МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Багануур дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Байгалмаа даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй явуулж, Нийслэлийн Багануур дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.1 дүгээр зүйлийн 1 äýõ хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж èð¿¿ëñýí П.Нямпүрэвт холбогдох эрүүгийн 1804000560054 дугаартай хэргийг 2018 оны 3 дугаар ñàðûí 27-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

        Шүүх хуралдаанд:

 Нарийн бичгийн дарга                          З.Ганцоож

 Улсын яллагч                                            Х.Эрдэнэтуяа

 Шүүгдэгч                                                П.Нямпүрэв нар оролцов.

 

 Ø¿¿ãäýã÷: Ìîíãîë óëñûí èðãýí, халх, 1979 оны 3 дугаар сарын 26-ны өдөр Улаанбаатар хотод төрсөн, 39 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн ажилгүй, ам бүл 4, эхнэр Т.Бибиш, 4-11 насны 2 хүүхдийн хамт /цахим үнэмлэхний хаягаар: Багануур дүүргийн 3 дугаар хороо, наран хороолол 26 дугаар байрны 20 тоотод/ одоо Багануур дүүргийн 3 дугаар хороо, 59 дүгээр байрны 22 тоотод оршин суух, ял шийтгэлгүй, Монгол овгийн Пүрэвдоржийн Нямпүрэв /РД:УЮ79032611/

       

           Прокурорын яллах дүгнэлтэд дурдсанаар П.Нямпүрэв нь архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 2018 оны 2 дугаар сарын 22-ны орой 20 цагийн үед Багануур дүүргийн 3 дугаар 59 дүгээр байрны 22 тоотод хууль сахиулагч эргүүлийн цагдаа, дэд ахлагч Ч.Энхмандахын өмсөж явсан хантаазыг татан урж, улмаар бэлэг эрхтэн рүү нь нэг удаа өшиглөж хүч хэрэглэн хууль сахиулагчийг эсэргүүцсэн ãýìò õýðýãт õîëáîãäæýý.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт дараах баримтуудыг хэлэлцүүлэв. Үүнд:

Шүүгдэгч П.Нямпүрэвийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлсэн: “...2018 оны 2 дугаар сарын 22-ны өдөр айлд эхнэртэйгээ очиж архи уугаад гэртээ ирээд унтаж байхад манай ах Нямдорж гаднаас халамцуу орж ирсэн юм билээ. Харин араас нь ээж манайд орж ирээд “та нар ах дүүсээрээ нийлж архи уулаа” гэж уурлаж, ээж ах хоёр маргалдаад, ээж цагдаа дуудсан. Чанга чанга орилж чарлаад байхаар нь би сэрсэн. Цагдаа “ахыг эрүүлжүүлнэ” гэхээр нь явуулахгүй гээд цагдаа Энхмандахын хантаазнаас татаж урсан. Тэгээд төрийн цагдаагийн хувцас урлаа гээд намайг авч явна гэхээр нь би явахгүй гэсэн. Би лифтэнд орохгүй гээд хөлөө жийхдээ цагдааг өшиглөсөн байх гэж бодож байна...” гэжээ. /шүүх хуралдааны тэмдэглэл/,

 

Мөрдөн байцаалтад хохирогч Ч.Энхмандахын мэдүүлсэн: “...Би 2018 оны 2 дугаар сарын 22-ны өдөр олон нийтийн цагдаа Нямжавын хамт 3 дугаар хороонд эргүүлийн үүрэг гүйцэтгэж байтал орой 19 цаг өнгөрч байхад Галуут-10-аас “Багануур дүүргийн 3 дугаар хорооны 59 дүгээр байрны 22 тоотод согтуу хүмүүс маргалдаад байна” гэсэн дуудлагаар очсон. Уг айлд ороход 4 хүн байсан ба хоорондоо маргалдсан байдалтай байхаар нь юу болсон талаар асуухад Оюун гэдэг хүн нь Нямдорж, Нямпүрэв нар манай хүүхдүүд байгаа юм гэрт архидаад байхаар нь цагдаа дуудсан гэж хэлсэн. Нямдоржийг гэрээс авч гарах гэтэл Нямпүрэв согтуу бололтой Нямдоржийг явуулахгүй гээд миний өмсөж явсан хантаазны энгэр хэсгээс зуурч урсан. Үүнээс болж Нямпүрэвт гав хэрэглэх болсон. Нямпүрэв нь гэрээс нь авч гарах үед миний бэлэг эрхтэн рүү 1 удаа өшиглөсөн. Нямпүрэв нь гутлаа өмс гэхэд өмсөхгүй, мөргөх гээд дайраад байсан. Би шүүх эмнэлэгийн төлбөр 8500 төгрөг, хантаазны 31.000 төгрөг авсан тул хохирогч миний зүгээс гаргах гомдол саналгүй...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 26, 60/

