МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Мөнх-Эрдэнэ длж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны “3” дугаар танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар:

Нэхэмжлэгч: Г.Б*******

Хариуцагч: А******* т г Х ш, дүн ш х д,

Нэхэмжлэлийн шаардлага: А******* т г Х ш, дүн ш х даргын 2022 оны 08 дугаар зүйлийн *******0-ны өдрийн 05/*******0*******45 тоот албан бичиг хуульд нийцсэн эсэх маныг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч А.Б, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Н.Д, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дар Э.Болортуяа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

*******/.Нэхэмжлэгч шүүхэд бичгээр гсан нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлдээ: “...Миний бие Г.Б******* төрийн албаны ерөнхий шад орж, нөөцөд бүртгүүлсний үндсэн дээр Увс аймгийн Засаг даргын Тамгын г дар 20*******2- 20*******6 онуудад ажиллаж байсан бөгөөд өнөөдрийн байдлаар түр орлон гүйцэтгэгчээр томилогдоод *******.8 жил ажиллаж байгаа болно. Миний бие Удирдлагын академийн эрхэлсэн түшмэлийн сургалтад хамрагдаж төгссөн бөгөөд хуульд заасан шаардлагыг хангасан тул тухайн албан тушаалд томилогдож, хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэн ажиллаж байгаа билээ. Гэтэл А******* т газраас Увс аймгийн Засаг дд 2022 оны 8 дугаар сарын *******0-ны өдөр ирүүлсэн 05/*******0*******45 дугаар шийдвэрээр "Албан тушаалын сонгон шалгаруулалтад тэгш шудар өрсөлдөх иргэд, шатлан дэвших зарчмын хүрээнд томилогдох төрийн албан хаагчдад боломж олгохгүй байгаа нь бусдын эрхийг хязгаарлаж байна". Авлигын эсрэг хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.3 "албан үүргээ гүйцэтгэхдээ хууль бусаар аливаа хувь хүн хуулийн этгээдэд давуу байдал олгох, олгохоор амлах, бусдын эрхийг хязгаарлах" гэсэн хориглосон заалтыг зөрчсөн Засаг даргын Тамгын г д Г.Б*******д Авлигын эсрэг хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.*******.2-т зааснаар хэмжээ авах нь зүйтэй." гэх үндэслэлээр Засаг даргын Тамгын г д Г.Б*******д хэмжээ ав гэж үүрэг болгосон. Гэтэл нэхэмжлэгч намайг төрийн албан хаагчдыг албан тушаалын сонгон шалгаруулалтад тэгш шудар өрсөлдөх боломжийг олгохгүй байгаа, тэдгээрийн эрхийг хэрхэн хязгаарлаж байгаа талаар дээрх  шийдвэртээ  огт  дүгнэлт,  тайлбар

 

 

хийгээгүй буюу тухайн шийдвэр нь үндэслэлгүй байгаа юм. Үүний дээр миний хувьд тус шийдвэрт заасан зөрчлийг гж байгаагүй бөгөөд төрийн албан хаагчдын томилгоо нь хуульд заасан журмын дагуу явагдаж байсан болно.

Мөн тус 05/*******0*******45 тоот шийдвэрт "Төрийн албаны зөвлөлөөс ЗДТГ-ын даргын 2020 оны , 202******* оны , 202******* оны Б/*******4, 202******* оны Б/*******7 дугаар тушаалуудыг Төрийн албаны тухай хуулийг зөрчиж гсан байхыг тогтоосон байтал сул орон тоонд нээлттэй сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр өрсөлдүүлж, орон тоог нөхөх хэмжээ авахгүй, холбогдох дээд байгууллагуудын шийдвэрийг хэрэгжүүлээгүй гэх дүгнэлтийг хийсэн байна. Энэ нь Коронавируст халдвар /ковид-*******9/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, т, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай (цаашид "Ковидын тухай) хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.2 дахь хэсэгт заасны дагуу томилогдон ажилласан дөрвөн албан тушаалтантай холбоотой бөгөөд тус албан тушаалд томилогдсон хүмүүс нь хуульд заасан журмын дагуу томилогдсон, тухайн орон тооны сонгон шалгаруулалттай холбоотойгоор эрх бүхий байгууллагын шийдвэр гарах шатандаа байгаа билээ.         Тодруулбал: *******/Н.Ц******* анх 202******* оны 5 дугаар сарын *******4-ны тоот тушаалаар түр томилсон. 2022 оны 04 дугаар сарын *******8-ны өдрийн Б/*******9 тоот тушаалаар Засгийн г 3******* дугаар тогтоолоор ЗДТГ-ын зарим х нэр өөрчлөгдсөн тул ЗДТГ-ын Х шинжилгээ үнэлгээний х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр төрийн албаны нөөцөөс томилон ажиллуулж байгаа болно.

Тус албан тушаалд томилогдохдоо Коронавируст халдвар /ковид-*******9/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, т, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай (цаашид "Ковидын тухай) хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.2 дахь хэсэгт "...албан тушаалтныг сонгон шалгаруулахаар хуульчилсан зохицуулалтыг энэ хуулийн үйлчлэл зогссон өдрөөс эхлэн тухайн хуульд заасан хугацааг баримтлан хэрэгжүүлнэ” гэж заасны дагуу томилогдон ажиллаж байгаа болно. Тус албан тушаалд холбогдох тусгай шын зарыг Төрийн албаны зөвлөлд хүргүүлсэн ба эхний ш хойшилсон болно. 2/Ж. Э*******ыг анх 2020 оны *******2 дугаар сарын 30-ны тоот тушаалаар түр томилсон. 2022 оны 04 дугаар сарын *******8-ны өдрийн Б/20 тоот тушаалаар Засгийн г 3******* дугаар тогтоолоор ЗДТГ-ын зарим х нэр өөрчлөгдсөн тул ЗДТГ-ын Хөгжлийн Бодлого төлөвлөлт, хөрөнгө оруулалтын х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр төрийн албаны нөөцөөс томилон ажиллуулж байгаа болно.

