МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн шүүгч Д.Цэрэндолгор даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, дүгээр хороо, 9 дүгээр байр, тоот хаягт оршин суух ******* ургийн овогт *******гийн ******* /Регистрийн дугаар *******/,

 

Нэхэмжлэгч: Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, дүгээр хороо, дугаар байр, тоот хаягт оршин суух ******* ******* ургийн овогт *******ын /Регистрийн дугаар / нарын нэхэмжлэлтэй,

 

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, 6 дугаар хороо, дугаар байр, 57 тоот хаягт оршин суух ургийн овогт ын  /Регистрийн дугаар /,

 

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Хан-Уул дүүрэг, дүгээр хороо, хэсэг, хотхон, 54/ байр, 6 тоот хаягт оршин суух ургийн овогт ын /Регистрийн дугаар / нарт холбогдох,

 

Зээлийн гэрээний үүрэгт 0,000,000 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд оролцогчид:

нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ,

нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч /ҮД:/,

хариуцагч ,

шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Э.Эрхэм-Оргил.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

. Нэхэмжлэгч нар шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт гаргасан тайлбартаа:

******* болон ******* нар нь , нарт 09 оны 09 сарын 0-ны өдөр 0,000,000 төгрөгийг сарын 5 хувийн хүүтэй сарын хугацаатай зээлүүлсэн бөгөөд зээлийг *******ын дансаар Н.Тулгын дансанд шилжүүлсэн. Эхний үед тохирсны дагуу хүүгээ төлж байсан боловч, сүүлдээ хүү болон зээлээ төлөхгүй болсон. Бид удаа дараа зээлээ төлөхийг шаардаж байсан бөгөөд , нар нь зээлийн хугацаа сунгахыг гуйсан. Энэ гуйлтынх нь дагуу зээл төлөх хугацаа олгосон боловч зээл болон зээлийн хүүг өнөөдрийг хүртэл огт төлөөгүй. Иймд зээлийн гэрээний үүрэгт 0,000,000 төгрөгийг хариуцагч , нараас гаргуулж, нэхэмжлэгч *******, ******* бидэнд олгож өгнө үү. гэв.

 

. Хариуцагч шүүхэд гаргасан хариу тайлбар болон шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт гаргасан тайлбартаа:

миний бие иргэн *******, ******* нараас харилцан тохиролцон 09 оны 09 сарын 0-ны өдөр 0,000,000 төгрөг зээлээр авсан болно. Эргэн төлөлтөө цаг бүрт нь төлж байсан боловч тухайн үед ковидын цар тахал гарч байгууллагын үйл ажиллагаа хаагдсан ч гэсэн өөр эх сурвалжаас олж өгсөөр нийт 7,500,000 төгрөг төлсөн. Тухайн үед утсаар болон биечлэн уулзаад төлөлтөө хойшлуулаад, хэзээ төлж барагдуулахаа ярьсаар явсан боловч, бидэнд хэлэлгүй барьцаанд тавьсан үл хөдлөх эд хөрөнгийг газрын хамтаар банкинд тавьж тодорхой хэмжээний зээл авсан асуудал гарсан. Иймээс тухайн үеийн ханшаар ,500,000,000 төгрөгөөр үнэлэгдэж байсан хөрөнгийг маань бидэнтэй зөвшилцөхгүйгээр дур мэдэн гуравдагч этгээдэд давхар барьцаалсан иргэн *******ын нэхэмжилж байгаа 0,000,000 төгрөгийн төлбөрийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэдгээ мэдэгдэж байна. Үлдэгдэл төлбөр 0,500,000 төгрөгийг төлж барагдуулна гэв.

 

. Хариуцагч шүүхэд бмчгээр хариу тайлбар ирүүлээгүй.

 

4. Хэрэгт бүрдүүлсэн нотлох баримтууд:

4.. Нэхэмжлэгч талаас ирүүлсэн: нэхэмжлэл /хх-/, улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт /хх-, /, банкны 09.09.0-ны өдрийн мөнгөн шилжүүлгийн баримт /хх-4/, , ******* нарын гараар бичсэн бичиг /хх-7/, 05.05.0-ны өдрийн итгэмжлэл /хх-5/, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 04.06.-ны өдрийн 8/ШШ04/075 дугаартай шийдвэр /хх-5-56/, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 04.08.6-ны өдрийн 0/МА04/064 дугаартай магадлал /хх-57-60/, банкны 504458 дугаартай дансны хуулга /хх-6-68/.

