*******, *******, *******

    нарт холбогдох эрүүгийн хэргийн тухай     

 

Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн ерөнхий шүүгч Д.Буянжаргал даргалж, шүүгч Г.Давааренчин, шүүгч Б.Эрдэнэхишиг нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн шүүх хуралдааны А танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанд:

Прокурор Д.Шинэбал /цахим/

Шүүгдэгч *******

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч С.Чинзориг, Ө.Өлзиймаа /цахим/

Шүүгдэгч *******гийн өмгөөлөгч Э.Уянга /цахим/

Нарийн бичгийн дарга Б.Мөнхзул нарыг оролцуулан,  

 

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын шүүхийн шүүгч Ж.Эрдэнэбат даргалж, шийдвэрлэн 3 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн шүүх хуралдаанаас гаргасан 3/ШЦТ/70 дугаартай шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч бичсэн шүүгдэгч *******ын давж заалдах гомдлоор *******, *******, ******* нарт холбогдох 330010038 дугаартай, 149/3/00*******/Э/8/3/00******* индекстэй хавтас эрүүгийн хэргийг 3 оны 08 дугаар сарын 18-ны өдөр хүлээн авч, шүүгч Б.Эрдэнэхишигийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

******* овгийн ******* *******, Монгол Улсын иргэн, 1977 оны 09 дүгээр сарын 10-ны өдөр Завхан аймгийн Улиастай суманд төрсөн, 4 настай, эрэгтэй, халх, бүрэн дунд боловсролтой, мужаан мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл , хүүхдийн хамт Улаанбаатар хот, дүүргийн 11-р хороо, -19 тоотод оршин суудаг, хэрэг хариуцах чадвартай, /РД:ИЭ7709101*******/, урьд

-Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын дугаар шүүхийн 11 оны 10 дугаар сарын 8-ны өдрийн №113 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Монгол Улсын 0 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11 дүгээр зүйлийн 11.1 дэх хэсэгт зааснаар 01 жилийн хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж, хорих ялыг 01 жилийн хугацаагаар тэнсэн харгалзаж байсан.

  овгийн Төмөрхүү, Монгол Улсын иргэн, оны дүгээр сарын 0-ны өдөр Сэлэнгэ аймгийн Мандал суманд төрсөн, 4 настай, эрэгтэй, Халх, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, жолооч, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 4, эхнэр хүүхдийн хамт Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын ******* дугаар баг, тоотод оршин суудаг, хэрэг хариуцах чадвартай, /РД:/, урьд

-Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын дугаар шүүхийн оны 1 дугаар сарын 18-ны өдрийн №1************** дугаартай шийтгэх тогтоолоор Монгол Улсын 0 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 98 дугаар зүйлийн 98.1 дэх хэсэгт зааснаар 0 жилийн хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж, хорих ялыг тэнсэж 01 жил 0 сарын хугацаагаар хянан харгалзаж байсан.

Харчин овгийн Мөнхбаатар, /Монгол Улсын иргэн, оны дугаар сарын -ны өдөр Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг суманд төрсөн, 47 настай, эрэгтэй, Халх, бүрэн бус дунд боловсролтой мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл , эхийн хамт *******-Уул аймгийн ******* сумын ******* дугаар баг, -р тоотод оршин суудаг, хэрэг хариуцах чадвартай, РД:/, урьд

-Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын 1 дугаар шүүхийн 1998 оны 0******* дугаар сарын -ны өдрийн №138 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 198 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 90 дүгээр зүйлийн 90.1, 11 дугаар зүйлийн 11. дахь хэсэгт тус тус зааснаар 0 жилийн хугацаагаар хорих ялаар,

-Сэлэнгэ аймгийн Сум дундын 1 дүгээр шүүхийн 01 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдрийн №3 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 198 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 131 дүгээр зүйлийн 131. дахь хэсэгт зааснаар .000 төгрөгөөр торгох ялаар,

-Төв аймаг дахь Сум дундын дугаар шүүхийн 13 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн №78 дугаартай шийтгэх тогтоолоор 0 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99. дахь хэсэгт зааснаар 0******* сарын баривчлах ялаар,

-Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 1 оны дугаар сарын 0-ны өдрийн №******* дугаартай шийтгэх тогтоолоор 0 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1, 181 дүгээр зүйлийн 181..1-д тус тус зааснаар 03 жил 01 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж, хорих ялыг 01 жилийн хугацаагаар тэнсэж, хянан харгалзаж байсан.

