77104949 [email protected]
Шийдвэрийн мэдээлэл
Шүүх Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч Лувсангийн Эрдэнэбат
Хэргийн индекс 2338003990149
Дугаар 2024/ДШМ/58
Огноо 2024-11-13
Зүйл хэсэг 11.6.1.,
Улсын яллагч Л.О

Холбоотой шийдвэрүүд
 
 

Хөвсгөл аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2024 оны 11 сарын 13 өдөр

Дугаар 2024/ДШМ/58

 

 

 

 

 

 

 

 

2024*******        11  *******     13   *******                                    2024/ДШМ/58

 

 

Б.Ад*******холбогдох

эрүүгийн*******хэргийн*******тухай

 

Хөвсгөл*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******эрүүгийн*******хэргийн*******шүүх*******хуралдааныг*******Ерөнхий*******шүүгч*******Б.Сосорбарам*******даргалж,*******шүүгч*******Н.Баярхүү *******Л.Эрдэнэбат*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанд:

Прокурор:*******Л.Ог, *******

Шүүгдэгч:*******Б.А,

Шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч:*******Э.У,

Хохирогч:*******Б.С*******/цахим/,

Хохирогчийн*******өмгөөлөгч:*******Т.М*******/цахим/,

Нарийн*******бичгийн*******дарга:*******Х.З*******нарыг*******оролцуулан

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн******* 2024*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******2024/ШЦТ/335*******дугаар*******цагаатгах*******тогтоолыг*******эс*******зөвшөөрч*******гаргасан*******прокурор*******Э.Уламбаярын*******гаргасан*******эсэргүүцэл,*******хохирогч*******Б.Сгийн*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлоор*******Б.Ад*******холбогдох*******000*******дугаартай*******эрүүгийн*******хэргийг*******2024*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******хүлээн*******авч,*******шүүгч*******Л.Эрдэнэбатын*******илтгэснээр*******хянан*******хэлэлцэв.

Монгол*******Улсын*******иргэн,*******“Боржигон”*******овогт*******Бы*******А,*******000*******оны*******000*******дүгээр*******сарын*******11-ний*******өдөр*******Улаанбаатар*******хотод*******төрсөн,*******000*******настай,*******эрэгтэй,*******дээд*******боловсролтой,*******Барилгын*******инженер*******мэргэжилтэй,*******Зам*******тээвэр*******хөгжлийн*******төвийн*******ТӨҮГ-т*******хяналтын*******инженер*******ажилтай,*******ам*******бүл*******3,*******эхнэр,*******хүүхдийн*******хамт*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Мөрөн*******сумын*******0*******дугаар*******багийн*******000*******тоотод*******оршин*******суух*******бүртгэлтэй,*******ял*******шийтгэлгүй*******/регистрийн*******дугаар*******УМ-000/.*******

Б.А*******нь*******2023*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******06-ны*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Т*******сумын*******5*******дугаар*******багт*******замын*******үйл*******ажиллагаа*******явуулж*******байсан*******“Х”*******ХХК-д*******байрласан*******гэрт*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******Б.Стай*******маргалдаж*******улмаар*******хутга*******гарган*******түүн*******рүү*******дайрч*******биед*******нь*******баруун*******гарт*******нь*******хутгаар*******хатгаж*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******хохирол*******санаатай*******учруулсан*******гэмт*******хэрэгт*******холбогджээ.*******

Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүх*******2024*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******2024/ШЦТ/335*******дугаар*******цагаатгах*******тогтоолоор*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Прокурорын*******газрын*******хяналтын*******прокуророос*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******11.6*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж*******ирүүлсэн*******Бы*******Ад*******холбогдуулан*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******11.6*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******буюу*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******хохирол*******санаатай*******учруулсан*******гэж*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж*******ирүүлснийг*******гэмт*******хэргийн*******шинжгүй*******үндэслэлээр*******хэргийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож,*******түүнийг*******цагаатгаж,*******Эрүүгийн*******000*******дугаартай*******хэргийг*******хэрэг*******бүртгэлтэд*******буцааж,*******Б.А*******нь*******энэ*******хэргийн*******учир*******цагдан*******хоригдсон*******хоноггүй,*******бусдад*******төлөх*******төлбөргүй,*******хэрэгт*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******хураагдан*******ирсэн*******баримтгүй,*******хэрэгт*******битүүмжлэгдсэн*******хөрөнгөгүй,*******Б.Аас*******гаргуулах*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зардал*******нэхэмжлээгүй*******болохыг*******тус*******тус*******дурдаж,*******хохирогч*******Б.Сгийн*******нэхэмжилсэн*******сэтгэцэд*******учирсан*******хохирол*******болох*******7,144,500*******төгрөгийг*******хэлэлцэхгүй*******орхисон*******болохыг*******дурдаж,*******шүүгдэгчийн*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Эрүүл*******мэндийн*******даатгалын*******сангийн*******Төрийн*******сангийн*******100900020080*******дугаартай*******дансанд*******тушаасан*******120,000*******(нэг*******зуун*******хорин*******мянга)*******төгрөгийг*******тус*******данснаас*******гаргуулж*******Б.Ад*******олгож*******шийдвэрлэжээ.*******

