| Шүүх | Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Гочоогийн Нямсүрэн |
| Хэргийн индекс | 146/2023/00135/И |
| Дугаар | 184/ШШ2024/01902 |
| Огноо | 2024-04-10 |
| Маргааны төрөл | Банкны зээл, |
Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2024 оны 04 сарын 10 өдөр
Дугаар 184/ШШ2024/01902
*******0******* 0 /ШШ*******0*******/0190*******
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Г.Нямсүрэн даргалж, тус шүүхийн хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар,
Нэхэмжлэгч: Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Бага тойруу 7/1 тоотод байрлах, ******* банк ХК-ийн /рд:*******/
Хариуцагч: Өвөрхангай аймаг, ******* сум, ******* дугаар баг, 0 тоотод байрлах, ******* ******* ******* ХХК /рд:*******61*******77/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Сонгинохайрхан дүүрэг, *******9 дүгээр хороо, Энхтайвны өргөн чөлөө тоотод байрлах, ХХК /рд:/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, дугаар хороо тоотод байрлах, ХХК /рд:*******09719/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг, дугаар хороо, дүгээр хороолол, Ард аюуш гудамж дүгээр байр **************0 тоотод оршин суух, овогтой /рд:ЦЗ77070/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Сонгинохайрхан дүүрэг, *******9 дүгээр хороо Москва хороолол, байр тоотод оршин суух, овогтой /рд:ЙР9506/
Хариуцагч: Өвөрхангай аймаг, ******* сум, 1 дүгээр баг, тоотод оршин суух, овогтой /рд:ЙР631*******/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, дугаар хороо, дугаар хороолол дүгээр байр тоотод оршин суух, овогтой /рд:ЖЭ7601*******0/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, 9 дүгээр хороо, 60-9 тоотод оршин суух, А. /рд:ЗК/
Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг, дугаар хороо 3 дугаар хороолол, Хасбаатар гудамжны 5-*******0 тоотод оршин суух, овогтой /рд:/
Хариуцагч: Өвөрхангай аймаг, ******* сум, 1 дүгээр баг, тоотод оршин суух, овогтой /рд:ЙР60360/
Нэхэмжлэлийн шаардлага: Зээлийн гэрээний үүрэгт *******,00,619,90.61 төгрөг гаргуулж, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах
Шүүх хуралдаанд оролцогч: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Л.Банзрагч, Б.Халиун, Б.Хулан, хариуцагч ******* ******* ******* ХХК, ХХК, ХХК, Т., Ц., А., П., Р. нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Гэлэгдулам, хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-ийн өмгөөлөгч М.Цэндпүрэв, хариуцагч Д., Х. нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Арьяалхам
Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга: Ж.Есүхэйбаярхүүг оролцуулан хянан хэлэлцэв.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгч тал шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлээ дэмжин, шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ******* ******* ******* ХХК нь ******* банктай *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээ байгуулж 1,056,000,000 төгрөгийг сарын 0,*******5 хувь, жилийн 3 хувийн хүүтэй, 1******* сарын хугацаатай Ноолуурын түүхий эд бэлтгэх эргэлтийн хөрөнгийн хөнгөлөлттэй зээл, *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээ байгуулж 1,700,000,000 төгрөгийг сарын 0,*******5 хувь, жилийн 3 хувийн хүүтэй, 1******* сарын хугацаатай Ноолуурын түүхий эд бэлтгэх эргэлтийн хөрөнгийн хөнгөлөлттэй зээл-ийг тус тус авсан. *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээ-ээр зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар дараах үл хөдлөх хөрөнгүүдийг барьцаалсан. Үүнд: 1. Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт баруун дэнж гудамж, 9 б тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************05 дугаартай, 733. м.кв талбайтай, Үйлчилгээ, агуулах зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, *******. Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************0019, ГД-0000700, Нэгж талбарын дугаар-661, ,96.0 м.кв талбайтай, Аж ахуйн зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; 3. Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж гудамж, 9/6 тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************055 дугаартай, 50.0 м.кв талбайтай, Үйлдвэрлэлийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; . Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************060, ГД-00007*******919, Нэгж талбарын дугаар-961, 500.0 м.кв талбайтай, Гэр, орон сууцны хашааны газар зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; 5. Өвөрхангай аймгийн ******* сумын Шанх баг /Сүүжийн амны урд дэнж/ хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-170003************** дугаартай, ресторан, ажилчдын байр, ариун цэврийн байр 56 м.кв, гэрийн бетонон суурь 51 м.кв, бетон 975 м.кв талбайтай, Жуулчны баазын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; 6. Өвөрхангай аймгийн ******* сум, Шанх баг Сүүжийн амны урд дэнж хаягт байрлах, ГД-0*******30099, Нэгж талбарын дугаар-1*******, .0 га талбайтай, Аялал жуулчлалын баазын зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; 7. Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу гудамж, ******* a тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-170006 дугаартай, 1*******.0 м.кв талбайтай, Худалдаа үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; . Өвөрхангай аймгийн ******* сум, *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж ******* a тоот хаягт байрлах, Э-1700031*******, ГД-0000*******9767, нэгж талбарын дугаар- 6*******0900563, 1*******5.0 м.кв талбайтай, Худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; 9. Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон төв хэсэгт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-17000*******7 дугаартай, *******.0 м.кв талбайтай, Үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; . Өвөрхангай аймгийн ******* сум хаягт байрлах, ГД-00*******5*******9, Нэгж талбарын дугаар- 0693, 900.0 м.кв талбайтай, Бар, рестораны зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; . Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу 1 гудамж, ******* тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-17001*******33 дугаартай, 960.0 м.кв талбайтай, Үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; 1*******. Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж-1 ******* тоот хаягт байрлах, Э-1700015, ГД-0000*******976, Нэгж талбарын 6*******090067 дугаартай, ,53 м.кв талбайтай, Худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв, цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; . *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******73 тоот Барьцааны гэрээ-г байгуулж зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар дараах үл хөдлөх хөрөнгүүдийг барьцаалсан. Үүнд: 1. Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******0/ Д.Нянтайсүрэнгийн гудамж, 1/1 тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************009170 дугаартай, 91.5******* м.кв талбайтай, Цэцэрлэгийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; *******. Баянзүрх дүүргийн -р хороо хаягт байрлах, Э-**************001570, ГД-0000*******771, Нэгж талбарын дугаар-30005, 300.0 м.кв талбайтай, Хүүхдийн цэцэрлэг, орон сууц зориулалттай эзэмших эрхтэй газар; 3. Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо, 15-р хороолол /35/, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж /3 байр, 303 тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************009691 дугаартай, 33.0 м.кв талбайтай, Үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; . Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/******* байр, зоорины давхар Автозогсоол 1,*******,3,,,,15, тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************006************** дугаартай, *******7*******.0 м.кв талбайтай, Автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; 5. Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/1 байр, зоорийн давхарт тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************003*******9******* дугаартай, 5**************.0 м.кв талбайтай, Автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; 6. Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, ******* дугаар орцны зоорины давхар тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************050339 дугаартай, *******50.0 м.кв талбайтай, Агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; 7.Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, 1 дүгээр орцны зоорины давхар тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************0503395 дугаартай , 150.0 м.кв талбайтай, Агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; .Сонгинохайрхан дүүргийн *******9-р хороо. Энхтайвны өргөн чөлөө гудамж байр, тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************017735 дугаартай, 9.33 м.кв талбайтай, Орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; 9. Баянзүрх дүүргийн -р хороо, -р хороолол /33*******/ Нарны гудамж 99 байр, 6 тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************009196 дугаартай , 56.61 м.кв талбайтай, Орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө. . Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******1/ Дандарбаатар гудамж ******* байр 1 тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү-**************0006 дугаартай, 39.0 м.кв талбайтай, Орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; Мөн тухайн барьцааны гэрээгээр ******* ******* ******* ХХК-ийн ******* банк болон бусад банкнуудад байршиж буй харилцах, хадгаламжийн дансны үлдэгдэл, ирээдүйд орж ирэх бүх төрлийн орлого авлага зэргийг барьцаалсан. ******* банк нь *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-7 тоот Батлан даалтын гэрээг ХХК, СМАШ ХХК, Ариунболд хүү ХХК, *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7 тоот Батлан даалтын гэрээг ХХК, СМАШ ХХК, Ариунболд хүү ХХК Эрдэнэтхорум ХХК-уудтай тус тус байгуулсан. Тухайн батлан даалтын гэрээгээр зээлдэгч нь гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлж дуусах хүртэлх хугацааны зээл, зээлийн хүү, нэмэгдүүлсэн хүү, зээл, хүүг төлүүлэх ажиллагаатай холбогдон гарсан зардал, шүүхийн зардал болон бусад зардлыг өөрийн эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхээр үл маргах журмаар хариуцан барагдуулахаар тохиролцсон. Зээлдэгчтэй байгуулсан *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээнд *******0*******0.05.*******6-ны өдөр 0/*******0-3 тоот Зээлийн гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээ, *******0*******1.06.*******5-ны өдөр 0/*******1-1*******3 тоот Зээлийн гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээ-ээр тус тус *******0*******..*******5-ны өдрийг хүртэл сунгасан болно. Мөн зээлдэгчтэй байгуулсан *******0*******0.07.0-ны өдрийн 0/*******0-*******7******* тоот зээлийн гэрээний үлдэгдэл болох 1,60,*******,76 төгрөгийг дахин санхүүжүүлж *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээ, 0/*******1-5 тоот Барьцааны гэрээ 0/*******1-1*******3 тоот Батлан даалтын гэрээ-ээр тус тус *******0**************.06.*******5-ны өдрийг хүртэл сунгасан. Зээл олгосноос хойш ******* ******* ******* ХХК нь үндсэн зээлийн төлбөрт нийт 1,063,066,7*******7.50 төгрөг, үндсэн хүүгийн төлбөрт 17*******,95*******,60.79 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүгийн төлбөрт 1,**************,5*******.9 нийт 1,*******37,1,915.15 төгрөгийг төлсөн байна. Зээлдэгч нь зээлийн гэрээний Хавсралт 1-т заасан зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийг зөрчиж гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй тул ******* банкны зүгээс *******0*******1.06.07-ны өдөр, *******0**************.0.*******-ны өдөр, *******0**************.06.-ны өдрүүдэд тус тус зээл төлөх, гэрээний үүрэг биелүүлэх тухай мэдэгдлүүдийг, *******0**************.09.*******1-ний өдөр зээлийн барьцаа хөрөнгийн өмчлөгчид зээлдэгч гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүйн улмаас барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах талаар шүүхэд хандах тухай мэдэгдлүүдийг хүргүүлж байсан. Өнөөдрийн байдлаар зээлийн гэрээний үүргийг биелүүлж, зээлийн төлбөрийг төлөөгүй байна. Тодруулбал, зээлдэгч нь *******0**************.07.*******-ны өдрөөс хойш 9 сарын турш огт зээл, зээлийн хүүгийн төлөлт хийгээгүй, гэрээгээр тохиролцсон хугацаанд зээлийн төлбөрийг төлөх үүргээ биелүүлээгүй гэж үзэж байна. Энэ нь гэрээг цуцлах ноцтой зөрчил мөн болно. Зээлийн гэрээний .1.9-д заасны дагуу гэрээг цуцлах, хохирлыг төлүүлэх, банканд учруулсан хохирлыг төлүүлэх, 6.*******.1-д зааснаар Зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийг зөрчиж байгаа талаар зээлдэгчид удаа дараа мэдэгдсэн боловч зөрчлийг арилгах арга хэмжээ аваагүй бол гэрээг нэг талын санаачилгаар цуцлах тухай тус тус заасан. Хариуцагч талаас өнөөдрийг хүртэл төлөлт хийгээгүй бөгөөд удаа дараа эвлэрэх санал гаргасан атлаа ******* банкин дээр ирж уулзалгүй өдийг хүрсэн. Нэхэмжлэгчийн зүгээс эвлэрэн хэлэлцэх саналыг хэлэлцэх, шийдвэрлэх боломж олгон хугацаа удаа дараа өгч байсан. Иймд хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас зээлийн гэрээний үүрэгт *******,00,619,90.61 төгрөг гаргуулж, нийт ************** эд хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шүүхийн шийдвэрт тусгайлан зааж өгнө үү.
Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулийн 19 дүгээр зүйлийн 19.5-т Зээлийн гэрээнд заасны дагуу зээлийг зээлдэгчийн зээлийн дансанд шилжүүлсэн, эсхүл зээлдэгч зээлийн данснаас зээлээ ашигласныг зээл олгосонд тооцно гэж хуульчилсан. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот зээлийн гэрээг дуусгавар болсон гэж тайлбарлаж байна. Гэтэл талууд харилцан тохиролцож, *******0*******0.05.*******5-ны өдөр байгуулсан гэрээнд *******0*******1.06.*******5-ны өдөр нэмэлт өөрчлөлт оруулж, 0 сараар сунгасан бөгөөд гэрээний хугацаа *******0*******..*******5-ны өдөр дуусна. Иргэний хуулийн 73 дугаар зүйлийн 73.1-т заасан хугацаа тоолох журмаар зээлийн гэрээний хугацаа дуусаагүй байна. Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулийн *******0 дугаар зүйлийн *******0.3-т Зээлийн гэрээний хугацаа дууссан нь тухайн гэрээний үүргээ хугацаандаа биелүүлээгүй зээлдэгчийг зээл, түүний хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг төлөх үүргээс чөлөөлөх үндэслэл болохгүй, *******1 дүгээр зүйлийн *******1.1-т Зээлийн хүүг зээлийг ашигласан хугацаагаар тооцно *******1.*******-т Зээлдэгч зээлийг зээлийн гэрээнд заасны дагуу төлөөгүй, эсхүл хууль, зээлийн гэрээнд заасан үндэслэлээр зээлдүүлэгчийн нэг талын санаачилгаар зээлийн гэрээг хугацаанаас өмнө цуцалсан бол зээлийг бүрэн эргүүлэн төлөх хүртэлх хугацаанд зээлийн үндсэн хүү, зээлийн гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлнө, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот зээлийн гэрээний *******.*******.-т Гэрээний хугацаа дуусгавар болж, Зээлдэгч зээл, зээлийн хүүгийн төлбөрийг бүрэн төлөөгүй тохиолдолд цаашид уг хугацаа нь зээл, зээлийн хүүгийн төлбөрийг төлж дуусах хүртэл хугацаагаар хүчин төгөлдөр үргэлжилнэ. Гэрээнд заасан хугацаа зээлийн хугацаа дууссан нь үүргээ хугацаандаа биелүүлээгүй Зээлдэгчийн зээл, зээлийн хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг төлөхгүй байх үндэслэл болохгүй гэж тус тус заасан тул тухайн гэрээ нь хүчин төгөлдөр байна. Нэхэмжлэгч нь зээлдэгчийн зээлийн дансны хуулгыг гарган өгсөн. Талуудын хооронд байгуулсан *******0*******0.07.0-ны өдрийн зээлийн гэрээний харилцаа дууссан бөгөөд *******0*******1.06.*******5-ны өдөр дахин хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр зээлийн гэрээ байгуулсан. Гэтэл зээлдэгч нь зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргээ удаа дараа зөрчсөн тул *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот зээлийн гэрээний хүүг *******0************** оны 07 дугаар сараас эхлэн нэмэгдүүлсэн. Манай талаас эд хөрөнгө барьцаалахтай холбогдсон итгэмжлэлийг гарган өгсөн бөгөөд эхний барьцааны тухайд хавтаст хэргийн 97 талд Х.гаас Р.д итгэмжлэл, 3 дүгээр талд Д.аас Р.д итгэмжлэл, 5 дугаар талд Х., Д. нараас Р.д итгэмжлэл, 9 дүгээр талд Т.гээс Р.д олгосон итгэмжлэл тус тус олгосон байна. Мөн *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 тоот барьцааны гэрээнд Ц. гарын үсэг зурсан байх тул тухайн харилцаанд итгэмжлэл олгох үндэслэлгүй байна. Хоёрдох барьцааны тухайд дүгээр сард Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, 5 дугаар талд Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, 9 дүгээр талд Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, 1*******1 дүгээр талд А., Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, 1 дүгээр талд Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, 1*******7 дугаар талд П.гээс Р.д олгосон итгэмжлэл, мөн 3, 5 дугаар талд тус тус итгэмжлэл авагдсан байна. Талууд Иргэний хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1-т заасны дагуу хэлцэл хийсэн байна. Хавтаст хэрэгт ******* ******* ******* ХК-ийг итгэмжлэлгүйгээр төлөөлөх эрх бүхий этгээд болох Р.ыг бичиг үсэг мэдэхгүй, хэргийн учир холбогдлыг ойлгохгүй гэсэн ямар нэгэн баримт хавтаст авагдаагүй бөгөөд талууд харилцан тохиролцон зээлийн гэрээ байгуулж, хариуцагч нь зээлийн гэрээнд заасан үүргээ биелүүлээгүй байж, гэрээг хүчин төгөлдөр бус гэж үзэж байгаа нь хууль зүйн үндэслэлгүй байна. Нэхэмжлэгч нь Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлж, зээлийн хүү, хугацаатай холбогдсон мэдээллийг олон нийтэд мэдээлсэн. Мөн талуудын хооронд байгуулсан зээлийн гэрээнд хүү, хугацааг тодорхой заасан. Хариуцагч тал нь Коронавируст халдвартай холбоотойгоор худалдаа аж үйлдвэрийн танхимаас гэнэтийн давтагдашгүй хүчин зүйлийн гэрчилгээг авах боломжтой байсан боловч аваагүй байгаа бөгөөд тухайн нөхцөл байдал нотлогдохгүй байна. Манай компани нь нэхэмжлэлийн нэмэгдүүлсэн шаардлагыг *******0*******3 оны 09 дүгээр сард гаргасан бөгөөд хариуцагч талаас хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг удаашруулдаг. Банк нь иргэн, хуулийн этгээдийн банканд хадгалж буй мөнгийг бусад зээлж, түүнээс ашиг олдог тул хариуцагч нь нэхэмжлэгчийг хохироож байна гэв.
*******. Хариуцагч ******* ******* ******* ХХК, ХХК, ХХК, Т., Ц., А., П., Р. нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Гэлэгдулам шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа: Миний бие нь 3 хуулийн этгээд, иргэнийг төлөөлж хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцож байна. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь *******0*******.01.17-ны өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа тодруулсан ба энэхүү шаардлагаа ярьж байна. Талуудын хооронд ******* зээлийн гэрээ байгуулсан байна. Үүнээс *******0*******0.07.0-ны өдөр байгуулагдсан зээлийн гэрээний төлбөр бүрэн төлөгдөж дууссан бөгөөд үүнийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч хүлээн зөвшөөрч байна. Хавтаст хэрэгт авагдсан үүргийн тооцооллын хуудаснаас үзэхэд нэхэмжлэгч тал нь зээлийн тооцооллыг буруу бодсон. Зээлийн гэрээний хугацаа *******0*******1.05.*******5-ны өдөр дууссан байхад хүү болон нэмэгдүүлсэн хүү тооцсон байна. Гэтэл манай компани нь зээлийн төлбөрт *******71,65,0 төгрөгийг төлсөн. Энэхүү төлбөрийг үндсэн төлбөрөөс хасаад байгаа юм уу? эсхүл хүү болон нэмэгдүүлсэн хүүгийн төлбөрөөс хасаад байгаа юм уу? гэдгийг тодруулах ёстой. Манай компанийн зүгээс зээл авсан эсэхэд маргаагүй бөгөөд зээл болон барьцааны гэрээ хүчин төгөлдөр эсэхийг шүүх дүгнэнэ. Бид нарын зүгээс ******* банк ХК-ийг нэхэмжлэлийн шаардлага болон санхүүгийн тооцооллыг тодруулах шаардлагыг өмнөх шүүх хуралдаанд тавьсан. Учир нь Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлд заасны дагуу үүрэг гүйцэтгэх дараалал алдагдаад байна. Нэхэмжлэгч нь барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шаардсан байна. Гэтэл ******* банк ХК нь барьцааны хөрөнгийн өмчлөгч, эзэмшигч нартай зээлийн харилцаанд ороогүй байна. Эхний зээлийн гэрээг ******* банк ХК, ******* ******* ******* ХК-ийн итгэмжлэлгүйгээр төлөөлөх эрх бүхий этгээд Р., хоёрдох зээлийн гэрээг ******* ******* ******* ХК-ийн итгэмжлэлгүйгээр төлөөлөх эрх бүхий этгээд Р., Ц. нартай тус тус байгуулсан. Гэтэл нэхэмжлэгчийн зүгээс барьцаа хөрөнгө өмчлөгч, эзэмшигч нарыг хариуцагчаар татаж байгаа нь үндэслэлгүй. Хавтаст хэрэгт тэдгээр иргэдийн итгэмжлэл байхгүй. Зээл хаагдсан байхад нэхэмжлэлийн тодруулсан шаардлагад зээл 1, ******* гэж бичсэн байна. Хариуцагчийн өмгөөлөгчийн зүгээс зээл төлөлтийн мэдээллийг авах зорилгоор ******* банк ХК-д хандсан боловч ямар нэгэн хариу өгөөгүй. Нэхэмжлэгч аль зээлийн гэрээнээс хэдэн төгрөг шаардаж байгаа нь тодорхойгүй байна. Манай компанийн төлсөн 1*******9,*******,771 төгрөгийг үндсэн зээлээс хасах ёстой байсан. Нэхэмжлэгч нь *******5,6*******0,1*******0.6 төгрөгийг үндэслэлгүй бодсон байна. Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.1-т Үүрэг гүйцэтгэгч нь ижил төрлийн хэд хэдэн үүргийн гүйцэтгэлийг хангах үүрэгтэй бөгөөд үүргийн гүйцэтгэл нь бүх өрийг төлөхөд хүрэлцэхгүй бол үүрэг гүйцэтгэгч аль нэг үүргийг сонгож гүйцэтгэх эрхтэй гэж хуульчилсан. Эхний зээл хаагдсан байхад барьцаа хөрөнгүүдийг чөлөөлөөгүй байна. Зөвхөн зарим барьцаалагдсан эд хөрөнгүүдийн барьцаалах эрхийг Р.д олгосон. Мөн хавтаст хэрэг Ц. итгэмжлэл байхгүй. Иймд барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах боломжгүй байна. Зээлийн тооцоолол, үндсэн зээлийн шаардлага нь буруу байна. ******* банк ХК-ийг шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан үеэс эхлэн миний бие нь энэхүү иргэний хэрэгт итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр оролцож байгаа бөгөөд ******* банк ХК нь санхүү, эдийн засгийн тооцоололгүй нэхэмжлэлийн шаардлагыг гаргасан. Бидний төлсөн *******71,65,0 төгрөгийг аль зээлийн төлөлтөөс хасаж тооцсон нь тодорхойгүй байна. Барьцааны гэрээг улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн, мөн итгэмжлэлээс үзэхэд ******* банк ХК нь барьцааны эд хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах эрхгүй байна. Барьцаалах эрх олгосон итгэмжлэл хавтаст хэрэгт байхгүй байна. Ойлгомжгүй тооцооны хуудсаар шаардах эрх үүсэхгүй гэв.