Шүүгдэгч ******* нь архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 3 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдрийн цагийн орчимд Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум, ******* дугаар багийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Оргил" караоке дотор иргэн *******тай тухайн үед үүссэн хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас маргалдан түүн рүү пивоны шилэн аяга шидэж, эрүүл мэндэд нь эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах баруун нүдний солонгон бүрхүүлийн шарх гэмтэл бүхий хүндэвтэр хохирол учруулсан;

Шүүгдэгч ******* нь архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 3 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдрийн цагийн орчимд Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум, ******* дугаар багийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Оргил” караоке дотор иргэн *******тай тухайн үед үүссэн хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас маргалдан түүнийг зодож, эрүүл мэндэд нь эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах хоёр талын ухархайн хугарал, хамар ясны хугарал гэмтэл бүхий хүндэвтэр хохирол учруулсан;

Шүүгдэгч ******* нь архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 3 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдрийн цаг 4 минутын орчимд Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум, ******* дугаар багийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Оргил” караоке дотор иргэн *******тай тухайн үед үүссэн хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас маргалдан түүнийг зодож, эрүүл мэндэд нь зүүн хөмсгөнд шарх гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол учруулсан гэх гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ.

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын Прокурорын газраас: *******, ******* нарын үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар,  *******ын үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар тус тус зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ.

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын шүүхээс:

Шүүгдэгч ******* овгийн ******* *******г Эрүүгий хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол санаатай учруулсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд,

шүүгдэгч овгийн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол санаатай учруулсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд,

шүүгдэгч овгийн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1-д заасан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож,

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******г 00 /зургаан зуун/ нэгж буюу 00000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******г 00 /зургаан зуун/ нэгж буюу 00000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******ыг *******00 /таван зуун/ нэгж буюу *******00000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ялаар тус тус шийтгэж,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн *******.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар ялтан *******, *******, ******* нар нь торгох ялыг 0******* /тав/ сар хүртэлх хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн *******.3 дугаар зүйлийн *******-д зааснаар ялтан нь торгох ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солих болохыг мэдэгдэж,

Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, мөн хуулийн *******0******* дугаар зүйлийн *******0*******.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******, ******* нараас 38787 төгрөгийг гаргуулж хохирогч *******-Уул аймаг ******* сум ******* дугаар баг ******* тоотод оршин суух хаягтай, Харчин овогт Мөнхбаатарт олгож шийдвэрлэснийг шүүх хуралдаан дээр дээрх хохирол төлбөр болох 38787 төгрөгөөс шүүгдэгч ******* 1193933 төгрөг, шүүгдэгч ******* 1193933 төгрөг нийт 38787 төгрөгийг хохирогч *******т төлсөн бөгөөд нэхэмжлэлээс үлдэх ажилгүй байсан хугацааны авах ёстой байсан цалин 330000 төгрөг, нүдний болор суулгах хагалгаа хийлгэхэд гарах зардалд *******800000 төгрөг, хамрын хагалгаа хийлгэхэд гарах эмчилгээний зардалд 00000 төгрөг зэрэг нь нотлох баримтаар нотлогдон тогтоогдохгүй байх тул хохирогч ******* нь нотлох баримтаа бүрдүүлж Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд зааснаар нэхэмжлэх эртэй мөн хохирогч ******* нь энэ гэмт хэргийн улмаас учирсан гэмтлээ зайлшгүй эмчлүүлэх болон эмчлүүлэхэд гарсан зардлаа тухай бүрд нь нотлох баримтаа бүрдүүлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд зааснаар нэхэмжлэх эрхтэйг тус тус дурдан,

