А.*******ын нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийн тухай

 

Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн иргэний хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч М.Нямбаяр даргалж, Ерөнхий шүүгч Н.Туяа шүүгч, Д.Көбеш нарын бүрэлдэхүүнтэй хийж, Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 153/ШШ2021/00070 ******* *******тэй, Ховд аймгийн Жаргалант сумын Наран багийн тоотод оршин суух овогт ын *******///-ын нэхэмжлэлтэй, Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******, ******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******д холбогдох, иргэний хэргийг хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн, 2021 оны 03 ******* сарын 10-ны өдөр хүлээн авч, Ерөнхий шүүгч Н.Туяагийн илтгэснээр тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Мөнхбат, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.*******, С., шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Б.Уянга нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Төлбөр төлөгчийн гадаад зорчих эрх түдэтгэлзүүлэх тухай.

 

Нэхэмжлэлийн агуулга: “Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 12 ******* сарын 23-ны өдрийн 153/ШШ2020/00001 дүгээр *******ээр А.*******ын Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******д холбогдох ******* ******* ажиллагааг хууль бус болохыг тогтоолгож, ******* гүйцэтгэгчийн тогтоолыг хүчингүй болгуулах гомдлыг бүхэлд нь ханган *******лэсэн. Хуулийн хүчин төгөлдөр дээрх *******ийг Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих ******* биелүүлээгүй, уг *******ийг сайн дураар биелүүлсэн эсэх талаар нэхэмжлэгч талд мэдэгдээгүй болно.Ингэсэн атлаа Ховд аймаг, Жаргалант сум, Наран багт байрлах, Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.*******, тус *******йн дарга Б.Эрдэнэбат нараас А.******* миний гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх саналыг гаргажээ.

Уг саналыг ******* ******* ******* ерөнхий газрын Шийдвэр ******* албаны дарга, ерөнхий ******* гүйцэтгэгч хүлээн авч А.******* миний гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлжээ. Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих ******* болон ******* ******* ******* ерөнхий газрын Шийдвэр ******* албанаас явуулсан А.******* миний Үндсэн хуулийн 16 ******* зүйлд заасан гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлсэн ажиллагаа нь ******* ******* ******* хуульд нийцэхгүй байна. Тухайлбал:

1.А.******* миний гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх Шийдвэр гүйцэтгэгчийн саналыг ахлах ******* гүйцэтгэгч хянаагүй, ахлах ******* гүйцэтгэгчээс ерөнхий ******* гүйцэтгэгчид хүргүүлээгүй байхад ерөнхий ******* гүйцэтгэгчээс А.******* миний гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлсэн нь ******* ******* ******* хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3-т заасныг зөрчиж байна.

2.******* ******* ******* тухай хуулийн 270 ******* зүйлийн 270.2-т Шийдвэр гүйцэтгэгч нь ерөнхий ******* гүйцэтгэгч, ахлах ******* гүйцэтгэгч, ******* гүйцэтгэгчээс бүрдэнэ гэжээ.

Гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх ажиллагаа нь ******* гүйцэтгэгчийн эрх хэмжээнд хамааралтай болохыг ******* ******* ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.2.15-т тодорхой заажээ. Хуулийн дээрх зохицуулалтаас үзэхэд Ховд аймаг, Жаргалант сум, Наран багт байрлах, Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга Б.Эрдэнэбатад гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх ажиллагаанд оролцох ажиллагаанд оролцох эрх хэмжээгүй байна.

3.******* ******* ******* хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1-т төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх үндэслэлийг заасан байхад ерөнхий ******* гүйцэтгэгчээс чухам ямар үндэслэлээр А.******* миний гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлсэн нь тодорхойгүй байна.

4.******* ******* ******* тухай тухай хуулийн 7 ******* зүйлийн 7.1-т ******* ******* ******* байгууллагын алба хаагч шүүхийн *******ийг албадан ******* тохиолдолд үндэслэлийг тухайн хүн, хуулийн этгээдэд мэдэгдэх, уг ажиллагаатай холбогдон үүсэх эрх, үүргийг тайлбарлах, хүндэтгэлтэй харьцах, өөрийн шаардлагыг үндэслэлтэй, ойлгомжтой хэлбэрээр илэрхийлэх үүрэгтэй.