3. Хариуцагч Д., Х. нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Арьяалхам шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа: Өвөрхангай аймгийн ******* сум дахь сум дундын шүүхээс энэхүү хэрэг маргааныг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулахад Х., Д. нарын хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдөөд байсан. Х., Д. нар нь 7 хоногийн хугацаатай гарын үсэг зурах, нэхэмжлэл хүлээж авахтай холбогдсон итгэмжлэлийг д *******0*******3.06.15-ны өдөр олгосон. Үүнээс хойш хэрэг хянан хэлэлцэх шүүх хуралдааныг Х., Д. нарт мэдэгдэж байгаагүй. Шүүгчийн туслах нь шүүх хуралдааны тов мэдэгдсэн тухай баримтыг дараа нь үйлдсэн байсан. Энэ талаар *******0*******3.07.*******6-ны өдрийн 00597 дугаартай шүүгчийн захирамжид дурдсан. Үл хөдлөх эд хөрөнгийн барьцааны тухай хуулийн 6******* дугаар зүйлийн 6.*******.6*******-т зээлдэгч зээлийн үндсэн өр болон түүний хүүг бүхэлд нь буюу тэдгээрийн хэсгийг урьдчилан төлөх боломжтой эсэх, хэрэв боломжтой бол ийнхүү урьдчилан төлөхтэй холбоотой нөхцөлийг барьцаалуулагчид тайлбарлан өгөх үүрэгтэй. Гэвч энэхүү үүргээ барьцаалагч хэрэгжүүлээгүй байна. Зээлийн гэрээг Х., Д. нар байгуулаагүй, барьцаалах итгэмжлэлийг олгосон гэв.
. Хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-ийн өмгөөлөгч М.Цэндпүрэв шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Коронавируст цар тахлын үед Засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлийг ******* ******* ******* ХК нь авсан ба хатуу хөл хорио тогтоосон, хил гааль хаалттай байх үед үйл ажиллагаа явуулж, *******0************** оны 07 дугаар сар хүртэл зээлийн эргэн төлөлтийг хугацаанд нь төлж байсан. Тухайн нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж ******* банк ХК-ийн зүгээс зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт хийсэн боловч өмгөөлөгчийн зүгээс тус гэрээнд хууль зүйн дүгнэлт хийхэд тодорхой зөрчлүүд илэрч байна. Тухайлбал: ******* ******* ******* ХК нь *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-5 тоот зээлийн гэрээ байгуулж, 1,056,000,000 төгрөгийг зээлж авсан ба энэхүү гэрээний хугацаа *******0*******1.05.*******-ний өдөр дууссан байхад *******0*******1.06.*******5-ны өдөр нэмэлт өөрчлөлтийн гэрээ байгуулсан. Тус нэмэлт өөрчлөлийн гэрээг хүчин төгөлдөр бус гэж үзэж байна. Учир нь *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-5 тоот зээлийн гэрээг ******* банк ХК, ******* ******* ******* ХК болон Ц. нар нь харилцан тохиролцож байгуулсан. Хавтаст хэрэгт авагдсан материалаас үзэхэд ******* ******* ******* ХК болон Ц. нараас Р.д итгэмжлэл олгоогүй, мөн зээлийн нэмэлт гэрээнд ******* ******* ******* ХК эрх бүхий албан тушаалтан гарын үсэг зурсан боловч Ц. зураагүй байна. Иймд Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.-т зааснаар төлөөлөх эрхгүй этгээд зээлийн нэмэлт гэрээг байгуулсан байна. Талуудын хооронд байгуулсан эхний зээлийн гэрээний үүрэг *******0*******1.05.*******-ний өдөр дууссан. Улмаар зээлийн гэрээ хугацаа дууссаны дараа сунгалт хийсэн боловч хүчин төгөлдөр бус байна. Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.-т заасны дагуу үүрэг гүйцэтгэх дарааллыг харгалзан үзэх үндэслэлтэй байна. Мөн *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот зээлийн гэрээний *******.*******.7-т Зээлдэгчийн төлбөрөөс тэргүүн ээлжид зээлийн хүүг тооцон хасаж, үлдсэнийг үндсэн зээлийн төлбөрт зарчим баримтална. Зээлдэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд зээлийн төлбөрийг барагдуулаагүй, нэмэгдүүлсэн хүү тооцсон тохиолдолд нэмэгдүүлсэн хүүг эхэлж төлүүлнэ гэж заасан. Үүний тулд үндсэн гэрээ, нэмэлт өөрчлөлт оруулсан гэрээ хүчин төгөлдөр байх ёстой. Гэтэл үндсэн зээлийн гэрээ дуусгавар болсон, нэмэлт өөрчлөлт оруулсан гэрээ хүчин төгөлдөр бус байгаа тул Иргэний хуульд зааснаар зээлдэгчид ашигтай байдлаар энэхүү хэрэг маргааныг шийдвэрлэх боломжтой байна. *******0*******1.05.*******5-ны өдрөөс хойш манай компанийн данснаас зээлийн данс руу үндсэн төлбөрт 15,763,3*******1.3******* төгрөг, хүүд 1*******,3,6.9 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд *******,157.6 төгрөг, нийт *******71,65,0. төгрөг зээлийн төлбөрт суутгагдсан байна. Манай компанийн *******0*******1.05.*******-ний өдрийн зээлийн гэрээний үлдэгдэл 96,6,3*******3.*******5 төгрөг байна. Энэхүү төлбөрөөс *******71,65,0. төгрөгийг хасвал 665,70,*******50. төгрөгийг төлөх үүрэгтэй байна. Мөн 1*******9,*******,771.7 төгрөгийг эхний зээлийн төлөлтөөс хасуулах үндэслэлтэй байна.
Миний бие нь хэргийн материалтай танилцахад нийт 3 гэрээ байдаг. Талууд *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот зээлийн гэрээ байгуулж авсан 1,700,000,000 төгрөгийг *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн зээлийн гэрээний төлбөрөөр хаасан. *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- дугаартай зээлийн гэрээнд Дахин санхүүжүүлэх гэсэн үг байдаг. ******* ******* ******* ХК нь *******0*******1.06.0-ны өдрийн 30 дугаар албан бичгээр ******* банк ХК-нд хандаж Зээл сунгуулах тухай хүсэлтийг гаргасан. Гэтэл зээлийн гэрээг шинээр байгуулж, 1 хувийн шимтгэл авсан тул хууль, эрх зүйн хувьд хүчин төгөлдөр эсэхэд эргэлзэж байна. Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулийг *******0*******1 онд шинэчлэн найруулсан. Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд Харилцагч, банк, эрх бүхий хуулийн этгээд өөрийн үйл ажиллагааг нэн даруй Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-д нийцүүлэх, холбогдох гэрээний нөхцөлд өөрчлөлт оруулах, тус хуулиар тавьсан шаардлагыг хангах арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ гэж заасан. Нэхэмжлэгч ******* банк ХК нь тус хуулийн зохицуулалтыг хэрэгжүүлээгүй тул энэхүү хэрэг маргааныг 1995..31-ний өдрөөс хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж эхэлсэн Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, төлбөр тооцоо, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулиар шийдвэрлэх ёстой. Талууд *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот зээл /1,056,000,000/-ийн гэрээ, *******0*******0.07.0-ны өдрийн 0/*******0-*******7******* тоот зээл /1,700,000,000/-ийн, *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот зээл /1,60,*******,76/-ийн гэрээнд тус тус барьцааны гэрээ байгуулсан. Гэтэл хариуцагч нь *******0*******0.07.0-ны өдрийн 0/*******0-*******7******* тоот зээл /1,700,000,000/-ийг хаасан байх тул тухайн барьцааны үүрэг дуусгавар болсон. Талууд *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот зээлийн гэрээний дагуу нийт 1******* хөрөнгийг барьцаалсан боловч үүнтэй холбоотой итгэмжлэл хавтаст хэрэгт байхгүй байна. *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн барьцааны гэрээтэй холбогдуулан нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан байдаг. Тус барьцааны гэрээгээр нийт ширхэг үл хөдлөх эд хөрөнгийг барьцаалсан. Түүнээс 3 ширхэг эд хөрөнгийг чөлөөлж, хөрөнгөөр барьцааны үүргийг хангуулахаар нэхэмжлэлийн шаардлагыг тодруулсан. Тухайн барьцааны гэрээний итгэмжлэлүүд байдаг боловч үндсэн зээлийн гэрээ хүчин төгөлдөр бусад тооцогдвол мөн барьцааны гэрээ хүчин төгөлдөр бус болно. ******* банк ХК-ийн нэхэмжилсэн 1,79,*******,551.7******* төгрөгөөс *******71,5,. төгрөгийг хасуулах хүсэлтэй байна. Өвөрхангай аймгийн ******* сум дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд иргэний хэрэг үүсэж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явагдаж, өнөөдөр Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхээр шийдвэрлэгдэх гэж байна. Нэхэмжлэлийн үндсэн хариуцагч нь ******* ******* ******* ХК, хамтран хариуцагч нь 9 иргэн байна. Энэхүү хариуцагчийн 6 нь Сонгинохайрхан дүүрэгт ажиллаж, амьдардаг тул энэхүү иргэний хэргийг Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүх рүү шилжүүлсэн. Гэвч энэхүү маргааныг Өвөрхангай аймгийн ******* сум дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүх шийдвэрлэх боломжтой байсан. Учир нь манай компанийн зүгээс тухайн төлбөрийг хүлээн зөвшөөрсөн тухай мэдэгдэж, хариу тайлбар өгч, эвлэрэн хэлэлцэх хүсэл сонирхлоо илэрхийлж байсан боловч үр дүнд хүрээгүй болно. Мөн Өвөрхангай аймгийн ******* сум дахь сум дундын шүүх нь хэрэг хянан шийдвэрлэх процесс ажиллагааны алдаа гаргасны улмаас хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа удааширсан. Өөрөөр хэлбэл итгэмжлэлгүй буюу хариуцагч 6 иргэнийг төлөөлөх эрхгүй этгээд д шүүх хуралдааны товыг 3 удаа мэдэгдсэн ба энэ нь шүүгчээс татгалзах, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх рүү шилжиж үндэслэл болсон. Нийт 6 удаагийн шүүх хуралдаан болсон бөгөөд манай компанийн зүгээс шүүх хуралдааныг хойшлуулах, төлбөрийг төлөхгүй гэсэн татгалзал гаргаж байгаагүй. Мөн ******* банк ХК-ийн зүгээс *******0*******.01.15-ны өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа өөрчилсөнтэй холбогдуулан шүүх хуралдааныг хариуцагч талын хүсэлтээр хойшлуулсан. Зээлийн болон хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд ******* банк ХК-ийн буруутай үйл ажиллагаа байна. Иймд манай компани нь 1*******5,03,356.9 төгрөгийн нэмэгдүүлсэн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй тул хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.