Тус албан тушаалд томилогдохдоо Коронавируст халдвар Ковидын тухай)хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.2 дахь хэсэгт "албан тушаалтныг сонгон шалгаруулахаар хуульчилсан зохицуулалтыг энэ хуулийн үйлчлэл зогссон өдрөөс эхлэн тухайн хуульд заасан хугацааг баримтлан хэрэгжүүлнэ." гэж заасны дагуу томилогдон ажиллаж байгаа болно. Тус албан тушаалд холбогдох тусгай шын зарыг Төрийн албаны зөвлөлд хүргүүлсэн ба эхний ш хойшилсон болно. 3/Нийгмийн бодлогын х дар томилогдон ажиллаж байсан Б.Я******* 202*******.02.*******5-ны өдөр Б/*******5 дугаар тушаалаар Нийгмийн бодлогын х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр томилсон бөгөөд тэрээр өндөр насны тэтгэвэр тогтоолгоод 2022 оны 5 дугаар сарын *******0-ны өдрийн

 

 

 

Б/2******* тоот тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн. Үүнтэй холбоотойгоор тус ажлын байрны захиалгыг төрийн албаны салбар зөвлөлд хүргүүлсэн болно. 4/ Ц.З******* нь 202******* оны 2 дугаар сарын 23-ны өдөр Б/*******7 дугаар тушаалаар анх Хууль эрх зүйн х даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр нөөцөөс томилогдон өнөөдрийг хүртэл ажиллаж байна. Тус албан тушаалд томилогдохдоо Коронавируст халдвар /ковид-*******9/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, т, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай (цаашид "Ковидын тухай) хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.2 дахь хэсэгт албан тушаалтныг сонгон шалгаруулахаар хуульчилсан зохицуулалтыг энэ хуулийн үйлчлэл зогссон өдрөөс эхлэн тухайн хуульд заасан хугацааг баримтлан хэрэгжүүлнэ” гэж заасны дагуу томилогдон ажиллаж байгаа болно. Тус албан тушаалд холбогдох тусгай шын зарыг Төрийн албаны зөвлөлд хүргүүлсэн ба эхний ш хойшилсон болно.

Дээр дурдсанчлан Төрийн албаны зөвлөлөөс ирүүлсэн зөвлөмжийн дагуу шат дараалсан хэмжээг авч хэрэгжүүлэн ажиллаж байгаа бөгөөд Засаг даргын Тамгын г д Г.Б******* би өгсөн зөвлөмжийн дагуу харьяалах албан тушаалтнуудыг төрийн албаны ерөнхий шад оруулан нөөцөд бүртгүүлэн, х д нарын ажлын байрны сонгон шалгаруулалтыг зарлан, эхний ш нь хойшлогдоод байна.

Төрийн албаны тухай хуулийн дагуу сонгон шалгаруулалт явуулах нь Засаг даргын бүрэн эрх, хариуцах ажил биш бөгөөд аймгийн ЗДТГ-ын даргын ажлын байрны сонгон шалгаруулалтыг Төрийн албаны зөвлөл, төрийн албаны салбар зөвлөл зохион байгуулдаг. Харин Төрийн албаны тухай хуулийн 3*******.2-т сонгон шалгаруулалтад аливаа этгээд хөндлөнгөөс нөлөөлөхийг хориглосон байдаг.

Гэтэл А******* т г Х ш, дүн ш х д /Т.Э*******/-аас намайг “сул орон тоонд нээлттэй сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр өрсөлдүүлж, орон тоог нөхөх хэмжээ авахгүй, холбогдох дээд байгууллагуудын шийдвэрийг хэрэгжүүлээгүй гэх дүгнэлтийг хийж хариуцлага тооц гэх агуулгатай шийдвэрийг Увс аймгийн Засаг дд хүргүүлж байгаа нь хууль бус юм.

Мөн тухайн шийдвэрийг гхдаа А******* т газраас надтай ямар нэгэн байдлаар тайлбар санал аваагүй, зөвхөн сонсголын хуудас явуулж санал авсан боловч тэр талаар тодорхой дурдалгүйгээр ЗЕХ-ийн 26 дугаар зүйлийн 26.******* дэх хэсэгт “Захиргааны акт, захиргааны гэрээг батлан гхын өмнө эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээдэд захиргааны шийдвэр гхад ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлын талаар тайлбар, санал гх боломж олгоно” гэж заасныг, мөн дээр дурдсан 4 албан тушаалын томилгооны нөхцөл байдал нэгэнт хуульд заасан журмын дагуу явагдаж байгаа атал тэр талаарх нөхцөл байдлыг тогтоогоогүй, холбогдох нотлох баримтуудыг цуглуулах боломжтой байхад тус үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэлгүйгээр 02/*******0*******45 дугаар шийдвэрийг гж байгаа нь ЗЕХ-ийн 24 дүгээр зүйлийн 24.******* дэх хэсэгт "Захиргааны байгууллага захиргааны шийдвэр гх ажиллагаанд хамаарах бодит нөхцөл байдлыг тогтооно." гэж заасныг тус тус зөрчсөн байна.

 Иймд А******* т г Х ш, дүн ш х д Т.Э*******/-ын 2022 оны 8 дугаар сарын *******0-ны өдрийн 05/*******0*******45 тоот шийдвэрийг хүчингүй болгож өгнө үү” гэжээ.

2/.Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд гсан тайлбартаа: “...Захиргааны байгууллага албан тушаалтнаас хууль бус шийдвэр гсан тохиолдол болгоныг хамааруулж үзвэл захиргааны хэргийн шүүхээр хүчингүй болгосон нэхэмжлэл болгоны ард давхар Авлигын эсрэг хуулиараа хэмжээ авах ёстой болно. Авлигын шинжтэй хууль бусаар давуу байдал олгосон гэж үзэх үү? Хэн нэгний г эзэмших эрхийг хүчингүй болгоод дараа нь нөгөө хүн нь г эзэмших эрх авахаа захиргааны хэргийн шүүхээр яваад г эзэмших эрхийг иргэнд олгосныг хүчингүй болгочихно эсвэл хэн нэгний гтай давхцуулаад г олгочихлоо түүнийг хүчингүй болгочихвол давуу байдал олгосон болох уу? Г.Б******* жишээ нь Төрийн албаны зөвлөлтэй шүүхээр млдаад анхан шатаар нэхэмжлэлийн хэсэгчлээд хангачихлаа. Энэ хэвээр үлдвэл Төрийн албаны зөвлөл авлигын эсрэг хуулиараа хэмжээ авч болох уу?

