| Шүүх | 2025 - Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Б.Цолмонгэрэл |
| Хэргийн индекс | 181/2024/05031/И |
| Дугаар | 191/ШШ2025/00388 |
| Огноо | 2025-01-21 |
| Маргааны төрөл | Бусад зээл, |
2025 - Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн Шийдвэр
2025 оны 01 сарын 21 өдөр
Дугаар 191/ШШ2025/00388
2025*******01*******21*******191/ШШ2025/00388
МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС
Баянзүрх,*******Сүхбаатар,*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******Иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******тойргийн*******шүүхийн*******шүүгч*******Б.Цолмонгэрэл*******даргалж,*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******хийсэн*******иргэний*******хэргийн*******шүүх*******хуралдаанаар,
Нэхэмжлэгч:*******Баянгол*******дүүрэг,*******26*******дугаар*******хороо,*******1*******дүгээр*******байр,*******15*******тоот*******хаягт*******оршин*******суух,*******Хөхөлдэй*******овогт*******Цэрэндоржийн*******Солонго*******/регистрийн*******дугаар*******ЧС67101109/-ын*******нэхэмжлэлтэй,
Хариуцагч:*******Сүхбаатар*******дүүрэг,*******11*******дгээр*******хороо,*******7*******дугаар*******хороолол,*******534*******дүгээр*******байр,*******127*******тоот*******хаягт*******оршин*******суух,*******Шарнууд*******овогт*******Баатархүүгийн*******Энхжаргал*******/регистрийн*******дугаар*******МЧ87020502/-д*******холбогдох,
Худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******үүрэгт*******9,600,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлийг*******2024*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******13-ны*******өдөр*******хүлээн*******авч,*******2024*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдөр*******иргэний*******хэрэг*******үүсгэн*******хянан*******хэлэлцэв.
Шүүх*******хуралдааны*******оролцогчид:
Нэхэмжлэгч**************,
Хариуцагч**************,
Шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******М.Чулуунцэцэг*******нар*******оролцов.
ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:
1.*******Нэхэмжлэгч*********************нь*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлдээ*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******нэхэмжлэлийн*******үндэслэлээ*******дараах*******байдлаар*******тодорхойлж*******байна.*******Үүнд:
**************нь*******2023*******оны*******11*******сард*******9,400,000*******төгрөгийн*******үнэ*******бүхий*******эмчилгээний*******багц*******тоног*******төхөөрөмжийг*******зарын*******дагуу*******ирж*******үзээд*******худалдаж*******авсан*******юм.*******Тухайн*******үед*******төлбөрийг*******3*******хувааж*******төлөхөөр*******амаар*******тохиролцсон,*******үүний*******дагуу*******тэрээр*******3,000,000*******төгрөг*******өгсөн.*******Үүнээс*******хойш*******үлдэгдэл*******төлбөрөөс*******нэг*******ч*******төгрөг*******төлөөгүй*******өдий*******хүрсэн.*******Эхний*******төлбөр*******төлөгдсөнөөс*******хойш*******3*******сарын*******дараа*******хугацаа*******өнгөрсний*******дараа*******үлдэгдэл*******төлбөрийг*******хэзээ,*******яаж*******өгөх*******талаар*******асуусан.*******Тэгэхэд*********************эмнэлэг*******нь*******санхүүгийн*******хувьд*******хүндрэлтэй*******байна,*******гэхдээ*******өөрөө*******3-4*******байртай,бас*******эмийн*******сан*******ажиллуулдаг,*******зээл*******хөөцөлдөж*******байна,*******түр*******хүлээж*******байгаач*******гэсэн.*******Ингээд*******түүнийг*******3-4*******сар*******хүлээсэн,*******тэгээд*******мөнгийг*******маань*******өгөхийг*******гуйхад*******шүүхдээ*******өг*******гээд*******намайг*******тоохгүй*******байсан.
*******тай*******өр*******барагдуулах*******гэрээ*******хийсэн,*******мөнгийг*******2024.04.19-2024.05.03-ны*******өдөр*******гэхэд*******төлж*******дуусгана,*******төлөхгүй*******бол*******хоногийн*******0,5*******хувийн*******алданги*******тооцохоор*******болсон.
