2025 оны 03 дугаар

сарын 28-ны өдөр Дугаар 149/ШШ2025/00130 Мандал *******

 

Монгол улсын нэрийн өмнөөс

Сэлэнгэ аймгийн Мандал ******* дахь Сум дундын шүүхийн шүүгч Ж.Эрдэнэбат даргалж явуулсан иргэний шүүх хуралдаанаар:

Нэхэмжлэгч:Сэлэнгэ аймаг,******* *******, ******* ******* *******, ******* *******, ******* ******* , /, нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч:Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын /утас: 99143185/-т холбогдох

Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын Захирлын 2024.06.14-ний өдрийн Б/30 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгуулж, урьд ажиллаж байсан ажилд эгүүлэн тогтоолгож, албан тушаал бууруулсантай холбоотойгоор үүссэн албан тушаалын цалингийн зөрүүг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч И., түүний өмгөөлөгч хариуцагч , түүний өмгөөлөгч , гэрч , , /онлайн/, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга С.Төртулах нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч И. шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ:...И. миний бие Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын сургуульд 27 дахь жилдээ ажиллаж байгаа ба 20 жил орос хэлний *******ш, 1 жил нийгмийн ажилтан, 6 жил дунд, ахлах ангийн албан тушаалыг 2024.06.14-ний өдрийг хүртэл хашиж байсан болно.Миний бие сүүлийн 4 жилийн хугацаанд ажлын байрны дарамт, шахалт, гадуурхал дор ажиллаж, хийсэн бүтээсэн ажил төрөл маань үнэгүйдээд зогсохгүй миний албан тушаал бууруулсан тушаалыг 2024.06.14-ний өдөр гаргаж улмаар надад 2024 оны 06 сарын 17 өдөр буюу ээлжийн амралт эхлэхээс 1 хоногийн өмнө гардуулан өгсөн. И. миний бие 27 жил байгууллагад ажиллахдаа ямар ч шийтгэл авч, ажлын хариуцлага алдаж байгаагүй, жил бүр ажлаа хангалттай сайн үнэлүүлж ажиллаж байсан. Гэтэл захирлын зүгээс гардуулсан 2024.06.14-ний өдрийн Б/30 дугаартай И.д албан тушаал бууруулах сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай гэх тушаалыг хүлээн авч танилцахад уг тушаалд сахилгын шийтгэл ногдуулах болсон үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлсон байсан.Үүнд: Хууль зүйн үндэслэлийн тухайд: Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 42.2.2, 42.2.7, 43.1.4, 123.2,123.2.4, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 5 дугаар зүйлийн 5.6.18, 5.6.25,19.2,19.2.2 гэх заалтуудыг баримтлан байх бөгөөд эдгээр заалтуудыг баримтлан дараах үндэслэлээр сахилгын шийтгэл ногдуулж байгаа тухай тушаалын 1 дэх заалтад дараах байдлаар тодорхойлсон байна гэж би ойлгосон.

1.Анги дэвших болон улсын шалгалт зохион байгуулах комиссын даргын үүргийг биелүүлээгүй, биелүүлэхээс татгалзсан.

2.Хугацаатай өгсөн тайлан, мэдээний хугацаа хоцроосон.

3.Хариуцсан *******ш нарыг удирдлага арга зүйгээр хангаж хууль ёсны шаардлага тавьж ажиллаагүйгээс *******шийн журналыг цаг тухайд нь хөтлүүлээгүй, буруу хөтөлсөн алдаа зөрчлийг удирдлагын шийдвэргүйгээр журналыг шинээр өгч бичүүлсэн зөрчил дутагдлыг удаа дараа гаргасан, чанар буурсан гэх үндэслэлүүдийг дурдсан байна. Энэхүү тушаалд дурдсан үндэслэлүүд нь бүгд ор үндэслэлгүй бөгөөд дээрх зөрчил дутагдлыг хэзээ, яаж, хэрхэн гаргасан тухай шалгаж тогтоогоогүй, уг сахилгын шийтгэл ногдуулж байгаа И. надад энэ талаар урьдчилан мэдэгдэж тайлбар хийх, зөрчил үйлдээгүйгээ нотлох, өөрийгөө өмгөөлөх эрхээр хангаагүй, үйлдсэн гэх зөрчлийн шийдвэрлээгүй, нотлон тогтоогоогүйгээр хичээл амрах, ээлжийн амралт эхлэх цаг хугацаатай давхцуулан хууль зүйн үндэслэлтэй гэхээсээ илүүтэй хувийн дур зорго, эрх мэдлээрээ далайлган сүрдүүлсэн шинжтэйгээр дээрх тушаал гаргасан байх тул тус тушаалыг бүхэлд нь эс зөвшөөрч энэхүү нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргаж байна. Иймд шүүх нэхэмжлэлийг минь хүлээн авч Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын Захирлын 2024.06.14-ний өдрийн Б/30 дугаартай тушаалыг хүчингүй болгуулж, урьд ажиллаж байсан ажилд эгүүлэн тогтоолгож, албан тушаал бууруулсантай холбоотойгоор үүссэн албан тушаалын цалингийн зөрүүг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэж өгнө үү... гэжээ.

Хариуцагч нь шүүхэд гаргасан хариу тайлбар тайлбартаа:...И. нь Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын захирлын 2024 оны 06 дугаар сарын 14-ний өдрийн Б/30 дугаар тушаалыг хүчингүй болгож, урьд эрхэлж байсан ажилд эгүүлэн тогтоолгох нэхэмжэлэлийг гаргасантай хариуцагч миний бие 2024 оны 07 дугаар сарын 29-нд хүлээн авч танилцсан. Нэхэмжлэлд тушаалд сахилгын шийтгэл ногдуулсан үндэслэлийг бүгд ор үндэслэлгүй тул тус тушаалыг бүхэлд нь эс зөвшөөрч байгааг нь миний бие нотлох баримтыг үндэслэн гаргасан тул миний бие нь хүлээн зөвшөөрөхгүй гэдгийг мэдэгдэж байна. Хариу тайлбартай холбогдуулж, нотлох баримтуудыг гаргаж өгөх болно... гэжээ.