Хоёрдугаарт эрүүгийн гэмт хэргээсээ ямар ялгаатай вэ? Эрүүгийн хуульд хууль бусаар бусдад давуу байдал олгох чинь албан тушаалын гэмт хэрэг. Эрүүгийн хуульд ямар нэгэн хохирол шаардаагүй хууль бусаар бусдад давуу байдал олгосон л энэ гэмт хэрэг. Үгүй бол гэмт хэрэг биш. Гэтэл авлигын эсрэг хуульд байгаа эрүүгийн хуулиасаа яаж яллагдах юм бэ? Тэр тодорхой биш. Тэгэхээр үнэхээр хууль бусаар акт гад тэр нь зөвхөн хууль зөрчсөн шинжтэй биш анхнаасаа бусдад давуу байдал олгох зорилгоор хийгдсэн бол гэмт хэрэг болоод явна. Энэ асуудал эрүүгээр шалгагдаад прокурор үүнийг гэмт хэргийн шинжгүй бусдад хууль бусаар давуу байдал олгосон шинж алга. Харин төрийн албаны тухай хуулийг зөрчсөн байна гэж дүгнэсэн. Тэгэхээр энэ юуг харуулж байна вэ? гэвэл хууль бусаар бусдад давуу байдал олгосон шинж байхгүй гэдгийг харуулж байгаа.

Нэхэмжлэгчийн хувьд ман бүхий албан тушаалуудын хувьд түр орлон гүйцэтгүүлж байсан шалтгаан нь Ковидын тухай хууль байсан учраас сонгон шалгаруулалт явуулах боломжгүй байсан.Түр орлон гүйцэтгүүлэхтэй холбоотой журмыг зөрчсөн байна гэж үзээд  Төрийн албаны зөвлөл актуудыг хүчингүй болгосон. Төрийн албаны тухай хуулийг зөрчсөн шинжтэй байж болох ч нөгөө хүмүүстээ давуу байдлаа олгох шинжийг огт харуулаагүй.

А******* т г анх гэмт хэргийн шинжгүй гэхдээ бусдад давуу байдал олгосон байна гэж акт гсан. Бид нар захиргааны хэргийн шүүхэд хандаад процесс үргэлжлээд явж байхад дундаас нь эрүүгийн хэрэг байна гээд хэрэг бүртгэгдээд прокурорын хыг нь тогтоогоод а******* т г өөрөө шалгаад явсан. А******* т г анхнаасаа гэмт хэргийн шинжтэй гэж үзсэн юм уу? шинжгүй гэж үзсэн юм уу? гэдэг нь тодорхой биш. Анх шүүх актын шинжгүй байна гэж нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзаж байсан.

Авлигын тухай хуульд энэ хуулийн заалтыг зөрчсөн этгээдэд ажил олгогч нь хариуцлага хүлээлгэнэ гэж заалт байгаа. Тэр ажил олгогч буюу энэ тохиолдолд Увс аймгийн Засаг д тамгын г дтай хариуцлага хүлээлгэх тухай ойлголт.

Хэдийгээр ажил олгогчид хариуцлага хүлээлгэх эрх хэмжээ байж болох ч энэ нь акт хийгээд шаардана гэсэн үг биш. Жишээ нь шүүх үүнийг шаардаж болохгүй. Авлигын эсрэг хуулийн 6.6-д А******* т газраас бүрэн эрхийнхээ дагуу гсан хууль ёсны шаардах шийдвэрийг хүлээн авсан иргэн хуулийн этгээд заавал биелүүлнэ гэж байгаа.

Гэхдээ бүрэн эрхийнхээ дагуу гсан хууль ёсны шийдвэр гэж байгаа. А******* т гт ирж шаардлага тавих шаардах бүрэн эрх байсан уу? үгүй юү? гэхээр байхгүй байгаа. Тийм учраас үүнийг хуулийн энэ үйлчлэлтэй хамаарч Увс аймгийн засаг д заавал биелүүлнэ гэдэг байдлаар тайлбарлах үндэслэл байхгүй гэж үзэж байна.

Ковидын тухай хууль улс даяараа үйлчлээд сонгон шалгаруулалтыг хойшлуулсан болохоос энэ хууль Увсад үйлчлэхгүй гэж заагаагүй. Нэг юм ойлгохгүй байгаа нь Увсад сонгон шалгаруулалтаа хийгээд төрийн албаны зөвлөл шаардаад байсан юм бэ? гэдгийг ойлгохгүй байгаа. Сонгон шалгаруулалт явуулахад хууль бус байгаа учраас хэн нэгний тэр сонгон шалгаруулалтад оролцох эрхийг нь хаагаад байгаа гэдэг хууль бус. Дээр нь сонгон шалгаруулалтаа зарлаад байсан учраас эрхийг нь хаагаад байсан гэдэг үндэслэлгүй зүйл болж харагдана.

Хэн нэгэн сонгон шалгаруулалтад орох гэсэн зарлахгүй байна гэдэг байдлаар гомдол санал гж ярьсан зүйл байхгүй. Салбар зөвлөлд явуулсан тамгын г даргын албан бичиг хавсралт гурван хуудас гэчихсэн байдаг. Би ойлгохдоо шүүхэд гсан нэхэмжлэлийг нь хавссан эсвэл захиргааны хэрэг үүсгэсэн захирамж хавссан байх. Хоосон зүйл байгаагүй гэж бодож байна. Энэ юуг харуулж байна гэхээр хүмүүс мад явж байсан учраас тухайн ман шийдвэрлэгдэхийг нь хүлээсэн нөхцөл байдал харагдаж байна.

Гэхдээ хүмүүс ажиллаж байсан явдал нь давуу байдал олгоод байгаа зүйл биш. Хууль бус байж болно. Хүмүүст зориудаар давуу байдал олгоод байгаа нөхцөл байдал байхгүй. Төрийн албаны зөвлөлийн тогтоол Засаг даргын тамгын гт хэзээ хүрсэн гэдэг нөхцөл байдал байгаа. Засаг даргын тамгын гт хүрээд нөгөө хүмүүсийг чөлөөлөгдөж байгаа хүмүүстээ хүрч байж биелүүлэх асуудал яригдана. Яагаад гэвэл Захиргааны ерөнхий хуульд  зааснаар актыг тухайн этгээдэд мэдэгдсэнээр хүчин төгөлдөр болно гэж байгаа. Захиргааны ерөнхий хуульд зааснаар гомдол гх хугацаа өнгөрсний дараа захиргааны шийдвэр гүйцэтгэлийн ажиллагааг явуулна гэсэн. Гэтэл нөгөө хүмүүс нь төрийн албаны зөвлөл шүүхэд гомдол гчихсан байсан учраас захиргааны шийдвэр гүйцэтгэлийн ажиллагааг шууд хэрэгжүүлэх боломжгүй байсан.

