05 05 09 191/ШШ05/04060

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн шүүгч Н.Сарангүн даргалж тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар

Нэхэмжлэгч: ******* дүүрэг, ******* хороо, ******* *******, ******* ******* гуд*******ж, ******* тоот хаягт байрлах, ******* ******* сургууль ХХК-ийн /РД: / нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: дүүрэг, хороо, хотхон, байр, тоот хаягт оршин суух, гийн т /РД: ТА89040/ холбогдох

1,93,500 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.,

Хариуцагч Н.,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Н. нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г. шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

******* ******* сургууль ХХК нь ******* дунд сургуулийн үйл ажиллагааг эрхлэн явуулдаг. Иргэн М., Н. нарын охин М. 0-03 оны хичээлийн жилд манай сургуулийн 8 дугаар ангид суралцсан.

Манай сургууль суралцагчдын эцэг, эх, асран х*******гаалагчидтай гэрээ байгуулдаг.

Сурагч М.гийн эцэг М. нь олон улсын сургуулийн суралцагчийн эцэг, эх, асран х*******гаалагчтай байгуулах гэрээний төсөлтэй танилцаж, гэрээний нөхцлийг хүлээн зөвшөөрч 0 оны 08 сарын 19-ний өдөр 08 дугаартай олон улсын сургуулийн суралцагчийн эцэг, эх, асран х*******гаалагчтай байгуулах гэрээг байгуулсан.

сургуулийн хичээлийн жилийн үргэлжлэх хугацаа 10 сар буюу тухайн жилийн 08 сарын -ны өдрөөс дараа жилийн 06 сарын 16-ны өдөр хүртэл үргэлжилдэг ба нийт сургалтын төлбөр 5,900,000 төгрөг.

Гэрээ байгуулах үед сурагч М.гийн эцэг М. сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт хүсч харилцан тохиролцон хөнгөлөлттэй төлбөрөөр буюу 3,310,000 төгрөгийн төлбөр төлөхөөр гэрээ байгуулсан.

Гэтэл сурагч М.гийн эцэг М. уг гэрээний 8 дугаар зүйлийн 8.9-д Энэхүү гэрээнд заасан төлбөрийн нөхцөл, журмын дагуу сургалтын төлбөрийг заасан хугацаанд төлнө гэж заасан үүргээ зохих ёсоор биелүүлээгүй, сургалтын төлбөрөөс 18,000,000 төгрөгийг төлөөгүй.

Гэрээний үүргээ зохих ёсоор гүйцэтгэхийг суралцагч М.гийн эцэг, эх М., Н. нараас шаардахад эх Н. хүсэлт гаргасан ба түүний хүсэлтийг үндэслэн 03 оны 05 сарын 3-ны өдөр ТБГ-3/4 дугаартай төлбөр барагдуулах гэрээг байгуулсан.

Төлбөр барагдуулах гэрээгээр сургалтын төлбөрийн үлдэгдэл төлбөр 18,000,000 төгрөгийг 03 оны 05 сарын 6-ны өдрөөс өмнө төлөхөөр харилцан тохиролцсон.

Мөн гэрээний 3 дугаар зүйлийн 3.5-д Төлбөр төлөгч тал төлбөрийн үүргээ тогтоосон хугацаандаа биелүүлээгүй тохиолдолд гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 0,5 хувиар хугацаа хэтэрсэн хоног тут*******д алданги тооцож, шаардах эрхтэй гэж заасан.

Бид хүүхдийн сурч боловсрох орчныг тав тухтай байлгах, эрүүл ахуйн шаардлагыг хангасан орчинд сурч боловсрох эрхээр хангахын тулд зөвхөн тухайн хүүхдэд зориулсан тусгайлсан ном, сурах бичиг, хичээлийн хэрэглэгдэхүүн, хувцас, ахуйн хэрэгсэл, тоглоом, сургалтын материалыг олон улсаас захиалж авчирдаг, олон улсын жишигт нийцсэн сургалтын хөтөлбөр хэрэгжүүлэн Монголд төдийгүй гадаад орны шилдэг багш нарыг урьж ажиллуулдаг тул суралцагч М.гийн сургалтын төлбөрийг бүрэн төлөөгүйд гомдолтой байна.

Н. нь төлбөр барагдуулах гэрээнд заасан хугацаанд төлбөрөө барагдуулаагүй тул төлбөр барагдуулах гэрээний 3 дугаар зүйлийн 3.5-д заасны дагуу 03 оны 05 сарын 5-наас хойш 4 хоногийн алдангид 3,80,000 төгрөг төлөхөөр байна.