Иймд**************аас*******тоног*******төхөөрөмжийн*******үлдэгдэл*******төлбөр*******6,400,000*******төгрөг,*******гэрээний*******дагуу*******хоног*******тутмын*******алданги*******0,5*******хувиар*******тооцсон*******3,200,000*******төгрөг,*******нийт*******9,600,000*******төгрөгийг*******гаргуулж*******өгнө*******үү.
Алдангийг*******хуульд*******нийцүүлэн*******гүйцэтгээгүй*******үүргийн*******үнийн*******дүнгийн*******50*******хувиас*******хэтрэхгүй*******байхаар*******тооцсон*******гэв.
2.*******Хариуцагч*********************нь*******шүүхэд*******ирүүлсэн*******нэхэмжлэлдээ*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******татгалзлын*******үндэслэлээ*******дараах*******байдлаар*******тодорхойлж*******байна.*******Үүнд:
Миний*******бие*******нь*******иргэн**************ос*******2023.11.20-ны*******өдөр*******9,400,000*******төгрөгийн*******үнэ*******бүхий*******аппарат*******худалдан*******авч,*******төлбөрийг*******хуваан*******өгөх*******нөхцөлтэйгөөр*******авсан.*******Үүнээс*******3,000,000*******төгрөгийг*******төлсөн.*******Дээрх*******тоног*******төхөөрөмжийг*******авснаас*******хойш*******2*******сар*******хэрэглээд*******эмнэлэг*******татан*******буугдсан,*******тэр*******чигтээ*******надад*******байж*******байна.*******Төлбөр*******төлөх*******талаар*******2024*******оны*******04*******сар*******хүртэл**************той*******холбоотой*******байсан,*******жирэмсэн*******байсан*******болохоор*******эрүүл*******мэндийн*******шалтгаанаар*******зарим*******үед*******утсаа*******авах,*******авахгүй*******янз*******бүр*******байсан.*******Тухайн*******үед*******банкнаас*******зээл*******хүссэн*******байсан,*******хүссэн*******зээл*******гарах*******боломжгүй*******болсон,*******эдгэээр*******шалтгаанаар*******үлдэх*******төлбөрөө*******төлж*******чадаагүй*******юм.*******Тэгээд*******бид*******2024*******оны*******04*******сард*******өр*******барагдуулах*******гэрээ*******байгуулсан.*******Төлбөр*******төлөх*******боломжгүй*******шалтгаанаа**************д*******хэлэхэд*******загнаад*******байхаар*******нь*******өгдөг*******газраа*******өг*******гээд*******хэлчихсэн*******юм.
Иймд*******үндсэн*******төлбөр*******6,400,000*******төгрөгийг,*******төлбөрийг*******төлөхгүй*******удсан*******учир*******алдангиас*******1,600,000*******төгрөгийн*******хамт*******нийт*******8,000,000*******төгрөгийг*******зөвшөөрнө,*******алднгиас*******үлдэх*******1,600,000*******төгрөгийг*******зөвшөөрөхгүй*******гэв.
3.*******Шүүх*******хэрэгт*******авагдсан*******бичгийн*******нотлох*******баримтууд*******болох:*******
3а.*******Нэхэмжлэгчээс*******ирүүлсэн:*******Нэхэмжлэл,*******талуудын*******хооронд*******2024.04.19-ний*******өдөр*******байгуулагдсан*******Өр*******барагдуулах*******гэрээ,*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******төлсөн*******баримт,*******Ц.Солонгын*******иргэний*******үнэмлэхийн*******лавлагаа*******/хх*******1-4/,
3б.Хариуцагчаас*******ирүүлсэн:*******хариу*******тайлбар*******/хх*******11/*******зэргийг*******бүхэлд*******нь*******шинжлэн*******судлав.
ҮНДЭСЛЭХ*******нь:
1.*******Нэхэмжлэгч*********************нь*******хариуцагч**************д*******холбогдуулан*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******үүрэгт*******үндсэн*******төлбөр*******6,400,000*******төгрөг,*******алданги*******3,200,000*******төгрөг,*******нийт*******9,600,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэл*******гаргасан,*******хариуцагч*******8,000,000*******төгрөгийг*******зөвшөөрч,*******алдангиас*******1,600,000*******төгрөгийг*******зөвшөөрөхгүй*******гэж*******маргасан.
2.*******Шүүх*******нэхэмжлэлийг*******хангаж*******шийдвэрлэв.