Мөрдөн байцаалтад гэрч Ц.Нямжавын мэдүүлсэн: “...Дуудлагаар очоод нэг хүнийг аваад гарах гэтэл орон дээр сууж байсан эрэгтэй босч ирээд ахыгаа явуулахгүй гээд шууд дэд ахлагч Энхмандахын хувцаснаас зуурсан. Дайрч давшлаад байхаар нь Энхмандах гав хэрэглэж тэр ахыг гэрээс нь авч гараад лифтэнд суулгах гэтэл мөргөх гээд дайраад байсан. Энхмандах бултаад байсан, тэгтэл тэр согтуу хүн Энхмандахыг нэг удаа жийж өшиглөсөн...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 35/

Мөрдөн байцаалтад гэрч П.Нямдоржийн мэдүүлсэн: “...Би дүү Нямпүрэвийн гэрт очоод байж байтал ээж маань араас ирээд намайг архи уулаа гээд үглэж, уурлаад цагдаа дуудсан. Тэгтэл Нямпүрэвийн гэрт 2 цагдаа орж ирээд намайг авч явах гэхээр нь Нямпүрэв манай ах согтуу биш байна өгч явуулахгүй гээд цагдаагийн нэг албан хаагчийн хантаазнаас зуураад урчихсан. Тэгсэн чинь нөгөө цагдаа нь хамт авч явна гээд гутлаа өмс гэсэн чинь Нямпүрэв гутлаа өмсөхгүй, явахгүй гээд байхаар нь цагдаа нар гавлаад аваад гарсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 37/

Сэлэнгэ эстимэйт хөрөнгийн үнэлгээний компанийн эд хөрөнгийн үнэлгээний тайлан “...цагдаагийн хантааз 31.000 төгрөг” гэсэн байв /хх-ийн 18/

Эд зүйлд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн 15-16/

Шүүхийн шинжилгээ үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн 2018 оны 3 дугаар сарын 22-ны өдрийн №09шэ/142 дугаартай дүгнэлтэд: “Ч.Энхмандахын биед гэмтэл тогтоогдсонгүй” шинжээч эмч Ө.Шаарийбуу гэжээ. /хх-ийн 41/,

 

Шүүгдэгч П.Нямпүрэвийн гэмт хэрэг зөрчилд холбогдож байсан талаарх мэдээллүүд /хх-ийн 58/,

Нийслэлийн Цагдаагийн газрын даргын 2016 оны 6 дугаар сарын 16-ны өдрийн 58 дугаартай “Цагдаагийн дэд ахлагч Б.Энхмандахыг Багануур дүүрэг дэх цагдаагийн хэлтсийн цагдаа, цагдаагийн дэд ахлагч” гэсэн тушаал, ажлын байрны тодорхойлолт /хх-ийн 20, 22/

Багануур дүүрэг дэх Цагдаагийн хэлтсийн 2018 оны 2 дугаар сарын 22-ны өдрийн эргүүлд үүрэг гүйцэтгэх алба хаагчдын хуваарь “д/а Ч.Энхмандах 3 дугаар хороо, Уурхайн байрнуудаас 64 дүгээр сургууль хүртэл” гэсэн байв. /хх-ийн 24/

Шүүгдэгч П.Нямпүрэв нь “Цагдаагийн ерөнхий газрын МНБГ-ын лавлагаа санд бүртгэгдээгүй” ãýх óðüä ÿë øèéòãýãäñýí ýñýõèéã øàëãàõ õóóäàñ /õõ-í 53/, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхний лавлагаа /хх-н 51/ áîëîí áóñàä áè÷ãèéí íîòëîõ áàðèìòóóäûã òàëóóäûí õ¿ñýëòýýð øèíæëýí ñóäàëñàí áîëíî.

