| Шүүх | 2025 - Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Б.Ундраа |
| Хэргийн индекс | 101/2024/04469/И |
| Дугаар | 191/шш2025/07670 |
| Огноо | 2025-09-17 |
| Маргааны төрөл | Бусад зээл, |
2025 - Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн Шийдвэр
2025 оны 09 сарын 17 өдөр
Дугаар 191/шш2025/07670
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Б, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн *******х******* шатны тойргийн шүүхийн шүүгч Б.Ундраа даргалж тус шүүхийн т*******химд хийсэн шүүх хуралда*******аар,
Нэхэмжлэгч: ****** тоот хаягт оршин байрлах Б******* ХХК/регистрийн дугаар:*******/-ийн нэхэмжлэлтэй,
Хариуцагч: Ула*******баатар хот, ****** тоот хаягт оршин байрлах Г******* х*******гай ХХК/регистрийн дугаар: *******/-д холбогдох,
65,856,967 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хян******* хэлэлцэв.
Шүүх хуралда*******д: нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч С.Ш*******, өмгөөлөгч Г.Цага******* нар цахимаар, шүүх хуралда*******ы нарийн бичгийн дарга Б.Алт*******зул нар оролцов.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шүүхэд гаргас******* нэхэмжлэл болон шүүх хуралда*******д гаргас******* тайлбарт: "Г*******х*******гай " ХХК-ийн хүсэлтээр 2021 оны 3-р сарын 25-наас 2021 оны 5-р сарын 19 хүртэл хугаца*******д 22 удаагийн тат******* авалтаар 27793 л шатахууныг нэг литерийг 1890 төгрөгөөр тооцож 52.526.880 төгрөгийг нэг сарын дотор төлөхөөр тохирч авс******* билээ.
Шатахуун зээлээр худалдах худалд******* авах гэрээний 5.1,5.2-тзаас*******аар алд*******ги тооцход 26.660.175 төгрөг болж байгаа боловч үүнийг дахин 50%-иар багасгаж 13.330.087 төгрөгийг үндсэн төлбөрийн хамт 65.856.967 төгрөгийг "Г*******х*******гай "ХХК-иас гаргуулахаар нэхэмжилж байна.
"Г*******х*******гай "ХХК-иас м*******айд ирүүлсэн хүсэлтэндээ "М*******ай комп*******и 2021 оны 04-р сарын 12-ний өдрийн шатахуун зээлээр худалдах худалд******* авах гэрээг т*******ай комп*******итай байгуулс******* билээ.
Уламаар хоёр комп*******ий хооронд үүсээд байгаа нөхцөл байдлыгэвийн журмаар хоёрталд хохиролгүйгээр шийдвэрлэх хүсэлттэй байна. Иймд м*******ай комп*******ийн 120 сая төгрөгийн үнэлгээ бүхий техникийг зээлийн төлбөрт оруулж, зөрүүг харилц******* тохиролцох хүсэлттэй байгааг минь хүлээн авна уу?
2022 оны 5-р сард "Г*******х*******гай " ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал М.Г хүсэлтээр Эвлэрлийн гэрээ байгуулахаар тохирч Б дүүргийн Иргэний хэргийн *******х******* шатны шүүхийн эвлэрүүлэн зуучлагчид х*******дс******* боловч 2022оны 08-р сарын 11-ний 804-р тэмдэглэлээр Уригдс******* тал М.Г/!к1Йн , утасруу 18 удаа ,Н.Б утасруу залгахад Н.Б гэж хүн байхгүй , утасрүу 12 удаа залгас*******ы дараа м.Гд комп*******ийн бүх баримт бичиг байгаа ,намайг ажилгүй болгосон гэсэн хариу өгсөн .Уригдс******* талын Б дүүрэг, ****** тоот хаягруу мэдэгдэх хуудас хүргүүлэхэд "Уг хаяг бүртгэлтэй боловч оршин суудаггүй гэсэн хорооны Засаг даргын тодорхойлолт ирсэн .Иймд Эвлэрүүлэн зуучлалын түхай хуулийн 28-р зүйлийн 28.1.1-д заасныг үндэслэн эвлэрүүлэн зуучлах ажиллагааг дуусгавар болгов гэсэн байна.