Энэ хэрэгт *******, *******, ******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, ******* нь бусдад төлөх төлбөргүй, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, хилийн хориг тавигдаагүй, шүүхэд шилжиж ирсэн иргэний бичиг баримтгүй, нөхөн төлөх хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүйг тус тус дурдаж, энэ хэрэгт хураагдсан ирсэн 01 ширхэг хуурцаг /СЭ/-ийг уг хэргийн хугацаа дуустал хадгалахаар зохих баримт үйлдэж хэрэгт хавсаргахыг шүүгчийн туслах Г.Ганцэцэгт даалгаж,

Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол *******, *******, ******* нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээж  шийдвэрлэжээ.

Шүүгдэгч ******* давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан гомдол болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:  

Сэлэнгэ аймаг Мандал сум дахь сум дундын шүүхийн 3 оны 0 сарын 3-ны өдрийн 3/ШЦТ/70 дугаартай шийтгэх тогтоолыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулж гэм буруутай тооцсоныг ******* би эс зөвшөөрч Давж заалдах гомдол гаргаж байна.

Нэгд: 3 оны 01 сарын 08-ны өдөр цагийн орчимд Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум, ******* дугаар багийн нутаг дахь Оргил караокед үйлчлүүлэхээр орох үеэс тус караокены гадаа нутгийн хүмүүс намайг гадуурхсан байдлаар үг өдөж таарамжгүй харьцаа үүсгэж байсан. Баранд орсон хойно миний сууж байсан ширээн дээр ирж зориуд хэрүүл маргаан үүсгээд байсныг нь би зодуулах хүртлээ тэвчээд байсан ч сүүлдээ намайг хүчээр татаж газарт унаган олуулаа дээрэлхэж миний биед халдаж улмаар ******* гэж залуу над руу пивоны шилэн аяга шидэж миний баруун нүдийг маань гэмтээж эрүүл мэндэд гэм хор учруулсан. Одоо би гэмтсэн баруун нүдээ байнга алчуураар нулимсыг нь арчаад аргаж өвдөх зовиур шаналгааг бие дээрээ амсаад үнэхээр хүнд байдалтай байгаа. Намайг *******д хөнгөн зэргийн гэмтэл санаатайгаар учруулсан гэж буруутгасныг би хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Миний нүдэнд шилний хагархай орж гэмтэх үед надад маш их өвдөлт мэдрэгдэж миний ойр хавьд ямар хүмүүс байгааг би олж харах боломжгүй, миний ухаан санаа балартаад яг ямар үйлдэл хийж байгаагаа би мэдээгүй, одоо ч санахгүй байгаа. Харах эрхтнээс цус гоожиж өвдөж байхад ямар ч хүн сэтгэл зүйн хувьд тогтворгүй юу хийж байгаагаа ухамсарлах боломжгүй учир би *******г санаатайгаар цохиж зодсон зүйл байхгүй учир намайг ЭХТА-ийн 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт буруутгасныг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.

Хоёрд: Анхан шатны шүүх шүүгдэгч *******, ******* нарыг ЭХТА-ын 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт 00 нэгж буюу 00 000 төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэж. ******* намайг *******00 нэгж буюу *******00,000 төгрөгөөр торгох ял шийтгэсэн. Өөрөөр хэлбэл бусдын эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол бүлэглэж учруулсан шүүгдэгч нарын ял, эрүүгийн хариуцлага хөнгөдсөн гэж би үзэж байна. Шүүгдэгч Д.*******, ******* нарт оногдуулсан ял, эрүүгийн хариуцлага нь тэдний гаргасан үйлдэл, учруулсан хохирлоо гэмт хэрэг үйлдснээс хойш огт төлөхгүй эмчилгээ хийлгэх боломжгүй хохироосон, хүний эмзэг харах эрхтнээс салгасан хор уршгаас болоод би баруун нүдний маань цөцгий гоожоогүй боловч хорвоог бүрэн харах чадвараа алдаж гэмтсэн нүдээрээ 1 метрийн зайд цагаан дүрс бүрэлзэж харах төдий болж хохирсон нөхцөл байдалд хүргэчхээд 00,000 төгрөгөөр торгуулаад өнгөрсөн нь шударга ёсны зарчимд нийцэхгүй, надад маш их гомдолтой байна. Иймд ******* намайг ЭХТА-ын 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэм буруутайд тооцсоныг хэрэгсэхгүй болгож, мөн шүүгдэгч Д.******* ******* нарт оногдуулсан ял эрүүгийн хариуцлагыг тэдгээрийг гэм буруутай үйлдэл тохирсон ял хариуцлагыг оногдуулж өгнө үү, өмгөөлөгчийнхөө гомдлыг дэмжиж байна гэв.

