| Шүүх | 2025 - Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | О.Аззаяа |
| Хэргийн индекс | 182/2024/03261/И |
| Дугаар | 191/ШШ2025/01156 |
| Огноо | 2025-02-07 |
| Маргааны төрөл | Гүйцэтгэгчийн эд хөрөнгө үнэлсэн маргаан, |
2025 - Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн Шийдвэр
2025 оны 02 сарын 07 өдөр
Дугаар 191/ШШ2025/01156
2025 02 07 191/ШШ2025/01156
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүгч О.Аззаяа даргалж, тус шүүх хуралдааны танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар:
Нэхэмжлэгч: Ч байрлах, ******* ХХК /РД:*******/,
Нэхэмжлэгч: Ч тоотод оршин суух, ******* овогт ******* ******* /РД:*******/ нарын нэхэмжлэлтэй,
Хариуцагч: С байрлах ******* холбогдох,
Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд: Х байрлах, /РД:/,
Нэхэмжлэлийн шаардлага: Хөрөнгийн хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.
Шүүх хуралдааны оролцогчид:
Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , ,
Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , ,
Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар оролцов.
/Нэхэмжлэгчийн эзгүйд хэргийг хянан лэв/
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгч ******* ХХК, Ц.******* нар нь ******* холбогдуулан хөрөнгийн г хүчингүй болгуулахаар нэхэмжлэл гаргасан.
Нэхэмжлэгч нар нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлсон. Үүнд:
1.1. ******* газраас 2024 оны 05 дугаар сарын 06-ны өдөр Ц.*******, , нарт ирүүлсэн 2024 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-119/10711 тоот албан бичигт Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 7544 дугаар шүүгчийн захирамжаар Ц.*******, , , нараас 448.354.764 төгрөг гаргуулж ХЗХ-д олгохоор лэсэн.
Мөн ******* газраас 2024 оны 05 дугаар сарын 06-ны өдөр ******* ХХК-д ирүүлсэн 2024 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-119/10716 тоот албан бичигт Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 7506 дугаар шүүгчийн захирамжаар ******* ХХК, , нараас 286.988.093 төгрөг гаргуулж ХЗХ-д олгохоор лэсэн.
Мөн ******* газраас 2024 оны 05 дугаар сарын 06-ны өдөр , нарт ирүүлсэн 2024 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-119/10717 тоот албан бичигт Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 7506 дугаар шүүгчийн захирамжаар ******* ХХК, , нараас 286.988.093 төгрөг олгохоор лэсэн дагуу барьцааны үл хөдлөх хөрөнгүүдэд -******* ХХК, ХХК-иудын хийсэн тэй санал нийлэхгүй байх тул дараах нэхэмжлэл гарган хүргүүлж байна. Үүнд:
1. ******* Шүүхийн газрын 119-р тойргийн гүйцэтгэгч, ахмад гийн захиалгаар ХХК, -******* ХХК-ийн хийсэн хөрөнгийн г нь манай талаас барьцаанд тавьсан эд хөнгөргийг зах бодит үнэ ханшнаас хэт доогуур үнэлсэн Хөрөнгийн ний тухай хуулийн 4.1.4 дэх хэсэгт заасан бодитой байх зарчмыг зөрчсөн байна.
2. Эрхийн улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй 48.75 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай, ******* Ч тоот мөн Эрхийн улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй 80.0 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай, ******* Ч тоотуудад Хөрөнгийг г хийсэн ХХК-ийн тайланд Үл хөдлөх хөрөнгийн зах хандлагаар хийхдээ жишиг болгон авсан хөрөнгө нь байршил болон үнэ цэний хувьд бодит байдалтай нийцэхгүй, манай барьцааны үл хөдлөх хөрөнгийн үнэлэмжийг илт бууруулсан муу нөхцөлтэй байна.
Жишээ нь: ҮНЭГҮЙ.МН сайтын 2024-05-01-ний өдрийн Зарын дугааp: Их дэлгүүрийн баруун талд хотын төвд, 30мкв 2 өрөө байр зарна гэсэн https://www.unegui.mn/adv/ ikh-delguuriin-baruun-tald-khotyn-tovd-30mkv-2-orоо- bair-khudaldana/ линктэй зар байх бөгөөд уг байр нь 1950-иад онд ашиглалтад орсон 4 давхар байрны 4 давхарт байрлах цахилгаан шатгүй, үзэгдэх орчин хязгаарлагдмал, хуучны байр байх бөгөөд уг байрыг 250,000,000 буюу нэг м.кв нь 8.300.000 төгрөгөөр, мөн ҮНЭГҮЙ.МН сайтын 2024-04-20-ны өдрийн Зарын дугаар: Гал тогоо тусдаа 2 өрөө байр зарна гэсэн УБ Чингэлтэй, Чингэлтэй, Хopoo 3 https://www.unegui.mn/adv/ ikh-delguuriin-baruun-tald-khotyn-tovd-30mkv-2-oroo- bair-khudaldana/ линктэй зар байх бөгөөд уг байр нь 1950-иад онд ашиглалтад орсон 4 давхар байрны 3 давхарт байрлах 33.0 м.кв талбай бүхий цахилгаан шатгүй, үзэгдэх орчин хязгаарлагдмал, хуучны байр байх бөгөөд уг байрыг 220.000.000 буюу нэг м.кв нь 6.600.000 төгрөгөөр үнэлэгдэж байхад манай байгууллагын барьцааны хөрөнгө 2011 онд ашиглалтад орсон ******* Цогцолборын 13 давхарт байрлах 48.75 м.кв байрыг 286.160.000 буюу нэг м.кв нь 5,869,948.00 төгрөгөөр, мөн давхарт байрлах 80.0 м.кв байрыг 469.600.000 буюу нэг м.кв нь 5,870,000 төгрөгөөр тус тус үнэлж байгаа нь дээрх ний компанийн хийсэн нд эргэлзэхэд хүргэж байна.
