МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Дорнод аймаг дахь Сум дундын анхан шатны шүүхийн шүүгч П.Пагма даргалж, тус шүүхийн хуралдааны “А” танхимд нээлттэй хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч:  “******* ******* банк” ХК,

Нэхэмжлэгч:  ******* ******* ******* ******* нарын нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч:  ******* овогт *******ийн *******, овогт гийн нарт холбогдох,

Нэхэмжлэлийн шаардлага: “******* ******* банк” ХК-ийн “******* гэрээг цуцалж, гэрээний үүрэгт 398,53,50.10 төгрөг гаргуулах, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай” нэхэмжлэлтэй,

******* ******* ******* *******гийн “Батлан ******* гурвал******* гэрээний үүрэгт 90,555,91 төгрөг гаргуулах тухай” нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгч  “******* ******* банк” ХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ,

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ,

          Хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч

            Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Г.Намуунзул

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК нь хариуцагч Д.*******, Б. нарт холбогдуулан зээлийн гэрээг цуцалж, зээлийн гэрээний үүрэгт 398,53,50.10 төгрөг гаргуулах, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах нэхэмжлэлийг, нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ******* нь хариуцагч Д.*******, Б. нарт холбогдуулан ******* ******* *******гийн гуравла******* гэрээний үүрэгт 90,555,91 төгрөгийг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг тус тус гарга*******.

1.1 Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК нь нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:

Зээлдэгч Д.*******, Б. нар нь ******* ******* банктай 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр №-1 тоот зээлийн гэрээ, №ЗБ/RCC1801003-1-1, №ЗБ/RCC1801003-1-5, №ЗБ/RCC21110214-1-11 тоот “Үл хөдлөх хөрөнгө түүнтэй холбоотой эрхийн барьцааны гэрээ”, №БД--1 тоот “Батлан ******* гурвал******* гэрээ”-г тус тус байгуулан 350,000,000 төгрөгийг жилийн 12,00 хувийн хүүтэй 120 сарын хугацаатай зээлж ав*******.

Зээлдэгч нар нь Дээрх гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийн баталгаа болгож 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр -1-1, ЗБ/RCC1801003-1-5 тоот, 2021 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдрийн ЗБ/RCC211102014-1-11  тоот  “Үл хөдлөх хөрөнгө, түүнтэй  холбоотой эрхийн барьцааны гэрээ”-ний дагуу:

1. Б.ын өмчлөлийн эрхийн улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Дорнод аймгийн сумын -р баг -р байрны хойно байрлах 90.0 м.кв талбайтай авто гражийн зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

2. Б.ын өмчлөлийн эрхийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Дорнод аймгийн сумын -р баг -р байрны хойно байрлах 112.0 м.кв талбайтай авто засварын зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

3. Б.ын эзэмшлийн дугаарт бүртгэлтэй, нэгж талбарын дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг -р байрны хойно байрлах 334.0 м.кв талбайтай худалдаа, үйлчилгээний зориулалттай газар,

4. Б.ын өмчлөлийн эрхийн Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Дорнод аймгийн сумын -р баг 1 гудамжны тоот хаяг байршилтай 289.0 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

5. Б.ын эзэмшлийн гэрчилгээний 0004482 дугаарт бүртгэлтэй, нэгж талбарын 210000021 дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг 1 гудамжны тоот хаягт байрлалтай 00.0 м.кв талбайтай худалдаа үйлчилгээний зориулалттай газар

. Б.ын өмчлөлийн эрхийн бүртгэлийн Ү-01401049 дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг гудамжны 21/4 дүгээр байрны тоот хаягт байрлалтай 83. м.кв талбайтай гурван өрөө орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг холбогдох хууль тогтоомжид заасны дагуу барьцаал******* болно.