Шүүгдэгчийн  өмгөөлөгч Ө.Өлзиймаа шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ******* нь *******д хөнгөн зэргийн хохирол учруулсан нь хангалттай нотлогдон тогтоогоогүй. Хохирогч өөрийг нь зодсон хүнийг сайн харсан гэж мэдүүлсэн  байхад шүүх ямар үндэслэлээр эргэлзээтэй нотлох баримтыг үнэлсэн бэ. Бидний зүгээс эргэлзээтэй нотлох баримт байх тул хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэсэн байр сууритай байна.

*******, ******* нарт оногдуулсан ял эрүүгийн хариуцлага нь тухайн үйлдсэн гэмт хэргийн шинж чанарт тохироогүй тул анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, дахин хэлэлцүүлэхээр буцааж өгнө үү гэв.

Шүүгдэгчийн  өмгөөлөгч С.Чинзориг шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

... Миний үйлчлүүлэгчийн биеийн эрүүл мэндийн байдал  сайнгүй байгаа. Хагалгаа хийлгэсэн нүд нь харааны чадвар байхгүй болсон. 100 хувь хараагаа алдсан. Гэтэл шинжээчийн дүгнэлт яаж гарч байна вэ? “... сарын дараа сэргэх боломжтой...” гэж дүгнэсэн. Хагалгаа хийгэснээс хойш 10 сарын хугацаа өнгөрсөн байна. Эрүүл нүдрүү гээ халдах маягтай байна. Анхан шатны шүүх хуралдаанаас хойшхи эмчилгээний баримтуудыг жагсаалтаар гаргаж өгөх нь  зүйтэй гэж үзэж байна. Гэмт хэргийн зүйлчлэл буюу шинжээчийн дүгнэлт зөв гарсан уу гэдэгт маш том эргэлзээ үүсэж байна.

... Эрүүийн хуулийн тусгай ангийн .1 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар “олон нийтийн амгалан тайван байдлыг алдагдуулж” гэж заасан. Энэ гэмт хэргийн шинж нь өнөөдөр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгээр шийтгүүлж, 00.000 төгрөгөөр торгуулсан *******, ******* нарт дээрх гэмт хэргийн шинж буюу .1 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг тохирч байна. Магадгүй шинжээчийн дүгнэлтийг эргэж харахаас аргагүй байдал үүсээд *******ын гэмтлийн зэрэг нь хүнд гэмтэл учирсан буюу хараа нь эргэж сэргэхээргүй гэж тогтоох юм бол гэмт хэргийн зүйчлэл өөрчлөгдөнө. Үүнийг анхан шатны шүүх хурлаар дахин хэлэлцэхээс өөр аргагүй байдалд хүргээд байна. Тэгэхээр анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг бүхэлд нь хүчингүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэж байна... гэв.