4.. Хариуцагч талаас ирүүлсэн: ийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар /хх-5/, Н.Тулгын иргэний үнэмлэхийн хуулбар /хх-9/,

 

Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

. Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдэх хэсэг болон хариуцагч т холбогдох шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж дүгнэв.

 

. Нэхэмжлэгч *******, ******* нар нь хариуцагч , нарт холбогдуулан зээлийн гэрээний үүрэгт 0,000,000 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан.

 

. Хариуцагч нь зээлийн гэрээний үүрэгт 7,500,000 төгрөгийг төлж, 0,500,000 төгрөг үлдсэн, 0,000,000 төгрөгийг шаардсан нь үндэслэлгүй гэх тайлбарыг гарган маргасан ба хариуцагч нь шүүхэд бичгээр хариу тайлбар ирүүлээгүй.

 

4. Нэхэмжлэгч нар нь хариуцагч нарт 0,000,000 төгрөгийг сарын 5 хувийн хүүтэй сарын хугацаатай зээлүүлсэн гэх тайлбарыг гаргасан ба бичгээр байгуулсан зээлийн гэрээг нотлох баримтаар шүүхэд ирүүлээгүй.

 

5. Хэрэгт авагдсан баримтаар 09 оны 09 сарын 0-ны өдөр нэхэмжлэгч *******ын банкны 504458 дугаартай данснаас хариуцагч Н.Тулгын банкны 544708594 дугаартай данс руу 5,00,000 төгрөгийг найрамдал зуслан байрны мөнгө гэсэн гүйлгээний утгатай, ББСБ ХХК-ийн банкны 560400 дугаартай данс руу 0,688,055 төгрөгийг 044 машины үнэ гэсэн гүйлгээний утгатай тус тус шилжүүлсэн болох нь тогтоогдож байна. /хх-ийн 4/

 

6. Нэхэмжлэгч нар нь хариуцагч нарт 0,000,000 төгрөгийн зээлийг олгохдоо харилцан тохиролцсоны дагуу дээр дурдсан мөнгөн шилжүүлгийн гүйлгээг хийсэн гэж тайлбарласныг хариуцагч нар баримтаар үгүйсгэж маргаагүй.

 

7. Хариуцагч нь нэхэмжлэгч нараас 0,000,000 төгрөгийн зээл авсанаа хүлээн зөвшөөрсөн бөгөөд тэрээр Сонгинохайрхан дүүргийн дүгээр хороо, найрамдлын тоот байршилтай 67.5 м.кв талбайтай хувийн орон сууцыг 9.0-д мөнгө өгөхгүй бол чөлөөлж өгнө гэх баримтыг өөрөө бичиж өгч байсан болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогдож байна. /хх-ийн 7/

 

8. Хариуцагч нь түүний хүү нь *******ээс 0,000,000 төгрөгийн зээлэхдээ ийн өмчлөлийн Сонгинохайрхан дүүргийн дүгээр хороо, найрамдлын тоот хаягт байршилтай 67.5 м.кв талбайтай, давхар хувийн сууцны зориулалттай зуслангийн хаус, тус хаягт байрлах 98 м.кв талбайтай зуслангийн зориулалттай газрын эзэмших эрхийг худалдах, худалдан авах гэрээг зээлийн гэрээг халхавчлах зорилгоор байгуулсан нь хууль зөрчсөн гэсэн үндэслэлээр , ******* нарын хооронд 09 оны 09 сарын 0-ны өдрийн Үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээ, Газар эзэмших эрх шилжүүлэх гэрээг тус тус хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгох нэхэмжлэлийн шаардлагыг Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд гаргаж, тус шүүхийн 04 оны 06 сарын -ны өдрийн 8/ШШ04/075 дугаар шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 04 оны 08 сарын 6-ны өдрийн 0/МА04/064 дугаар магадлалаар , ******* нарын хооронд 09 оны 09 сарын 0-ны өдөр байгуулагдсан үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээ, газар эзэмших эрх шилжүүлэх гэрээг тус тус хүчин төгөлдөр бус байх хэлцэл болохыг тогтоож, нэхэмжлэгч ийг Сонгинохайрхан дүүрэг, дүгээр хороо, тоотод байрлах 67.5 м.кв талбайтай, давхар хувийн сууцны зориулалттай, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-00087 дугаар бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөгчөөр бүртгэхийг Улсын бүртгэлийн ерөнхий газарт, мөн хаягт байрлах 98 м.кв талбайтай, нэгж талбарын 55/06 дугаар бүхий газрын эзэмших эрхийг ийн экэмшилд бүртгэхийг Нийслэлийн газар зохион байгууллалтын албанд даалгаж шийдвэрлэжээ. /хх-ийн 5-56, 57-60/

