Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын шүүхийн Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ц.Дагиймаа даргалж,

Нарийн бичгийн дарга: Ц.Хонгорзул,

Улсын яллагч: Д.Алимаа,

Шүүгдэгч: А.О,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч: О.Хишигсүрэн нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2.1, 2.2, 27.11 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар ял сонсгож яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Б овгийн А-ийн Од холбогдох эрүүгийн 201715010075 дугаартай хэргийг хянан хэлэлцэв.

                            Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 1990 оны 07 дугаар сарын 15-ны өдөр төрсөн, 28 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт Өвөрхангай аймгийн ..... тоотод оршин суух, улсаас авсан гавъяа шагналгүй, урьд Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь сум дундын 2 дугаар шүүхийн 2005 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдрийн 67 дугаартай шийтгэх тогтоолоор 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 147 дугаар зүйлийн 147.2 дахь хэсэгт зааснаар 8 жил 1 хоногийн хорих ялаар шийтгэж шийтгэх тогтоол биелүүлэхийг 2 жилийн хугацаагаар хойшлуулсан, Б овгийн А-ийн О

                                Холбогдсон хэргийн талаар:

Шүүгдэгч А.О нь тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхгүйгээр согтуурсан үедээ 2017 оны 03 дугаар сарын 31-ний өдөр Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын нутагт хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас Л.С-гийн эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан, мөн дээрх хэргийн газрыг зориуд орхиж зугтаасан гэмт хэрэгт холбогдсон. /яллах дүгнэлтэнд дурдсанаар/

                                        ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.

Шүүгдэгч А.О шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “...Би 2017 оны 03 дугаар сарын 31-ний өдөр хөдөөнөөс орж ирээд явж байхад өөдөөс урсгал сөрөөд орж ирсэн. Би хурдтай явж байсан. Тэгээд 500.000 төгрөг өгөөд салъя гэхээр нь өгсөн. Тэгээд хот ороод ирсэн чинь танай ээжтэй уулзмаар байна 1.000.000 төгрөг авмаар байна гэсэн. Хохиролд нийт 825.000 төгрөг төлсөн. Хохирогчоос уучлалт гуйсан...” гэв.

Хохирогч Л.С-гийн өгсөн: “...2017 оны 03 дугаар сарын 31-ний өдөр сумын төв орж ирж хүүхдээ үзүүлээд 3-р хороонд хүргэнийдээ орж эмний мөнгө авчихаад хөдөө гэртээ харих гээд төв засмал замаар ороод хойноосоо урагшаа чиглэлтэй явж байсан. Засмал замын урдуур хонь ямаа гарсан. Манай хүүхэд хурдаа хасаад хонь сигналдаад удаан явж байсан. Тэгтэл гэнэт юу юугүй хойноос нэг мотоцикль буруу талаар орж ирээд хажуунаас арын гэрлийг хамж мөргөөд сууж явсан мотоциклийг  хажуу тийш унагаасан. Өөрөө цаашаа давхиснаа ойчсон. Тэгсэнээ нөгөө мотоцикльтой хүн босож ирсэнээ өө лай гэснээ мотоциклоо босгоод асааснаа шууд давхиад яваад өгсөн. Би босох гээд баруун гараа даахгүй байсан. Хэд хоногийн дараа ээжтэйгээ хамт надтай ирж уулзаад 500.000 төгрөг өгсөн. Би энэ мөнгөөр чинь эхний ээлжинд Улаанбаатар хотод очиж үзүүлнэ тэгээд ирээд ямар эмчилгээ хийлгэхээр байна тэрнийхээ мөнгийг гаргуулна шүү гэж хэлсэн. Тэгтэл одоо огт уулзахгүй болсон...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 18-20 дугаар хуудас/,

2017 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн “эм тарианы мөнгө 320.000 төгрөгийн эм тариа авсан. Тэрнийхээ мөнгийг өгчихвөл одоо гомдол санал нэхэмжлэх зүйл байхгүй...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 70-71, 100-101 дүгээр хуудас/,

Гэрч Б.Т-ын өгсөн: “...2017 оны 07 дугаар сарын 31-ний өдөр дээд өргөн чөлөөний хамгийн хойд хэсэгт ахынхаа гэрт ирчихээд эргээд ээж, өөрийн охин 6 настай Амарлангуй охин нараа сундалаад өөрийн эзэмшлийн Мустанг-5 маркийн улаан өнгөтэй мотоцикльтой далангийн дээд талын асфальтан зам дээр ертөнцийн зүгээр урд зүг рүү гэр лүү харих гээд явж байсан чинь  миний баруун талаас нэг мотоцикльтой сундалсан 2 хүн орж ирээд мотоциклийн хойд баруун талын дохио мөргөөд рульны баруун талын хэсгийг мөргөчихөөд өөрөө замын боржуур мөргөөд унасан. Би ээж охины хамт тухайн газар онхолдсон. Тэгээд ээж ёолоод хэвтэж байсан. Тухайн мотоцикльтой хүн өө яадаг гай бэ гэж хэлчихээд мотоциклио босгоод урагшаа давхиад явчихсан. Тухайн үед баруун гарын тохой бага зэрэг шалбарсан. Өөр ямар нэгэн гэмтэл байхгүй. Сүртэй эвдэрсэн зүйл байхгүй. Би өөрөө гараараа засчихсан. Ямар нэгэн үнэлэх эвдэрэл байхгүй...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 22, 73-74 дүгээр хуудас/,

Эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татах прокурорын тогтоол /хх-ийн 78 дугаар хуудас/

Гэмт хэргийн талаарх гомдол мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /хх-ийн 03 дугаар хуудас

• Хэргийн газрын үзлэг тэмдэглэл, гэрэл зураг /хх-ийн 54 дүгээр хуудас/,

хавтаст хэрэгт хуульд заасан журмын дагуу авагдаж бэхжигдсэн яллах, өмгөөлөх талын хүсэлтээр шүүхийн хэлэлцүүлэгт хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна гэж шүүх дүгнэлээ.

Иймд Алтангэрэлийн Отгонтулгыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2.1, 2.2, 27.11 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар Хархорин сум дахь Сум дундын прокурорын газраас зүйлчилж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байна.

Шүүгдэгч А.О нь тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхгүйгээр согтуурсан үедээ 2017 оны 03 дугаар сарын 31-ний өдөр Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын нутагт хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас Л.С-гийн эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан, мөн дээрх хэргийн газрыг зориуд орхиж зугтаасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж дүгнэв.

Шүүгдэгч А-ийн О нь 07 хоног цагдан хоригдсон, түүний бичгийн баримт шүүхэд ирээгүй болохыг дурдаж байна.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1,2,3,4, 36.7 дугаар зүйлийн 2.1, 2.3, 2.4, 36.7 дугаар зүйлийн 3.1, 3.2, 36.8 дугаар зүйлийн 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 36.8 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэг, 36.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, 38.1 дүгээр зүйлийн 1-д заасныг тус тус удирдлага болгон

                                              ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Б овгийн А-ийн О-ыг хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчин согтуурсан, тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхгүйгээр гэмт хэргийг үйлдсэн, Мөн авто тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих үедээ гэмт хэрэг үйлдсэн газраа зориуд орхиж зугтаасан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.
2. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1, 6.7 дугаар зүйлийн 1.2 дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн 27.10 дугаар зүйлийн 2.1, 2.2 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч А-ийн О-ыг тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасч, хорих ял оногдуулахгүйгээр 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар тэнсэж, мөн хуулийн 27.11 дүгээр зүйлийн 1 дэхь хэсэгт зааснаар 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 /таван зуун тавин мянган/ төгрөгөөр торгох ялаар тус тус шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, 7.3 дугаар зүйлийн 2.5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч А-ийн О-ыг оршин суух газар, ажил сургуулиа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж байгаа эрх бүхий байгууллагад урьдчилан мэдэгдэх үүргийг хүлээлгэсүгэй.
4. Эрүүгийн хуулийн Ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч А-ийн О-д оногдуулсан торгох ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс хойш 1 сарын дотор төлж барагдуулах хугацаа тогтоосугай.
5. Эрүүгийн хуулийн Ерөнхий ангийн 5.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч А-ийн О нь торгох ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 /арван тав/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 1 /нэг/ хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдсүгэй.
6. Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 186 дугаар зүйлийн 186.1, 187 дугаар зүйлийн 187.1-д зааснаар шүүгдэгч А-ийн О-ыг бүртгэж, түүний засрал хүмүүжлийн байдалд хяналт тавихыг Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай.
7. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Алтангэрэлийн Отгонтулга нь тэнссэн хугацаанд хүлээлгэсэн үүргийг биелүүлээгүй энэ хуулийн тусгай ангид заасан санаатай гэмт хэрэг үйлдсэн бол шүүх тэнссэн шийдвэрийг хүчингүй болгож, энэ хуулийн 6.8, 6.9 дүгээр зүйлд заасан журмаар ял оногдуулах болохыг дурдсугай.
8. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.7 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч А-ийн О-д оногдуулсан тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасах нэмэгдэл ялын хугацааг оршин суух газар, ажил сургуулиа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж байгаа эрх бүхий байгууллагадаа урьдчилан мэдэгдэх үүргийг хүлээлгэх албадлагын арга хэмжээ авсан үеэс эхлэн тоолсугай.
9. Шүүгдэгч А-ийн О нь бусдад төлөх төлбөргүй, хохирогч нь гомдол саналгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн зүйлгүй, түүний бичиг баримт шүүхэд ирээгүй, 7 хоног цагдан хоригдсон болохыг тус тус дурдсугай.
10. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.5, 36.10 дугаар зүйлийн 4, 36.11 дүгээр зүйлийн 1, 36.12 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд шүүгдэгч А-ийн О-д урьд авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг авсугай.
11.  Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас хойш, эсхүл энэ хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Өвөрхангай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч давж заалдах гомдол, иргэний нэхэмжлэгч, иргэний хариуцагч нар иргэний нэхэмжлэлтэй холбоотой хэсэгт давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй.
12.  Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах гомдол гаргасан буюу эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүлэх хүртэл шүүгдэгч А.О-д урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.     

 

 ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                               Ц.ДАГИЙМАА