь заалтад иргэний нэхэмжлэгч ******* нэрийг ******* гэж буруу ташаа бичиж бичиг техникийн алдаа гаргасан байсныг зөвтгөлөө.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .9 дүгээр зүйлийн .*******., .9 дүгээр зүйлийн *******.т заасныг удирдлага болгон ТОГТОО нь:

.Дархан-Уул аймаг дахь Сум ын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн *******0************** оны ******* дугаар сарын *******0-ны өдрийн ********************* дугаар шийтгэх тогтоолын тогтоох хэсгийн *******., дахь заалтыг:

-”*******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн ..т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн *******..д зааснаар шүүгдэгч .ыг жилийн хугацаагаар хорих ял шийтгэсүгэй гэж,

-”. Иргэний хуулийн *******9 дугаар зүйлийн *******9., 0 дугаар зүйлийн 0..д тус тус зааснаар шүүгдэгч .аас *******0.000 /хоёр зуун гучин мянга/ төгрөг гаргуулж, үүнээс хохирогч Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын *******-р баг, тоотод оршин суух *******д /утас *******/ 80.000 /наян мянга/ төгрөг, иргэний нэхэмжлэгч Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын , -р тоотод оршин суух *******д /утас 9900/ 0.000 /нэг зуун тавин мянга/ төгрөг тус тус олгосугай гэж тус тус өөрчлөлт оруулж, шийтгэх тогтоолын тогтоох хэсгийн ад заалтыг хэвээр үлдээсүгэй.

*******. Шүүгдэгч гаргасан давж заалдах гомдлыг хүлээн авсугай.

. Шүүгдэгч . нь давж заалдах шатны шүүх хуралдаанаас өмнө хохиролд *******0.000 /хоёр зуун гучин мянга/ төгрөгийг төлсөн, түүнээс гаргуулах төлбөргүй болохыг дурдсугай.

*******. Давж заалдах шатны шүүх Эрүүгийн хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын Дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн гэж үзвэл хэргийн оролцогчид болон тэдний өмгөөлөгч магадлалыг гардуулсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш ******* хоногийн дотор хяналтын журмаар гомдол гаргах, прокурор, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

ДАРГАЛАГЧ ЕРӨНИЙ ШҮҮГЧ                            .МАНЛАЙААТАР

                         ШҮҮГЧИД                                           .ЭРДЭНЭИШИГ

                                                                                        Ц.АМАРЖАРГАЛ