Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2025 оны 03 сарын 31 өдөр

Дугаар 128/ШШ2025/0226

 

2025 03 31 128/ШШ2025/0226

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Чанцалням даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны тавдугаар танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: ******* ХХК

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: Б.Ч, Т.Б, Хариуцагч: ,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч:Д.Н,

Хариуцагч Замын хөгжлийн газар,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: Г.Г, Б.Ж нарын хоорондын авто замын төлөвлөлттэй холбогдох маргааныг хянан шийдвэрлэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Б, Б.Ч, хариуцагч Замын хөгжлийн газрын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Ггийн өмгөөлөгч Ө.З, хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Анармаа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч ******* ХХК нь нэхэмжлэлийн шаардлагаа Нийслэлийн хот байгуулалт, хөгжлийн газраас баталсан замын цагдаагийн уулзвар дах А рампын төлөвлөлтийг хүчингүй болгуулах гэж тодорхойлж байгаад Замын цагдаагийн уулзварын нэмэлт А рампын байгууламж буюу захиргааны хууль бус үйл ажиллагаа, шийдвэрийн улмаас ******* ХХК-д учирсан хохирлыг гаргуулах гэж өөрчлөн тодорхойлжээ.

1. Нийслэлийн Барилга, хот байгуулалт, төлөвлөлтийн газрын даргын 2012 оны 02 дугаар сарын 20-ны өдрийн *******дугаар Архитектур төлөвлөлтийн даалгавар, 2012 онд батлуулсан ******* үйлчилгээний төвийн ажлын зургийн дагуу барилгаа барьсан.

2. Үйлчилгээний зориулалттай 3300 м.кв үл хөдлөх эд хөрөнгийг 2016 онд оффис, үйлчилгээгээ эхлүүлэхээр төлөвлөж байсан.

3. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлдээ: Маргаан бүхий акт нь дараах үндэслэлээр хууль бус. Үүнд:

3.1. нийслэлийн Хот байгуулалт, хөгжлийн газраас урьдчилж зөвшилцөлгүй, норм, дүрмийг зөрчиж, Монгол улсад хийгээгүй зургаар барилгын хойд талаар Замын цагдаагийн уулзвар дахь гүүрний А рампыг хийхээр төлөвлөсөн нь манай компанийн эрхийг ноцтой зөрчиж байна.

3.2. энэхүү гүүрний А рамп нь ******* барилгатай хэт ойр буюу 2 метр хүрэхгүй зайтай, 4.4 метр хүртэл өндөршилтэй баригдахаар төлөвлөгдсөн нь барилгын наад захын норм, аюулгүй байдлыг зөрчсөн.

3.3. ******* ХХК нь зохих зөвшөөрөл, эрхийн үндсэн дээр түрүүлж барилгаа барьсан.

4. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Б шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Анх 9.6 тэрбум төгрөгөөр нэхэмжлэл гаргаж байсан. Яагаад гэвэл тухайн барилгад учирсан бүхий л хохирлоо нэхэмжилж байсан. Гэтэл одоо юунд үндэслээд 9.6 тэрбум төгрөгийг багасгасан бэ гэхээр улс оронд ач холбогдолтой байгууламж баригдсан, байгууламжийг улс орны эрх нийцэж байгаа учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг 9.6 тэрбум гэж анх гаргаж байсан. Тэр үед долларын ханш 1456 төгрөг байсан. Төгрөгөөр бодохоор 11.6 тэрбум төгрөг гэж гарч байгаад сүүлд 9.6 тэрбум төгрөгийг нэхэмжилж байгаад багасгасан. Улс орны эрх ашиг байна. Нийтийн эрх ашгийн төлөө бид нар тодорхой хэмжээний алдагдал хүлээж байгаа.