Нэхэмжлэгч И. шүүх хуралдаанд гаргасан нэхэмжлэлдээ: Сургалтын менежер ажлын албан тушаалыг одоо гүйцэтгэж байгаад тэгээд 2024 оны 06 дугаар сарын 10-ы өдөр албан тушаал бууруулсан сахилгын шийтгэл оногдуулсан тушаал гарсан байдаг. Энэ тушаалын үндэслэл нь анги дэвших болон улсын шалгалт зохион байгуулах комиссын даргын үүргийг биелүүлээгүй биелүүлэхээс татгалзсан гэж байгаа. Тэгэхээр зохион байгуулах энэ үйл ажиллагааг бол ерөөсөө биелүүлэхээс татгалзаагүй. Комиссын даргын зүгээр ахлагчаар нь ажиллахгүй л гэсэн болохоос энэ үйл ажиллагаанд бол оролцохгүй гэсэн утга санаа энэний ард байхгүй байгаа юм. Яагаад биелүүлэхгүй вэ гэдэг шалтгаан нь нэгдүгээрт миний эрүүл мэндийн байдал бас цаг хугацаа ачаалалтай үед дээрээс нь би энэнээс өмнө эмнэлэгт бас үзүүлж эрүүл мэндийн хувьд бас даван туулахад жаахан асуудал байсан учраас нэгдүгээрт ажиллахгүй гэсэн байгаа. Хоёрт нь хамгийн гол нь энэ хичээлийн жилд үнэлгээний менежер, *******шийн хөгжлийн менежер гэж ингэж хоёр чиг үүрэг өгч бид нарыг 09 сард манай үүрэг өгсөн байдаг. Сургууль дээр болж байгаа сургалт, хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн үйл ажиллагааг бол үнэлгээний менежер хариуцна. дөө *******шийнхаа хөгжлийг бол *******ш хөгжлийн менежер хариуцна гээд үнэлгээний менежерээр байгалийн заах аргын нэгдлийн менежерийг томилж намайг бол *******шийн хөгжлийн менежерээр томилсон байдаг юм. Тэгээд яг чиг үүргийнхээ хувьд бол үнэлгээний менежер гэж байгаа учраас энэ жилийн эцэст бүтэн жил 2023- 2024 оны хичээлийн жилийн үйл ажиллагаа 1-12 дугаар ангийн суурь бүрэн дунд, *******а боловсрол эзэмшүүлж байгаа энэ үйл ажиллагааны хамгийн сүүлчийн дүгнэлтийн үйл ажиллагаа явагдаж байгаа учраас үнэлгээний менежер энэ ажлыг хийх нь зүйтэй гэдэг үүднээс энэ шалтгаанаа хэлсэн байгаа. 3-т энэ үйл ажиллагааг ер нь чиг үүрэгт байдаг улсын шалгалт буюу шалгалтын үйл ажиллагааг зохион байгуулах явцын болон үр дүнгийн тэгэхээр мэдээж энэнээс бол чиг үүргийнхээ хувьд бол татгалзаж энэнээс хойш суусан асуудал байхгүй. Ер нь бол 2023-2024 оны хичээлийн жилд бол менежер байгалийн заах аргын байгалийн менежерээр 09 сарын 01-ээс томилогдсон байдаг юм. Энэний үндэслэлийг юу вэ гэхээр миний ажил үүргээ дутуу гүйцэтгэсэн юм уу, эсвэл энэ зүйлтэй холбоотой бус энэ бол Мөнгөнчимэг захирлын надад энэ албан тушаал хариуцлага оногдуулах харин албан тушаал бууруулаад зогссон байна. Ер нь бол намайг ажлаас халах ийм сонирхол манай д байдаг. Тэгээд энэ нь яагаад вэ гэхээр анх захирлын үүрэгт 2020 онд томилогдоод ажлаа хүлээж захирлын албан тушаалыг түр орлон гүйцэтгэхдээ ажлаа хүлээж аваад сайн танилцаж амжаагүй мөртөө ыг ажиллуулах уу, эс ажиллуулах уу гэж *******ш нарын дунд одоо хичээл эхлэхээс өмнө шууд хурал зохион байгуулсан байдаг. Энэ хурал нь ямар ч *******ш нараас гарсан баримт нотолгоо байхгүй. Ийм хурлыг зохион байгуулаад тэгээд *******ш нараар өмнөөс зохион байгуулалттай гэж би энэ асуудлыг харж байгаа. Ингээд ямар шалтгаанаар надад Мөнгөнчимэг энэ ажиллаж байх хугацаанд би ер нь дээд байгууллагаасаа захирлаасаа эсвэл боловсрол шинжлэх газраас юм уу холбогдох дээд байгууллагаас сахилгын буюу эсвэл алдаа дутагдалтай ажиллалаа ч гэдэг юм уу надад гомдол санал ийм зөрчил гаргаж байсан зүйл ерөөсөө байгаагүй. Энэ үйл ажиллагаа ер нь яагаад энэ захирлын ажлыг шууд авангуутаа л ыг учир шалтгаан нь нотлогдоогүй, батлагдаагүй ямар баримт нотолгоо дээр үндэслээд эс ажиллуулна ажиллахгүй гэдэг ийм зүйл яригдаж байгаа вэ гэдэг дээр эндээс эхэлж энэ үйл ажиллагаа эхэлсэн. Мөнгөнчимэг бол ер нь бол миний энэ ажлын байр суурь дээр олон асуудлыг явуулсан байдаг. Багш нарыг мөн одоо гарын үсэг цуглуулаад *******штай ажиллахгүй гээд *******ш нарыг бас дотор нь турхирч ******* бүлэг өөрийгөө хүрээлүүлсэн *******ш нараар ингэж явуулаад зарим нэг *******ш нар дээр ороод *******штай ажиллах уу, ажиллахгүй юу гарын үсгээ зурах гэхээр зарим нэгэн *******ш нар нь хэлсэн байгаа юм л даа. Яасан гэж бид нар гарын үсэг зурах ёстой юм бэ, наад *******шийн чинь хүчинд бид нар нэг хөтөлбөр төлөвлөгөө журналаа бүрэн дүүрэн бичдэг болоод байна гээд ганц нэг татгалзсан *******ш нар нь надад буцаад энэ асуудлыг нь танилцуулсан байдаг юм. Мөн дахиад 2022 оны 06 сарын бас л яг энэ мэт шалгалтын үеэр манай ёс зүйн хороонд гомдол ирсэн гээд 49 заалт бүхий ийм гомдлыг над дээр нөгөө урдах улсын шалгалтынхаа ажлыг яах вэ, системийн ажлаа яах вэ, за дээрээс нь гэрчилгээ хэвлэж хувилж хүүхдүүддээ гардуулна. Улсын ерөнхий шалгалт гээд салбарын хамгийн их ачаалалтай үед манай ёс зүйн хороонд ы талаар 49 заалт бүхий гомдол ирсэн гээд ёс зүйн хороогоо хурал барь гэж шахаад амарчихсан байсан тэр ёс зүйн хорооны дарга *******ш нарыг цуглуулаад ёс зүйн хороо хуралдсан. Би тэнд орох надад бас орохгүй байх нөхцөл бололцоо байсан. Яагаад гэвэл тэр өгсөн өргөдөл гомдол нь нэргүй, усгүй, хаяггүй зүгээр дунд ахлах ангийн *******ш нараас гэсэн гомдол очсон байдаг юм байна. Тэгээд манай залуу боловсон хүчин ёс зүйн хороодод ажиллаж байгаа учраас та бүхний яах вэ ажлыг хүндэтгээд оръё оо тэрнээс хууль дүрэмдээ бол нэргүй усгүй өргөдөл гомдлыг авч хэлэлцэхгүй гээд би тэр *******ш нарыг хүндэтгэж ёс зүйн хорооныхоо *******ш нарыг хүндэтгээд би 2 цаг хэрээтэй тэр их ажлын хугацаанд одоо ёс зүйн хороонд нь тайлбар хийсэн. Энийг бол аймгийн мэргэжлийн хяналтын газар авч хэлэлцэх ёсгүй ёс зүйн өргөдөл гомдлыг авч хэлэлцсэн байна гээд ер нь бол би энэ ажлын байрны дарамт байгаа учраас л би шат шатны байгууллагад хандсан. Өнөөдөр би энэ хүмүүстэй адилхан фэйс нэт дээгүүр энэ болохгүй байна. Тэр тэгэхгүй байна. Манай байгууллага ингэж байна манай ингэж байна ч гэдэг юм уу ийм асуудал гаргаагүй. Би төрийн албаны ёс зүй, зарчим энэ бүхнийг харгалзаж шат дараатай энэ арга хэмжээнд хандсан. Дөнгөж захирлынхаа албан тушаалыг түр томилогдоод 20 хонож байхдаа миний ажил үйлчилгээг нотлоогүй алдаа оноо гаргаагүй. Сайн мууг мэдээгүй байж яагаад тай ажиллана, ажиллахгүй вэ гэсэн ийм асуудал гарав гээд би энийг аймгийнхаа Боловсрол шинжлэх газар өргөдөл гомдол гаргаж өгсөн. Өргөдөл гомдол гаргаж өгөхөд аймгийн боловсрол шинжлэх газар миний энэ өргөдөл гомдолд утсаар хариу гэхэд хариу биш. Мөн гэхэд мөн биш зүйлийг хэлсэн. Манай боловсрол шинжлэх газрын дарга Жаргалсайхан дарга алд дэлэм өргөдөл бичээд өнөөдөр чиний тавьдаг шаардлагыг биелүүлдэг *******ш нар ховор болсон. Сохрын газар сохор, доголонгийн газар доголон явж бай. Мөнгөнчимэг та хоёрыг алийг нь ч болгохгүй байж би чадна шүү. Алд дэлэм өгсөн өргөдлийг чинь Алтантуяаг би дар гэж хэлсэн гэж надад утсаар хэлсэн. Тэр үед яах вэ тэр хүнийг албан тушаал олон жил эрхэлчихсэн ахмад настай хүн, удирдлага хүн гэдэг өнцгөөр тэрийг сонсоод өнгөрсөн. Мөн Алтантуяа мэргэжилтэн надтай яг ийм асуудлаар таныг одоо ажлаас чинь халчхаагүй юм байгаа биз дээ гэдэг өнгө аястай Мөнгөнчимэг д асуудал байгаа юм уу, эсвэл д асуудал байгаа юм уу тодорхойгүй. Ингээд бүтэн жилийн ажиллах хугацаанд бас л ийм дарамт ажлын байрны нөхцөлд би ажилласан. Тэгээд дараа жил нь 2021 оны 10 сарын 18 гэдэг байх төсвийн байгууллагын удирдах албан тушаалд захирлын сонгон шалгаруулалтад Мөнгөнчимэг бид хоёр орсон. Сонгон шалгаруулалтыг Сэлэнгэ аймгийн төрийн албаны зөвлөл энэ шалгалтыг авсан. Цахимаар авсан шалгалт дээр нь би хамгийн дээд үзүүлэлтийг тэнд үзүүлсэн. Харин ярилцлага гэдэг оноо дээр нь ороод миний оноо *******а байсан. Хамгийн гол ярих гээд байгаа зүйл юу вэ гэхээр Мөнгөнчимэг захирлын дүн үнэлгээ шалгалтын маргааш нь цахим системд маргааш өглөө нь гэхэд цахим системд орсон байсан. Минийх буюу нэг ******* бүлэг хүмүүсийн дүн үнэлгээ яг тухайн шалгалт өгснийхөө дараа орсон байсан. Хамгийн гол нь бид нар төрийн албаны шалгалтын ярилцлагын шалгалтад ороход мөн л төрийн албаны шалгалтын комисс дотор нь боловсрол шинжлэх газрын дарга Жаргалсайхан мөн ахлах мэргэжилтэн Алтантуяа нар тэр бүрэлдэхүүнд сууж байсан. Ингээд ярилцлагын дүн оноон дээр би эдгээр хүмүүсээс болж оноо дүн маань бас доошиллоо гэдэг одоо байр суурьтай. Дээр нь надаас а ёсгүй асуултыг тэр шалгалт дээр асуусан. Мөнгөнчимэг тайгаа хэр таарч ажиллаж байна вэ гэж бүтэн жилийн дараа асууж байгаа. Тэгэхээр нь би хариулсан. Таныг шалгалтын а ёсгүй асуулт асууж байгаа учраас таныг асуусан учраас би хариулъя гээд хуулийн хүрээнд би Мөнгөнчимэг тай ажиллана. Хууль бус зүйл дээр би хэлэх ёстой зүйлээ хэлж ажиллана гэсэн тайлбарыг хэлсэн байдаг. Ингээд тэр шалгалт өнгөрсөн. Тэрний дараагаар би Мөнгөнчимэгийн хамгийн гол нь Монгол Улсын Төрийн албаны зөвлөл шалгалт зохиож байгаа мөртөө яагаад энэ хүмүүсийг тэгш мэдээллээр хангах төрийн албан хаагчдад ингэж ялгаварлалтай ийм зүйлийг гаргаж байгаа нь төрийн албаны зарчим бол өөрөө ил тод байх шударга байх зарчмууд байгаа шүү дээ. Энэ утгаар нь би Мөнгөнчимэг захирлын энэ асуудлыг Төрийн албаны зөвлөлийнх нь асуудалтай хамт Монгол Улсын авлигатай тэмцэх газар яам төрийн албаны зөвлөлд би энэ асуудлыг өгсөн. Авлигатай тэмцэх газар харьяаллынх нь дагуу гээд манай Боловсрол шинжлэх газар луу энэ асуудлыг шилжүүлээд тэрний дагуу 2 мэргэжилтэн 11 сард юу байдаг билүү дээ ирж санал асуулга авсан. Санал асуулга авахдаа бас л мөн *******ш нар ажилчдыг бол 2 ангид хувааж оруулаад наад санал асуулгаа бөглөөд аваачаад өгөөрэй тэгээд бид нар оройтох гээд байна яарч байна гээд ингээд хүмүүсийн дунд зүгээр тэр санал асуулгуудыг нь тараагаад араас аваачаад өгчхөөрэй гэж байгаа байхгүй юу. Тэгэхээр авлигатай тэмцэх газраас авсан шалгалтын тэр санал асуулга нь ийм цэгцгүй, замбараагүй болоод энийг нь би бас эрхэлсэн мэргэжилтэнд нь бас л хэлсэн. Арай хариуцлагагүй хандаж байна уу та нар бол яах вэ энэ асуулгыг аваад явчихдаг юм байна. Би энэ байгууллага дотор үлдэнэ. Ингэж хандаж болох уу гээд гээд авлигатай тэмцэх газрын үйл ажиллагаа бол ингээд өнгөрсөн байдаг юм. Боловсрол шинжлэх яамнаас нь ямар хариу ирсэн бэ гэхээр аймгийн Жаргалсайхан дарга руу ыг төрийн албаны удирдах албан тушаалд өрсөлдсөнийх нь төлөө ажлын байрны дарамт шахалт үзүүлэхгүйгээр ажиллахыг Мөнгөнчимэгт зөвлөх дээрээс нь менежерийг ажиллуулна. Эс ажиллуулахгүй гэдэг нь Хөдөлмөрийн тухай хууль болон Төрийн албаны хуулийг зөрчсөн байх магадлалтай мөн аймгийн төрийн албаны салбар зөвлөлөөс хариуг нь тодорхой хариуг нь авч өгнө үү гэдэг ийм бичиг яамнаас манай газарт хүргүүлсэн байгаа юм. Гэтэл манай Боловсролын газар буюу Төрийн албаны зөвлөл надад алинаас нь ч хариу ирээгүй. Боловсролын газар бол яам руу бас хариу бичгээ өгүүлсэн юм шиг байгаа юм. Чухам тэр асуудал дээр ямар асуудал тусгагдсаныг би сайн мэдэхгүй байж байгаа. Ингээд яах вэ энэ асуудлыг ингээд өгөөд явж байна гэхэд хэрвээ энэ сургууль дотор бид нар ойлголцоод ажилладаг бол наашаа цаашаа би энэ асуудлыг тавих ийм шаардлага байхгүй л дээ. Тэгээд өнөөдрийн би бас гаргаж байгаа нэхэмжлэлээ миний ажил үйлчилгээний үр дүн гэхээсээ илүү ер нь анх ажил аваад л орж ирсэн цагаасаа ажлын минь байртай оролдох гэсэн миний ажиллаж хөдөлмөрлөх өөрийнхөө сурч хөдөлмөрлөх ажил үйлчилгээгээ сонгох энэ эрх, нэр төрд минь халдаж байгаа асуудал байгаад байгаа юм л даа. Тэгээд мөн ялгаагүй өчнөөн олон дарамтууд бас ажлын байран дээр тэсвэрлэхэд бэрхтэй дарамтууд надад бас маш их байсан. Мөн дараа нь бол Мөнгөнчимэгийн үйлдлүүд төрийн ажил гэхээсээ илүү хувийн эрх ашиг давамгайлсан. Өөрийн хүрээллийг бэхжүүлэхийн тулд *******ш ажилчдын одоо үр дүнг харахгүйгээр цалин мөнгийг нь илүү олгох ч юм уу ажлын ажлын байр албан тушаал өгөх ч юм уу эсвэл шагнал урамшууллыг найзын хүрээнд өгөх ч юм уу янз бүрийн асуудлууд гарсан. Тийм учраас би дахиад хандахгүй байхын аргагүй. Тэгээд сургууль дотор ямарваа нэгэн асуудал гарвал заавал надтай ингэж хамтатгадаг. *******ш тэгж байна уу, *******ш ингэсэн үү, *******ш камер шалгасан уу гээд би ч бас заримдаа бараг өөрийгөө танихаа байтлаа өөрчлөгдчихсөн ийм нэг дүр зураг байгаад байдаг юм. Түрүүн бид нар нотлох баримт сонсож байхад Мөнгөнчимэг бол 8 удаа шалгуулсан гээд байгаа юм л даа. Тэгээд 8 удаа шалгахад бүгдээрээ миний шалгалт юм уу эсвэл Мөнгөнчимэг дээр өөр шалгалтууд байгаа юм уу тэрийг нь сайн мэдэхгүй байна. Мөнгөнчимэг дээр бол ******* орон нутгийн фейс дээр янз бүрийн зүйл дээр ажил үйлчилгээний доголдолттой холбогдолтой зөндөө л асуудлууд байж байдаг. Энэ болгондоо намайг дандаа хардсан сэрдсэн ганцхан минийх биш энэ чинь миний эцэг эхийн хань ижил үр хүүхэд гээд л ингээд бүгдийнх нь нэр алдарт нөлөөлж байгаа шүү дээ. Энэ чинь бас нэг хүн ажиллаж амьдарч байгаа учраас дээрээс нь ялангуяа салбарт ажиллаж байгаа учраас бид нар бас ёс зүйтэй, дүрэм журамтай байх ёстой. Тэгээд мөн энэ байгууллагуудаас Мөнгөнчимэг захирлын ажлын зөрчлүүд гараад хууль дүрэм зөрчсөн байна. Дээрээс нь *******ш ажилчин сонгон шалгаруулахдаа өөрийнх нь нөлөө байдаг юм байна. Хүүхдийн дүн оноо засварласан үнэн байна. Бүгд уншаад танилцсан байх гэх мэтчилэн Мөнгөнчимэг захирлын үйл ажиллагаануудыг эдгээр дээд байгууллагуудаас ирсэн Боловсролын ерөнхий газар Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг яаманд өгөөд яамнаас ерөнхий газарт ирсэн нэг ажлын ******* манай сургууль дээр ирж ажилласан. Тэдгээрийн дүгнэлт дээр мөн аймгийн мэргэжлийн хяналтын газрын дүгнэлт яамны дүгнэлт дээр хууль зөрчсөн байх магадлалтай бөгөөд ямар ч байсан зөрчил гаргасан байна гэдэг зүйлүүдийг тодоор тод дурдчихсан байж байгаа. Тэгээд манай өөрөө хууль зөрчөөд болоод байдаг юм байна. Бид нар бол ажлыг аминдаа сайжруулж хийх гээд ажил албан үүргээсээ тушаал буурах ч юм уу эсвэл зарим нь ажлын байрны дарамтыг дийлэхгүй өөрийнхөө хүсэлтийг өгөөд ажлаас одоо гарах ч юм уу ийм хэрээс хэтэрсэн зүйлүүд их байгаа учраас би шат шатын байгууллагуудад бас өмнө нь хандаж байсан. Тэгээд энэ шалгалтыг би яагаад татгалзсан гэхээр 3-т яг улсын шалгалтын үеэр бас их хэцүү юмнууд байдаг. Яагаад гэвэл Мөнгөнчимэгийн охины дүн 24 хувиар нэмэгдээд тавигдчихсан байгаа байхгүй юу. Энийг бол би мэдээгүй дотор нь ажиллаж байсан *******ш нар Ганчимэг *******ш Мөнгөнчимэг *******ш захирлын хүүхдүүдийн дүн болохоор зүгээр л сайхан дээш нь өргөөд тавьчих юм гээд ийм мэдээлэл ирсэн. Тэрнийх нь дагуу би өөрөө менежер учраас шалгалтын материалуудтай танилцсан. Үзэхэд зассан *******ш нь Мөнгөнчимэг захирлын хүүхдийн оноог 54 байдаг билүү дээ ийм оноогоор ахиулаад тавьчихсан. Ганчимэг *******ш болохоороо өөрийнхөө дүүгийн оноог зүгээр л тавьсан тэгийг нь том толгойтой хоёр болгоод тавих жишээний ингээд дүнгүүдийг нь өөрчилсөн. Энийг би Хүний эрхийн комисс бөгөөд Боловсролын ерөнхий газарт энэ материалуудыг өгсөн бөгөөд тэр ирсэн ажлын дүгнэлт дээр хүүхдийн дүн оноо засагдсан нь бол нотлогдчихсон байгаа шүү дээ. Орсон *******ш нарт нь комисст ажилласан хүмүүст арга хэмжээ тооцож ажиллах гэдэг нэг үг үсэг ороод ирчихсэн байгаа. Тэгэхээр яагаад ажил мэргэжлийн давуу байдлаараа мянга гаруй хүүхэдтэй хүүхдүүдийн тэгш сурч боловсрох нөхцөлөөр хангагдахгүй ийм байна вэ энийг би бас ярих зөв үү буруу юу ил гаргаж хэлэх ёстой юу, ёсгүй юу энэ өөрийнхөө иргэнийхээ үүргийн хувьд би энэ асуудлуудыг тавьсан байдаг. Дээрээс нь Мөнгөнчимэг надтай 2023 онд хөдөлмөрийн гэрээ байгуулаагүй. Хөдөлмөрийн хуульд үндсэн албан тушаалтантай хугацаагүй гэрээ байгуулна гэдэг. Тэгэхээр 2020-2021 онд надтай гэрээ байгуулаад 2021-2022 онд сунгасан байдаг. Тэрний дараагаар 2023 оноос надтай гэрээ байгуулаагүй явж байгаад 2 удаа шуудангаар хөдөлмөрийн гэрээ байгуулах юм орж ирсэн. Би бол цочсон. Яагаад шүүхийн танхим шиг байгууллага дотор хаалганы наана цаана байгаа газар миний хөдөлмөрийн гэрээг шуудангаар явуулж орж ирсэн байдаг юм. Хамгийн гол нь хөдөлмөрийн гэрээг хийхэд зүгээр шууд аваад хийхэд бас асуудалтай дотор нь үзэж харах зүйл унших юм ихтэй. Тэгээд миний хөдөлмөрийн гэрээн дээр манай нягтлан, нярав ч юм уу *******ш нар ч юм уу өөр хүмүүст харьяалагдах юмнууд тусгагдчихсан байгаа юм л даа. Уг нь бол хөдөлмөрийн гэрээ чинь байгуулж байгаа 2 хүн харилцан тохиролцоод харилцан үүргээ тохиролцоод байгуулах ёстой гэрээ байдаг. Түүнд хуучин хуулийн заалт орчихсон гэрээ байсан. Тэгээд би энэ гэрээг нь бас сайжруулах санал оруулаад санал оруулахдаа буцаагаад өгсөн боловч бараг хичээл маргааш амарлаа гэж байхад бас гэрээ хийе гэж ирээд би гэрээ хийж чадаагүй амарсан. Энэ маань бас Боловсролын ерөнхий газрын ирсэн албан тоот дээр бол нь Мөнгөнчимэг Хөдөлмөрийн хууль зөрчсөн байна гэдэг зүйлийг бас дурдсан байдаг. Тэгээд хугацаатай өгсөн тайлан мэдээний хугацаа хоцроосон гэж байгаа. Би ер нь захирлын өгсөн үүрэг даалгавар тушаалыг бүгдийг нь биелүүлдэг. Энэ бас яах вэ ажлын ачаалал ч юм уу, эсвэл гэнэт тулж орж ирсэн ч юм уу, чиг үүргийн хувьд арай би хийхгүй ч юм уу ийм зүйлүүдтэй бас ганц нэг хоцорсон юм уу хоцрохдоо тэгж би ажлыг олон хоног хоцроож үзээгүй. Ер нь бол өнөөдөр үйл ажиллагаагаа би өмнө нь дүгнүүлээд явж байхад гайгүй сайн дүгнүүлдэг. Энэ бол ганцхан миний юм биш л дээ. Багш нар хамт олон бас ажил үйлчилгээгээ явуулж байгаа. Тэгэхээр энэ хугацаатай өгсөн тайлан мэдээний хугацаа хоцроосон гэдэг дээр бол хугацаа хоцроосон зүйл байхгүй. Энийг би өөрөө түрүүн бас нотлох баримт буюу чат цаасан хэлбэрээр бас өгсөн байгаа. Хариуцсан *******ш нарыг удирдлага арга зүйгээр хангаж хууль ёсны шаардлага тавьж ажиллаагүйгээс *******шийн журналыг цаг тухайд бүртгүүлээгүй гэж байгаа. Хариуцсан *******ш нарыг удирдлага арга зүйгээр тогтмол хангаж ажиллана. Энэ бол бид нарын чиг үүрэгт заагдчихсан ажил байгаад байгаа шүү дээ зайлшгүй. Тэгэхээр *******ш нарт цаасаар өгч байна. Цахимаар өгч байна чатаар нь явуулж байна. Арга зүйгээр *******ш нарыг хангаж байгаа. Тэгээд би нотлох баримтдаа өөрийнхөө Мөнгөнчимэг удаа дараа гэдэг үг оруулсан байгаа учраас манай өмгөөлөгч хэлэхдээ бол сүүлийн 01 жилийн нотлох баримтууд үйл ажиллагаа байх ёстой гэсэн. Гэхдээ би жил болгон ажил хийхгүй. Нэг л менежер гээд байсан юм байхгүй учраас би нотлох баримт дээр 2020 оноос хойших Мөнгөнчимэг болсноос хойших хугацааны ажлуудаа нотлох баримтад авчирч өгсөн байгаа юм. Хууль ёсны шаардлага тавьж ажиллаагүйгээс *******шийн журналыг цаг тухайд нь хөтлүүлээгүй гэчихсэн байгаа. Энэ дээр бол үгүй юм. Хууль ёсны шаардлагыг байнга тавина. Хууль ёсны шаардлагыг *******ш нар тавиад л байна тавиад л байна хэрэгжүүлэхгүй. Захирал Мөнгөнчимэг өөрөө хэлээд л байна. Зарим *******ш нар нь хэрэгжүүлэхгүй. Бүх *******ш нар бол биш. Энэ байгууллага учраас энэ байгууллага дотор олон янзын хүмүүс ажиллаж байгаа. Зарим нэг нь жаахан суралцах шаардлагатай. Зарим нь бол үнэхээр мундаг ийм байгууллага байж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр зарим нэгэн шаардлага бас биелүүлдэггүй *******ш нар байгаа. Эдгээр *******ш нарт бол шаардлага тавьдаг. Мөн Мөнгөнчимэг д танилцуулдаг. Гэвч Мөнгөнчимэг буцаагаад энэ хүмүүс дээр тодорхой хэмжээгээр захирлынхаа байр сууриас алив менежер чинь ийм шаардлага тавиад байна. Энэ ажлыг та нар бас хийх ёстой шүү гэдэг зүйлийг ер хэлдэггүй. Тэгэхээр энэ ажил үйлчилгээ хийхгүй байгаад байгаа эдгээр хоцрогдуулаад байгаа хүмүүс бол ерөнхийдөө манай захирлын өөрийнх нь жоохон дэмжиж ажилладаг хүмүүс байгаа байхгүй юу. Менежерээ хүн байна гээд бараг тоохоо байсан. Тавьж байгаа шаардлагыг бас үзэхээс жишээлэх юм бол би энд ирсэн гэрч Ганчимэг Ундрах жавхлан эдгээр *******ш нар бол журналыг энэ жилийнхийг хүртэл өгөөгүй шүү дээ. Сая 09 сард намайг ажлыг минь хүлээж авахад манай Ганчимэг бол манай дотоод хяналтын *******ийн дарга байгаа байхгүй юу. Дотоод хяналт гэдэг чинь бүх анги үйл ажиллагааг хянаад журнал дээр ийм асуудал байна. Энд хүүхдийн эрх зөрчигдлөө. Энд одоо хүүхдийн аюулгүй байдлыг хангахад ийм асуудал байна гээд ярьж байх ёстой хүн маань өнөөдөр өөрөө журналаа бичээгүй. Тэгээд журналаа цаг тухайдаа хөтлөөгүй буюу энэ хүмүүсээс болоод өнөөдөр би албан тушаал маань ажил үүрэг маань доголдчихсон зогсож байгаа байхгүй юу. Дээрээс нь Ундрах жавхлан гээд гэрчээр ирсэн *******ш маань байна. Бүүр хувийн хэрэг өгөөгүй. Өнгөрсөн жил битгий хэл тэрний өмнөх жилийнхийг өгөөгүй. Мөнгөнчимэг өөрөө яах вэ нарийн бичиг хажуудаа байлгаж байгаад хэлэхэд чи өгөхгүй яасан юм бэ л гэж байгаа юм. Тэгээд бүтэн 2 жил алгасаад байхад журнал хувийн хэргээ өгөөгүй байгаа байхгүй юу. Дахиад дээрээс нь би д хэлэх гээд байна. Одоо энэ хувийн хэрэг журнал өгөөгүй хувийн хэрэг дээр би гарын үсэг бас зурах ёстой. Тэр дээр зурчихвал өнөөдөр би дахиад л буруудах байх. Яагаад гэвэл ажлаа өгчхөөд та чинь яахаараа менежер дээр очоод гараад гарын үсэг зурчихдаг юм гээд а уг нь эдгээр *******ш нар чинь надад журнал хувийн хэргээ 6 сард өгөөд амрах ёстой байхгүй юу. Тэгэхээр би 6 сард гарынхаа үсгийг нь зураад тэмдэглээд дуусгах юм байна лээ. Хүний амьдрал баялаг. Бас амжихгүй явсан юм байж бас болно энэ дотор гэхдээ ингэж удаа дараа шаардлага тавиад байгаа ийм зүйл дээр ингэж хандах хэцүү байна. Одоо Энхжин гээд бас *******ш байна. Гантулга гээд *******ш байна. Ц.