 

Дээр дурдсан магадлалд нь *******тэй 09 оны 09 сарын 0-ны өдөр зээлийн гэрээ байгуулж 0,000,000 төгрөгийг зээлсэн үйл баримт тогтоогдсон, зээлийн гэрээ байгуулагдсан цаг хугацаа болон гэрээний үнийн дүн зэргийг талуудын хэн аль нь зөвшөөрсөн, зээлийн гэрээг заавал бичгээр байгуулах хэлбэрийн шаардлагыг хуулиар тогтоогоогүй гэж дүгнэсэн байна.

 

9. Хэрэгт авагдсан баримт болон зохигчийн тайлбараар нэхэмжлэгч *******, *******, хариуцагч нарын хооронд мөнгө зээлдүүлэх, зээлсэн мөнгийг буцаан төлөх талаар харилцан тохиролцсон зээлийн харилцаа үүссэн гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

 

Иргэний хуулийн 8 дүгээр зүйлийн 8.-д зээлийн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шилжүүлэх, зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрөл, чанар, хэмжээний эд хөрөнгө буюу мөнгийг тохирсон хугацаанд буцаан өгөх үүргийг тус тус хүлээнэ, мөн хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.4-т мөнгө буюу эд хөрөнгийг зээлдэгчид шилжүүлэн өгснөөр зээлийн гэрээг байгуулсанд тооцно гэж заасан.

 

0. Нэхэмжлэгч нар нь Иргэний хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.-д заасан хамтран үүрэг гүйцэтгүүлэгчид байх бөгөөд хариуцагч ас зээлүүлсэн 0,000,000 төгрөгийг буцаан гаргуулахаар шаардах эрхтэй байна.

 

. Хариуцагч нь 09.0.8-ны өдөр 6,000,000 төгрөгийг huu гэсэн гүйлгээний утгатай, 09..9-ний өдөр 6,000,000 төгрөгийг хүү тулга гэсэн гүйлгээний утгатай, 00.0.06-ны өдөр 4,500,000 төгрөгийг huu гэсэн гүйлгээний утгатай, 00.0.7-ны өдөр ,000,000 төгрөгийг , sariin huunii tulbur гэсэн гүйлгээний утгатай, 00.05.08-ны өдөр 4,500,000 төгрөгийг sariin huu гэсэн гүйлгээний утгатай, 00.05.-ний өдөр 4,500,000 төгрөгийг 4r sariin huu гэсэн гүйлгээний утгатай, 00.09.06-ны өдөр 50,000,000 төгрөгийг зээл хүү хасалт гэсэн гүйлгээний утгатай, 00.09.09-ний өдөр 60,000,000 төгрөгийг 00 үлдэгдэл төлбөр гэсэн гүйлгээний утгатай нийт 7,500,000 төгрөгийг нэхэмжлэгч *******ын банкны 504458 дугаартай данс руу шилжүүлсэн болох нь тогтоогдож байна. /хх-ийн 6-68/

 

Зохигч дээр дурдсан мөнгөн шилжүүлэг болон шилжүүлгийн дүнгийн талаар маргаагүй боловч нэхэмжлэгч нь эдгээр мөнгийг зээлийн хүүгийн төлбөрт шилжүүлсэн гэж, хариуцагч нь зээлийн төлбөрт шилжүүлсэн гэх тайлбарыг гаргаж мэтгэлцсэн.

