Ховд аймаг дахь Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2025 оны 08 сарын 04 өдөр

Дугаар 125/ШШ2025/0054

 

  04 125/ШШ/0054

 

 

 

МОНГОЛ УЛЫН НРИЙН МН

 

Ховд аймаг дахь Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч М.Мянганбаяр би даргалж тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Гомдол гаргагч: ******* ******* *******-нийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.*******,

Хариуцагч: Ховд аймгийн Хө*******мөр ******* ******* ******* Хө*******мөрийн .т холбогдох,

Гомдлын шаардлага: Ховд аймгийн Хө*******мөр ******* ******* ******* Хө*******мөрийн ийн оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн дугаартай шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгуулахыг хүссэн гомдолтой захиргааны хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Гомдол гаргагч ******* ******* *******-нийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.******* /цахимаар/, хариуцагч Ховд аймгийн Хө*******мөр ******* ******* ******* Хө*******мөрийн ., гомдол гаргагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн өмгөөлөгч .рдэнэчимэг, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга .лзий нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэг. Маргааны үйл баримтын талаар:

1.1. ******* ******* *******-нийн үнс зөөгч ажилтай Ш.*******андарбек нь уурын зуухны үнс зөөж байгаад тэргэнд даруулж хөлөө гэмтээсэн гэх мэдээллийг Ховд аймгийн Цагдаагийн газар 2024 оны 10 дугаар сарын 09-ний өдөр хүлээн авсан.

1.2. Тус мэдээллийн дагуу Ховд аймгийн Прокурорын ******* 2024 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаартай тогтоолоор хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээн, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулсан ба Ховд аймгийн Прокурорын ******* оны 02 дугаар сарын 25-ны өдрийн 30 дугаар тогтоолоор хэрэг бүртгэлийн хэргийг хааж, мөн өдрийн 05 дугаар тогтоолоор тус хэргээс холбогдох баримтыг хуулбарлан зөрчил шалган шийдвэрлэх эрх бүхий байгууллага болох Хө*******мөр ******* ******* ******* Хө*******мөрийн эрүүл ахуйн  ид шилжүүлсэн байна.

1.3. Ховд аймгийн Хө*******мөр ******* ******* ******* Хө*******мөрийн . нь оны 3 дугаар сарын 14-ний өдрийн дугаар тогтоолоор зөрчлийн хэрэг нээж, оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн дугаартай шийтгэлийн хуудсаар ******* ******* *******-нийг Зөрчлийн тухай хуулийн 10.15 дугаар зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт заасныг зөрчсөн гэж үзэж 3000 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох шийтгэл оногдуулжээ.

 

  Хоёр: Хэргийн оролцогчдын тайлбар:

2.1. ******* ******* *******-нийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.******* шүүхэд гаргасан гомдол болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Миний хувьд ******* ******* *******-нийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр шүүх хуралдаанд оролцож байна.

Бид анх тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа .ын тухай дурдсан. ******* ******* *******-нийн захирал Д.урмаажав хэлэхдээ .ын асуудалтай холбоотой 3 сая төгрөгийн акт тогтоосон юм шиг байна гэж хэлсэн. Тухайн үед .той холбоотой Хө*******мөрийн аас хяналт шалгалт хийгдэж байсан.

Ингээд шүүхэд нэхэмжлэл гаргасны дараа шүүхээс захиргааны хэрэг үүсгэж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явагдаж байхад тус хэргийн материалтай танилцаж Ш.*******андарбектэй холбоотой асуудлаар ******* ******* *******-нийг Зөрчлийн тухай хуулийн 10.15 дугаар зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт зааснаар 3 сая төгрөгөөр торгосон болохыг мэдсэн.

******* ******* ******* нь дулаан үйлдвэрлэх, түгээх үйл ажиллагаа явуулдаг компани. Улсын нь ******* ******* *******-нийг эрсдэлтэй ажлын байранд хө*******мөрийн аюулгүй байдлын ажилтан ажиллуулаагүй гэж үзсэн байдаг.

******* ******* *******-нийн хө*******мөрийн аюулгүй байдлын ажилтнаар инженер . нь хавсран ажиллаж, нэмэгдэл цалингаа авдаг.