Гантуяа гээд *******ш байна. Эдгээр *******ш нарт би шаардлагыг бүүр хангалттай тавьж байгаа. Түрүүн нотлох баримт дотор ч гэсэн ганц нэг *******шийнх нь нэр ус бас дурдагдаж л байна. Тэгээд яагаад ингэж байна гэхээр менежер бол шаардлагыг тавихгүй биш. Аминдаа тавиад байна. Төрийн ажил учраас хийх гээд. Тэгэхээр шаардлага тавиад байхаар хүмүүс жаахан дургүй байгаад байдаг юм байна. Яагаад гэвэл энд шаардлага тавихад Мөнгөнчимэг тэнд арай өөрөөр хандаад байдаг. энд шаардлага тавиад байдаг асуудлууд бас байгаад байна. Журналыг цаг тухайн үед хөтлүүлээгүй гэж энэ журналыг чинь *******ш нар хөтлөх ёстой байхгүй юу. Сургалтын менежер бол тодорхой хэмжээгээр зөвлөгөө заавар өгнө. Журналын нүүрэн дээр журнал хөтлөх заавар нь байж байж байдаг юм. Тэгээд тэрийг *******ш нар маань сайхан уншаад дотроос нь бүр ойлгохгүй зүйл байвал менежерээсээ асуугаад менежер *******ш нарын асуусан асуугаагүй тодорхой хэмжээгээр зөвлөгөө зөвлөмжөө өгнө. Тэгэхээр хэмжээнд бол дунд ангийн менежер би журнал буюу хувийн хэрэг хөтлөх энэ зөвлөмжийг бүүр хэвлээд 2020 оноос эхлээд *******ш нартаа өгөөд дээрээс нь *******ш нарт өгсөн зөвлөгөө зөвлөмж өгсөн гээд гарын үсгийг нь зуруулаад авчихсан. Багш нартаа баталгаажуулаад өгчихсөн байдаг. Үйл ажиллагаа явж байхад дандаа гарын үсэг зураад байх тийм цаг зав бололцоо байхгүй явж байх дундаа анги танхимд нь зөвлөнө. Заримдаа асуугаад их ажлын дундуур бүгд орж ирээд асууна зөвлөнө. Энэ болгон байгаа. Тэгээд энийг би 4 жилийнхээ үйл ажиллагааг нотлох баримтад бүгдийг нь өгсөн байгаа. Тэгээд *******ш нартаа зөвлөгөө заавар өгөөд гарын үсэг зуруулдаг. Заримдаа хүн юм ярьж байхад юм бичээд л суугаад байх боломжгүй учраас гарын үсэг ганц нэг орхигдсон юмнууд байгаа. Тэгэхээр журналын хувьд бол цаасан журнал гэдэг зүйл чинь хүн өөрөө робот биш учраас бид нар заримдаа ч гэсэндээ он сар бичиж байнгуутаа нэг он сараа хүртэл алддаг юм шүү дээ. Яг энэнтэй адилхан *******ш нарт он сар дээр ч юм уу ганц нэг одоо дүн оноон дээр буруу бичих юм байдаг. Ер нь бол *******ш хүн алдах алдахгүй л байх хэрэгтэй л дээ. Хариуцлагатай л ажиллах ёстой. Гэхдээ энэ дээр ийм алдаа байдаг. Дээрээс нь буруу хөтөлсөн алдаа зөрчлийг удирдлагын шийдвэргүйгээр журналыг шинээр өгч бичүүлсэн гэж байгаа. Энэ журнал дээр яах вэ *******ш нар ер нь алддаг. Цаг хугацаандаа өгдөггүй юм байдаг. Тэгээд энийг харахаар зүгээр ажлыг сайжруулаад л хийчихсэн юм байгаа байхгүй юу. Журнал дээр алдсан. Би бол буруу хөтөлсөн журналыг бол буруу чигт нь л аваачаад архивд өгчих л байсан байна л даа ер нь бол. Тэгэхээр үгүй. Алдаа дутагдлыг би өөрөө олж илрүүлээд өөрөө дээрээ барьж очоод эсвэл өөрөө боловсрол шинжлэх газрын дарга руу ч юм уу холбогдох мэргэжилтэн рүү би өөрөө холбогдоод байгаа шүү дээ. Энэ нь яах вэ гэхээр ажлаа сайжруулаад л алдаагүй хийчихье тэгээд *******ш нарт хэлдэг юм маань юу вэ гэхээр алдаа хийвэл битгий нуу. Ямар ч гэсэн энэ чинь бүүр засаж болохгүй хөдөлж болохгүй арилахгүй зүйл байгаа биш учраас энэ ажил үйлчилгээгээ журналын мөнгөнүүдийг одоо сайжруулаад алдсан журналтай нь бичсэн журналтай нь би архивд хүлээлгэж одоо өгдөг. Тэгээд удирдлагын шийдвэргүйгээр гэж байгаа. Ер нь би аливаа удирдлагууд хүмүүсээс ер нь бүгдээс нь яагаад гэвэл удирдлага дор нь ажиллаж байна шийдэл их байх ёстой байхгүй юу. Бид нар чинь асууна шийднэ. Ингэж байж бас гарц гаргалгааг гаргана шүү дээ. Тэгэхээр журнал дээр гаргасан асуудлуудыг бол Мөнгөнчимэг дээр удаа удаа дараа авч очиж байсан. Өмнөх жилүүдээр тэгэхдээ *******ш нар болгон ч алдаад байдаггүй юм. Цаг хугацаандаа бичдэггүй нь их. Нөхөж бичдэг жил тойрон оройтуулж барьж өгдөг хариуцлагагүй ханддаг *******ш нар бас байдаг юм. Тэгэхээр удирдлагын шийдвэргүйгээр гэхээр энэ дээр бол удирдлагын шийдвэр заавал асуудаг Мөнгөнчимэг захирлаас яах вэ энэ жилийн тэр журнал дээр хэлсэн ю нь болохоороо танд хэлээгүй өгсөн юм аа гэдэг нь май арвижих *******ш аа юм уу май тэр *******ш аа гээд гар дээр нь тавихаа мэдэгдээгүй болохоос Мөнгөнчимэг д журнал буруу бичлээ гэж хэлсэн. Гэтэл Мөнгөнчимэг *******ш энэ залуу *******ш нар ерөөсөө хариуцлагагүй. Зүгээр журналаа ч бөглөчхөж чадахгүй ийм чадваргүй гэж байгаа байхгүй юу. Үгүй шүү дээ энэ чинь чадвартай ч байсан чадваргүй ч байсан энэ *******ш нар бол энэ журналыг тодорхой хэмжээгээр өөрсдөө бичнэ. Тэгэхээр одоо надад бол тийм өнгө аястай юм хэлдэг. Буцаагаад нөгөө *******ш нартаа өөр тайлбар хэлдэг. Тэгэхээр удирдлагын шийдвэргүйгээр гэдэг нь гар дээр нь тавихдаа л алив май энэ шинэ журнал гэдэг өгчихлөө шүү аа гэдэг дээр л хэлээгүй болохоос энэ журналын алдааны асуудлыг бол манай мэдэж байгаа. Журнал ярьсан дээр яагаад би энийг ярьж байна гэхээр хувийн хэрэг дээр алдаа гардаг. Энэ бас л үнэт үнэт бичиг баримт. Хүүхдийн их дээд сургуульд насан туршдаа авч явах бичиг баримт байдаг л даа. Тэгэхээр энэ зүйлийг хүртэл *******ш нар бичихдээ алдчихдаг юм алддаг. Ингээд дүн оноо нь ч юм уу тодорхойлолт нь ч юм уу энийг би бас дээр авч очоод энийг одоо яг яах ёстой вэ энэ энийг нь одоо яаж шийдэх ёстой вэ гээд очоод асуудаг. Бүх зүйлээ л захирлаас асууж байж хийдэг. Тэрнээс энэ чинь агүйгээр яваад байвал болохгүй асуудлууд байна шүү дээ. Ийм үйл ажиллагаа явагдаж байна гээд ийм зөрчлүүдийг удаа дараа гаргасан гээд байдаг. Сургалтын чанарын үзүүлэлт буурсан гэж байгаа. Энэ чанарын үзүүлэлт буурсныг яг юун дээрээс хараад яаж буулаа гэж энийг үзээд байна. 2-т чанарын үзүүлэлт буурсан гэж байгаа. Сургалтын чанар яах вэ менежерт хамааралтай юу хамааралтай. Гэхдээ энэ чанар гэдэг чинь маш олон хүчин зүйлээс *******шаас хамаарна. Менежерээс хамаарна. Захирлаас хамаарна. Эцэг эхээс хамаарна. Хүүхдээс хамаарна. Сургалтын орчноос хамаарна. Сургалтын байгууллагын сэтгэл зүйн орчноос хамаарна. Энд бол маш олон зүйлийн хамаарал байгаа. Тэгээд энэ дээр маань чанарын үзүүлэлт буурсан гэдгийг одоо ганцхан тай тэр мянга хэдэн хүүхдийн чанарын асуудлыг л ярьж байх шиг байна. Саяын тэр нотлох баримтаар өгсөн *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ гээд манай сая өгсөн байна. Үүн дээр хөтөлбөрийн хэрэгжилт гэдэг заалтыг нь авах юм бол 2022 онд 43,3 2023 онд 45,64 буюу 2,34 хувиар ахичихсан байгаа байхгүй юу. Мөн 2023-2024 оны хичээлийн жил гээд үнэлгээний менежер менежер бид нарын авсан шалгалт дээрээс гарааны үнэлгээнээсээ нийгмийн заах аргын нэгдлийн *******ш нарын үнэлгээ 8 хувиар ахичихсан байгаа байхгүй юу. Тэгээд одоо яг юуг баримталж бас энэ чанар буурчихлаа гэж ярьж байна. Сургалтын чанар ер нь бол буурна яагаад буурч байна вэ гэвэл ингэж хүүхдийнхээ дүнг зүгээр дур зоргоороо засуулаад дуртай *******ш нар нь өөрсдийнхөө хүүхдийн дүнг засуулаад яагаад өнөөдөр энэ ядарсан хоолтой ундтай ундгүй нойтон одоо юу гэдэг юм байгаа юм гэр бүлийн дарамт шахалт одоо юу гэдэг юм хүний амьдрал баялаг ийм орчинд сурч байгаа хүүхдүүд ирээд өөрт оногдсон *******шийн өгсөн оноог аваад гарч байхад яагаад энэ дотор сургууль дотор *******шилж байна. Удирдах албан тушаалд ажиллаж байна гэдэг утгаар энэ хүмүүсийн хүүхдүүд ингэж илүү үнэлэгдэх ёстой вэ, хүүхэд тэгш байх ёстой юм чинь тэгш эрх гэдэг юм хүний хүүхэд насанд хүрэгчидгүй бас ийм зүйл баймаар байна. Тэгэхээр чанар буурна шүү дээ. Өнөөдөр тааруу авчихсан хүүхдээ өргөөд тавьчихдаг. Нөгөө хүүхдүүд маань буруу дадал хэвшилд сурч байгаа байхгүй юу. Дээрээс нь *******шийн сонгон шалгаруулалт ур чадварын урамшуулал олгох *******ш ажилчдад цалин шагнал урамшуулал олгох эдгээрт бол менежерүүдийн үүрэг оролцоо юу ч байхгүй. Миний хувьд бол бүүр байхгүй. За яах вэ манай *******ын менежер ганц нэг ур чадварын олгох барих гэдэг ажлын *******т нь байгаад байгаа юм. Тэгээд *******ш сонгон шалгаруулах энэ зүйлд нь ганц сургалтыг нь зохион байгуулж байгаа менежер нь *******шаа сонгож авахад үг үсэг оруулах эрх байхгүй. Гэтэл менежерүүдийнхээ доор заах аргын нэгдэл секц хариуцаад ажиллаж байгаа заах аргын нэгдлийн ахлагч эмч нийгмийн ажилтан нар нь *******шийг сонгон шалгаруулахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг гээд шалгалт аваад оруулаад байгаа байхгүй юу. Тэгэхээр одоо би бас энэ дээр бүүр ерөөсөө ойлгохгүй байгаа юм. Жишээ нь менежер *******шаа мэдээд тэгээд хаа үйл ажиллагааг зохиодог үйл ажиллагааг явуулдаг баймаар. Энэ дээр бас нэг ийм юунууд байдаг. Сургалтын чанарын үзүүлэлтээр тэгээд дээр нь өнгөрсөн жилийн 9 сарын 1-ээс 12 сарын 15 хэднийг хүртэл манай сургууль орос хэлний *******шгүй явсан бүтэн хагас жил орос хэлний *******шгүй. Энэ орос хэлний *******шийг яасан гэхээр манай *******д орос хэлний тэтгэвэрт гарчихсан 2 *******ш байна. Дотор нь дахиад зохицуулах юм бол мөн нэг *******ш байна. Тэгэхэд орос хэлний *******ш нарыг авахгүй тэгээд энэ албан тушаалыг бол надад хадгалж байсан гэж би хардаад байгаа юм. Ер нь хардах нь битгий хэл би энэ асуудлаа ч гэсэн Мөнгөнчимэг д яг тухайн үед нь хэлсэн. Тэгээд би асуусан л даа. Би орос хэлний *******ш хийчихье тэгэхээр менежер яах вэ гэхээр менежер *******ш байгаа юм чинь гэж байгаа юм. Дахиад ярих юм бол Мөнгөнчимэг гэдэг менежер миний ажлыг солихын тулд менежерийг Улаанбаатар хотоос дуудаж авчирч менежер болгосон байдаг юм. Тэгээд 9 сард ажил авангуутаа л өнгөрсөн жил миний хийж байсан одоо тэр үнэлгээний ажлыг л шууд ав системийг шууд *******ш ав. Энийг *******ш ав гээд миний одоо хийх ёстой ажил үүргийг шууд *******ш руу шилжүүлсэн байдаг юм. Тэр ч утгаараа би энэ хүнд шилжүүлчихсэн байхад буцаагаад би комиссын даргын ажлыг тухайн *******ш өөрөө хийх гээд гүйгээд байхад нь би энэ ажлыг захирлыг дуртай үедээ нэгэндээ өгчхөөд дургүйгээ хүрэхээр нь бас буцаагаад ажлын чиг үүргийнх нь хувьд холиод байж бас болохгүй зүйл байгаа учраас энэ шалгалтын юун дээр ажиллахгүй гэдэг маань бас дараагийн шалтгаан нь байж байгаа юм. Тэгээд менежер менежментийг боловсруулна. Менежмент гэдэг чинь удирдлага зохион байгуулалт байна шүү дээ. Бодлогын түвшинд ажиллах энэ үйл ажиллагаанд намайг оролцуулахгүй гээд оролцуулаагүй. Өнгөрсөн жил менежер орж ирсэн. Тэгээд менежер менежер хоёрыг одоо дуудаад менежмент дээр суугаарай энэ асуудлыг шийдээрэй гээд намайг тэрэнд оролцуулаагүй. Ингээд тэр хоёр маань ороод дээр нь манай үйл ажиллагааны төлөвлөгөө гарч ирсэн. Тэгээд үйл ажиллагааны төлөвлөгөө гараад ирэхэд нөгөө нь бас байхгүй. Төлөвлөгөөгөө дараа нь бид нар нэлээн сүүлд өгсөн аваад үзсэн чинь өөр менежерүүдийн нэр гэж байгаа байхгүй юу. Өөр төлөвлөгөөг ер нь бол тэр чигт нь хуулбарлаад яах вэ дундуур нь мэдээж нэг хаа ганц нэг үйл ажиллагааг оруулсан байна гэж би бол хардаж байгаа юм тэрийг. Тэгэхээр менежмент гэдэг чинь Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын сургууль доторх тулгамдаж байгаа асуудлыг гаргаад яаж энэ тулгамдаж байгаа асуудлыг шийдвэрлэх вэ, яаж хүрэх вэ, ямар арга зам байна. Хүний нөөц нь ямар байна. Хүүхдүүдийнх нь түвшин ямар байна. Багш, ажилчдынх нь нийгмийн хангамж ямар байна гэдэг дээр тулгуурлах болохоос хаа хамаагүй таньж мэдэхгүй нэртэй төлөвлөгөөг шууд авчраад хуулбарлаад тавьчихна гэдгийг би бас ойлгохгүй л байгаа юм л даа. Ингээд бас одоо энэ үйл ажиллагаанд ороогүй. менежерт миний системийн ажил бүх юмнуудыг авч өгөхөд би бол юу ч дуугараагүй. менежер тэр үйл ажиллагаануудыг аваад өөрийнхөө түвшинд тэр хүн бас гүйцэтгээд явсан явсан байдаг юм. Энэ бүгдээс би ингээд дүгнээд хэлэхэд надад яривал одоо дахиад зөндөө ч ярих юм байна. Тэгэхээр би бол надад оногдуулсан энэ албан тушаал бууруулах сахилгын шийтгэл нь ы ажил үйлчилгээний үр дүн бол ер нь сонин биш. Энэ бол ерөөсөө анх ажлаа хүлээж авсан 2020 оноос эхлээд л ажлаас минь яаж болиулах вэ, энэ үйл ажиллагааг одоо яах вэ гэж удаа дараагийн ийм ажлуудыг зохион байгуулаад эцэст нь бол гаргаж байгаа ийм одоо шийдвэр гэж үзэж байгаа. Тэгээд Мөнгөнчимэгт бол их олон хүмүүс түрүүний миний яриад тэр санал асуулга гээд энэ ирсэн шалгалтууд бол дандаа санал асуулга авсан. Тэгээд санал асуулга авахдаа өрөө тасалгаагаар нэг бичгээр аваад эсвэл одоо нэг нэгээр нь ороод уулзуулдаг тэгэхээр хүмүүс бол одоо дуртай яг өөр өөрийнхөө л мэдэж байгаа өнцгөөс зарим нь ч нэг нэгнийгээ хаацайлсан тайлбар юм өгдөг байх. Тэрнээс тэр шалгалтуудаас ямар ч Мөнгөнчимэг захирлын алдаа оноог тэнд нь тусгачихсан асуудлууд байж байхад ямар ч юу байхгүй эсвэл ы буруу танай менежер д өөрт нь ийм асуудал байна уу гэсэн одоо дүгнэлт байх болов уу гэж би хараад байгаа гэтэл энэ олон удаагийн ирсэн хүний эрхийн комисс энэ бүх шалгалтуудад болохоор яг тийм одоо Мөнгөнчимэг хууль дүрэм зөрччихсөн байна гээд байгаа үг үсэг байхад Мөнгөнчимэг дээр хариуцлага юм байдаг юм уу. Гэтэл өнөөдөр чааваас ингээд нэг хэдэн менежер *******ш нар энэ дотроо алдаа оноогоо нэг нэгэндээ хэлээд засаад аминдаа сайжруулах гээд байхад ингээд ажил үйлчилгээ бас ингэж дүгнэгдээд байхад энэ бол хүний амьдралд бас аягүй тийм хорон юм байна шүү дээ. Би ер нь бас тэтгэврийн нас ч дөхөж байна. Тэгэхдээ салбарт 28 жил ажиллахдаа над дээр нэг ч өргөдөл гомдол санал ирж байгаагүй. Сая сууж байсан чинь нэг гомдлын юм энд гараад ирлээ. Тэр өмнө нь гарсан гомдол бол гарч байсан даа гэж хэлэх л байх л даа. Тэгэхдээ тэрийг аймгийн мэргэжлийн хяналтын газар бол цуцалчихсан байгаа байхгүй юу. Тэрийг Мөнгөнчимэг хамт олонд танилцуулахгүй байгаа шүү дээ. Уг нь бол тушаал аваад д арга хэмжээ авчихлаа гэж байгаа юм чинь буцаад арай өөр шийдвэр ирвэл энийг одоо юу гэдэг юм байгаа юм энэ авсан арга хэмжээ ёс зүйн хороо маань ингэж ажиллаад энэ буруу үйл ажиллагааг оллоо гээд энийг хэлэх ёстой. Гэхдээ энэ үйл ажиллагааны ард бол дандаа Мөнгөнчимэг байдаг гэдгийг би хардаж байгаа. Ер нь бол хардахаасаа илүү бодит байгаад байгаа би бол хувьдаа ингэж дүгнэж байна. Тэгээд сүүлд би нэхэмжлэл дээрээ бичсэн л дээ. Сүүлийн 4 жил ажлын байрны дарамтад ажиллаж байна. Өнөөдөр би хэрвээ ийм дарамтгүй юм уу зөрчилгүй байсан бол надаас бас энэнээс илүү миний амьдралын цаг хугацаа нь бас тодорхой хэмжээний эрч хүч арай өөр зүйлүүд ажил үйлчилгээ дээр тэр нь харагдах л байсан байх. Энэ дээр нь бол сэтгэл санаа буюу бүх зүйл дээр бол нэг гомдолтой би хохиролтой ажиллаж байгаа. Тэгээд дээрээс нь энэ тайлан тушаал гарсан тушаал ийм байгаа тэр яах вэ надад тэр сонсгох үйл ажиллагаа гээд 14-ий өдөр намайг дуудсан. Дуудаад ороход нь би ингэж ойлгосон элсэлтийн ерөнхий шалгалт яваад манай энэ менежер чөлөө зөвшөөрөл хэлээд юм байхгүй байсан өдөр байгаа юм л даа. Тэгээд систем рүү дүн шивээд оруулах гэхээр байгалийн *******ш нарын дүнг менежер оруулах байгаад байдаг. Тэдний яах вэ нэг ******* дүн үлдчихээд байдаг. Гэтэл одоо миний ажил үүргийг авсан Батчимэг гэдэг заах аргын нэгдлийн ахлагч маань орж ирээд *******ш аа одоо байгалийн дүнг өөрөө оруулахгүй бол болохгүй дээ гэхээр нь би байгалийн ажлыг дураараа систем рүү оруулж болохгүй. Тийм учраас д хэрвээ намайг оруул гэх юм бол оруулна гэхэд миний ажлыг авсан Батчимэг *******ш бол би одоо тай уулзана гээд гарсан. Тэгээд Батчимэг дахиад орж ирээгүй. Тэгээд төд удалгүй намайг дуудахаар нь би аминдаа нөгөө байгалийн дүнг систем рүү шив гэж байгаа юм байх гээд яваад очсон. Яваад очиход яах вэ эхний удаад бол төгсөлтийн талаар ойр зуурын юм яриад тэгээд танд сахилгын шийтгэл ноогдуулсан ийм тушаал гаргалаа гээд шууд одоо хэлсэн. Захирал өмнө нь хурал дээр ч юм уу, бусад үед ч юм уу арга хэмжээ авна л гэдэг байхгүй та нарт арга хэмжээ авна гээд яагаад энэ ажил үйлчилгээний дүгнэлтийг хараагүй байж заавал арга хэмжээ авна гээд байдаг юм. Би нотлох баримт дотор нэлээн олон зөвлөгөө зөвлөмжүүд өгсөн байгаа. Багш нар, эцэг эх Сэлэнгэ аймгийн хэмжээнд хүртэл хоёр менежертэйгээ өнгөрсөн жил суурь чадварын үнэлгээ тогтоогоод ажилласан. Аймгийн хэмжээний боловсрол шинжлэх мэргэжилтнүүд бол сайн ажиллалаа гэдэг үнэлгээ дүгнэлтийг өөрсдөө ирээд хэлсэн байж байдаг. Тэгэхээр дээрээсээ л мэргэжлийн зэргийн маань сая газар 4 жилийн маань үйл ажиллагааг дүгнээд мэргэжлийн тэргүүлэх зэргийг маань сунгаж өгсөн байгаа. Хэрвээ би муу доголдолтой ажилласан бол миний хүмүүсийг тэргүүлээд байгаа юм байна гэдэг тэргүүлэх зэргийн маань эрх надад орж ирэх үү үгүй юү ийм асуудлууд байгаа. Тэгээд тушаалаа танилцуулсан байдаг. Захирал надад арга хэмжээ авна л гэдэг заримдаа тэг л гэдэг. Би дараагийнхаа байгууллагад өгнө л гэдэг. Яв, өг үр дүнг чинь харъя л гэдэг. Манай бол намайг ер нь бол тавлаж байгаа шүү дээ. Яагаад гэвэл энэ олон байгууллагуудад би хандахад Мөнгөнчимэг д хариуцлага тооц гээд гарсан шийдвэр нь юу байдаг юм. Заавал би Мөнгөнчимэг д хариуцлага тооцуулах гээд байгаа юм биш. Ер нь яагаад доор байгаа албан тушаалтан руугаа буруу юмаа хэлээд дээшээгээ энэ асуудлуудаа тавьдаггүй юм. Өнгөрсөн жилийн журнал бол 12 сарын 01-нд ирсэн байгаа. Миний нотлох баримтад өгчихсөн юм байгаа. Тэгэхээр уг нь энэ бичиг баримт чинь 09, 10, 11 сар 3 сарын дараа ирж байна шүү дээ. Уг нь энэ бичиг баримт бид нартай хийсэн хөдөлмөрийн гэрээ хөдөлмөрийн дотоод журам энэ бүгд дээр тусгагдсанаараа яах ёстой вэ гэвэл хүн бол ажлын таатай орчин бичиг баримт холбогдох техник хэрэгсэл бүх юмаар бол ажлын байранд хангана гэдэг дүрэм заалтууд хөдөлмөрийн гэрээ буюу дотоод журамд заагдчихсан байгаа. Гэтэл өнөөдөр *******ш нарыгаа буруу бичлээ. Дутуу бичлээ гээд харин ч 3 сарын дараа ирсэн журналыг их ачаалал ажлынхаа дундуур амжуулаад бичсэн *******ш нараа буруутгаж байхын оронд харин Боловсрол шинжлэх газар луу дараа жилийн журналыг та нар 09 сарын 01 гэхэд манай *******ш нарын гар дээр тавьбал яадаг юм бэ гэдэг одоо энэ шаардлагыг дээш нь хэлмээр байгаа юм. Тэрнээс 3 сар бичээгүй зөндөө 16 хэдэн долоо хоногийн юмнуудыг *******ш нар тэр ажлынхаа дундуур нөхөж бичиж байна шүү дээ. Энэ *******ш бол нөхөж бичиж байгаад алдаа гаргачихсан байгаа юм. Гэтэл өнөөдөр одоо түрүүний миний хэлдгээр дотоод хяналтын *******ийн ахлагч Ганчимэг *******ш бол 09 сард энэ журналаа бичээд сууж байгаа шүү дээ. Энэ жилийн 09 дүгээр сард. Тэгэхээр ажил хүлээлцэх дээр дараагийн менежерт би бас хэлээд өгсөн байгаа. Ганчимэг *******ш ирээгүй гээд. Ялгаварлан гадуурхалт бол хэрээс хэтэрсэн байдаг над дээр бол. Өнөөдөр би түрүүний хэлснээр ямар нэгэн *******шийн шагнал урамшуулал ч юм уу, ур чадвар ч юм уу ийм *******т нь би байхгүй. Тэр *******ш сургуульд шалгаруулах барих зүйл дээр нь би байхгүй. Дахиад дээрээс нь бас ёс зүйн зөвлөл буюу ёс зүйн хороог сонгох яг ковидын үеэр би гэртээ ковид тусаад онлайнаар оръё гэхэд намайг бас тэрэнд оруулаагүй. Тэр чат дээр бас би өөрөө яаж орох вэ гэж байгаад орсон. Гадна дотноос Улсын их хурлын гишүүн ч юм уу, эсвэл тамгын газрын дарга холбогдох байгууллагын төрийн бус байгууллагын хүн ирнэ. Иржэх юм бол тэрийг мэдэхгүй. Бүтэн жилийн турш хүүхдүүдийн аюулгүй байдал буюу чанарыг тэгтлээ аюултай сайн хийчхээгүй юм гэхэд өөрийнхөө сэтгэл зүтгэлээр тэр дотор гүйж явж байгаа хүн бол сүүлийн тэр төгсөлтийн баяр юм уу ямар нэгэн үйл ажиллагаа дээр бол яах вэ сүүлийн ганц нэг удаа гарч байна л даа. Ер нь бол байхгүй. Тэгээд дандаа ******* орон нутгаас ирсэн дарга нар бол тэнчээ нээлт өгөх албан үйл ажиллагаа нь тэнд бол яах ёстой вэ бүтэн жилийн үйл ажиллагаа байгаа учраас ганцхан орох гээд байгаа биш л дээ. Тэнд байгаа *******ш нараа бас тэнд нь хүүхдүүдийнхээ өмнө *******ш нарт хандах хандлага нийгэмд ямар байгаа билээ. Багшийнхаа нэр байр суурийг өсгөх үүднээс *******ш нартаа хүндэтгэлтэй хандах бас ийм зүйлүүд бол байгаа. Асуудлууд бол их. Ажлын байрны дарамтыг үнэндээ бас тэсэхэд хэцүү байна. Тэгээд олон ч удаа энийг хүлээцтэй хандаж төрийн албаны бас энэ зарчмыг дагаж би шат шатад нь л хандсан гэж өөрийгөө үзэж байгаа. Эцэс сүүлд нь энэ ажлын байрыг минь ингэсэн учраас яалт ч үгүй би шүүхэд нэхэмжлэл одоо гаргасан...гэжээ.