 

. Иргэний хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.-д хуульд өөрөөр заагаагүй бол хүү тогтоосон бол зээлийн гэрээг бичгээр хийнэ. Энэ шаардлагыг хангаагүй бол хүү авах эрхээ алдана гэж заасан.

 

Хариуцагч нь нэхэмжлэгч *******ын данс руу 8 удаагийн шилжүүлгээр нийт 7,500,000 төгрөгийг шилжүүлэхдээ 7 удаагийн гүйлгээг хүү төлсөн агуулга бүхий утгатай нийт 57,500,000 төгрөгийг шилжүүлжээ.

 

Иргэний хуулийн 99 дүгээр зүйлийн 99.-т Төлбөр гүйцэтгэснээр өрийг хүлээн зөвшөөрсөн бол хуульд заасан тодорхой хэлбэрээр гэрээ хийхийг шаардахгүй гэж зохицуулсан бөгөөд хариуцагч нь нэхэмжлэгч нараас зээлсэн 0,000,000 төгрөгийн хүүг хүлээн зөвшөөрч, хүүгийн төлбөрт 57,500,000 төгрөгийг төлсөн гэж үзэх үндэслэлтэй байх тул уг мөнгийг зээлийн төлбөрөөс хасаж тооцохгүй.

 

. Нэхэмжлэгч нарын шаардсан зээл 0,000,000 төгрөгөөс 00 оны 09 сарын 09-ний өдөр шилжүүлсэн 60,000,000 төгрөгийг хасаж тооцох үндэслэлтэй байх тул үлдэх 60,000,000 төгрөгийг хариуцагч ас гаргуулж нэхэмжлэгч нарт олгох нь зүйтэй.

 

4. Хариуцагч нь нэхэмжлэгч нараас 0,000,000 төгрөгийг зээлсэн гэж үзэх үйл баримт, үндэслэл хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогдохгүй байх тул түүнд холбогдох нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй.

 

5. Дээр дурдсан үндэслэлүүдийг нэгтгэн дүгнэж хариуцагч ас зээлийн гэрээний үүрэгт 60,000,000 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч *******, ******* нарт олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх 60,000,000 төгрөг болон хариуцагч т холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж шүүх дүгнэв.

 

6. Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж шийдвэрлэсэн тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56., Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7..-д заасныг баримтлан нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн ,757,950 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ас нэхэмжлэлийн шаардлагын хангасан үнийн дүнд тохирох улсын тэмдэгтийн хураамжид ,457,950 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч нарт олгох нь хуульд нийцнэ.

 

7. Хариуцагч шүүх хуралдааны товыг мэдэж, мэдэгдэх хуудсанд гарын үсэг зурсан боловч шүүх хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангйүгээр ирээгүй, нэхэмжлэгч, хариуцагч нар хэргийг түүний эзгүйд хянан шийдвэрлэх хүсэлтийг гаргасан тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 00 дугаар зүйлийн 00.-т заасныг баримтлан хэргийг шийдвэрлэсэн болохыг дурдах нь зүйтэй.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5., 5.., 6, 8 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

. Иргэний хуулийн 8 дүгээр зүйлийн 8.-д заасныг баримтлан хариуцагч ас зээлийн гэрээний үүрэгт 60,000,000 /хоёр зуун жаран сая/ төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч *******, ******* нарт олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх 60,000,000 /жаран сая/ төгрөг болон хариуцагч т холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56., 60 дугаар зүйлийн 60., Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7..-д заасныг баримтлан нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн ,757,950 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ас нэхэмжлэлийн шаардлагын хангасан үнийн дүнд тохирох улсын тэмдэгтийн хураамжид ,457,950 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч нарт олгосугай.

 

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 0 дугаар зүйлийн 0.-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авснаас хойш 4 хоногийн дотор Нийслэлийн иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Д.ЦЭРЭНДОЛГОР