Үйлдвэрийн осолд хурд хордлогыг судлан бүртгэх дүрэмд хө*******мөрийн аюулгүй ажиллагааны горимыг зөрчсөн, хориглосон үйлдэл хийхийг хориглоно гэдгийг Ш.*******андарбек мэдэж байсан. Гэтэл тухайн үедШ.*******андарбек нь архи ууснаа хө*******мөрийн аюулгүй байдал хариуцсан ажилтнаасаа нуусан, ажлын байран дээрээ ирээгүй нөхцөл байдал бий.

Шинжээчийн дүгнэлтэд Ш.*******андарбекийг Хө*******мөрийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.2.3-д ажилдаа ирэхдээ ажил үүргээ гүйцэтгэх чадвартай байх, ажил үүрэг гүйцэтгэх явцдаа согтууруулах ундаа болон мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодис хэрэглэхгүй байх гэсэн зааварчилгааг зөрчсөн, хэрэг болохыг өмнө архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэж үйлдвэрийн орчин, ажлын байранд нэвтэрсэн орж хувь хүний буруутай үйл ажиллагаанаас шалтгаалсан байна гэж дүгнэсэн. Мөн хуулийн 42.2.5-д техник, технологийн горим баримтлах, хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн хууль тогтоомжийн чиглэлээр ажил олгогчоос өгсөн үүрэг даалгаврыг мөрдөж ажиллах, Хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийн 18 дугаар зүйлийн 18.2.8-д ажил олгогчийн зүгээс хууль тогтоомжийн хүрээнд нийцүүлэн тавьсан хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн шаардлагыг биелүүлж ажиллах, ажлын байрны тодорхойлолтод заасан ээлжийн хугацаанд хө*******мөр хамгааллын дүрмийн ажиллагааг хангах, ээлж хүлээн авахдаа 30 минутын өмнө ирэх, 2024 оны 10 дугаар сарын -ны өдөр ашиглалтын инженер н.ын өгсөн хө*******мөр хамгаалал аюулгүй ажиллагааны дүрмийг мөрдөж ажиллах, ажлын байранд архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэхгүй байх гэснийг Ш.*******андарбек зөрчсөн гэж дүгнэсэн. Тухайн үед Ш.*******андарбек нь ажил үүргээ гүйцэтгэхдээ архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн нь тогтоогдсон. өрөөр хэлбэл Ш.*******андарбекийн буруутай үйлдлийн улмаас тухайн үйл явдал болсон.

Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* газраас тус зөрчлийн хэрэгт итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч томилж ирүүл гэсэн бичиг ирсний дагуу ******* ******* *******-наас зөрчлийн хэрэгт төлөөлөгчөөр оролцох итгэмжлэлийг надад олгож тус итгэмжлэлийг хүргүүлсэн.

Хариуцагчаас намайг хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоох ёстой байсан боловч тогтоогоогүй, мөн Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 3.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан ...хохирогчийн гомдолтой танилцаж тайлбар гаргах, зөрчил шалгах тодорхой ажиллагаа явуулах хүсэлт гаргах, эрх бүхий албан тушаалтан, хэрэг бүртгэлтийг удирдах албан тушаалтан, прокурорын үйл ажиллагаа, шийдвэр, шүүхийн шийдвэрт гомдол гаргах, өөрийн, эсхүл хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгчийн хүсэлтийн дагуу хийгдэж байгаа зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд биечлэн оролцох, уг ажиллагааны тэмдэглэлтэй танилцах, түүнд засвар оруулах хүсэлт гаргах, нотлох баримт шалгуулах тухай хүсэлт гаргах, нотлох баримт гаргаж өгөх, зөрчлийн хэрэгтэй танилцах, хуульд заасан бусад гомдолтой танилцах хүсэлт гаргах... эрхийг эдлүүлээгүй, хууль ёсны төлөөлөгчийн томилж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцуулаагүй хэрнээ шийтгэл оногдуулсан нь хууль бус тул гомдлын шаардлагыг хангаж шийдвэрлэнэ үү гэв.

 

2.2 Хариуцагч Ховд аймгийн Хө*******мөр ******* ******* ******* Хө*******мөрийн . шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбар болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ******* ******* *******-д холбогдох зөрчлийн тухай Ховд аймгийн Прокурорын байгууллагаас оны 02 дугаар сарын 27-ний өдрийн 1/31 дугаартай албан бичгээр харьяаллын дагуу ирүүлсэн Хэрэг бүртгэлийн хэргийг хаах тухай 30 дугаартай тогтоолд зөрчил үйлдсэн этгээдэд Зөрчлийн тухай хуульд заасны дагуу шийтгэл оногдуулахыг даалгаж шийдвэрлэсэн байх тул холбогдох материалыг ирүүлсэн.