Үүний дараа Өвөрх*******гай аймаг дахь Сум дундын иргэнийхэргийн*******х******* шатны шүүхийн шидвэрээр "Г******* х*******гай "ХХК-ийн захирал М.Гг эрэн сурвалжилж М.Г | РД:ЗЮ нь Нийслэлийн ***** тоотод оршин суудаг болох нть тогтоогдсон холбогдох утас гэж Ө аймгийн Цагдаагийн газрын 2022.11.10-ний өдрийн 4986 тоот алб******* бичгээр тогтоосон байна.
Иймд "Г*******х*******гай " ХХК-иас "Шатахуун зээлээр худалдах худалд******* авах гэрээ"-ний 5.1,5.2-т заас*******аар алд*******ги тооцход 26.660.175 төгрөг болж байгаа боловч уүнийг дахин 50%-иар багасгаж 13.330.087 төгрөгийг үндсэн төлбөрийн хамт 65.856.967 төгрөгийг "Г*******х*******гай "ХХК-иас гаргуулахаар нэхэмжилж байна.
Г*******х*******гай ХХК-ийн ажилт******* н.Б гэх хүн нь 2020 оны 11 дүгээр сараас эхэлэ м*******ай комп*******иас шатахуун зээлээр авах хүсэлтийг удаа дараа тавьс*******. М*******ай тал зөвшөөрөөгүй. Алб******* ёсны аж ахуйн нэгж байгууллагын удирдлагуудтай тохиролцож, шатахуун нийлүүлнэ гэж удаа дараа буцаас*******. Үүнээс хойш 2021 оны 4 дүгээр сард Г*******х*******гай ХХК-ийн захирал н.Г гэх хүн над руу ярьс*******. ...Н.Б гэх хүн нь Ө аймгийн орон нутгийн Тав******* толгой комп*******ид үйл ажиллаа явуулж байгаа. М*******ай комп*******ийн ажилт******* гэж надтай т*******илцуулс*******. М*******ай үйл ажиллагааг дэмжиж түлш нийлүүлэх боломжтой эсэх талаар надад хэлж байс*******. М*******ай комп*******и ярилцаад эргээд хариу хэлэхээр болсон. Тухайн үед ковидын үе байс******* тул уулзах боломжгүй байс******* тул утсаар болон бусад хэрэгслээр ажлаа ярихаар тохиролцсон. Утсаар ярсны дараа н.Б, Г*******х*******гай ХХК-ийн захирал н.Г, м*******ай комп*******ийн нягтл*******, миний бие нийт 4 видео каллаар холбогдож, сар сардаа шатахуун нийлүүлж, төлбөрөө төлөхөөр харилц******* тохиролцож, 2021.04.12-ны өдөр хариуцагч Г*******х*******гай ХХК-тай гэрээгээ байгуулж, шатахуун нийлүүлж эхэлсэн. Үүнээс хойш 2021.05.19-ний өдөр хүртэл шатахуун зохих хэмжээгээр авч байс*******. Энэ хугаца*******д 26,660,175 төгрөгийн 27,793 литр шатахууныг м*******ай комп*******иас авс*******. Гэтэл шатахууны төлбөрөө өгөхгүй байс******* тул шатахуун нийлүүлэхээ больсон. Шатахууны төлбөрийг төлөх талаар удаа дараа шаардс******* боловч с*******хүүжилт орж ирэхээр өгнө гэж байс*******. Шатахууны төлбөрөө төлөхгүй байс******* тул нэхэмжлэл гаргас*******. Өгсөн шатахууны төлбөр болох 65,856,967 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэл гаргас*******. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь х*******гаж өгнө үү гэв.
Хэрэгт авагдс******* нотлох баримтууд.