... Зээлдэгч нар нь №-1 тоот зээлийн гэрээний .2.3-т заасны дагуу төлбөрийн хуваарь зөрчигдсөн өдрөөс эхлэн төлөгдөөгүй байгаа зээлд үндсэн хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг тооцож төлөх үүрэгтэй. Зээлдэгч нь зээлийн хүүгийн төлбөрт төлөлт хийгээгүйгээс 2024 оны 03 дугаар сарын 22-ны өдрийн байдлаар дараах зээл, зээлийн хүүгийн үлдэгдэлтэй байна. Үүнд: үндсэн зээл 301,853,05.9 төгрөг, зээлийн үндсэн хүү 95,051,539.10 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 1,81,154,04 төгрөг, нотариатын зардал 8,000 төгрөг, нийт 398,53,50.10 төгрөг байна. Иймд зээлийн гэрээг шүүхийн журмаар цуцалж, зээлийн гэрээний үүрэгт 398,53,50.10 төгрөг гаргуулах, үүргийн гүйцэтгэлийг барьцаа хөрөнгийг албадан дуудлага худалдаагаар худалдан борлуулж, олсон орлогоос үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шүүхийн шийдвэрт тусгаж өгнө үү гэжээ.

 

 Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , нар шүүх хуралдаанд гарга******* тайлбартаа: Хариуцагч нараас нэхэмжилсэн зээлийн гэрээний үүрэг 398,53,50.10 төгрөгөөс ******* ******* ******* *******гаас шилжүүлсэн 90,555,91 төгрөгийг үндсэн зээлээс хасаж, одоо зээлийн үлдэгдэлд үндсэн зээлд 211,29,139.9  төгрөг,  зээлийн үндсэн хүүд 95,051,539.10 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүд 1,81,154.04 төгрөг,  нотариатын зардалд 8,000 төгрөг буюу нийт 308,19,833.10 төгрөгийг гаргуулж, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар нэхэмжилж байна гэв.

1.2 Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ******* нь нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:

******* ******* ******* ******* нь "******* ******* ******* *******гийн тухай хууль"- ийн дагуу банк *******хүүгийн байгууллагаас зээл авахыг хүссэн боловч зээлийн барьцаа хөрөнгө нь хүрэлцэхгүй байгаа жижиг, дунд үйлдвэр үйлчилгээ эрхлэгчийн зээлийн 0 хүртэлх хувьд ******* даалт гаргах үйл ажиллагаа эрхэлдэг төрийн оролцоотой ашгийн төлөө бус хуулийн этгээд юм. Тус ******* нь иргэн Д.*******, иргэн Б. нарын ******* ******* банкны Дорнод салбараас үйл ажиллагаагаа өргөжүүлж, эргэлтийн хөрөнгөө нэмэгдүүлэх зорилгоор ав******* 350,000,000 төгрөгийн зээлийн 0 хувьд ******* даалт гаргаж, 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр №БД-/RCC1801003-1 тоот Батлан ******* гурвал******* гэрээ байгуул*******. Хариуцагч Д.*******, Б. нарын бизнесийн үйл ажиллагаа доголдож улмаар ******* ******* банкнаас ав******* зээлээ төлж чадахгүй байдалд хүрсэн тул ******* ******* ******* ******* Батлан ******* гэрээний үүргээ биелүүлж ******* ******* банканд 2024 оны 05 дугаар сарын -ний өдөр 90,555,91 төгрөгийг төлсөн. Хариуцагч Д.*******, Б. нар гэрээний үүргээ биелүүлэхгүй, төлбөрөөс огт төлөхгүй байна. Иймд Иргэний хуулийн 45 дугаар зүйлийн 45.1 дэх хэсэг, талуудын хооронд байгуул******* 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдрийн №БД-/RСС1801003-1 тоот Батлан ******* гэрээг үндэслэн  2024 оны 08 дугаар сарын 0-ны өдрийн байдлаар дараах авлагыг нэхэмжилж байна. Үүнд: Авлагын үлдэгдэл төлбөр 90,555,91 төгрөг байна. Иймд хариуцагч Д.*******, Б. нараас нийт 90,555,91 төгрөгийг гаргуулж ******* ******* ******* *******д олгоно уу гэжээ.