Ман бүхий актын утга агуулга тушаалуудыг Төрийн албаны тухай хуулийг зөрчиж гсан болохыг тогтоосон. Гэтэл сул орон тоо нь сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр өрсөлдүүлж орон тоог нөхөх хэмжээ аваагүй. Дээд шатны байгууллагын шийдвэрийг хэрэгжүүлэхгүй өнөөдрийг хүртэл ажиллуулж байгаа нь давуу байдал олгож байгаа явдал гэж байна.

Актыг 2022 оны 08 дугаар сарын *******0-ны өдөр гсан. 08 дугаар сарын *******0-ны өдрийг хүртэл давуу байдал олгоод байна гэж үзээд байна. Гэтэл Ковидын тухай хууль 2022 оны *******2 дугаар сарын 3*******- ний өдрийг хүртэл үргэлжилсэн. Үүнийг прокурор дүгнэхдээ түр орлон гүйцэтгүүлсэн нь Ковидын тухай хуульд нийцэж байна. Ковидын тухай хууль 2022 он дуустал үйлчилж байсан байна.

Төрийн албаны зөвлөл түүнээс хойшоо буюу 2023 ондоо мэдэгдэл гсан байгаа учраас түүнээс хойш чөлөөлөх байжээ гэж дүгнээд байна. Өөрөөр хэлбэл 2022 оны үйлдэл хууль ёсны 2023 оноос хойших нь Төрийн албаны тухай хууль зөрчөөд байна гэж прокурор дүгнэчихсэн. Түүнийг буруу  юм уу? гэхээр прокурор чинь буруу шийдсэн гээд  байна. Гэхдээ  эцсийн  шийдвэрийг  бид  буруутгаад  энд ярих үндэслэлгүй. Тийм учраас би прокурорын шийдвэрийг буруу юм уу? гомдол гсан юм уу? гэж асуугаад байгаа.

 

Прокурор нэхэмжлэгчийг зөвтгөж буюу актыг няцаах байдлаар шийдвэр гж байна. Гэмт хэргийн шинжийг хэлбэрийн төдий агуулсан. Авлигын эсрэг хууль зөрчсөн гэж огт дүгнээгүй. Давуу байдал олгосон гэж яриад байна. Захиргааны акт хууль бус болчихлоо. Хууль бус болсон акт болгон давуу байдал олгосон гээд байгаа юм уу? гэж асуухад үгүй гэж хариулсан.

Тэгвэл энэ субьектив санаа зорилго байх ёстой. Нэг нам юм уу? Нэг нутаг ус гэдэг ч юм уу? Тийм байх ёстой юм уу? Нэхэмжлэгчийн тийм нөхцөл тогтоогдсон юм уу? Гэхээр тийм зүйл тогтоогдоогүй. Энэ талаар прокуророор бүрэн шалгагдаад дуусчихсан асуудал. А******* т г тэгж ойлгоод актыг гсан гэж бодоод байгаа. Гэтэл тийм нөхцөл байдал байхгүй. Хууль бус байж болно. Гэхдээ хууль бус акт болгон давуу байдал олгосон гэдгийг авлига албан тушаалын гэмт хэрэг зөрчил тооцогдох үгүйг мэдэхгүй.

Ямар нэгэн байдлаар ажилтандаа хэмжээ авчихлаа. Нөгөө ажилтан нь гомдол гад хүчингүй болгоход чи бусдад давуу байдал олгосон байна. Хэн нэгэнд урамшуулал өгөөд түүнийг хүчингүй болгоход давуу байдал гээд байх боломжгүй. Ямар субьектив санаа зорилго байсан гэдгийг нэхэмжлэгчийн хувьд асууж байгаа. Үүнд бодитой хариулт авч чадаагүй. Прокурорын тогтоолууд дээр ямар нэгэн байдлаар хамаатан садан холбогдсон зүйл байхгүй. А******* т г дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ гээд бүрэн эрхүүдийг жагсааж заасан. Заалтад хариуцлага хүлээлгэхийг шаардах эрх байхгүй. Тийм эрх хэмжээ байхгүй.

Гагцхүү Авлигын эсрэг хуульд ажил олгогч нь шийднэ гэдэг байдлаар заасан. Ажил олгогч нь хариуцлага хүлээлгэж болно. А******* т г шаардахгүй. Тийм бүрэн эрх байхгүй гэж тайлбарлахаар үгүй Авлигын эсрэг хуулийн 6.6-д заасан бүрэн эрхийнхээ хүрээнд шийдвэр гна гэж заасан. Бүрэн эрхийн хүрээнд гсан шийдвэрийг заавал хэрэгжүүлнэ гэж байгаа гэж байна. Түүнтэй бол мдгүй. Гэхдээ энэ шийдвэр бүрэн эрхийн хүрээнд гарсан гэдэг заалт нь хаана байгаа вэ? гэж би асуугаад байгаа. Засаг даргын ч гэсэн бүрэн эрхийн хүрээнд гсан шийдвэрийг нийтээрээ биелүүлнэ гээд хуульд заасан. Шүүхийн шийдвэрийг мөн адил бүгд биелүүлнэ гэж заасан. Гэхдээ бүрэн эрхийн хүрээнд гсан байхын тулд хуулиар яг ийм шийдвэр гж болно гээд заасан байх ёстой. Тийм шийдвэр байхгүй. Увс аймгийн Засаг дд хариуцлага хүлээлгүүлье гэдэг шийдвэрийг А******* т г д нь явуулаад байна. Нэхэмжлэгчийн хувьд д биш х ш дүн ш х д явуулаад байгаа. А******* т газрыг төлөөлөх ямар эрх байсан бэ? Хуульд гадаад дотоодод а******* т г д төлөөлнө гэсэн. А******* т г шийдвэр мөн бол д нь яагаад явуулахгүй байгаа вэ? Сая тайлбар өгөхдөө манай д томчуудтай харьцдаг. Аймгийн д, Тамгын г дтай х ш х г д харьцдаг гэж байгаа. Хуульд тийм тайлбар байхгүй. Хэрвээ тийм тайлбар байсан бол А******* т газрыг ийм асуудлаар энэ хүн төлөөлнө. Ийм асуудлаар энэ хүн төлөөлнө гэдэг байдлаар заах байсан. А******* т г д төлөөлнө гэсэн үг.

