МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч П.******* даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар

Хүсэлт гаргагч: ******* дүүргийн ******* дүгээр хороо, *******7 дугаар байрны ******* тоотод оршин суух, ******* овогт ******* ******* хамтын амьдралтай байсныг тогтоолгох тухай хүсэлтийг 2024 оны ************** дүгээр сарын 07-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Хүсэлт гаргагч П.*******, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Долгоржав нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Хүсэлт гаргагч П.******* нь талийгаач нөхөр ******* *******993 оны 06 дугаар сараас 2024 оны 08 дугаар сарын *******6-ны өдрийг хүртэл хамтын амьдралтай байсныг тогтоолгох тухай хүсэлтийг шүүхэд гаргажээ.

Хүсэлт гаргагч нэхэмжлэлийн шаардлагаа дараах байдлаар тодорхойлж шүүхэд гаргасан хүсэлтдээ: Миний бие П.******* *******993 онд Хэнтий аймгийн иргэн овогтой ханилан сууж гэр бүл болон *******995 оны ************** дүгээр сарын *******0-нд охин төрүүлсэн. Охин толгойны өвчтэй төрсөн тул *******996 оны 8 дугаар сарын 25-ны өдөр нас барсан. Үүний дараа бид 2 ******* дүүрэгт *******997 оны 8 дугаар сард шилжин ирсэн. Нөхөр бид хоёр *******997 онд Улаанбаатар хотын иргэн 4 сартай охин үрчлэн авч өсгөн хүмүүжүүлсэн. *******997-*******999 онуудад *******-р хорооны задгайн 8-*******0 тоотод, *******999 оноос одоог хүртэл *******7-р байрны ******* тоотод амьдарч байгаад нөхөр маань 2024 оны 8 дугаар сарын *******6-ны өдөр нас барсан. нь өмнө нь гэх хүнтэй амьдарч байсан тул баталгаагаа салгуулж чадаагүй байсан учраас гэрлэлтээ батлуулалгүй өдий болтол амьдарсан.

Иймд Г., П.******* бид хоёрын хамтран амьдарч байсан 3******* жилийг тогтоож өгнө үү гэжээ.

Хүсэлт гаргагч П.******* шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа: Шүүхэд гаргасан хүсэлтээ дэмжиж байна, талийгаач нөхөр бид хоёрын дундын хөрөнгө болох машин, хашаа байшин, газар бүгд нөхөр ын нэр дээр байдаг, тэгээд ын нэр дээр байгаа учраас нэр шилжүүлэх шаардлага гараад мөн тэтгэврийн 20 хувийг 25 жилээс дээш хамт амьдарсан бол эхнэрт нь өгөх хууль гарсан юм байна лээ. Энэ хоёр асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд шүүхэд хүсэлт гаргасан юм. Би физикийн багш мэргэжилтэй, бид хоёр хоёулаа суухаас өмнө тус тусын амьдралтай байсан, би нөхрөөсөө *******990 онд салаад тусдаа амьдарч байсан. Тэгээд өндрийн харайлтын тамирчин, би бас спортоор хичээллэдэг, тэмцээн уралдаанд хамт явж байгаад дотносож гэр бүл болсон.

Намайг төрөөд удаагүй байхад өмнөх гэрлэлтээ цуцлуулахаар төв явж байсан юм. Тухайн үед би асуудал нь шийдэгдсэн юм байх гэж бодсон чинь хүүхдэдээ гэрчилгээ авах гэсэн чинь ын өмнөх гэрлэлт нь хэвээрээ байсныг мэдсэн. Надад хэлэхдээ энэ их шартай юмаа, шүүхээр гэрлэлтээ цуцлуулчихсан байна гэж хэлж байсан, бас миний улаан паспортын ард талд нас барсан охиныг маань оор овоглоод тэмдэглэл хийсэн байсан болохоор энэ хоёрт итгээд гэрлэлт нь цуцлагдчихсан гэж бодож явсан. Гэтэл гэрлэлтээ цуцлуулсан ч Иргэний бүртгэлийн байгууллагад гэрлэлт цуцалсны бүртгэл хийлгээгүй болохоор өмнөх бүртгэл нь хүчинтэй яваад байдаг юм байна. Би сүүлд нь од шүүхийн шийдвэрээ Улсын бүртгэлд өгөх ёстой юм байна гэж хэлсэн чинь өө тийм үү гээд л өнгөрсөн. Би хоёр *******993 оноос *******997 он хүртэл Хэнтий аймагт амьдарч байгаад *******997 оны 8 сард *******т шилжиж ирээд хамтдаа нас барах хүртэл нь амьдарсан. Талийгаач нөхөр маань надтай суухаас өмнө гарсан 2 хүүхэд нь байдаг, ******* нь одоо Увс аймагт эмч, ******* нь дүүргийн ЗДТГ-т бичиг хэргийн ажилтнаар ажилладаг. Би Биндэрийнх, нөхөр маань Дадал сумын хүн байгаа юм. Иймд хэрэгт авагдсан баримтыг үндэслэн хүсэлтийг маань хангаж өгөөч гэв.