Өөрөөр хэлбэл манай 2 байрны нийт талбай 128.75 м.кв байгаа бөгөөд дээрх 2 жишиг болгож авсан байрны дундаж үнээр бодоход 1 м.кв талбайгаас 3,160,000.0 буюу нийтдээ 406,850,000 төгрөгийн алдагдал хүлээхээр байна.
3. Эрхийн улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй 156.5 м.кв талбайтай, оффис, үйлчилгээний зориулалттай, ******* Ч тоотын Хөрөнгийг г хийсэн -******* ХХК-ийн тайланд жишиг болгон авсан хөрөнгө нь байршил болон үнэ цэнийн хувьд бодит байдалтай нийцэхгүй, манай барьцааны үл хөдлөх хөрөнгийн үнэлэмжийг илт бууруулсан муу нөхцөлтэй байна.
Жишээ нь: ҮНЭГҮЙ.МН сайтын 2024-05-10-ны өдрийн Зарын дугаар: Pearl tower-т 66 м.кв талбай зарна гэсэн https://www.unegui.mn/adv/ pearl-tower-t-66mkv-talbai/ линктэй зар байх бөгөөд уг байранд байрлах 66.0 м.кв талбай бүхий байр байх бөгөөд уг байрыг 425.000.000 буюу нэг м.кв нь 6,439,393.9 төгрөгөөр үнэдэгдэж байхад манай байгууллагын барьцааны хөрөнгө ******* Цогцолборын 5 давхарт байрлах 156,5 м.кв байрыг 915.210.100 буюу нэг м.кв нь 5,869,948.00 төгрөгөөр, мөн давхарт байрлах 80.0 м.кв байрыг 469.600.000 буюу нэг м.кв нь 5,847,987.8 төгрөгөөр үнэлж байгаа нь дээрх ний компанийн хийсэн нд эргэлзэхэд хүргэж байна. Өөрөөр хэлбэл энэ үнийн дүнгээс үзэхэд 1 м.кв-аас 591,406 буюу нийтдээ 92,555,039 төгрөгийн алдагдал хүлээхээр байна.
4. Барьцаанд тавьсан объектуудад салгаж авах боломжгүй нэмэлтээр суурилагдсан тоног төхөөрөмжийг нд оруулж тооцоогүй.
Иймд ******* газрын гүйцэтгэгчийн дээрх тэй холбоотой тогтоолыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байх тул хүчингүй болгож г дахин хийлгэх хүсэлтийг Шүүхийн тухай хуулийн 55 зүйлийн 55.7 дах хэсэгт заасны дагуу хүргүүлж байна. ******* газрын 2024 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-119/10711, 4-119/10716, 4-119/10717 тоот албан бичгээр ирүүлсэн мэдэгдэлд дурдсан хөрөнгийн г хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.
2. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчид шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа:
2.1. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 182/Ш32023/07544 дүгээр шүүгчийн захирамжаар Ц.*******, , . нараас 448.354.764 төгрөг гаргуулж ХЗХ-д олгохоор, ийг биелүүлээгүй тохиолдолд ийн өмчлөлийн Улаанбаатар хот Б тоот хаягт байршилтай, улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны зориулалттай 60 м.кв талбайтай үл хөдлөх хөрөнгө,
өмчлөлийн Ч тоот хаягт байршилтай улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны зориулалттай 48.75 м.кв талбайтай үл хөдлөх хөрөнгө, Ч тоот хаягт байршилтай улсын бүртгэлийн дугаартай орон сууцны зориулалттай 80 м.кв талбайтай үл хөдлөх хөрөнгө зэрэг хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулахаар лэсэн. Шийдвэр ажиллагаагаар төлбөр төлөгч Ц.*******, , , нарын үүргийн гүйцэтгэлд барьцаалсан н өмчлөлийн Чингэлтэй дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах улсын бүртгэлийн , дугаарт бүртгэлтэй үл хөдлөх хөрөнгүүдийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 119/05, 119/06 дугаар битүүмжлэх тогтоолоор, 2024 оны 04 дүгээр сарын 09-ний өдрийн 119/09, 119/10 дугаар хураах тогтоолуудаар тус тус битүүмжлэн хураасан.