Уг материалтай танилцахад оны 02 дугаар сарын 05-ны өдрийн дугаартай шинжээчийн дүгнэлтэд ******* ******* *******-нийн захирал Д.урмаажав нь Хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.2-т Ажил олгогч нь үйлдвэрлэл, ******* онцлог, ажлын байрны эрсдэлийн түвшин, ажилтны тоог харгалзан хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн асуудал хариуцсан бүтэц болон ажилтан, зөвлөл ажиллуулна, мөн Хө*******мөрийн сайдын 2015 оны А/114 тоот Хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн зөвлөл байгуулах, орон тооны ажилтан ажиллуулах норматив батлах тухай тушаалын 1.6 д Ажлын байрны эрсдэлийн түвшин ихтэй уул уурхай, эрчим хүч, зам, барилгын салбар болон үйлдвэрлэлийн аюултай, хортой хүчин зүйлс бүхий аж ахуйн нэгж, байгууллагад ажилтны тооноос хамаарахгүйгээр нэг ба түүнээс дээш орон тооны хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн ажилтан ажиллуулна гэж зааснаар хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн орон тооны ажилтныг авч ажиллуулаагүй байна. ******* ******* *******-нийн хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн ажилтнаар ажиллаж байгаа гэх . нь тус байгууллагадаа дулааны инженерээр ажилладаг, хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн ажилтны ажлыг хавсран гүйцэтгэдэг.

Иймд Хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.1-д Хө*******мөрийн аюулгүй байдлыг хангах, хө*******мөрийн нөхцөлийг сайжруулах, хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх, хяналт тавих үүргийг аж ахуйн нэгж, байгууллагын захирал /эзэн/, ажил олгогч шууд хариуцна гэж заасны дагуу хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хууль тогтоомж, стандарт болон бусад холбогдох дүрэм, журмыг ******* ******* *******-нийн захирал Д.урмаажав сахин хангуулж, мөрдүүлэх үүрэгтэй байна гэх дүгнэлт болон тус компанийн ажилтан Ш.*******андербек нь 2024 оны 10 дугаар сарын -ны орой ажлын байр нь дээрээ ажил үүргээ гүйцэтгэж байгаад осолдсон боловч ******* ******* ******* нь Хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийн 29.2, Засгийн ******* 2015 оны 269 дүгээр тогтоолоор батлагдсан Үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлогыг судлан бүртгэх дүрэм-ийн дагуу ослыг судалж бүртгэх үүргээ биелүүлээгүй гэх баримтууд авагдсан нь зөрчлийн шинжтэй байх тул оны дугаар сарын 14-ний өдөр дугаартай зөрчлийн хэрэг нээж зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа явуулсан.

Хариуцагч Д.урмаажавд тус компанид холбогдох асуудлаар зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа явуулж байгаа тухай удаа дараа мэдэгдсэн боловч эрх бүхий албан тушаалтны дуудсан цагт ирээгүй, мэдүүлэг, тайлбар, холбогдох баримтуудаа авч ирж өгөөгүй, миний бие ******* ******* *******-нд 3 удаа очиж баримт авах гэсэн боловч ерөнхий инженер нь захирал зөвшөөрөхгүй гээд баримт өгөөгүй юм.

Улмаар итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч томилж ирүүлнэ үү гэх албан бичиг хүргүүлэхэд *******.*******д итгэмжлэл олгосон байсан ба *******.*******ыг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр тогтоож, тайлбар авч болох эсэх талаар прокуророос асуухад боломжгүй гэж хэлсэн.

Иймд Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа явуулах хугацаанд цугларсан нотлох баримтыг үндэслэн тус аж ахуйн нэгжид шийтгэл оногдуулж шийдвэрлэсэн тул гомдлыг хэрэгсэхгүй болгоно уу гэв.

 

2.3. Гомдол гаргагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн өмгөөлөгч .рдэнэчимэг шүүх хуралдаанд тайлбарлахдаа: ******* ******* *******-аас, Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* ******* .т холбогдуулан Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* ******* ийн оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн дугаартай шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгуулах-аар тус шүүхэд гомдол гаргасан.