Нэхэмжлэгчийн зүгээс иргэний үнэмлэхийн хуулбар, нас барсны гэрчилгээний хуулбар, ******* дүүргийн ******* дүгээр хорооны Засаг даргын тодорхойлолт,Б нас барсны бүртгэлийн лавлагаа, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, иргэний паспорт, гэрэл зураг, Б төрсний бүртгэлийн лавлагаа, үл хөдлөх хөрөнгийн лавлагаа зэргийг нотлох баримтаар шүүхэд ирүүлсэн бөгөөд нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр Т.Цэцгээ, Ч., Р. нараас гэрчийн мэдүүлэг авч ******* дүүргийн ******* дүгээр хорооноос Хүн амын өрхийн бүртгэлийн дэвтрийн хуулбарыг нотлох баримтаар бүрдүүлсэн болно.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх хүсэлтийг хангах үндэслэлтэй гэж үзлээ.

Хүсэлт гаргагч П.******* нь Г. *******993 оны 06 дугаар сараас 2024 оны 08 дугаар сарын *******6-ны өдрийг хүртэл гэрлэлтээ батлуулаагүй хамтран амьдрахдаа *******995 оны ************** дүгээр сарын *******0-нд охин Б. төрүүлсэн, охин өвчний учир *******996 оны 8 дугаар сарын 25-ны өдөр нас барсан, мөн охин Б. өргөж авч өсгөсөн, Г. нь 2024 оны 8 дугаар сарын *******6-ны өдөр өвчний улмаас нас барсан болох нь дараах баримтуудаар тогтоогдож байна. Үүнд:

-Нэхэмжлэгчийн шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбар,

-Г.ын нас барсны гэрчилгээ, уг гэрчилгээнд Овог: Мардайтан эцэг/эх/-ийн нэр: , Нэр: , нас барсан газар- Улаанбаатар, *******, нас барсан огноо 2024-08-*******6 гэсэн байв, /хх-ийн 3-р хуудас/

-Охин ын төрсний бүртгэлийн лавлагаа, уг лавлагаанд эцгийн овог нэр: ******* , өөрийн нэр Одонгэрэл, эхийн овог нэр ******* *******, төрсөн он сар өдөр-*******995.**************.*******0-ны өдөр гэсэн байв,/хх-ийн *******4-р хуудас/

-Охин ын нас барсны лавлагаа, уг лавлагаанд эцгийн нэр : , өөрийн нэр Одонгэрэл, хүйс эмэгтэй, *******996.08.25-нд нас барсныг *******998.04.*******3-ны өдөр бүртгэв гэсэн байв, /хх-ийн 5-р хуудас/

-*******99******* оны 8 дугаар сарын *******0-нд олгосон иргэний паспорт ,уг паспортын 9-р талд энэ паспортад бичигдэх хүмүүс гэх хэсэгт ******* , Б.Эрдэнэбат, ын Одонгэрэл гэсэн байв, /хх-ийн **************-р хуудас/

- Гэр бүлээрээ *******995 онд авахуулсан гэрэл зураг, уг зурагт зүүн гар талд нялх хүүхэд тэврэн суугаа эрэгтэй хүнийг талийгаач , баруун гар талын эхэнд суугаа нь хүсэлт гаргагч П.*******, талийгаач ын өвөр дээр сууж байгаа охин талийгаач ын Одонгэрэл гэв, /хх-ийн *******2-р хуудас/

-2023 оны цагаан сараар өөрийн гэрт авахуулсан гэрэл зураг, уг зурагт тавгийн идээний ард нэхэмжлэгч П.*******, талийгаач нөхөр нар буриад үндэсний дээл өмсөж авахуулсан гэрэл зураг байв, /хх-ийн *******2-р хуудас/

-******* дүүргийн *******-р хорооны хүн амын өрхийн бүртгэлийн дэвтэр, уг дэвтэрт Өрхийн тэргүүлэгчийн ургийн овог Мардайтан, эцэг, эхийн нэр: , өөрийн нэр: гэсэн байв, мөн дэвтрийн 6-р талд өрхийн тэргүүлэгчээс эхлэн бүх хүнийг бичнэ гэх хэсэгт 0*******. , 02.******* *******, 06.Бямбасүрэн, Энхжин, гэсэн байв, /хх-ийн *******-80-р хуудас/