4.1. Барилгыг барихад 2016 оноос хойш зогсоогдоод, 11 жил буюу цаг хугацааны хувьд алдагдал хүлээсэн. М.кв-ыг 30-аар бодоход их ашигтай байхаар байсан. Бид нар Нийслэлийн Барилга хот байгуулалтын төлөвлөлтийн газрын 2012 оны 02 дугаар сарын 20-ны өдрийн *******дугаар архитектур төлөвлөлтийн даалгавар, 2012 онд батлуулсан ******* үйлчилгээний төвийн ажлын зургийн дагуу барилгыг барьсан. Нарны зам дагуу хойшоо харахаар барилгаа төлөвлөж хойд талдаа орц гарцаа гаргаж, үйлчилгээний төвийн дотоод зохион байгуулалт, шат хонгил, цахилгаан шатны төлөвлөлт, барилгын B1, 1, 2 дугаар давхрыг тус тус барьчхаад байхад хүч түрэн, ямар нэгэн зөвшилцөлгүйгээр гүүрний нэмэлт А рампыг барьж, захиргааны байгууллагын үйл ажиллагааны улмаас манай барилгын ажлыг урт хугацаанд зогсоож, ихээр хохирол учруулсан.

4.2. Нэгэнт зөвшөөрөл, эрхийн үндсэн дээр түрүүлж барилгаа барьсан газрын эрх эзэмшигч ******* ХХК-ийн эрх ийм байдлаар зөрчигдсөн. Манай барилга нь 12060 метр квадрат төлөвлөгдсөн бөгөөд үүнээс ашигтай талбай 9664 м.кв байна. Нарны гүүрний зам дагуу хүүхдийн паркийн чанх хойно зах зээлийн үнийг багаар бодоход л 1 метр квадрат нь 4-5 сая төгрөг байхаар байгаа юм. Аливаа үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн үнийг тогтооход нөлөөлөх хүчин зүйлс нь түүний байршил, нүүр талын фронт, гол гудамжаар уу, замын дагуу байрласан зэргээс, орц гарцын байрлал зэргээс хамаардаг. Үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэнэ үнэхээр унасан гэдэг нь үл хөдлөх хөрөнгийг үнэлгээгээр хийсэн дүгнэлтээр 18 хувиар буураад 5 тэрбум гаруй үнийн дүнтэй гарсан.

4.3. Иймд хохирлыг ас гаргуулах нь зүйтэй. Бид орлогоо нэхэмжлээгүй, зөвхөн үнэ цэний бууралт буюу үл хөдлөх хөрөнгийн тусгай шинжээчийн дүгнэлтээр батлагдсан үнийн дүнгээр нэхэмжилж байгааг шүүх анхаарч үзнэ үү. Манайх 2012 онд архитектур төлөвлөлтөө хийгээд, барилгаа түрүүлээд барьсан байсан. Үүнтэй ямар ч байдлаар маргахгүй гэж бодож байна. Зураг төсөл нь 2019 оны байдлаар батлагдаж гарсан. Анх ганц шугамтай, ганц гол гүүрээр гараад баригдах ёстой байхад гэнэт Хятад улсын компанитай тохиролцсоны үндсэн дээр Паркийн урд байгаа замыг энэ гүүр рүү оруулж, цаашаа гарах шаардлагатай гэж үзээд энэ талаар маргаж эхэлсэн байдаг. 2018 оноос эхлээд маргаад, олон бичиг явуулаад, гомдлыг хүлээж аваагүй, ямар нэгэн зөвшилцөл хийгээгүй, хүч түрээд барьсан. Нэгэнт баригдсан барилгыг зогсоох тухай, хүчингүй болгох тухай гээд нэхэмжлэлийн шаардлага явж байгаад нэгэнт баригдсан, улсад зориулагдах ач холбогдлын үүднээс үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнэ цэнэ буурсан хохирлоо нэхэмжилж байна.

4.4. Манай компанитай ямар нэгэн байдлаар зөвшилцөл хийгээгүй гэдэг нь нотлох баримтын хүрээнд нотлогдож байгаа. Зөвшилцөлгүйгээр гүүр барьсан нь хууль бус үйл ажиллагаа гэж үзэж байна. Манай эрх ашгийг хохироож барилга барьж байгаа, анхнаасаа төлөвлөөгүй гэнэт барьсан нь манай эрх ашгийг зөрчсөн гэж үзэж байна. Монгол Улсын Үндсэн хуульд заасан хүний өмчийг хамгаалах ёстой байсан. Ямар нэгэн байдлаар хохиролгүй болгож байж, А рампын зураг төслийг барих ёстой байхад, зөвшилцөлгүйгээр хүч түрээд, улс орны эрх ашиг гээд барьсан. Улс орны эрх ашиг нэгт, хувь хүний өмч хоёрдугаарт гэсэн социализмын үеийн ойлголтоор барьсан учраас бид хохироод байна гэж үзэж байна.