Шийдвэр гүйцэтгэгч болон ерөнхий ******* гүйцэтгэгчээс А.*******ын гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлсэн ажиллагааг явуулахдаа уг ажиллагаатай холбогдох эрх, үүргийг тайлбарлаагүй, бидэнд урьдчилан мэдэгдээгүй, санал, хүсэлт гаргах боломж олголгүйгээр гэнэтхэн л уг ажиллагааг явуулжээ.

5.Засгийн *******, Улсын Онцгой комиссын *******ээр өндөржүүлсэн бэлэн байдалд цар тахлын улмаас улсын хил хаагдсан хэдий боловч уг нөхцөл байдал арилсан тохиолдолд А.******* би гадаад зорчих эрхээ эдлэх боломжгүй байгаа нь хүний эрхийн зөрчилтэй байна. ******* ******* ******* ажиллагааны явцад талууд нь ******* гүйцэтгэгчийн үйл ажиллагаа, гаргасан *******ийг эс зөвшөөрч ахлах ******* гүйцэтгэгчид, ахлах ******* гүйцэтгэгчийн үйл ажиллагаа, гаргасан *******ийг эс зөвшөөрч ерөнхий ******* гүйцэтгэгч, эдгээрийг эс зөвшөөрч шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй. Гэтэл А.******* миний гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлсэн *******ийг ерөнхий ******* гүйцэтгэгч гаргасан тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 65 ******* зүйлийн 65.1.3-т заасны дагуу урьдчилан *******лэх журмыг хэрэглэх боломжгүй гэж үзэн шүүхэд гомдол гаргав.

Иймд А.*******ын Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга болон, 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч, ******* ******* ******* ерөнхий газрын Шийдвэр ******* албаны дарга, ерөнхий ******* гүйцэтгэгч нарт холбогдох гомдлын шаардлагыг ханган *******лэж өгнө үү гэжээ.

 

Хариуцагчийн хариу тайлбар: ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1.1-д эрэн сурвалжлагдаж байгаа, эсхүл төлбөр төлөхөөс санаатай зайлсхийсэн, 59.1.2-т хөрөнгөө нуун дарагдуулсан, 59.1.3-д зааснаар төлбөр төлөхөөс зайлсхийх зорилгоор гадаад улсад оргон зайлж болзошгүй гэсэн үндэслэлээр түдгэлзүүлсэн. Мэдэгдэх хуудсыг удаа дараа мэдэгдсэн. ******* ******* ******* тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1-д зааснаар шаардлага биелүүлэх үүрэгтэй. Мөн хуулийн 33 ******* зүйлийн 33.2-д зааснаар хаягаа өөрчилсөн тохиолдолд мэдэгдэх үүрэгтэй. Мөн хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.2-д зааснаар 2020 оны 4 дүгээр сарын 02-ны өдөр А.******* болон түүний өмгөөлөгч Б.Мөнхбатад гадаадад зорчих эрхийг хязгаарлах талаар утсаар мэдэгдсэн. ******* ******* ******* тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.4-д шаардлагатай тохиолдолд энэ хуулийн 14.1-д заасан мэдэгдэх хуудсыг утас, факс, цахилгаан, эсхүл олон нийтийн хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулан мэдэгдэж болно гэсэн заалтын дагуу мэдэгдсэн. ******* ******* ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.2.13-д зааснаар албадан ******* арга хэмжээ авсан. Данс битүүмжилсэн. А.*******ын данснаас 3,000,000 төгрөгийг суутгал хийсэн. А.******* сайн дураараа биелүүлсэн мөнгө байхгүй гэжээ.

