МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* аймгийн ******* сум дахь Сум *******ын шүүхийн шүүгч Л.Түвшинжаргал даргалж тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Хүсэлт гаргагч: ******* аймгийн ******* сумын харьяат, ******* оны дүгээр сарын 25-нд төрсөн, ******* настай, ******* ******* боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 5, эхнэр хүүхдүүдийн хамт ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол багт оршин суух /РД:ПИ702*******9/, овогт ын ын хүсэлттэй ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Хүсэлт гаргагч П. /онлайнаар/, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Хүсэлт гаргагч П. шүүхэд ирүүлсэн хүсэлт болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Би онд 8 а төгсөөд илгээлтээр хөдөө гарч ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол багт ажилласан. Би нэгдэлд бог мал маллаж байсан. Нэг хэсэг үхэр маллаж байсан. Малчид хадлан, тариа бэлтгэх, хашаа саравч барих гэх мэт ажил хийдэг байсан. Манай бригадын дарга , Сум дарга гэдэг хүмүүс ажиллаж байсан. Малчид сард 150-300 төгрөгний цалин авдаг байсан. - оныг дуустал ажиллаж байсан байдлаа тогтоолгохоор шүүхэд хандсан юм. Би онд албанд татагдаж ******* аймагт 2 жил алба хааж онд цэргээс халагдаж ирсэн. Иймд миний ажиллаж байсан байдлыг тогтоож өгнө үү... гэв.

Хүсэлт гаргагч П.ын шүүхэд ирүүлсэн хүсэлт, хэрэгт авагдсан шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Хүсэлт гаргагч П. нь ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай хүсэлтийг тус шүүхэд гаргажээ. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 зүйлийн 135.2.6-д хүний ажиллаж байсан байдлыг шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журмаар тогтооно гэж зохицуулжээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 зүйлийн 135.1 дэх хэсэгт иргэн, хуулийн этгээдийн эдийн болон эдийн бус баялагтай холбоотой эрх үүсэх, өөрчлөгдөх, дуусгавар болоход шууд хамаарах үйл явдлыг эрх зүйн ач холбогдол бүхий үйл явдал гэнэ гэж хуульчилсан бөгөөд хүний ажиллаж байсан байдлыг тогтоох нь дээрх үндэслэлээр эрх зүйн ач холбогдол бүхий үйл явдалд хамаарч байна.

Хүсэлт гаргагч П. нь оны сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдөр хүртэл, оны дүгээр сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдрийг дуустал ******* аймгийн ******* сумын нэгдэлд ажиллаж байсан болох нь:

- Түүний шүүхэд гаргасан хүсэлт,

- ******* аймгийн Засаг Тамгын газрын архивын тасгийн 2024 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 906 тоот: ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол буюу 1 дүгээр бригадын - оны 70 ыг эх баримтаас хуулбарлан хавсралтаар хүргүүлэв. Мөн аймгийн ******* сумын оны тушаалаас овогтой од холбогдох баримт олдоогүй тул лавлагаа олгох боломжгүй болно гэх лавлагаа,

- ******* аймгийн ******* сумын 1 дүгээр бригадын -, 1994 онуудын түүврийн нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбарт Ш., , Чойсүрэн, П.... гэж тэмдэглэгдсэн,

- ******* аймгийн ******* сумын сургуулийн овогтой /ПИ702*******9/ ******* сумын жилийн ******* сургуулийн 8б йг онд төгссөн нь үнэн болно гэх тодорхойлолт

- Батлан хамгаалахын төв архивын оны сарын -ны өдрийн тай ын Батлан хамгаалах яамны сайдын оны дүгээр сарын -ний өдрийн н/525 тушаалаар ******* аймгаас оны сарын -ны өдөр хугацаат албанд татагдан Ардын йн 1 д алба хааж, Батлан хамгаалахын сайдын оны сарын -ний өдрийн тушаалаар оны сарын 13-ны өдөр ын тай халагдсан гэх лавлагаа,

- ******* сумын Засаг Тамгын газрын 2025 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 2/ тоот: Тус сумын -1992, 1998-1999 онуудын А ны архив шатсан нь үнэн болно гэх тодорхойлолт,

- ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол багийн иргэн П.ын 1993, 1995, 2000, 20-2024 оны тооллогын А ны хуулбар,