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч , нар шүүх хуралдаанд гарга******* тайлбартаа: ******* ******* ******* ******* нь иргэн Д.*******, Б. нарын ******* ******* банкны Дорнод аймгийн салбараас үйл ажиллагаа өргөжүүлж, эргэлтийн хөрөнгөө нэмэгдүүлэх зорилгоор ав******* 350,000,000 төгрөгийн зээлийн 0 хувьд ******* даалт гаргаж, 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр БД-RCC-1801003-1 тоот Батлан ******* гурвал******* гэрээ байгуул*******. Батлан ******* ******* нь 2024 оны 05 дугаар сарын -ний өдөр 90,555,91 төгрөгийг төлсөн. Иймд хариуцагч Б., Д.******* нараас  90,555,91 төгрөгийг нэхэмжилж байна гэв

2. Хариуцагч Д.******* хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад гарга******* хариу тайлбартаа: ******* ******* банкны нэхэмжлэлтэй 2018.09.0-ны №-1 тоот зээлийн гэрээг цуцалж зээлийн төлбөрт 398,53,50.10 төгрөгийг улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн төлбөрийн хамт гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлагатай танилцаад дараах хариу тайлбарыг гаргаж байна. Дээрх зээлийг авч зээлийн төлбөрийг гэрээний хугацаанд хэвийн төлж явах цаг үед олон улсад болон Монгол Улсад Ковид-19 цар тахал гарч орон нутгийн хэмжээнд хорио цээрийн дэглэм тогтоосон давагдашгүй хүчин зүйл тохиолдсоны улмаас манай бизнесийн үйл ажиллагаа бүхэлдээ зогсож зээлийн төлбөр төлөхөд асуудал үүссэнийг зээлдэгч талд удаа дараалан мэдэгдсэн. Давагдашгүй хүчин зүйлийн нөлөөлөлд өртсөн болон үргэлжлүүлээд миний хань хүнд өвчин тусах, ар гэрт өвчин хагацал тохиолдсон зэрэг хүндэтгэн үзэх шалтгаан тохиолдсоныг банкны зүгээс мэдсээр байж гэрээг шүүхийн журмаар цуцалж зээлийн төлбөр нэхэмжилснийг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй байна. Эхнэр маань хүнд өвчтэй байнгын эмчилгээ, сувилгаатай байгаа тул хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцох боломжгүй байгаа тул итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч томилж оролцуулах хүсэлтэй байгаа болно гэжээ.   

Хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гарга******* тайлбартаа: Хариуцагч Д.******* нь зээлээ төлнө гээд хадланд яв*******. Орлого олох гээд л явж байгаа. ******* ******* банкны гаргаж байгаа нэхэмжлэлийн шаардлагатай *******ал нийлэхгүй байна. Дуудлага худалдаагаар бүх эд хөрөнгийг нь оруулна гэсэн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэв.

3. Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-аас: нэхэмжлэл, түүний үнийн дүнд тохирсон улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, “******* ******* банк” ХК-ийн 2024.03.22-ны өдрийн 5/3338 дугаартай, мөн 2024.02.02-ны өдрийн 3/1348 дугаартай итгэмжлэл олгох тухай албан бичиг, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар, нотариатч Ю.Баярмагнайгийн нэхэмжлэл, мөнгөний тасалбар, Д.*******, Б. нарын зээлийн хүсэлт, анкетууд, ******* ******* банк, Д.*******, Б. нарын 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр байгуул******* №-1 тоот зээлийн гэрээ, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь, 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр байгуул******* №ЗБ/RCC1801003-1-1 тоот, №ЗБ/RCC1801003-1-5 тоот, 2021 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдөр байгуул******* №ЗБ/RCC21110214-1-11 тоот “Үл хөдлөх хөрөнгө түүнтэй холбоотой эрхийн барьцааны гэрээ”, Үл хөдлөх хөрөнгө түүнтэй холбоотой эрхийн барьцааны гэрээгээр барьцаал******* эд хөрөнгийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбарууд, 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр ******* ******* ******* *******, ******* ******* банкны Дорнод салбар, Д.*******, Б. нарын байгуул******* №БД--1 тоот “Батлан ******* гурвал******* гэрээ”, уг гэрээний ******* ******* шимтгэл төлөлтийн хуваарь, зээлийн гүйлгээ хийх шийдвэр, зээлийг шилжүүлсэн баримт, ******* ******* банкнаас Д.*******, ******* ******* ******* *******д ханд******* мэдэгдлүүд, зээл, зээлийн хүүгийн тооцоолол зэрэг баримтуудыг нотариатчаар гэрчлүүлэн шүүхэд гаргаж өгсөн болно.

4. Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******гаас: нэхэмжлэл, түүний үнийн дүнд тохирсон улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар, ******* ******* ******* *******гийн 2024.08.05-ны өдрийн 1/1 дугаартай итгэмжлэл олгох тухай албан бичиг, 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр ******* ******* ******* *******, ******* ******* банкны Дорнод салбар, Д.*******, Б. нарын байгуул******* №БД--1 тоот “Батлан ******* гурвал******* гэрээ”, уг гэрээний ******* ******* шимтгэл төлөлтийн хуваарь, зээлийн гүйлгээ хийх шийдвэр, зээлийг шилжүүлсэн баримт, ******* ******* банк, Д.*******, Б. нарын 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр байгуул******* №-1 тоот зээлийн гэрээ, Д.*******ын зээлийн дансны хуулга, 90,555,91 төгрөгийг зээлийн дан*******д шилжүүлсэн талаарх дансны хуулга зэрэг баримтуудыг нотариатчаар гэрчлүүлэн шүүхэд гаргаж өгсөн байна.

5. Хариуцагч Д.******* нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд хариу тайлбараас гадна 2025.01.2-ны өдөр т төлөөлөгчийн эрх олгосон 005 дугаартай итгэмжлэлийг гаргаж өгсөн бол хариуцагч Б. нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд хариу тайлбар гаргаагүй бөгөөд 2024.0.30-ны өдрийн эмчилгээний эмч З.Мөнх-Одын туяаны эмчийн хяналтад байдаг тухай бичгийг гаргаж өгчээ.

. Шүүх уг хэргийг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад хариуцагч Д.*******, Б. нарыг хоёр удаа албадан ирүүлэх захирамж гаргаж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг түдгэлзүүлэн хариуцагч нарыг эрэн сурвалжлах ажиллагааг явуулж, улмаар нэхэмжлэлийн хувийг хариуцагчид гардуулах ажиллагааг хийсэн байна.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагуудын зарим хэсгийг хангаж, үлдсэнийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж үзэв.

1. Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-ийн нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Нэхэмжлэгч “******* ******* банк”  ХК нь тус шүүхэд хариуцагч Д.*******, Б. нарт холбогдуулан “№-1 тоот зээлийн гэрээг цуцалж, зээлийн гэрээний үүрэгт 398,53,50.10 төгрөг гаргуулах, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулах тухай” нэхэмжлэлийг гарга*******.

Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгчээс “№-1” тоот зээлийн гэрээг цуцалж, зээлийн гэрээний үүрэгт 398,53,50.10 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж, энэхүү нэхэмжлэлийн шаардлагаа дэмжиж оролцсон. 

   Шүүх хуралдаанд оролцсон хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-ийн нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрч маргаж байгаа үндэслэлээ “Хариуцагч Д.******* нь зээлээ төлнө гээд хадланд яв*******. Орлого олох гээд л явж байгаа. ******* ******* банкны гаргаж байгаа нэхэмжлэлийн шаардлагатай *******ал нийлэхгүй байна. Дуудлага худалдаагаар бүх эд хөрөнгийг нь оруулна гэсэн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна” гэж тайлбарла*******.

Хэрэгт авагд******* болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтуудаар дараах үйл баримтууд тогтоогдож байна. Үүнд:

1. Нэг талаас “******* ******* банк” ХК-ийн тооцооны төв, нөгөө талаас зээлдэгч Д.*******, Б. нарын хооронд 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр №-1 дугаартай “******* гэрээ” байгуулагдаж, 350,000,000 төгрөгийн зээлийг жилийн 12 хувийн хүүтэй, 120 сарын хугацаатай олгосон байна.