Хураасан хөрөнгөд үнийн санал ирүүлэх тухай мэдэгдлийг талуудад 2024 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн албан бичгээр мэдэгдэхэд төлбөр төлөгч, эд хөрөнгийн өмчлөгч эрхийн улсын дугаар бүртгэлтэй эд хөрөнгийг 477.750.000 төгрөгөөр, эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй эд хөрөнгийг 784.000.000 төгрөгөөр, ******* ХХК-иас эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй эд хөрөнгийг 477.750.000 төгрөгөөр, эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй эд хөрөнгийг 784.000.000 төгрөгөөр, төлбөр авагч ХЗХ нь эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй эд хөрөнгийг 137.176.496 төгрөгөөр, эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй эд хөрөнгийг 225.110.148 төгрөгөөр үнэлж хариу ирүүлсэн. Ц.*******, нараас үнийн санал ирээгүй. Үнийн саналууд зөрсөн тул ХХК-ийн шинжээч шинжээчээр томилоход эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй үл хөдлөх хөрөнгийг 286.160.000 төгрөгөөр, эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй үл хөдлөх хөрөнгийг 469.600.000 төгрөгөөр тус тус үнэлсэн.
Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 182/Ш32023/07506 дугаар шүүгчийн захирамжаар ******* ХХК, , нараас 286.988.093 төгрөг гаргуулж ХЗХ-д олгохоор, ийг биелүүлээгүй тохиолдолд ******* ХХК-ийн өмчлөлийн Ч тоот хаягт байршилтай улсын бүртгэлийн дугаартай үйлчилгээний зориулалттай 156.5 м.кв талбайтай үл хөдлөх хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангуулахаар лэжээ.
Шийдвэр ажиллагаагаар төлбөр төлөгч ******* ХХК, , нарын үүргийн гүйцэтгэлд барьцаалсан ******* ХХК-ийн өмчлөлийн Чингэлтэй дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй үл хөдлөх хөрөнгийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 119/07 дугааp битүүмжлэх тогтоолоор, 2024 оны 04 дүгээр сарын 09-ний өдрийн 119/08 дугаар хураах тогтоолоор тус тус битүүмжлэн хураасан.
Хураасан хөрөнгөд үнийн санал ирүүлэх тухай мэдэгдлийг талуудад 2024 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн албан бичгээр мэдэгдэхэд төлбөр төлөгч, эд хөрөнгийн өмчлөгч ******* ХХК 1.533.700.000 төгрөгөөр, төлбөр авагч ХЗХ нь 213.848.094 төгрөгөөр үнэлж хариу ирүүлсэн , нараас үнийн санал ирээгүй. Үнийн саналууд зөрсөн тул -******* ХХК-ийн шинжээч шинжээчээр томилоход эрхийн улсын дугаарт бүртгэлтэй үл хөдлөх хөрөнгийг 915.210.100 төгрөгөөр үнэлсэн.
Шинжээчийн тогтоосон г талуудад 2024 оны 5 дугаар сарын 01-ний өдрийн албан бичгээр мэдэгдсэн. Шийдвэр гүйцэтгэгч нь Шүүхийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.1, 55 дугаар зүйлийн 55.1, 55.2 дахь заалтуудыг зөрчөөгүй, шинжээчийн гаргасан хөрөнгийн ний тайлан нь Хөрөнгийн ний тухай хуулийн 8 дугаар зүйлд нийцэж байх ба тус газраас явуулсан ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан байх тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.
3. Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд ХЗХ-ны итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчид шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:
3.1. Нэхэмжлэгч ******* ХХК болон Ц.******* нар нь 2020 онд гэрээ байгуулж манай байгууллагаас өндөр зээл авч барьцааны гэрээ үйлдсэн бөгөөд тус асуудлаар удаа дараа шаардлага гаргаж 3 жилийн хугацаа өнгөрч улмаар зээлдэгч нартай Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны эвлэрүүлэн зуучлалд эвлэрлийн гэрээ байгуулж 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 7544 дугаар шүүгчийн захирамж, 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 7506 дугаар шүүгчийн захирамжаар тус тус хариуцагч нараас нийт 735,342,857 төгрөг гаргуулж ХЗХ-д олгохоор лэсэн. Улмаар хариуцагч нар ийг сайн дураар биелүүлээгүй тул албадан хуудас үйлдүүлж 2023 оны 11 дүгээр сард ******* шилжүүлж 119 дүгээр тойргийн гүйцэтгэгч, ахмад д хуваарилагдаж ажиллагаа явагдаж эхэлсэн. Шийдвэр гүйцэтгэгчийн зүгээс Шүүхийн тухай хуульд заасныг үндэслэн дэс дарааллын дагуу ажиллагааг явуулж ирсэн. Дээрх гэрээ нь барьцааны гэрээтэй байх тул барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэл хангах зорилгоор 2024 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдөр талуудад үнийн санал ирүүлэх тухай албан тоотыг ирүүлсэн. Талууд зах г харгалзаж үнийн саналыг хүргүүлсэн боловч зээлдэгч нар барьцаа хөрөнгийг зах нээс хэт өндрөөр үнэлсэн байх тул Шүүхийн тухай хуулийн 42.1, 55.2 дах хэсэгт заасныг үндэслэн хөндлөнгийн ний байгууллагаар хөрөнгийн хийлгүүлэхээр томилсон байна. Ахмад нь хөрөнгийн ний ХХК болон -******* ХХК тус тус томилж холбогдох хууль, дүрэм журмыг сануулан барьцаа хөрөнгөд хийлгүүлсэн бөгөөд нэхэмжлэлийн үндэслэл хэсэгт байх үнэгүй.мн сайтын мэдээллийг тавьсан байх нь ний байгууллагын дүгнэлтийг үгүйсгэх үндэслэлгүй юм. Тус хэрэгт авагдсан ний тайлан нь холбогдох хууль, дүрэм журмыг баримтлан тогтоосон байх бөгөөд гүйцэтгэгч, ахмад гийн зүгээс 2 өөр ний байгууллага томилсон байгаа нь зах бодит г гаргахад чухал ач холбогдолтой гэж харж байна. Мөн ******* ХХК болон Ц.******* нар нь энэ хугацаанд манай ХЗХ-оос дахин зээл авах, барьцаа хөрөнгө чөлөөлүүлэх зэрэг хүсэлтүүдийг удаа дараа тавьсаар ирсэн бөгөөд манай компанийн зүгээс хүсэлтүүдийг хүлээн авч лээгүйн улмаас ажиллагаанд саад учруулна, удаашруулна гэх зэргээр удаа дараа дарамт учруулж ирсэн бөгөөд тус үйлдлүүдээ ч энэхүү нэхэмжлэлээр баталж байгаа харагдаж байна. Иймд дээрх гэрээ байгуулснаас хойш 4 жилийн хугацаа өнгөрч манай компанийн зүгээс хүүг бууруулах, эвлэрэн хэлэлцэх зэрэг бүхий л боломжоор хангаж ирсэн боловч өнөөдрийг хүртэл манай компанийн эрх ашгийг ноцтой зөрчиж учруулсан хохирлоо нөхөн төлөхөөс удаа дараа санаатайгаар зайлсхийж байх тул дээрх үндэслэлгүй нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.
4. Нэхэмжлэгчээс дараах нотлох баримтыг шүүхэд гаргаж өгсөн. Үүнд:
4.1. Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар /1-р хх 5/,
4.2. ******* газрын 2024.05.01-ний өдрийн 4-119/10717, 4-119/10716, 4-119/10711 дугаар мэдэгдлүүд /1-р хх 6-8, 18, 76, 109/
4.3. Улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт /1-р хх 9/,
4.4. Итгэмжлэл /1-р хх 12, 2-р хх 159/.
5. Хариуцагч нараас дараах нотлох баримтыг шүүхэд гаргаж өгсөн. Үүнд:
5.1. Итгэмжлэл /1-р хх 13, 2-р хх 184, 215/,
5.2. Хариу тайлбар /1-р хх 161-163/,
5.3. Шийдвэр ажиллагааг үүсгэх тухай 2023.11.15-ны өдрийн 23301359, 23301360 дугаар тогтоолууд /1-р хх 173, 2-р хх 21/
5.4. оос Ц.*******д олгосон итгэмжлэл /1-р хх 174-175/
5.5. ******* газрын 2024.01.12-ны өдрийн 119/05, 119/06, 119/07 дугаар Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай тогтоолууд, гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл /1-р хх 176-183, 2-р хх 22-24/
5.6. ******* газрын Хөрөнгийн эрх түдгэлзүүлэх тухай 2024.04.10-ны өдрийн 119/11, 119/12 дугаар тогтоолууд, албан бичиг /1-р хх 184-185, 2-р хх 25, 28/
5.7. Чингэлтэй дүүргийн улсын бүртгэлийн хэлтсийн 2024.04.12, 2024.04.13-ны өдрийн албан бичиг, хавсралт /1-р хх 186-188, 2-р хх 26-27/