- ийн шүүхэд гэрчээр өгсөн ...Би ******* аймгийн ******* сумын багт 1982 оноос эхлэн ажиллаж байсан. П. нь онд 8 а төгсөөд илгээлтээр хөдөө гарч эцэг, эхийн хамт ******* аймгийн ******* сумын 1 дүгээр бригад буюу одоогийн ******* багт бог мал маллаж байгаад онд албанд татагдаж яваад онд цэргээс халагдаж ирсэн. Цэргээс ирээд тус ******* багт мал малласан. Нэгдлийн даргаар ажиллаж байсан. П. нь сайн малчин байсан. П. нь 500 гаруй хонь, ямаа малладаг байсан. Малчид мал маллахаас өөр ажил хийж байгаагүй, 0-0 төгрөгний цалин авдаг байсан. Малчид тооноос хамаарч янз бүрийн цалин авдаг байсан. Малчдын цалин хөлс нь өрхийн тэргүүний нэрээр гардаг байсан. Малчдын хөлсийг багийн дарга хөтөлдөг байсан. Малчид саарал өнгийн дэвтэртэй байсан. П. нь оноос 1992 оныг дуустал малчин байсан гэх мэдүүлэг зэргээр тогтоогдож байх тул түүний хүсэлтийг хангаж шийдвэрлэх үндэслэлтэй байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 43 зүйлийн 43.1 дэх хэсэгт хэрэг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий байдлыг мэдэж байгаа хэн ч гэрч байж болно, 43.2 дахь хэсэгт гэрчийг шүүх хэргийн оролцогчийн хүсэлтээр дуудаж мэдүүлэг авна гэсэн байх ба хүсэлт гаргагч П.ын хүсэлтээр ийг шүүхэд гэрчээр дуудан мэдүүлэг авсан байна. Гэрчийн мэдүүлгийг дээрх хуулийн 37 зүйлд заасан нотолгооны хэрэгслээр тогтоогдсон нотлох баримт мөн гэж шүүх үзэв.

Хүсэлт гаргагчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж шийдвэрлэсэн болно.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 зүйлийн 5.2.1, 1, 8, 133 зүйлийн 133.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 зүйлийн 135.2.6-д зааснаар овогт ын ын оны сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдөр хүртэл, оны дүгээр сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдрийг дуустал ******* аймгийн ******* сумын нэгдэлд ажиллаж байсан байдлыг тогтоосугай.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 зүйлийн 57.1, Тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 зүйлийн 7.1.2-т зааснаар хүсэлт гаргагчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.2, 0 зүйлийн 0.2-т зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба зохигч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Л.ТҮВШИНЖАРГАЛ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2025 02 24 154/ШШ2025/007

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* аймгийн ******* сум дахь Сум *******ын шүүхийн шүүгч Л.Түвшинжаргал даргалж тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Хүсэлт гаргагч: ******* аймгийн ******* сумын харьяат, ******* оны дүгээр сарын 25-нд төрсөн, ******* настай, ******* ******* боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 5, эхнэр хүүхдүүдийн хамт ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол багт оршин суух /РД:ПИ702*******9/, овогт ын ын хүсэлттэй ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Хүсэлт гаргагч П. /онлайнаар/, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Хүсэлт гаргагч П. шүүхэд ирүүлсэн хүсэлт болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Би онд 8 а төгсөөд илгээлтээр хөдөө гарч ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол багт ажилласан. Би нэгдэлд бог мал маллаж байсан. Нэг хэсэг үхэр маллаж байсан. Малчид хадлан, тариа бэлтгэх, хашаа саравч барих гэх мэт ажил хийдэг байсан. Манай бригадын дарга , Сум дарга гэдэг хүмүүс ажиллаж байсан. Малчид сард 150-300 төгрөгний цалин авдаг байсан. - оныг дуустал ажиллаж байсан байдлаа тогтоолгохоор шүүхэд хандсан юм. Би онд албанд татагдаж ******* аймагт 2 жил алба хааж онд цэргээс халагдаж ирсэн. Иймд миний ажиллаж байсан байдлыг тогтоож өгнө үү... гэв.

Хүсэлт гаргагч П.ын шүүхэд ирүүлсэн хүсэлт, хэрэгт авагдсан шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Хүсэлт гаргагч П. нь ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай хүсэлтийг тус шүүхэд гаргажээ. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 зүйлийн 135.2.6-д хүний ажиллаж байсан байдлыг шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журмаар тогтооно гэж зохицуулжээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 зүйлийн 135.1 дэх хэсэгт иргэн, хуулийн этгээдийн эдийн болон эдийн бус баялагтай холбоотой эрх үүсэх, өөрчлөгдөх, дуусгавар болоход шууд хамаарах үйл явдлыг эрх зүйн ач холбогдол бүхий үйл явдал гэнэ гэж хуульчилсан бөгөөд хүний ажиллаж байсан байдлыг тогтоох нь дээрх үндэслэлээр эрх зүйн ач холбогдол бүхий үйл явдалд хамаарч байна.