Прокурор*******Э.Уламбаяр*******эсэргүүцэлдээ:*******“...Цагаатгах*******тогтоолыг*******2024*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдөр*******хүлээн*******авч*******танилцаад*******шүүх*******хэргийг*******хянан*******шийдвэрлэхдээ*******Эрүүгийн*******хуулийг*******буруу*******тайлбарласан,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийг*******зөрчсөн*******гэж*******дүгнэж,*******дараах*******үндэслэлээр*******эс*******зөвшөөрч*******байна.*******Үүнд:

Цагаатгах*******тогтоолын*******тодорхойлох*******хэсэгт*******...Б.А*******нь*******Б.Сгийн*******баруун*******гарт*******хутгаар*******зүсэж*******шарх*******бүхий*******гэмтэл*******учруулсан*******гэх*******үйл*******баримт*******хангалттай*******нотлогдон*******тогтоогдоогүй*******байна.

Хэрэг*******болох*******цаг*******хугацаанд*******байсан*******гэрч*******н.Ням-Очир,*******н.Даваажав*******нь*******мэдүүлэхдээ*******“...Маргаан*******болохын*******хувьд*******болсон,*******гэхдээ*******хутгаар*******зүссэн*******хөнгөн*******зэргийн*******гэмтэл*******учруулсныг*******хараагүй,*******хохирогч*******тухайн*******цаг*******хугацаанд*******анхан*******шатны*******тусламж*******үйлчилгээ*******аваагүй...*******Б.А*******нь*******хохирогч*******Б.Сгийн*******баруун*******гарыг*******хутгаар*******зүсэж*******шарх*******бүхий*******гэмтэл*******учруулсан*******нь*******тогтоогдохгүй*******байна.*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.15*******дугаар*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******Эрүүгийн*******хэрэгт*******хамааралтай*******бүхий*******л*******нотлох*******баримтыг*******шалгасан*******боловч*******сэжигтэн,*******яллагдагч,*******шүүгдэгчийн*******гэм*******буруутай*******эсэхэд,*******түүнчлэн*******эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******явцад*******Эрүүгийн*******хууль,*******энэ*******хуулийг*******тайлбарлах,*******хэрэглэхэд*******эргэлзээ*******гарвал*******түүнийг*******сэжигтэн,*******яллагдагч,*******шүүгдэгч,*******ялтанд*******ашигтайгаар*******шийдвэрлэнэ...”*******гэсэн*******үндэслэлээр*******шүүгдэгчийг*******цагаатгажээ.

Гэвч*******хавтаст*******хэрэгт*******цугларсан*******нотлох*******баримтаар*******эргэлзээтэй*******гэх*******үндэслэл*******тогтоогдоогүй*******буюу*******хохирогч*******Б.С*******нь*******гомдлын*******шатнаас*******эхлэн*******шүүхийн*******хэлэлцүүлэг*******хүртэл*******гарт*******учруулсан*******шарх*******гэмтлийг*******Б.А*******учруулсан*******талаар*******тогтвортой*******мэдүүлдэг,*******мөн*******шүүгдэгч*******Б.А*******нь*******хэргийн*******зүйлчлэл,*******гэм*******буруу*******дээр*******маргаагүй,*******тухайн*******гэмтлийг*******учруулсан*******талаар*******мэдүүлдэг,*******мөн*******гэмтэл*******үүссэн*******цаг*******хугацааг*******шинжээчийн*******дүгнэлтээр,*******мөн*******тухайн*******цаг*******хугацаанд*******байсан*******гэрч*******нар*******нь*******Б.Алтантамгыг*******цүнхнээсээ*******хутга*******гарган*******дайрсан*******гэх,*******мөн*******хохирогчийн*******гомдолд*******хавсаргаж*******өгсөн*******бичлэгт*******“Б.А*******нь*******хутга*******авч*******хөөж*******байгаа”*******нь*******тодорхой*******харагддаг.

...Шүүх*******шинжилгээний*******хэлтсийн*******шинжээч*******эмчийн*******2023*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******558*******дугаартай:*******"...Дээрх*******гэмтэл*******нь*******хэрэг*******гарсан*******гэх*******цаг*******хугацаанд*******үүссэн*******байх*******боломжтой.*******Цаашид*******ерөнхий*******хөдөлмөрийн*******чадвар*******тогтонги*******алдалтад*******нөлөөлөхгүй...”*******гэх*******дүгнэлт,

Шүүгдэгч*******Б.Алтантамгын:*******“...Сг*******айлгах*******зорилгоор*******өөрийнхөө*******жижиг*******хар*******цүнхнээс*******жижиг*******хэмжээний*******тонгорог*******гаргаж*******ирээд*******тонгорогоороо*******далайсан*******чинь...*******гэх*******яллагдагчаар*******өгсөн*******мэдүүлэгтээ:*******Б.Сгийн*******баруун*******гарт*******шарх*******гэмтэл*******учруулсан*******үйлдлээ*******би*******хүлээн*******зөвшөөрч*******байна...”*******гэх*******мэдүүлэг*******зэрэг*******нотлох*******баримтаас*******шүүгдэгч*******Б.А*******нь*******бусдын*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******хохирол*******учруулсан*******болох*******нь*******эргэлзээгүйгээр*******тогтоогдсон*******байна.