Шүүхийн хэлэлцүүлгийн үед шинжлэн судлагдсан дээрх шүүгдэгч, хохирогч, гэрч нарын мэдүүлгүүд нь хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлэгдсэн, мэдүүлгүүдийн агуулга нь зөрүүгүй мөн шүүх эмнэлгийн үзлэг хийсэн шинжээчийн 09шэ/142 дугаартай дүгнэлт нь ойлгомжтой бөгөөд эргэлзээгүй, хууль ёсны шаардлагыг хангажээ.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас нотлох баримтыг шүүх хуралдаанд хэлэлцүүлэхгүй байх, нотлох баримтаас хасуулах тухай санал гаргаагүй бөгөөд шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн болон хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудыг тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, эргэлзээгүй, тухайн хэргийг хангалттай нотолж байх тул хууль ёсны, үнэн зөв баримтууд гэж үнэлэн шийтгэх тогтоолын үндэслэл болгов.

Шүүгдэгч П.Нямпүрэв нь согтуугаар 2018 оны 2 дугаар сарын 22-ны орой 20 цагийн үед Багануур дүүргийн 3 дугаар 59 дүгээр байрны 22 тоотод буюу өөрийн гэртээ дуудлагаар очсон Багануур дүүргийн Цагдаагийн хэлтсийн эргүүлийн цагдаа, дэд ахлагч Ч.Энхмандахын “хэрүүл маргаан үүсгэсэн Д.Нямдорж” гэгчийг эрүүлжүүлэх байр луу авч явна” гэсэн шаардлага тавихад тэрээр “ахыгаа явуулахгүй” гэж эсэргүүцэж, цагдаа дэд ахлагч Ч.Энхмандахын өмсөж явсан хантаазыг татан урж, улмаар бэлэг эрхтэн рүү нь нэг удаа өшиглөсөн болох нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгчийн хэргээ хүлээн мэдүүлсэн “цагдаа ирээд ахыг эрүүлжүүлнэ гэхээр нь явуулахгүй гээд цагдаа Энхмандахын хантаазнаас нь татаж урсан. Би лифтэнд орохгүй гээд хөлөө жийхдээ цагдааг өшиглөсөн байх” гэсэн мэдүүлэг, хохирогч Ч.Энхмандахын “Нямпүрэв нь миний өмсөж явсан хантаазны энгэр хэсгээс зуурч урж, гэрээс гарах үедээ миний бэлэг эрхтэн рүү 1 удаа өшиглөсөн” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 26/, гэрч Ц.Нямжавын “дуудлагаар очоод нэг хүнийг аваад гарах гэтэл орон дээр сууж байсан эрэгтэй босч ирээд ахыгаа явуулахгүй гээд шууд дэд ахлагч Энхмандахын хувцаснаас зуурсан. Тэр ахыг гэрээс нь авч гараад лифтэнд суулгах үед Энхмандахыг нэг удаа өшиглөсөн” гэх мэдүүлэг /хх-н 35/, гэрч П.Нямдоржийн “Нямпүрэв манай ах согтуу биш байна өгч явуулахгүй гээд цагдаагийн нэг албан хаагчийн хантаазнаас зуураад урчихсан” гэх  мэдүүлэг /хх-н 37/ зэрэг áичгийн нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдож байна.

Хохирогч Ч.Энхмандах нь Багануур дүүргийн Цагдаагийн хэлтсийн эргүүлийн цагдаагаар 2016 оны 6 дугаар сарын 16-ны өдрөөс эхлэн томилогдсон ба тухайн өдөр эргүүлийн цагдаагаар ажиллаж байсан болох нь хэрэгт авагдсан дээрх баримтуудаар тогтоогдов. /хх-н 22, 24/,

Шүүх хуралдаанд шүүгдэгч П.Нямпүрэв нь гэм буруугийн талаар маргаагүй болно.

Гэмт хэргийн шалтгаан нөхцөлийг тодруулбал шүүгдэгч нь согтууруулах ундааны зүйлийг хэрэглэсэн үедээ ах П.Нямдоржийг эрүүлжүүлэх байр луу явуулахгүй гэж цагдаагийн албан хаагчид хүч хэрэглэж, улмаар энэ гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байна.