Шүүгдэгч *******гийн  өмгөөлөгч Э.Уянга шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

... Шүүх хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудыг үндэслэж, тал бүрээс нь үндэслэл бүхий дүгнэлт хийсэн. Шүүгдэгч нарын хувьд гэм буруу дээр маргаагүй. Хавтаст цугларсан нотлох баримтын хүрээнд авагдсан хохирол төлбөрөө бүрэн барагдуулсан. Хуульд заасан эдэлбэл зохих хөнгөрүүлэх нөхцөлүүдийг бүгдийг нь хэлж оролцуулсан. Заавал нэг талыг барьсан, хууль бусаар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн асуудал байхгүй. Иймд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.9 дүгээр зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт зааснаар анхан шатны шүүхийн 70 дугаартай шийтгэх тогтоолыг хэвээр үлдээж өгнө үү.

Шүүх хуралдаанд оролцсон прокурор тайлбар дүгнэлтдээ:

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын шүүхийн 3 оны 0 дугаар сарын 3-ны өдрийн №70 дугаартай шийтгэх тогтоол нь үндэслэлтэй гарсан. Анхан шатны шүүх хуралдаанд *******, ******* нар нь тус бүр 1.193.033 төгрөгийг гаргаад *******т .387.87 төгрөгийг төлсөн байдаг. Үүнд нэхэмжлэлээс авах ёстой байсан цалин 3.30.000 төгрөгийг нэхэмжилсэн боловч нийгмийн даатгал төлсөн баримт байдаггүй. Хагалгаанд орсон гэх *******.800.000 төгрөг, хамрын хагалгаа хийлгэсэн эмчилгээний зардал .000.000 төгрөгийг нэхэмжилсэн боловч олгож шийдвэрлэх үндэслэлгүй байсан. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .1 дугаар зүйлд заасан гэмт хэргийн шинжтэй байна гэж тайлбарлаж байна. Энэ гэмт хэргийн шинж байхгүй. Харилцан зодоон болсон.

... Мөн шүүгдэгч нар гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч, хохирлыг шүүхийн шатанд сайн дураараа нөхөж барагдуулсан тул торгох ял шийтгэл оногдуулсан. *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайг тогтоож, *******00 нэгжээр торгосон. Харин үүнд ял шийтгэл нь багадсан гэж бодож байна. Учир нь гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа асуудал яригддаг. Шийтгэх тогтоолыг хэвээр үлдээж өгнө үү гэв.

                                              ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Давж заалдах шатны шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.1 дүгээр зүйлийн 1, 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******ын давж заалдах гомдолд дурьдсан асуудлаар хязгаарлахгүйгээр Б.*******, *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн 330010038 дугаартай бүх ажиллагаа, шийдвэрийг бүхэлд нь хяналаа.

1.Сэлэнгэ аймаг Мандал сум дахь сум дундын Прокурорын газраас *******, ******* нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1-д заасан хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол санаатай учруулах, *******ыг мөн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1-д заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэргүүдийг тус тус үйлдсэнээр яллах дүгнэлт үйлдэж хэргийг шүүхэд  шилжүүлжээ. 

.Шүүх хэргийг хүлээн авч *******, *******, ******* нарт холбогдох хэргийг хэрэгт цугларсан нотлох баримтын хэмжээнд хэргийг шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлэх боломжтой гэж дүгнэн тэдэнд холбогдох хэргийг хэлэлцээд *******, ******* нарыг шүүхэд шилжүүлж, шүүгдэгч *******, ******* нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол санаатай учруулсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч *******ыг мөн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1-д заасан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, мөн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******г 00 /зургаан зуун/ нэгж буюу 00000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******г 00 /зургаан зуун/ нэгж буюу 00000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар, мөн хуулийн тусгай ангийн 11. дугаар зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******ыг *******00 /таван зуун/ нэгж буюу *******00000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ялаар тус тус шийтгэжээ.

3.Давж заалдах шатны шүүхээс хавтаст хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судалж үзэхэд анхан шатны шүүхээс шүүгдэгч нарыг гэм буруутайд тооцож ял шийтгэл оногдуулсан дүгнэлт нь хавтаст хэрэгт авагдсан баримтуудаар хөдөлбөргүй нотлогдон тогтоогдоогүй, эргэлзээтэй байна гэж дүгнэв.