2. Мөн талуудын хооронд 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр №-1-1, №-1-5, 2021 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдөр ЗБ/RCC211102014-1-11 дугаартай “Үл хөдлөх эд хөрөнгө, түүнтэй холбоотой эрхийн барьцааны гэрээ”-үүд байгуулагдаж, тус гэрээгээр дээрх “******* гэрээ”-ээр хүлээсэн үүргийг биелүүлээгүй тохиолдолд барьцааны хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангах баталгаа болгож, хариуцагч Б.ын эзэмшил, өмчлөлийн:

 - Эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай Дорнод аймгийн сумын -р баг дүгээр байрны хойно байрлах 90.0 м.кв талбайтай авто гражийн зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

 - Эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг дүгээр байрны хойно байрлах 112.0 м.кв талбайтай авто засварын зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

- дугаарт бүртгэлтэй, нэгж талбарын дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг дүгээр байрны хойно байрлах 334.0 м.кв талбайтай худалдаа, үйлчилгээний зориулалттай газар,

- Эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай Дорнод аймгийн сумын -р баг 1 гудамжны тоот хаяг байршилтай 289.0 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

 - Гэрчилгээний 0004482 дугаартай, нэгж талбарын 210000021 дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг 1 гудамжны тоот хаягт байрлалтай 00.0 м.кв талбайтай худалдаа үйлчилгээний зориулалттай газар,

- Эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-01401049 дугаартай, Дорнод аймгийн сумын дугаар баг гудамжны 21/4 дүгээр байрны тоот хаягт байрлалтай 83. м.кв талбайтай гурван өрөө орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгүүдийг барьцаанд бариулахаар харилцан тохиролцжээ.

Талууд дээрх гэрээнүүдийг байгуулахаар хүсэл зоригоо харилцан илэрхийлэн бичгээр байгуулж, гарын үсэг зурж баталгаажуулснаар гэрээ хүчин төгөлдөр болсон байх ба Иргэний хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 15 дугаар зүйлийн 15.1, 15.2-т тус тус заа******* шаардлагыг ханга*******, хүчин төгөлдөр “банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээ” болон “Үл хөдлөх эд хөрөнгө, түүнтэй холбоотой эрхийн барьцааны гэрээ” тус тус байгуулагд******* байна. Дээрх гэрээнүүдийг үгүйсгэх хууль зүйн үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

Харин талуудын харилцан тохиролцож байгуул******* дээрх зээлийн гэрээний 5.1-д зааснаар хариуцагч нар нь зээлийн төлбөрийг тус гэрээний хавсралт 1-ээр тохиролцсон “Зээл олголт, эргэн төлөлтийн хуваарь”-ийн дагуу хуваарьт өдөр төлөх үүрэг хүлээсэн байх боловч 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрөөс эхлэн зээл төлөх үүргээ зохих ёсоор биелүүлэлгүй хугацаа хэтрүүлж гэрээний үүргийн зөрчил гарга******* болох нь тогтоогдож байна. Уг хуваарьт тохиролцсоноор зээлийн эргэн төлөлтийг 2028 оны 09 дүгээр сарын 12-ны өдөр төлж дуусгах байжээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1-д тус тус зааснаар шүүхэд гарга******* нэхэмжлэлийн шаардлага, түүний үндэслэл, тайлбар, түүнтэй холбоотой баримтыг нэхэмжлэгч өөрөө, харин нэхэмжлэлийн шаардлагыг үгүйсгэх татгалзах үндэслэл, тайлбар, түүнтэй холбоотой баримтыг хариуцагч өөрөө тус тус нотлох, нотлох баримтыг цуглуулах, гаргаж өгөх үүрэгтэй бөгөөд талууд хуульд заа******* энэхүү үүргээ хэрэгжүүлж улмаар мөн хуулийн дугаар зүйлийн .3-т зааснаар хэргийн үйл баримтыг нотлох замаар мэтгэлцэх учиртай.

Шүүх хариуцагч Д.*******, Б. нарыг эрэн сурвалжлан албадан ирүүлж, нэхэмжлэлийн хувийг гардуул******* боловч нэхэмжлэлийн шаардлагыг үгүйсгэх татгалзах үндэслэл, тайлбар, түүнтэй холбоотой баримтыг шүүхэд ирүүлээгүй бөгөөд энэ нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 2 дугаар зүйлийн 2.3-т зааснаар нэхэмжлэлийн шаардлагын хүлээн зөвшөөрсөнд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна. Түүнчлэн хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрч гарга******* тайлбарын үндэслэл тодорхойгүй байна.