Хариуцагч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:... нэхэмжлэлтэй хариуцагч Мөнгөнчимэг миний бие нэхэмжлэлтэй танилцлаа. Танилцаад нэхэмжлэлийн миний гаргасан тушаалын 4 асуудал байгаа. Тэрний талаар би хэлж ярих нь зүйтэй болов уу гэж бодож байна. Хэлж ярихаасаа юуны өмнө миний зүгээс менежертэй ямар нэгэн хувийн асуудал байхгүй. Өнгөрсөн хугацаанд нэг байгууллагад ажиллаж байсан. Ямар нэгэн дарамт шахалтыг үзүүлж байгаагүй. Албан тушаалын тодорхойлолтын дагуу хөдөлмөрийн дотоод журмынхаа дагуу хөдөлмөрийн гэрээнийхээ дагуу хууль ёсны, хуульд нийцсэн байдлаар хамтран одоо ажиллаж байгаа гэж би үзэж байгаа. Энэ хугацаанд би ажлаас хүн халж байгаагүй. Миний гаргасан тушаалд хүнийг ажлаас халсан тушаал бол байдаггүй. дөө бол тушаал дээр менежерийг миний бие улсын шалгалтын комиссын даргаар томилсон тушаалыг гаргасан. Улсын шалгалтын комиссын даргаар томилсон тушаалаа 5 сарын 29-нд нийт удирдлагын түвшинд дуудаж хурлын протоколтойгоор хөтөлж танилцуулсан. Ингээд танилцуулах явцад менежер би ажиллахгүй. Яагаад намайг тушаал дээр даргаар тавьсан юм бэ, та үнэлгээний менежер г үнэлгээ хариуцсан менежер гэж томилсон шүү дээ. Тийм учраас би ажиллахгүй гэдэг зүйлийг надад хэлсэн. Тэр үед нь би юу гэж хэлсэн бэ гэхээр хувьд бол одоо яах вэ гэхээр менежер 04 сарын 25-ны үед одоо Монгол улсын хэмжээнд сургуулиуд 2 удаа хөндлөнгийн үнэлгээнд хамрагдаж байгаа. Нэг хөндлөнгийн үнэлгээ нь Боловсролын яамнаас зохион байгуулж байгаа байгууллагын гүйцэтгэлийн үнэлгээ буюу *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ гэдгийг хөндлөнгөөс зохион байгуулдаг. Энэ хүн хөндлөнгийн гүйцэтгэлийн үнэлгээний удирдамж зохих Боловсролын яам, Боловсролын Газрын даргын удирдамжийн хүрээнд үнэлгээ хариуцсан менежер хариуцна гэж 6.1.4-т заасан байдаг. 6.1.4-ийн дагуу үнэлгээ хариуцсан менежер хэрэв тухайн сургуульд байхгүй бол *******ш нараасаа санал асуулгыг нь аваад томилж болно гэсэн заалт байдаг. Тэгээд үнэлгээ хариуцсан менежерийг *******шийг бол томилж даргаар нь тавьсан. Ингээд манайх дээр байгууллагын *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ болон байгууллагын гүйцэтгэлийн үнэлгээг зохион байгуулахад газраас *******а ангийн сургалтыг хариуцдаг мэргэжилтэн Мягмарсүрэн гэдэг хүн бол хөндлөнгийн шалгагчаар томилогдож орж ирсэн. Мөн тухайн үйл ажиллагааг удирдах арга зүйн зөвлөгөө өгөхөөр бид нартай хамтарч ажиллаж орж ирсэн. Ингээд Мягмарсүрэн мэргэжилтэн Сэлэнгэ аймгийн Боловсролын газраас хүрч ирээд бид нарын үйл ажиллагаатай танилцаж тухайн байгууллагын гүйцэтгэлийн үнэлгээ болон *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээг зохион байгуулах эхний ээлжид ажлын төлөвлөгөөг үзэж харъя. Эхний өдрөө бид бэлтгэл ажлаа хангах ёстой юм. Мөн урьдчилан 7 хоногийн өмнө тухайн *******ш нараас манай сургуулиас хэдэн *******ш үнэлэгдэх ёстой юм. Түүнийгээ бид баталгаажуулж тушаалаар явуулдаг. Ингээд тэдгээр тушаалын дагуух нэрсийг тулгаж бэлтгэлээ хангасан юм. Энэ бэлтгэл зүйлийг хангахаас өмнө бид нар шалгалт эхлэхээс өмнө 7 хоногт үнэлгээ хариуцсан менежер буюу байгууллагын гүйцэтгэлийн үнэлгээг хариуцаж байгаа менежер нь нийт *******ш нарын хурлыг зарлаад энэ хурал дээрээ миний бие маш хариуцлагатайгаар энэ үйл ажиллагаа зохион байгуулж байгаа Сэлэнгэ аймагтаа тэргүүн жишээ буюу маш сайн ажиллаж байна гэж намайг дүгнэж байгаа гэдгийг хамт олны өмнө өөрөө хэлсэн. Тэгээд би ямар ч алдаа гаргаагүй гэдгээ *******ш нарын өмнө хэлсэн. Бүх зүйл манай үйл ажиллагаа бол нэн тэргүүнд байгаа. Намайг бусад менежерүүдэд зөвлөгөө өг гэж хэлсэн шүү гээд *******ш нарынхаа өмнө менежер хэлсэн юм. Ингээд Мягмарсүрэн *******ш яг одоо зохих дагуу үйл ажиллагааг нь шалгахад нөгөө тухайн төлөвлөгөө нь байхгүй. Мөн тушаалаар баталгаажуулсан ямар ч би алдаа гаргаагүй нэг ч *******ш маань энэ ажил үүрэг шалгалтад орохоор болчихсон байгаа шүү гэж хэлсэн боловч *******а ангийн *******ш Оюунчимэг гэдэг хүн бүртгэгдээгүй. Бүртгэгдэхдээ буруу бүртгэчихсэн ийм асуудал гаргасан. Ингээд *******а ангийн *******ш маань гомдол гаргасан. Гомдол гаргахдаа эхлээд над дээр орж ирээгүй. Сэлэнгэ аймгийн Боловсролын газраас ирсэн Мягмарсүрэн мэргэжилтэн дээр ороод би үнэлгээндээ ормоор байна. Энэ миний үр дүн. Энэ үйл ажиллагаа зохион байгуулсан *******ш хүнийхээ хувьд би үнэлгээнд орж урамшууллаа авмаар байна. Яагаад би удирдлагын буруутай үйл ажиллагаанаас болоод хохирчхов. Энэ асуудлыг шийдэж өгөөч. Намайг үнэлгээнд оруулж өгөөч гэдэг хүсэлтийг Мягмарсүрэн мэргэжилтэнд хэлсэн байгаа юм. Ингээд Мягмарсүрэн мэргэжилтэн маань над дээр орж ирээд танай менежер алдаа гаргажээ. Би энийг Боловсролын ерөнхий газар луу хэлж мэдэгдээд энэ *******шийн гомдлыг нь барагдуулж шалгалтад оруулах хүсэлтийг тавьсан боловч боломжгүй гэдэг хариу авлаа. Одоо яаж *******шийг тайвшруулах вэ. менежер өөрөө энийгээ бас хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Би ойлгуулах гэж үзэж байна гэсэн зүйлийг надад хэлсэн. менежер маань байгууллагын гүйцэтгэлийн үнэлгээ болон улс даяар зохион байгуулж байгаа *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ дээр алдаа зөрчил гаргасан учраас тухайн үед би менежерийг хариуцлагатай ажилд ханддаг дээрээс нь албан тушаалынх нь тодорхойлолтын чиг үүргийн хувьд заавал энэ үйл ажиллагааг менежерүүд хийх ёстой байдаг. Ийм учраас менежерийг сахилгын шийтгэл сануулах арга хэмжээнд орсон учраас энэ үйл ажиллагааг хангалтгүй хийсэн учраас дараагийнхаа улсын шалгалт анги дэвших шалгалт дээр дахин алдаа зөрчил гаргуулахгүйн тулд би менежерийг томилсон юм. менежерийг томилсноо би таныг ийм учраас томилж байгаа юм гэдгээ бол тухайн үед өөрт нь хариултыг нь өгөөд энэ тушаал өөрчлөгдөх боломжгүй гэсэн хариулт бас өгсөн байгаа. Хоёрдугаар ерөнхийд нь улсын шалгалтыг зохион байгуулахдаа тэр тушаалыг удирдлагын түвшинд 05 сарын 29-нд танилцуулаад гараад явахад энэ хугацаанд 5 дахь өдөр хүртэл хангалттай шалгалтад бэлтгэх комиссдоо танилцуулах ер нь бол тухайн шалгалтын комиссын дарга нь комиссын гишүүддээ танилцуулдаг. Энэ үйл ажиллагааг зохион байгуулахад хангалттай 3 хоногийн хугацаа байсан. Ингээд 3 хоногийн хугацаандаа бид сэдвээ боловсруулах, баталгаажуулах, олшруулах, нууцлалыг битүүмжлэх бүхий л үйл ажиллагааг зохион байгуулах цаг хугацаа хангалттай байсан. Гэтэл одоо *******ш нараас маань 6 сарын 03-нд улсын шалгалт зохион байгуулагдаж эхлэх гээд байдаг *******ш аа шалгалт яаж зохион байгуулагдах гээд байгаа юм бэ бид одоо энэ талаар ямар ч ойлголтгүй яваад байна. дөө менежерийг 90 жилийн логотой манай сургууль 90 жил бо хийгээд бид давхар бэлтгэл ажил хангагдаж байсан. Тэгээд 90 жилийн логотой ямар ч баталгаажаагүй хуваарийг гэнэт байршуулаад тавиад байна. Хаана хэзээ юунд хийгдэх гээд байгаа аль ангид юу зохион байгуулагдах гээд байгаа нь мэдэгдэхгүй. Ийм асуудал байгаад байна гэдгийг мэдэгдэж орж ирсэн. Ингээд шалгалтын комиссын тушаалаар шалгалтын комиссыг гишүүдийг тодорхой одоо гаргаж өгсөн учраас энэ хүмүүс мэдэгдэх мэдээгүй юм байна гэж үзээд 5 сарын 31-нд *******ш нарынхаа хурлыг зарлаж 3 дахь өдөр буюу удирдлагын хурал дээр би *******ш нарт улсын шалгалтынхаа комиссын тушаалыг гаргасан гээд улсын шалгалтын комиссын тушаалаа *******ш нартаа танилцуулсан. Ингээд *******ш нартаа танилцуулаад ажлын цагтаа *******тааж шалгалтынхаа сэдвийг батлуулж албан ёсоор ажлын цагт *******таан шалгалтынхаа бэлтгэлийг базаагаарай гэдгийг шалгалтын комиссынхонд хэлж хурлыг бол өндөрлөсөн. Ингээд хурал өндөрлөснийхөө дараа би комиссын гишүүдээ дарга нараа дуудаж өрөөндөө хүрч ирээч. Одоо шалгалтынхаа бэлтгэлийг базаая. Энэ 3 өдөр та хэд маань ямар чиг үүрэгтэй ажиллачхав. Үзье харъя хэдүүлээ 6 сарын 03-ныхаа шалгалтыг бэлтгэе ороод ирээч гэсэн боловч ажлын цаг дууссан гээд нарийн бичиг манай бичиг хэрэгт хариуг өгсөн. Энэ хугацаанд гишүүд нь ирчихсэн байсан. Гишүүд нь ирчихсэн байсан боловч улсын шалгалтын комиссын дарга, нарийн бичгийн дарга нь орж ирээгүй учраас миний бие удирдаж чиглэл үүрэг өгөөгүй. Надад ямар ч хуваарь ирээгүй. Батлуулаагүй учраас би нарийн бичгийн дарга, улсын шалгалтын комиссын дарга нар чинь та хэдэд чиглэл үүргээ өгөх байх эргэж та бүхэнтэй уулзах байх гэж хэлээд явуулсан. Ингээд явуулаад бид 5 дахь өдөр байсан учраас ажил тарсан. Гэтэл бүтэн сайн өдрийн 16 цаг 15 минутад та хаана явж байна. Хүрч ирээд шалгалтын материалыг сэдвийг батлаадхаач гээд комиссын нарийн бичгийн дарга биш комиссын гишүүн над руу утасдсан. Энэ хугацаанд би яасан бэ гэхээр хагас сайн өдөр манай газраас бид нарт бол нөүтбүүкийг гардаж *******ш нарт 15 ширхэг нөүтбүүк өгч байсан. Энэ ажлаар би хэдийгээр амралтын өдөр ч гэсэн албан ажлаар ажилласан. Мөн бүтэн сайн өдөр бас маань 90 жилийн ой болж байгаа учраас хөрөнгө оруулагч маань ирж уулзаадхаач энэ хугацаанд уулзах шаардлага байна гээд миний бие мөн амралтын өдрөөр албан ажлаа хийгээд гүйцэтгээд Улаанбаатар хотод явж байсан. Ингээд менежерийг над руу залгахад нэгдүгээрт энэ амралтын өдөр байна. Хоёрдугаарт *******ш нь бол амралтын өдөр гэхгүй албан ажлаар Улаанбаатар хотод явж байна. Тэгэхээр очиж баталгаажуулах боломж байхгүй. Харин 1 дэх өдөр буюу 06 сарын 03-ны шалгалт эхлэхээс өмнө сэдвээ 8 цагт баталгаажуулъя. Энэ өдөр бол 4 анги шалгалт өгсөн. ******* анги 4-р анги 6, 8 дугаар ангийнхан бол шалгалт өгсөн. Цагууд нь зөрөөтэй. ******* анги нь гэхэд 9 цагаас. 4-р анги нь гэхэд 10 цагаас 6-р анги нь 10 цагаас 8 дугаар анги нь 12 цагаас гэсэн. Би тэгж хэлээд менежер ойлголоо. Би цааш нь уламжилъя гээд утсаа бол тасалж бид хоёрын яриа өндөрлөсөн. 06 сарын 03-нд шалгалтынхаа комиссыг дуудаад нарийн бичгийн дарга мөн улсын шалгалтын комиссын дарга менежер тэргүүтэй комиссын гишүүдээ дуудсан. Гэтэл орж ирээгүй. 8 цагт шалгалт эхлэх гээд байдаг надаар материалаа баталгаажуулаач. Шалгалт эхлэх гээд байна ороод ирээч гэдэг асуудлыг тавьсан. Орж ирээгүй. Гишүүд нь орж ирчхээд байдаг. Нөгөө хоёр улсын шалгалтын комиссын дарга маань байхгүй. Нарийн бичгийн дарга маань байхгүй орж ирдэггүй. Мөн тэр *******а ангийн менежер улсын шалгалтын гишүүн энэ маань ч гэсэн нөгөө шалгалтынхаа материал *******а ангийн 3,4 дүгээр анги бол над дээр битүүмжлэгдчихсэн байгаа. Тэрийгээ чи аваад ир. Яагаад чи битүүмжилчихсэн юм бэ, би баталгаажуулах ёстой. Чамд баталгаажуул гэж хэлсэн. Баталгаажуулаагүй сэдвээр шалгалт авбал өнөөдөр манай улс даяар зохион байгуулж байгаа шалгалт маань хүчингүй болж 1000 гаруй хүүхэд маань эрх нь зөрчигдөнө. Тийм учраас бид нар зөрчил гаргаж болохгүй. Заавал баталгаажуулж тамга тэмдэгтэй байж шалгалтын сэдэв өгч байж явагдах ёстой юм гэдэг зүйлийг хэлээд сэдвээ аваад ир гэсэн. Орж ирэхгүй. Намайг хандаж хэлээд байхад орж ирэхгүй. Дээгүүр доогуур ангиа зохицуулж байна гээд яваад болдоггүй. Би бүүр өөрөө араас нь явсан. Араас нь очоод надад сэдэв авчирч өгөөч баталгаажуулъя цаг нь болохоо байлаа. менежер ээ ядаж эхлээд ******* анги эхлэх гээд байна. ******* ангиа аваад ороод ирээч гээд дуудаад өрөөнд манай комиссын гишүүд нь бүгд ороод ирчихсэн. менежер битүүмжилсэн. Баталгаажуулаагүй битүүмжилсэн сэдвээ бол бид нарт хүлээлгэж өгсөн. Өгөхөд нь бид бол одоо яах вэ а хурлын протоколоо хийгээд задлаад ******* ангийн 90 хэдэн хүүхэд дээр нэг бүрчлэн намайг гарын үсэг зур. Нэг бүрчлэн гарын үсэг зураад яах вэ энэ би үзүүлэлтээр ерөнхийдөө авчирчихсан л байна л даа. Тэгээд ийм сэдвүүд дээр намайг нэг бүрчлэн гарын үсэг зур гээд өөрсдөө цаг хугацаа алдаад 9 цагаас эхлэх гэж байсан шалгалт найман цагт орж ирэхгүй байсаар байгаад 8 цаг 30 минут болгоод тэгээд энэ дээр намайг нэг бүрчлэн гарын үсгээ зур гээд байгаа байхгүй юу. Тэгэхээр нэг бүрчлэн би гарын үсэг зурах ямар ч боломжгүй учраас сэдвийг задлаад эх хувь болох а, б хувилбар дээрээ би гарын үсэг тамгаа дараад дахин олшруулсан бид нар. Дахин олшруулаад ассент *******ш нарыг нь дуудаад гардуулаад шалгалтаа хэвийн цаг хугацаанд нь өгсөн. Энэ хугацаанд 8 цаг 30 минутад менежер бичгээр өргөдөл оруулж ирж өгсөн. Шалгалт эхлэхээс албан ёсны улс даяар зохион байгуулж байгаа 06 сарын 03-ны өдрийн шалгалт эхлэхээс 30 минутын өмнө надад бичгээр өргөдөл оруулж ирж өгсөн. Ганц л өргөдөл орж ирсэн 1 хуудас. Би өргөдлийг авч уншиж танилцаж амжилгүй шалгалтаа эхлүүлчхээд өрөөндөө сууж байтал манай комиссын гишүүд дараагийнхаа одоо шалгалтын сэдвүүдийг батлуулъя *******ш аа 6-р анги, 7, 8-р ангийнхаа сэдвүүдийг батлуулъя гээд гээд нарийн бичиг *******ш дээр дунд ахлах ангийн сэдэв байгаа учраас *******шийг одоо хүрч ирээд батлуулаадах танайх хангалттай хугацаа байна гээд гээд дуудсан бол ч ирэхгүй болохоор нь би менежерүүдийн өрөө рүү явж очсон. Яваад очсон чинь манай Засаг даргын тамгын газрын дарга Эрдэнэбаатар хуулийн зөвлөх Хажидмаа за мөн нийгмийн бодлогын мэргэжилтэн Сувдэрдэнэ гэсэн хүмүүс эдний өрөөнд 2 менежертэй маань дунд ахлах ангийн болон гэсэн 2 менежертэй уулзаад сууцгааж байсан. Хүмүүс байсан учраас бол би орж чадалгүй буцсан. Нөгөө цаг маань яваад байдаг. Тэгээд өрөөндөө ороод байж байтал 10 минутын дараа Засаг даргын тамгын газрын дарга Эрдэнэбаатар хоёр өрөөнд байсан тэр 3 хүн миний өрөөнд орж ирээд менежерүүдээ дууд тамгын дарга бол нэлээн ширүүн хандлагатай байсан. Сургалтын менежерүүдээ дуудлаа. Мөн бичиг хэргээ дуудлаа. Гэтэл надаас ямар ч хариулт авалгүйгээр үг сүггүйгээр та яагаад энэ улсын шалгалт болон анги дэвших шалгалтыг зохион байгуулахгүй байгаа юм бэ, та яагаад одоо энэ сургууль дээр энэ улсын шалгалтыг замбараагүй байдалд хүргээд байгаа юм бэ гэсэн ийм асуудлыг тавиад нөхөр Мөнгөнчимэг танд хариуцлага тооцно гэдэг зүйлийг бол тамгын дарга хэлсэн би яриаг нь сонсож дууссаныхаа дараа албан ёсоор бичиг хэргээ цахимаар болон цаасан суурьтайгаар хурлын порткол хөтлөөрэй гэж хэлээд яамнаас дээд байгууллагад бас ирсэн удирдамжуудаа газраас ирсэн удирдамж заавар чиглэлүүдээ өгч танилцуулаад миний бие тушаалаа гаргачихсан байгаа. Би энэ тушаалынхаа дагуу улсад шалгалтын комиссынхныгоо цуглуулж танилцуулсан энэ маань 3 дахь өдөр бол өгсөн байгаа. 5 дахь өдөр мөн одоо би *******ш нартаа хэлж мэдэгдсэн гээд болсон. Өнгөрсөн хугацаан дахь асуудлыг бол ярьж танилцуулсан. бодлогын мэргэжилтэн Сувдаа болон Хажидмаа хоёр бол за тэгвэл та нарт аль хэдийн бол тушаалаа гаргаад өгчихсөн юм байна шүү дээ. Төлөвлөгөөгөө гаргаад ир. Зохих ёсны үйл ажиллагааныхаа чиг үүрэг дэг журам хуваарь төлөвлөгөөнүүдээ гаргаад ирээч гээд та төлөвлөгөөнүүдээ баталсан уу гэж надаас асуусан. Над дээр нэг ч төлөвлөгөө нэг ч шалгалтын хуваарь дэг журам, нууцыг хамгаалах гэрээ аль нь ч батлуулаагүй. Улсын шалгалтын комисс бол комиссын дарга, нарийн бичгийн дарга бол гишүүдээ удирдаж арга зүйн нөгөө зөвлөгөөгөө өгч байгаа хүмүүс гишүүдийн хувьд бол хөөрхий хийгээд яваад байсан ажил. Ажлаа бол дуудсан цагт хүрч ирээд байдаг. Ямар ч одоо арга зүйн чиглэл байхгүй толгойгүй яах вэ, яах вэ л гээд л гүйлдээд яваад байсан. Тэгээд *******шаас нийгмийн бодлогын мэргэжилтэн Сувдаа нэхсээр байгаад төлөвлөгөөгөө гаргаад ир гэсэн. Би төлөвлөгөөгөө захирлаар батлуулаагүй гэхдээ би хийчихсэн байгаа л даа гээд барьж явсан хавтаснаасаа төлөвлөгөө гаргаад өөрөө гарын үсэг тамгаа ч дараагүй тийм төлөвлөгөөг миний тамга тэмдэг байхгүй ингээд гаргаж үзүүлсэн чинь энэ юу юм бэ та энэ чинь ядаж өөрөө ч гэсэн гарын үсэг юмаа зураач өнөөдөр чинь 06 сарын 03-ны өдөр шалгалт чинь эхэлчхээд байхад яагаад баталгаажуулаагүй байгаа юм бэ ер нь захирлыг улсын шалгалтын комисс улсын шалгалтыг зохион байгуулахгүй байна гэж та нар 2 өргөдөл гаргаад гомдол гаргасны чинь дагуу бид нар ажлын ******* болж орж ирсэн. Эргээд энэ байдлыг чинь харахаар та бүхэн өөрсдөө хийх ёстой ажлаа хийгээгүй байна шүү дээ гээд дүгнээд гарсан. Ингэхэд хөндлөнгийн байгууллагаас ирсэн Сувд-Эрдэнэ рүү бол манай 2 менежер маш муухайгаар чи ингэж дүгнэж болдог юм уу, үргэлжлүүлээд хэл амаар доромжлоод аягүй харилцааны соёлгүйгээр гараад явсан. Тухайн ажлын ******* дүгнэлтээ хийчхээд ерөнхийдөө бол яг одоо улсын шалгалт доголдсон уу гэж надаас аад би улсын шалгалт хэвийн цагтаа эхэлсэн. Үйл ажиллагаа хэвийн байгаа харин та бүхнийг орж ирсэнд би баяртай байна. Бодит байдлыг харж явсанд үнэн байдлыг мэдэж явсанд маш их баяртай байна гэдгээ бол би хэлсэн яагаад гэхээр би гүтгэгдсэн учраас үнэнийг тэр хүмүүст нотолж чадаж байна гэж би харсан юм. Тэр хугацаанд менежер материал авчирч өгөхгүй байсан учраас тэр тамгын даргын дэргэд би хэлье менежер 11, 12 цагийн шалгалтынхаа материалыг одоо оруулаад ирээч өгөөд батлуулаадах энэ хүмүүс ингээд оруулж ирж өгөхгүй байна гэдгээ би сэдвээ баталгаажуулмаар байна гэж хэлээд байхад оруулж ирж өгөхгүй байна гэдгийг би хөндлөнгийн өөрсдийнх нь дуудсан намайг шалгах гэж ирсэн комиссынхонд хэлсэн. менежерийг аваад ир гэдэг зүйлийг бол авчирч та батлуулаач гэдэг зүйлийг бол тэр комиссын гишүүдээс бол Сувдаа мэргэжилтэн бол хэлээд гарсан тэгтэл дэргэд нь надад юу гэж хэлсэн гэхээр за би танд сэдвийг чинь авчирч өгье гэхдээ та канондохгүй шүү. Та яах ёстой вэ гэхээр яг тэр 91 хүүхдийн материал дээр нэг бүрчлэн та гарын үсгээ зурж тамгаа дарна шүү гэж надад тийм тулган шалгалт хийгээд байгаа шүү дээ. Миний одоо удирдлага доор ажиллаж байгаа улсын шалгалтын нарийн бичгийн дарга маань уг нь энэ хүмүүс яах ёстой вэ гэхээр надад тэгж тулган шаардахгүйгээр яаж шалгалтаа цаг хугацаанд нь аваад сурагчдын хүүхдүүдийн эрхийг хамгаалах вэ яаж энэ шалгалтаар доголдолгүй явуулах вэ гээд гүйх байтал доголдуулах гээд надаас тийм тулган шаардсан юм хийгээд байгаа байхгүй юу. Ямар ч эрүүл ухаантай хүн бол энийг яах вэ гэхээр цаг хугацаа байгаа учраас мөн л нөгөө а, б хувилбар дээрээ гарын үсгээ зураад тамгаа дараад би яах нь вэ одоо цаас ч одоо дүүрч бүтэн сайн өдөр олшруулж цаг хугацааг би хэмнэх ёстой байсан амжихгүй шүү дээ гээд орилоод байгаа байхгүй юу. Тэгэхэд нөгөө гишүүд маань амжина *******ш аа бид нар 4,5 принтер байрлуулчихсан. Хэсэг хэсгээр нь аваад гялс гялс канондоод үдээд үдээд тавьчихъя гээд нөгөө гишүүд нь өөрсдөө аягүй гоё ажлаа хуваарилчихсан маш хурдан хугацаанд болгоно бүтнэ хэдүүлээ*******ын улсын шалгалтынхаа үйл ажиллагааг л хэвийн сайхан 2 долоо хоногт хэвийн сайхан явуулчихъя гээд гишүүд маань *******ш нар маань мэргэжлийн *******ш нар маань тэгж хандаад байхад удирдлага нь үгүй гээд нөгөө *******шийгаа эргээд хэл амаар доромжлоод чи амжихгүй гээд байхад канондоно гээд байх юм гээд ингээд цаашаа ёс зүйн одоо асуудал үүсгээд маргалдаан бий болгоод явсан боловч манай *******ш нар бол ёс зүйтэйгээр тэрнийг авах гээхийн ухаанаар хүлээж аваад шалгалтаа явуулах талаас цэг тавьж дуусгасан. Шалгалтын хувьд бол ийм асуудал байна. Сая *******ш хүсэлт дээрээ эрүүл мэндийн шалтгаантай, ажлын байрны дарамт гэсэн асуудлыг мөн биччихсэн байгаа л даа. Тухайн үед надад эрүүл мэндийн одоо шалтгаанаар өвдсөн нотлох баримтыг өнөөдрийг хүртэл акт болгож өгсөн бичиг баримт бол байхгүй. Үнэхээр эрүүл мэндийн шалтгаантай гээд бичиг баримтаа 06 сарын 03-нд 8 цаг 30 минутад хүлээлгэж өгөхдөө хамт өгөх ёстой байсан байхгэж би үзэж байна. Улсын шалгалт, анги дэвших шалгалтын хувьд ерөнхийд нь хэлэхэд ийм байна. Хоёрт нь журналын асуудал яригдсан. Журнал гэдэг бол манай яаманд ерөнхий архив бичиг хэргийн хуулийн хүрээнд албан ёсны бичиг баримт учраас байнгын хадгалалтаа буюу 70 жил хадгалах ийм албан ёсны бичиг баримт юм. Энэ албан ёсны бичиг баримтыг бидэнд 1 удаа л олгодог. Бидэнд нэг удаа олгодог энэ бичиг баримтыг 11 жил *******а, дунд, ахлах ангийн ажлыг гүйцэтгэж байсан. Энэ хугацаандаа 31,32 *******шийг удирдаж байсан. Удирдаж байхад яамнаасаа цагтаа ирдэггүй журнал байдаг. 