5.8. ******* газрын 2024.04.09-ний өдрийн 119/08, 119/09, 119/10 дугаар Эд хөрөнгө хураах тухай тогтоолууд, гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл /1-р хх 189-194, 2-р хх 29-31/
5.9. ******* газрын 2024.04.10-ны өдрийн 4-119/8685, 4-119/8684, 4-119/8683, 4-119/8681, 4-119/8682 дугаар үнийн санал ирүүлэх тухай албан бичгүүд, гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл /1-р хх 194-197, 2-р хх 32-33/
5.10. Ш.Мандухай, ******* ХХК, ХЗХ нараас хүргүүлсэн үнийн санал /1-р хх 198-200, 2-р хх 34-35/
5.11. Шинжээч томилох тухай 2024.04.19-ний өдрийн 4/131, 4/433 дугаар тогтоол /1-р хх 201, 2-р хх 36/
5.12. ний тайлан хүлээлцсэн баримт /1-р хх 202, 2-р хх 39/
5.13. Шинжээчид хууль тайлбарласан баримт /1-р хх 203-204, 2-р хх 37-38/
5.14. ХХК-ийн 2024.04.30-ны өдрийн Ш-4/6 дугаар Хөрөнгийн ний тайлан /1-р хх 205-248/
5.15. Шийдвэр гүйцэтгэгчийн тэмдэглэл /1-р хх 249, 2-р хх 10, 75, 83/
5.16. ******* газрын 2024.05.01-ний өдрийн 4-119/10710, 4-119/10711, 4-119/10712, 4-119/10716, 4-119/10717, 4-119/10718 дугаар мэдэгдлүүд /2-р хх 1-3, 76-78/
5.17. гаас Ц.*******д олгосон итгэмжлэл /2-р хх 4/
5.18. Анхны албадан дуудлага худалдаа явуулах тухай 2024.05.20-ны өдрийн 6/6, 6/7, 6/8 дугаар тогтоолууд / 2-р хх 5-6, 79/
5.19. ******* газрын 2024.05.22-ны өдрийн 4-119/12736, 4-119/12737, 4-119/12738, 4-119/12733, 4-119/12735, 4-119/12734 дугаар мэдэгдлүүд, албан бичиг /2-р хх 7-9, 11, 80-82, 84/
5.20. -******* ХХК-ийн 2024.04.29-ний өдрийн 15/Ш дугаар Хөрөнгийн ний тайлан /2-р хх 40-74/.
6. Нэхэмжлэгч, хариуцагч нараас давхардуулан дараах баримтыг шүүхэд гаргасан. Үүнд:
6.1. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023.06.09-ний өдрийн 182/ШЗ2023/07544, 182/ШЗ2023/07506 дугаар Эвлэрлийн гэрээг баталгаажуулах тухай шүүгчийн захирамжууд /1-р хх 99-108, 145-147, 152-154/
6.2. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023.11.03-ны өдрийн 182/ШЗ2023/14092 дугаар Шүүгчийн захирамжийг албадан гүйцэтгүүлэх тухай шүүгчийн захирамж /1-р хх 148/
6.3. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023.11.03-ны өдрийн 182/ГХ2023/01047 дугаар хуудас /1-р хх 149/
6.4. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023.11.03-ны өдрийн 182/ШЗ2023/14149 дугаар Шүүгчийн захирамжийг албадан гүйцэтгүүлэх тухай шүүгчийн захирамж /1-р хх 150/
6.5. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023.11.03-ны өдрийн 182/ГХ2023/01056 дугаар хуудас /1-р хх 151, 164-172 2-р хх 12-20/.
7. Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд ХКХ-с дараах нотлох баримтыг шүүхэд гаргаж өгсөн. Үүнд:
7.1. Улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар /2-р хх 86/
7.2. Итгэмжлэл / 2-р хх 87, 108, 216, 3-р хх 7/
7.3. Нэгжийн зөвшөөрлийн гэрчилгээний хуулбар /2-р хх 88-91/
7.4. Хариу тайлбар /2-р хх 109/.
8. Шүүхээс нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн хүсэлтээр үнэгүй.мн сайтад тавигдсан зар гэх https://www.unegui.mn/adv/ ikh-delguuriin-baruun-tald-khotyn-tovd-30mkv-2-orоо- bair-khudaldana/ гэх, Зарын дугаар: Pearl tower-т 66 м.кв талбай зарна гэсэн https://www.unegui.mn/adv/ pearl-tower-t-66mkv-talbai/ гэх, https://www.unegui.mn/adv/_gal-togoo-tusdaa-2-oroo-bair-zarna/ гэх холбоосуудаар нэвтэрч үзлэг хийж тэмдэглэлээр бэхжүүлсэн. Мөн нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн өмгөөлөгчийн хүсэлтээр ХЗХ-с ны дүрмийг гаргуулсан. /2-р хх 118-132, 171-182/
ҮНДЭСЛЭХ нь:
1. Нэхэмжлэгч ******* ХХК, Ц.******* нарын хөрөнгийн г хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй гэж үзлээ.
Нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч 2025.01.16-ны өдөр хэргийг өөрийн эзгүйд лүүлэх тухай хүсэлтийг бичгээр ирүүлсэн.
Нэхэмжлэгч Ц.*******, нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн өмгөөлөгч Л.Энхбаясгалан нар шүүх хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр ирээгүй бөгөөд хариуцагч болон бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нарын хүсэлтээр шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.1, 100.2-т зааснаар хэргийн нотлох баримт болон бусад нөхцөл байдлыг харгалзан нэхэмжлэгч, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч, төлөөлөгчийн эзгүйд хэргийг хянан лэсэн болно.