5. Нэхэмжлэгчээс ******* банк ХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, *******0*******3.05.07-ны өдрийн ******* ******* ХХК-ийн зээл, хүүгийн тооцооны хуудас, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 дугаартай Зээлийн гэрээ, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 дугаартай Барьцааны гэрээ, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-7 дугаартай Батлан даалтын гэрээ, *******0*******0.05.*******6-ны өдрийн 0/*******0-3 дугаартай Зээлийн гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээ, *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1-1*******3 дугаартай Зээлийн гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээ, *******0*******0.07.0-ны өдрийн 0/*******0-*******7******* дугаартай Зээлийн гэрээ, *******0*******0.07.0-ны өдрийн 0/*******0-*******73 дугаартай Барьцааны гэрээ, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, иргэний газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, газрын кадастрын зураг, *******0*******3.0.*******6-ны өдрийн 01/*******366 дугаартай итгэмжлэл, улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, *******0*******0.05.**************-ны өдрийн Иргэн, хуулийн этгээдийн газар эзэмшүүлэх гэрээ, ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, компанийн дүрэм, СМАШ ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, компанийн дүрэм, Ариунболд хүү ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, компанийн дүрэм, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн Т.гээс Р.д олгосон итгэмжлэл, Эрдэнэтхорум ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, барьцаалбар, *******0*******1.06.*******7, *******0**************.0.*******, *******0**************.06., *******0**************.09.*******1-ний өдрийн Зээлийн гэрээний үүрэг биелүүлэх тухай мэдэгдэл, зээлийн дансны харилцагчийн хуулга, ******* ******* ******* ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, компанийн дүрэм, иргэний үнэмлэхийн хуулбар, зээлдэгч Р.ын анкет, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, Аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, газрын кадастрын зураг, *******0*******1.0.*******0-ны өдрийн Иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх гэрээ, *******0*******0.07.0-ны өдрийн Д.аас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн Х., Д. нараас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн Д.аас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн Д.аас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******1.06.*******3, *******0*******0.06.*******5-ны өдрийн А.гээс Х.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.06.*******5, *******0*******1.06.**************-ны өдрийн П.гээс Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, иргэний газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, газрын кадастрын зураг, *******0*******0.05.0-ний өдрийн Иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх гэрээ, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, ******* ******* ******* ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, *******0*******1.06.*******3-ны өдрийн Х.гаас Р.д олгосон итгэмжлэл, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, Намодик-******* ХХК-ийн Аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, иргэний газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, газрын кадастрын зураг, *******0*******0.0.**************-ны өдрийн Иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх гэрээ, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, *******00.07.09-ний өдрийн Иргэн, хуулийн этгээдийн газар эзэмшүүлэх гэрээ, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн Т.гээс Р.д олгосон итгэмжлэл, иргэний газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ, газрын кадастрын зураг, *******0*******0.0.**************-ны өдрийн иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх гэрээ, *******0*******0.05.**************-ны өдрийн Газрын төлбөрийн тооцоо нийлсэн акт, *******0*******0.07.0-ны өдрийн Батлан даалтын гэрээ, *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн Зээлийн гэрээ, түүний хавсралт, *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн Барьцааны гэрээ, *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн Батлан даалтын гэрээ, барьцаалбар, зээлийн дансны харилцагчийн хуулга, *******0*******3.09.-ний өдрийн Д.Батзаяад олгосон итгэмжлэл, хүү тооцооллын хүснэгт, улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, *******0*******3..*******9-ний өдрийн ******* банк ХК-аас Л.Банзрагч, Б.Хулан, Б.Халиун нарт олгосон итгэмжлэл, ******* ******* ******* ХХК-ийн зээл, хүүгийн тооцооны хуудсыг шүүхэд гаргаж өгсөн.
6. Хариуцагчаас ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, *******0*******3.05.*******9-ний өдрийн Ц.аас Р.д олгосон итгэмжлэл, ******* ******* ******* ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ, *******0*******3.06.15-ны өдрийн А.гээс Т.д олгосон итгэмжлэл, А.гийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, *******0*******3.06.15-ны өдрийн П.гээс Т.д олгосон итгэмжлэл, П.гийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, *******0*******3.06.15-ны өдрийн Х.гаас Т.д олгосон итгэмжлэл, Х.гийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, *******0*******3.06.15-ны өдрийн Д.аас Т.д олгосон итгэмжлэл, Д.ийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, *******0*******3.0.-ний өдрийн ******* ******* ******* ХХК-аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа, *******0*******3.09.0-ны өдрийн Х.гаас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.1*******-ны өдрийн Ц.аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.-ний өдрийн Р.аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.-ний өдрийн Т.аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.0-ны өдрийн А.гээс Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.0-ны өдрийн П.гээс Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.0-ны өдрийн Д.аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.0-ны өдрийн ХХК-аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, *******0*******3.09.0-ны өдрийн ХХК-аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, Сонгинохайрхан дүүргийн *******9 дүгээр хорооны Засаг даргын тодорхойлолт, иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хорооны Засаг даргын тодорхойлолт, Сууц өмчлөгчдийн холбооны тодорхойлолт, Аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших эрхийг гэрчилгээ, хуулийн этгээдийн хаягийн лавлагаа, Хансуум ХХК-аас Г.Гэлэгдуламд олгосон итгэмжлэл, хууль зүйн үйлчилгээ үзүүлэх гэрээ, *******0*******1.06.0-ны өдрийн хүсэлт гаргах тухай албан бичиг, *******0*******.03.*******5-ны өдрийн Х., Б.Доржсүрэн нараас Б.Арьяалхамд олгосон итгэмжлэл, *******0*******.03.01-ний өдөр гаргасан гомдлыг шүүхэд гаргаж өгсөн.
Шүүх хуралдаанаар хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад
ҮНДЭСЛЭХ нь:
1. Шүүх нэхэмжлэлээс 1,5*******,5,501.05 төгрөгийн шаардлагыг хангаж, үлдэх 151,77,07.56 төгрөгийн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгон шийдвэрлэв.
*******. Нэхэмжлэгч ******* банк ХК нь хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас *******,00,619,90.61 төгрөг гаргуулах, хариуцагч ХХК, ХХК, Т., Ц., А., П., Р., Д., Х. нарт холбогдуулан үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгөөр хангуулах шаардлага гаргажээ. Шаардлагын үндэслэлийг дараах байдлаар тодорхойлжээ. Үүнд:
*******.1. Талуудын хоорондын *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээний дагуу үндсэн төлбөр 79,9*******1,001.91 төгрөг, хүү *******,59*******3.67 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 1*******,093,9.*******7 төгрөг, нийт 969,,77.6 төгрөг гаргуулах, *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээний дагуу дараах хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах:
1) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт баруун дэнж гудамж, 9 б тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************05 дугаартай, 733. м.кв талбайтай, үйлчилгээ, агуулах зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
*******) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************0019, ГД-0000700, нэгж талбарын дугаар-661, ,96.0 м.кв талбайтай, аж ахуйн зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
3) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж гудамж, 9/6 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************055 дугаартай, 50.0 м.кв талбайтай, үйлдвэрлэлийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************060, ГД-00007*******919, нэгж талбарын дугаар-961, 500.0 м.кв талбайтай, гэр, орон сууцны хашааны газар зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
5) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын Шанх баг /Сүүжийн амны урд дэнж/ хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-170003************** дугаартай, ресторан, ажилчдын байр, ариун цэврийн байр 56 м.кв, гэрийн бетонон суурь 51 м.кв, бетон 975 м.кв талбайтай, жуулчны баазын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
6) Өвөрхангай аймгийн ******* сум, Шанх баг Сүүжийн амны урд дэнж хаягт байрлах, ГД-0*******30099, нэгж талбарын дугаар-1*******, .0 га талбайтай, аялал жуулчлалын баазын зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
7) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу гудамж, ******* a тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-170006 дугаартай, 1*******.0 м.кв талбайтай, худалдаа үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Өвөрхангай аймгийн ******* сум, *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж ******* a тоот хаягт байрлах, Э-1700031*******, ГД-0000*******9767, нэгж талбарын дугаар- 6*******0900563, 1*******5.0 м.кв талбайтай, худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
9) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон төв хэсэгт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-17000*******7 дугаартай, *******.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Өвөрхангай аймгийн ******* сум хаягт байрлах, ГД-00*******5*******9, нэгж талбарын дугаар- 0693, 900.0 м.кв талбайтай, бар, рестораны зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу 1 гудамж, ******* тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-17001*******33 дугаартай, 960.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
1*******) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж-1 ******* тоот хаягт байрлах, Э-1700015, ГД-0000*******976, нэгж талбарын 6*******090067 дугаартай, ,53 м.кв талбайтай, худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв, цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар.