10 сард юм уу 11 сард юм уу заримдаа бүр 8 сар юм уу 9сард ч ирчихсэн байдаг. Ингэж хийж байх явцад бол манай *******ш нар нэг их алдаа гаргадаггүй. Харин ч хугацаандаа тухайн архивдаа яс бүртгүүлээд хүлээлгэж өгдөг. Намайг менежер байх хугацаанд манай *******ш нар хугацаандаа л юмнуудыг өгдөг. Номын санч маань ч үүнийг гэрчилнэ. Яагаад гэхээр номын санч маань тухайн үед бичиг хэргийн ажлыг хамт хийдэг байсан учраас ээлжийн амралт нь болох гээд байдаг дунд ахлах ангийн менежер архив бичиг хэрэгт юу юу өгдөг өгөх вэ гэсэн нөгөө жагсаалт байдаг жагсаалтынхаа дагуу надад өг гэж архивч маань нэхсэн. Хугацаанд нь юмнуудаа өгөхдөө би журналуудаа өгөөд явдаг. Тэгэхээр манай *******ш нар дунд ахлах ангийн *******ш нар бол журналуудаа хийж хэвшчихсэн ийм *******ш нар байгаа юм. Журналын хувьд бол *******ш ямар ч хамааралгүй хүмүүсийг дурдаад байна. Өөрийнхөө хувийн үзэл бодлоор дүгнээд байх шиг байна. Би бол Ганчимэг *******ш өөр хэн хэн гээд байлаа. Тэр *******ш нарыг журналаа цагтаа өгдөг үү гээд байгааг нь би тэр хавар бол мэдээгүй. Би өөр *******ш нарыг яриад байга. Тэгээд би одоогоос бол *******шийг бас үнэлдэг юм уг нь шударга хариуцлагатай, менежерийг үнэлдэг л дээ. Сая шүүхийн өмнө худал үгийг 2,3 удаа хэлж гүтгэлээ л дээ. Журналыг буруу биччихлээ. Алдаатай биччихлээ гэдгийг бол д би хэлсэн гээд. Би 2024 оны хавар одоо хүлээлгэж өгөх журналын асуудлыг л яриад байгаа юм л даа. Үүн дээр Буянарвижих *******ш Ариунаа гэсэн 2 *******ш журналаа буруу бичээд дахин журнал аваад бичээд сууж байхад нь миний бие ангиудаар явж байхдаа мэдсэн юм. Надад менежер ч хэлээгүй. Тухайн 2 *******ш маань ч хэлээгүй байсан. Нэг журнал тавьчихсан. Ахиад журнал тавьчихсан бичээд сууж байхаар нь та хэд маань юу хийгээд суугаад байна вэ яагаад одоо энэ журнал 2 журнал болчихсон сууж байна вэ гэсэн хоёр *******ш маань шударга шулуухан л хэлж байна лээ. Багш аа алдчихсан юм. Тэгээд дахиж менежерээс журнал аваад бичиж байна. Гэтэл Ариунаа, Буянявчих гэсэн хоёр *******шийг бол би ер нь бол огт танихгүй. 2024 оны намар манай сургуульд сонгон шалгаруулалтаар шалгалт өгөөд орсон нэг нь Улаанбаатар хотоос ирсэн иргэний ёс зүйн *******ш сэтгэл зүйч хүн нөгөөдөх нь Говь-Алтай аймгаас ирсэн дуу хөгжмийн *******ш хүмүүс байгаа. Тэгээд нөгөө журнал дээр алдаа гаргасанд өөрийнх нь таньж мэдэх хүмүүс алдаа гаргасанд гэсэн юм *******ш хэлээд байх юм. Би энэ хоёр хүнийг танихгүй. Жилийн туршид мэдээж ямар *******ш болж байна хэн бэ гэдгийг бол таньж мэдсэн болохоос биш огт одоо тийм мэддэг барьдаг хүн маань байгаад найз нөхөд байгаад байгаа зүйл бол байхгүй ингээд Буян-Арвижих *******ш Ариунаа *******ш хоёрыг л одоо би журналаа буруу бичээд хамгийн гол нь удирдлагаасаа зөвшөөрөл авалгүйгээр хуурамч бичиг баримт үйлдүүлж байгаад нь би менежерийг удаа дараа зүтгэх зүйлийг хэлж байгаа. 2019-2020 онд өөр байсан. Миний өмнөх Сарангэрэл гэж байсан. Би 2020 оны 07 дугаар сард үүрэг гүйцэтгэгчээр томилогдсон юм. Тэгээд ковидтой холбоотойгоор 2021 онд Төрийн албаны зөвлөлийн шалгалтаа өгөөд жинхлэгдсэн. Албан ёсны шалгалтаа өгч одоо жинхлэгдсэн байгаа. Ингээд 2020 онд би ажлаа үүрэг гүйцэтгэгчээр аваад намар нь 08 сард ажлаа аваад байж байтал 09 сараас эхлээд л 12 сар хүртэл үргэлжилсэн журнал бичилт явагдсан *******ш нар. Дунд ангийн *******ш нар би өөрөө тухайн тэр 2019-2020 оных нь үед бол *******а ангийн менежер байгаад манай *******а ангийн *******ш нарт ийм асуудал гараагүй. Яагаад гэхээр би хээ үүргийг өөрөө чиг үүргийг 100 хувь биелүүлж чадсан учраас *******ш нартаа би ачаалал өгөөгүй. Манай *******а ангийн *******ш нар маань бол дахин журнал бичих шаардлага гараагүй. Харин дунд ахлах ангийг Навсайхан менежер бол хариуцаж байхдаа дунд ахлах ангийн *******ш нар ер нь бол журналыг буруу биччихсэн. Дахин бичиж байна. Бид нарт зөвлөмж чиглэлээ буруу өглөө. Бид та зөвлөмж чиглэлээ буруу өгөөд байна гэдгийг хэлээд байхад миний зөв гээд бичүүлсэн тэгээд тэр бичүүлсэн зөв гээд байгаа зөвлөмжийнх нь дагуу бид нар бичсэн чинь дахин бид нарт ажил гаргалаа гээд бухимдалтай бүүр 12 сар хүртэл үргэлжлэн бичсэн. Тэгэхдээ бол одоо би хэчнээн хүн буруу бичсэнийг сайн мэдэхгүй шүү дээ. Тэр чинь хаврын ажил байсан учраас дөнгөж нөгөө үүрэг гүйцэтгэлтэй 7 сард ажлаа авсан байхад 8 сард бид нар *******а хурал зохион байгуулагддаг. Боловсролын газар тухайн үед бүс бүсээр нь *******а хурал зохион байгуулахад манайх одоо Саймгийн хэрх тосгон дээр Мандал бүсийнхэн очиж сургалтдаа сууж *******а хуралдаа ороход Алтантуяа албаны дарга надтай уулзаад танай менежер нэг зүйл яриад байх юм. Багш нар нь баахан журналаа буруу бичсэн. Намайг дахин журнал бичүүлэхэд дахин журнал авах шаардлагатай байна гэсэн асуудлыг надад тавиад байна. Ингэж болж байгаа юм уу гэдэг зүйлийг бол хэлэхэд би нарийн сайн мэдэхгүй байна *******ш аа гэдгийг хэлсэн. Одоо тэгэхээр тухайн үед бол надад хэлэлгүйгээр шууд дээд байгууллага болох Алтантуяа менежерт албаны даргад хандсан ийм тохиолдол гарч байсан. Дахиад 2022 онд 2020 оноос хойш 2022 онд бол зөвлөн туслах *******ийнхан манай газрын Жаргалсайхан даргатай хамт олон ирээд бид нарт арга зүйн зөвлөгөө дутагдалтай болон асуудалтай тулгамдсан асуудлууд дээр зөвлөгөө зөвлөмж өгөхөд нөгөө л журнал маань дахин давтагдсан. Үүнийг би нотлох баримтад бол оруулчихсан байгаа. Багш нар нь журналаа цаг тухайд нь бичдэггүй. Цаг тухайд нь хянадаггүй гэсэн одоо дүгнэлтүүд мэргэжилтэн болгон дээр гарсан. Тэгээд бид нарын үйл ажиллагааны цаашид анхаарах зүйл гэдэг дээр хүртэл *******ш нараа журналаа цаг тухайд нь бичүүлж сургах, цаг тухайд нь хянаж сургах гэсэн асуудал гарсан. Надад бол 2020-2024 оны бол нотлох баримтууд байгаа. Гэхдээ энэ өнөөдрийн үйл ажиллагаанд хамааралгүй учраас би зөвхөн 2024 оны Буян-Арвижих *******ш болон Ариунаа *******шийн материалыг нотлох баримт дээр нэмж оруулсан. Журнал дээр нэмж хэлэхэд 2023 онд манай Есөн-Эрдэнэ гээд *******ш байдаг байсан. Иргэний ёс зүйн *******ш нөгөө журналаа цаг тухайд нь бичдэггүй журналаа цаг тухайд нь хянадаггүй гэсэн энэ хоёр хүний өөрсдийнх нь асуудлаас болж Австрали улс руу гэр бүлээрээ явах виз нь гарчхаад 5 хоногийн хугацаанд явах шаардлага нь одоо гараад байдаг. Гэтэл журналаа буруу биччихсэн. Тэгээд журнал дээрээ үнэлгээний ******* дээрээ бүх зүйл нь буруу. Яагаад хавар 2 сар тэгж тийм асуудал гарсан юм бэ гэхээр би Элбэгбаяр гээд манай газрын мэргэжилтэнтэй манайх дээр ажиллаж байхад нь ангиудаар явж байтал Есөн-Эрдэнэ *******ш дээр бид хоёр орж таарч байсан юм. Тэгтэл хувийнхаа журнал дээр биччихсэн. Албан ёсны журнал дээр бичилт хийгээгүй байж байсан. Ингээд Элбэгбаяр мэргэжилтэн тухайн үед танайх яагаад журналууд ирчхээд байхад чинь энэ журналууд дээрээ *******ш нар чинь хөдлөхгүй байгаа юм бэ энэ дээрээ шаардлага тавьж ажиллаарай гэсэн. Ингээд шаардлага тавиад тухайн үед бол одоо Есөн-Эрдэнэ *******шид хэлээд миний бие хэлсэн. Та журналыг цаг тухайд нь хийгээч гээд тэгээд яг цаг тулаад ирсэн чинь нөгөө журнал маань яасан бэ гэхээр хачин аймаар бүүр урагдаж ноорсон журналаа дахин хуулж бичиж байгаад алдаа гаргаад яг явах болгох гээд байдаг виз нь гарах болоод байдаг нүдэндээ нулимстай над дээр орж ирээд *******ш аа одоо би энэ журналын асуудлыг яах ёстой юм бэ би дахин бичих надад зав гарахгүй байна. Зай завсар гарахгүй байна. Би бэлтгэлээ базаамаар байна гээд тэгээд би газар луу мэдэгдэж би чинь дээрээ удирдлагатай. Боловсролын газрынхаа удирдлагад мэдэгдэж зөвшөөрөл авч байж тэр хүний асуудлыг бас шийдсэн. Яг энэ шигээ л менежерийг удирдлагадаа заавал танилцуулж зөвшөөрөл авах байсан гэдэг зүйлийг л би хэлээд байгаа юм. Журнал цаг тухайдаа ирдэггүй нь захирлаас шалтгаалдаггүй. Журналыг яам өөрөө газарт хуваарилж өгдөг. 12 сард ирсэн журналыг *******ш нар 1 сарын уртын хугацааны нэгдүгээр улирлын 45 хоногийн сурагчдын амралтаар манай Сэлэнгэ аймагт тэр чигээрээ бичиж дуусга гэсэн чиглэл өгсөнтэй холбоотой бүх *******ш нар бичээд дуусчихсан. Энэ журналын зөрчил 06 сарын 18-нд илэрсэн зөрчил. Тэгэхээр энэ хооронд журналаа өмнөх 3 сарынхаа бичиж чадаагүй хугацаанууд дээр *******ш нарт газраас нь өөрсдөд нь хангалттай хугацаа тавьчихсан байгаа учраас тэрийг сурагчдын амралтаараа бичиж дуусгаад ахиад үргэлжлүүлэн дараагийн гурав, дөрөвдүгээр улирлынхаа хичээлийг бичих бүрэн боломж гарчихсан байсан цаг хугацаа шүү гэдгийг бас тодотгож хэлье. Дараагийн нэг зүйл нь тайлан. Тайланг ч гэсэн би өмнөх жилүүд юм яриагүй. Би 2024 оны 05 сарын 31-нд авах тайлан. Энийг бол би *******ш нарынхаа зөвлөлийн хурал дээр ч гэсэн Сэлэнгэ аймгийн Засаг даргын тамгын газар болон манай******* *******ын засаг даргын тамгын газраас албан ёсны бичиг ирсэн. Тэр бичгийг үндэслэн би тушаал шийдвэрээ гаргаад 05 сарын 31-нд бид тайлангаа 31-ний дотор өгнө үү гэдэг зүйлийг бол хэлсэн байгаа. Тушаалаа баталгаажуулаад тухайн Засаг даргын тамгын газар 06 сарын 02-нд тайлангаа хүлээж одоо авна. 2-ноос 15-ны хооронд. Ингээд 2-нд авах тайлан маань болохоор одоо яг үндсэн үйл ажиллагаа зохион байгуулж явдаг нийгмийн ажилтан менежер бид нарын тайлангаас гарах олон засгийн газрын алсын хараа 2050 гэсэн одоо ийм үндэсний хөтөлбөрүүдийн тайлангуудаа өгөх шаардлагатай байсан учраас бид бол 05 сарын 31-ндээ авсан. 05 сарын 31-нд авах байсан тайлан маань миний тушаал дээр тавигдсан шаардлагыг нь биелүүлээгүй. Хувь чатаар******* албан ёсны фэйсбүүк хаяг гэж бид нар одоо үзээд байгаа боловч******* чат хаяг дээр 23 цаг 33 минутад өгсөн байсан. Цаасаар бол өгөөгүй. Цаасаар бид нар 05 сарын 31-ндээ файлаар болон цаасаар авна гэсэн байгаа. Цаасаар бол өгөөгүй. Цаасаар 06 сарын 02-нд өгсөн. Цаад газар луугаа тайлангаа өгөх тэр цаг хугацаанд одоо оруулж ирж өгсөн ийм зүйл байгаа. Тэгэхээр тайланг хугацаандаа өгөөгүй гэж хэлээд байгаа юм. Сургалтын чанарын асуудал манай дээр олон хөндлөнгийн байгууллагууд шалгалт авдаг. Тэгээд бид хэд ерөөсөө улс даяараа байгууллагын болон *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээгээрээ үнэлэгддэг. Энүүгээрээ бид эрэмбэлэгдсэн. Улс даяараа нэгээс дөрөвдүгээр индекст орсон сургуулиудад болон *******ш нарт урамшуулал олгодог болсон. Бид анхныхаа одоо гүйцэтгэлийн шалгалт дээр дөрөвдүгээр индекс дээр ороод урамшуулал юмаа авсан. Дараагийнх нь 2023 онд авсан. Түүний дараагийнх 2024 гээд ингээд авсан тэгтэл сая менежер хэлж байна л даа. Сургалтын хөтөлбөрийн хэрэгжилт гэдэг дээр ахичихсан байгаа гэж хэлээд байна л даа. Сая ерөнхий үнэлгээг хөтөлбөрийн хэрэгжилт гэдэг дээр бол ерөөсөө 4 зүйл *******тдаг юм. Сургалтын төлөвлөлт, бичгийн шалгалт, хэрэглэгдэхүүний ашиглалт, материал гэсэн 4 зүйл орж ирж байж түүний нийлбэр нь манай хөтөлбөрийн хэрэгжилт дээр гарч ирж байгаа юм. Сургалтын менежерүүдийн үндсэн үзүүлэлт нь юу вэ гэхээр бичгийн шалгалт гэсэн ******* байдаг. Энэ бичгийн шалгалт гэсэн ******* дээр манайх 01 сарын 2-нд газраас удирдах ажилтны зөвлөгөөнийг зохион байгуулсан юм. Удирдах ажилтны зөвлөгөөн зохион байгуулахад албан ёсоор хаяг дээр болон менежерүүдэд энийг бол танилцуулсан. Би бас *******ш нарынхаа хурал дээр энийг дахин бас танилцуулж бид нар ийм түвшинд байна гэдгээ харуулсан байгаа. Мөн менежерүүдэд өгсөн. Үүнийгээ мөн Наранцэцэг менежер маань газрын эрүүл мэндийн хариуцсан мэргэжилтэн бас хүрч ирээд бид нарт байгууллагын менежментийн юугаар бол энийг харж харуулж танилцуулсан байгаа. Тэгээд энэ дээр бол яах вэ гэхээр манайх бичгийн шалгалтаараа 35 сургуулиасаа 33-т жагссан үзүүлэлттэй 35 сургуулиас 34 жагссан. Энэ орон нутгийн дундаж 49,8 хувь байх байтал*******ын сургууль 43,3 хувьтай шалгагдаж буурсан үзүүлэлтүүд бид нарт гарч ирчхээд байгааг манай газар харьцуулаад бид нарт танилцуулсан байгаа юм л даа. Элсэлтийн ерөнхий шалгалт бичгийн шалгалт оношлох үнэлгээний шалгалт гээд ингээд гаргачихсан. Энийг би яах вэ нотлох баримтад бол оруулаагүй. Яагаад гэхээр манай газарт тэртээ тэргүй байгаа менежерүүд өөрсдөө мэдэж байгаа учраас үүнийг ерөнхийдөө бол зүгээр тайлбарлаад өгөхөөр энэ дээр бол манайх бол буурчихсан. Тэгээд элсэлтийн ерөнхий шалгалт буураад бүр -18 хувьтай дүгнэгдэж байгаа. 2024 оныхыг албан ёсоор бид нарт өгөөгүй байгаа нь бол юу вэ гэхээр нөгөө буурчихсан үзүүлэлттэй учраас хүсэлт явуулахаар өгнө гэсэн. Манайх нийтдээ гүйцэтгэлийн үнэлгээгээр бол хоёр жил дараалан нөгөө түвшиндээ хүрээгүй 5-р индексээр ороод урамшууллаа аваагүй. Үүн дотор *******ш сая бас хэлж байна л даа. Багш хөгжлийг намайг одоо хариуцуулж өгсөн менежерт болохоор үнэлгээ хариуцсан менежер гээд би энэ дээр тушаал гаргалгүйгээр ерөнхийдөө аман чиглэл үүргийг өгөөд ажил үүргийн чиглэлийг нь л гаргаж өгсөн юм. Гэтэл *******ш хөгжлөө хариуцаад байсан үзүүлэлт буурсан манайх *******шийн гүйцэтгэлийн чанарын үнэлгээгээр улсын хөндлөнгийн үнэлгээнд эхлээд арван гурван *******ш дүгнэгдэж байсан. Үүнээс одоо дунд ангийн *******ш нар маань 9 байсан. Дараа нь 6 болж буурсан. Энэ хичээлийн жилд болохоор 3 болж буурсан. Тэгээд энэ хичээлийн жилийнх нь бууралт нь яг өөрийнх нь хариуцсан нийгмийн заах аргын нэгдлийн *******ш нараас нэг ч *******ш тэнцээгүй. Байгалийн *******ш нараас бол Батчимэг гэж *******ш маань тэнцсэн. Гантулга *******ш тэнцсэн. Бага ангиас Оюунхалтмаа гэсэн *******ш нар бол тэнцсэн байгаа. Тэгэхээр эндээс бол *******шийн хариуцсан үйл ажиллагаа маань үр дүн нь буурсан ийм үзүүлэлт гарч ирээд байгааг хөндлөнгийн улсын шалгалтаар батлагдаад байгаа юм гэдэг зүйлийг би хэлэх гэсэн юм. Дотоод бол хөндлөнгийн түвшин тогтоох шалгалт анги дэвших бол одоо ерөнхийдөө бол цаанаасаа сэдэв бүлэг өгөөд *******ш нар нь боловсруулаад авдаг. Энэ шалгалтын анги дэвших шалгалт ярьж байгаатай холбогдуулан нэг зүйлийг хэлэх гээд байгаа юм. Нөхөр Мөнгөнчимэг хүүхдийнхээ дүнг зассан гээд би болсноороо миний хүүхэд өнөөдөр энэ сургуульд сурах боломж гарахгүй хянагдаж мөрдөгдөж байгаад би бас сэтгэл одоо зовниж байна л даа. Ямар учиртай вэ гэхээр одоо сая тэгж байна. гэдэг хүнийг ерөөсөө буруутай гэж хэлээгүй. менежер өөрийгөө намайг бол яаж шалгуулснаа хэлээд байна. Өргөдөл гомдлын хуулиараа бол тухайн өргөдөл гомдол гаргагч хэнд гаргасан юм. Тэр тухайн одоо асуудал дээр л асуудал яригдах болохоос биш өргөдөл гаргаж байгаа тухайн хүнийг тэд нар шалгахгүй. Тэр хүний талаар юу гэдэг юм янз бүрийн дутагдалтай болон сайшаалтай талыг нь дүгнэх бол боломж байхгүй шүү дээ. Тэгэхэд энийг яагаад энд яриад байна вэ гэдэг асуудал байна. Энд хүүхдийнхээ дүнг зассан гэдэг асуудал намайг захиалга өгсөн гэдэг байдлаар гүжирдээд байх юм. Гүтгээд байх юм. Энэ үед менежер өөрөө улсын шалгалтын комиссын дарга байсан. Би улсын шалгалтын комисст ямар ч нөлөө хамаарал байхгүй. Тэр шалгуулаад ирээд байгаа бичгүүд дээр яасан бэ гэхээр та бүхэн танилцсан байх. Захирал мөнгөнчимэгт арга хэмжээ ав гэсэн зүйл биш. Харин тухайн улсын шалгалтыг зохион байгуулж байгаа комисс, комиссын гишүүдэд болон *******ш нарт дахин ийм алдаа гаргахгүй байх талаар зөвлөх гэсэн тийм үг үсэгтэй нэг бичиг ирж байсан. Тэр зөвлөгөөнийх нь дагуу би хяналт тавиулж үзсэн. Гэтэл нөхрийнх нь одоо ангид миний охин байж байгаад 1******* анги 2020 онд төгссөн юм. Тухайн анги бол тэр чигээрээ *******ш нар дүнгүүдийг тодорхой хэмжээнд нөгөө амьдрал баян. Амьдрал одоо өрнөж яваа шүү дээ гээд менежер хэлээд байна л даа. Мэргэжлийн *******ш нар маань яах вэ одоо хүүхдийн ирээдүй энэ маань одоо юу гэдэг юм арван тав байвал нэг хоёр гурван үг зөв бичсэн байвал нэг арван долоо ч юм уу ингээд л тавьсан асуудлууд бол байсан. Түүн дотор мөн нөхөр Мөнгөнчимэгийн охин л гээд байгаа болохоос биш өөрийнх нь одоо нөхрийнх нь төрсөн ахынх нь хоёр хүүхэд бас дүн нь нэмэгдчихсэн зөрчил илэрсэн. Мөн төрсөн эгч Цоморлогсайхан нь манай сургуульд физикийн *******ш хийдэг. Тэр *******ш мөн бас өөрийнхөө хичээл орж шалгалт өгсөн ангиудынхаа дүүргүүдийг бас нэмчихсэн ийм асуудлууд байсан. Одоо тэгэхээр би тэр болгонд захиалга өгөөд л дүн нэмүүлээд байсан гэсэн үг үү, би одоо тэр асуудал дээр гайхаад л байгаа юм л даа. Үнэхээр миний хүүхэд *******ш нар яаж сурч байсан. Ямар сурч байсныг мэднэ. Тэгэхээр би энэ асуудал дээр дахин холбогдолгүй учраас нэг их ярих шаардлагагүй гэж үзэж байна. Тийм учраас би өөрийнхөө гаргасан тушаалыг үндэслэлтэй гэж үзэж байна...гэжээ.