2. Нэхэмжлэгч ******* ХХК, Ц.******* нар нь дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ тодорхойлсон. Үүнд: ******* газрын 2024.05.01-ний өдрийн 4-119/10716, 4-119/10717 тоот албан бичгээр ирүүлсэн эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай, Ч тоот хаягт байрлах 156.5 м.кв талбайтай, оффис, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийг үнэлсэн -******* ХХК-ийн ,
мөн 2024.05.01-ний өдрийн 4-119/10711 тоот албан бичгээр ирүүлсэн эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай, Ч тоот хаягт байрлах 48.75 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө, эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай, Ч тоот хаягт байрлах 80 м.кв талбайтай, орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгүүдийг үнэлсэн ХХК-ийн нь тус тус үл хөдлөх хөрөнгүүдийг зах бодит үнэ ханшаас хэт доогуур үнэлсэн, зах хандлагаар хийхдээ жишиг болгон авсан хөрөнгө нь байршил болон үнэ цэний хувьд бодит байдалтай нийцэхгүй, хөрөнгийн бодитой байх зарчмыг зөрчсөн тул Шүүхийн тухай хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.7-д заасны дагуу нүүдийг хүчингүй болгуулахаар шаардах эрхтэй гэж тодорхойлсон.
3. Хариуцагч нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрч дараах үндэслэлээр үгүйсгэсэн. Үүнд: Шийдвэр гүйцэтгэгч нь Шүүхийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.1, 55 дугаар зүйлийн 55.1, 55.2 дахь заалтуудыг зөрчөөгүй, шинжээчийн гаргасан хөрөнгийн ний тайлан нь Хөрөнгийн ний тухай хуулийн 8 дугаар зүйлд нийцэж байх ба тус газраас явуулсан ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан гэж тайлбарласан.
4. Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд ХЗХ нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг дараах үндэслэлээр үгүйсгэсэн. Үүнд: Шийдвэр ажиллагаа хуульд заасны дагуу явагдсан, хөрөнгийн ний тайлан нь холбогдох хууль дүрэм журмыг баримтлан зах үнэ ханшийг бодитоор тогтоосон, нэхэмжлэгч нар ажиллагаанд саад учруулж төлбөрөө төлөхөөс зайлсхийх зорилгоор үндэслэлгүй нэхэмжлэл гаргасан гэж тайлбарласан.
5. Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна. Үүнд:
5.1. Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 182/ШШ2023/07544 дугаар Эвлэрлийн гэрээг баталгаажуулах тухай шүүгчийн захирамжаар:
Эвлэрүүлэн зуучлалын тухай хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.2 дахь хэсэгт зааснаар өргөдөл гаргагч ХЗХ нь уригдагч тал Ц.*******, , , нарт холбогдуулан гэрээний үүрэгт 448,354,764 төгрөг гаргуулах, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар нэхэмжилж уригдсан тал Ц.*******, , нар нь өргөдлийн шаардлага болох 448,354,764 төгрөгийг 2023 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдөр 5,000,000 төгрөг, 2023 оны 06 дугаар сарын 20-ны өдөр 10,000,000 төгрөг, 2023 оны 07 дугаар сарын 20-ны өдөр 15,000,000 төгрөг, 2023 оны 08 дугаар сарын 20-ны өдөр 30,000,000 төгрөг, 2023 оны 09 дүгээр сарын 20-ны өдөр 40,000,000 төгрөг, 2023 оны 10 дугаар сарын 20-ны өдөр 348,354,764 төгрөгийг ХЗХ-д бүрэн төлж барагдуулахаар тохиролцож, дээрх тохиролцсон хугацаанд төлбөрийг төлж төлөөгүй тохиолдолд барьцааны гэрээний дагуу ийн өмчлөлийн Ү-2205047063 дугаартай Б тоот хаягт байрлах 60 м.кв талбай бүхий, 2 өрөө үл хөдлөх эд хөрөнгө, н өмчлөлийн дугаартай Ч тоот хаягт байрлах, 48,75 м.кв талбай бүхий, 1 өрөө үл хөдлөх хөрөнгө, дугаартай Ч тоот хаягт байрлах, 80 м.кв талбай бүхий, 2 өрөө үл хөдлөх эд хөрөнгүүдээс үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар харилцан тохиролцсон 2023 оны 05 дугаар сарын 26-ны өдрийн ЗА дугаар эвлэрлийн гэрээг баталгаажуулж лэжээ. /1-р хх 168-172/
Улмаар Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны Шүүхийн ийг албадан тухай 2023 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 14149 дугаар шүүгчийн захирамж, 2023 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 182/ГХ2023/01056 дугаар хуудасны дагуу төлбөр төлөгч Ц.*******, , , нарт холбогдох 23301359 дугаар ажиллагааг үүсгэсэн нь өнөөг хүртэл дуусгавар болоогүй байгаа, ажиллагааны дагуу төлбөр төлөгчөөс мөнгөн төлбөрийг төлбөр авагчид бүрэн шилжүүлсэн үйл баримт тогтоогдоогүй тул төлбөр төлөгчийн үүрэг хэвээр байна. /1-р хх-н166-167, 173/
5.2. Мөн Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 182/ШШ2023/07506 дугаар Талуудын эвлэрлийг баталгаажуулах тухай шүүгчийн захирамжаар:
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 741 дүгээр зүйлийн 741.7- д зааснаар эвлэрэлд өргөдөл гаргагч ХЗХ-ны өргөдлийн шаардлага 286,988,093 төгрөгийг уригдсан тал ******* ХХК, , нар 2023 оны 05 сарын 30-ны өдөр 5,000,000 төгрөг, 2023 оны 06 сарын 30-ны өдөр 10,000,000 төгрөг, 2023 оны 07 сарын 30-ны өдөр 15,000,000 төгрөг, 2023 оны 08 сарын 30-ны өдөр 30,000,000 төгрөг, 2023 оны 09 сарын 30-ны өдөр 40,000,000 төгрөг, 2023 оны 10 сарын 30-ны өдөр 186,988,093 төгрөгөөр төлж барагдуулахаар, дээрх тохиролцсон хугацаанд төлбөрийг төлж барагдуулаагүй тохиолдолд барьцааны гэрээний дагуу ******* ХХК-ийн өмчлөлийн дугаартай Ч тоот хаягт байршилтай, 156,5 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийн үнийн дүнгээс үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахыг харилцан тохиролцсон эвлэрлийн гэрээг баталгаажуулж лэжээ. /2-р хх 16-20/
Улмаар Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны Шүүхийн ийг албадан тухай 2023 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 14092 дугаар шүүгчийн захирамж, 2023 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 182/ГХ2023/01047 дугаар хуудасны дагуу төлбөр төлөгч ******* ХХК, , нарт холбогдох 23301360 дугаар ажиллагааг үүсгэсэн нь өнөөг хүртэл дуусгавар болоогүй байгаа, ажиллагааны дагуу төлбөр төлөгчөөс мөнгөн төлбөрийг төлбөр авагчид бүрэн шилжүүлсэн үйл баримт тогтоогдоогүй тул төлбөр төлөгчийн үүрэг хэвээр байна. /2-р хх-н 12-15, 21/
5.3. Хариуцагч байгууллага нь Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 182/ГХ2023/01056 дугаар хуудасны дагуу барьцаа хөрөнгө болох:
н өмчлөлийн Ч тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай 48,75 м.кв талбай бүхий, 1 өрөө орон сууцыг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 119/06 дугаар эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай,
н өмчлөлийн Ч тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай 80 м.кв талбай бүхий, 2 өрөө орон сууцыг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 119/07 дугаар эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай тогтоолоор тус тус битүүмжилж,
2024 оны 04 дүгээр сарын 09-ний өдрийн 119/09, 119/10 дугаар Эд хөрөнгө хураах тухай тогтоолуудаар хураасан нь Шүүхийн тухай хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.4, 54 дүгээр зүйлийн 54.1 дэх хэсэгт заасанд тус тус нийцжээ. /1-р хх-ийн 176-177, 179-182, 189-192/
5.4. Мөн Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны 2023 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 182/ГХ2023/01047 дугаар хуудасны дагуу барьцаа хөрөнгө болох:
******* ХХК-ийн өмчлөлийн улсын бүртгэлийн дугаартай Ч тоот хаягт байршилтай, 156,5 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 119/07 дугаар эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай тогтоолоор тус тус битүүмжилж,
2024 оны 04 дүгээр сарын 09-ний өдрийн 119/08 дугаар Эд хөрөнгө хураах тухай тогтоолоор хураасан нь Шүүхийн тухай хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.4, 54 дүгээр зүйлийн 54.1 дэх хэсэгт заасанд тус тус нийцжээ. /2-р хх-ийн 22-23, 29-30/
5.4. Шийдвэр байгууллагаас үл хөдлөх эд хөрөнгийн албадан дуудлага худалдааны доод үнийг тогтоох зорилгоор талуудаас үнийн санал авсан боловч талууд үнийн талаар тохиролцоогүй, үүнтэй холбоотойгоор хариуцагч нь
н өмчлөлийн Ч тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай, 48,75 м.кв талбай бүхий, 1 өрөө,
Ч тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай, 80 м.кв талбай бүхий, 2 өрөө орон сууцны хөрөнгийн г тогтоолгохоор 2024 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 4/131 дугаар тогтоолоор шинжээчээр ХХК-ийн чин ,
******* ХХК-ийн өмчлөлийн Ч тоот хаягт байршилтай, улсын бүртгэлийн дугаартай, 156,5 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийн г тогтоолгохоор 2024 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 4/133 дугаар тогтоолоор шинжээчээр ХХК-ийн чин шинжээчээр тус тус томилсон нь Шүүхийн тухай хуулийн 42, 55 дугаар зүйлд нийцсэн байна. /1-р хх-ийн 194-201, 2-р хх-н 32-36/
5.5. Хөрөнгийн ний ХХК нь хураагдсан хөрөнгө болох Ч тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай, 48,75 м.кв талбай бүхий, 1 өрөө орон сууцыг 286,160,000 төгрөгөөр,
Ч тоот хаягт байрлах, улсын бүртгэлийн дугаартай, 80 м.кв талбай бүхий, 2 өрөө орон сууцыг 469,600,000 төгрөгөөр,
Хөрөнгийн ний ******* ХХК нь хураагдсан хөрөнгө болох Ч тоот хаягт байршилтай, улсын бүртгэлийн дугаартай, 156,5 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгийг 915,210,100 төгрөгөөр тус тус үнэлж, төлбөр төлөгч, төлбөр авагч нарт ний мэдэгдлийг 2024.05.06-ны өдөр Монгол шуудангаар хүргүүлсэн байна. /1-р хх-ийн 205-248, 2-р хх-н 1-3,40-74, 76-78/.
