Монгол Улсын Шүүхийн шийдвэрийн цахим сан

Шийдвэрийн мэдээлэл

Шүүх	Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч	Нямаагийн Баярхүү
Хэргийн индекс	2138000400176
Дугаар	2024/ДШМ/11
Огноо	2024-02-21
Зүйл хэсэг	27.10.2.4.,
Улсын яллагч	Э.У

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч:
Дугаар: 85
Огноо: 2024-06-12

Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2024 оны 02 сарын 21 өдөр

Дугаар 2024/ДШМ/11

2024 ******* 02 ******* 21 ******* 2024/ДШМ/11

*******Б.Пд*******холбогдох*******

*******эрүүгийн*******хэргийн*******тухай

Хөвсгөл*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******Л.Эрдэнэбат*******даргалж,*******Ерөнхий*******шүүгч*******Б.Сосорбарам,*******шүүгч*******Н.Бхүү*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанд

Прокурор:*******Э.У,

Шүүгдэгч:*******Б.П,

Шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч:*******Б.Э,*******Н.Б,

Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч:*******Б.Б,*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.МанлайБ,

Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч:*******Б.Д,*******

Нарийн*******бичгийн*******дарга:*******Б.Бжаргал*******нарыг*******оролцуулан

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******20000*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******20000/ШЦТ/349*******дүгээр*******шийтгэх*******тогтоолыг*******эс*******зөвшөөрч*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б*******болон*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.Ма*******Б*******нарын*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлоор*******Б.Пд*******холбогдох*******2138000400176*******дугаартай*******эрүүгийн*******хэргийг*******

2024*******оны*******01*******дугаар*******сарын*******18-ны*******өдөр*******хүлээн*******авч,*******шүүгч*******Н.Бхүүгийн*******

илтгэснээр*******хянан*******хэлэлцэв.

“А”*******овогт*******БатБын*******П,*******....*******оны*******....*******дугаар*******сарын*******.....-ны*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймагт*******төрсөн,*******....*******настай,*******эрэгтэй,*******дээд*******боловсролтой,*******хүний*******их*******эмч*******мэргэжилтэй,*******“Б”*******өрхийн*******эрүүл*******мэндийн*******төвийн*******дарга*******ажилтай,*******ам*******бүл*******4,*******эцэг,*******эх,*******ах*******нарын*******хамт*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Бсумын*******....*******дүгээр*******багийн*******.....*******дугаар*******гудамжны*******....*******тоотод*******оршин*******суух*******бүртгэлтэй,*******ял*******шийтгэлгүй*******/регистрийн*******.........................*******дугаартай/.

Б.П*******нь*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мсумын*******01*******дүгээр*******багийн*******нутаг*******дэвсгэр*******“Оын*******даваа”*******гэх*******газрын*******засмал*******зам*******дээр*******000оны*******01*******дүгээр*******сарын*******000-ны*******өдөр*******000ХӨВ*******улсын*******дугаартай*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодон*******Оын*******давааг*******уруудаж*******яваад*******Замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******акт*******зөрчсөний*******улмаас*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж,*******тээврийн*******хэрэгслээр*******зорчиж*******явсан*******иргэн*******Ю.Х,*******Т.А*******нарын*******амь*******нас*******хохирч*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******хоёр*******хүний*******амь*******нас*******хохирсон,*******мөн*******хохирогч*******Ч.Дгийн*******биед*******хүндэвтэр*******гэмтэл*******учруулсан*******гэмт*******хэрэгт*******холбогджээ.