Гэрч шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: Тушаалын сар өдрийг сайн санахгүй байна. Би өнгөрсөн жил байгалийн ухаан хариуцсан менежерээр ажиллаж байсан учраас анги дэвших болон сургууль төгсөх шалгалтын нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан... : Өмнө нь *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээний сургуульд үнэлгээ хариуцсан менежер шалгалтуудын дүн үнэлгээг хариуцна гэдэг журам байсан. менежер татгалзсан учраас би бүх шалгалтуудаа авч ажилласан...Тэрийг би мэдэхгүй байна. Ямар ч байсан яаманд гарсан журам дээр шалгалтын комиссыг зохион байгуулж менежерүүд хариуцна гэсэн өгүүлбэрүүд байсан... Тэр талаар мэдэхгүй байна... Шалгалтын комисс менежерээс шалтгаалж ажиллаж чадаагүй. Хүндрэл үүссэн нөхцөл байдал үүсээгүй...Оролцоно гэж хэлсэн боловч оролцуулаагүй.... 29-нд шалгалтын комисс заралдагдсаныг мэдсэн. Бид нар менежер хариуцах юм байна. Бусад гишүүд үүрэг үүгийнхээ дагуу хариуцна гэсэн. 30-нд манай эрдмийн баярын үйл ажиллагаа болсон. Үйл ажиллагаатай байсан учир шалгалтын зүйл ярих боломжгүй өдөр таарсан. 31-ний өдөр 5 дахь өдөр таарсан. Гэтэл 06 дугаар сарын 01 хагассайн өдөр таарсан. Гэтэл яам дээр гарсан зохион байгуулах журам дээр өмнөх өдрийн 16 цагт материалын нууцлалыг хангаж баталгаажуулах ёстой гэсэн журам байсан. Тгээл нэгэнт би шалгалтын нарийн бичиг учраас *******ш нараа цуглуулсан. 03-нд анги дэвших шалгалтаа эхэлсэн. Тэр өдөр холбогдох *******ш нар маань ажиллаад 16 цагаас өмнө шалгалтын материлыг баталгаажуудах ёстой. Бид нарт хэдийгээр амралтын өдөр байсан ч ажилласан. Комиссын гишүүнийг яриулсан боловч би Улаанбаатар хотод явж байна. Очих боломжгүй гэсэн. Тэр өдөр би шалгалтын комиссоо хуралдуулаад шалгалтын материал боловсруулъя гээд хуралдсан. Хэдий амралтын өдөр ажилтай явж байгаа ч гэсэн хэдүүлээ шалгалтын материалуудаа хувилаад битүүмжилье гэсэн. 1 гишүүн татгалзаж 9 гишүүн зөвшөөрсөн ураас хэвлээд дугтуйлаад хадгалсан.... 30 минутын өмнө биш л дээ. Цаг 30 минутын өмнө гэж ойлгож болно. Бид нар шалгалт эхлэхээс 3 цагийн өмнө ирсэн.... Хугацаатай үүрэг даалгавар бол бид нар 17 цагаас өмнө гэвэл ихэвчлэн нарийн бичиг рүү файлаар илгээдэг. Миний дүгнэж байгаа асуудлаар менежер яг цагт нь яг хийх ёстой статусаар хийдэг. Би бол тэгж дүгнэдэг.... Миний мэдэж байгаагаар хоцроосон зүйл байна гэж би бол хэлж мэдэхгүй байна. Гэхдээ би тайланг хүлээж авах эрх бүхий хүн би биш. Ижилхэн албан тушаалаар ажиллаж байгаа учраас хяналт тавих бол гэсэн үг.....Би бол нийслэлд олон жил ажилласан. Монголын мөн хамгийн анхны цахим цахим журналтай сургуулиудад ажиллаж байсан учраас ирээд манайх ирсэн чинь цаасан журналтай байсан. Цаасан журналыг би Сэлэнгэ аймгийн газар луу очиж би өөрийн биеэр авч ирэхэд журнал маань хуучин оны журнал нэгдүгээрт байсан. Журналыг *******шаар хариуцуулах, хийлгэх тэр үйл ажиллагааг бол менежер хариуцдаг....Журналыг ер нь бол цаасан журнал маань зарим *******ш нарт хүрэлцдэггүй хуудас хүрэлцэхгүй байх, олон цагийн хичээлтэй *******ш нарт хүрэлцэхгүй байх ийм тохиолдолд бид нар ярилцаад менежерт ярилцаад хоёр журнал өгдөг. Журналыг алдаатай биччихсэн тохиолдолд бол би яг журнал дээр хэрвээ *******ш ийм алдаа гаргачихвал захирлаасаа асуугаад зөвшөөрөл аваад засуулах гэдэг асуудлыг би 10 жил менежер хийж байсан хүний хувьд бол тийм яг ямар үг бичигтэй журам байдаг вэ гэдгийг би мэдэхгүй байна. Гэхдээ л ямар ч байсан журналыг зөв бичих хариуцлага өгөх бол х байдаг. Тэгэхдээ мэдээжийн хэрэг 70 жил ашиглахдаа цаасан материалыг бид нар заавал засвал зөв болгож бичүүлэх үүрэгтэй.... Байхгүй. Сургалтын чанарын үйл ажиллагаа гэдэг болбол зөвхөн удирдах ажилтны үйл ажиллагаа биш. Хоёрдугаарт гэх юм бол нийт удирдах ажилтан энийг бол удирдлагаар хангах үүрэгтэй байдаг болов уу гэж би боддог. Гуравдугаарт чанарыг сайжруулна гэдэг бол *******ш нарын үйл ажиллагаатай холбоотой. Зөвхөн хариуцсан үйл ажиллагаа чиглүүлэг байхаас гадна бүх байгууллагын л хариуцлагатай ажил нь. Би бол тэгж үздэг....Багш нарын зөвлөгөөний хурлаар дотоод журмыг баталдаг. Би уучлаарай би чинь 2023 оны 01 сарын 23-нд ирээд сая 2024 оны 08 сарын 31-нд явсан хүн.... Нэгдүгээрт нь захирлын асуудлаас эхлээд явчихъя. Мөнгөнчимэг захирлын хувьд бол энэ хоёрын хувийн асуудлын талаар би бол дүгнэх боломжгүй. Ямар хувийн асуудал гэдгийг би мэдэхгүй. Мэддэг ч гэж би боддоггүй. Ажил үүргийнхээ хуваарийн хувьд бол миний ойлгосноор бол би яагаад явсан юм бэ. Энэ хүнийг маш их гадуурхалтай ажиллаж байсан. Би бол тэгж ажиглаж харсан. Өнөөдөр чинь *******ш *******шийгаа гадуурхах хүнийг сэтгэл зүйн байдлыг тавгүй болгох ажиллах нөхцөлөөр ажиллах сэтгэл зүйн таатай уур амьсгалыг бий болгодоггүй. Удирдлагаа удирдлагын хангаж чаддаггүй л надад санагдаж байсан. хувьд бол би хувь хүнийхээ хувьд хэлж байсан л даа. Өрөөнд сууж байгаа юм чинь. Чи ямар их ийм хавчлага дарамт доор яасан удаан жил энэ ажлыг хийчхэв. Нэгдүгээрт, хоёрдугаарт миний ойлгосон би маш олон менежерүүдтэй хамтарч ажилласан. 10 жил хийсэн учраас 3 байгууллагаар дамжиж би менежер хийсэн. Энэ тохиолдолд бол би ыг маш хариуцлагатай шударга ажилдаа үнэнч сайн ажилладаг менежер байна гэж би хамт олныхоо сүүлийн хурал дээр ч гэсэн энэ үгийг хэлсэн. Тэгж би бол дүгнэж байсан. Миний хувьд болбол ажлыг ихэвчлэн үнэлгээ статистикаар явж байсан хүн. Тэр талаараа харахад яах вэ компьютер дээр ажиллах систем дээр ажиллах юм. Би угаасаа мэдээлэл зүйн *******ш мэргэжилтэй хүн учраас тэр тал дээрээ их юм хийдэг байсан байж магадгүй боловч л адилхан л яг л хийж байсан....Энэ асуудал нэхэмжлэгч хариуцагч хоёрын асуудал болохоос миний асуулт биш байна шүү дээ. Миний холбоотой надаас а ёстой биш байх гэж би бодож байна шүү дээ..... Тэр өдөр би байгаагүй. Гэхдээ шалгалтын өмнөх өдөр би бүх асуудлыг ямар ч асуудалгүй бэлдэж орхисон байсан....Нэгдүгээрт би тэр хариуцлага авсныг сахилгын хариуцлагыг мэдэхгүй байна. Хоёрдугаарт гэвэл энэ ы асуудал байдал яагаад гийн асуудлыг яриад байгаа юм бэ гэдэг асуудлыг л би тавина шүү. Намайг комиссын даргаар ерөөсөө огт томилоогүй. Би нарийн бичгийн дарга хийгээд л нарийн бичгээрээ нарийн бичгийн дарга гэдгээрээ л шалгалтынхаа үйл ажиллагааг дуусгасан.... 24-ний өдөр чинь би түргэнээр эмнэлэгт байсан шиг санагдаад байх юм. Наад тушаалыг чинь би сонсоогүй.... Наадах чинь улсын шалгалт нь. Анги дэвших шалгалт биш.... Анги дэвших шалгалт маань 06 сарын 13-ны өдөр эхэлж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр 06 сарын 02 маань бүтэн сайн өдөр байгаа. Энэ улсын шалгалтын материал бол яах аргагүй 16 цагаас 17 цагийн хооронд миний мэйл хаягаар ирж байсан. Тэрийг бол мэдэгдээд хувиллаа гээд л хувилна. Тэрнээс энэ чинь 06 сарын 03-ны шалгалт чинь анги дэвших шалгалт байсан. Манайх сургууль дээрээ өөрснөө материалаа боловсруулах.... Яг тэр өдөр. Комисст орсон хүмүүс чинь дуудаад л захирлын өрөөнд бүгдээрээ суугаад л шалгалтын комисс орж байна шүү дээ.... Наад шинэ журам байгаа биз. 16 цагаас гэчихсэн. Тэгэхээр энэ маань бид нарт амралтын өдөр таарахад үнэлгээний байгууллагаас зохион байгуулсан улсын шалгалт болон анги дэвших шалгалтын үнэлгээний сургалтад би цахимаар суусан юм. Бүүр бүтэн өдөр суугаад. Тэрэн дээр болохоороо бид нар амралтын өдөр таарч байгаа. 06 сарын 03-нд эхлэх гээд байна гээд тэгэхэд бол амралтын өдрөө манай *******ш нар ажиллаж байж бол болох боломжтой байдаг юм. Тэгээд жилласан. Бид нар ч гэсэн өөрснөө ажиллаж байсан.... Зөрчил бол байсан....Ирсэн. менежер дуудсан....Би ёстой шууд процессыг жоохон санахгүй байна. Ямар ч байсан орж ирээд шалгалтаа явуулах гэсэн чинь ийм асуудал үүслээ гээд л бид гурав дөрөв хуралдаад тийм удаан суусан юм бараг болоогүй шүү. Шалгалт эхлэх гээд байгаа учраас маш хурдтай явж байсан..... Агуулга нь бол яагаад шалгалт эхлэх гэж байхад шалгалтаа зохион байгуулж чадахгүй ийм байдалд хүрэв. Энэ хоёр хүний хувийн асуудлаас болоод ийм байдалд хүрэв үү. Харилцааны асуудлаас болов уу. Шалгалтаа эхлүүлсэн нь дээр гэдэг зүйлийг л тамгын газрын дарга хэлж байсан....Шалгалт маань эхлэх гээд бид нар маш олон хувь хувилчихсан байгаа шүү дээ. Дор хаяж мянган хувьд бичигдсэн. А, Б варианттай гэдэг чинь тухайн өдрийн хэдэн шалгалт байна тэрний хэмжээгээр хамгийн *******адаа 198 юм уу хэвлэгдэж байсан. Тэр тохиолдолд шалгалт эхлэх гээд тамгалаад зөвхөн нүүр тамгалаад бид нар тэрийг хувилаад буцаагаад үзэхдээ А вариантын эхлэл дээр б вариантын сүүлийг үдсэн байсан тийм асуудал гарсан. Тухайн үед хянагч *******ш маань маш хурдан над руу мэдэгдээд дахиж нэмэлт материалыг оруулж байсан. Би бол тэрийг шалгалтын комисс нарийн бичиг учраас тэрийг хийх үүрэгтэй. Хүүхдэд боломж олгож хүүхдийг боломжгүй байдалд хүргэж болохгүй учраас байсан тийм асуудал гарсан.... Уншаад танилцсан. Анги дэвших шалгалтыг бол тухайн онд сургууль дээр байгуулагдсан шалгалтын комисс хариуцсанаар ажилласан шалгалтын комиссыг захирлын томилгоогоор менежерүүд хариуцна гэж байсан....гэжээ.

