| Шүүх | Дорнод аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Иргэний хэрэг/ |
|---|---|
| Шүүгч | Г.Намуунтуяа |
| Хэргийн индекс | 138/2024/01062/И |
| Дугаар | 309/ШШ2025/00060 |
| Огноо | 2025-01-17 |
| Маргааны төрөл | Ажилласан жил тогтоолгох, |
Дорнод аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Иргэний хэрэг/ийн Шийдвэр
2025 оны 01 сарын 17 өдөр
Дугаар 309/ШШ2025/00060
| 2025 оны 01 сарын 17 өдөр | Дугаар *******09/ШШ2025/00060 |
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Дорнод аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Г.Намуунтуяа даргалж, тус шүүхийн хуралдааны “Б” танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,
Нэхэмжлэгч: Дорнод аймгийн ******* сумын ******* дүгээр *******аг *******-******* *******-************** тоотод оршин суух, ЖЗ6509021******* регистрийн дугаартай, ******* овогт Бям*******адоржийн
“Ажиллаж *******айсан *******айдлаа тогтоолгох тухай” хүсэлтийг 202******* оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүх хуралдаанд оролцогчид:
Нэхэмжлэгч П.Бям*******адорж
Шүүх хуралдааны нарийн *******ичгийн дарга Н.*******
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгч П.Бям*******адорж нь улсад ажиллаж *******айсан *******айдлаа тогтоолгох тухай хүсэлтийг тус шүүхэд гаргасан. Нэхэмжлэгч хүсэлтийн үндэслэлээ дараах *******айдлаар тодорхойлж *******айна. Үүнд:
Миний *******ие 1965 онд төрсөн, одоо 59 настай *******өгөөд тэтгэвэр тогтоолгох зорилготой *******ичиг *******аримтаа *******үрдүүлж *******айгаа юм. Манайх Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын уугуул иргэд *******өгөөд аав маань Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд малчин *******айсан. Миний хувьд 5 дугаар ангид *******айхдаа сургуулиас гарч аавтайгаа мал маллаж *******айгаад 16 насанд хүрмэгцээ нэгдэлд туслах малчин *******уюу эмчилгээ тэжээлийн цэг, сүүний заводод ажиллаж, хадлан хадаж, төлчин, хоньчин гээд янз *******үрийн ажилд томилогдож ажиллаж *******айсан. Ингээд 198******* оны 6 дугаар сарын 1*******-ны өдөр цэрэгт татагдаж 1985 оны 12 дугаар сарын 25-нд цэргээс халагдаж ирээд 1986 оноос *******уцаад нэгдэлдээ малчин *******олсон. 1989 онд Ар хоолой *******аг хэсэгт малчнаар томилогдож ажиллаж *******айгаад 1992 онд нэгдэл хувьчлагдах үед хувьдаа хэдэн малтай учир малаа маллаж *******айсан. Миний нэгдлийн үеийн хөдөлмөрийн дэвтэр нэгдлийн мэдэлд явж *******айгаад дэвтэргүй *******олсон. Гэтэл 2021 онд авга Дугар гэх хүний маань охин нь авчирч өгсөн. Дугар *******ол нэгдэлд аж ахуйн нярав хийдэг *******айсан хүн юм. Аймгийн архиваас ажиллаж *******айх үеийн тушаал шийдвэрүүдээ шүүлгэх гэсэн *******оловч “танай сумын, танай *******агийн *******аримт *******айхгүй” гээд тушаал шийдвэрүүд маань гарахгүй *******айна. Сэргэлэн суманд санхүү, архивын *******аримт *******айгаа эсэхий асуухад “клу******* шатахад тэнд *******айсан *******ичиг *******аримтууд шатсан, юу ч *******айхгүй” гэсэн хариу өгсөн. Тиймээс ажиллаж *******айсан *******айдлаа тогтоолгохоор шүүхэд хандахаас өөр арга *******айхгүй *******олоод *******айна. Иймд П.Бям*******адорж намайг 1989-1992 он хүртэл Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд малчин, туслах ажилтнаар ажиллаж *******айсан *******олохыг тогтоож өгнө үү гэв.
2. Нэхэмжлэгчээс: иргэний үнэмлэх, хөдөлмөрийн дэвтэр, цэргийн *******атлахын нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуул*******арууд, Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд ажиллаж *******айх үеийн тушаал, хугацаат цэргийн ал*******а хаасан архивын лавлагаа зэргийг *******ичгийн *******аримтаар өгсөн *******айна.
*******. Шүүхийн зүгээс нэхэмжлэгчтэй хамт ажиллаж *******айсан гэх Б.Энхцэцэг, Б.Баасанхүү нараас гэрчийн мэдүүлэг авах ажиллагааг хийсэн.
Шүүх нэхэмжлэгчийн тайл*******ар, хэрэгт цугларсан *******ичгийн нотлох *******аримтыг шинжлэн судлаад ҮНДЭСЛЭХ нь:
1. Нэхэмжлэгч П.Бям*******адорж нь өндөр насны тэтгэвэр тогтоолгох зорилгоор шаардлагатай *******аримт *******ичгийн *******үрдүүл*******эр хангагдахгүй *******айгаа гэх шалтгаанаар ажиллаж *******айсан *******айдлаа тогтоолгох тухай хүсэлтийг тус шүүхэд гаргажээ.