*******.*******. Талуудын хоорондын *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээний дагуу үндсэн төлбөр 06,1*******5,6.59 төгрөг, хүү 191,0,9*******.06 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 37,905,05. төгрөг, нийт 1,035,39,3.75 төгрөг гаргуулах, *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1-5 тоот Барьцааны гэрээний дагуу дараах хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах:
1) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******0/ Д.Нянтайсүрэнгийн гудамж, 1/1 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009170 дугаартай, 91.5******* м.кв талбайтай, цэцэрлэгийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
*******) Баянзүрх дүүргийн -р хороо хаягт байрлах, Э-**************001570, ГД-0000*******771, нэгж талбарын дугаар-30005, 300.0 м.кв талбайтай, хүүхдийн цэцэрлэг, орон сууц зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
3) Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо, 15-р хороолол /35/, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж /3 байр, 303 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009691 дугаартай, 33.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/******* байр, зоорины давхар автозогсоол 1,*******,3,,,,15, тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү- **************006************** дугаартай, *******7*******.0 м.кв талбайтай, автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
5) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/1 байр, зоорийн давхарт тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************003*******9******* дугаартай, 5**************.0 м.кв талбайтай, автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
6) Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, ******* дугаар орцны зоорийн давхар тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************050339 дугаартай, *******50.0 м.кв талбайтай, агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
7) Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, 1 дүгээр орцны зоорины давхар тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************0503395 дугаартай, 150.0 м.кв талбайтай, агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Сонгинохайрхан дүүргийн *******9-р хороо, Энхтайвны өргөн чөлөө гудамж байр, тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************017735 дугаартай, 9.33 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
9) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, -р хороолол /33*******/ Нарны гудамж 99 байр, 6 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009196 дугаартай, 56.61 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө.
) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******1/ Дандарбаатар гудамж ******* байр 1 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************0006 дугаартай, 39.0 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө.
*******.3. Нэхэмжлэгч шүүхэд *******0*******3.05.1*******-ны өдөр нэхэмжлэл гаргахдаа нийт 1,79,*******,551.7******* төгрөг гаргуулахаар шаардсан бол *******0*******.01.17-ний өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээний хувьд хүүд 6,3*******,*******5.*******7 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд 9,366,565.05 төгрөг, *******0*******1.06.*******5--ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээний хувьд хүүд 57,669,97*******. төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд ,533,99.3 төгрөгөөр буюу нийт 1*******5,03,356.9 төгрөгөөр нэмэгдүүлж *******,00,619,90.61 төгрөг шаарджээ.
3. Хариуцагч 1,0,15,0*******.7 төгрөгийн хэмжээнд хүлээн зөвшөөрч, үлдэх 56,65,505.7 төгрөгийн шаардлагаас татгалзаж, үндэслэлээ дараах байдлаар тайлбарлажээ. Үүнд: *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээнд *******0*******1.05.*******-ний өдөр өөрчлөлт оруулсан нь зохих этгээдийн зөвшөөрөлгүй хийсэн хүчин төгөлдөр бус хэлцэл, мөн *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээг *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээний үүргийг хаах зорилгоор байгуулсан нь дүр үзүүлсэн хүчин төгөлдөр бус хэлцэл гээд нэхэмжлэлийн шаардлага нэмэгдүүлсэн шалтгаан буюу хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа удааширсан нь хариуцагчийн буруугаас болоогүй гэжээ. Мөн эхний Барьцааны гэрээнд барьцаалуулагч Т.гийн итгэмжлэл хэрэгт авагдаагүй тул үүргийн гүйцэтгэлийн хангах үндэслэлгүй гэжээ.
. Хэрэгт авагдсан болон хэлэлцэгдсэн нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна. Үүнд:
.1. ******* банк ХК болон ******* ******* ******* ХХК, Ц. нарын хооронд *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр ******* банк ХК 1,056,000,000 төгрөгийг 1******* сарын хугацаатай, сарын 0,*******5 хувийн хүүтэй, ноолуурын түүхий эд бэлтгэх эргэлтийн хөрөнгийн зориулалтаар ******* ******* ******* ХХК-д шилжүүлэх, хариуцагч нь зээлийн төлбөрийг хүүгийн хамт буцаан төлөх, хугацаа хэтрүүлсэн тохиолдолд нэмэгдүүлсэн хүү төлөхөөр харилцан тохирчээ. /1-р хавтаст хэргийн -1******* дугаар тал/
.*******. ******* банк ХК болон Номадик хар ХХК, Р., Х., Т., Ц. нарын хооронд *******0*******0.05.*******5-ны өдөр 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээ байгуулагдаж, барьцаа хөрөнгөөр 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээний үүргийг хангуулахаар харилцан тохиролцжээ. /1-р хавтаст хэргийн -15 дугаар тал/
.3. ******* банк ХК болон ******* ******* ******* ХХК, Ц. нарын хооронд *******0*******0.05.*******6-ний өдөр 0/*******0-3 тоот Зээлийн гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээ байгуулагдаж, Хөгжлийн банктай байгуулсан Дамжуулан зээлдүүлэх гэрээн-д өөрчлөлт орсонтой холбоотойгоор нэмэлт, өөрчлөлт оржээ. /1-р хавтаст хэргийн 1 дугаар тал/
.. ******* банк ХК болон ******* ******* ******* ХХК-ийн хооронд *******0*******1.06.*******5-ны өдөр 0/*******1-1*******3 тоот Зээлийн гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээ байгуулагдаж, зээлдэгч 795,531,01 төгрөгийн үлдэгдэлтэй болохыг тодорхойлж, хүүг сарын 1, хувиар тохирч, хугацааг 0 сар буюу *******0*******..*******5-ны өдрийг хүртэл сунгажээ. /1-р хавтаст хэргийн 19-*******0 дугаар тал/
.5. ******* банк ХК болон ******* ******* ******* ХХК-ийн хооронд *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр ******* банк ХК 1,700,000,000 төгрөгийг 1******* сарын хугацаатай, сарын 0,*******5 хувийн хүүтэй, ноолуурын түүхий эд бэлтгэх зориулалтаар ******* ******* ******* ХХК-д шилжүүлэх, хариуцагч нь зээлийн төлбөрийг хүүгийн хамт буцаан төлөх, хугацаа хэтрүүлсэн тохиолдолд нэмэгдүүлсэн хүү төлөхөөр харилцан тохирчээ. /1-р хавтаст хэргийн *******1-*******3 дугаар тал/
.6. ******* банк ХК болон Р., Х., В.Ганболд, Д., А.Мандшир, А., П., ХХК нарын хооронд *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******73 тоот Барьцааны гэрээ байгуулж, барьцаа хөрөнгөөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээний үүргийг хангуулахаар харилцан тохиролцжээ. /1-р хавтаст хэргийн *******-*******7 дугаар тал/
.7. ******* банк ХК болон ******* ******* ******* ХХК-ийн хооронд *******0*******1.06.*******5-ны өдөр 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр ******* банк ХК 1,60,*******,76 төгрөгийг 1******* сарын хугацаатай, сарын 0,*******5 хувийн хүүтэй, ноолуурын түүхий эд бэлтгэх зориулалтаар ******* ******* ******* ХХК-д шилжүүлэх, хариуцагч нь зээлийн төлбөрийг хүүгийн хамт буцаан төлөх, хугацаа хэтрүүлсэн тохиолдолд нэмэгдүүлсэн хүү төлөх, зээлдэгч төлбөрийг 90 ба түүнээс дээш хоногоор хэтрүүлсэн тохиолдолд сарын хүү 1.7 хувиар тооцохоор харилцан тохирчээ. /1-р хавтаст хэргийн 155-157 дугаар тал/
.. ******* банк ХК болон Р., Х., В.Ганболд, Д., А.Мандшир, А., П., ХХК нарын хооронд *******0*******1.06.*******5-ны өдөр 0/*******1-5 тоот Барьцааны гэрээ байгуулагдаж, барьцаа хөрөнгөөр 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээний үүргийг хангуулахаар харилцан тохиролцжээ. /1-р хавтаст хэргийн 15-1 дугаар тал/
.9. ******* банк ХК болон Номадик хар ХХК, Р., Х., Т., Ц. нарын *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээ ёсоор Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт баруун дэнж гудамж, 9 б тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************05 дугаартай, 733. м.кв талбайтай, үйлчилгээ, агуулах зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж гудамж, 9/6 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************055 дугаартай, 50.0 м.кв талбайтай, үйлдвэрлэлийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; Өвөрхангай аймгийн ******* сумын Шанх баг /Сүүжийн амны урд дэнж/ хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-170003************** дугаартай, ресторан, ажилчдын байр, ариун цэврийн байр 56 м.кв, гэрийн бетонон суурь 51 м.кв, бетон 975 м.кв талбайтай, жуулчны баазын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу гудамж, ******* a тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-170006 дугаартай, 1*******.0 м.кв талбайтай, худалдаа үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон төв хэсэгт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-17000*******7 дугаартай, *******.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө; Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу 1 гудамж, ******* тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-17001*******33 дугаартай, 960.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийн тухайд барьцаалбар үйлдэж, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлд бүртгүүлж, холбогдох итгэмжлэл, улсын бүртгэлийн гэрчилгээг хавсаргасан бол Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************0019, ГД-0000700, нэгж талбарын дугаар-661, ,96.0 м.кв талбайтай, аж ахуйн зориулалттай эзэмших эрхтэй газар, Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************060, ГД-00007*******919, нэгж талбарын дугаар-961, 500.0 м.кв талбайтай, гэр, орон сууцны хашааны газар зориулалттай эзэмших эрхтэй газар, Өвөрхангай аймгийн ******* сум, Шанх баг Сүүжийн амны урд дэнж хаягт байрлах, ГД-0*******30099, нэгж талбарын дугаар-1*******, .0 га талбайтай, аялал жуулчлалын баазын зориулалттай эзэмших эрхтэй газар, Өвөрхангай аймгийн ******* сум, *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж ******* a тоот хаягт байрлах, Э-1700031*******, ГД-0000*******9767, нэгж талбарын дугаар- 6*******0900563, 1*******5.0 м.кв талбайтай, худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар, Өвөрхангай аймгийн ******* сум хаягт байрлах, ГД-00*******5*******9, нэгж талбарын дугаар-0693, 900.0 м.кв талбайтай, бар, рестораны зориулалттай эзэмших эрхтэй газар, Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж-1 ******* тоот хаягт байрлах, Э-1700015, ГД-0000*******976, нэгж талбарын 6*******090067 дугаартай, ,53 м.кв талбайтай, худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв, цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газрын тухайд холбогдох газрын албанд бүртгүүлж, газар эзэмших эрхийн гэрчилгээнд тус тус тэмдэглэл хийлгэжээ. /1 дүгээр *******-3*******, 36-1, *******-15*******, -170 дугаар тал/
.. ******* банк ХК болон Р., Х., В.Ганболд, Д., А.Мандшир, А., П., ХХК нарын *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1-5 тоот Барьцааны гэрээ ёсоор Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******0/ Д.Нянтайсүрэнгийн гудамж, 1/1 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009170 дугаартай, 91.5******* м.кв талбайтай, цэцэрлэгийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо, 15-р хороолол /35/, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж /3 байр, 303 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009691 дугаартай, 33.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/******* байр, зоорины давхар автозогсоол 1,*******,3,,,,15, тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү- **************006************** дугаартай, *******7*******.0 м.кв талбайтай, автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, ******* дугаар орцны зоорины давхар тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************050339 дугаартай, *******50.0 м.кв талбайтай, агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, 1 дүгээр орцны зоорины давхар тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************0503395 дугаартай, 150.0 м.кв талбайтай, агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/1 байр, зоорийн давхарт тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************003*******9******* дугаартай, 5**************.0 м.кв талбайтай, автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Сонгинохайрхан дүүргийн *******9-р хороо, Энхтайвны өргөн чөлөө гудамж байр, тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************017735 дугаартай, 9.33 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянзүрх дүүргийн -р хороо, -р хороолол /33*******/ Нарны гудамж 99 байр, 6 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009196 дугаартай, 56.61 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******1/ Дандарбаатар гудамж ******* байр 1 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************0006 дугаартай, 39.0 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийн тухайд тус тус барьцаалбар үйлдэж, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлд бүртгүүлж, холбогдох итгэмжлэл, улсын бүртгэлийн гэрчилгээг хавсаргасан бол, Баянзүрх дүүргийн -р хороо хаягт байрлах, Э-**************001570, ГД-0000*******771, нэгж талбарын дугаар-30005, 300.0 м.кв талбайтай, хүүхдийн цэцэрлэг, орон сууц зориулалттай эзэмших эрхтэй газрын тухайд газрын албанд бүртгүүлж, газар эзэмших эрхийн гэрчилгээнд тэмдэглэгээ хийлгэжээ. /1 дүгээр хавтаст хэргийн 53-0, 9-1 дугаар тал/
.. Зээлийн гэрээний дагуу зээлдүүлэгч зээлдэгчид шилжүүлсэн дүн, буцаан төлсөн дүн, хугацаа хэтрүүлсэн, гэрээг хугацаанаас өмнө цуцлах үндэслэл, журмын талаар талууд маргаагүй байна.