Учир нь: Дээрх хавтаст хэрэгт нотлох баримт болгон ирүүлсэн хэрэг болсон гэх өдрийн камерийн бичлэгийг үзэхэд хавтаст хэргийн 3-34 дүгээр талд авагдсан үзлэг хийсэн тэмдэглэлтэй зөрүүтэй, уг тэмдэглэл хэт товчилсон байдлаар ойлгомжгүй бичигдсэн, анхан шатны шүүх уг тэмдэглэлийг яллах баримт болгон шийтгэх тогтоолд бичсэн нь уг тогтоолыг хүчингүй болгох үндэслэлийг бий болгожээ.

Өөрөөр хэлбэл Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39. дугаар зүйлийн 1.4-д заасан “дүгнэлт нь шүүгдэгчийн гэм буруугийн асуудлыг шийдвэрлэх, Эрүүгийн хуулийг зөв хэрэглэх, ял оногдуулахад нөлөөлсөн, эсхүл нөлөөлж болох ноцтой зөрүүтэй байвал” гэсэн нөхцлийг хангасан нь шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлагыг хангаагүй гэж үзнэ.

Шүүхийн шийдвэрийн хэлбэр, бүтцэд тавигдах шаардлагыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн гучин зургаадугаар бүлэгт тодорхойлон хуульчилсан бөгөөд шүүхийн шийдвэр нь энэ хуулийн 3., 3., 3.7 дугаар зүйлд заасан шаардлагыг хангаагүй нөхцөлд хуулийн ноцтой зөрчил гэж үзэхийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1. дахь заалтад заасан.

Шүүх аливаа эрүүгийн хэрэгт Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн нотлох баримтуудыг харьцуулан судалж дүгнэлт хийх учиртай бөгөөд шүүгдэгч гэм буруугийн талаар маргаж байгаа нөхцөлд түүнийг үгүйсгэсэн тухай үндэслэлийг зааж, хэргийн үйл баримтад тулгуурлан шүүгдэгчийг гэм буруутай эсэх, уг гэмт хэргийн шинжид хэрхэн тохирч байгаа талаар хууль зүйн дүгнэлт хийдэг учиртай.

Иймд давж заалдах шатны шүүх хэргийг хянан хэлэлцээд анхан шатны шүүх Эрүүгийн  хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн, шүүхийн шийдвэр нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй гэсэн үндэслэлээр шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгох нь зүйтэй гэж үзлээ.

4.Давж заалдах шатны шүүхээс Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой  зөрчсөн гэх үндэслэлээр хэргийг дахин шийдвэрлүүлэхээр буцааж байгаа тул хэргийн үйл баримт, гэм буруугийн талаар, шүүгдэгчийн давж заалдах гомдолд эрх зүйн дүгнэлт хийгээгүй болно.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.******* дугаар зүйлийн 1.1, 1.3, 39. дугаар зүйлийн 1.4, 39.8 дугаар зүйлийн 1., 39.9 дүгээр зүйлийн 1, 1., -д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1.Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум дахь сум дундын шүүхийн 3 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн 3/ШЦТ/70 дугаартай дугаартай шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгосугай.

.Шүүгдэгч *******, *******, ******* нарт өмнө авсан хувийн баталгаа гаргах таслан  сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээсүгэй.

3.Анхан болон давж заалдах шатны шүүхийн хууль хэрэглээний зөрүүг арилгах, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн тогтоол, тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн, эрх зүйн шинэ ойлголт, эсхүл хууль хэрэглээг тогтооход зарчмын хувьд нийтлэг ач холбогдолтой гэж үзвэл энэхүү магадлалыг  гардуулсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хэргийн оролцогч хяналтын журмаар гомдол гаргах, прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

            ДАРГАЛАГЧ,

             ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                     Д.БУЯНЖАРГАЛ

                                                        

                                ШҮҮГЧ                                    Г.ДАВААРЕНЧИН

 

                                ШҮҮГЧ                                     Б.ЭРДЭНЭХИШИГ