Алдангийг нэхэмжлэл гаргах хүртэл 04 оны 01 сарын 05-ны өдөр хүртэл тооцох байсан боловч 0 хоногоор алдангийг тооцсон. 0 оны 11 сарын 15-ны өдөр төлөх байсан ба төлөөгүй тул уг хугацаанаас 0 хоногоор тооцсон. Би хугацааг нь андуурсан юм шиг байна. Х*******гийн сүүлийн төлбөр төлсөн 03 оны 01 сарын 09-ний өдрөөс тооцсон.

Иймд Н.ээс сурагч М.гийн сургалтын төлбөрийн үлдэгдэл 18,000,000 төгрөг, хугацаа хэтрүүлсэний алданги 3,80,000 төгрөг, шүүхэд нэхэмжлэл гаргахад баримтууд нотариатаар батлуулсаны зардал 13,500 төгрөг, нийт 1,93,500 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэв.

 

Хариуцагч Н. шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй. 0 оны 08 сарын сүүлчээр нэхэмжлэгч сургуультай сургалтын гэрээ байгуулсан.

Төлбөр төлж чадахгүй байгаа талаараа сургуульд хэлж, төлбөр барагдуулах гэрээг байгуулсан ба би хүүхдийнхээ боловсролд анхаарч тухайн сургуульд сургаж, сургалтын гэрээг байгуулсан.

Гэвч хүүхдийн маань суралцаж байгаа бүртгэл уг сургуульд огт байхгүй байсан. Би төлбөрийг төлнө гэж бодож байсан боловч сургалтын төлбөрөөр хүүхдийг барьцаалаад сургуулийн бүртгэлээс хасахгүй гэсэн байсан.

Охин М. сургуульд суралцдаг талаар Боловсролын я*******, Боловсролын газарт бүртгэлгүй байсан.

Би уг сургуульд хүүхдээ боловсрол эзэмшүүлсэн гээд их баяртай байсан боловч миний хүүхэд уг сургуульд сурагч биш, сургууль завсардсан хүүхэд болж таараад хөдөө орон нутаг шалгалт өгч анги дэвшсэн.

******* газраас ирсэн баримттай нь танилцсан ба охиныхоо сургууль дээр очиж уулзахад танай охины хувийн хэрэг зөрөөд байна. сургууль дээрээ очиж эдний сургуульд суралцсан гэсэн хувийн хэргээ бичүүлж ир гэсэн.

сургууль охины маань хувийн хэргийг хөтлөөд, бичилт хийгээд өгвөл сургалтын төлбөр 18,000,000 төгрөгийг төлнө. Алдангийг зөвшөөрөхгүй гэв.

 

Нотлох баримтууд:

Нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК нь нэхэмжлэл, улсын тэмдэгтийн хура*******ж төлсөн баримт, итгэмжлэлүүд, нотариатын зардал төлсөн баримт, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, сургалт эрхлэх тусгай зөвшөөрлийн гэрчилгээний хуулбар,

1,80,000 төгрөгийн төлбөрийн нэхэмжлэх, 0-03 оны хичээлийн жилд ******* ******* сургуульд суралцагчийн эцэг, эх, асран х*******гаалагч, харгалзан дэмжигчтэй байгуулах боловсрол, сургалтын гэрээ,

М.ийн төлбөр барагдуулах хүсэлт, 03 оны 05 сарын 3-ны өдрийн ТБГ-3/4 дугаар бүхий төлбөр барагдуулах гэрээ, төлбөр барагдуулах гэрээний хавсралт, Н.ийн иргэний үнэмлэхний хуулбар,

18,000,000 төгрөгийн төлбөрийн нэхэмжлэх, сургуулийн 1-р улирлын тайлан /сурагч М./, хөтөлбөр, жилийн эцсийн тайлан, үнэлгээ, хичээлийн ирц,

03 оны 0 сарын 16-наас 18-ны өдрүүдэд зохиогдсон спорт өдөрлөгийн гэрэл зургууд, М. хоолны карт цэнэглэж төлбөр төлсөн талаарх тооцоолол,

******* ******* сургууль ХХК-ийн Худалдаа хөгжлийн банк дахв 440846 тоот дансны хуулга зэрэг баримтуудыг ирүүлсэн байна.

 

Хариуцагч Н. нь 04 оны 0 сарын 3-ны өдөр нэхэмжлэлийн хувийг гардан авсан ба тэрээр бичгээр тайлбар гаргаагүй болно.

 

Шүүхийн журмаар:

Тус шүүхийн 05 оны 03 сарын 10-ны өдрийн 11096 дугаар шүүгчийн захир*******жаар Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.9-д зааснаар Боловсролын я*******, ******* газраас:

-Нийслэлийн ******* сургуулийн 0-03 оны хичээлийн жилийн суралцагчийн бүртгэлд /Боловсролын цахим системд/ Мэндсайханы /РД: УЖ090844/ тус сургуульд суралцагчаар хэзээ бүртгэгдсэн болох,

-Хэзээ суралцагчийн бүртгэлээс хасагдсан талаарх лавлагааг, баримтаар гаргуулахаар шийдвэрлэсний дагуу баримтуудыг ирүүлсэн байна.