Хө*******мөр, ******* ******* ******* нь ******* ******* *******-ийг эрсдэлтэй ажлын байранд хө*******мөрийн аюулгүй байдал эрүүл ахуйн ажилтан ажиллуулаагүй гэх үндэслэлээр Зөрчлийн тухай хуулийн холбогдох зүйл заалтаар торгох шийтгэл ноогдуулсан.

Учир нь ******* ******* *******ний захирлын 2022 оны 01 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 06 дугаар ажилд томилох тухай тушаалаар инженер .ыг тус өдрөөс хө*******мөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа эрүүл ахуйн ажлыг хавсран гүйцэтгэх ажил хариуцсан ажилтнаар томилсон. . нь Шинжлэх ухаан технологийн их сургуулийн Дархан-Уул аймаг дахь технологийн сургуулийг дулааны инженер мэргэжлээр төгссөн. 2021 онд Монголын тариаланчид гурил үйлдвэрлэгчдийн холбоо төрийн бус байгууллага, Ховд аймгийн Нийгмийн даатгалын хэлтсийн хамтран зохион байгуулсан ажил олгогчийн хө*******мөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн сургалтад хамрагдаж гэрчилгээгээ авсан.

Гэтэл дээрх нөхцөл байдлыг тодруулж сонсох ажиллагаа явуулахгүйгээр шийтгэл оногдуулсан.

******* ******* *******-д хө*******мөрийн аюулгүй байдал эрүүл ахуйн сургалт зохион байгуулах, шалгалт авах тухай журам байгаа. Уг журмын дагуу сургалтуудаа зохион байгуулаад явж байсан. Хариуцагч шийтгэл оногдуулахдаа сонсох ажиллагаа явуулаагүй нь харагдаж байна. Захиргааны ерөнхий хуулийн 26 дугаар зүйлийн 6 дахь заалтад тайлбар санал гаргах боломжоор хангаагүй, бодит байдлыг тодруулах ажиллагаа хийгдээгүй.

Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.9-д Улсын дараах нийтлэг бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ гээд хяналт шалгалтын явцад илэрсэн зөрчил дутагдлыг таслан зогсоох, түүний шалтгаан нөхцөлийг арилгах талаар холбогдох байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэн, албан тушаалтанд шаардлага тавьж, хугацаатай үүрэг даалгавар өгч биелэлтийг хангуулах гэж заасан. Гэтэл энэ үүргээ хэрэгжүүлээгүй. . нь 2022 оноос ******* ******* *******-нийн эрүүл ахуйн асуудал хариуцсан ажилтнаар ажиллаж байгаа.

Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийг оролцуулаагүй эрх, үүрэг танилцуулаагүй, тайлбар гаргах боломж олгоогүй. Гурван удаа мэдэгдсэн гэж байгаа боловч утсаар ярьсан тэмдэглэлийг нь уншихаар Ш.*******андарбектэй холбоотой асуудлаар ярьж байна гэсэн агуулгатай зүйл байхгүй байна. Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.8 дугаар зүйлийн 6-д дараах эрх бүхий албан тушаалтан доор дурдсан харьяаллын дагуу зөрчлийг шалган шийдвэрлэнэ гэсэн. Шийтгэлийн хуудаснаас харахад Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* ******* Хө*******мөрийн . би гэсэн байгаа. Гэтэл дээрх заалтаар хө*******мөрийн эрүүл ахуйн нь холбогдох энэ зөрчлийг шалган шийдвэрлэнэ гэж заасан. Тиймээс энэ хүн Хө*******мөрийн болохоос биш Хө*******мөрийн эрүүл ахуйн биш.

Тиймээс эрх бүхий албан тушаалтан харьяалах маргааныг шийдэх хуулийн зохицуулалтад нийцэхгүй байна. Дээрх нөхцөл байдлууд байгаа тул Хө*******мөр, ******* ийн оны дугаар сарын 28-ны өдрийн дугаартай шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгуулах гомдлын шаардлагыг хангаж шийдвэрлэнэ үү гэв.

 

ҮНДЛХ нь:

1. Шүүхээс болсон үйл баримтыг хэргийн оролцогчдын маргаж байгаа хүрээнд, хуульд заасан журмын дагуу хэрэгт авагдсан бөгөөд шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичмэл нотлох баримтууд, хэргийн оролцогчид тэдгээрийн төлөөлөгч нараас бичгээр ирүүлсэн тайлбар болон шүүх хуралдаан дээр гаргасан нэмэлт тайлбар зэргийг судлаад, дараах үндэслэлээр гомдлын шаардлагыг хангаж, ийн шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгож шийдвэрлэлээ.