Мөн*******Гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоох*******журмын*******2.4.1-д*******гэмтэл,*******түүнээс*******үүссэн*******бие*******эрхтний*******бүтэц*******үйл*******ажиллагааны*******хямрал*******нь*******эрүүл*******мэндийн*******дөрвөн*******долоо*******хоногоос*******хойш*******буюу*******түр*******хугацаагаар*******сарниулсан...*******бол*******хөнгөн*******зэрэгт*******хамаарахаар*******тайлбарласан.

Гэтэл*******хохирогч*******тухайн*******цаг*******хугацаанд*******анхан*******шатны*******тусламж*******үйлчилгээ*******аваагүй...*******гэх*******үндэслэлээр*******тухайн*******цаг*******хугацаанд*******үүссэн*******гэмтэл*******мөн*******эсэхэд*******эргэлзээ*******төрсөн*******нь*******үндэслэлгүй*******байна.

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******36.9*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.2-т*******шүүгдэгчийг*******цагаатгах*******үндэслэл*******болсон*******нотлох*******баримтын*******агуулга,*******шүүх*******тухайн*******нотлох*******баримтыг*******хэрэгт*******хамааралтай,*******ач*******холбогдолтой,*******хууль*******ёсны*******гэж*******үзсэн,*******эсхүл*******улсын*******яллагчийн*******дүгнэлт,*******өмгөөлөгч,*******иргэдийн*******төлөөлөгчийн*******саналыг*******няцаан*******үгүйсгэсэн*******үндэслэлийг*******цагаатгах*******тогтоолын*******тодорхойлох*******хэсэгт*******тусгахаар*******хуульчилсан.

Гэтэл*******Цагаатгах*******тогтоолын*******тодорхойлох*******хэсэгт*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******гэрч,*******хохирогчийн*******мэдүүлэг,*******мөн*******асуулт*******хариултыг*******бичсэн*******боловч*******яг*******ямар*******нотлох*******баримтыг*******үндэслэсэн,*******эргэлзээ*******үүссэн,*******гэмт*******хэрэг*******үгүйсгэх*******нөхцөл*******байдал*******болон,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдээгүй*******гэх*******ямар*******нотлох*******баримт*******байгаа*******болох,*******харьцуулсан*******дүгнэлт*******хийлгүйгээр*******гэмт*******хэргийн*******шинжгүй*******үндэслэлээр*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шүүгдэгчийг*******цагаатгасан*******нь*******үндэслэлгүй*******болжээ.

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зорилт*******“Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зорилт*******нь*******гэмт*******хэргийг*******шуурхай,*******бүрэн*******илрүүлэх,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийг*******олж*******тогтоон*******шударгаар*******ял*******оногдуулах”,*******Эрүүгийн*******хариуцлагын*******зорилго*******нь*******“гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийг*******цээрлүүлэх,*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******зөрчигдсөн*******эрхийг*******сэргээх,*******хохирлыг*******нөхөн*******төлүүлэх,*******гэмт*******хэргээс*******урьдчилан*******сэргийлэх,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******хүнийг*******нийгэмшүүлэхэд*******оршино”*******гэх*******шударга*******ёсны*******зарчим,*******гэм*******буруугийн*******зарчимд*******нийцэхгүй*******шийдвэр*******гаргасан*******гэж*******үзэхээр*******байна.

Иймд*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2024*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******335*******дугаартай*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгуулахаар*******Монгол*******Улсын*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******38.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэг,*******38.2*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасныг*******баримтлан*******улсын*******яллагчийн*******эсэргүүцэл*******бичив.”*******гэжээ.

Хохирогч*******Б.С*******давж*******заалдах*******гомдолдоо:*******“Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2024*******оны*******8*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******335*******дугаартай*******тогтоолыг*******эс*******зөвшөөрч*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргаж*******байна.*******Үүнд:

Шийтгэх*******тогтоолд*******“Шүүгдэгч*******Б.А*******нь*******хохирогч*******Б.Сгийн*******баруун*******гарыг*******хутгаар*******зүсэж*******шарх*******бүхий*******гэмтэл*******учруулсан*******эсэх*******эргэлзээтэй,*******хэрэгт*******хамаарал*******бүхий*******нотлох*******баримтыг*******шалгасан*******боловч*******гэм*******буруутай*******эсэхэд*******эргэлзээ*******гарч*******байх*******тул*******түүнд*******ашигтайгаар*******шийдвэрлэж,*******гэмт*******хэргийн*******шинжгүй*******үндэслэлээр*******хэргийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******цагаатгах*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******дүгнэлээ”*******гэж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******шүүх*******хэргийн*******үйл*******баримтыг*******буруу*******дүгнэж,*******нотлох*******баримтыг*******зөв*******дүгнээгүй*******хууль*******зүйн*******үндэслэлийг*******буруу*******дүгнэж*******хэрэглэсэн.*******Учир*******нь:

1.*******Хохирогч*******Б.Сгийн*******амь*******нас,*******эрүүл*******мэндэд*******Б.А*******халдан*******довтлох*******явцад*******хохирогчийн*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******гэмтлийг*******учруулсныг*******хохирогчийн*******мэдүүлэг,*******шинжээчийн*******дүгнэлт,*******гэрчүүдийн*******мэдүүлгээр*******хангалттай*******тогтоогдсон.