Нэхэмжлэгч нар ний мэдэгдлийг хүлээн авч 2024 оны 05 сарын 13-ны өдөр шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан нь Шүүхийн тухай хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.7 дахь хэсэгт заасан хугацаанд гаргажээ.
5.6. Хөрөнгийн ний ХХК, ******* ХХК нар нь Хөрөнгийн ний тухай хуульд заасан арга, аргачлалын дагуу г тогтоосон байх бөгөөд уг хуульд нийцээгүй гэх үндэслэл хэргийн баримтаар тогтоогдоогүй.
Тодруулбал, ХХК-н шинжээч хийхдээ өртгийн хандлага, орлогын хандлага болон зах хандлагын аргыг,
******* ХХК-н шинжээч хийхдээ өртгийн хандлага болон зах хандлагын аргыг тус тус ашигласан байх бөгөөд шинжээчид аль аль нь зах хандлагаар тооцсон г бодит байдалд илүү нийцнэ гэж үзсэн байна.
г тогтоохдоо ний зүйлтэй ойр нэг дүүрэг хорооны ижил хийцлэлтэй, тоноглолтой, ойролцоо онд ашиглалтад орсон, ижил зориулалтаар ашиглагдаж буй хамгийн бага ялгаа үүсгэх үл хөдлөх эд хөрөнгийг харьцуулан жишиж, тохируулга хийсэн нь Хөрөнгийн ний тухай хуулийн 8 дугаар зүйлд нийцсэн байна.
6. Нэхэмжлэгч нар нь зах бодит үнэ ханшаас хэт доогуур үнэлсэн, шинжээчид зах хандлагын аргыг ашиглахдаа жижиг болгон авсан хөрөнгө нь байршил болон үнэ цэнийн хувьд бодит байдалтай нийцэхгүй гэх тайлбараа нотлох үүднээс үнэгүй.мн сайтад тавигдсан мэдээлэлд үзлэг хийлгэх хүсэлт гаргасан.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1-д зааснаар хэрэг хянан лэхэд ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлыг тодруулахын тулд шүүх үзлэг хийх байдлаар үйл баримтыг тогтоож болно.
Шүүхээс https://www.unegui.mn/adv/ pearl-tower-t-66mkv-talbai/ гэх линкээр нэвтрэн үзлэг хийж нотлох баримтыг бэхжүүлсэн. /2-р хх-н 121-132/
Гэвч хөрөнгийн чний эрхтэй буюу тусгай мэдлэг бүхий шинжээчийн жишиг хөрөнгүүдэд тохируулга хийн гаргасан г сайтад тавигдсан зарын мэдээллээр үгүйсгэх боломжгүй байна.
Түүнчлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.2-т зохигч, түүний төлөөлөгч нь хэргийн үйл баримт, гэм буруу байгаа эсэхийг нотлох буюу үгүйсгэх замаар мэтгэлцэх эрхтэй, мөн хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1-д хэргийн оролцогч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлага, түүнийг үгүйсгэх татгалзах үндэслэл, тайлбар түүнтэй холбоотой баримтыг цуглуулах, гаргаж өгөх үүрэгтэй гэж заасан.
Нэхэмжлэгч нар нь нэхэмжлэлийн шаардлагаа нотлох үүрэгтэй боловч Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1-д зааснаар нотлох баримтаар нотлох үүргээ хэрэгжүүлээгүй болно.
Иймд хөрөнгийн г хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэгч нарын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж үзлээ.
7. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож лэсэн тул нэхэмжлэгчийн төлсөн улсын тэмдэгтийн хураамжийг улсын орлого болгов.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.3 дах хэсэгт заасныг удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
1. Шүүхийн тухай хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.7-д зааснаар ******* холбогдох хөрөнгийн г хүчингүй болгуулах тухай ******* ХХК, Ц.******* нарын нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.
2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-т зааснаар нэхэмжлэгч нарын улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.
3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан лэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2-т зааснаар энэ танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд мөн хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч ийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор ******* Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг болохыг дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ О.АЗЗАЯА