Тийм учраас х ш дүн ш даргын хувьд энэ актыг гх бүрэн эрх байхгүй байсан гэж үзэж байна. Авлигын эсрэг хуулийн 7.*******.3 дах заалтыг зөрчсөн гээд байгаа. Давуу байдал гэдгийг Авлигын эсрэг хуулийн 3.*******.4-д

өөрт нь тайлбарласан. Албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж гэж байгаа. Албан тушаалын байдлаа яаж урвуулсан юм бэ? Хууль бус захиргааны акт гх

 

төдийд гэж заагаагүй. Албан тушаалын байдлаа урвуулах гэдгийг эрүүгийн хуульд заасан байгаа. Найз нь д болчихлоо чамд ******* г өгөөдөхье гэвэл урвуулж байгаа үйлдэл мөн байх. Г.Б******* даргын хувьд тийм зүйл байхгүй. Харин сонгон шалгаруулалтыг Ковидын тухай хуулиар зогсоочихсон байсан учраас Төрийн албыг тасралтгүй явуулъя гэдэг хүрээнд боломжтой хүмүүсээс нь түр орлон гүйцэтгүүлээд явсан. Энэ хүмүүст давуу байдал олгосон, урвуулан ашигласан шинж ерөөсөө байхгүй.

Нэхэмжлэгчийн хувьд яаж урвуулж ашигласан гэдгийг тогтоосон бэ? Прокурор ч гэсэн тийм шинж тэмдэг байгаагүй гэдэг ойлгомжгүй байгаа. А******* т г эрүүгийн хуульд заасан гэмт хэргийн шинжгүй юм байна гэсэн. Эрүүгийн хуульд гэмт хэргийн шинж нь урвуулан ашиглаж бусдад давуу байдал олгосон гэж заасан. Тэгэхээр тэр шинж байхгүй.

Авлигын эсрэг хуулийг зөрчсөн гэдэг шинж нь дагаад байхгүй болчхож байгаа. Тэрнээс эрүүгийн хуульд ноцтой хэмжээний урвуулж ашигласан гэмт хэрэг. Бага хэмжээний урвуулан ашигласан бол зөрчил гэдэг байдлаар хугацаагаар заасан. А******* т г анх гэмт хэргийн шинжгүй гэж үзсэн. Дараа нь хэрэг бүртгэлтийн хэргийг нээж шын ажиллагаа явуулаад байгаа нь А******* т г үүрэг. Мөрдөгч прокурорын шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл дээд шатны прокурорт нь санал гна. Тэр хүрээндээ санал гад ерөнхий прокурор нь гэмт хэргийн шинжгүй гээд хаасан нь зөв байна гээд дүгнэчихсэн. А******* т г хэрэг хаагдсан ч гэсэн гэмт хэрэг байна гэдгийг нь прокурорт няцаачихсан. Хэрэг бүртгэх мөрдөн байцаалтын ажиллагаанд х тавьдаг хүн нь прокурорууд шийдчихээд байхад прокурорын шийдвэр буруу, үндэслэлгүй дүгнэчихсэн гэж байгаа явдал хууль одоо шатлан захирагдахуйц байдал алдагдсаныг харуулж байна. Прокурорын шийдвэрийг хууль бус гэдэг нь шүүх нэхэмжлэлийг хангаад шийдчихэд шүүх буруу шийдчихсэн. Арга хэмжээ ав гээд дахиад бичиг явуулаад байж болохгүй. Тэгэхээр нэхэмжлэгчид сонгон шалгаруулалт явуулахгүй байсан гэж бодох боломжгүй. Тийм учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэж өгнө үү? гэж хүсэж байна” гэв.

3/.Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд бичгээр гсан тайлбартаа: “...Төрийн албаны зөвлөлийн даргын 202******* оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн “Х шын мөрөөр авах хэмжээний тухай” 240 дүгээр тогтоолоор Увс аймгийн төрийн захиргааны байгууллагын зарим удирдах, гүйцэтгэх албан тушаалд томилсон шийдвэр  нь Төрийн албаны тухай хуулийн холбогдох заалтууд, Төрийн албаны зөвлөлийн 20*******9 оны *******4, *******5, *******6, *******7 дугаар тогтоолоор баталсан журмууд, Монгол Улсын сайд Засгийн г Хэрэг эрхлэх г д, Төрийн албаны зөвлөлийн даргын хамтарсан 20*******9 оны 34/3******* дүгээр тушаалаар баталсан журмын холбогдох заалтыг зөрчсөнийг тогтоож, улмаар нэр дурдсан (*******-*******5 дугаар хавсралтаар баталсан) албан хаагч, иргэдийг томилсон шийдвэрийг хүчингүй болгохыг томилох эрх бүхий албан тушаалтнуудад үүрэг болгож, ТАЗ-өөс тогтоосон хугацаанд томилсон шийдвэрийг хүчингүй болгоогүй тохиолдолд Төрийн албаны тухай хуулийн 32 дугаар зүйлийн 32.******* дэх хэсэг-т заасны дагуу хууль бус шийдвэрийг хүчингүй болгож, буруутай  албан тушаалтныг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлөх мэдэгдлийг томилох эрх бүхий этгээдэд хүргүүлэхийг

урьдчилан мэдэгдсэн байна. Улмаар:

ТАЗ-ийн 2022 оны 03 дугаар сарын 09-ны өдрийн *******23 дугаар тогтоолоор Увс аймгийн Засаг даргын Тамгын г Х-шинжилгээ, үнэлгээ, дотоод аудитын х даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр Э.Ц******* томилсон тус аймгийн Засаг даргын Тамгын г албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 202******* оны 05 дугаар сарын *******4-ний өдрийн "Түр орлон гүйцэтгэгч томилох тухай" дүгээр тушаалыг;

ТАЗ-ийн 2022 оны 03 дугаар сарын 09-ны өдрийн *******24 дүгээр тогтоолоор Увс аймгийн Засаг даргын Тамгын г Хөрөнгө оруулалт, хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн х даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр Ж. Э*******ыг томилсон тус аймгийн Засаг даргын Тамгын г албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн 202******* оны *******2 дугаар сарын 30-ны өдрийн "Түр орлон гүйцэтгэгч томилох тухай" дугаар тушаалыг,

ТАЗ-ийн 2022 оны 03 дугаар сарын 09-ны өдрийн *******22 дугаар тогтоолоор Увс аймгийн Засаг даргын Тамгын г Нийгмийн бодлогын х даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр Б.Я******* томилсон тус аймгийн Засаг даргын Тамгын г албан үүргийг түр орлог гүйцэтгэгчийн 202******* оны *******2 дугаар сарын *******7-ны өдрийн "Түр орлон гүйцэтгэгч томилох тухай" Б/73 дугаар тушаалыг тус тус хүчингүй болгон шийдвэрлэсэн байна.