5. *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээний талаар
5.1. Нэхэмжлэгч уг зээлийн гэрээний дагуу үндсэн төлбөр 79,9*******1,001.91 төгрөг, хүү 5,533,09.0 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү *******,7*******7,*******.************** төгрөг, нийт 91*******,91,3.53 төгрөг гаргуулахаар шаардсан бол хүүг 6,3*******,*******5.*******7 төгрөгөөр нэмэгдүүлэн *******,5,9*******3.67 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд 9,366,565.05 төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 1*******,093,9.*******7 төгрөг болгон, нийт 969,,77.6 төгрөг гаргуулахаар шаарджээ.
5.*******. Хариуцагч тал *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээнд *******0*******1.05.*******-ний өдөр нэмэлт өөрчлөлт оруулахдаа гэрээний тал болох Ц.ийг оролцуулаагүй нь уг нэмэлт өөрчлөлтийн гэрээг Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.-д тодорхойлсноор хуульд заасан тохиолдолд зохих этгээдийн зөвшөөрөлгүй хийсэн хүчин төгөлдөр бус хэлцэл гээд нэмэлт өөрчлөлтийн гэрээнээс хойш үндсэн зээлд 15,763,3*******1.3******* төгрөг, хүүд 1*******,3,6.9 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд *******,157.6 төгрөг, нийт *******71,65,0. төгрөгийг Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.1-д заасны дагуу зээлийн гэрээний үлдэгдэл 96,6,3*******3.*******5 төгрөгөөс хасаж, үлдэх 665,70,*******50. төгрөгийн хэмжээнд хүлээн зөвшөөрнө гэжээ.
5.3. Нэхэмжлэгч нь өөрийн эрхлэх үйл ажиллагааны хүрээнд хариуцагчид мөнгөн хөрөнгийг тодорхой хугацаатайгаар шилжүүлж, хариуцагч гэрээнд заасан хугацаанд мөнгөн хөрөнгийг хүүгийн хамт буцаан төлөхөөр тохиролцсон байдлаас үзэхэд талуудын хооронд Иргэний хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1-т заасан зээлийн гэрээний харилцаа үүсжээ.
Талууд гэрээний гол нөхцөлийн талаар харилцан тохиролцож, хүсэл зоригоо илэрхийлсэн баримт бичиг үйлдсэн, бичгийн гэрээнд хоёр тал гарын үсгээ зурж баталгаажуулсан нь Иргэний хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.*******.1, 196 дугаар зүйлийн 196.1.*******-т нийцсэн байх тул *******0*******0.05.*******5-ны өдөр талуудын хооронд хүчин төгөлдөр Зээлийн гэрээ байгуулагдсан гэж үзнэ.
5.. Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.-д зааснаар хуульд заасан тохиолдолд зохих этгээдийн зөвшөөрөлгүй хийсэн хэлцэл гэдгийг Иргэний хуулийн 50 50.1-д . . . Хэлцэл хүчин төгөлдөр байх зайлшгүй нөхцөл болсон зөвшөөрөл олгох эрх, үүрэг бүхий гуравдагч этгээд уг зөвшөөрлийг олгосон буюу олгохоос татгалзсан тухайгаа хэлцлийн талуудад нэгэн адил мэдээлнэ . . . гэж заасны дагуу гуравдагч этгээдийн зөвшөөрөл олгогдоогүй тохиолдлыг ойлгоно. Тодруулбал, зөвшөөрөл нь тухайн хэлцлийн хүчин төгөлдөр байх үндсэн нөхцөл болдог. Гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулахад хамтран зээлдэгч Ц. зөвшөөрлийг авах нь хэлцлийг хүчин төгөлдөр байх зайлшгүй нөхцөл гэж үзэхгүй.
Зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийг зөвхөн зээлдэгч ******* ******* ******* ХХК-д хамаатуулан гаргасан, зээлийг ******* ******* ******* ХХК-д олгосон, Ц. нь барьцаа хөрөнгө бариулж буйн хувьд хамтран зээлдэгчээр гарын үсэг зурсан гэх үйл баримтад талууд маргадаггүй. Иргэний хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************.3-т . . . Үүрэг гүйцэтгүүлэгч нь өөрийн үзэмжээр аль ч үүрэг гүйцэтгэгчээс үүргийн гүйцэтгэлийг бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн шаардаж болох бөгөөд үүргийг бүхэлд нь гүйцэтгэх хүртэл үүрэг гүйцэтгэгчдийн хүлээсэн үүрэг хүчин төгөлдөр хэвээр байна. . . гэж зааснаар *******0*******1.05.*******-ний өдрийн Зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай 0/*******1-1*******3 тоот гэрээний хувьд ******* банк ХК өөрийн үзэмжээр үүрэг гүйцэтгэгчээр ******* ******* ******* ХХК-ийг сонгосон гэж үзэх үндэслэлтэй.
5.5. Иргэний хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1-д . . . Банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээгээр банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээд /цаашид зээлдүүлэгч гэх/ нь мөнгөн хөрөнгийг хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу тодорхой хугацаатайгаар, зээлдэгчид шилжүүлэх, зээлдэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд уг мөнгөн хөрөнгө, гэрээнд заасан бол түүний хүүг буцаан төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ. . , мөн хуулийн 53 дугаар зүйлийн 53.1-д . . . Зээлдэгч авсан зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй бол хэтэрсэн хугацааны хүү, гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үүрэгтэй. гэж заасны дагуу ******* банк ХК нь хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээ, *******0*******1.05.*******-ний өдрийн 0/*******1-1*******3 тоот Зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай гэрээний үүргийг шаардах эрхтэй, хариуцагч зээл, түүний хүү, хэтэрсэн хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг төлөх үүрэгтэй.
5.6. Гэрээний хугацаа *******0*******..*******5-ны өдөр дуусгавар болох боловч *******0**************.07.*******-ны өдрөөс хойш зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь ёсоор буюу хэсэгчилсэн хугацаанд зээлийг төлөөгүй нь Иргэний хуулийн *******06, *******0 дугаар зүйлд заасан . . . үүрэг гүйцэтгэгч гэрээгээр тохирсон үүргийг тогтоосон газар, хугацаанд нь, зохих ёсоор, шударгаар гүйцэтгэх . . . үүргийг зөрчиж, талуудын байгуулсан гэрээний 6.*******-т . . . Зээлийн гэрээний эргэн төлөлтийн хуваарийг зөрчиж байгаа талаар Зээлдэгчид удаа дараа мэдэгдсэн боловч зөрчлийг арилгах арга хэмжээ аваагүй бол Банк энэхүү гэрээг нэг талын санаачилгаар цуцалж болно. . . гэж заасан нөхцөл бий болжээ.
Нэхэмжлэгч зээлийн гэрээний үүргээ биелүүлэхийг сануулсан, нэмэлт хугацаа тогтоосон боловч үр дүн гараагүй гэж үзэн, гэрээнээс татгалзсан нь гэрээнээс татгалзах журмын талаарх зохицуулалт болох Иргэний хуулийн **************5 дугаар зүйлийн **************5.1, **************5.*******, **************6 дугаар зүйлийн **************6.1.1-д заасантай нийцсэн, хуулийн **************7 дугаар зүйлийн **************7.1-д зааснаар үүрэг гүйцэтгүүлэгч учирсан хохирлоо шаардах эрхтэй байна.
Иргэний хуулийн **************7 дугаар зүйлийн **************7.3-т зааснаар учирсан хохиролд гарсан зардал, эд хөрөнгийн алдагдал буюу гэмтэл, үүрэг гүйцэтгэгч үүргээ гүйцэтгэсэн бол үүрэг гүйцэтгүүлэгчид зайлшгүй орох байсан орлого хамаардаг бөгөөд энэ хэргийн тохиолдолд зээлийн үлдэгдэл төлбөр, хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг оруулж тооцно.