2. Гомдол гаргагчаас ....******* ******* *******-нийн ажилтан .той холбоотой Хө*******мөрийн аас хяналт шалгалт хийгдэж байсан. ******* ******* *******-нийн захирал Д.урмаажав нь ....ын асуудалтай холбоотой 3 сая төгрөгийн акт тогтоосон юм шиг байна... гэж хэлсэн. Бид .той холбоотой акт тогтоосон гэж ойлгож тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа .ын талаар дурдсан. Гэтэл захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад хэргийн материалтай танилцахад Ш.*******андарбектэй холбоотой асуудлаар ******* ******* *******-нд шийтгэл оногдуулсан талаар олж мэдсэн...., аас намайг холбогдогчийн хууль ёсны итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр тогтоогоогүй, улмаар зөрчлийн хэргийн материалтай танилцуулаагүй, зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд холбогдогчийн эрх үүргийг танилцуулаагүй, эрх үүргээ хэрэгжүүлэх боломж олгоогүй... гэж,

3. Хариуцагчаас ... Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны явцад ******* ******* *******-нийн захирал Д.урмаажаваас тайлбар мэдүүлэг авах, мөн холбогдох баримтыг гаргуулахаар түүнтэй удаа дараа утсаар холбогдсон боловч хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр ирээгүй, холбогдох баримтуудаа авч ирж өгөөгүй. Мөн миний бие ******* ******* *******-нд 3 удаа очиж баримт авах гэсэн боловч ерөнхий инженер нь захирал зөвшөөрөхгүй гээд баримт өгөөгүй, *******.*******ыг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр тогтоож, тайлбар авч болох эсэх талаар прокуророос асуухад боломжгүй гэж хэлсэн... гэх агуулгаар тус тус тайлбарлан маргасан.

4. Хэрэгт авагдсан баримтаар Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* ******* оны 3 дугаар сарын 25-ны өдрийн 113 дугаар албан бичгээр танай компанид холбогдох зөрчлийн дугаартай хэрэгт зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа явуулж байгаа тул тус компанийг төлөөлөх итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийг томилж ирүүлэх...-ийг ******* ******* *******-нд мэдэгдсэн, ******* ******* *******-нийн оны 3 дугаар сарын 26-ны өдрийн 1/41 дүгээр албан бичгээр *******.*******д тус компанийг төлөөлөх эрх олгосон оны 3 дугаар сарын 10-ны өдрийн 1/36 дугаартай итгэмжлэлийг Хө*******мөр, ******* ******* газарт хүргүүлсэн нь тогтоогдсон, талууд уг үйл баримттай маргаагүйг дурдах нь зүйтэй байна.

5. ******* ******* *******-нийн  оны 3 дугаар сарын 10-ны өдрийн 1/36 дугаар албан бичгээр олгосон итгэмжлэлээс үзвэл итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.******* нь Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд ******* ******* *******-нийг төлөөлөн оролцож, оролцогчийн эрх эдлэх, тодруулбал хэрэг, нотлох баримттай танилцах, эрх бүхий албан тушаалтан, прокурорын үйл ажиллагаа, шийдвэрт гомдол гаргах, нотлох баримт гаргаж өгөх, цуглуулах, зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд тодорхой үйл ажиллагаа явуулах хүсэлт гаргах гэх зэрэг эрхийг олгосон байна.

6. Зөрчлийн тухай хуулийн 1.4 дүгээр зүйлийн 1.4-д ..."оролцогч" гэж зөрчилд холбогдогч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгчийг..., 3.1 дүгээр зүйлийн 1-д Зөрчил үйлдсэн гэж буруутгагдаж байгаа хүн, хуулийн этгээдийг холбогдогч гэнэ, 3.5 дугаар зүйлийн 1-д рх бүхий албан тушаалтан дараах хүнийг хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтооно, 1.2-т хуулийн этгээдийн эрх бүхий албан тушаалтан, эсхүл итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийг гэж тус тус заасан.