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлд зааснаар хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэхээр заасан бөгөөд П.Нямпүрэв нь гэм буруугийн талаар маргаагүй ба хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлэх хуульд заасан нөхцөл, журам хангагдсан байна.

Иймд П.Нямпүрэвийг “хууль сахиулагчийг албан үүргээ биелүүлэхтэй нь холбогдуулан хүч хэрэглэн эсэргүүцэх” ãýìò хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг баримтлан, эрүүгийн хариуцлагын зорилгод нийцүүлэн, ялыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлууд болон прокурорын саналыг харгалзан түүнийг Эрүүгийн хуулийн 23.1 дүгээр ç¿éëèéí 1 дэх õýñýãò çààñнаар түүнийг 2700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу (1 нэгж=1000 төгрөг) 2.700.000 төгрөгөөр торгох ял шийтгэл оногдуулах үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв. Шүүгдэгч П.Нямпүрэв нь тогтмол ажил хөдөлмөр эрхэлдэггүй тул түүний энэ нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж, торгох ялыг хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоох нь зүйтэй.

 

Ø¿¿ãäýã÷ийн ¿éëäñýí Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 23.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт çààñàí ãýìò õýðýã íü хорих ялын дээд хэмжээг 3 жил байхаар заасан байх тул Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 2.6 äóãààð ç¿éëèéí 2 äахь õýñýãò çààñíààð õөнгөн ãýìò õýðãèéí àíãèëàëä õàìààðàãдах ба тэрээр анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь ял шалгах хуудсаар тогтоогдож байна. /хх-н 53/

Энэ гэмт хэргийн улмаас шүүгдэгч нь хохирогчийн эд хөрөнгөд учирсан хантаазны үнэ болох 39.500  төгрөгийг төлсөн болохыг дурдах нь зүйтэй. /хх-ийн 60/

Ø¿¿ãäýã÷ид õîëáîãäîõ èðãýíèé áè÷èã áàðèìò ø¿¿õýä øèëæèæ èðýýã¿é, ýä õºðºí㺠áèò¿¿ìæëýýã¿é, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгчид ýíý õýðýãò ãàðñàí áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíû çàðäлыг òîäîðõîéëж èð¿¿ëýýã¿é áîëíî.  

 

    Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлийн 1; 8; 9 дэх хэсгүүд,  36.2 дугаар зүйлийн 1-4 дэх хэсгүүд, 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.10 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Монгол овгийн Пүрэвдоржийн Нямпүрэвийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн òóñãàé àíãèéí 23.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хууль сахиулагчийг албан үүргээ биелүүлэхтэй нь холбогдуулан хүч хэрэглэн эсэргүүцсэн гэмт хэрýã үйлдсэн гэм буруутайд  тооцсугай.
2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн òóñãàé àíãèéí 23.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасíààð шүүгдэгч Монгол овгийн Пүрэвдоржийн Нямпүрэвийг 2.700 /хоёр мянга долоон зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 2.700.000 /хоёр сая долоон зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ÿë øèéòãýñ¿ãýé. 
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар торгох ялыг 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний дотор 700.000 төгрөгийг, 2019 оны 12  дугаар сарын 31-ний дотор 1.000.000 төгрөгийг,  2020 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн дотор 1.000.000 төгрөгийг тус тус төлж биелүүлэхийг, тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг ялтан П.Нямпүрэвт мэдэгдсүгэй.
4. П.Нямпүрэв нь хохирогч Ч.Энхмандахын эд хөрөнгөд учирсан 39.500 төгрөгийн хохирлыг төлсөн болохыг дурдсугай.
5. Шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг мэдэгдэж, уг тогтоол хүчин төгөлдөр болтол П.Нямпүрэвт урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
6. П.Нямпүрэвт õîëáîãäîõ èðãýíèé áè÷èã áàðèìò ø¿¿õýä øèëæèæ èðýýã¿é, ýä õºðºí㺠áèò¿¿ìæлэгдэýã¿é, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, ýíý õýðýãò ãàðñàí áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíû çàðäлыг òîäîðõîéëæ èð¿¿ëýýã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.
7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг, 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол, эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах эрхтэй.
8. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, ялтанд урьд авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

                            

 

                         ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                     Б.БАЙГАЛМАА