Хохирогчийн*******мэдүүлэгт*******“Б.А*******намайг*******зориуд*******хутгалах*******гэж*******оролдсон.*******Тэр*******үед*******нь*******би*******амиа*******хамгаалах*******зорилгоор*******гараараа*******хамгаалсан*******чинь*******миний*******баруун*******гарын*******сарвуу*******хэсэг*******зүсэгдсэн”*******/хх-18-19х/*******гэж*******шүүгдэгчийн*******үйлдлийн*******улмаас*******гэмтэл*******учирсныг*******нотолдог*******бөгөөд*******хохирогчийн*******мэдүүлэг*******шинжээчийн*******дүгнэлт,*******гэрчүүдийн*******мэдүүлгээр*******давхар*******нотлогдсон.

Харин*******гэмт*******хэрэг*******үйлдэх*******явцад*******хамт*******байсан*******хөндлөнгийн*******гэрчүүд*******“шүүгдэгч*******хохирогчийн*******гарыг*******зүсэж*******гэмтээсэн*******талаар*******гарцаагүй*******харсан*******байх*******ёстой”*******гэдэг*******урьдчилсан*******нөхцөлийг*******удирдлага*******болгон*******“эргэлзээтэй*******тайлбар”*******өгсөн*******үндэслэлээр*******хэргийг*******цагаатгах*******үндэслэл*******болгож*******хэргийн*******талаар*******хэт*******нэг*******талыг*******баримтлан*******хэргийн*******үйл*******баримтыг*******буруу*******дүгнэн*******хохирогчийг*******эрхийг*******зөрчсөн.

Хөндлөнгийн*******гэрчийн*******мэдүүлгээр*******гэмт*******хэрэг*******үйлдэгдсэнийг*******гарцаагүй*******нотлогдох*******үндэслэлтэй*******гэж*******үзэж*******шүүгч*******эрх*******зүйн*******дүгнэлт*******хийсэн*******нь*******шүүгч*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******16.15-р*******зүйлийн*******“Хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтыг*******харьцуулан*******шинжлэн*******судлах,*******бусад*******нотлох*******баримттай*******харьцуулах,*******шинэ*******нотлох*******баримтыг*******цуглуулах,*******нотлох*******баримтын*******эх*******сурвалжийг*******магадлах*******аргаар*******нотлох*******баримтыг*******шалгана”*******гэж*******хуульчилсныг*******зөрчсөн*******хууль*******зүйн*******үндэслэлгүй.

2.Хохирогч*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******эрүүл*******мэндийн*******тусламж*******үйлчилгээ*******авсан*******талаар*******баримт*******авагдсан.

Иргэний*******нэхэмжлэгчээр*******оролцсон*******Н.Аззаяагийн*******мэдүүлэгт*******“Б.С*******нь*******эмнэлгийн*******даатгалын*******сангаас*******120,000*******төгрөгийн*******тусламж*******үйлчилгээ*******авсан”*******/хх-30х/*******гэж*******нотлох*******баримтаар*******нотлогдсон.

Шүүх*******хавтаст*******хэрэгт*******цугларсан*******ямар*******баримт*******шүүгдэгчийн*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******эсэхэд*******эргэлзээ*******үүсгэж*******байгаа*******талаар*******хангалттай*******дүгнэлт*******хийлгүй*******гэмт*******хэргийн*******шинжгүй*******гэж*******үзэж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******хууль*******зүйн*******үндэслэлгүй*******юм.

Иймд*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2024*******оны*******08*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******335*******дугаартай*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгож*******өгнө*******үү.”*******гэжээ.

Шүүх*******хуралдаанд*******оролцсон*******прокурор*******дүгнэлтдээ:*******“...*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******дүгнэлт*******үндэслэлгүй*******байх*******тул*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгож*******өгнө*******үү.”*******гэв.

Шүүгдэгч*******Б.А*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...*******тухайн*******үед*******хохирогч*******бид*******хоёр*******маргалдсан*******нь*******үнэн.*******Гэхдээ*******би*******хохирогчийн*******гарыг*******хутгаар*******зүсээгүй*******тул*******хутгаар*******хатгасан*******гэх*******үйлдлийг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******байна.”*******гэв.

Шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч*******Э.У*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******саналдаа:*******“...тухайн*******үед*******хамт*******байсан*******гэрчүүд*******хохирогчийн*******гарыг*******хутгаар*******зүссэнийг*******хараагүй*******гэж*******мэдүүлдэг.*******Мөн*******шинжээчийн*******дүгнэлтээр*******хохирогчийн*******эрүүл*******мэндэд*******хохирол*******учирсан*******нь*******тогтоогдсон*******байдаг*******ч*******уг*******хохирлыг*******Б.А*******учруулсан*******эсэх*******нь*******эргэлзээтэй,*******тодорхойгүй*******тул*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.15*******дугаар*******зүйлийн *******2*******дахь*******хэсгийг*******баримтлан*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хэвээр*******үлдээж*******өгнө*******үү.”*******гэв.

Хохирогч*******Б.С*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“...сэтгэл*******санааны*******хохирол*******учруулсанд*******маш*******их*******гомдолтой*******байна.”*******гэв.

Хохирогчийн*******өмгөөлөгч*******Т.М*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******саналдаа:*******“...хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******явцад*******нотлох*******баримтыг*******дутуу*******бүрдүүлсэн, *******эргэлзээ*******бүхий*******нөхцөл*******байдал*******байгаа*******учраас*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгох*******нь*******зүйтэй*******байна.”*******гэв.

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

Шүүгдэгч*******Б.А*******нь*******2023*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******06-ны*******өдөр*******Хөвсгөл*******аймгийн*******Т*******сумын*******5*******дугаар*******багт*******замын*******үйл*******ажиллагаа*******явуулж*******байсан*******“Х”*******ХХК-нд*******байрласан*******гэрт*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******Б.Стай*******маргалдаж*******улмаар*******хутга*******гарган*******түүн*******рүү*******дайрч*******биед*******нь*******баруун*******гарт*******нь*******хутгаар*******хатгаж*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******хөнгөн*******хохирол*******санаатай*******учруулсан*******гэмт*******хэрэгт*******холбогджээ.

Прокуророос *******Б.Алтантамгын*******дээрх*******үйлдлийг*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******11.6*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******зүйлчлэн*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж,*******хэргийг*******шүүхэд*******шилжүүлсэн*******байна.

Анхан*******шатны*******шүүх*******“...хэрэгт*******хамаарал*******бүхий*******нотлох*******баримтыг*******шалгасан*******боловч*******гэм*******буруутай*******эсэхэд*******эргэлзээ*******гарч*******байх*******тул*******түүнд*******ашигтайгаар*******шийдвэрлэж,*******гэмт*******хэргийн*******шинжгүй*******үндэслэлээр*******хэргийг*******хэрэгсэхгүй*******болгох*******нь*******зүйтэй”*******гэж*******дүгнэн*******Б.Алтантамгыг*******цагаатгаж*******шийдвэрлэсэн*******байна.*******

Эрүүгийн*******хэргийг*******мөрдөн*******шалгах*******болон*******шүүхээр*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагаа*******нь*******бүхэлдээ*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******“...гэмт*******хэргийг*******шуурхай,*******бүрэн*******илрүүлэх,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийг*******олж*******тогтоон*******шударгаар*******ял*******оногдуулах,*******гэм*******буруугүй*******хэнийг*******ч*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцохгүй*******байх,  хүний*******эрх,*******хууль*******ёсны*******ашиг*******сонирхлыг*******хамгаалах,*******зөрчигдсөн*******эрхийг*******сэргээх...”*******хуулийн*******зорилтыг*******хэрэгжүүлэхэд*******чиглэдэг*******болно.

Энэхүү*******зорилтыг*******хангах*******хүрээнд*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.7*******дугаар*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсэгт*******“Хэргийн*******бодит*******байдлыг*******нотлохын*******тулд*******мөрдөгч,*******прокурор*******хуульд*******заасан*******бүх*******арга*******хэмжээг*******авч*******яллагдагч,*******шүүгдэгчийг*******яллах,*******цагаатгах,*******ял*******хүндрүүлэх,*******хөнгөрүүлэх*******нөхцөл*******байдлыг*******эргэлзээгүй*******тогтооно”,*******мөн*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******“Шүүх*******хэргийн*******бодит*******байдлыг*******талуудын*******мэтгэлцээний*******үндсэн*******дээр*******тогтооно”*******гэж*******тус*******тус*******хуульчлан*******заасан.