7. Хуулийн дээрх зохицуулалтыг маргааны үйл баримттай холбон тайлбарлавал, хариуцагч нь ******* ******* *******-ийн  оны 3 дугаар сарын 10-ны өдрийн 1/36 дугаар албан бичгээр олгосон итгэмжлэлийн дагуу *******.*******ыг ******* ******* *******-нийн хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоох ёстой байсан хэдий ч түүнийг хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоогоогүй, зөрчлийн хэргийн материалд энэ талаарх баримт байхгүй, *******.*******ыг хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоогоогүй талаар хариуцагчаас шүүх хуралдаанд тайлбарласан зэргээс үзвэл хариуцагч нь дээрх хуульд заасан хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоох үүргээ хэрэгжүүлээгүй байна.

8. Улмаар итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.*******д Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 3.1 дүгээр зүйлийн 2-т заасан эрхийг эдлүүлээгүй, тодруулбал, ямар зөрчилд холбогдон шалгагдаж байгааг мэдэх, эх хэлээрээ, эсхүл сайн мэдэх хэлээрээ мэдүүлэг өгөх, өөрийгөө өмгөөлөх, хууль зүйн туслалцаа авах,хохирогчийн гомдолтой танилцаж тайлбар гаргах, нотлох баримт шалгуулах тухай хүсэлт гаргах, нотлох баримт гаргаж өгөх, эрх бүхий албан тушаалтан, хэрэг бүртгэлтийг удирдах албан тушаалтан, прокурорын үйл ажиллагаа, шийдвэрт гомдол гаргах, зөрчлийн хэргийн материалтай танилцах зэрэг эрхийг эдлүүлээгүй, энэ талаар зөрчлийн хэрэгт баримт байхгүй зэргээс үзвэл хариуцагч нь Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны ноцтой зөрчил гаргасан ба гомдол гаргагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.*******ын ....той холбоотой акт тогтоосон гэж ойлгож тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа .ын талаар дурдсан. Гэтэл захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад хэргийн материалтай танилцахад Ш.*******андарбектэй холбоотой асуудлаар ******* ******* *******-нд шийтгэл оногдуулсан талаар олж мэдсэн, аас намайг холбогдогчийн хууль ёсны итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр тогтоогоогүй, улмаар зөрчлийн хэргийн материалтай танилцуулаагүй, зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд холбогдогчийн эрх үүргийг танилцуулаагүй, эрх үүргээ хэрэгжүүлэх боломж олгоогүй... гэх тайлбар үндэслэлтэй байна.

9. Дээрхийг нэгтгэн дүгнэвэл, зөрчилд холбогдогч ******* ******* ******* нь зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд төлөөлөн оролцох эрхийг *******.*******д олгож, итгэмжлэлээ хүргүүлсэн, хариуцагч нь Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 3.5 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар *******.*******ыг хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоогоогүй, улмаар тус хуульд заасан холбогдогчийн эрхийг эдлүүлээгүй атлаа ******* ******* *******-нийг Зөрчлийн тухай хуулийн 10.15 дугаар зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулсан нь хууль бус гэж үзлээ.

10. Иймд дээрх үндэслэлээр гомдол гаргагчийн гомдлыг хангаж, Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* ******* Хө*******мөрийн ийн оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн дугаартай шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгож шийдвэрлэлээ.

11. Гомдлын шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэсэнтэй холбогдуулан Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.1, 48.1 дэх хэсэгт зааснаар гомдол гаргагчийн тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70200 /далан мянга хоёр зуун/ төгрөгийг орон нутгийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 70200 төгрөгийг тус тус гаргуулан гомдол гаргагчид олгох нь зүйтэй байна.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.3.1, 106.3.12, 107 дугаар зүйлийн 107.5 дахь хэсэгт тус тус заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

1.               Зөрчлийн тухай хуулийн 10.15 дугаар зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан гомдол гаргагч ******* ******* *******-нийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******.*******ын гомдлыг бүхэлд нь хангаж, Ховд аймгийн Хө*******мөр, ******* ******* ******* Хө*******мөрийн ийн оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн дугаартай шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгосугай.

2.               Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.1, 48 дугаар зүйлийн 48.1 дэх хэсэгт зааснаар гомдол гаргагч ******* ******* *******-иас  тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 70,200 төгрөгийг гаргуулан гомдол гаргагчид олгосугай.

3.               Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 113 дугаар зүйлийн 113.2 дахь хэсэгт зааснаар хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш 5 хоногийн дотор Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ М.МЯНГАНБАЯР