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүх*******20000*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******20000/ШЦТ/349*******дүгээр*******шийтгэх*******тогтоолоор*******

шүүгдэгч*******А*******овогт*******БатБын*******Пг*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн

*******27.10*******

дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******“Автотээврийн*******хэрэгслийн*******жолооч*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөний*******улмаас*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хүндэвтэр*******хохирол*******учруулсан,*******

Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.2-т*******заасан*******“Автотээврийн*******хэрэгслийн*******жолооч*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөний*******улмаас*******хоёр*******хүний*******амь*******насыг*******хохироосон”*******гэмт*******хэргийг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тус*******тус*******тооцож,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.2-т*******зааснаар*******шүүгдэгч*******БатБын*******Пгийн*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******6*******(зургаа)*******жилийн*******хугацаагаар*******хасаж,*******2*******(хоёр)*******жилийн*******хугацаагаар*******хорих*******ялаар*******шийтгэж,*******Өршөөл*******үзүүлэх*******тухай*******(000оны*******7*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдрийн)*******хуулийн*******6*******дугаар*******зүйлийн*******6.2*******дахь*******хэсэгт*******заасныг*******баримтлан*******шүүгдэгч*******Б.Пд*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.2-т*******зааснаар*******оногдуулсан*******2*******(хоёр)*******жилийн*******хорих*******ялаас*******2*******(хоёр)*******жилийн*******хорих*******ялыг*******өршөөн*******хасаж,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******5.7*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Б.Пд*******оногдуулсан*******6*******(зургаа)*******жилийн*******хугацаагаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрх*******хасах*******нэмэгдэл*******ялыг*******ял*******оногдуулсан*******үеэс*******эхлэн*******тоолж,*******хяналт*******тавихыг*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******Шүүхийн*******шийдвэр*******гүйцэтгэх*******газарт*******даалгаж,*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1*******дэх*******хэсэг,*******508*******дугаар*******зүйлийн*******508.1,*******499*******дүгээр*******зүйлийн*******499.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******иргэний*******хариуцагч*******Ө.Жээс*******924.103*******(есөн*******зуун*******хорин*******дөрвөн*******мянга*******нэг*******зуун*******гурав)*******төгрөгийг*******гаргуулж*******амь*******хохирогч*******Т.Аын*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Д*******(МА67073001)-д*******олгож,*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1*******дэх*******хэсэг,*******499*******дүгээр*******зүйлийн*******499.1*******дэх*******хэсэг,*******508*******дугаар*******зүйлийн*******508.1,*******508.2,*******508.4.4-т*******зааснаар*******амь*******хохирогч*******Т.Аын*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Д*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******оршуулгын*******зардал*******6.676.126*******төгрөг,*******тэжээгчээ*******алдсаны*******тэтгэмж*******107,743,794*******төгрөг,*******банкны*******зээл*******5,470,399,48*******төгрөг,*******сэтгэл*******санааны*******хохирлыг*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******шүүгдэгч*******Б.П,*******иргэний*******хариуцагч*******Ө.Ж*******нараас*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг,*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1*******дэх*******хэсэг,*******508*******дугаар*******зүйлийн*******508.3-*******т*******зааснаар*******амь*******хохирогч*******Ю.Хгийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Бийн*******тэжээгчээ*******алдсаны*******тэтгэмжийн*******зөрүүг*******хэлэлцэхгүй*******орхиж,*******Иргэний*******хуулийн*******497*******дугаар*******зүйлийн*******497.1*******дэх*******хэсэг,*******499*******дүгээр*******зүйлийн*******499.1*******дэх*******хэсэг,*******508*******дугаар*******зүйлийн*******508.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******амь*******хохирогч*******Ю.Хгийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б,*******Ж.Ө,*******Ю.Ж*******нар*******нь*******оршуулгын*******зардал*******4,854,783*******төгрөг,*******сэтгэл*******санааны*******хохирлыг*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******шүүгдэгч*******Б.П,*******иргэний*******хариуцагч*******Ө.Ж*******нараас*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг*******дурдаж,*******Эрүүгийн*******2138000400176*******дугаар*******хэрэгт*******битүүмжлэгдсэн*******эд*******хөрөнгөгүй,*******шүүгдэгч*******нь*******цагдан*******хоригдоогүй,*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зардалгүй,*******шүүгдэгч*******Б.П*******нь*******амь*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Дд*******хохиролд*******12.424.750*******төгрөгийг,*******амь*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б,*******Ю.Ж*******нарт*******хохиролд*******19,244,660*******төгрөгийг,*******иргэний*******нэхэмжлэгч*******Ө.Жэд*******5,641,000*******төгрөгийг,*******иргэний*******хариуцагч*******Ө.Ж*******амь*******хохирогч*******Ю.Хгийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Ю.Жд*******814,657*******төгрөгийг*******тус*******тус*******төлсөн,*******хохирогч*******Ч.Д*******нэхэмжлэх*******зүйлгүй,*******иргэний*******нэхэмжлэгч*******Ө.Ж*******нь*******өөрт*******учирсан*******эрүүл*******мэндийн*******хохирлоо*******нотлох*******баримтаа*******бүрдүүлэн*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******шүүгдэгч*******Б.Пгээс*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг*******тус*******тус*******дурдаж,*******Эрүүгийн*******2138000400176*******дугаар*******хэрэгт*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******хураагдсан*******.... ХӨВ*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгслийн*******жолоочийн*******эсрэг*******талын*******урд*******болон*******хойд*******дугуй,*******архины*******хагархай*******шил*******зэргийг*******шийтгэх*******тогтоол*******хүчин*******төгөлдөр*******болмогц*******устгахыг*******тухайн*******шүүхийн*******эд*******мөрийн*******баримт*******шийдвэрлэх*******комисст*******даалгаж,*******шийтгэх*******тогтоол*******уншиж*******сонсгосноор*******хүчинтэй*******болох*******ба*******давж*******заалдах*******гомдол,*******эсэргүүцэл*******гаргасан*******тохиолдолд*******тогтоолын*******биелэлтийг*******түдгэлзүүлж,*******шийтгэх*******тогтоол*******хуулийн*******хүчин*******төгөлдөр*******болтол*******шүүгдэгч*******Б.Пд*******урьд*******авсан*******хувийн*******баталгаа*******гаргах*******тухай*******таслан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээг*******хэвээр*******үргэлжлүүлж*******шийдвэрлэжээ.

Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б*******болон*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.МанлайБ*******нар*******давж*******заалдах*******гомдолдоо:*******“...Нэг.*******

Шийтгэх*******тогтоолд*******заасан*******үндэслэл*******нь*******хэргийн*******бодит*******байдалтай*******нийцээгүй:*******

Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоолын*******тодорхойлох*******хэсэгт:*******“...Гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хохирлын*******тухайд:...*******4.*******Амь*******хохирогч*******Ю.Хгийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б,*******Ж.Ө*******нар*******нь*******оршуулгын*******зардал*******24,914,096*******төгрөг,*******мөн*******амь*******хохирогчийн*******хүүхэд*******Л.Аын*******тэжээгчээ*******алдсаны*******тэтгэмжийн*******зөрүүг*******нэхэмжилж,*******нотлох*******баримтуудыг*******гаргаж*******өгснийг*******шинжлэн*******судлаад...”*******гэсэн*******атлаа*******тогтоох*******хэсэгт:*******“...6.*******...амь*******хохирогч*******Ю.Хгийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б,*******Ж.Ө,*******Ю.Ж*******нар*******нь*******оршуулгын*******зардал*******4,854,783*******төгрөг,*******сэтгэл*******санааны*******хохирлыг*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар...*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг*******дурдсугай.*******”*******гэх*******байдлаар*******зөрүүтэй*******дүгнэлтийг*******хийсэн*******нь*******ойлгомжгүй.

Бодит*******байдал*******дээр*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б*******миний*******бие*******тус*******хэргийг*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******шатанд*******байх*******хугацаанд*******буюу*******000оны*******4*******дүгээр*******сарын*******13-ны*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******Цагдаагийн*******газрын*******Мөрдөн*******байцаах*******тасгийн*******мөрдөгч,*******цагдаагийн*******дэслэгч*******Ц.Тэмүлинд*******талийгаачийн*******буяны*******ажилтай*******холбогдуулан*******гарсан*******24,914,096*******төгрөгийн*******хохирлын*******баримтыг*******нотлох*******баримтаар*******гаргаж*******өгснийг*******хүлээн*******авч,*******баталгаажуулсан*******мөрдөгчийн*******тэмдэглэл*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******байгаа*******/2-р*******хавтаст*******хэргийн*******2-26-р*******хуудас/.