4.5. Хохирол бодитой байх ёстой. Шүүхээс үзлэг хийсэн, бид ч очиж үзсэн. Авто замын газрын хүмүүс очиж үзсэн байгаа. Зургаас харахад орц гарцыг хаасан, ямар ч бодит ашиглах боломж нь хязгаарлагдсан гэдэг нь гүүрийг маш ойрхон буюу 1-2.5 метрийн зайтай шахаад барьсан. Үүнээс болоод бодит үнэ цэнэ буурсан байна гээд мэргэжлийн тусгай шинжилгээний байгууллага тогтоосон. Бид сайн дураараа 5 тэрбум гаруй төгрөгөөр үнэ цэнэ буураад хохирлоо гэж хэлээгүй. Хөрөнгийн үнэлгээний тухай хуульд зааснаар хохирол тогтооход тусгай зөвшөөрөл авсан этгээдийн үүрэг, эрх юм гэв.

5. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Ч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Үйлчилгээний төвийн барилгын 1-4 давхрын үнэ цэнэ 18 хувиар буураад, нийт 3924 м.кв талбайн үнэ цэний бууралт 5 тэрбум 297 сая 400 мянган төгрөгийн хохирол тогтоогдсон. Энэ дүнгээр ас нэхэмжилж байна гэв.

6. Хариуцагч Замын хөгжлийн газрын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Ггийн өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Хариуцагч Авто замын Хөгжлийн газар нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа юм. Замын цагдаагийн уулзварын гүүрэн гарцын ажил 2013 оноос хойш Улсын Их Хурлыг тогтоолоор батлагдсанаас хойш Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний 2030 он хүртэлх хөгжлийн чиг хандлагын баримт бичигт гүүрэн гарцын асуудал тусгагдсан байдаг. 2 улсын хөнгөлөлттэй зээлийн санхүүжилтээр босгох байсан бөгөөд тухайн сонгон шалгаруулалт зарлагдаж БНХАУ-аас гүйцэтгэгч байгууллага болоод зураг төслийн дагуу шалгарсан байдаг. Үүнтэй холбогдуулаад БНХАУ-ын хуулийн этгээд Хятадын төмөр замын 2-р товчоо групп, Гэгээ компаниуд шалгараад зураг төслийг гүйцэтгэсэн байдаг. Энэ зураг төсөл нь анхнаасаа үндсэн гүүрний ажил, А рамп, Б рамп, С рамп гэсэн анхнаасаа төлөвлөгдсөн байсныг энэ гүүрний ажил анхнаасаа төлөвлөлттэй байсныг харуулж байгаа юм.

6.1. Нэхэмжлэгчийн хувьд хууль бус үйл ажиллагааны улмаас учирсан хохирол гэж ярьж байна. Захиргааны акт хууль бус байсан бол ямар хууль зөрчигдсөн бэ гэдэг тайлбар гаргах ёстой. Одоогийн байдлаар нэхэмжлэлийн үндэслэлд эдгээр зүйлс яригдахгүй байна. Хөрөнгийн үнэлгээг одоогийн нөхцөл байдалд энэ байгууллагад учирсан хохирол уу гэдэг нь тодорхойгүй. Энэ үнэлгээ ийм байж болохоор байгаа болохоос биш, өнөөдрийн байдлаар нэхэмжлэгч ******* ХХК-д 5 тэрбум төгрөгийн хохирол үүсээгүй. Энэ барилга нь орц гарцын асуудал яригддаг. Хот байгуулалт, хөгжлийн газраас анх зургийг нь батлахдаа энэ байгууллагын орц гарцыг урагш нь шийдэж өгсөн байдаг.