Нэхэмжлэгч талаас гаргас******* нотлох баримтууд: нэхэмжлэл, улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, Зарлагын пада*******ы жагсаалт, Зарлагын пада*******ууд, Б******* ХХК-ийн хуулийн этгээдийн гэрчилгээ,С.Ш*******ын иргэний үнэмлэхийн хуулбар, 2021.04.12 огноотой, дугааргүй Шатахуун зээлийн нөхцөлөөр худалдах-худалд******* авах гэрээ, 2021.05.14 огноотой 14,175,000 төгрөгийн, 2021.10.03 огноотой 79,980,525 төгрөгийн, 2021.05.28 огноотой 39,145,350 төгрөгийн нэхэмжлэхүүд, Б******* ХХК-иас Г******* х*******гай ХХК-д хаяглас******* 2021.10.03, 2021.06.21 огноотой, дугааргүй алб******* бичиг, Г******* х*******гай ХХК-ийн дугаар, огноогүй хүсэлт, Б дүүргийн Иргэний хэргийн *******х******* шатны шүүх дэх эвлэрүүлэн зуучлагчийн үйлдсэн 2022.08.11№804 тэмдэглэл, Г******* х*******гай ХХК-ийн захирал М.Гг эрэн сурвалжлах тухай Өвөрх*******гай аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн *******х******* шатны шүүхийн 2022.09.4№145/ШШ2022/00405 шийдвэр, Өвөрх*******гай аймаг дахь Цагдаагийн газрын 2022.11.10№41д/4986 тоот, Б дүүргийн Иргэний хэргийн *******х******* шатны шүүхийн шүүгчийн 2024.01.24№101/ҮЗ2024/04702 захирамжийн хуулбар, Б дүүргийн Иргэний хэргийн *******х******* шатны шүүхэд 2024.02.14 өдөр хариуцагч Г******* х*******гай ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.Э гаргас******* хүсэлтийн хуулбар, 2024.02.15-ны өдөр хийсэн үзлэгийн тэмдэглэлийн хуулбар,
Хариуцагч талаас гаргас******* нотлох баримтууд: Э.Т хэрэг хян******* шийдвэрлэх ажиллага*******д оролцуулах тухай Г******* х*******гай ХХК-ийн 2024.07.25№Б/06 тоот итгэмжлэл,
Хэргийн оролцогчийн хүсэлтээр шүүх бүрдүүлсэн нотлох баримт: Б дүүрэг дэх Цагдаагийн газрын 2 дугаар хэлтсийн 2025.03.27-30д3-3/2127 тоот, Б дүүрэг дэх Цагдаагийн газрын 2 дугаар хэлтсийн Мөрдөн байцаах тасгийн мөрдөгч, цагдаагийн дэслэгч М.Ө*******ы үйлдсэн Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгчөөр тогтоох тухай 2022.09.29 тогтоол, хохирогчид хууль с*******уулс******* баталгаа 2022.11.22, 2024.03.19, 2023.01.16, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгчөөс мэдүүлэг авс******* 2022.11.22, 2024.03.19 тэмдэглэл, Н.Б гэрчээр асуус******* тэмдэглэл, гэрч Н.Б иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, цахим оролцогчийн баталгаа,
Шүүх хуралда*******аар нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, хариуцагчийн тайлбар, хэрэгт цугларс******* нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад
ҮНДЭСЛЭХ нь:
1. Шүүх, нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь х*******гах үндэслэлтэй гэж үзлээ.
2. Нэхэмжлэгч Б******* ХХК нь хариуцагч Г******* х*******гай ХХК-д холбогдуул*******, шатахуун зээлийн нөхцлөөр худалдах-худалд******* авах тухай гэрээний үүрэгт 65,856,967 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргас******* бөгөөд Ковид-19 цар тахлын үед хариуцагчаас цахимаар гаргас******* хүсэлтийг үндэслэл болгож, гэрээний хувийг цахимаар тус тус дамжуул******* байгуулж 2021 оны 3 дугаар сарын 25-ны өдрөөс 2025 оны 5 дугаар сарын 19-ний өдөр хүртэл 22 удаагийн тат******* авалтаар 27,793 литр шатахууныг нэг литрийг нь 1890 төгрөгөөр тооцож, 52,526,880 төгрөгийг нэг сарын дотор төлөхөөр хариуцагчтай тохиролцсон боловч хариуцагч төлбөрөө төлөөгүй, гэрээнд заас******* алд*******гийн дүнг 50 хувь багасгаж 13,330,087 төгрөгийн хамт гаргуулна хэмээн нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлийг тайлбарлас*******.
3. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч 2024 оны 7 дугаар сарын 29-ний өдөр нэхэмжлэлийн хувийг шүүхээс гард******* авс******* бөгөөд хэрэг хян******* шийдвэрлэх ажиллага*******д оролцох хэргийн оролцогчийн эдлэх эрх, үүрэгтэй т*******илцс******* боловч хариуцагчийн зүгээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрсөн, эсхүл эс зөвшөөрсөн хариу тайлбарыг шүүхэд гараагүй.
4. Хариуцагчийн шүүхэд мэдэгдсэн хаяг болох Б дүүргийн 1 дүгээр хороо, 12 дугаар хороолол, 20/1-11 тоот хаягаар хариуцагчийг шүүхэд дууд******* ирүүлэх ажиллагааг шүүхээс хийж гүйцэтгэсэн боловч хаяг алдаатай гэх шууд*******чийн магадлагаагаар мэдэгдэх хуудсыг шүүхэд буцаас*******, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Э.Т дугаарын утсаар шүүх хуралда*******ы товыг мэдэгдсэн боловч хариуцагч талаас хүндэтгэн үзэх шалтга*******гүйгээр шүүхэд хүрэлцэн ирээгүй.
5. Иймд Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.3.-т Хариуцагч, түүний төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч хүндэтгэн үзэх шалтга*******гүйгээр шүүх хуралда*******д ирээгүй бол нэхэмжлэгч хэргийг түүний эзгүйд хян******* шийдвэрлэх талаар хүсэлт гаргаж болно. Энэ тохиолдолд шүүх нэхэмжлэгчээс гаргас******* тайлбар болон бусад баримт нотолгоог үндэслэн хэргийг хян******* шийдвэрлэнэ. гэж зааснаар, хариуцагчийн эзгүйд хэргийг хэлэлцэж шийдвэрлэв.
6. Зохигчийн тайлбар нь хэрэг хян******* шийдвэрлэх ажиллага*******д ач холбогдолтой бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.1.-д Зохигчийн шүүхэд гаргас******* тайлбар бодит үнэнд нийцсэн байна.,
42.2.-т Зохигч нэг талын гаргас******* тайлбар, нотлох баримтын талаар эсрэг тал өөрийн тайлбараа холбогдох нотлох баримтын хамт гаргаж болно.,
42.3.-т Энэ хуулийн 42.2-т заас******* тайлбарыг зохигч тал гаргахдаа нөгөө талын гаргас******* нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүрэн буюу түүний зарим хэсгийг хүлээн зөвшөөрч болно.,
42.4.-т Нэг талын гаргас******* тайлбарыг эсрэг тал эсэргүүцээгүй, эсхүл хуулиар тогтоосон хугаца*******д тайлбар өгөөгүй бол тайлбарыг хүлээн зөвшөөрсөнд тооцно. гэж заас*******.
Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.3.-т Хариуцагч нэхэмжлэлийг хүлээн авс******* боловч энэ хуулийн 72.2-т заас******* үүргээ биелүүлээгүй, түүнчлэн энэ хуулийн 77 дугаар зүйлд заас******* журмын дагуу шүүхэд ирж тайлбар өгөөгүй бол нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрсөнд тооцож энэ хуулийн 100.3-т зааснаар түүний эзгүйд хэргийг шийдвэрлэнэ. гэж заас*******.