Гэтэл*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хохирол,*******хор*******уршигтай*******холбоотой*******баримт*******огт*******гаргаж*******өгөөгүй*******Ж.Ө,*******Ю.Ж*******нарыг*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******буюу*******талийгаачийн*******нөхөр*******Б.Б*******надтай*******хамаатуулан,*******хохирлын*******дүнг*******хамтатган*******тооцож,*******шийдвэрлэсэн*******нь*******хэргийн*******бодит*******байдалтай*******нийцэхгүй*******байна.

Тодруулбал,*******шүүгдэгч*******Б.Пгийн*******зүгээс*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******надад*******000оны*******3*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдөр*******9,0000,000*******төгрөг,*******20000*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдөр*******814,660*******төгрөг,*******20000*******оны*******5*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдөр*******4,600,000*******төгрөг*******зэргийг*******тус,*******тус*******төлж*******нийт*******14,644,660*******төгрөгийг*******төлж*******барагдуулсан*******бөгөөд*******шүүхээс*******тогтоосон*******хохирлын*******дүн*******буюу*******20,059,313*******төгрөгөөс*******дээрх*******үнийн*******дүнг*******хасаж*******тооцон,*******үлдэх*******хохирлыг*******тооцвол*******5,414,653*******төгрөг*******үлдэж*******байгаа*******юм.

Мөн*******шийтгэх*******тогтоолд*******“...үлдэх*******хохирлоос*******оршуулгын*******зардал*******4,854,783*******төгрөгийн*******хохирлын*******баримт*******нь*******нотлох*******баримтын*******шаардлага*******хангахгүй,*******тодорхой*******тооцоо*******хийх*******боломжгүй*******байна...”*******гэж*******дүгнэн,*******уг*******баримтуудын*******бичиг*******арилсан,*******хэн*******юу*******авсан*******нь*******тодорхойгүй,*******огноо,*******дугаар,*******бичвэр*******арилсан*******зэргийг*******тодруулан*******зааж,*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчийн*******эрх*******зүйн*******байдлыг*******дордуулж*******буй*******нь*******өрөөсгөл*******бөгөөд*******дээрх*******хохирлын*******баримтуудыг*******бэхжүүлж,*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******тэмдэглэл*******үйлдэх*******нь*******мөрдөгчийн*******үүрэг*******бөгөөд*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******16.14*******дүгээр*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******“Мөрдөгч*******нотлох*******баримт*******цуглуулж,*******бэхжүүлэхдээ*******тэдгээрийг*******устах,*******гэмтэх,*******үрэгдэхээс*******хамгаалах*******арга*******хэмжээг*******авна”*******гэж*******хуульчилсан*******байгааг*******анхаарах*******нь*******зүйтэй.

Иймд*******хавтаст*******хэрэгт*******нотлох*******баримтаар*******тооцон*******гаргаж*******өгсөн*******талийгаач*******эхнэрийн*******минь*******оршуулга,*******буяны*******ажилтай*******холбогдох*******нийт*******хохирлоос*******одоо*******төлөгдөөгүй*******байгаа*******нийт*******10,269,436*******төгрөгийг*******шүүгдэгч*******Б.П,*******иргэний*******хариуцагч*******Ө.Ж*******нараас*******гаргуулах*******нь*******зүйтэй*******юм.

Мөн*******Давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******20000*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдрийн*******20000/ДШМ/25*******дугаартай*******хуулийн*******хүчин*******төгөлдөр*******буюу*******биелүүлэх*******нь*******зайлшгүй*******магадлалд*******“...хүү*******Л.Аад*******тэжээгчээ*******алдсаны*******зөрүүг*******нэхэмжилсэн*******нэхэмжлэлийг*******шийдвэрлээгүй*******орхисон...”*******гэх*******агуулга*******бүхий*******...гомдлыг*******хүлээн*******авах*******нь*******зүйтэй*******гэж*******дүгнэсэн*******байгааг*******үл*******хайхарч,*******урьд*******шийдвэрлэсэн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгосон*******байтал*******Ерөнхий*******шүүгч*******М.Эрдэнэ-Очир*******нь*******тус*******хэргийг*******дахин*******шийдвэрлэхдээ*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******миний*******“...тэжээгчээ*******алдсаны*******тэтгэмжийн*******зөрүү*******нэхэмжлэх...”*******асуудлыг*******хэлэлцэхгүй*******орхин,*******Иргэний*******хуулийн*******508*******дугаар*******зүйлийн*******508.3-т*******заасан*******хохирогч*******нас*******барснаас*******учирсан*******гэм*******хорыг*******арилгах*******зохицуулалтыг*******буруу*******ойлгон*******хэрэглэсэн*******нь*******шударга*******ёсонд*******үл*******нийцнэ.*******Энэхүү*******нөхцөл*******байдал*******нь*******тус*******шийдвэрийг*******хүчингүй*******болгох*******үндэслэл*******болно.