-******* дүүргийн *******-р хорооны *******7-р байрны ******* тоот байрны үл хөдлөх хөрөнгийн лавлагаа, уг лавлагааны *******9 дүгээрт 20*******6.09.0*******-ний өдөр хамтран өмчлөгч өөрчлөгдөж ******* бүртгэгдсэн, бүртгэлийн төлөв бэлэглэх гэж бүртгэгджээ,

-Гэрч Т. шүүхэд өгсөн: П.*******, Г. нар гэр бүлийн хүмүүс буюу эхнэр нөхөр хоёр. Хэзээ гэр бүл болсон талаар мэдэхгүй, гэхдээ сая Г.ын ажил явдлаар ******* талийгаачийн оршуулгын зардлыг нийгмийн даатгалаас авах гэхэд нэг гэр бүлийн хүмүүс биш, гэрлэлтийн баталгаагүй учраас тэр зардал нь над дээр олдох үгүйг мэдэхгүй байна гэж ярьж байсан. Авсан үгүйг би асуугаагүй ээ. Г., П.******* нарын дундаас залуу байхад нь ******* хүүхэд төрөөд эндсэн гэж ярьж байсан. Бид нар гэр бүлийн найзууд учраас гэр орноор нь орон гаран байдаг байсан, хааяа гэдэс, хэвлий хэсгээр өвдөөд байна гэж ярьдаг байсан, энэ зун 7 сард бид нар хамт сувилалд амрах байсан боловч манай нөхөр бид хоёрт өөр ажил гараад өөр тийшээ явсан. ******* 2 өөр найзуудтайгаа сувилалд амраад ирсэн. Ирэхдээ л бие өвдөөд байна гэж байсан, Тэгээд 8-р сард хот руу Томограф харуулна гэж явсан, бид ч найзууд учраас араас нь яаж байна гээд ярьж байсан, 2-3 хоногийн дараа нойр булчирхайн цочмог хорт хавдар гэж оношлогдоод хотод Хавдар судлалын хажууд эмнэлэгт хэвтсэн, эмнэлэгт 3-4 хоног хэвтсэн. Бие нь дээрдээгүй байсан учраас талийгаач өөрөө гэртээ харья гээд *******д хэлсэн гэдэг, тэгээд ******* эмнэлгээс шууд гаргаад гэртээ авчирсан. Гэртээ ирлээ гээд нөхөр бид хоёрт хэлээд бид хоёр 2 цаг орчмын дараа гэрт ирэхэд өнгөрчихсөн байсан. ******* надаас эмнэлгийн хүн учраас талийгаачийг өвдөөд байна өвчин намдаах ямар эм, тариа хэрэглэх үү гээд асуудаг байсан. ******* бид 2 нэг нутгийн хүүхдүүд гэхдээ 2 өөр сумынх Би Дадал, ******* Биндэрийнх, *******0 жилийн төгсөлтийн уулзалтаар жил болгон уулзаж байгаад *******г таних болсон. 20*******9 онд намайг ******* дүүрэгт ирэхэд *******, нөхөр ын хамт амьдарч байсан. Бид гэр бүлийн найзууд болоод түүнээс хойш энэ 2 хүнийг ойр дотно мэдэх болсон. Хамт амьдарч байсан, эхнэр нөхөр болохыг гэрчилж байна гэх мэдүүлэг , /хх-ийн 39-р хуудас/

-Гэрч Ч.гийн шүүхэд өгсөн: П.*******, Г. эхнэр нөхөр болоод хамт амьдарч байсан хүмүүс. Би Хэнтий аймгаас *******т *******993 онд шилжиж ирсэн, намайг наашаа шилжсэнээс хойш энэ 2 хүн гэр бүл болсон байсан. Тэгээд , ******* нар *******995-*******996 оны үеэр *******т шилжин ирж амьдарч байгаад ыг нас барах хүртэл хамт амьдарсан. Г., П.******* нар дундаасаа үр хүүхэд төрсөн эсэхийг сайн мэдэхгүй л байна, гэхдээ нэг охин өргөж авсан, Энхжин гэдэг, одоо 3 хүүхдийн ээж болсон байна лээ. Г. 2024 оны 8 дугаар сард нойр булчирхайн хорт хавдраар бурхан болсон. Гэр бүлээ батлуулаагүй байсныг мэдээгүй ээ. Энэ хоёр хүн *******995, *******996 он буюу миний мэдэх болсон энэ цаг хугацаанаас хойш хамт амьдарч байсан эхнэр, нөхөр 2 гэдгийг гэрчилж байна гэх мэдүүлэг, /хх-ийн 37-р хуудас/

