2025 - Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх ийн Шийдвэр

2025 оны 01 сарын 20 өдөр

Дугаар 192/ШШ2025/00433

 

202******* 01 20 192/ШШ202*******/004**************

 

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн шүүгч В.Амартүвшин даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Нэмжлэгч: Сонгинохайрхан дүүрэг, *******-р хороо, ******* *******-р гудамж, ******* тоот хаягт оршин суух, ******* овогт *******гийн ******* /РД:*******/,

Хариуцагч: ******* дүүрэг, -р хороо, , -р гудамж, 1*******4******* тоот хаягт оршин суух, овогт гийн /РД:КИ900*******/,

Нэмжлэлийн шаардлага: Хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох тухай нэмжлэлд 2024 оны -р сарын 17-ны өдөр иргэний хэрэг үүсгэж, хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид: Нэмжлэгч Б.*******, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б., шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ч.Отгон-Эрдэнэ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1.Нэмжлэгч Б.******* нь хариуцагч Ц.д холбогдуулан хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох тухай нэмжлэл гаргасан. Нэмжлэгч нэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна.

Үүнд: Б.******* миний бие 2011 онд Ц.той танилцаж, 201******* оны -р сарын -ны өдөр охин У.ыг төрүүлсэн. 2014 оноос хойш бид тусдаа амьдарсан ба тэр үед охин 1 настай байсан. Түүнээс хойш охин миний асрамжид байгаа. Бид тодорхой шалтгааны улмаас гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй бөгөөд цаашид хамтран амьдрах боломжгүй тул хүүхдийн тэтгэлэг тогтоож өгнө үү гэжээ.

2.Хариуцагч Ц. шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа нэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч, маргаагүй.

Үүнд: Нэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч байна. У.о нь миний төрсөн охин мөн бөгөөд тэтгэлэг төлөхийг хүлээн зөвшөөрч байна. Охиныг ийн асрамжид үлдээнэ гэв.

*******.Зохигчийн шүүхэд гаргаж өгсөн нотлох баримтууд: нэмжлэгчээс /хх-1/ нэмжлэл, /хх-2/ улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, /хх-*******/ ******* дүүргийн -р хорооны Засаг даргын тодорхойлолт, /хх-4/ ӨЭМТ-ийн охин У.о эрүүл өсөж бойжиж байгаа, вакцинд хамрагдсан г тодорхойлолт, /хх-*******/ Б.*******гийн иргэний үнэмлийн лавлагаа, /хх-6/ Ц.гоос Б.д олгосон итгэмжлэл, /хх-21/ Нийслэлийн Ерөнхий боловсролын цогцолбор сургуулийн сургалтын менежерийн тодорхойлолт, /хх-22/ У.ын төрсний бүртгэлийн лавлагаа зэрэг баримтуудыг гаргаж өгсөн.

4.Хариуцагчаас /хх-16-17/ шүүхэд гаргасан хариу тайлбар.

*******.Шүүхийн журмаар нотлох баримт бүрдүүлээгүй. Талууд санал, хүсэлт гаргаагүй.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1.Нэмжлэлийг хангах үндэслэлтэй.

2.Нэмжлэгч Б.******* дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ тодорхойлж байна. Үүнд: ... Г.тай амьдрах явцад буюу оны -р сарын 2*******-ны өдөр хүү Б.Итгэл төрсөн ... Хүү бид 2 өдөр бүр дарамт заналхийлэл, хүчирхийлэлд хэцүү амьдарч, байнгын айдас түгшүүртэй, хүүхдийнхээ сурч боловсрох ирээдүй, хүмүүжил болон өөрсдийн амь нас, аюулгүй байдлыг бодож цаашид хамтран амьдрах боломжгүй тул хүүхдийг миний асрамжид үлдээж, хүүхдийн тэтгэлэг тогтоож өгнө үү гэсэн агуулгаар тодорхойлсон.