Гэрч шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: 2023-2024 оны хичээлийн жилд болбол би *******а ангийн менежер гэсэн албан тушаал дээр бол ажиллаж байсан. Тухайн оны анги дэвших болон улсын шалгалтын комиссыг комиссын тушаалыг бол бид нарт 2024 оны 05 сарын 29-ний өдөр өрөөндөө дуудаж тухайн тушаалыг танилцуулсан. Энэ үеэр менежер *******ш үнэлгээ хариуцсан менежер байгаа учраас миний бие тухайн улсын шалгалт болон анги дэвших шалгалтыг зохион байгуулах боломжгүй гэсэн хүсэлтээ тухайн үед хэлж байсан. Тэгхэд би ажил үүрэгтэй байсан учраас яг хамт захирлын өрөөнд орсон. Тэгээд энэ жилийн анги дэвших улсын шалгалтын комисст би гишүүнээр ажиллаж байсан. Тийм учраас тухайн шалгалтыг зохион байгуулах эхнээс нь дуустал нь тухайн ажил үүргийг гүйцэтгэж оролцсон.... Энэ асуудлаар сүүлийн үед чинь менежментийг сайжруулах жил гэж зарласантай холбоотойгоор хэд хэдэн сургалт семинаруудад хамрагдаж байсан л даа. Тэгэхээр Мандал *******ын бид нар дөрөвдүгээр сургууль дээр ирж удирдлагын *******аараа семинарт сууж байсан. Энэ үеэр тэдний менежерүүд яг юугаараа үүрэг үүргийнхээ хувьд яг саяын таны хэлсэн шиг үнэлгээ хариуцсан менежер *******шийн хөгжил хариуцсан менежер чанарыг хариуцсан менежер гээд юу яадаг юм байна лээ. Үүрэг чиглэлийнх нь дагуу ажил өгдөг юм байна лээ. Тэгэхээр энэ сургалтад бол хоёр руу хоёроос гурван жилийн өмнөх сургалтад бид нар сууж байсан л даа. Тэгэхээр Шинэ Монгол гээд менежментийн арга зүйг бүх улс орон даяар авч хэрэгжүүлж маш амжилттай менежментээ сайжруулж байгаа гэдэг үүднээс Мандалын дөрөвдүгээр сургууль дээр ингэж тэр сургалтыг зохион байгуулж байсан юм. Боловсролын газраас зохион байгуулсан сургалтад хамрагдаж байсан. Өнгөрсөн хичээлийн жил буюу 2023-2024 оны хичээлийн жилд бол манай сургууль яг захирлын өрөөнд 09 сарын эхээр байх ер нь ажил эхлээд их удаагүй байсан даа. Яг хэднийг нь би сайн мэдэхгүй байна. Тэгэхээр яг *******шийн хөгжил хариуцсан менежер бол *******ш байгалийн заах аргын нэгдлийн менежер *******ш бол үнэлгээ хариуцсан менежер буюу эс ай систем үнэлгээтэй холбоотой бүх ажлыг бол хариуцна. Бага ангийн менежер бол *******а боловсролоо хариуцаж ажиллана гэсэн ийм үүрэг чиглэлийг бол өгсөн.... Ер нь болбол сургууль дээр зохион байгуулагдаж байгаа хөндлөнгийн үнэлгээ дотоодын үнэлгээнүүд мөн аймгаас яамнаас явуулж байгаа тэр бүх үнэлгээнүүдийг болбол ер нь үнэлгээний менежер хариуцаж хийнэ л дээ.... Би тэр талаар бол мэдэхгүй байна. Ямар ч байсан зургаан сарын яг хэдэн жил нь яг хэдэн жил юм бол доо сахилгын шийтгэлийн тухай болбол болбол зургаан хэдэнд юм бол доо сахилгын шийтгэлийн тухай болбол зургаан сар нэлээн гарсан хойно болбол сахилгын шийтгэлийн тухай арга хэмжээг нийтийн хурал дээр танилцуулж байсан. Тэрийг бол би сайн санаж байна. 05 сарын 24-нийг бол санахгүй байна....Яг нарийн болбол эрүүл мэндийн хувьд ямар шалтгаантай байсан талаар бол би мэдэхгүй байна. Гэхдээ менежерүүд болбол дандаа байнга ажил үйлчилгээний хувьд дандаа хамтарч ажилладаг шүү дээ бид нар. Тэгэхээр ямар ч байсан болбол ажлаас тухайн үед болбол эмнэлгээр яваад байсныг бол санаж байна.... Тухайн үед би бас л албан тушаалд байсан үе байна л даа. Тэгэхээр холбогдолтой тайлан мэдээллүүдийг бол захирлын тушаалаар батлагдсан хуваарийн дагуу бид нар хийдэг юм. Тэгэхээр тухайн засгийн газрын хэрэгжилтийн тухай тайлан эсвэл үндэсний Монгол бичгийн үндэсний хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн тайлан бичмэл тайлан ч гэдэг юм уу нийтдээ ер нь бол аягүй олон төрлийн тайлан байдаг юм. Тэр тайлангуудыг болбол захирлын гаргасан хуваарийн дагуу хэн хэн аль ямар тайланг бичих вэ гээд тэгэхээр би ч гэсэн өөр дээрээ тайлангууд хуваарилагдаж аваад тэр хуваарилагдсан тайлангаа бол хийгээд өгдөг л дөө. *******шийн хувьд болбол яах вэ бид хоёр тэр тайлан дээр болбол хамтарч ажиллах юм зөндөө байдаг юм. Жишээ нь би засгийн газрын тайланг нэгтгэлээ гэж бодоход дунд ахлах ангийн *******ш нартай холбоотой зүйлүүдэд мэдээллийг авч байж би тэрийг нэгтгэн хэмжээний тайлан хийж байгаа учраас. Байгууллагын бичмэл тайланг гэхэд би сүүлийн сая 2024 оны эцэг эхийг бол угаасаа би аж албан тушаалтай байсан учраас хийгээгүй. 2023 оныхыг би байгууллагын бичмэл тайланг нэгтгэж байсан. Тэгэхлээр бол *******шийн бичмэл тэр өөрийнх нь өгсөн тайлангуудын өмнөх оны бичмэл тайлангуудыг үндэслээд яг тэр өөрөө гардаж хийж байсан учраас аягүй сайн санаж байна. Тэгэхээр *******шийн тайлан дээрээс бол аягүй их юм авдаг юм. Тэр тухайн тайланг бол яг *******шийг хоцроосон гэдэг дээр болбол би сайн мэдэхгүй. Ер нь болбол бид нар хариуцсан тайлангуудаа бичиг хэргийн ажилтан руу тухайн өдрийнхөө ажлын цаг дуусахаас өмнө файлаар илгээчихдэг. Би болбол нэлээн хэдэн тайлангууд авч хийж байсан. Тэр тайлангуудаа болбол яах вэ зарим үед болбол би хугацаа хэтрүүлсэн байж магадгүй. Заримдаа болбол би аль болох хугацаандаа өгөхийг хичээдэг. Бид нар болбол л тайлангаа хамтарч хийгээд л авах мэдээл аваад нэгтгээд базаад яг шаардлагатай гэсэн хүмүүсээсээ аваад аваад нэгтгэчихдэг учраас тэрийг сайн санаад байна л даа.... Би 2020 оны 08 сараас хойш 2024 оны 08 сар хүртэл ажлыг хийсэн л дээ. Бага ангийн менежер бичиг баримтад хувийн хэрэг бол суралцагчийн хувийн хэрэг мөн *******шийн журнал болбол ордог. Багшийн журналын хувьд болбол намар захиалга авдаг. Нийт хэдэн бүлэг үүссэн юм. Тухайн бүлэг дээр хэчнээн анги удирдсан *******шийн дэвтэр мөн *******шийн журнал хэрэгцээтэй байгаа гэсэн талаас анги судалгаа аваад тэрний дагуу *******шийн тоогоор журналууд бол ирдэг. Тухайн үед болбол манай цаасан журнал хөтөлж байсан үе учраас цаасан журналууд зарим үед дут дутагдалтай ирэх эсвэл цаанаасаа хэвлэлтээс гараагүй учраас хуучин оны журналууд өгч байсан. Бүүр өмнөх оны шифртэй нүүрэн дээрээ тухайн оны шифрүүд нь он сартайгаа байдаг л даа. Хуучин журналуудыг болбол ашигла гээд өгч байсан л даа. Ингэж хуваарилагдаж ирдэг юм. Сүүлийн хэдэн жил болбол ер нь болбол мэр сэр ийм шинэ журнал хэвлэгдэхгүй байх тохиолдол байгаад байсан. Журналыг бол хэрхэн яаж хөтлөх талаар менежерүүдийн сургалт дээр мөн *******ш бол гарын авлага брошюр бэлтгээд *******ш нарт мэдээлэл хүргэж байсан ба зөвхөн дунд ахлах ангийн *******ш гэхгүй манай *******ын *******ш нар ч гэсэн тэр тухайн мэдээллүүдийг бол өгч байсан. Гарын авлага маягаар бэлтгэж өгч байсан нийт *******ш нарын тэр ийм цаг гэсэн үйл ажиллагаа дээрээ ч гэсэн өгч байсан. Багш нарын хувьд болбол манай *******а дээр гэхэд алдаатай зарим заримдаа штринк хэрэглэх ч байдаг юм уу эсвэл он сарыг нь зөрүүлээд бичих юм уу эсвэл тиймэрхүү алдаанууд бол гардаг юм ер нь болбол тэр тухайн үед нь бид нар журналыг хэрхэн яаж хөтлөх талаар нь зөвлөгөө мэдээллээ *******ш нартаа өгнө. Өмнө нь ч гэсэн өгч өгдөг байсан. Тэгэхдээ *******ш нар журнал бичихийг бол мэднэ шүү дээ. Хэрхэн яаж хөтөлдөг юм бэ. Үзгэн бал солихгүй цэнхэр өнгийн бэлгээр бичих ёстой баллахгүй сохлохгүй гээд. Үнэн зөв бөглөх ёстой гээд манай дээр гэхэд миний санаж байгаагаар нэлээн хэдэн ийм алдаа гаргаад баллачихсан эсвэл он сарыг нь зөрүүлчихсэн. Мөрүүлчихсэн ээлжит хичээлийнхээ төлөвлөгөөнийхөө дагуу бичээгүй тийм тохиолдлууд бол гарч байсан. Сургуулийн Мөнгөнөө *******ш ч гэсэн өөрөө мэдэж байгаа байх. Манай дээр чинь хоёр ч *******ш хоёр жилийн өмнө балласан аягүй их алдаатай бичсэнээс болоод хамгийн сүүлд тамгалдаг юм. Архивд хүлээлгэж өгдөг. Тэр тамгаа ч гэсэн дарж байгаагүй хоёр ч *******ш дээр тийм тохиолдол байсан. Тухайн хоёр *******ш дээр болбол би яг үнэндээ нөхөж бичүүлээгүй. Тэр журналууд нь бол айхтар бүүр айхтар зөрчил байгаагүй ч гэсэн ер нь бол ийм арилгагч хэрэглэчихсэн тийм тохиолдол бол гарч байсан юм.... Яг тийм журнал буруу хийчихсэн тохиолдолд дахиад шинээр засах ч юм уу эсвэл зарим *******ш нар хуудас солиод хүртэл манай *******ш нар яг адилхан тухайн хуудсыг тухайн хуудсыг алдаагүй зөрчилгүй болгохын тулд хуудас солих ч байдаг юм уу тиймэрхүү асуудлууд байдаг. Тэгэхдээ тэр тоолонд болбол д яг танилцуулаад захирлаас зөвшөөрөл аваад тэр журналын алдааг засуулна гэсэн тийм дүрэм журам бол би бол санахгүй байна. Тийм юм байхгүй....Манай байгууллагын хувьд тэгж тогтоосон зүйл бол байхгүй. Жишээ нь *******ш энэ ажил үүргийн хангалтгүй байдлаас болоод чанар буураад байна ч гэдэг юм уу дотооддоо хийсэн хурал дээр ерөөсөө яригдаж байгаагүй. Сургалтын чанар болбол зөвхөн ганц хүнээс ч юм уу шалтгаалахгүй л дээ. Энэ чинь бүхэлдээ менежментийн асуудал явагдаж байгаа. Тэн дээр ганц менежер ажил үйлчилгээ мэдээж нөлөөлнө. Гэхдээ шууд болбол дангаараа нөлөөлөх боломжгүй гэж би бодож байна. Яагаад гэвэл тэнд боловсон хүчний тухай асуудал яригдана. Тухайн эцэг эхчүүд суралцагчид мөн *******ш нар *******ш нарын арга, арга зүй чанар бүхий л зүйлээс шалтгаална.... Тухайн шалгалтыг ингэж зохион байгуулахад чинь 05 сарын 29-нд танилцуулаад тушаалыг 05 сарын 30 хонхны баяр болж байсан. Яг эрдмийн төгсөлтийн баяр болсон. 05 сарын 31 тав дахь өдөр байсан. 06 сарын 01 гээд эх үрсийн баяр чинь амралтын өдрөө таарч байсан юм. Бид нар чинь 6 сарын яг журмаараа угаасаа шалгалтыг зохион байгуулахад урд өдрийнх нь гэж байгаа учраас анги дэвших шалгалт буюу зургаадугаар ангийн анги дэвших шалгалтууд манай *******ын хувьд гуравдугаар ангийн анги дэвших нэгдмэл агуулгын шалгалтууд 06 сарын 03-нд эхэлж байсан. Бид нар яг урд өдөр нь материал цаанаасаа ирээд газраас ирээд хэвлэж олшруулах ёстой байдаг юм шүү дээ. Тэгэхээр яг бүтэн сайны өдөр болбол шалгалтын комисс бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ цугласан. Бид нар уулзалт хийгээд руу холбогдсон. Яг залгасан хүн нь бол би. Би захирлыг залгаж байсан. Захирал болбол Улаанбаатар хотод ажлаар явж байна. Өнөөдөр очих боломжгүй. Ажлын цагтаа *******тааж хийе гээд ингэж хэлсэн. Багш нь ажлаар хотод явж байна маргааш өглөө очиж батална гэж хэлж байсан. Бид нар болбол тэгж ярьсны дараагаар дахиад шалгалтын комисс хоёр дахь удаагаа хуралдаад гишүүдийнхээ саналыг хураагаад маргааш өглөө гэхээр болбол яагаад ч амжихгүй олон хүүхдийн шалгалтын өдрүүдийг хуваарилж чуулгаас авхуулаад гээд нийт тэр комиссын гишүүдийн миний санаж байгаагаар Ганчимэг *******ш Монгол хэл уран зохиолын нийгмийн заах аргын нэгдлийн *******ш байгаа. нэгдлийн *******ш нэгдлийн ахлагч бол дэмжээгүй. Тэр саналыг. Бусад нь болбол дэмжсэн. Гараа өргөөд дэмжээд бид нар хувилж олшруулаад юугаа хийгээд битүүмжээ хийгээд үлдээгээд явсан. Маргааш өглөө нь болбол бид нар чинь шалгалтын комиссынхон чинь өглөө 7 цаг гэхэд ирэхэд бэлэн байна гээд өглөө 7 цаг гэхэд бид нар ирсэн байсан л даа. Захирлыг би сайн санахгүй байна. Хэдэн цагт ирсэн бол. Ямар ч байсан ажлын цагтаа эхлэхээс эхлэхэд л ярьсан. Тэр тухайн асуудлыг танилцуулаад захиргаанаас Эрдэнэбаатар гээд *******ын тамгын газрын дарга ирсэн. бодлогын нийгмийн бодлого хариуцсан мэргэжилтэн гээд Сод-Эрдэнэ гээд хоёр хүн ирж байсан. Захирлын өрөөнд хуралдаад яг тэгж хуралдахад 8 цаг өнгөрчихсөн байсан. Тухайн хуралдсаны дараагаар болбол бид нарын захирлын баталгаажуулаагүйгээр бид нар олшруулчихсан байсан материалыг болбол тамгалаад тэрийг манай өрөөнд яг захирлын өрөөний хажууд байдаг учраас манай өрөөнд канондож олшруулаад бүгдэнг нь нүүрүүдийг нь салгаж үдээсний машинаараа аваад комиссын гишүүд буцаагаад шинэ тамгалсан материалуудыг нь нүүрүүдээ зөвхөн эхний нүүр хуудас гэсэн үг тэд нарыгаа үдээд шалгалтад оруулсан тийм үйл явдал болсон.... Үгүй. Тухайн өдрийн энд шалгахад болбол яг юуныхаа дагуу цагийн хуваарьтаа *******таад явагдсан шүү дээ. Тэрнээс тэр шийдвэрийг болохоор манай тэр комиссын улсын шалгалт анги дэвших шалгалтыг зохион байгуулах комиссын гишүүд дийлэнх нь нэг хүнээс бусад нь л дэмжсэн л дээ. Тэгэхээр бид нарын гаргасан шийдвэр л байсан. Хамтын шийдвэр л байсан.... Бид нар дотоод журмыг би бүүр яг хэвлэж авч болбол юу яагаагүй. Файлаар болбол авч харж байсан. Тэгэхээр би яг тэр он сарын хувьд болбол 2022, 2023 он аль нь вэ гэдгийг сайн мэдэхгүй байна. Яг энэ талаараа бол их сайн мэдээлэл алга байна.... *******шийн хувьд болбол яг удирдлагын *******т хамтарч ажиллаж байсан. Бид нар болбол яг ******* болж ажиллаж байхад болбол ажилдаа маш хариуцлагатай ханддаг. Багш нэлээдгүй олон ажлуудыг жишээ нь хэмжээний сайн *******ш нарын хувьд сайн, ур чадварын уралдаан хөгжлийн уралдаан хөндлөнгийн үнэлгээнүүд ч байдаг юм уу. Гэх мэтчилэн ийм томоохон үйл ажиллагаануудыг бол яалт ч үгүй бид нар болбол хамтарч хийх ёстой байдаг. Хамтарч хийх төлөвлөгөө чанарыг сайжруулах төлөвлөгөө ч юм уу *******шийн хөгжлийг сайжруулах төлөвлөгөө гэсэн ийм томоохон төлөвлөгөө тийм том ажлуудын хувьд бол дандаа хамтарч ажилладаг. Хариуцсан ажилтнаа яг цаг хугацаагаа баримтлаад маш хариуцлагатай ажилладаг *******ш гэж хардаг залуу хүнийхээ хувьд.... Шалгалтыг комисс болбол шалгалтынхаа материалыг хэрхэн яаж юу яах юм бэ тэр чинь цаанаасаа бэлэн материал ярьж байгаа шүү дээ. Бид нар чинь нууцлалтай холбоотойгоор тэр тухайн ур өдрийнх урд өдөр гэдэг юм чинь угаасаа журамдаа байгаад байгаа. Тэрнээс ажлын цагт *******таана гэвэл тав дахь өдөр ирэх гээд байна шүү дээ. Тэгэх юм болбол хоёр хоногт тэр материал нууцлал алдагдах магадлалтай учраас тэр тухайн өдөр нь амралтын өдөр байсан ч гэсэн ажиллахаас өөр арга байхгүй. Бид нар болбол дэх өдөр анги дэвших шалгалтууд эхэлж байгаа юм чинь бүтэн сайнд ажиллана шүү дээ. Өмнөх өмнөх жилүүдийн улсын шалгалтаар анги дэвших шалгалтуудаар бид нар л амралтын өдөр гаргаад ирээд л ажиллаж байсан. Ер нь бол ажиллах шаардлагатай....Улсын шалгалт анги дэвших шалгалтыг ер нь болбол зохион байгуулах ч угаасаа жил болгон зохион байгуулагддаг үйл ажиллагаа учраас тэр бол товын хувьд тов нь жоохон дөхөж ирж байгаад яг тов бол мэдээлдэг юм шүү дээ. Тэрнээс болбол шалгалт зохион байгуулна гэдгийн хувьд бол бүх л хүмүүс мэдэж байгаа л даа. Тушаал гарсан гэдгийг яг захирлын өрөөнд маргааш хонхны хоёр болно гэж байхад 05 сарын 29-ний өдөр бид нар танилцсан....Бага ангийн хувь дээр нэг хоёрдугаар анги чинь үнэлгээгүй байдаг юм шүү дээ. Дүнгүй байдаг юм. Тэгэхээр гурав дөрөв тавдугаар ангиар шалгалтууд явна. Тавдугаар анги бол улсын шалгалт өгнө. Тэгэхээр гурав дөрөв тавдугаар ангийн шалгалтууд болбол үндсэндээ дандаа газраас дандаа газраас мэргэжилтэн өөрөө боловсруулж явуулдаг. Өмнө нь жишиг бол өгдөг юм. Ийм принтээр иймэрхүү нэгжийн бүлэг сэдвийн хүрээнд хүүхдүүдийг шалгана гэсэн чиглэл ирдэг болохоос биш яг бид нар бол гардаж боловсруулдаггүй. Улсын шалгалтын хувьд тавдугаар ангийн хувьд хуучин бол үнэлгээний төвөөс блү принт нь тавигдаад бид нар өөрсдөө мэдээллийн сангаас шалгалтын комиссынхон татаж мэдээллээ авч жишээ тухайн урд өдөр нь боловсруулдаг байсан юм бол больчихсон. Боловсролын газар хариуцаж байгаа. Жишиг материал гэж хэлж болохгүй л дээ. Блү принт гэдэг нь ямар онооны хэдэн онооны хэдэн ширхэг даалгавар ирэх юм гэдэг л ирдэг...Яг анги дэвшихийн хувьд анги дэвших болсон шалгалтыг бол бид нар боловсруулдаггүй. Бага ангийн хувьд болбол боловсруулаагүй. Цаанаасаа ирсэн.... Шалгалтынхаа урьдчилаад анги танхимаа бэлдэнэ жижүүр ассент *******шуудынхаа хуваарийг хийнэ. Тухайн өдөр очно зарим дунд ахлах ангиудыг чинь хичээл сургалтыг тасалдуулахгүйн тулд сул байгаа *******ш нараа тавина гэдэг асуудлыг чинь зохицуулна. Дээрээс нь анги танхимын гадаад үүдэн жижүүр *******ш нар сууж байх ёстой. Тэрүүгээр чинь хүүхдүүдийн холхио бусад хүмүүсийн тэр хөл хөдөлгөөнийг хорино. Бэлтгэл ажил аягүй их байдаг юм. Сэдвээ хэрхэн яаж боловсруулах вэ яаж юу татаж аваад хэн хэн аль ангиудыг жишээ нь *******а ангиас комисст орсон *******ш нар байвал *******ын тэр шалгалт авах шалгалтуудыг боловсруулахгүй шүү дээ. Тэд нар чинь дунд анги дээр. Дунд ангийн *******ш нар болбол *******а ангийн шалгалттай холбоотой материалуудад боловсруулна ч гэдэг юм уу иймэрхүү байдаг юм... *******ш нарын түгээмэл гаргаад л байдаг зөрчил болбол ерөнхийдөө хөтөлбөр гэж тухай хичээлийг заах хөтөлбөр нь байж байгаа шүү дээ. Хөтөлбөрөө харж бичихдээ *******ш нар он сараа зөрүүлж бичих ч байдаг юм уу. Андуураад гурванд ордоггүй хичээлийг гурван гээд бичдэг ч юм уу иймэрхүү л алдаанууд гардаг юм шүү дээ. Заримдаа сэдэв мэдээ жоохон зөрүүлээд он сартайгаа зарим *******ш нь хэлээд зоонгуутаа зөрүүлдэг ч юм уу тиймэрхүү алдаанууд л гараад байдаг....Гишүүн. Бид нар захирлын өрөөнд орж хуралдаж байсан шалгалтын комисс болбол яг шалгалт зохион байгуулаад ирсэн өдрөөс хойш эхэлсэн өдрөөс хойш гурванаас хойш захирлын өрөөнд хуралдаад л болбол чиглэлүүдийг нь өгөөд нарийн бичиг *******ш болбол ерөнхийд нь ахлаад л өдөр өдрийнхөө.... Тийм. 06 сарын 03-наас захирлын өрөөнд шалгалтын комисс орж хуралдаад дараагаар нь манай өрөөнд орж хуралдаад өдөр болгоныхоо хурлыг бид нар заримдаа ажилтай байх юм бол бид нар өөрсдөө нарийн бичиг ахлаад л заримдаа байгаа үедээ дуудаж оруулаад л тухайн өдөр өдөрт нь шалгалтынхаа протокол хөтлөөд явж байсан.... Яг наад улсын шалгалтын анги шалгалтын комиссын тэр энэ ажлын төлөвлөгөөг болбол би өөрөө гардаж хийгээгүй. Хоёрдугаарт яг батлуулах нь батлуулсан байсан. Би яг ажлын цагт баталж батлуулсан юм болов уу эсвэл ажлын бус цагт батлуулсан юм уу би сайн мэдэхгүй байна. Би яг тэр үед байгаагүй.... Яг комиссын нарийн бичиг болбол *******ш ажлын өдөр би яг батлуулах тэр ажлыг чинь болбол би өөрөө яг гардаж хийгээгүй. Тэгэхээр чинь надад тэгж хэлээгүй.... Ер нь л материалуудыг л тулгаж яг өдрийн өмнө л ирдэг юм. Угаасаа журамдаа ч тийм юм чинь. Яг би би өөрийнхөө зүгээс болбол амжихгүй нь байна шүү урд өдөр нь ирэх нь байна шүү гэдэг юмыг бол яриагүй.... 2023 оны намар болбол *******ш нарын зөвлөгөөний хурал хийсэн шүү дээ. Нэлээн оройтоод *******ш нар орой болчихлоо барьчихлаа гээд л ярьж байсан. Тэрийг бол санаж байна. Тэр хурал дээр болбол *******ш нар дотоод журамдаа ямар өөрчлөлт оруулах вэ гээд тэр чөлөөний асуудлаар *******ш нар аягүй их ярьж байсан шүү дээ. Хийсэн.... Яг захирлын тушаал дээр менежер дээр хуваарилагдсан байсан. *******ш энэ нэгдмэл тайланг бичих боломжгүй гэсэн учраас надад өгсөн. Чи энэ бичмэл тайланг нэгтгэж бичиж өг үүрэг даалгавар өгсөн. Тэгээд би бичсэн.... Хувийн хэрэг журнал буруу бичсэн тохиолдолд шинээр захиалахаар би би *******а ангийн *******ш нарын хувьд болбол жишээ нь алдаа гаргасан тохиолдлууд дээр болбол танд танилцуулаад л өнгөрч байсан. Тэрнээс би болбол миний хувьд болбол засаж сайжруулж бичүүлж байгаагүй. Аймаг руу мэргэжилтнээс юм уу шинээр журнал авч бичүүлж байгаагүй л дээ. Тэгэхээр би энэ талаар сайн мэдэхгүй байна.....Би танд жилийн эцэс болохоор чинь ар дээр нь *******ш нар тэмдэглэлээ хөтлөөд хичээлийн жилийнхээ ерөнхий гаргасан амжилт ахиц тасарсан хичээлийн цагийн тооцоо энэ тэр гээд дүгнэлтээ бичээд өгөхөөр би тан руу шилжүүлдэг шүү дээ. Тэгэхээр болбол тэрийг доор нь гарын үсгээ зураад он сар тамга тэмдэглэгээгээ дараад архив руу буюу бичиг хэргийн ажилтанэд өгдөг. Тэгэхээр тэр тухайн онд тэр гурван жилийн өмнө болсон болох болсон тэр хоёр *******шийн алдаа дээр болбол би танд алдааг нь хэлж байсан. Ийм ийм хоёр *******ш дээр алдаа гаргасан байна гээд. Та болбол эд нарыг болбол тамгалах боломжгүй юм байна архивд хийх боломжгүй юм байна гээд буцааж байсан. Бичиг хэргийн ажилтан тухайн үед Тунгаа байсан. Тунгалгаар буцаагаад оруулж байсан....Би яг тэр журналын хувьд бүүр айхтар бүүр том асуудал биш байсан. Нэгдүгээрт. Хоёрдугаарт манай дээр тэр хувийн хэрэг ангиар нь буруу бичсэн *******шийн тухай асуудлыг би танд танилцуулж байсан. Үнэлгээн дээр аваачаад үнэлгээгээ тавингуутаа хойд тал дээр нь *******ш бичих байсан асуудал гарч байсан шүү дээ.... Бид нар тайлангаа тавьдаг. Өнгөрсөн жилийн намар болдог учраас өнгөрсөн хичээлийн жилийн төгсгөлд элсэлтийн ерөнхий шалгалт бусад шалгалтууд анги дэвших шалгалтуудын хувьд ер нь *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээний хувьд *******ш нар ер нь ямаршуу үнэлэгдсэн юм бэ гэдэг талаар болбол тайлан мэдээгээ тавьдаг. Яг өмнөх оноос юм уу хэдэн хувиар буурчихсан байна гэдэг асуудлыг яг тэр нийтийн хурал дээр бол ингэж онцолж ярьж байгаагүй.... Энэ мэдээллийг бол би харж байсан. Би өөрөө Мягмарсүрэн *******шийн тэр тавьж байсан пресентэйшнээс хүртэл харж байсан. Би түрүүн тэр хариулт бичихдээ болбол надаас өмгөөлөгч адаа *******шийн талаарх чанарыг бууруулсан гэдэг тухай хурлууд дээр яригдаж байсан уу, сонсож байсан уу гэдэг асуудал асуусан учраас би сонсож байгаагүй гэж хариулсан. Тэрнээс чанарын тухай манай сургууль эешаар хэд хаана явж байгаа юм *******шийн гүйцэтгэлийн үнэлгээгээр хэддүгээр түвшинд явж байгаа юм гэдэг мэдээлэл болбол угаасаа менежерүүд систем рүү орох хэрэгтэй гэж үзэж байгаа учраас бид нар бүгд сайн мэдэж байгаа. Энэ мэдээллүүдийг ч гэсэн аймгийн газрын мэргэжилтнүүдээс авч байсан. Тухайн үед танилцуулахад би тэр мэдээллийг бэлдчихэж байсан..... Яг нэр цохож тухайн *******а ангийг хариуцаж байгаа болбол миний тайлан дээр ч гэсэн явж байсан юм шүү дээ. Бага ангийн чанар болбол өмнөх онуудаасаа ахисан байсан юм гээд. Бид нар болбол тайлан дээрээ тэдэн хувиар ахисан байна тэр тэр хичээлүүд дээр анхаарах шаардлагатай байна гэдэг юмаа тэнд дүгнээд хэлчихдэг учраас *******ш нар болбол ерөнхийдөө мэдээллээ авчхаж байгаа байх гэж бодож байна. Тэрэн дээр болбол яг өмгөөлөгчийн асуусан асуулт бол би тэгж ойлгосон.... Яагаад ч амждаггүй юм л даа. Тэгэхээр тухайн хийж байсан ажлаа тухайн өдөртөө *******таагаад сэдэв засаж байгаа *******ш нар гэхэд л сэдвээ засна. Заавал дуусгана. Тэр олон хүүхдийн сэдвийг засах ажил байдаг учраас ерөөсөө ялангуяа шалгалтын комиссынхон болбол тэр олон хүүхдүүдийн материалыг хэвлэж олшруулж боловсруулна хэвлэж олшруулна анги танхимаа бэлтгэнэ маргаашийнхаа ассент *******шийн хуваарийг гаргана барина гээд ер нь яг ажлын таван цагтаа ч юм уу өглөө 7, 8-д ирсэн ирсэн бол хааяа бид нар гарч явдаггүй шүү дээ. Ер нь болбол л сунгасан хугацаагаар ажлаа тухайн өдрөө ажил үүрэг нь тэр юм чинь ажлын цагт би ер нь бид нар *******таадаггүй шүү дээ. Ер нь *******ш нарын ажил дандаа л ялангуяа шалгалтын комиссын ажил болбол дандаа л оройтож тардаг юм шүү дээ. Шалгалтын үеэр....гэжээ.