Анхан*******шатны*******шүүх*******нь*******прокуророос*******шүүхэд*******шилжүүлсэн*******хэргийн*******хүрээнд*******шүүгдэгчийн*******гэм*******бурууг*******хянан*******шийдвэрлэхдээ Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******16.2*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******нотолбол*******зохих*******байдлыг*******мөрдөн*******байцаалтын*******шатанд*******бүрэн*******шалгасан*******эсэх,*******өөрөөр*******хэлбэл*******хэрэгт*******цугларсан*******нотлох*******баримтууд*******нь*******шүүгдэгчийн*******гэм*******буруутай*******эсэхийг*******хөдөлбөргүй*******тогтооход*******хүрэлцэхүйц*******байх*******шаардлагыг*******хангасан,*******тэдгээр*******нь*******хуульд*******заасан*******журмын*******дагуу*******бэхжүүлэгдсэн*******эсэхийг*******дүгнэхээс*******гадна*******шүүхийн*******хэлэлцүүлгийн*******явцад*******яллах*******болон*******өмгөөлөх*******талын*******хүсэлтээр*******шинжлэн*******судлагдсан*******нотлох*******баримтуудыг*******тал*******бүрээс*******нь*******нягт*******нямбай,*******бүрэн*******гүйцэд,*******бодит*******байдлаар*******хянан*******үзэж,*******хэргийн*******бодит*******байдлыг*******сэргээн*******тогтоох*******нь*******шүүгдэгч*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутай*******эсэх,*******хэргийн*******зүйлчлэл*******болон*******эрүүгийн*******хариуцлагыг*******хөнгөрүүлэх,*******хүндрүүлэх*******нөхцөл*******байдлын*******талаар*******зөв*******хууль*******зүйн*******дүгнэлт*******хийж,*******шүүхээс*******хууль*******ёсны*******ба*******үндэслэл*******бүхий*******шийдвэр*******гаргах*******урьдчилсан*******нөхцөл*******болдог.

Анхан*******шатны*******шүүхийн*******тогтоолд*******заасан*******үндэслэл*******нь*******хэргийн*******бодит*******байдалтай*******нийцээгүй,*******эсхүл*******Эрүүгийн*******хуулийг*******буруу*******хэрэглэсэн,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хууль*******ноцтой*******зөрчсөн*******алдаа*******нь*******тухайн*******шийдвэрийг*******хүчингүйд*******тооцох,*******эсхүл*******өөрчлөх*******үндэслэлд*******хамаарах*******талаар*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.5*******дугаар*******зүйлд*******хуульчлан*******заасан*******байна.

Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******прокурорын*******эсэргүүцэл,*******хохирогчийн*******давж*******заалдах*******гомдолд*******заасан*******асуудлаар*******хязгаарлахгүйгээр*******хэргийн*******бүх*******үйл*******ажиллагаа,*******шийдвэрийг*******бүхэлд*******нь*******хянахад*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгох*******дараах*******үндэслэлүүд*******тогтоогдов.*******Үүнд:

1.*******Шүүхийн*******шийдвэрийн*******хэлбэр,*******бүтцэд*******тавигдах*******шаардлагыг*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******Гучин*******зургаадугаар*******бүлэгт*******тодорхойлон*******хуульчилсан*******бөгөөд*******шүүхийн*******шийдвэр*******нь*******энэ*******хуулийн*******36.2,*******36.6,*******36.7,*******36.8,*******36.9*******дүгээр*******зүйлд*******заасан*******шаардлагыг*******хангаагүй*******нөхцөлд*******хуулийн*******ноцтой*******зөрчил*******гэж*******үзэхийг*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.8*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.6*******дахь*******заалтад*******заасан*******болно.*******

Гэтэл*******шүүх*******цагаатгах*******тогтоолын*******“Тодорхойлох*******нь:”*******хэсэгт*******хохирогчийн*******мэдүүлэг,*******улсын*******яллагчийн*******дүгнэлт,*******хохирогчийн*******өмгөөлөгчийн*******санал*******зэргийг*******хэрхэн*******няцаан*******үгүйсгэсэн*******үндэслэлээ*******тусгаагүй*******нь*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******36.2*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэг,*******36.9*******дүгээр*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.2*******дахь*******заалтад*******заасан*******шаардлагуудад*******нийцсэнгүй*******гэж*******үзэх*******үндэслэл*******болж*******байна.

Шүүх*******хэргийн*******бодит*******байдлыг*******хэрэгт*******цугларсан*******нотлох*******баримтуудыг*******үндэслэн*******нөхөн*******тогтоохдоо*******нотлох*******баримтын*******нотолгооны*******ач*******холбогдол,*******хамаарал,*******хууль*******ёсны*******байдлыг*******дүгнэж,*******харьцуулан*******шинжилж,*******харилцан*******эсрэг*******болон*******нэгдмэл*******сонирхолтой*******байж*******болох*******этгээдүүдийн*******мэдүүлгийн*******үнэн*******зөв*******байдлын*******нотломжийн*******түвшин,*******агуулга*******зэргийг*******эрх*******зүйн*******ухамсрыг*******удирдлага*******болгон*******логик*******дүгнэлтэд*******түшиглэн*******үнэлэх*******учиртай.

Өөрөөр*******хэлбэл,*******хэрэгт*******хуульд*******заасан*******үндэслэл,*******журмын*******дагуу*******цуглуулж,*******бэхжүүлсэн*******хэргийн*******бодит*******байдлыг*******тогтооход*******ач*******холбогдолтой*******байж*******болох*******нотлох*******баримтуудыг*******хэргийн*******нөхцөл*******байдалтай*******харьцуулан*******судалж,*******нягтлан*******шалгаагүй,*******эдгээрээс*******аль*******нэгийг*******нь*******авахдаа*******бусдыг*******нь*******үгүйсгэсэн*******үндэслэлээ*******заалгүйгээр*******нотолбол*******зохих*******байдлуудыг*******хангалттай*******шалгаж*******тогтоогоогүйгээр*******шүүгдэгчийг*******цагаатгаж,*******хэргийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэсэн*******нь*******учир*******дутагдалтай*******болжээ.