6.2. Энэ гүүрний ажил, ******* ХХКийн 9 давхар оффис үйлчилгээний талбай төлөвлөгдөх үед хүртэл анхнаасаа төлөвлөлт нь явсан, энэ бүрийн цаана ажил явах учраас энэ барилгын орц гарцын асуудлыг урагш шийд гэдэг байдлаар урагш шийдсэн. болон холбогдох төр захиргааны байгууллагуудаас энэ байгууллагын орц гарцын асуудлыг шийдээд тусад нь тендер сонгон шалгаруулалт зарлаад, орц гарцыг урд нь гаргаж өгөөд, замтай болгож өгсөн. Энэ байгууллагад өнөөдрийн байдлаар орц гарцтай хтой хүндрэл үүсээгүй. Бодит хохирол гэдэг зүйл энэ байгууллагад тогтоогдох боломжгүй. Хууль бус үйл ажиллагаа юу байсан бэ гэдгийг нотлох шаардлагатай. Эдгээр нөхцөл байдлуудаас нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэлгүй гэж үзэж байна гэв.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх хэрэг авагдсан бичгийн нотлох баримтууд болон хэргийн оролцогчдын шүүхэд ирүүлсэн шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбарт үнэлэлт дүгнэлт өгөөд дараах үндэслэлээр нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

1. Нэхэмжлэгч ЭСК-Инженеринг ХХК-д нийслэлийн Засаг даргын 2014 оны А/919 дугаартай захирамжаар Сүхбаатар дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт 1700 кв.м газрыг 5 жилийн хугацаатай автомашины худалдаа, үйлчилгээний зориулалтаар эзэмшүүлэхээр шийдвэрлэж, аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших эрхийн дугаартай гэрчилгээг 2014 оны 11 дүгээр сарын 08-ны өдөр олгож, иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх гэрээг 2014 оны 11 дүгээр сарын 8-ны өдөр байгуулж, нийслэлийн Засаг даргын 2015 оны ******* дугаартай захирамжаар 1400кв.м газар эзэмшихээр, аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших эрхийн дугаартай гэрчилгээг 2015 оны 08 дугаар сарын 21-ний өдөр олгож, иргэн, хуулийн этгээдэд газар эзэмшүүлэх гэрээг 2015 оны 8 дугаар сарын 21-ний өдөр байгуулж, 2015 оны 2 дугар сарын 12-ны өдөр Архитектур төлөвлөлтийн даалгавар батлуулж, худалдаа үйлчилгээний зориулалттай 3300кв.м үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөгч болсон байна.

2. Харин Улсын Их хурлын 2010 оны 06 дугаар сарын 25-ны өдрийн 36 дугаар Тогтоолоор Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтот хөтөлбөрийг баталж, уг тогтоолын 4.4.2.12-д ...2 түвшний гүүрэн 7 гарц барих-аар,

3. Монгол-Оросын хувь нийлүүлсэн нийгэмлэг Улаанбаатар төмөр замаас нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчид 2011 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 2/78 дугаартай албан бичгээр ...Замын цагдаагийн газрын ойролцоох 406 дугаар километрийн гармыг нийтийн хэрэгцээний ангиллаас хасаж...шилжүүлэхээр төлөвлөж байгааг дэмжихийг уламжилж,

4. Сангийн сайдын 2011 оны 4/1411 дугаартай албан бичгээр Зам, тээвэр, барилга хот байгуулалтын сайдад ...Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газраас хөнгөлөлттэй зээл олгох боломжтой, уг зээлийн хэлэлцээрийн нөхцөлийн талаар Сангийн яам, Хятадыг Экспорт Импорт банкны хооронд хэлэлцээ хийж зээлийн ерөнхий хэлэлцээр байгуулахаар ажиллаж байгаа тул ...Замын цагдаагийн газрын баруун өмнөх уулзвар.... зэрэг төслүүдийг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байгаатай холбогдуулан төслүүдийн дэлгэрэнгүй баримт бичгийг боловсруулж ирүүлэх-ийг мэдэгдсэн,

5. Засгийн газрын 2011 оны 08 дугаар сарын 23-ны өдрийн ЗГ-3/392 дугаартай албан бичгээр Зам тээвэр,барилга, хот байгуулалтын сайдад ...дээрх төслүүдийн гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах Үнэлгээний хороо байгуулах чиглэл-ийг хүргүүлж, сайдын 2011 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн 227 дугаартай тушаалаар Үнэлгээний хороо байгуулж,