Гэрч шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: Би менежерээс Сэлэнгийн*******ын журналууд маань маш аажуу ирсэн. 9 сард ирэх журнал маань хожуу бүүр 11 сард ирсэн. Миний хийдэг ажил болохоороо хоёр хөгжмийн *******шийн ажил хийдэг. Аягүй их ачаалалтай би ажилладаг битүү хичээлтэй байдаг болохоор надад журнал өгсөн. Би авсны дараа *******ш намайг өрөөнд ороод ирээрэй журналаа аваад ороод ирээрэй гэсэн би хичээл ихтэй байдаг болохоор орж амжаагүй. Би зав зайгаараа бол журналаа бичсэн. Би бичээд журналаа аваад би менежер дээр орохдоо би менежерт журналаа өгөөд *******ш би ийм алдаа гаргачихлаа гэдгээ би өөрөө хэлсэн. Хуудсан дээр нэгдүгээр улирлынхаа сэдвийг *******ш би андуураад биччихлээ гэсэн чинь *******ш яаж байгаа юм бэ Арвижих тэгвэл *******ш нь эндээс чамд шинэ журнал өгье гээд надаа журнал өгсөн. Заавар зөвлөгөө өгөөд би нөгөөдхийг нь дахиад бичээд хугацаанд нь буцаагаад *******шид хураалгасан....Надад бол журналаа би алдаа гарсны дараа бол *******ш бол надад календариа тулгаад календарь чинь тулж байх ёстой чи он сараа бичээгүй байна он сараа бичихгүй бол болохгүй гэхээр нь би он сараа би *******шаа биччихсэн гээд би *******шид он сараа бичсэн цаасаа үзүүлсэн.....Би эрүүл мэндийн шалтгаанаар явчихсан араар бол юуны юу өгсөн. Журнал хөтлөх талаар юу өгсөн *******ш. Би тэрэн дээр нь бол би бол өөрөө сууж чадаагүй..... Миний алдаа. Би бол өөрөө бол алдаа гаргасан.... Тэрийг би бол мэдэхгүй. Багшид би бол өөрөө би ийм алдаа гаргачихлаа гэдгээ би өөрөө л хэлсэн. Надад менежер энэ дээр ингэж бичээрэй гээд л журнал өгсөн..... 9 сард ирэх байсан. Аажуу ирсэн. Би өөрөө хоёр журнал бичиж байсан. Яагаад гэвэл *******а юу гээд.....Өмнө нь бол би журналаа аваад л явчихсан. Өмнө харин *******ш нарыг юу яана гээд журналын юутай гээд холбоотой менежерт сургалт явуулсан. Манай нузаанд. Тэгэхэд би харин эрүүл мэндийн шалтгаантай байж байгаад ороогүй..... 11 сар уу, 12 сар билүү. 12 сард юм байна.... Өдөр тутамдаа бөглөх ёстой. Өдөр тутамдаа бөглөх ёстойг бол бид нар мэдэж байсан. Хамгийн гол нь журнал маань есөн сард ирсэн учраас би есөн сард бол өөр *******ш ажиллаж байсан. менежер бол намайг Болортунгалагийн орж байсан хичээлийг нөхөж бичнэ шүү гэсэн. Би бичсэн....Зөвлөгөө өгөхдөө надад юу яасны дараа календарь малендарийг ингэж тулгана шүү харандаагаар хүртэл бичиж зөвлөгөө өгсөн. Зөвлөгөө өгсөн гэсэн юман дээр *******ш гарын үсэг намайг зуруулсан....Би тэрийг бол их сайн юу яахгүй байна. Тэгэхдээ бол Гантуяа *******ш бичээгүй бичээд сууж байсан....Үндсэн цаг арван ес байх ёстой. Арван гурван цагийн *******ш илүүтэй байгаа....гэжээ.

 

 

Хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

............................................................................................................................................................................................................................................................................

 

 

 

 

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1, 116, 118, 156 дугаар зүйлийн 156.1.1-д заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1.Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 158 дугаар зүйлийн 158.2, 158.2.2-т заасныг баримтлан И.ыг Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын ерөнхий дунд ажилд эгүүлэн тогтоосугай.

2.Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 127 дугаар зүйлийн 127.2 -д заасныг баримтлан, И.д албан тушаалын цалингийн зөрүү 490 000 төгрөг олгохыг ажил олгогч Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын ерөнхий дунд т даалгасугай.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1 дахь *******т заасныг баримтлан нэхэмжлэгч И.аас Улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг орон нутгийн төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Сэлэнгэ аймгийн******* *******ын ЕБ Сургуулийн ээс Улсын тэмдэгтийн хураамж 70200 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч И.д олгосугай

 

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4-т зааснаар шүүх хуралдаанд оролцсон зохигчид шийдвэр хүчинтэй болсон өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авахыг мэдэгдсүгэй.

 

5.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Ж.ЭРДЭНЭБАТ.