2. Нэхэмжлэгчийн улсад ажил хөдөлмөр эрхэлж *******айсан үеийн ажилд томилсон *******олон чөлөөлсөн талаарх зарим тушаал шийдвэрүүд архивт хадгалагдаж үлдээгүй, шатаж үрэгдсэн гэх үндэслэлээр ажиллаж *******айсан *******айдлаа шүүхээр зайлшгүй тогтоолгох шаардлага гаргах эрх нэхэмжлэгчид үүсчээ.
*******. Иймд шүүх нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр түүний ажиллаж *******айсан *******айдлыг тогтоох нь түүнийг өндөр насны тэтгэврээ тогтоолгоход эрх зүйн ач хол*******огдол *******үхий *******айх тул хэрэгт цугларсан *******ичгийн *******аримтуудыг үндэслэл *******олгон нэхэмжлэгчийн хүсэлтийн зарим хэсгийг хангах нь зүйтэй гэж үзлээ.
Шүүх хуралдаанд: - Нэхэмжлэгчид Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдлээс 1989 оны 0******* сарын 1*******-ний өдөр олгосон хөдөлмөрийн дэвтрийн нотариатаар *******аталгаажуулсан хуул*******ар,
- Дорнод аймгийн Архивын тасгаас “хуул*******ар үнэн” *******олохыг *******аталсан Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдлийн зөвлөлийн даргын 1989 оны 9 сарын 2*******-ны өдрийн “Ажилд томилох *******а ажлаас чөлөөлөх тухай” Б/108 тоот тушаал,
- Нэхэмжлэгчийн 198******* оны 6 сарын 1*******-ны өдөр цэргийн ал*******анд татагдан Барилгын цэргийн 012 дугаар ангид ал*******а хааж *******айгаад 1985 оны 12 сарын 25-ны өдөр цэргийн ал*******анаас чөлөөлөгдсөн талаарх Батлан хамгаалах төв архивын хугацаат цэргийн ал*******а хаасан лавлагаа,
- Гэрч Б.Энхцэцэг, Б.Баасанхүү нарын шүүхэд өгсөн мэдүүлэг зэргийг шинжлэн судаллаа.
*******. Шүүх хуралдаанд шинжлэн судалсан дээрх *******ичгийн *******аримтуудыг шүүх энэ хэрэгт хамааралтай, ач хол*******огдолтой, үнэн зөв эргэлзээгүй талаас нь үнэлж дүгнэсэн *******олно.
5. Иймд дээрх *******ичгийн *******аримтуудаар нэхэмжлэгч ******* овогт Бям*******адоржийг Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд 1989 оны ******* сарын 15-ны өдрөөс 1989 оны 9 сарын 2*******-ны өдөр хүртэл Ар хоолойн хэсэгт малчнаар, 1989 оны 9 сарын 2*******-ны өдрөөс 1989 оны 12 сарын *******1-ний өдрийг хүртэл улаачаар ажиллаж *******айсан *******олох нь тус тус тогтоогдож *******айна.
6. Харин нэхэмжлэгчийн 1990-1992 онуудад тус нэгдэлд ажиллаж *******айсан *******олох нь хэрэгт цугларсан *******аримтаар тогтоогдохгүй *******айх *******а нэхэмжлэгч нь энэ талаар *******ичгийн *******аримтаа *******үрдүүлсний эцэст дээрх хугацааг тогтоолгохоор шүүхэд дахин хандах эрхтэй *******олно.
7. Иймд нэхэмжлэгчийн ажиллаж *******айсан *******айдлыг тогтоох нь түүнийг өндөр насны тэтгэврээ тогтоолгоход эрх зүйн ач хол*******огдол *******үхий *******айх тул нэхэмжлэгчийн хүсэлтийн зарим хэсгийг хангах нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******5 дугаар зүйлийн *******5.2.2, *******6, *******8, 1************** дугаар зүйлийн 1**************.1.1-д тус тус заасныг удирдлага *******олгон ТОГТООХ нь:
1. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1*******5 дугаар зүйлийн 1*******5.2.6-д заасныг *******аримтлан нэхэмжлэгч ******* овогт Бям*******адорж /РД:ЖЗ6509021*******/ нь Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд 1989 оны ******* сарын 15-ны өдрөөс 1989 оны 9 сарын 2*******-ны өдөр хүртэл Ар хоолойн хэсэгт малчнаар, 1989 оны 9 сарын 2*******-ны өдрөөс 1989 оны 12 сарын *******1-ний өдрийг хүртэл улаачаар ажиллаж *******айсан *******олохыг тус тус тогтоож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 1990-1992 онд Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд ажиллаж *******айсан *******айдлыг тогтоолгох тухай хэсгийг хэрэгсэхгүй *******олгосугай.
2. Нэхэмжлэгч П.Бям*******адорж нь 1990-1992 онд Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын “Дөчин жил” нэгдэлд ажиллаж *******айсан талаарх *******ичгийн *******аримтаа *******үрдүүлсний эцэст дээрх хугацааг тогтоолгохоор шүүхэд дахин хандах эрхтэйг мэдэгдсүгэй.
*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-т тус тус зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг Дорнод аймгийн ******* сумын төсвийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.
*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******9 дүгээр зүйлийн *******9.2, *******9.*******-т зааснаар энэ шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй *******олох *******өгөөд нэхэмжлэгч нь шийдвэрийг хүчинтэй *******олмогц 1******* хоногийн хугацаа өнгөрснөөс хойш 1******* хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авахыг мэдэгдсүгэй.
5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар энэ шийдвэрийг нэхэмжлэгч эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш 1******* хоногийн дотор Дорнод аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг мэдэгдсүгэй.
ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Г.НАМУУНТУЯА