Хүсэлт гаргагч П. нь оны сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдөр хүртэл, оны дүгээр сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдрийг дуустал ******* аймгийн ******* сумын нэгдэлд ажиллаж байсан болох нь:

- Түүний шүүхэд гаргасан хүсэлт,

- ******* аймгийн Засаг Тамгын газрын архивын тасгийн 2024 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 906 тоот: ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол буюу 1 дүгээр бригадын - оны 70 ыг эх баримтаас хуулбарлан хавсралтаар хүргүүлэв. Мөн аймгийн ******* сумын оны тушаалаас овогтой од холбогдох баримт олдоогүй тул лавлагаа олгох боломжгүй болно гэх лавлагаа,

- ******* аймгийн ******* сумын 1 дүгээр бригадын -, 1994 онуудын түүврийн нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбарт Ш., , Чойсүрэн, П.... гэж тэмдэглэгдсэн,

- ******* аймгийн ******* сумын сургуулийн овогтой /ПИ702*******9/ ******* сумын жилийн ******* сургуулийн 8б йг онд төгссөн нь үнэн болно гэх тодорхойлолт

- Батлан хамгаалахын төв архивын оны сарын -ны өдрийн тай ын Батлан хамгаалах яамны сайдын оны дүгээр сарын -ний өдрийн н/525 тушаалаар ******* аймгаас оны сарын -ны өдөр хугацаат албанд татагдан Ардын йн 1 д алба хааж, Батлан хамгаалахын сайдын оны сарын -ний өдрийн тушаалаар оны сарын 13-ны өдөр ын тай халагдсан гэх лавлагаа,

- ******* сумын Засаг Тамгын газрын 2025 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 2/ тоот: Тус сумын -1992, 1998-1999 онуудын А ны архив шатсан нь үнэн болно гэх тодорхойлолт,

- ******* аймгийн ******* сумын Цэцэг-гол багийн иргэн П.ын 1993, 1995, 2000, 20-2024 оны тооллогын А ны хуулбар,

- ийн шүүхэд гэрчээр өгсөн ...Би ******* аймгийн ******* сумын багт 1982 оноос эхлэн ажиллаж байсан. П. нь онд 8 а төгсөөд илгээлтээр хөдөө гарч эцэг, эхийн хамт ******* аймгийн ******* сумын 1 дүгээр бригад буюу одоогийн ******* багт бог мал маллаж байгаад онд албанд татагдаж яваад онд цэргээс халагдаж ирсэн. Цэргээс ирээд тус ******* багт мал малласан. Нэгдлийн даргаар ажиллаж байсан. П. нь сайн малчин байсан. П. нь 500 гаруй хонь, ямаа малладаг байсан. Малчид мал маллахаас өөр ажил хийж байгаагүй, 0-0 төгрөгний цалин авдаг байсан. Малчид тооноос хамаарч янз бүрийн цалин авдаг байсан. Малчдын цалин хөлс нь өрхийн тэргүүний нэрээр гардаг байсан. Малчдын хөлсийг багийн дарга хөтөлдөг байсан. Малчид саарал өнгийн дэвтэртэй байсан. П. нь оноос 1992 оныг дуустал малчин байсан гэх мэдүүлэг зэргээр тогтоогдож байх тул түүний хүсэлтийг хангаж шийдвэрлэх үндэслэлтэй байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 43 зүйлийн 43.1 дэх хэсэгт хэрэг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий байдлыг мэдэж байгаа хэн ч гэрч байж болно, 43.2 дахь хэсэгт гэрчийг шүүх хэргийн оролцогчийн хүсэлтээр дуудаж мэдүүлэг авна гэсэн байх ба хүсэлт гаргагч П.ын хүсэлтээр ийг шүүхэд гэрчээр дуудан мэдүүлэг авсан байна. Гэрчийн мэдүүлгийг дээрх хуулийн 37 зүйлд заасан нотолгооны хэрэгслээр тогтоогдсон нотлох баримт мөн гэж шүүх үзэв.

Хүсэлт гаргагчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж шийдвэрлэсэн болно.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 зүйлийн 5.2.1, 1, 8, 133 зүйлийн 133.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 зүйлийн 135.2.6-д зааснаар овогт ын ын оны сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдөр хүртэл, оны дүгээр сарын -ний өдрөөс оны сарын -ний өдрийг дуустал ******* аймгийн ******* сумын нэгдэлд ажиллаж байсан байдлыг тогтоосугай.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 зүйлийн 57.1, Тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 зүйлийн 7.1.2-т зааснаар хүсэлт гаргагчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.2, 0 зүйлийн 0.2-т зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба зохигч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Л.ТҮВШИНЖАРГАЛ