Хоёр.*******Эрүүгийн*******хуулийг*******буруу*******хэрэглэсэн:

Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******1.3*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******“Эрүүгийн*******хариуцлага*******нь*******тухайн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийн*******үйлдсэн*******гэмт*******хэрэг,*******гэмт*******хэргийн*******нийгмийн*******аюулын*******шинж*******чанар,*******хэр*******хэмжээ,*******гэм*******буруугийн*******хэлбэрт*******тохирсон*******байна”*******гэж*******шударга*******ёсны*******зарчмыг*******хуульчлан*******баталгаажуулж,*******мөн*******хуулийн*******6.1*******дүгээр*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсэгт*******“Эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэхэд*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******нөхцөл*******байдал,*******учирсан*******хохирол,*******хор*******уршгийн*******шинж*******чанар,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******хүний*******хувийн*******байдал,*******эрүүгийн*******хариуцлагыг*******хөнгөрүүлэх,*******хүндрүүлэх*******нөхцөл*******байдлыг*******тал*******бүрээс*******нь*******харгалзан*******үзнэ.”гэж*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэх*******журмыг*******хуульчлан*******зохицуулжээ.

Гэтэл*******2*******хүний*******амь*******насыг*******хохироож,*******1*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хүндэвтэр,*******1*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******хохирол*******учруулж,*******хань*******ижил,*******үр*******хүүхдээ*******зуурдаар*******алдаж*******хоцорсон*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчид*******болоод*******өнчирч*******үлдсэн*******үр*******хүүхдүүдийнх*******нь*******сэтгэл*******санаа,*******бие*******махбод,*******эд*******материалд*******учирсан*******хохирол*******төлбөрийг*******бүрэн*******төлж*******барагдуулаагүй*******этгээд*******болох*******шүүгдэгч*******Б.Пд*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******тохирох*******зүйл*******ангид*******заасан*******хорих*******ялын*******доод*******хэмжээг*******оногдуулан*******шийдвэрлэхдээ*******“...эрүүл*******мэндийн*******салбарт*******эмчийн*******ажил*******эрхэлдэг,*******цаашид*******эмч*******мэргэжлээрээ*******ажиллах*******боломжтой...*******гэх*******хувийн*******байдлыг*******харгалзан*******үзлээ”*******гэж*******дүгнэсэн*******нь*******учир*******дутагдалтай*******бөгөөд*******түүнд*******ял*******завших*******боломжийг*******олгожээ.

Тодруулбал,*******анхан*******шатны*******шүүх*******нь*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******5.1*******дүгээр*******зүйлд*******заасан*******“...гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийг*******цээрлүүлэх,*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******зөрчигдсөн*******эрхийг*******сэргээх,*******хохирлыг*******нөхөн*******төлүүлэх...”*******гэх*******эрүүгийн*******хариуцлагын*******зорилго*******хангагдаагүй*******шийдвэрийг*******гаргасан*******учир*******шүүгдэгч*******Б.Пд*******оногдуулсан*******хорих*******ялыг*******хөнгөдсөн*******гэж*******үзэж,*******энэхүү*******гомдлыг*******гаргаж*******байгаа*******юм.