-Гэрч Р.ийн шүүхэд өгсөн: Г., П.******* нар *******993 онд гэр бүл болсон. Тухайн үед Хэнтий аймгийн Батширээт сумын Хурх бригадад цайллага хийж байсан. Тэр цайллагад нь би нөхрийн хамт уригдаж очиж байлаа. П.******* эгч *******995 оны үед нэг охин төрүүлсэн, Одонгэрэл гэх нэр өгсөн. Охин төрөхдөө тархины даралттай гэж оношлогдоод түүнээс хойш Эх нялхаст шилжүүлээд 2 нас арай хүрээгүй бурхан болсон. Түүнээс хойш миний төрсөн ах бага охин нь өргөж аваад ах ******* эгч хоёр өсгөсөн. ахын бие 2024 оны наадмын үеэр өвдөөд эхэлсэн, Гэрэлцэцэг эмчийн хяналтад байсан учраас эмчид үзүүлэхэд сахар нь ихсээд байгаа, дэглэм барь гэдэг зөвлөгөө өгсөн. Тэгээд өдрийн эмчилгээ хийлгэж байхад эмч эход харуулах шаардлагатай гээд эход харуулахад элэг нь хавдрын үүсвэртэй гарсан. Хавдар судлал дээр очиход нойр булчирхайн хорт хавдар бүх биеэр тархсан эцсийн шатандаа орсон байсан, тэгээд удаагүй бурхан болсон. Тухайн үед ах Хэнтий аймгийн соёлын ордонд дуучин, ******* эгч физикийн багш хийж байсан, би энэ хоёрыг Хэнтий аймгийн хотын захиргаанд батлуулсан гэж бодож байсан, ах залуудаа гэх багш эмэгтэйтэй гэр бүл байсан, ах надад нэг удаа их шартай юмаа, гэрлэлтээ дор нь салгуулчихсан байна, тэгээд бид хоёр албан ёсны гэр бүл болоод гээд сууж байсан, тэгэхээр би энэ хоёр хүнийг баталгаатай гэр бүл гэж ойлгож байсан. Сая л баталгаагүйг нь мэдээд бүүр гайхсан. Энэ хоёр хүн *******993 оноос хойш ахыг талийгаач болох хүртэл хамт амьдарч байсан, нэг гэр бүлийн хүмүүс гэдгийг гэрчилж байна гэх мэдүүлэг

/хх-ийн 38-р тал / зэрэг болно.

Хэрэгт авагдсан баримтууд нь хуульд заасан нотлох баримт гаргах цуглуулах шаардлагыг хангасан, гэрчүүдийн мэдүүлэг болон хэрэгт авагдсан баримтууд нь хоорондоо харилцан хамааралтай, хүсэлт гаргагч нь *******997 оноос өнөөдрийг хүртэл ******* дүүргийн *******-р хорооны *******7-р байранд нөхөр Г.ын хамт амьдарсан, *******-р хорооны хүн амын өрхийн бүртгэлийн дэвтэрт өрхийн тэргүүн Г. гэж бичигдсэн байх тул хэргийг бодитойгоор хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой, эргэлзээгүй, үнэн зөв баримтууд гэж дүгнэж хүсэлтийг хангаж шийдвэрлэв.

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.2, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.*******-д зааснаар хүсэлт гаргагчаас урьдчилан төлсөн тэмдэгтийн хураамж 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээхээр шийдвэрлэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************5 дугаар зүйлийн **************5.2.*******, **************6, **************8 дугаар зүйлүүдийг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

*******.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******35 дугаар зүйлийн *******35.2.*******4 дэх хэсэгт зааснаар ******* овогт ******* *******г талийгаач нөхөр Мардайтан овогт ******* *******993 оны 06 дугаар сараас 2024 оны 8 дугаар сарын *******6-ны өдрийг хүртэл хугацаанд хамтын амьдралтай байсан болохыг тогтоосугай.

2.Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.2, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.*******-д зааснаар хүсэлт гаргагчаас урьдчилан төлсөн тэмдэгтийн хураамж 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******20 дугаар зүйлийн *******20.2-т зааснаар зохигч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш *******4 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9.2, **************9.4-т зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч *******4 хоног өнгөрснөөс хойш *******4 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй ба **************9 дүгээр зүйлийн **************9.7-д зааснаар дээрх хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ,ШҮҮГЧ П.ТУЯА