Хэрэгт авагд******* “******* дансны дэлгэрэнгүй хуулга” болон нэхэмжлэгч талын тайлбар зэргээр хариуцагч Д.*******, Б. нарын зүгээс “Зээл олголт, эргэн төлөлтийн хуваарь”-аас хугацаа хэтрүүлэн төлсөн төлөлтүүдийг нэхэмжлэгч зээлийн гэрээний 5.-д зааснаар төлбөр гүйцэтгэсэн өдөр хүртэлх хугацаанд тооцогдсон нэмэгдүүлсэн хүү болон уг хугацаанд тооцогдсон хүү зэрэгт эхний ээлжид, дараа нь үндсэн зээлд тус тус тооцож бай******* ба нэхэмжлэл гаргах өдрийн байдлаар үндсэн зээлийн үлдэгдэл нь 301,853,05.9 төгрөгөөс ******* ******* ******* *******гаас шилжүүлсэн 90,555,91 төгрөгийг хасаж, үндсэн зээлд 211,29,139.9 төгрөг, хүүгийн төлбөр 95,051,539.10 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүүгийн төлбөр 1,81,154.04 төгрөг, нотариатын зардал 8,000 төгрөг, нийт 308,19,833.10 төгрөгийн үлдэгдэлтэй байгаа болох нь нотлогдож байна.

Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-аас тус нэхэмжлэлийг гаргахад нотариатын зардалд 8,000 төгрөг төлсөн болох нь нотариатчийн 000094 дугаартай мөнгөний тасалбараар нотлогдож байна.

Иргэний хуулийн 225 дугаар зүйлийн 225.1-д “Талуудын аль нэг нь гэрээгээр хүлээсэн үүргээ зөрчсөн бөгөөд үүрэг гүйцэтгэх нэмэлт хугацаа тогтоосон боловч үр дүн гараагүй бол нөгөө тал гэрээнээс татгалзах эрхтэй” гэж, 22 дугаар зүйлийн 22.1-д “Гэрээний нэг тал үүргээ зөрчсөн бол нөгөө тал нь гэрээнээс татгалз*******тай холбогдон учир******* хохирлыг арилгуулахаар шаардах эрхтэй” гэж заа*******.

Мөн хуулийн 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 453 дугаар зүйлийн 453.1 дэх хэсэгт зааснаар зээлдэгч нар нь дээрх зээлийн гэрээгээр тохирсон хугацаанд сар бүрийн эргэн төлөлтийн хуваарийн дагуу үндсэн зээл болон хүүг төлөх үүргээ зохих ёсоор биелүүлэлгүй, 308,129,833.10 төгрөгийг “******* ******* банк” ХК-д төлөлгүй зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй байх тул нэхэмжлэгч нь уг зээлийн гэрээний үүргийг, мөн зээлийн гэрээнд зааснаар банкинд учир******* хохирол болох нотариатын зардалд төлсөн 8,000 төгрөгийг тус тус хариуцагч нараас шаардах эрхтэй байна.

Иймд дээрх үндэслэлүүдээр талуудын хооронд 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр байгуулагд******* №-1 дугаартай зээлийн гэрээний үүрэгт 308,19,833.10 төгрөгийг хариуцагч Д.*******, Б. нараас гаргуулан нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-д олгож, харин ******* ******* ******* *******гаас “******* ******* банк” ХК-д зээлийн төлбөрт төлсөн 90,555,91 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

Хариуцагч нар нь шүүхийн шийдвэрийг сайн дураар биелүүлэхгүй бол Иргэний хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1 дэх хэсэгт заасны дагуу Барьцааны гэрээнд зааснаар үүргийн гүйцэтгэлд барьцаал*******, хариуцагч Б.ын эзэмшил, өмчлөлийн нэр бүхий барьцааны эд хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахыг Дорнод аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгаж шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж үзлээ.

2. ******* ******* ******* *******гийн нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ******* нь тус шүүхэд хариуцагч Д.*******, Б. нарт холбогдуулан 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр байгуул******* №БД--1 тоот ******* ******* гурвал******* гэрээний үүрэгт 90,555,91 төгрөг гаргуулах тухай” нэхэмжлэлийг гарга*******.

Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгчээс “№-1” тоот зээлийн гэрээний үүрэгт 90,555,91 төгрөг гаргуулах тухай” нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж, энэхүү нэхэмжлэлийн шаардлагаа дэмжиж оролцсон. 