Ийнхүү ТАЗ-өөс дээр дурьдсан нэр бүхий албан тушаалтнуудыг төрийн албан тушаалд томилсон шийдвэрийг хүчингүй болгосон байхад Увс аймгийн Засаг даргын Тамгын г д тэдгээрийг үргэлжлүүлэн тухайн албан тушаалд 2022 оны 08 дугар сарын *******0-ыг хүртэл буюу 8 сараас ******* жил 3 сарын хугацаанд ажиллуулж, цалин хөлс олгож, бусад этгээдэд давуу байдал олгосон нь х шын явцад тогтоогдсон.

Нэгэнт эрх бүхий байгууллагын шийдвэрээр төрийн албан тушаалд томилсон хууль бус шийдвэрийг хүчингүй болгосон тохиолдолд Төрийн албаны тухай хуульд зааснаар тус орон тоог сул орон тоо гэж үзэх бөгөөд томилох эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтан сул орон тоог олон нийтэд мэдээлж, сонгон шалгаруулалт явуулах захиалгыг 2******* хоногт багтаан төрийн албаны холбогдох шатны байгууллагад хүргүүлэх хуулийн зохицуулалттай.

Увс аймгийн Засаг даргын Тамгын г дар ажиллаж байгаа энэхүү үүргээ биелүүлээгүй буюу эс үйлдэхүй гж, томилгооны тушаал нь хүчингүй болсон иргэдийг төрийн албан тушаалд ажиллуулж, төсвийн хөрөнгөөс цалин хөлс олгож, тэдэнд эдийн болон эдийн бус ашигтай байдал бий болгож байгаа тул Авлигын эсрэг хуулийг зөрчиж байгаа үндэслэлийг дурьдаж, холбогдох хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэхээр Увс аймгийн Засаг дд албан бичгээр мэдэгдсэн болно.

Ийнхүү Г.Б******* нь сул орон тооны талаар нийтэд мэдээлэхгүй, сул орон тоонд иргэдийг сонгон шалгаруулах зарыг эрх бүхий байгууллагад хүргүүлэхгүйгээр бусдад буюу нэр бүхий иргэдэд давуу байдал олгож байгаа үйлдлээ зөвтгөж байгаа нь хууль бус буюу үндэслэлгүй юм.” гэжээ.

4/.Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гсан тайлбартаа:

       2022 онд А******* т газраас иргэд аж ахуйн нэгж байгууллагаас ирсэн гомдол мэдээллийн дагуу Авлигын эсрэг хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.*******-д заасны дагуу х шын ажлыг явуулсан. А******* т г нь авлига албан тушаалын гэмт хэргийг авлигын эсрэг хуулийн *******5.*******-д заасны дагуу хараат бусаар бие даан шалгах үүрэгтэй.

А******* т г бүрэн эрхийнхээ хүрээнд иргэдээс ирүүлсэн гомдол мэдээллийн дагуу Авлигын эсрэг хууль зөрчсөн байж болзошгүй гэдэг үндэслэлээр х шын ажиллагааг явуулсан байна. Авлигын эсрэг хуулийн 9.*******-д зааснаар авлигын талаарх гомдол мэдээллийг хүлээн авч шалгаж хууль тогтоомжийн дагуу шийдвэрлэнэ гэж заасны дагуу шийдвэрлэсэн байдаг. Авлигын эсрэг хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.*******-д авлигын эсрэг хууль тогтоомжийг зөрчсөн этгээдэд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй бол дараах хариуцлага хүлээлгэнэ гээд заачихсан байгаа. Үүний дагуу холбогдох этгээдүүдэд авлигын эсрэг хуулийн 7.*******.3-ийг зөрчсөн үндэслэлээр хариуцлага хүлээлгэж байгаа.

Нийтийн албан тушаалтан албан үүргээ гүйцэтгэхдээ хууль бусаар аливаа хувь хүн хуулийн этгээдэд давуу байдал олгох, олгохоор амлах бусдын эрхийг хязгаарлах хориглолтыг зөрчсөн үндэслэлээр холбогдох эрх бүхий дээд албан тушаалтанд хариуцлага тооцуулахаар хүргүүлсэн.

Авлигын эсрэг хуульд зааснаар А******* т г 2022 оны 05 дугаар сарын х шын ажлыг гомдол мэдүүлгийн дагуу явуулсан. Ямар нотлох баримтууд цугларсан гэхээр 202******* оны Төрийн албаны зөвлөлөөс тухайн Увс аймгийн тамгын гт х ш тушаал хэрэгжилтийг хангуулах үүрэг өгсөн. Г.Болор- Эрдэнэтэй холбогдуулсан нэр бүхий албан тушаалтнуудад Төрийн албаны хуулийн тодорхой зүйл заалтууд нэг бүрчлэн зөрчсөн талаар дурдаад үүнийгээ засаж залруул гэсэн байдаг.

2022 оны 03 дугаар сарын 09-ны өдөр Төрийн албаны зөвлөлийн *******3 дугаар хууль тогтоомжийг зөрчсөн нөхцөл байдлыг тогтоосон байгаа. Хууль бусаар ямар хууль зөрчсөн талаар байгаа. Хууль бусаар давуу байдал олгох гэдгийг тайлбарласан. Авлигын эсрэг хуулийн 2.2-т Олон Улсын гэрээг Авлигын эсрэг хууль тогтоомжоос өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг мөрдөнө гэж заасан. Авлигын эсрэг нэгдсэн үндэсний конвенцод “албан чиг үүргээ урвуулан ашиглах” гэж тухайн албан тушаалтан өөрийн чиг үүргээ хэрэгжүүлэх явцад өөрт эсвэл бусад этгээд байгууллагад шууд буюу шууд бусаар зүй бусаар давуу байдал олгох зорилгоор чиг үүрэг, албан тушаалын байдлаа урвуулах аливаа үйлдлийг хийх хууль тогтоомжийг зөрчиж үүсгэх үйлдлийг давуу байдал гэж ойлгоно гэж заасан. Тухайн хүний үйлдэл нь А******* т хуулийн 7.*******.3-д заасан шинжийг хангасан.