Мөн*******Давж*******заалдах*******шатны*******шүүхээс*******урьд*******түүнд*******оногдуулсан*******байсан*******2*******жилийн*******хорих*******ял*******оногдуулсан*******шийдвэрт*******дүгнэлт*******хийхдээ*******“...шүүгдэгч*******Б.Пг*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хохирлыг*******нөхөн*******төлсөн,*******бусдад*******учруулсан*******хор*******уршгийг*******бүрэн*******арилгасан,*******бүрэн*******арилгахаа*******илэрхийлсэн*******гэж*******үзэх*******үндэслэл*******тогтоогдохгүй*******байна...”*******гэж*******дүгнэсэн*******нь*******үндэслэлтэй*******бөгөөд*******анхан*******шатны*******шүүхээс*******дээрх*******магадлалын*******үндэслэлд*******нийцүүлэн*******Б.Пгийн*******гэм*******буруутай*******үйлдэлд*******тохирох*******хорих*******ял*******оногдуулах*******ёстой*******байсан*******гэж*******үзэж*******байгаа*******тул*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгож*******шийдвэрлэх*******үндэслэл*******болно*******гэж*******үзэж*******байгааг*******харгалзан*******үзнэ*******үү.

Гурав.*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийг*******ноцтой*******зөрчсөн:

Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******нь*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.1*******дүгээр*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******“...давж*******заалдсан*******гомдол,*******эсэргүүцэлд*******заасан*******асуудлаар*******хязгаарлахгүй...*******давж*******заалдах*******гомдол,*******эсэргүүцэл*******бичигдсэн*******эсэхийг*******харгалзахгүйгээр*******хэргийг*******бүхэлд*******нь*******хянаж*******үзнэ.”*******гэх*******зохицуулалтыг*******удирдлага*******болгон*******Б.Пд*******холбогдох*******эрүүгийн*******хэрэгт*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаа*******явуулахдаа*******хуульд*******заасан*******үндэслэл*******журмын*******дагуу*******явагдсан*******эсэх,*******хүний*******эрх,*******хууль*******ёсны*******ашиг*******сонирхлыг*******хөндсөн*******эсэх*******зэргийг*******хянан*******шийдвэрлэж*******өгөхийг*******хүсье.

...Иймд*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б*******миний*******бие*******өөрийн*******сонгон*******авсан*******өмгөөлөгчийн*******хамтаар*******гаргаж*******буй*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авч,*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******Сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******20000*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******20000/ШЦТ/349*******дугаартай*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгон*******шийдвэрлэж*******өгнө*******үү.”*******гэжээ.

Шүүх*******хуралдаанд*******оролцсон*******прокурор*******дүгнэлтдээ:*******“...

Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хэвээр*******үлдээх*******саналтай*******байна.”*******гэв.*******

Шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч*******

Н.Б*******

давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******саналдаа:*******“..Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Б,*******болон*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.МанлайБ*******нарын*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү.”*******гэв.

Шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч*******

Б.Э*******

давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******саналдаа:*******“...Б.Б*******анхнаасаа*******гомдол,*******саналгүй,*******шүүгдэгчийг*******шоронд*******явуулахгүй*******гэж*******байсан.*******Гэтэл*******ах,*******дүүсийн*******хооронд*******мөнгөний*******асуудал*******үүссэн.”*******гэв.

Шүүгдэгч*******Б.П*******

давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...Аль*******болох*******өөрийн*******чадах*******хэмжээгээр*******шүүхээс*******тогтоосон*******хохирлыг*******төлж*******барагдуулаад*******явж*******байгаа.*******Ганц*******ч*******удаа*******хохирол*******төлөхгүй*******гэж*******хэлж*******үзээгүй.*******Энэ*******байдлыг*******харгалзан*******үзэж*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хэвээр*******үлдээж*******өгнө*******үү.”*******гэв.

Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Д*******

давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...Анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрт*******гомдолтой*******байна.”*******гэв.*******

Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчийн*******өмгөөлөгч*******Б.МанлайБ*******

давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******саналдаа:*******“...анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийтгэх*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгож,*******миний*******үйлчлүүлэгчийн*******эрхийг*******хамгаалж*******өгнө*******үү.”*******гэв.