5.7. Зээлдэгч гэрээнд заасан ерөнхий хугацаа буюу *******0*******..*******5-ны дотор зээлийг хүүгийн хамт бүрэн төлж дуусгах үүргээ биелүүлээгүй бол тухайн биелэгдээгүй үүргийг, түүнчлэн хэтэрсэн хугацааны хүүг үндсэн зээлийн үлдэгдлээс тооцон төлөх үүргийг хариуцагч нь хууль болон гэрээгээр хүлээнэ.
Хэрэв гэрээний хугацаа дууссан тохиолдолд тухайн хугацаанаас хойш төлөгдсөн төлбөрөөс эхний ээлжинд үндсэн зээл, эсхүл зээлийн гэрээний хугацаанд төлөгдөөгүй хуримтлагдсан зээлийн хүү, гэрээ дуусгавар болсноос хойших хэтэрсэн хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүү алийг нь төлүүлэх эсэхэд гэрээний нөхцөл болон тухайн харилцааг зохицуулсан Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлд заасан үүрэг гүйцэтгэх дарааллын дагуу тооцогдоно.
Уг гэрээний хувьд гэрээний ерөнхий хугацаа дуусахаас өмнө шүүхэд хандаж буй нь гэрээнээс татгалзаж, учирсан хохирлоо шаардсан гэж үзэх тул гэрээний ерөнхий хугацааны дотор үүрэг гүйцэтгэгчээс төлсөн төлбөрт Иргэнийн хуулийн ******* дугаар зүйлийн зохицуулалт хамаарахгүй юм.
5.. Иймд *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-5 тоот Зээлийн гэрээ ёсоор үндсэн төлбөр 79,9*******1,001.91 төгрөг, хүү 5,533,09.0 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү *******,7*******7,*******.************** төгрөг, нийт 91*******,91,3.53 төгрөгийг хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас гаргуулах үндэслэлтэй.
6. *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээний талаар
6.1. Нэхэмжлэгч *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээ ёсоор Номадик хар ХХК, Р., Х., Т., Ц. нарт холбогдуулан зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шаардсан бол хариуцагч тал Т.гээс өөрийн өмчлөлийн үл хөдлөх эд хөрөнгө, газар эзэмших эрхийг барьцаалуулах итгэмжлэл хэрэгт авагдаагүй тул түүнд хамаарах шаардлагаас татгалзжээ.
6.*******. Нэхэмжлэгч Зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах зорилгоор хариуцагч нартай итгэмжлэлийн үндсэн дээр *******0*******0.05.*******5-ны өдрийн 0/*******0-6 тоот Барьцааны гэрээг байгуулж, бичгийн гэрээнд талууд гарын үсгээ зурцгааж, улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн нь тогтоогдсон.
6.3. Тиймээс Иргэний хуулийн 153 дугаар зүйлийн 153.1-д . . . Үүрэг гүйцэтгэгч барьцаагаар хангагдсан үүргийг хууль буюу гэрээнд заасны дагуу гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй бол барьцаалагч буюу үүрэг гүйцэтгүүлэгч нь бусад үүрэг гүйцэтгүүлэгчдээс тэргүүн ээлжид барьцааны зүйлийн үнээс шаардлагаа хангуулах эрхтэй . . , дүгээр зүйлийн .1-т . . . Эрх барьцаалахад энэ хуулийн 153-0 дугаар зүйлийн холбогдох заалтууд нэгэн адил хамаарна. . , 175 дугаар зүйлийн 175.1-д . . . Хуульд өөрөөр заагаагүй бол энэ хуулийн 17 дүгээр зүйлд заасны дагуу шаардлага гаргасан боловч үүрэг гүйцэтгэгч үүргээ гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй тохиолдолд үүрэг гүйцэтгүүлэгчийн хүсэлтийг үндэслэн ипотекийн зүйл болох үл хөдлөх эд хөрөнгийг шүүхийн шийдвэрийн дагуу албадан худалдана. . . гэж тус тус заасан тул хариуцагч зээлийн төлбөр төлөх үүргээ гүйцэтгээгүй буюу зохих ёсоор гүйцэтгээгүй тохиолдолд уг шийдвэрийн үндэслэх хэсгийн *******.*******-т заасан үл хөдлөх эд хөрөнгө, газар эзэмших эрхийг шийдвэрийн дагуу албадан дуудлага худалдаагаар борлуулж, үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах нь зүйтэй байна.
7. *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээний тухай
7.1. Нэхэмжлэгч уг зээлийн гэрээний дагуу үндсэн төлбөр 06,1*******5,6.59 төгрөг, хүү 3,73,969.93 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү *******6,371,050.67 төгрөг, гаргуулахаар шаардсан бол хүүг 57,669,97*******. төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 191,0,9*******.06 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд ,533,99.3 төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 37,905,05. төгрөг болгон, нийт 1,035,39,3.75 төгрөг гаргуулахаар шаарджээ.
7.*******. Хариуцагч тал *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээг *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээгээр авсан зээлийг хаах зорилгоор байгуулсан учир дүр үзүүлсэн хүчин төгөлдөр бус хэлцэл гээд төлсөн 36,66*******,7*******3.*******6 төгрөгийг 1,60,*******,76 төгрөгөөс хасаж, үлдэх 77,50,15*******.7 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрнө гэх агуулгатай тайлбар гаргажээ.
7.3. Нэхэмжлэгч нь *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээгээр олгосон зээлийг *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээгээр олгосон зээлээр төлсөн тухайд хүлээн зөвшөөрч, шалтгааныг шүүх хуралдаан дээр нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Л.Банзрагч . . . зээлдэгч нь *******0*******0.07.0-ны өдрийн зээлийг төлөх боломжгүй болж, хугацаа сунгагдах асуудал яригдсан. Тус зээл нь Хөгжлийн банкны санхүүжилттэй учир хугацааг сунгах боломжгүй, мөн хүүгийн хөнгөлөлт, эх үүсвэр өөр байсан учраас өмнөх зээлийг төлүүлж, шинээр *******0*******1.06.*******5-ны өдөр зээлийн гэрээ байгуулсан . . . гэж тайлбарлажээ.
7.. Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.*******, 56.1.3-т заасан хүчин төгөлдөр бус хэлцэл болох дүр үзүүлсэн мөн өөр хэлцлийг халхавчлах зорилгоор хийсэн хэлцэл нь ямарваа эрх, үүрэг хүлээх хүсэл зориг, эрмэлзэлгүй буюу аливаа эрх зүйн үр дагаврыг бий болгохыг зорьдоггүй.
7.5. Маргаан бүхий хоёр гэрээний хүүгийн хэмжээ, ерөнхий хугацаа адил боловч *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот гэрээний 3.*******.-д . . .Бэлтгэсэн ноолуур, үйлдвэрлэсэн болон экспортод гаргасан бүтээгдэхүүний хэмжээ, зээл авсан хугацаанд хадгалсан, нэмэгдсэн ажлын байрны тоо, улсын төсөвт төлсөн бүх төрлийн татварын хэмжээний талаарх мэдээллийг банкаар дамжуулан Хөгжлийн банканд шаардсан тухай бүрт хүргүүлэх. . . , *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээний 3.*******.-д . . . Бэлтгэсэн ноолуур, үйлдвэрлэсэн болон экспортод гаргасан бүтээгдэхүүний хэмжээ, зээл авсан хугацаанд хадгалсан, нэмэгдсэн ажлын байрны тоо, улсын төсөвт төлсөн бүх төрлийн татварын хэмжээний талаарх мэдээллийг банкаар дамжуулан Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас шаардсан тухай бүрт хүргүүлэх гэж зааснаас, мөн эхний зээлийн гэрээний төлөлт нь зээл олгосноос хойш 7 дахь сар хүртэл чөлөөлж, 5 сарын турш үндсэн төлөлт 30,000,000 төгрөг, 1******* дахь сард 1,550,0000 төгрөг төлөхөөр, харин хоёр дахь зээлийн гэрээнд үндсэн зээл төлөлтөөс 7 дахь сар хүртэл чөлөөлж, цаашид 6 сарын турш тэнцүү төлөлт буюу *******70,36*******,0.1 төгрөгөөр байхаар тус тус тохирсноос үзэхэд нэхэмжлэгч талын тайлбар үндэслэлтэй бөгөөд талууд дараагийн гэрээгээр өөр нөхцөл бүхий эрх зүйн үр дагавар үүсгэсэн байна.
Тэгэхээр талууд Иргэний хуулийн *******36.1.3, *******36.*******-т заасны дагуу эхний гэрээний үүргийг дараагийн гэрээний үүргээр сольж, *******0*******0.07.0-ны өдөр 0/*******0-*******7******* тоот Зээлийн гэрээний харилцааг дуусгавар болгосон гэж үзнэ.
7.6. Шийдвэрийн үндэслэх хэсгийн 5-д дүгнэсэнтэй адил талуудын хооронд Иргэний хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1-т заасан зээлийн гэрээний харилцаа үүссэн бөгөөд хэлцлийг хүчин төгөлдөр бус гэх нөхцөл тогтоогдоогүй байна.
Талууд гэрээний гол нөхцөлийн талаар харилцан тохиролцож, хүсэл зоригоо илэрхийлсэн баримт бичиг үйлдсэн, бичгийн гэрээнд хоёр тал гарын үсгээ зурж баталгаажуулсан нь Иргэний хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.*******.1, 196 дугаар зүйлийн 196.1.*******-т нийцсэн байх тул *******0*******0.05.*******5-ны өдөр талуудын хооронд хүчин төгөлдөр Зээлийн гэрээ байгуулагджээ.
7.7. Иргэний хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1, 53.1 болон гэрээний *******.1.1*******, *******.*******., 3.1.*******-д заасны дагуу хариуцагч ******* ******* ******* ХХК зээл, түүний хүү, хэтэрсэн хугацааны хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг төлөх үүрэгтэй.
7.. Гэрээний ерөнхий хугацаа *******0**************.06.*******5-д дуусах ба хариуцагч *******0**************.06.*******1-ний өдрөөс хойш зээлийг эргэн төлөөгүй тул өмнө дурдсаны дагуу Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлд заасан үүрэг гүйцэтгэх дарааллын зохицуулалт үйлчлэхгүй болохыг дурдав.
7.9. Иймд *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээ ёсоор үндсэн төлбөр 06,1*******5,6.59 төгрөг, хүү 3,73,969.93 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү *******6,371,050.67 төгрөг, нийт 966,*******35,7.19 төгрөгийг хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас гаргуулах үндэслэлтэй.