Прокурорын тогтоолд гагцхүү үнэнийг бичсэн байсан. Эрүүгийн хуульд гэмт хэргийн шинжийг хэлбэрийн төдий агуулсан байвал хэргийг хэрэгсэхгүй болгоно. Албан тушаалын байдлаа ашиглаж бусдад давуу байдал үүсгэсэн учраас Авлигын эсрэг хуулиараа хариуцлага хүлээлгэх шинж нь бүрдэж байгаа. Төрийн албаны хууль зөрчөөд шаардлага хангаагүй хүн чөлөөлөхгүй ажиллуулаад байгаа нь давуу байдал олгох. Авлигын эсрэг хуулийн *******5-д заасан бүрэн эрх, 9.*******-д заасан авлигын өргөдөл гомдол хүлээн авах шийдвэрлэхийн дагуу Авлигын эсрэг хуулийн 6-д заасаар тухайн албан тушаалтан хууль тогтоомж зөрчсөн учраас бүрэн эрхийн хүрээнд хариуцлага тооцуулах шийдвэрийг гсан.

Ковидын хуулийг 2023 оны 0******* дүгээр сарын 0*******-ны өдөр хүртэл мөрдөхөөр байна гэдгийг прокурор оруулж өгсөн. Харин энэ томилгоо нь Төрийн албаны холбогдох хууль тогтоомжийг зөрчиж байна гэдгийг тодотгоод өгчихсөн байгаа. Ковидын хуулиар хүн хууль бусаар томилно гэсэн зүйл байхгүй учраас эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй байна гэчихсэн.

Авлигын эсрэг хуулийн 6.6-д А******* т г бүрэн эрхийн хүрээнд холбогдох хэмжээг заавал албан тушаалтанд шаардлага шийдвэрийг хүлээн авсан байгууллага аж ахуйн албан тушаалтан холбогдох хэмжээг заавал хугацаанд нь өгөх үүрэгтэй гэсэн байгаа. 6.7-д Төрийн байгууллага албан тушаалтан авлига гх нөхцөл боломж бүрдсэн гэж үзсэн тушаал шийдвэр журам дүрмийг а******* т газраас өгсөн саналын дагуу дахин хянаж үзэх хүчингүй болгох өөрчлөлт эрхтэй. 6.8-д А******* т г урьдчилан сэргийлэх түүнтэй т үүргээ биелүүлээгүй эрх бүхий албан тушаалтанд сахилгын шийтгэл хүлээлгэнэ гээд эрх нь ороод ирж байгаа. 6.9-д үүрэг биелүүлээгүй албан тушаалтанд шүүгчид хариуцлага тооцуулна гээд заачихсан.

Хууль бусаар давуу байдал гэдэг нь ганцхан хэн нэгэн нь биш. Үүнд албаны эрх ашгийн эсрэг гэдэг үг байгаа. Албаны эрх ашгийн эсрэг гэдэг тухайн хүн албаны эрх ашгийн эсрэг хууль бус томилгоо хууль бус зүйл хийж болохгүй. А******* т газраас бүрэн эрхийн хүрээндээ шалгаж шийдвэрлэсэн. Захиргааны акт үндэслэл бүхий шийдвэрийг хэвээр үлдээж өгнө үү” гэв. 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх хавтаст хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гсан хэргийн оролцогчдын тайлбар, мэдүүлэг зэргийг үндэслэн дараах хууль зүйн үндэслэлээр нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

*******. А******* т г Х ш, дүн ш х даргын 2022 оны 08 дугаар зүйлийн *******0-ны өдрийн 05/*******0*******45 тоот албан бичгээр Увс аймгийн Засаг дд хандан нэхэмжлэгчийг Авлигын эсрэг хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.3-д заасныг зөрчсөн тул тус хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.*******.2-т зааснаар хэмжээ авч, 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн дотор хариу ирүүлэхийг мэдэгджээ.

Авлигын эсрэг хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******-д “Энэ хуулийн 4.*******-д заасан этгээдэд бусад хууль тогтоомжид тусгайлан хориглосноос гадна авлигын дараах зөрчлийг хориглоно” гээд 7.*******.3-д “албан үүргээ гүйцэтгэхдээ хууль бусаар аливаа хувь хүн, хуулийн этгээдэд давуу байдал олгох, олгохоор амлах, бусдын эрхийг хязгаарлах”, мөн хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.*******-д “Авлигын эсрэг хууль тогтоомжийг зөрчсөн этгээдэд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй бол эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтан дараах хариуцлага хүлээлгэнэ” гээд 33.*******.2-т “энэ хуулийн 8.*******-д заасан мэдээлэх үүргээ удаа дараа биелүүлээгүй, эсхүл энэ хуулийн 7.*******-д заасныг зөрчсөн этгээдэд албан тушаал бууруулах, хэрэв албан тушаалыг нь бууруулах боломжгүй албан тушаал бол албан тушаалын цалингийн хэмжээг гурван сар хүртэл хугацаагаар 30 хувиар бууруулах, авлигын зөрчилтэй нөхцөлд гарсан шийдвэр байгаа бол түүнийг хүчингүй болгох” гэжээ.

2. Нэхэмжлэгч нь 2020 оны *******2 дугаар сарын 30-ны өдрийн дугаар тушаалаар Ж.Э*******ыг аймгийн Засаг даргын тамгын г Хөрөнгө оруулалт, хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, 202******* оны 02 дугаар сарын *******5-ны өдрийн Б/*******4 дүгээр тушаалаар Б.Я******* Нийгмийн бодлогын х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, 202******* оны 02 дугаар сарын 23-ны өдрийн Б/*******7 дугаар тушаалаар Ц.З*******ыг Хууль эрх зүйн х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, 202******* оны 05 дугаар сарын *******4-ний өдрийн дүгээр тушаалаар Н.Ц******* Х, шинжилгээ, үнэлгээ, дотоод аудитын х даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр тус тус томилжээ.