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******

Пд

*******холбогдох*******эрүүгийн*******хэргийг*******хянан*******шийдвэрлэхдээ*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******давж*******заалдах*******гомдолд*******заасан*******асуудлаар*******хязгаарлахгүйгээр*******хэргийн*******бүх*******ажиллагаа,*******шийдвэрийг*******бүхэлд*******нь*******хянаж*******үзлээ.

Хэргийн*******бүх*******ажиллагааг*******хянахад*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******16.2*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******нотолбол*******зохих*******байдлуудыг*******хангалттай*******шалгаж*******тодруулсан,*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******үед*******болон*******шүүхээр*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******явцад*******оролцогчийн*******хуулиар*******хамгаалагдсан*******эрхийг*******хасаж,*******хязгаарласан,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуульд*******заасан*******шаардлагыг*******зөрчсөн*******зөрчил*******тогтоогдоогүй*******болно.

Шүүгдэгч*******Б.П*******нь*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мсумын*******1*******дүгээр*******багийн*******нутаг*******дэвсгэр*******Оын*******даваа*******гэх*******газрын*******засмал*******зам*******дээр*******000оны*******01*******дүгээр*******сарын*******000-ны*******өдөр*******000ХӨВ*******улсын*******дугаартай*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодож*******яваад*******замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******арга*******хэмжээний*******акт*******зөрчсөний*******улмаас*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж,*******тээврийн*******хэрэгслээр*******зорчиж*******явсан*******иргэн*******Ю.Х,*******Т.А*******нарын*******амь*******нас*******хохирсон,*******мөн*******хохирогч*******Ч.Дгийн*******биед*******хүндэвтэр*******гэмтэл*******учруулсан*******гэмт*******хэргийг*******үйлдсэн*******болох*******нь*******гэмт*******хэргийн*******талаарх*******гомдол,*******мэдээлэл*******хүлээн*******авсан*******тэмдэглэл,*******хэргийн*******газарт*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлтүүд,*******зам*******тээврийн*******ослын*******газарт*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******эд*******зүйлд*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******шүүгдэгч*******Б.Пгийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******үед*******болон*******шүүхийн*******хэлэлцүүлгийн*******шатанд*******өгсөн*******мэдүүлгүүд,*******хохирогч*******Ч.Д,*******иргэний*******нэхэмжлэгч,*******иргэний*******хариуцагч*******Ө.Ж,*******амь*******хохирогч*******Ю.Хгийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Ю.Ж,*******Б.Б,*******Ж.Ө*******нарын*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******шатанд*******болон*******шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******өгсөн*******мэдүүлгүүд,*******амь*******хохирогч*******Т.Аын*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******Б.Дгийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******шатанд*******өгсөн*******мэдүүлэг,*******Хөвсгөл*******аймгийн*******шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээч*******эмчийн*******000оны*******02*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдрийн*******25,*******26,*******000оны*******02*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******113*******дугаартай*******шинжээчийн*******дүгнэлтүүд,*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Автотээврийн*******төвийн*******оношлогч*******инженер*******Х.Аийн*******000оны*******2*******дугаар*******сарын*******11-ний*******өдрийн*******дүгнэлт,*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******үндэсний*******хүрээлэнгийн*******шинжээч*******эмчийн*******000оны*******03*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийн*******688*******дугаартай*******дүгнэлт,*******Ихэр*******Мөрөн-Аудит*******ХХКомпанийн*******000оны*******05*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******хөрөнгийн*******үнэлгээний*******тайлан,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт,*******мөрдөгчийн*******000оны*******05*******дугаар*******сарын*******03,*******2022*******оны*******06*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдрүүдийн*******магадлагаа,*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******ахлах*******шинжээчийн*******000оны*******09*******дүгээр*******сарын*******10-ны*******өдрийн*******173*******дугаартай*******дүгнэлт,*******Монгол*******Улсын*******шинжлэх*******ухааны*******академи*******Газарзүйн-Геологиэкологийн*******хүрээлэнгийн*******цэвдэг*******судлалын*******салбарын*******даргын*******000оны*******11*******дүгээр*******сарын*******29-ний*******өдрийн*******3/482*******дугаартай*******дүгнэлт,*******гэрч*******Г.Мягмарсүрэн,*******С.Бхүү,*******Х.А,*******Ө.Ж,*******шинжээч*******эмч*******Т.Бүрэнхаан *******нарын*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******шатанд*******өгсөн*******мэдүүлгүүд,*******хэргийн*******газарт*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлтүүд,*******Фэйсбүүк*******чатанд*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт,*******техникийн*******шинжээчийн*******2022*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******11/18*******дугаартай*******дүгнэлт,*******цогцост*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлтүүд*******зэрэг*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогджээ.