 

Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 153/ШШ2021/00070 ******* *******ээр:” 1.Иргэний хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.4.7, ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1, 59.2, 59.3, 122 ******* зүйлийн 122.5, 263 ******* зүйлийн 263.2-т зааснаар нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж, ******* гүйцэтгэгч Б.*******ын 2020 оны 4 дүгээр сарын 03-ны өдрийн төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай санал, Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******, ******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 01/287 *******тай албан бичиг, 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн №700 *******тай төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай тогтоолыг тус тус хүчингүй болгосугай. 2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 56 ******* зүйлийн 56.1 зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгосугай” гэж *******лэжээ.

 

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдсан гомдлын агуулга: Гурван шатны шүүхээр хариуцагч А.*******, М.Батцоож нараас 96,320,188,89 төгрөг гаргуулж Хас банкинд олгохоор *******лэсэн. Дээрх шүүхийн *******т ******* ажиллагааг эхлүүлсэн төлбөр төлөгч А.******* нь 3,080,000 төгрөг төлсөн үлдэгдэл 93,879,740 төгрөгийн төлбөрийг төлж барагдуулаагүй байна. ******* ******* ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлд заасны дагуу төлбөр төлөх мэдэгдэл, зарлан дуудах мэдэгдлийг удаа дараа өгсөн боловч төлбөр төлөгч А.******* нь төлбөр төлөхөөс зайлсхийж, шүүхийн ******* гарснаас хойш төлбөрөө сайн дураараа биелүүлээгүй ******* ******* ажиллагаанд саад учруулж байгаа нь гадаадад зорчих эрхийг түдэтгэлзүүлэх үндэслэл болсон.******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1-д зааснаар 50,000,000 төгрөгөөс дээш хөрөнгийн шаардлага бүхий ******* баримт бичгийн шаардлагыг тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй төлбөр төлөгчийн гадаад зорчих эрхийг түдэтгэлзүүлж болно гэж заасны дагуу 2020 оны 04 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 700 *******тай гадаадад зорчих эрх түдэтгэлзүүлсэн тогтоол гарсан нь үндэслэлтэй гэж үзэж байгаа тул анхан шатны шүүхийн *******ийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Анхан шатны шүүхийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж *******лэсэн ******* нь хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 116 ******* зүйлийн 116.2-т заасан шаардлагыг хангаагүй байна.

Нэхэмжлэгч  А.******* нь Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.*******ын 2020 оны 4 дүгээр сарын 03-ны өдрийн төлбөр төлөгчийн гадаад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай саналыг хүчингүй болгуулах, Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга Б.Эрдэнэбатын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 01/287 ******* албан бичгийг хүчингүй болгуулах, ******* ******* ******* ерөнхий газрын Шийдвэр ******* албаны дарга, ерөнхий ******* гүйцэтгэгч А.Намсамандын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 700 ******* төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг Б.*******, Б.Эрдэнэбат, А.Намсаманд нарт холбогдуулан гаргажээ.

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж *******лэснийг эс зөвшөөрч хариуцагчийн төлөөлөгч С. давж заалдах журмаар гомдол гаргасан байна.

1. Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.*******ын 2020 оны 4 дүгээр сарын 03-ны өдрийн төлбөр төлөгчийн гадаад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай саналыг хүчингүй болгуулах шаардлагын тухайд

Шүүхэд хэргийн хамт ирүүлсэн төлбөр төлөгч А.*******т холбогдох  ******* гүйцэтгэлийн хувийн хэргийн материал болон хэрэгт авагдсан баримтаар Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 06 ******* сарын 28-ны өдрийн 153/ШШ2018/00416 *******тай шүүхийн *******ээр А.*******аас 96,959,739 төгрөгийг гаргуулж Хас банкны Ховд салбарт олгохоор *******лэсэн *******ийг биелүүлэх ажиллагаанд төлбөр төлөгч А.*******ыг төлбөр төлөх үүргээ биелүүлээгүй, удаа дараа зарлан дуудах мэдэгдэл, төлбөр төлөх мэдэгдэл өгсөн боловч төлбөрөө сайн дураар төлөөгүй байх тул ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1.1-д Эрэн сурвалжлагдаж байгаа, эсвэл төлбөр төлөхөөс санаатай зайлсхийсэн гэж заасны дагуу төлбөр төлөгч А.*******ын гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх саналыг 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.******* 2020 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдөр ******* ******* тасгийн дарга бөгөөд ахлах ******* гүйцэтгэгч дэд хурандаа С.од гаргажээ. Уг саналтай ахлах ******* гүйцэтгэгч дэд хурандаа С. нь 2020 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдөр танилцсан байна.