2.*******Шүүх*******шинжилгээний*******тухай*******/Шинэчилсэн*******найруулга/*******хуулийн*******4*******дүгээр*******зүйлийн*******4.1.4-т*******“шинжээч”*******гэж*******шүүх*******шинжилгээ*******хийж,*******дүгнэлт*******гаргахаар*******хуульд*******заасан*******журмын*******дагуу*******томилогдсон*******тусгай*******мэдлэг*******бүхий*******хүнийг”*******гэж*******тодорхойлсон*******ба*******мөн*******хуулийн*******17*******дугаар*******зүйлийн*******17.1-д*******“Шинжээчийн*******дүгнэлт*******нь*******шинжилгээний*******бодит*******үр*******дүнг*******тусгасан,*******шинжлэх*******ухааны*******тодорхой*******арга*******зүйд*******тулгуурласан,*******шинжээчийн*******тусгай*******мэдлэгийн*******хүрээнд*******гарсан*******байна.”*******гэж*******заасан*******байдаг.

Хэргийн*******46*******дугаар*******талд*******авагдсан*******шинжээчийн*******дүгнэлтийн*******“Дүгнэлт”*******хэсгийн*******1,*******2*******дугаар*******заалтад*******“1. Б.Сгийн*******биед*******баруун*******гарт*******шарх,*******зүүн*******бугуйд*******сорви,*******зүүн*******доод*******зовхинд*******цус*******хуралт,*******зүүн*******шилбэнд*******зулгаралт*******бүхий*******гэмтлүүд*******тогтоогдлоо.*******2.*******Уг*******гэмтлүүд*******нь*******ир*******үзүүртэй*******болон*******мохоо*******зүйлийн*******үйлчлэлээр*******үүсгэгдсэн*******байна.”*******гэсэн*******атлаа*******3*******дахь*******заалтад*******“Б.Сгийн*******биед*******шарх*******гэмтэл*******нь*******гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоох*******журмын*******2.4.1-д*******зааснаар*******эрүүл*******мэндийг*******түр*******хугацаагаар*******сарниулах*******тул*******гэмтлийн*******хөнгөн,*******бусад*******гэмтлүүд*******нь*******гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоох*******журмын*******2.6-д*******зааснаар*******эрүүл*******мэндийг*******сарниулахгүй*******тул*******гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоогдсонгүй.”*******гэжээ.*******

Үүнээс*******үзэхэд*******хохирогч*******Б.Сгийн*******биед*******учирсан*******гэмтлүүд*******нийтдээ*******хөнгөн*******гэмтэлд*******хамаарч*******буй*******эсэхийг*******тодорхой*******заагаагүй*******нь*******эргэлзээтэй,*******ойлгомжгүй*******болсноос*******гадна*******хуулийн*******дээрх*******зохицуулалттай*******нийцэхгүй*******байна.*******

3.*******Хохирогчийн*******биед*******учирсан*******гэмтлүүдийн*******талаар*******шинжээчийн*******дүгнэлтэд*******тодорхой*******дурдсан*******байхад*******прокурор*******яллах*******дүгнэлтдээ:*******“Б.А*******нь*******...согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******Б.Стай*******маргалдаж*******улмаар*******хутга*******гарган*******түүн*******рүү*******дайрч*******биед*******баруун*******гарт*******нь*******хутгаар*******хатгаж*******шарх*******бүхий*******гэмтэл*******учруулж,*******хүний*******эрүүл*******мэндэд*******нь*******хөнгөн*******хохирол*******санаатай*******учруулах*******гэмт*******хэргийг*******үйлдсэн...”*******гэж*******дүгнэсэн*******нь*******ойлгомжгүй*******байна.

Түүнчлэн******* яллах*******дүгнэлтийн*******хавсралтад*******хэрэгт*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******хураан*******авсан*******зүйлгүй*******гэж*******дурдсан*******байгаагаас*******үзвэл*******гэмт*******хэрэг*******үйлдэхэд*******ашигласан*******гэх*******хутгийг*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******тооцож,*******хураан*******авах*******ажиллагаа*******хийгдээгүй*******байна.*******

Эд*******мөрийн*******баримт*******нь*******нотолгооны*******ач*******холбогдлоос*******хамаарч*******харилцан*******адилгүй*******хууль*******зүйн*******үр*******дагавар*******үүсгэдэг*******бөгөөд*******мөрдөгч,*******прокурор,*******шүүхээс*******гэмт*******хэрэг*******үйлдэхэд*******хэрэглэсэн,*******эсхүл*******хэргийн*******үйл*******баримтыг*******батлах,*******үгүйсгэх*******нөхцөл*******байдлыг*******эргэлзээгүй*******тогтооход*******эд*******мөрийн*******баримт*******чухал*******ач*******холбогдолтой.*******