6. Нийслэлийн Засаг даргын 2011 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн Авто замын трассын байршлыг тогтоож, газар эзэмшүүлэх эрх олгох тухай 818 дугаар захирамжийн 1.16 дах хэсгээр нийслэлийн Авто замын газарт Замын байгууламжийн зориулалтаар Сүхбаатар дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт Замын цагдаагийн баруун талын уулзвар болон төмөр замын 406 дугаар гарамд шинээр барих 1000 урт метр олон түвшний огтлолцол бүхий авто замд зориулан 5.0 га газрыг эзэмших эрхийг олгосон,

7. Замын Цагдаагийн баруун талын уулзвар болон төмөр замын 406 дугаар гарам дах олон түвшний огтлолцлын инженерийн нарийвчилсан зураг төсөл боловсруулах зургийн УБ 2012-28 дугаартай даалгавар боловсруулж,

8. Замын Цагдаагийн газрын баруун уулзвар болон төмөр зам дээгүүрх гүүрэн гарцын зураг төсөл болон барилгын ажлын гэрээг 2013 оны 02 дугаар сарын 01-ний өдөр байгуулж, Улаанбаатар хотын замын Цагдаагийн газрын ойролцоох гүүрэн гарцын төслийн нэмэлт гэрээг 2015 оны 05 дугаар сарын 08-ны өдөр байгуулж,

9. Засгийн газрын 2015 оны 7 дугаар сарын 27-ны өдрийн 309 дүгээр тогтоолын 1 дүгээр хавсралтаар батлагдсан төслийн жагсаалтын 6-д Замын цагдаагийн газрын ойролцоох гүүрэн гарц барих төсөл, төсөвт өртөг-42.38 сая ам.доллар-аар,

10. Замын Цагдаагийн газрын ойролцоох гүүрэн гарцын инженерийн нарийвчилсан зураг төсөл боловсруулах зургийн ЗД16/38 дугаартай даалгавар 2016 оны 08 дугаар сарын 05-ны өдөр боловсруулан баталсан,

11. Нийслэлийн Засаг даргын 2017 оны 01 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Газар эзэмших эрхийн хугацаа сунгах тухай А/47 дугаартай захирамжаар нийслэлийн газрын албаны дэргэдэх Газар эзэмших, ашиглах эрхийг хянан шийдвэрлэх зөвлөлийн 2017 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдрийн хурлаас гаргасан дүгнэлтийн дагуу нийслэлийн Авто замын хөгжлийн газрын доор дурдсан авто зам, замын байгууламжийн зориулалт бүхий газрын эзэмших эрхийг 5 жилийн хугацаагаар сунгаж, 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдөр магадлал хийгдсэн Замын Цагдаагийн газрын ойролцоо барих гүүрэн гарцын төсөлд: В рамп, С рамп, А рамп-аар тусгасан нөхцөл байдлууд тогтоогдож байна.

12. Мөн хавтаст хэрэгт авагдсан дээрх бичгийн нотлох баримтуудаас үзвэл Засгийн газрын 2015 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдрийн 309 дүгээр тогтоолоор БНХАУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгох экспортын хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлэхээр баталсан Сүхбаатар дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт баригдах замын Цагдаагийн ойролцоох гүүрэн гарц барих төслийг Улсын Их Хурлын 2010 оны 36 дугаар тогтоолоор баталсан Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтот хөтөлбөрийн хавсралт 1-ын 4.4.1.12 дах заалт, УИХ-ын 2013 оны 23 дугаар тогтоолоор баталсан Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол, 2030 оны хөгжлийн чиг хандлага баримт бичигт тусган баталж, 2011 оны 6 дугаар сард Сангийн яам, Бүгд Найрамдах Хятад улсын Экспорт-Импорт банкны хооронд байгуулсан БНХАУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгох 500 сая ам.долларын экспортын хөнгөлөлттэй зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийг 7 дугаар сарын 09-ний өдөр Улсын Их Хурал соёрхон батлан хэрэгжүүлэхээр болж, нийслэлийн Засаг даргын 2011 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 818 дугаар захирамжаар авто замын трассын байршил тогтоож, газар эзэмшүүлэх захирамж гарчээ.