******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1-д Тавин сая төгрөгөөс дээш хөрөнгийн шаардлага бүхий ******* баримт бичгийн шаардлагыг тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй, төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрхийг дараах үндэслэлээр түдгэлзүүлж болно. 59 дүгээр зүйлийн 59.1.1-д “Эрэн сурвалжлагдаж байгаа, эсвэл төлбөр төлөхөөс санаатайгаар зайлсхийсэн”, гэх үндэслэлийг хуульд тусгажээ.  

Нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч нь ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1.1-д заасан гурван үндэслэлийн  аль үндэслэлээр нь төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх тухай санал гаргаж  байгаа нь тодорхойгүй байна гэж, хариуцагч Б.******* нь ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1.1-д заасан төлбөр төлөхөөс санаатай зайлсхийсэн гэх үндэслэлээр А.*******ын гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх саналыг ахлах ******* гүйцэтгэгчид хүргүүлж танилцуулсан гэж тус бүрдээ шаардлага болон татгалзлын үндэслэлээ тайлбарласан байна.

Анхан шатны шүүх хуралдаанд хариуцагч талаас гаргаж өгч шүүхийн хэлэлцүүлгээр шинжлэн судлагдсан баримт, Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 06 ******* сарын 28-ны өдрийн 153/ШШ2018/00416 *******тай шүүхийн *******ээр А.*******аас 96,959,739 төгрөгийг гаргуулж Хас банкны Ховд салбарт олгохоор *******лэсэн *******ийг төлбөр төлөгч нь сайн дураар биелүүлэх ажиллагааг хийгээгүй болох нь тогтоогдож байна.

Дээрх *******ийг биелүүлүүлэхээр шүүх 2019 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдөр 109 тоот ******* хуудсыг төлбөр авагчид олгосон байх бөгөөд 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.******* нь шүүхийн *******ийг биелүүлэх, ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа явуулах талаар 2020 оны 03 ******* сарын 03-ны өдөр мэдэгдэхээр  төлбөр төлөгчийн 95093888 *******ын гар утас руу залгахад А.******* утсаа аваагүй тул 2020.03.03-ны өдрийн 14 цагт ирж уулзахыг мэдэгдэж түүний өмгөөлөгч Б.Мөнхбатад  2020.03.03, 2020.03.10-ны өдрүүдэд ирж уулзахыг  мэдэгдсэн байна.

Түүнчлэн 2020 оны 03 ******* сарын 25-ны өдөр төлбөр төлөгчийн өмгөөлөгч Б.Мөнхбатад ******* гүйцэтгэгчтэй ирж уулзахыг  мэдэгдэхэд маргааш итгэмжлэлээ аваад очъё гэснээр 2020.03.26-ны өдөр ******* гүйцэтгэгчтэй ирж уулзахыг мэдэгдсэн ба 2020.03.30-ны өдөр төлбөр төлөгч А.*******ын гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх  талаар мэдэгдэх гэж 95093888 *******ын утас руу залгасан боловч тэр утсаа аваагүй учир түүний  өмгөөлөгч Б.Мөнхбатад мэдэгдсэн тухай ******* гүйцэтгэгч Б.*******ын тэмдэглэлд тусгагдсан байна. Мөн 2020.04.02-нд шүүхийн *******ийг биелүүлэх мэдэгдлийг төлбөр төлөгчийн өмгөөлөгчийн 89086098 *******ын утсаар мэдэгдэж байсан болон төлбөр төлөгч А.******* оршин суугаа хаягтаа байхгүй үйл баримт тогтоогдсон байна. 