Шүүх хуралдаанд хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь ******* ******* ******* *******гийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрч байх боловч татгалз******* үндэслэлээ тайлбарлаагүй болно.

Хэрэгт авагд******* болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтуудаар дараах үйл баримтууд тогтоогдож байна. Үүнд:

1. Нэг талаас ******* ******* ******* *******, нөгөө талаас “******* ******* банк” ХК, гуравдагч талаас Д.*******, Б. нарын  хооронд 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр “№БД--1 дугаартай “Батлан ******* гурвал******* гэрээ” байгуулагдаж, -1 дугаартай зээлийн гэрээний дагуу олгогдсон 350,000,000 төгрөгийн зээлийн 0 хувьд ******* ******* ******* *******гаас ******* даалт гаргажээ.

2. ******* ******* ******* *******гаас дээрх гэрээнд заа******* үүргээ биелүүлж “******* ******* банк” ХК-д Д.*******, Б. нарын зээлсэн зээлийн төлбөрт 2024 оны 05 дугаар сарын -ний өдөр 90,555,91 төгрөгийг шилжүүлжээ.

Талууд ******* ******* гурвал******* гэрээг байгуулахаар хүсэл зоригоо харилцан илэрхийлэн бичгээр байгуулж, гарын үсэг зурж баталгаажуулснаар гэрээ хүчин төгөлдөр болсон байх ба Иргэний хуулийн 458 дугаар зүйлийн 458.1, 459 дүгээр зүйлийн 459.1-т тус тус заа******* шаардлагыг ханга*******, хүчин төгөлдөр “Батлан ******* гэрээ” байгуулагд******* байна.

Иргэний хуулийн 458 дугаар зүйлийн 458.1-д “Батлан ******* гэрээгээр ******* даагч нь үүрэг гүйцэтгэгч өөрийн үүргийг гүйцэтгэж чадна гэж үүрэг гүйцэтгүүлэгчийн өмнө баталж, гүйцэтгэхгүй бол өөрөө хариуцах үүрэг хүлээнэ” гэж, 40 дугаар зүйлийн 40.1-д “Батлан ******* гэрээгээр ******* даагч нь үүрэг гүйцэтгэгчийн өмнөөс нөхөх хариуцлага хүлээнэ” гэж заа******* байхаас гадна талуудын харилцан тохиролцож байгуул******* дээрх ******* ******* гурвал******* гэрээний 2.2-д зааснаар хариуцагч Д.*******, Б. нар нь зээлийн төлбөрөө төлж чадахгүй нөхцөл байдалд хүрсэн тул ******* ******* банкинд зээлийн төлбөрт 90,555,91 төгрөгийг ******* ******* ******* *******гаас шилжүүлж, нэхэмжлэгчээс гэрээний 3..5-д зааснаар Д.*******, Б. нараас дээрх төлбөрийг шаардах эрхтэй байна.

Шүүх хариуцагч Д.*******, Б. нарыг эрэн сурвалжлан албадан ирүүлж, нэхэмжлэлийн хувийг гардуул******* боловч хариуцагч нар нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг үгүйсгэх татгалзах үндэслэл, тайлбар, түүнтэй холбоотой баримтыг шүүхэд ирүүлээгүй.  

Энэ нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 2 дугаар зүйлийн 2.3-т зааснаар нэхэмжлэлийн шаардлагын хүлээн зөвшөөрсөнд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

Иймд дээрх үндэслэлүүдээр талуудын хооронд 2018 оны 09 дүгээр сарын 0-ны өдөр байгуулагд******* №БД--1 дугаартай “Батлан ******* гурвал******* гэрээ”-ний дагуу 90,555,91 төгрөгийг хариуцагч Д.*******, Б. нараас гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******д олгохоор шүүх шийдвэрлэлээ.

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухайд: Нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-аас шүүхэд нэхэмжлэл гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 2,221,918.5 төгрөгийг, ******* ******* ******* *******гаас төлсөн 10,29.38 төгрөгийг тус тус сумын төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Д.*******, Б. нараас улсын тэмдэгтийн хураамжид 2,39,8.54 төгрөгийг гаргуулж 1,9,138.1 төгрөгийг “******* ******* банк” ХК-д, 10,29.38 төгрөгийг ******* ******* ******* *******д тус тус олгож шийдвэрлэв.  

            Хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ийн өмгөөлөгч Б.Хүрэлсүх, хариуцагч Б. нар хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр шүүх хуралдаанд ирээгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ирцтэй холбоотой тусгайл******* *******ал гаргаагүй, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нар шүүх хуралдааныг үргэлжлүүлэх *******ал гарга******* тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.3-д заасны дагуу шүүх хуралдааныг хариуцагч Б., хариуцагч Д.*******ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн өмгөөлөгч Б.Хүрэлсүх нарын эзгүйд явуул******* болно.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.2, 11,  дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

          1. Иргэний хуулийн 225 дугаар зүйлийн 225.1, 22 дугаар зүйлийн 22.1, 451 дүгээр зүйлийн 451.1, 453 дугаар зүйлийн 453.1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар хариуцагч Д.*******, Б. нараас зээлийн гэрээний үүрэгт 308,19,833.10 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 90,555,91 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож, Иргэний  хуулийн 458 дугаар зүйлийн 458.1, 40 дугаар зүйлийн 40.1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар хариуцагч Д.*******, Б. нараас ******* ******* гурвал******* гэрээний үүрэгт 90,555,91 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******д тус тус олгосугай.

2. Иргэний хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч Д.*******, Б. нар нь “******* ******* банк” ХК-д 308,19,833.10 төгрөг гаргуулахаар шийдвэрлэсэн шүүхийн шийдвэрийг сайн дураар эс биелүүлбэл зээлийн барьцааны үл хөдлөх хөрөнгө болох хариуцагч Б.ын өмчлөлийн:

2.1. Улсын бүртгэлийн дугаартай Дорнод аймгийн сумын -р баг -р байрны хойно байрлах 90.0 м.кв талбайтай авто гражийн зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

2.2. Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Дорнод аймгийн сумын -р баг -р байрны хойно байрлах 112.0 м.кв талбайтай авто засварын зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

2.3. дугаарт бүртгэлтэй, нэгж талбарын дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг -р байрны хойно байрлах 334.0 м.кв талбайтай худалдаа, үйлчилгээний зориулалттай газар,

2.4. Улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй Дорнод аймгийн сумын -р баг 1 гудамжны тоот хаяг байршилтай 289.0 м.кв талбайтай үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгө,

2.5. 0004482 дугаарт бүртгэлтэй, нэгж талбарын 210000021 дугаартай, Дорнод аймгийн сумын дугаар баг 1 гудамжны тоот хаягт байрлалтай 00.0 м.кв талбайтай худалдаа үйлчилгээний зориулалттай газар

2.. Улсын бүртгэлийн Ү-01401049 дугаартай Дорнод аймгийн сумын дугаар баг гудамжны 21/4 дүгээр байрны тоот хаягт байрлалтай 83. м.кв талбайтай гурван өрөө орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх хөрөнгүүдээр үүргийн гүйцэтгэлийг хангахыг Дорнод аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 0 дугаар зүйлийн 0.1, 5 дугаар зүйлийн 5.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1.1-д тус тус зааснаар улсын тэмдэгтийн хураамжид нэхэмжлэгч “******* ******* банк” ХК-ийн төлсөн 2,221,918.5 төгрөгийг, нэхэмжлэгч ******* ******* ******* *******гийн төлсөн 10,29.38 төгрөгийг тус тус сумын төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Д.*******, Б. нараас улсын тэмдэгтийн хураамжид 2,39,8.54 төгрөгийг гаргуулж, 1,9,138.1 төгрөгийг “******* ******* банк” ХК-д, 10,29.38 төгрөгийг ******* ******* ******* *******д тус тус олгосугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4-д зааснаар энэхүү шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд талууд мөн хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.3-т заа******* 14 хоногийн хугацаа өнгөрмөгц 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэйг мэдэгдсүгэй.

5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардаж ав******* өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Дорнод аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд тус шүүхээр дамжуулан давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй ба шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заа******* журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                  П.ПАГМА