*******.Хариуцагч Г. нэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч, маргаагүй. Үүнд: ... Б.******* миний бие 2011 онд Ц.той танилцаж, 201******* оны -р сарын -ны өдөр охин У.ыг төрүүлсэн. 2014 оноос хойш бид тусдаа амьдарсан ба тэр үед охин 1 настай байсан. Түүнээс хойш охин миний асрамжид байгаа. Бид тодорхой шалтгааны улмаас гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй бөгөөд цаашид хамтран амьдрах боломжгүй тул хүүхдийн тэтгэлэг тогтоож өгнө үү гэж тайлбарлаж байна.

4.Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

4.1.Зохигчийн хамтран амьдрах, эр эмийн харилцаатай байх хугацаанд

-201******* оны -р сарын -ны өдөр У.о төрсөн, эмэгтэй, 11 настай,

-Насанд хүрээгүй хүүхэд эцэг Ц.гоор овоглодог болох нь хүүхдийн төрсний бүртгэлийн лавлагаа, талуудын тайлбараар,

4.2.Зохигч гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй,

4.*******.Охин У.о Нийслэлийн Ерөнхий боловсролын цогцолбор сургуулийн 6-и ангид суралцдаг,

4.4. ӨЭМТ-ийн охин Ц.о эрүүл өсөж, бойжиж байгаа, вакцинд хамрагдсан г тодорхойлолт зэргээр хариуцагч нь насанд хүрээгүй хүүхдийн эцэг болох нь тогтоогдож байна. Хариуцагч энэ талаар маргаагүй.

*******.Гэр бүлийн тухай хуулийн 21 дүгээр зүйлд зааснаар Хүүхэд төрснөөр эцэг, , хүүхдийн хооронд эрх, үүрэг үүснэ. Хүүхдийн эцэг, нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн бол гэрлэлтийн гэрчилгээг, гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй бол хуульд заасны дагуу захиргааны буюу шүүхийн журмаар эцэг, ийг тогтоосон эрх бүхий байгууллагын шийдвэрийг үндэслэн тогтоогдох бөгөөд талууд энэ талаар маргаагүй, хариуцагч татгалзаагүй, У.о миний хүүхэд мөн г тайлбарыг гаргасан. Гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхэд нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил эрх эдэлж, үүрэг хүлээнэ.

6.Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.*******-д ... хүүхдээ хэний асрамжид үлдэ, түүнийг ... тэжээн тэтг тухайгаа бие даан, эсхүл эвлэрүүлэн зуучлалын журмаар харилцан тохиролцож болно гэж заасан ба хариуцагч хүүхдийг ийн асрамжид үлдээнэ гэж байх тул талуудыг хүүхдийн асрамжийн талаар тохиролцсон гэж үзэж, насанд хүрээгүй хүүхдийг ийн асрамжид үлдэ нь зүйтэй.

7.Монгол Улсын Гэр бүлийн тухай хуульд зааснаар эцэг нь насанд хүрээгүй болон насанд хүрсэн боловч хөдөлмөрийн чадваргүй хүүхдээ тэжээн тэтг үүрэгтэй. Энүү үүргээ эцэг, нь харилцан тохиролцож гэрээ байгуулан шийдвэрлэж болохоор хуульд заажээ. Хэрэв тэтгэлгийн хэмжээг харилцан тохиролцоогүй, тохиролцоонд хүрч чадаагүй, гэрээ байгуулаагүй тохиолдолд тэтгэлгийн хэмжээг шүүх тогтоох бөгөөд хүүхдэд олгох тэтгэлгийг түүний насны байдлыг харгалзан тогтооно.

Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******-т зааснаар ... Эцэг, харилцан тохиролцож гэрээ байгуулаагүй бол тэтгэлгийг шүүх тогтооно гэснийг үндэслэн хүүхдийн тэтгэлгийг хуульд заасан хэмжээ, хугацаагаар тогтоож шийдвэрлэлээ.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1-д Хүүхдэд олгох тэтгэлгийг түүний насны байдлыг харгалзан сард нэг хүүхдэд дараах хэмжээгээр тогтооно:

-Охин У.о 11 настай тул Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.2-т зааснаар хүүхдийг 11-16 нас /суралцаж байгаа бол нас/-тай болон насанд хүрсэн хүүхдэд амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр тэтгэлэг тогтоож сар бүр эцэг Ц.гоор тэжээн тэтгүүл нь зүйтэй.

Түүнчлэн Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******-д зааснаар хүүхдийн тэтгэлгийг гагцхүү хүүхдийн хэрэгцээнд зарцуулах бөгөөд хүүхдийн сургалтын төлбөр, дугуйланд суралцах төлбөр, зардал нь хүүхдийн нэмэлт зардалд тооцогддог. Мөн хүүхдийн тэтгэлгийг мөнгөн хэлбэрээр аль эсвэл эд хөрөнгөөр олгож болох бөгөөд сар, улирал, хагас жил, жилээр, эсхүл нэг удаа бөөнд нь олгож болно.

Зохигч хүүхдийн тэтгэлэг олгох хэлбэр, хугацаа, хэмжээг тохиролцоогүй байх тул энэ хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.1-д зааснаар мөнгөн хэлбэрээр; 41.2.1-д зааснаар сар бүр, насны байдлыг харгалзан хүүхдэд тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр тэжээн тэтгүүл нь зүйтэй.

 Мөн хариуцагч /тэтгэлэг төлөгч/ нь шүүхийн шийдвэрээр тогтоосон тэтгэлгийг хугацаанд нь төлөөгүй бол хожимдуулсан хоног тутамд тогтоосон тэтгэлгийн үнийн дүнгийн 0,******* хувиар алданги төлөх үүрэгтэй бөгөөд алдангийн нийт хэмжээ нь төлөгдөөгүй тэтгэлгийн үнийн дүнгийн *******0 хувиас хэтргүй байхаар хуульд заасан.

8.Иймд Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******-т зааснаар 201******* оны -р сарын -ны өдөр төрсөн охин У.ыг эцэг Ц.гоор сар бүр тэжээн тэтгүүлээр шийдвэрлэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл тухай хуулийн 11******* дугаар зүйлийн 11*******.2.1 д хэсэгт заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ НЬ:

1.Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.*******-д зааснаар 201******* оны -р сарын -ны өдөр төрсөн охин У.ыг Б.*******гийн асрамжид үлдээсүгэй.

2.Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.2-т зааснаар 201******* оны -р сарын -ны өдөр төрсөн охин У.ыг 11-16 нас /суралцаж байгаа бол нас/ хүртэл тухайн бүс нутагт тогтоосон хүн амын амьжиргааны доод түвшний хэмжээгээр тэтгэлэг тогтоож, сар бүр эцэг Ц.гоор тэжээн тэтгүүлсүгэй.

*******.Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1, *******6 дугаар зүйлийн *******6.1-д зааснаар нэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийн улсын орлогод үлдээж, хариуцагчаас гаргуулж, нэмжлэгчид олгосугай.

4.Хариуцагч Ц. хуульд заасан эцэг хүний үүргээ биелүүлэд нэмжлэгч Б.*******г саад болохыг хориглосугай.

*******.Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.4-т зааснаар Тэтгэлэг тогтоосон шийдвэрийн хувийг улсын бүртгэлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагад хүргүүлсүгэй.

6.Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******-д зааснаар Тэтгэлгийг гагцхүү хүүхдийн хэрэгцээнд зарцуулахыг хүүхдийн эд тайлбарласугай.

7.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.*******, 119.4, 119.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардах авах үүрэгтэй, өөрөө гардаж авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах шатны журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

8.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл тухай хуулийн 0 дугаар зүйлийн 0.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргаж болохыг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ В.АМАРТҮВШИН