Анхан*******шатны*******шүүх Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.7*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******“Шүүх*******хэргийн*******бодит*******байдлыг*******талуудын*******мэтгэлцээний*******үндсэн*******дээр*******тогтооно”*******гэж*******заасны*******дагуу*******шүүх*******хуралдаанд*******тэгш*******эрхтэй*******оролцох*******эрх*******бүхий*******оролцогч*******нарыг*******оролцуулан*******тэдний*******гаргасан*******тайлбар,*******дүгнэлт,*******шинжлэн*******судалсан*******бичгийн*******нотлох*******баримтуудыг*******харьцуулан*******судалж,*******шүүх*******хуралдаанаар*******тогтоогдсон*******хэргийн*******үйл*******баримтыг*******үндэслэн*******шүүгдэгч*******Б.Пг авто*******тээврийн*******хэрэгслийн*******жолооч*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөний*******улмаас*******хүний*******эрүүл*******хүндэд*******хүндэвтэр*******хохирол*******учруулсан,*******хоёр*******хүний*******амь*******нас*******хохироосон*******гэмт*******хэргийг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцож*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлтэй,*******хэргийн*******бодит*******байдалтай*******нийцсэн*******байна.

Мөн*******шүүх*******шүүгдэгч*******Б.Пг*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.2*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******6*******жилийн*******хугацаагаар*******хасаж,*******2*******жилийн*******хугацаагаар*******хорих*******ялаар*******шийтгэж,*******уг*******хорих*******ялыг*******000оны*******7*******дугаар*******сарын*******02-ны*******өдрийн*******Өршөөл*******үзүүлэх*******тухай*******хуулийн*******6*******дугаар*******зүйлийн*******6.2*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******эдэлсэнд*******тооцож*******шийдвэрлэсэн*******нь*******хууль*******зүйн*******үндэслэлтэй,*******Эрүүгийн*******хуулийг*******зөрчөөгүй*******байна.

Шүүгдэгч*******Б.П*******нь*******тохиолдлын*******шинжтэй*******нөхцөл*******байдлын*******улмаас*******анх*******удаа*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэний*******дараа*******хохирогчид*******эмнэлгийн*******туслалцаа*******үзүүлсэн*******зэргийг*******эрүүгийн*******хариуцлагыг*******хөнгөрүүлэх*******нөхцөл*******байдалд*******тооцсон*******байх*******ба*******уг*******гэмт*******хэрэг*******нь*******болгоомжгүй*******хэлбэрээр*******үйлдэгдсэн,*******гэмт*******хэрэг*******гарахад*******тээврийн*******хэрэгслийн*******зорчиж*******явсан*******засмал*******зам*******нь*******цэвдэг*******үүссэнээс*******шалтгаалж*******суулт*******өгсөн,*******бусдын*******гуйлтаар*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******болсон*******зэрэг*******нөхцөл*******байдлууд*******хэрэгт*******авагдсан*******бичгийн*******нотлох*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогдсон*******байна.*******

*******Мөрдөн*******шалгах*******ажиллагааны*******үед*******цугларсан*******нотлох*******баримтыг*******тал*******бүрээс*******нь*******бүрэн*******дүүрэн*******бодитойгоор*******шинжлэн*******судалсны*******эцэст*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн,*******гэм*******буруутай*******нь*******тогтоогдсон*******шүүгдэгчид*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******5.1*******дүгээр*******зүйлд*******заасан*******эрүүгийн*******хариуцлагын*******зорилгыг*******хангахуйц,*******мөн*******хуулиар*******тогтоосон*******төрөл,*******хэмжээний*******ялыг*******оногдуулах*******нь*******шүүхийн*******бүрэн*******эрх*******юм.