13. Гэтэл нэхэмжлэгч компанид нийслэлийн Засаг даргын 2015 оны ******* дугаартай авто машины худалдаа үйлчилгээний зориулалтаар эзэмшүүлсэн газарт 2016 онд худалдаа үйлчилгээний зориулалттай барилга нь Замын цагдаагийн уулзвар дах А рампын хэсэгтэй 1 м зайтай болох нь шүүхийн үзлэгээр тогтоогдож байгаа нь Хот тосгоны төлөвлөлт барилгажилтын норм дүрэм БНбД 30.01.04-ийг зөрчиж гүүрэн гарц барих трасст хэт ойртуулан барилга барих зөвшөөрөл авсан болох нь тогтоогдож байна.

14. Замын Цагдаагийн гүүрэн гарцын орчимд шинээр баригдах туслах орц, гарц зам / А рамп орчимд шинээр баригдах чулуун зам/ зургийг 2018 онд ******* ХХК боловсруулж тухайн орчинд газар эзэмшиж буй иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагуудтай зөвшилцөж орц гарцын асуудлыг шийдвэрлэсэн байна.

15. Нөгөөтэйгөөр Замын Цагдаагийн газрын ойролцоох гүүрэн гарц барих төслийг УИХ-ын 2010 оны 36 дугаар тогтоолоор баталсан Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтот хөтөлбөр хавсралт 1-ын 4.4.1.12 дах заалт, УИХ-ын 2013 оны 23 дугаар тогтоолоор баталсан Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол, 2030 оны хөгжлийн чиг хандлага баримт бичигт тусган баталж, 2011 оны 6 дугаар сард Сангийн яам, Бүгд Найрамдах Хятад улсын Экспорт-Импорт банкны хооронд байгуулсан БНХАУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгох 500 сая ам.долларын экспортын хөнгөлөлттэй зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийг 7 дугаар сарын 09-ний өдөр Улсын Их Хурал соёрхон батлан хэрэгжүүлэх төлөвлөлтөд А рампын хэсэг мөн төлөвлөгдсөн байсан бөгөөд төслийг Засгийн газрын 2015 оны 309 дүгээр тогтоолоор БНХАУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгох экспортын хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлэхээр баталж, 2016 онд ерөнхий схемийг нийслэлийн Ерөнхий төлөвлөгөөний газрын дарга, нийслэлийн Өмчийн харилцааны газрын дарга, нийслэлийн Авто замын газрын дарга нар баталсан байна.

16. Тус ажил нь зураг төсөл боловсруулах болон барилгын ажил гүйцэтгэх гэсэн хоёр үе шаттайгаар хэрэгжсэн бөгөөд гүүрэн гарцын төв замын үндсэн гүүрний урт нь 477метр, өргөн нь 16.5-25м, А рампын гүүр нь Нарны замын зүүн чиглэлээс төмөр зам дээгүүр урагш гарах бөгөөд 2013 онд УИХ-аар батлагдсан Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөө, хөгжлийн чиг хандлагын баримт бичиг, гүүрэн гарцын батлагдсан ерөнхий схемийн дагуу хийгдсэн байх тул нэхэмжлэгч талын ...манай газар эзэмших эрх үүссэний дараа А рампын зургийг нэмж тусгасан... гэх тайлбарыг хүлээн авах боломжгүй байхаас гадна нэхэмжлэгч компани Авто замын тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.2-д Олон улс, улсын чанартай болон тусгай зориулалтын авто замын зурвас газрын өргөн 100 метр замын тэнхлэгээс хоёр тийш 50 метр/, орон нутгийн чанартай авто замын зурвас газрын өргөн 60 метр/ замын тэнхлэгээс хоёр тийш 30 метр байна, Хот суурины ус хангамж, ариутгах татуургын ашиглалтын тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.6-д төвлөрсөн ус хангамжийн дамжуулах, түгээх шугамын тэнхлэгээс хоёр тийш таван метрт хамгаалалтын зурвас тогтооно, 17.8-д Ус хангамжийн эх үүсвэрийн хамгаалалтын болон эрүүл ахуйн бүсэд Усны тухай хуулийн 31.2.1-д зааснаас гадна дараах үйл ажиллагаа явуулахыг хориглоно, 17.8.4-д Газар эзэмших, ашиглах, өмчлөх эрх олгох гэж заасныг зөрчсөн гэж үзэхээр байна.