******* ******* ******* тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1-д зааснаар “шүүхийн ******* гүйцэтгэгч байгууллагын албан хаагчийн хууль ёсны шаардлагыг хүн, хуулийн этгээд биелүүлэх үүрэгтэй.” Гэж хуульчилжээ. Төлбөр төлөгч А.******* нь энэ зүйлд заасан үүргээ биелүүлээгүйгээс байхаас гадна шүүхийн ******* гүйцэтгэгч утас руу нь залгахаар утсаа авахгүй төлбөрөө төлөхөөс санаатайгаар зайлсхийсэн үйлдлийг гаргасан байна. Өөрөөр хэлбэл шүүхийн ******* гүйцэтгэлийн дээрх ажиллагаагаар төлбөр төлөгч   А.******* нь төлбөрөө төлөхөөс санаатай зайлсхийсэн үйлдэл тогтоогдсон байна.   

Иймд 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.*******ын 2020 оны 4 дүгээр сарын 03-ны өдрийн төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай санал үндэслэлтэй байна.

2. Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга Б.Эрдэнэбатын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 01/287 ******* албан бичгийг хүчингүй болгуулах шаардлагын тухайд:

Хариуцагч 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.******* нь 2020 оны 04 сарын 03-ны өдрийн Төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай саналыг Шийдвэр ******* тасгийн дарга, ахлах ******* гүйцэтгэгч дэд хурандаа С.од танилцуулсан нь ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.3-т заасан  Шийдвэр гүйцэтгэгч төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх тухай саналыг ахлах ******* гүйцэтгэгчид, ахлах ******* гүйцэтгэгч үндэслэлтэй гэж үзвэл ажлын 3 өдрийн дотор ерөнхий ******* гүйцэтгэгчид хүргүүлж *******лүүлнэ.” гэх шаардлагад нийцсэн байна.

Учир нь ахлах ******* гүйцэтгэгч дэд хурандаа С. нь төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай саналыг тойргийн ******* гүйцэтгэгчийн саналыг би  үндэслэлтэй гэж үзэж Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн даргад танилцуулснаар ******* ******* ******* ерөнхий ******* явуулах албан бичигт байгууллагын даргын гарын үсэг тамга тэмдэг дарсан байх ёстой гэж тайлбарлаж байх ба уг саналыг  ажлын 3 өдрийн дотор Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга Б.Эрдэнэбатын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 01/287 ******* албан бичгээр уламжлан *******  ******* ******* ерөнхий газрын ерөнхий ******* гүйцэтгэгчид хүргүүлсэн нь  хууль зүйн үндэслэлтэй болжээ. Өөрөөр хэлбэл ахлах ******* гүйцэтгэгч нь хуулийн хугацаанд ерөнхий ******* гүйцэтгэгчид төлбөр төлөгчийн гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх тухай саналаа хүргүүлсэн байна.

 3. ******* ******* ******* ерөнхий газрын Шийдвэр ******* албаны дарга, ерөнхий ******* гүйцэтгэгч А.Намсамандын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 700 *******тай төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тогтоолыг хүчингүй болгуулах шаардлагын тухайд

Ерөнхий ******* гүйцэтгэгч нь Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 06 ******* сарын 28-ны өдрийн 153/ШШ2018/00416 ******* *******ээр А.*******аас 96,959,739 төгрөгийг гаргуулж Хас банкны Ховд салбарт  олгохоор *******лэсэн, бүртгэлийн 19220220 *******тай ******* баримт бичгийг үндэслэн  Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга Б.Эрдэнэбатын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 01/287 ******* албан бичгээр ирүүлсэн саналыг хянаж, төлбөр төлөгч А.*******ын гадаад зорчих эрхийг ******* гүйцэтгэлийн ажиллагаа дуусгавар болох хүртэл хугацаанд түдгэлзүүлж *******лэсэн нь ******* ******* ******* тухай хуулийн 271 дүгээр зүйлийн 271.3.5 дахь заалтад нийцсэн байна. Өөрөөр хэлбэл Ерөнхий ******* гүйцэтгэгчийн 2020 оны 04 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 700 ******* төлбөр төлөгч А.*******ын гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх тухай ******* хууль зүйн үндэслэлтэй болжээ.

Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтаар төлбөр төлөгч А.*******ын төлбөр төлөхөөс зайлсхийсэн үйлдэл нь тогтоогдсон бөгөөд түүний гадаад зорчих эрхийг түдгэлзүүлэх шүүхийн ******* ******* ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан байна гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэлээ.

Харин нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч нь “А.*******т ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1.1-д заасан төлбөр төлөхөөс санаатай зайлсхийсэн үйлдэл эс үйлдэхүй байхгүй” гэх нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэлээ баримтаар нотолж чадаагүй байна.

Иймд анхан шатны шүүхийн *******ийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд хэрэгсэхгүй болгож, хариуцагч талын давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг хүлээн авч *******лэх нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ. Төлбөр төлөгч А.*******т холбогдох ******* гүйцэтгэлийн бүртгэлийн 19220220 *******тай 1-171 ******* хуудастай хувийн хэргийн материалыг хариуцагч тал анхан шатны шүүх хуралдаанд эх хувиар нь гаргаж өгч анхан болон давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд шинжлэн судлуулсан бөгөөд уг материалыг шүүхийн ******* хүчин төгөлдөр болмогц 98 ******* тойргийн   ******* гүйцэтгэгчид буцаан олгох нь зүйтэй байна.

Хуульд зааснаар хариуцагч тал давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн   болно.

 Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 167 ******* зүйлийн 167.1.4 дэх заалтыг удирдлага болгож ТОГТООХ нь:

 1. Иргэний хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.4.7, ******* ******* ******* тухай хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1. 1-д заасныг баримтлан Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 153/ШШ2021/00070 ******* *******ийн хүчингүй болгож, нэхэмжлэгчийн Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн 98 ******* тойргийн ******* гүйцэтгэгч Б.*******ын 2020 оны 4 дүгээр сарын 03-ны өдрийн төлбөр төлөгчийн гадаад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай саналыг хүчингүй болгуулах, Ховд аймаг дахь ******* ******* ******* *******-******* ******* нээлттэй, хаалттай хорих *******йн дарга Б.Эрдэнэбатын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 01/287 ******* албан бичгийг хүчингүй болгуулах, ******* ******* ******* ерөнхий газрын Шийдвэр ******* албаны дарга, ерөнхий ******* гүйцэтгэгч А.Намсамандын 2020 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 700 ******* төлбөр төлөгчийн гадаадад зорчих эрх түдгэлзүүлэх тухай тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд хэрэгсэхгүй болгож, хариуцагчийн төлөөлөгчийн С.ын давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг  хүлээн авсугай.

2. Төлбөр төлөгч А.*******т холбогдох ******* гүйцэтгэлийн бүртгэлийн 19220220 *******тай 1-171 ******* хуудастай хувийн хэргийн материалыг шүүхийн ******* хүчин төгөлдөр болмогц 98 ******* тойргийн   ******* гүйцэтгэгчид буцаан олгосугай.

  3. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 ******* зүйлийн 41.3-д зааснаар хариуцагчийн төлөөлөгч нь давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 167 ******* зүйлийн 167.5, 172 ******* зүйлийн 172.1, 172.2.-т зааснаар зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч давж заалдах шатны шүүхийн энэ магадлалд “ анхан болон давж заалдах шатны шүүх хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн”, “хэрэг хянан *******лэх ажиллагааны ноцтой зөрчил гаргасан нь шүүхийн *******т нөлөөлсөн”, “шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн” зэрэг үндэслэлүүдээр, магадлалыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг тайлбарласугай.

 

 

 

 

                        ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                     М.НЯМБАЯР

 

                                          ШҮҮГЧИД                                      Д.КӨБЕШ

 

                                                                                               Н.ТУЯА