3. Төрийн албан зөвлөлийн 202******* оны 09 дүгээр сарын 29-ны өдрийн 240 дүгээр тогтоолын 3 дахь заалтаар Төрийн албаны тухай хууль тогтоомж зөрчиж томилсон аймгийн Засаг даргын тамгын г төрийн захиргааны албан хаагчдын нэрс, албан тушаал, шийдвэрийг жагсаалтыг хавсралтуудаар, 4 дэх заалтаар тогтоолын хавсралтад дурьдсан нэр бүхий албан хаагч, иргэдийг томилсон шийдвэрийг хүчингүй болгохыг томилох эрх бүхий албан тушаалтнуудад үүрэг болгож, 8 дахь заалтаар тогтоолын биелэлтийг 202******* оны *******2 дугаар сарын 3*******-ний дотор Төрийн албаны зөвлөлд ирүүлэхийг холбогдох албан тушаалтнуудад үүрэг болгожээ.

4. Тогтоолын ******* дүгээр хавсралтаар дээр дурьдсан тус аймгийн Засаг даргын тамгын г х д нарыг үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч нарыг дурьджээ.

5. Улмаар Төрийн албаны зөвлөлийн 2022 оны 03 дугаар сарын 09-ний өдрийн *******22 дугаар тогтоолоор Б.Я******* томилсон, 202******* оны 02 дугаар сарын *******5-ны өдрийн Б/*******4 дүгээр тушаал, мөн өдрийн *******23 дугаар тогтоолоор Н.Ц******* томилсон 202******* оны 05 дугаар сарын *******4-ний өдрийн дүгээр тушаал, *******24 дүгээр тогтоолоор Ж.Э*******ыг томилсон 2020 оны *******2 дугаар сарын 30-ны өдрийн дугаар тушаалуудыг тус тус хүчингүй болгожээ.

            Төрийн албан тухай хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.*******-д “Хуульд өөрөөр заагаагүй бол төрийн жинхэнэ албан тушаалын сул орон тоо гарсан тохиолдолд томилох эрх бүхий этгээд доор дурдсан журмын дагуу уг орон тоог нөхнө” гээд 27.*******.*******-д “төрийн жинхэнэ албаны удирдах албан тушаалын сул орон тоо гарсан тохиолдолд шатлан дэвших зарчмын дагуу төрийн байгууллагад ажиллаж байгаа төрийн албан хаагчдаас, эсхүл энэ хуулийн *******6.*******-д заасан удирдах албан тушаалтны нөөцөд байгаа иргэдээс”, 27.*******.2-т “төрийн жинхэнэ албаны гүйцэтгэх болон туслах албан тушаалын сул орон тоо гарсан тохиолдолд тухайн байгууллагад ажиллаж байгаа төрийн албан хаагчдаас, эсхүл холбогдох бусад төрийн байгууллагад ажиллаж байгаа төрийн албан хаагчдаас”, мөн хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.3-д “Ерөнхий шыг төрийн жинхэнэ алба хаах хүсэлтэй, энэ хуулийн 22.*******-д заасан шаардлагыг хангасан иргэнээс, тусгай ш /тухайн албан тушаалын/-ыг мөн хуулийн 27.*******.*******, 27.*******.2-т заасан төрийн албан хаагчаас болон мөн хуулийн 27.*******.3-т заасан нөөцөд байгаа иргэдээс тус тус авна” /2022 оны 07 дугаар сарын 05-ны өдрийн нэмэлт өөрчлөлтөөс өмнөх/ гэжээ.

            6. Нэхэмжлэгчээс дээрх албан тушаалуудын сул орон тоог нөхөн зарыг Төрийн албан зөвлөл болон салбар зөвлөлд хүргүүлээгүй болох нь Төрийн албаны зөвлөлийн 2024 оны *******0 дугаар сарын *******6-ны өдрийн 02/2*******74, Увс аймаг дахь салбар зөвлөлийн 2024 оны ************** дүгээр сарын 04-ны өдрийн *******37 тоот албан бичгүүдээр тус тус нотлогдож байна.

            7. Хэдийгээр нэхэмжлэгч, түүний өмгөөлөгчөөс Ковид цар тахлын нөхцөл байдал үүссэн, бусдад давуу байдал үүсгээгүй, прокурорын тогтоолоор хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон гэж тайлбарлаж буй хэдий ч Төрийн албан зөвлөлийн 202******* оны 09 дүгээр сарын 29-ны өдрийн 240 дүгээр тогтоолд заасан хугацаанд зөрчлийг арилгах боломжтой байсан, мөн Увс аймгийн Прокурорын г 2023 оны 09 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 57 дугаар прокурорын тогтоолоор нэхэмжлэгчид холбогдох хэрэг бүртгэлийн хэргийг хааж шийдвэрлэсэн хэдий ч дээрх зөрчилтэй тушаалуудыг зөвтгөх үндэслэл болохгүй.

            Иймд дээрх үндэслэлүүдээр А******* т г Х ш, дүн ш х даргын 2022 оны 08 дугаар зүйлийн *******0-ны өдрийн 05/*******0*******45 тоот албан бичиг хуульд нийцсэн байх тул нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******06 дугаар зүйлийн *******06.*******, *******06.2, *******06.3.*******4-д заасныг үндэслэн ТОГТООХ нь:

*******. Авлигын эсрэг хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.3, 33 дугаар зүйлийн 33.*******.2, Төрийн албан тухай хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.*******.*******, 27.*******.2, 33 дугаар зүйлийн 33.3-д /2022 оны 07 дугаар сарын 05-ны өдрийн нэмэлт өөрчлөлтөөс өмнөх/  заасныг тус тус баримтлан Г.Болор-Эрдэнийн нэхэмжлэлтэй А******* т г Х ш, дүн ш х дд холбогдох А******* т г Х ш, дүн ш х даргын 2022 оны 08 дугаар зүйлийн *******0-ны өдрийн 05/*******0*******45 тоот албан бичгийн хүчингүй болгуулахыг хүссэн нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.2, Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5******* дүгээр зүйлийн 5*******.*******, 47 дугаар зүйлийн 47.*******-д тус тус зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг орон нутгийн төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

 3. Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************4 дүгээр зүйлийн **************4.*******-д заасны дагуу хэргийн оролцогчид, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш *******4 хоногийн дотор давж заалдах журмаар гомдол гх эрхтэй.

 

 

 

                  ШҮҮГЧ                                             Б.МӨНХ-ЭРДЭНЭ