17. Шинжээчээр ажилласан Хөрөнгийн үнэлгээний төв ХХК-аас ирүүлсэн дүгнэлтээр Замын цагдаагийн уулзвар дахь гүүрний А рамп баригдсанаар нийслэлийн Барилга, хот байгуулалт, төлөвлөлтийн газрын даргын 2012 оны 02 дугаар сарын 20-ны өдрийн ******* дугаар архитектур төлөвлөлтийн даалгавар, 2012 онд батлуулсан ЭСК оффис үйлчилгээний төвийн ажлын зургийн дагуу баригдах 10 давхар оффис, үйлчилгээний барилгын 1-4 давхрын талбайн үнэ цэнэ 18 хувиар буурч, нийт 3924 м.кв талбайн үнэ цэний бууралт 5,297,400.0/ таван тэрбум хоёр зуун ерэн долоон сая дөрвөн зуун мянган/ төгрөг болохыг тогтоосон байна.

18. Захиргааны ерөнхий хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.1-д Захиргааны байгууллагын нийтийн эрх зүйн харилцаанаас үүссэн хууль бус үйлдэл, эс үйлдэхүйгээс өөрт учирсан хохирлыг арилгуулахаар иргэн, хуулийн этгээд шаардах эрхтэй, 101 дүгээр зүйлийн 101.2-д Иргэн, хуулийн этгээд өөрт учирсан хохирлыг хохирол учруулсан захиргааны байгууллагаас нэхэмжилж, тухайн захиргааны байгууллагаас гаргуулна., 102 дугаар зүйлийн 102.1-д Захиргааны актад гаргасан гомдолд захиргааны актын улмаас учирсан хохирлыг нэхэмжилж болно., 102.2-д Хохирлын хэмжээний талаарх маргааныг захиргааны журмаар хамтатган нэхэмжлээгүй бол иргэний шүүхээр хянан шийдвэрлэнэ. гэж, Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 52 дугаар зүйлийн 52.5.2, 106 дугаар зүйлийн 106.3.7, 106.6-д захиргааны хууль бус үйл ажиллагааны улмаас хүн, хуулийн этгээдэд учруулсан хохирлыг гаргуулах шаардлагыг захиргааны хэргийн шүүх хянан шийдвэрлэж болохоор зааснаар шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон 5,297,400.0/ таван тэрбум хоёр зуун ерэн долоон сая дөрвөн зуун мянган/ төгрөгийг захиргааны хууль бус үйл ажиллагааны улмаас нэхэмжлэгч ******* ХХК-д учирсан хохирол гэж үзэх боломжгүй байна.

19. Тодруулбал, Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 52.5.2-т заасны дагуу нэхэмжлэгч захиргааны актаас гадна захиргааны хууль бус үйл ажиллагааны улмаас учирсан хохирлыг шаардах боломжтой хэдий ч нийтийн эрх ашгийн хэрэгцээнд Замын цагдаагийн уулзвар дахь гүүрний А рамп барихаар шийдвэрлэсэн захиргааны шийдвэр, үйл ажиллагаа холбогдох хууль журмыг зөрчөөгүй болох нь дээрх нөхцөл байдлуудаар тогтоогдож байна.

20. Иймд Замын цагдаагийн уулзвар дах гүүрний А рампын байгууламж нь нэхэмжлэгч компанийн эрх хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчөөгүй болох нь тогтоогдож байх тул хариуцагч захиргааны байгууллагаас нэхэмжлэгч ******* ХХК-д 5,297,400.0/ таван тэрбум хоёр зуун ерэн долоон сая дөрвөн зуун мянган/ төгрөгийг олгох хууль зүйн үндэслэлгүй байх тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж үзлээ.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.2, 106.3, 106.3.14 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Авто замын тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.2, Хот суурины ус хангамж, ариутгах татуургын ашиглалтын тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.6, 17.8, 17.8.4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй нийслэлийн Засаг дарга, Замын хөгжлийн газар, Хот байгуулалт, хотын стандартын газарт тус тус холбогдуулан гаргасан Замын цагдаагийн уулзварын нэмэлт А рампын байгууламж буюу захиргааны хууль бус үйл ажиллагаа, шийдвэрийн улмаас ******* ХХК-д учирсан хохирлыг гаргуулах-ыг хүссэн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-т заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг Улсын төсвийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1-д зааснаар хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шүүхийн шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

ШҮҮГЧ Д.ЧАНЦАЛНЯМ