3.*******Зохигчийн*******тайлбар,*******талуудын*******хооронд*******2024*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******19-ний*******өдөр*******байгуулагдсан*******Өр*******барагдуулах*******гэрээ*******гэх*******баримтаар*******нэхэмжлэгч*********************нь*******2023*******оны*******11*******сард*******9,400,000*******төгрөгийн*******үнэ*******бүхий*******эмчилгээний*******тоног*******төхөөрөмж*******худалдах,*******хариуцагч*********************нь*******төлбөрийг*******хувааж*******төлөхөөр*******тохиролцсон,*******ийнхүү*******тохиролцсоны*******дагуу*******3,000,000*******төгрөгийг*******төлсөн,*******үлдэх*******6,400,000*******төгрөгийг*******төлөөгүй*******болох*******нь*******тогтоогдож*******байх*******ба*******талууд*******энэ*******талаар*******маргаагүй.
4.*******Зохигч*******нь*******тогтоогдож*******байгаа*******үйл*******баримтын*******талаар*******маргаагүй*******тул*******тэдний*******хооронд*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1-т:Худалдах-худалдан*******авах*******гэрээгээр*******худалдагч*******нь*******биет*******байдлын*******доголдолгүй,*******эрхийн*******зөрчилгүй*******хөрөнгө,*******түүнтэй*******холбоотой*******баримт*******бичгийг*******худалдан*******авагчийн*******өмчлөлд*******шилжүүлэх*******буюу*******бараа*******бэлтгэн*******нийлүүлэх,*******худалдан*******авагч*******нь*******худалдагчид*******хэлэлцэн*******тохирсон*******үнийг*******төлж,*******худалдан*******авсан*******хөрөнгөө*******хүлээн*******авах*******үүргийг*******тус*******тус*******хүлээнэ*******гэж*******заасан*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******харилцаа*******үүссэн*******гэж*******үзнэ.*******
4а.*******Худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******онцлог*******нь*******нэг*******этгээдээс*******нөгөө*******этгээдэд*******өмчлөх*******эрх*******шилжих*******учиртай*******бөгөөд*******худалдагч*******нь*******биет*******байдлын*******доголдолгүй,*******эрхийн*******зөрчилгүй*******хөрөнгө,*******түүнтэй*******холбоотой*******баримт*******бичгийг*******худалдан*******авагчийн*******өмчлөлд*******шилжүүлэх,*******худалдагч*******нь*******тохирсон*******үнийг*******төлж,*******худалдан*******авсан*******хөрөнгөө*******хүлээн*******авах*******үүрэг*******хүлээнэ.*******
5.*******Нэхэмжлэгч*******нь*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээгээр*******тохирсон*******хугацаанд*******үлдэгдэл*******төлбөрийг*******төлөх*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******тул*******үлдэгдэл*******төлбөрийг,*******гэрээгээр*******тохиролцсон*******алдангийн*******хамт*******шаардсан*******гэж,
Хариуцагч*******нь*******алдангийн*******зарим*******хэсгийг*******төлөх*******боломжгүй*******гэж*******тус*******тус*******тайлбарласан.
6.*******Иргэний*******хуулийн*******232*******дугаар*******зүйлийн*******232.3-т*******Хуульд*******өөрөөр*******заагаагүй*******бол*******анзын*******гэрээг*******бичгээр*******хийнэ,*******232*******дугаар*******зүйлийн*******232.4-т:Анз*******нь*******торгууль,*******алданги*******гэсэн*******төрөлтэй*******байна.*******Анзын*******нийт*******дүн*******гүйцэтгээгүй*******үүргийн*******үнийн*******дүнгийн*******50*******хувиас*******хэтэрч*******болохгүй,*******232.6-т*******Хууль*******болон*******гэрээнд*******заасан*******хугацаа*******хэтрүүлсэн*******тал*******нь*******хоног*******тутамд*******гүйцэтгээгүй*******үүргийн*******үнийн*******дүнгийн*******0,5*******хувиас*******хэтрэхгүй*******хэмжээгээр*******төлөхөөр*******тогтоосон*******анзыг*******алданги*******гэнэ*******гэж*******тус*******тус*******заажээ.*******
6а.Хэрэгт,*******талуудын*******хооронд*******2024*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******19-ний*******өдөр*******байгуулагдсан*******Өр*******барагдуулах*******гэрээ*******авагдсан,*******уг*******гэрээгээр*******хариуцагч*******нь*******үлдэх*******төлбөр*******6,400,000*******төгрөгийг*******2024.04.19-2024.05.03-ны*******өдрийн*******хугацаанд*******төлөх,*******хугацаандаа*******төлөөгүй*******тохиолдолд*******хоног*******тутамд*******гүйцэтгээгүй*******үүргийн*******үнийн*******дүнгийн*******0,5*******хувийн*******алданги*******төлөхөөр*******тохиролцсон*******байна.*******/хх*******2/