 

Зохигчдын тайлбар, хэрэгт байгаа болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК нь хариуцагч Н.т холбогдуулан 1,93,500 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргажээ.

/0-03 оны хичээлийн жилийн сургалтын төлбөрийн үлдэгдэл 18,000,000 төгрөг,

Алданги 3,80,000 төгрөг,

Шүүхэд нэхэмжлэл гаргахад баримт нотариатаар баталгаажуулсан зардал 13,500 төгрөг/

 

Сурагч М. нь ******* ******* сургуульд 0-03 оны хичээлийн жилд тус сургуулийн 8 дугаар ангид суралцсан талаар хэн аль нь тайлбарлаж байх ба хариуцагч Н. гагцхүү түүний охин М. тухайн хичээлийн жилд уг сургуулийн суралцагчийн бүртгэлд байхгүй байсан тул сургалтын төлбөр 18,000,000 төгрөгийг төлөхгүй гэж маргаж байна.

 

******* ******* сургууль нь 0-03 оны хичээлийн жилд тус сургуульд суралцагчийн эцэг эх, асран х*******гаалагч, харгалзан дэмжигч нартай боловсрол сургалтын гэрээ байгуулдаг ба мөн сургуулийн 8-р ангийн сурагч М.гийн эцэг Мэндсайханы той 0 оны 08 сарын 19-ний өдөр тухайн гэрээг байгуулан,

энэхүү гэрээгээр хүүхдэд ******* боловсрол эзэмшүүлэх, сургах, хөгжүүлэх, хүүхдийн бие бялдар, оюун ухаан, нийгэмшихүйн хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагааг сургуулийн зүгээс гүйцэтгэхээр,

Суралцагчийн эцэг эх сургалтын үндсэн төлбөр 5,900,000 төгрөгийг төлөхөөр байх боловч суралцагч М.гийн эцэг М.ийн хүсэлтийн дагуу хөнгөлөлттэй буюу 3,310,000 төгрөгийг нийт төлбөрт төлүүлэхээр,

10,360,000 төгрөгийг 09 сарын 15-ны өдөр, 10,360,000 төгрөгийг 0 оны 11 сарын 15-ны дотор тус тус төлөхөөр харилцан тохиролцжээ.

Суралцагч М.гийн 0-03 оны хичээлийн жилийн сургалтын төлбөрийн үлдэгдэл 18,000,000 төгрөг байгаа талаар хэн аль нь маргаагүй.

/ХХ-ийн 10-14 дүгээр тал/

 

Талуудын хооронд байгуулагдсан дээрх гэрээ хуулиар тогтоосон хэлбэрийг зөрчөөгүй, хүсэл зоригын илэрхийлэлээ болгон гарын үсгээ зуран, байгууллагын т*******гаа даран баталгаажуулсан, хуулийн шаардлага хангасан тул хүчин төгөлдөр хэлцэл гэж үзсэн ба талуудын хооронд Иргэний хуулийн 359 дүгээр зүйлийн 359.1-д заасан хөлсөөр ажиллах гэрээний харилцаа үүссэн гэж үзлээ.

 

******* ******* сургууль болон суралцагчийн эцэг эхтэй байгуулсан дээрх гэрээний 8 дугаар зүйлийн 8.9-д Энэхүү гэрээнд заасан төлбөрийн нөхцөл, журмын дагуу сургалтын төлбөрийг заасан хугацаанд төлнө гэж заасны дагуу суралцагч М.гийн эцэг эх болох М., Н. нар төлбөр төлөх үүргээ зохих ёсоор биелүүлээгүй ба М. сургалтын төлбөрийн үлдэгдэл 18,000,000 төгрөгийг 03 оны 03 сарын 31-ний өдөрт багтаан төлөх тухайгаа 03 оны 03 сарын 06-ны өдөр илэрхийлж байжээ.

/ХХ-ийн 15 дугаар тал/

 

Суралцагч М.гийн эх Н. 18,000,000 төгрөгийг төлөхөө сургуульд бичгээр илэрхийлснээр тэдний хооронд 03 оны 05 сарын 3-ны өдөр ТБГ-3/4 тоот төлбөр барагдуулах гэрээ байгуулагдсан ба гэрээний хавсралт 1-д 03.05.6-ны өдөр 18,000,000 төгрөг төлнө гэж тус тус заасан бөгөөд тухайн гэрээнд мөн хэн аль нь хүсэл зоригийн илэрхийлэл болгон гарын үсгээ зуран, байгууллагын т*******га даран баталгаажуулсан тул хүчин төгөлдөр хэлцэл гэж үзэв.