4.*******Хэрэгт*******авагдсан*******бичгийн*******зарим*******баримтууд*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******16.6*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******шаардлагад*******нийцээгүй*******байна.*******Тодруулбал*******хэргийн*******18*******талд*******авагдсан*******хохирогчоос*******мэдүүлэг*******авсан*******тэмдэглэлд*******хэргийн*******дугаарыг*******заагаагүй,*******20*******дугаар*******талд*******авагдсан*******хохирогчид*******эрх,*******үүрэг*******тайлбарласан,*******хууль*******сануулсан*******баталгаанд*******хэрэг*******бүртгэлтийн*******223800127*******дугаартай*******хэрэгт*******хохирогчоос*******дахин*******мэдүүлэг*******авахаар*******гарын*******үсэг*******зуруулсан,*******22*******дугаар*******талд*******авагдсан*******хохирогчоос*******дахин*******мэдүүлэг*******авсан*******тэмдэглэлд*******хэргийн*******дугаарыг*******233800399*******гэж*******гараар*******засаж*******зөрүүтэй*******тэмдэглэсэн*******зэргээс*******үзэхэд*******иргэн*******Болдбаатарын*******С*******нь*******ямар*******хэрэгт*******хохирогчоор*******тогтоогдож*******мэдүүлэг*******өгсөн*******нь*******тодорхойгүй,*******дээрх*******20-23*******дугаар*******тал,*******25*******дугаар*******талд*******авагдсан*******баримтууд*******нь*******хуулбар*******хувь*******байх*******ба*******эдгээр*******нь*******нотлох*******баримтын*******шаардлага*******хангаагүй*******байна.

5.*******Мөрдөгч*******сэжигтэнд*******эрх,*******үүргийг*******2023*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******29-ний*******өдөр*******танилцуулж,*******гарын*******үсэг*******зуруулсан*******атал*******2023*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******18-ны*******өдөр*******мэдүүлэг*******авсан*******нь*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******25.1,*******28.1-д*******заасан*******журмыг*******ноцтой*******зөрчсөн*******үндэслэл*******болно*******/хх-н*******37-38/.

Мөн*******хэргийн*******48-50*******дугаар*******талд*******авагдсан*******фото*******зургууд*******нь*******хохирогчийнх*******мөн*******эсэх*******нь*******тодорхойгүй,*******хохирогчийн*******гомдолд*******хавсаргаж*******өгсөн*******СД*******бичлэг*******зэрэг*******баримт*******нь*******хэрэгт*******хамааралтай*******эсэх,*******хуульд*******заасан*******үндэслэл*******журмын*******дагуу*******авагдсан*******эсэх*******нь*******эргэлзээтэй*******байх*******тул*******тодруулах*******шаардлагатай.*******

Эдгээр*******нь*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.5*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.1,*******1.3*******дахь*******заалтад*******зааснаар*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хүчингүй*******болгох*******үндэслэлд*******хамаарах*******тул*******энэ*******талаар*******бичсэн*******прокурорын*******эсэргүүцэл,*******хохирогчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авч,*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгох*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******дүгнэлээ.*******

Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******39.5*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.1,*******1.3,*******39.6*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.3,*******39.8*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.6,*******39.9*******дүгээр*******зүйлийн*******2-т*******заасныг*******тус*******тус*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:*******

1.*******Прокурорын*******эсэргүүцэл,*******хохирогчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авч*******Хөвсгөл*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн *******2024*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******2024/ШЦТ/335*******дугаар*******цагаатгах*******тогтоолыг*******хүчингүй*******болгосугай.

2.*******Хэргийг*******анхан*******шатны*******шүүхэд*******очтол*******Б.Ад*******урьд*******авсан*******хувийн*******баталгаа*******гаргах*******таслан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээг*******хэвээр*******үргэлжлүүлсүгэй.

3.*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******40.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******2-т*******зааснаар*******шүүхийн*******хууль*******хэрэглээний*******зөрүүг*******арилгах,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийг*******ноцтой*******зөрчсөн*******нь*******шүүхийн*******шийдвэрт*******нөлөөлсөн,*******хуулийг*******Улсын*******дээд*******шүүхийн*******тогтоол,*******тайлбараас*******өөрөөр*******хэрэглэсэн,*******эрх*******зүйн*******шинэ*******ойлголт,*******эсхүл*******хууль*******хэрэглээг*******тогтооход*******зарчмын*******хувьд*******нийтлэг*******ач*******холбогдолтой *******гэсэн*******үндэслэлээр*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардуулсан,*******эсхүл*******хүргүүлснээс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******оролцогч*******хяналтын*******журмаар*******гомдол*******гаргах,*******прокурор,*******дээд*******шатны*******прокурор*******эсэргүүцэл*******гаргах*******эрхтэйг******* дурдсугай.

 

 

    *******ДАРГАЛАГЧ,*******ЕРӨНХИЙ*******ШҮҮГЧ                *******                Б.СОСОРБАРАМ

                     *******                    ШҮҮГЧИД                    *******            Н.БАЯРХҮҮ

                                                            *******                               Л.ЭРДЭНЭБАТ