Дээр дурдс*******аар, хэрэгт авагдс******* нотлох баримт, нэхэмжлэгчийн тайлбарт үндэслэн хэргийг хэлэлцэж шийдвэрлэлээ.
7. Нэхэмжлэл болон нэхэмжлэгчийн төлөөлөгийн тайлбар, хэрэгт авагдс******* нотлох баримтуудаас үзэхэд, талуудын хооронд 2021 оны 4 дүгээр сарын 12-ны өдөр Шатахуун зээлийн нөхцлөөх худалдах-худалд******* авах гэрээ байгуулагдс******* байх бөгөөд худалд******* авагч талыг төлөөлж гарын үсэг зурагдаагүй нь Ковид-19 цар тахлаас шалтгаалж, цахимаар гэрээгээ илгээж тус тус т*******илцаж, харилц******* тохиролцсон гэх нэхэмжлэгчийн тайлбарыг үгүйсгэх үндэслэлгүй байна.
8. Ийнхүү талуудын хооронд 2021 оны 4 дүгээр сарын 12-ны өдөр Шатахуун зээлийн нөхцлөөх худалдах-худалд******* авах гэрээ байгуулагдаж, 2021.04.12-2021.06.15-ны өдөр хүртэл хугаца*******д гэрээг хүчинтэй хэмээн гэрээний 2.5-д заас******* байх ба зээлээр авс******* шатахууны тооцоог 2 тал тооцоо нийлж дараа сарын 10-ны дотор бүрэн барагдуулах, худалд******* авагч тал зээлээр авс******* шатахууны төлбөрийг 2 тал тооцоо нийлж дараа сарын 10-ны дотор бүрэн барагдуулах хугаца*******д багта******* төлөөгүй нөхцөлд гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 0.5 хувиар хоног тутамд тооцон худалдагч талд алд*******ги төлөхөөр тохиролцсон байна.
9. Талуудын хооронд байгуулагдс******* гэрээ нь Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1.-д Худалдах-худалд******* авах гэрээгээр худалдагч нь биет байдлын доголдолгүй, эрхийн зөрчилгүй хөрөнгө, түүнтэй холбоотой баримт бичгийг худалд******* авагчийн өмчлөлд шилжүүлэх буюу бараа бэлтгэн нийлүүлэх, худалд******* авагч нь худалдагчид хэлэлцэн тохирсон үнийг төлж, худалд******* авс******* хөрөнгөө хүлээн авах үүргийг тус тус хүлээнэ., Иргэний хуулийн 232 дугаар зүйлийн 232.3.-т Хуульд өөрөөр заагаагүй бол *******зын гэрээг бичгээр хийнэ., 232.6.-д Хууль болон гэрээнд заас******* хугацаа хэтрүүлсэн тал нь хоног тутамд гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 0,5 хувиас хэтрэхгүй хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосон *******зыг алд*******ги ... гэж тус тус заас*******тай нийцсэн, хүчин төгөлдөр байна.
10. Хэрэгт авагдс*******, Зарлагын пада*******уудаас үзэхэд, 22 удаагийн нийлүүлэлтээр нийт 52,526,880 төгрөгийн шатахууныг хариуцагч Г******* х*******гай ХХК хүлээн авс******* нь тогтоогдож байх ба энэ талаар хариуцагч үгүйсгэж мэтгэлцээгүй.
Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
1. Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1, 232 дугаар зүйлийн 232.6-д тус тус заасныг баримтл*******, хариуцагч Г******* х*******гай ХХК-иас шатахуун зээлийн нөхцлөөр худалдах-худалд******* авах тухай гэрээний үүрэгт 65,856,967 төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгч Б******* ХХК-д олгосугай.
2. Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-д тус тус зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчил******* төлсөн 487,234 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Г******* х*******гай ХХК-иас улсын тэмдэгтийн хураамж 487,234 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч Б******* ХХК-д олгосугай.
3. Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсгүүдэд зааснаар энэ шийдвэр нь т*******илцуул******* сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл түүнийг гард******* авс******* эсхүл хүргүүлсэн өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Б.УНДРАА