. *******0*******1.06.*******5-ны өдөр 0/*******1-5 тоот Барьцааны гэрээний тухай
.1. Нэхэмжлэгч *******0*******1.06.*******5-ны өдөр 0/*******1-5 тоот Барьцааны гэрээ ёсоор хариуцагч Р., Х., В.Ганболд, Д., А.Мандшир, А., П., ХХК-д холбогдуулан зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шаарджээ.
.*******. Хариуцагч нар Барьцааны гэрээний тухайд маргаагүй ба гэрээ Иргэний хуулийн 156 дугаар зүйлд заасан хэлбэрийн шаардлага хангасан, 6 дугаар зүйлд зааснаар улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн, үндсэн үүргийн үүрэг гүйцэтгэгч нар үүргээ гүйцэтгээгүй тул үүрэг гүйцэтгүүлэгч хуулийн 153 дугаар зүйлийн 153.1, дүгээр зүйлийн .1, 175 дугаар зүйлийн 175.1-д зааснаар барьцаа хөрөнгөөс үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шаардах эрхтэй.
9. Нэмэгдүүлсэн нэхэмжлэлийн шаардлагын тухай
9.1. Нэхэмжлэгч *******0*******.01.17-ний өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа нийт 1*******5,03,356.9 төгрөгөөр нэмэгдүүлж, үндэслэлийг Банк, эрх бүхий хуулийн этгээдийн мөнгөн хадгаламж, мөнгөн хөрөнгийн шилжүүлэг, зээлийн үйл ажиллагааны тухай хуулийн *******1 дүгээр зүйлийн *******1.*******-т . . . Зээлдэгч зээлийг зээлийн гэрээнд заасны дагуу төлөөгүй, эсхүл хууль, зээлийн гэрээнд заасан үндэслэлээр зээлдүүлэгчийн нэг талын санаачилгаар зээлийн гэрээг хугацаанаас өмнө цуцалсан бол зээлийг бүрэн эргүүлэн төлөх хүртэлх хугацаанд зээлийн үндсэн хүү, зээлийн гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлнө. . . гэж заасныг баримтлан тайлбарлажээ.
9.*******. Хариуцагч тал хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа удааширсан явдалд хариуцагч тал хариуцлага хүлээхгүй хэмээн татгалзлаа үндэслэжээ.
9.3. Иргэний хуулийн *********************.7-д . . . Үүрэг гүйцэтгэгч хугацаа хэтрүүлснээс учирсан хохирлыг арилгуулахаар үүрэг гүйцэтгүүлэгч шаардах эрхтэй. . . гэж зааснаар үүрэг гүйцэтгэгч буюу зээлдэгч хугацаа хэтрүүлсэн нөхцөлд нэхэмжлэгчийн үндэслэл болгож буй хуулийн зохицуулалт хамаарна.
9.. Нэхэмжлэгч *******0*******3.05.-ны өдөр нэхэмжлэл гаргаж, *******0*******3.05.19-ний өдөр иргэний хэрэг үүсэж, *******0*******3.07.*******6, *******0*******3.0.*******9, *******0*******3.09., *******0*******.01.15, *******0*******.03.*******5-ны өдрүүдэд зарласан шүүх хуралдаан Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу хойшилж байжээ.
Иймд Иргэний хуулийн ********************* дугаар зүйлийн *********************.*******-т . . .Хугацаа хэтрэхэд хүргэсэн нөхцөл байдал нь үүрэг гүйцэтгэгчийн гэм буруугаас болоогүй бол үүрэг гүйцэтгэгчийг хугацаа хэтрүүлсэн гэж үзэхгүй. . . гэж заасны дагуу нэхэмжлэл гаргаснаас хойш хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны хугацаанд хамаарах хүү, нэмэгдүүлсэн хүү болох 1*******5,03,356.9 төгрөгийг хариуцагч ******* ******* ******* ХХК хариуцах үндэслэлгүй.
. Хариуцагч тал гэрээний үүргийг зохих ёсоор биелүүлж байсан, цаашид төлөхөө илэрхийлж байсан, коронавируст цар тахлын үе таарсан зэргийг харгалзан анз буюу нэмэгдүүлсэн хүүг багасгах хүсэлтийг шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт гаргасан.
Иргэний хуулийн *******3******* дугаар зүйлийн *******3*******.-д . . .Анзын хэмжээ илт их байвал хэргийн нөхцөл байдлыг харгалзан шүүх түүнийг багасгаж болно. . . гэж заасныг баримтлан, хариуцагчийн хүсэлтэд дурдсан нөхцөл байдлыг харгалзан *******0*******1.06.*******5-ны өдрийн 0/*******1- тоот Зээлийн гэрээгээр нэмэгдүүлсэн хүүд шаардсан *******6,371,050.67 төгрөгөөр багасгах нь зүйтэй гэж үзэв.
. Дээр дурдсаныг нэгтгэн дүгнэвэл, хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас 1,5*******,5,501.05 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* банк ХК-д олгож, үлдэх 151,77,07.56 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож, шийдвэрийн үндэслэх хэсгийн *******.1, *******.*******-т заасан хөрөнгө, эрхээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шийдвэрлэв.
1*******. Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдсэнийг нь хэрэгсэхгүй болгосон тул нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн /9,55,03*******.76+70,*******00+7,966.7/ нийт ,09,199.5 төгрөгийг улсын төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, нэхэмжлэлээс хангаж шийдвэрлэсэн 1,5*******,5,501.05 төгрөг гаргуулж, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах шаардлагад ногдох тэмдэгтийн хураамж 9,9*******,377 төгрөгийг хариуцагч нараас гаргуулан нэхэмжлэгчид олгож шийдвэрлэв.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.*******.*******, 1, дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
1. Иргэний хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1, 53 дугаар зүйлийн 53.1-т заасныг баримтлан хариуцагч ******* ******* ******* ХХК-аас 1,5*******,5,501.05 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* банк ХК-д олгож, үлдэх 151,77,07.56 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.
*******. Иргэний хуулийн 159 дүгээр зүйлийн 159.1, 175 дугаар зүйлийн 175.1-т заасныг баримтлан хариуцагч ******* ******* ******* ХХК нь үүргийг сайн дураар гүйцэтгээгүй тохиолдолд хариуцагч ХХК, ХХК, Т., Ц., А., П., Р., Д., Х. нарын дараах хөрөнгийг худалдан борлуулж, үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулсугай. Үүнд:
1) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт баруун дэнж гудамж, 9 б тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************05 дугаартай, 733. м.кв талбайтай, үйлчилгээ, агуулах зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
*******) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************0019, ГД-0000700, нэгж талбарын дугаар-661, ,96.0 м.кв талбайтай, аж ахуйн зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
3) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Баруун дэнж гудамж, 9/6 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************055 дугаартай, 50.0 м.кв талбайтай, үйлдвэрлэлийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Сонгинохайрхан дүүргийн 3******* дугаар хороо, Эмээлт Баруун дэнж-, 9 б тоот хаягт байрлах, Э-**************060, ГД-00007*******919, нэгж талбарын дугаар-961, 500.0 м.кв талбайтай, гэр, орон сууцны хашааны газар зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
5) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын Шанх баг /Сүүжийн амны урд дэнж/ хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-170003************** дугаартай, ресторан, ажилчдын байр, ариун цэврийн байр 56 м.кв, гэрийн бетонон суурь 51 м.кв, бетон 975 м.кв талбайтай, жуулчны баазын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
6) Өвөрхангай аймгийн ******* сум, Шанх баг Сүүжийн амны урд дэнж хаягт байрлах, ГД-0*******30099, нэгж талбарын дугаар-1*******, .0 га талбайтай, аялал жуулчлалын баазын зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
7) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу гудамж, ******* a тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-170006 дугаартай, 1*******.0 м.кв талбайтай, худалдаа үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Өвөрхангай аймгийн ******* сум, *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж ******* a тоот хаягт байрлах, Э-1700031*******, ГД-0000*******9767, нэгж талбарын дугаар- 6*******0900563, 1*******5.0 м.кв талбайтай, худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
9) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон төв хэсэгт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-17000*******7 дугаартай, *******.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Өвөрхангай аймгийн ******* сум хаягт байрлах, ГД-00*******5*******9, нэгж талбарын дугаар- 0693, 900.0 м.кв талбайтай, бар, рестораны зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Ганган-Орхон Эрдэнэзуу 1 гудамж, ******* тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-17001*******33 дугаартай, 960.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
1*******) Өвөрхангай аймгийн ******* сумын *******-р баг, Эрдэнэзуу гудамж-1 ******* тоот хаягт байрлах, Э-1700015, ГД-0000*******976, нэгж талбарын 6*******090067 дугаартай, ,53 м.кв талбайтай, худалдаа, нийтийн үйлчилгээний газар, төв, цогцолбор зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******0/ Д.Нянтайсүрэнгийн гудамж, 1/1 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009170 дугаартай, 91.5******* м.кв талбайтай, цэцэрлэгийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Баянзүрх дүүргийн -р хороо хаягт байрлах, Э-**************001570, ГД-0000*******771, нэгж талбарын дугаар-30005, 300.0 м.кв талбайтай, хүүхдийн цэцэрлэг, орон сууц зориулалттай эзэмших эрхтэй газар;
15) Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо, 15-р хороолол /35/, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж /3 байр, 303 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009691 дугаартай, 33.0 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/******* байр, зоорины давхар автозогсоол 1,*******,3,,,,15, тоот хаягт байрлах, Улсын бүртгэлийн Ү- **************006************** дугаартай, *******7*******.0 м.кв талбайтай, автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
17) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө гудамж 1*******7/1 байр, зоорийн давхарт тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************003*******9******* дугаартай, 5**************.0 м.кв талбайтай, автозогсоолын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
1) Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, ******* дугаар орцны зоорийн давхар тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************050339 дугаартай, *******50.0 м.кв талбайтай, агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
19) Баянгол дүүргийн 17-р хороо, хороолол /06/ Жалханз хутагт Дамдинбазар гудамж 73 байр, 1 дүгээр орцны зоорины давхар тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************0503395 дугаартай, 150.0 м.кв талбайтай, агуулахын зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
*******0) Сонгинохайрхан дүүргийн *******9-р хороо, Энхтайвны өргөн чөлөө гудамж байр, тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************017735 дугаартай, 9.33 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө;
*******1) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, -р хороолол /33*******/ Нарны гудамж 99 байр, 6 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************009196 дугаартай, 56.61 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө.
**************) Баянзүрх дүүргийн -р хороо, хороолол /3*******1/ Дандарбаатар гудамж ******* байр 1 тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн Ү-**************0006 дугаартай, 39.0 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө.
3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1-д зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн ,09,199.5 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч нараас 9,9*******,377 гаргуулж нэхэмжлэгч ******* банк ХК-д олгосугай.
. Шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Г.НЯМСҮРЭН