6б.Үүнээс*******үзэхэд*******талууд*******тогтоосон*******хугацаанд*******үүргээ*******гүйцэтгээгүй*******тохиолдолд*******алданги*******төлөх*******талаар*******бичгээр*******тохиролцсон*******нь*******дээр*******дурдсан*******хуульд*******нийцсэн*******байх*******ба*******хариуцагч*******нь*******гэрээгээр*******тохиролцсон*******алдангийн*******зарим*******хэсгийг*******төлөхгүй*******гэх*******татгалзлын*******үндэслэлийг*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25*******дугаар*******зүйлийн*******25.2.2,*******38*******дугаар*******зүйлийн*******38.1-т*******заасны*******дагуу*******баримтаар*******нотлох*******үүргээ*******хэрэгжүүлээгүй*******гэж*******үзэх*******үндэслэлтэй.*******
7.Зохигчийн*******тайлбар,*******хэрэгт*******авагдсан*******баримтаар*******нэхэмжлэгч*********************нь*******худалдан*******авагчийн*******өмчлөлд*******хөрөнгийг*******шилжүүлэх*******үүргээ*******биелүүлсэн,*******хариуцагч*******Б.Энхжаргал*******нь*******худалдагчид*******хэлэлцэн*******тохирсон*******үнийг*******төлөх*******үүргээ*******биелүүлээгүй,*******тэрээр*******гэрээгээр*******тохирсон*******төлбөр*******төлөх*******хугацааг*******хэтрүүлсэн*******болох*******нь*******тогтоогдож*******байна*******гэж*******үзэх*******үндэслэлтэй.*******
8.Иймд*******хариуцагч**************аас*******худалдах,*******худалдан*******авах*******гэрээний*******үлдэгдэл*******төлбөр*******6,400,000*******төгрөг,*******гэрээгээр*******тохиролцсон*******алданги*******3,200,000*******төгрөг,*******нийт*******9,600,000*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч**************д*******олгож*******шийдвэрлэв.
9.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.1-т*******зааснаар*******хариуцагч*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******хангасан*******хэмжээгээр*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийг*******хариуцах*******үүрэгтэй*******тул*******хариуцагчаас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******168,550*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгчид*******олгож,*******нэхэмжлэгчээс*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******урьдчилан*******төлсөн*******168,550*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээх*******нь*******зүйтэй.
Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.1,*******115.2.1,*******116,*******118-т*******заасныг*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:
1.*******Иргэний*******хуулийн*******243*******дугаар*******зүйлийн*******243.1,*******232*******дугаар*******зүйлийн*******232.6-т*******заасныг*******баримтлан*******хариуцагч**************аас*******9,600,000*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч**************д*******олгосугай.
2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******56*******дугаар*******зүйлийн*******56.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1-т*******заасныг*******тус*******тус*******баримтлан*******хариуцагч**************аас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******168,550*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч**************д*******олгож,*******нэхэмжлэгчээс*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******урьдчилан*******төлсөн*******168,550*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээсүгэй.
3.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******заасныг*******баримтлан*******зохигч,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардан*******авсан*******өдрөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Нийслэлийн*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******тайлбарласугай.
4.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.2,*******119.4,*******119.5,*******119.7-т*******заасныг*******баримтлан*******шийдвэр*******танилцуулан*******сонсгомогц*******хүчинтэй*******болох*******ба*******уг*******өдрөөс*******14*******хоног*******өнгөрснөөс*******хойш*******зохигч,*******тэдний*******төлөөлөгч,*******өмгөөлөгч*******нь*******14*******хоногийн*******дотор*******шүүхэд*******хүрэлцэн*******ирж*******шийдвэрийг*******өөрөө*******гардан*******авах*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******нь*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолоход*******саад*******болохгүй*******бөгөөд*******шүүх*******хуралдаанд*******оролцоогүй*******талд*******шийдвэрийг*******гардуулсан,*******эсхүл*******хүргүүлснээр*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолохыг*******дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ*******Б.ЦОЛМОНГЭРЭЛ