 

Монгол Улсын Боловсролын я*******ны 05 оны 04 сарын 11-ний өдрийн /146 тоот болон ******* газрын 05 оны 03 сарын 4-ний өдрийн 0/3 тоот лавлагаануудад:

Сурагч Мэндсайханы /УЖ090844/ нь 04-05 оны хичээлийн жилд ******* Сүхбаатар дүүргийн ******* 31 дүгээр сургуулийн 10-В ангид суралцаж байгаа тухай Боловсролын салбарын мэдээллийн системд бүртгэлтэй байна.

М. нь ******* ******* сургуульд 0-03 оны хичээлийн жилийн 8 дугаар ангид шинээр элсэн орсон ба 0 оны 09 сарын 05-ны өдрийн 19 цаг 11 минутанд мэдээллийн системд бүртгэгдсэн байна.

Тухайн хичээлийн жилд 8 дугаар ангиа төгсөн 9 дүгээр ангид дэвшин суралцсан бөгөөд 03-04 оны хичээлийн жилд сургуулиас 03 оны 08 сарын 30-ны өдрийн цаг 33 минутанд хасагдан, шилжин явсан тухай салбарын мэдээллийн системд бүртгэлтэй байна гэжээ.

/ХХ-ийн 15-164 дүгээр тал/

 

Иргэний хуулийн 359 дүгээр зүйлийн 359.1-т Хөлсөөр ажиллах гэрээгээр ажиллагч нь тохиролцсон ажил, үйлчилгээг гүйцэтгэх, ажиллуулагч хөлс төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ гэж заажээ.

 

Хөлсөөр ажиллах гэрээгээр ажиллагч нь тохиролцсон ажил үйлчилгээг гүйцэтгэх, ажиллуулагч нь хөлс төлөх үүргийг хүлээх бөгөөд энэ гэрээний зүйл нь бүх төрлийн ажил үйлчилгээ байж болохыг шаардах бөгөөд хөлсөөр ажилласан этгээд гэрээний үүргээ биелүүлсэн байх тул ажиллуулагч болох суралцагчийн эцэг эх хэлэлцэн тохиролцсон хөлсийг төлөх үүрэгтэй.

 

Иргэний хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.4-т Анз нь торгууль, алданги гэсэн төрөлтэй байна. Анзын нийт дүн гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 50 хувиас хэтэрч болохгүй,

3.6-д Хууль болон гэрээнд заасан хугацаа хэтрүүлсэн тал нь хоног тут*******д гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 0.5 хувиас хэтрэхгүй хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосон анзыг алданги гэнэ заасан.

Талуудын хооронд байгуулсан төлбөр барагдуулах гэрээний .6, 3.5 дахь заалтуудад төлбөр төлөгч төлбөрийн үүргээ гүйцэтгээгүйтэй холбоотой төлөх алдангийн талаар заасан ба нэхэмжлэгч тал 03 оны 05 сарын 5-наас хойш 4 хоногоор, мөн 04 оны 01 сарын 05-ны өдөр хүртэл тооцох байсан боловч 0 хоногоор тооцсон хэмээн алдангийн тооцоололтой холбоотой нэхэмжлэгч тал зөрүүтэй тайлбар гаргаж байх ба алдангийг хэрхэн тооцон нэхэмжилж байгаа нь тодорхой бус байна.

 

Иргэний хуулийн дугаар зүйлийн .3-т Үүрэг гүйцэтгүүлэгчээс гарсан зардал, эд хөрөнгийн алдагдал буюу гэмтэл, үүрэг гүйцэтгэгч үүргээ гүйцэтгэсэн бол үүрэг гүйцэтгүүлэгчид зайлшгүй орох байсан орлогыг хохиролд тооцно гэж заасан тул баримт материал нотариатаар баталгаажуулсан зардал 13,500 төгрөгийг суралцагчийн эцэг эх төлөх үүрэгтэй.

 

Иймд хариуцагч Н.ээс сургалтын төлбөрийн үлдэгдэл 18,000,000 төгрөг, баримт материал нотариатаар баталгаажуулсан зардал 13,500 төгрөг, нийт 18,013,500 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 3,80,000 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.., 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хуулийн 359 дүгээр зүйлийн 359.1, 3 дугаар зүйлийн 3.6, дугаар зүйлийн .3-т зааснаар хариуцагч Н .ээс 18,013,500 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 3,80,000 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.1, Улсын тэмдэгтийн хура*******жийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1.1-т зааснаар нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК-ийн улсын тэмдэгтийн хура*******жид урьдчилан төлсөн 66,91 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Н.ээс 48,01 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ******* сургууль ХХК-д олгосугай.

 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор ******* иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.-д зааснаар шийдвэрийг танилцуулан сонсгож,14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг дурьдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Н.САРАНГҮН