******* холбогдох эрүүгийн хэргийн тухай

Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн да*******ж заалдах шатны шүүхийн шүүгч З.Төмөрхүү даргалж, шүүгч Г.Да*******ааренчин, .Манлайбаатар нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанд:

            Прокурор *******

            Шүүгдэгч *******, түүний өмгөөлөгч *******

Нарийн бичгийн дарга .Тэмүүлэн нарыг оролцуулан

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн шүүгч .ат-Амгалан даргалж хийсэн шүүх хуралдааны 202 оны 10 дугаар сарын 0*******-ны өдрийн 202/ШЦТ/10 дугаар шийтгэх тогтоолыг эс зө*******шөөрч шүүгдэгч *******гийн да*******ж заалдах журмаар гаргасан гомдлоор шүүгдэгч ******* холбогдох 2418000000821 дугаартай эрүүгийн хэргийг 202 оны 11 дүгээр сарын 0-ны өдөр хүлээн а*******ч, шүүгч .Манлайбаатарын илтгэснээр хянан хэлэлцэ*******.

Монгол Улсын иргэн, тоотод оршин суух бүртгэлтэй, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй,

шүүгдэгч ******* нь 2024 оны 09 дүгээр сарын 08-ны өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дугаар баг *******-************** тоотод иргэн их ханатай иж бүрэн монгол гэрийг түрээслэн түр оршин сууж байх үедээ буюу итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгийг бусдад худалдан борлуулж, за*******ших гэмт хэрэг үйлдэж 3.00.000 төгрөгийн бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

Дархан-Уул аймгийн Прокурорын газраас: *******гийн үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх заалтад зааснаар зүйлчлэн яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ.

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх:

Шүүгдэгч о*******огт ******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заалтад заасан “усдын итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгийг за*******шсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож,

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар ******* 10 (ара*******) сарын хугацаагаар хорих ял шийтгэж,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .******* дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар ******* оногдуулсан 10 сарын хугацаагаар хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлж,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******гийн энэ хэрэгт цагдан хоригдсон 14 (ар*******ан дөрө*******) хоногийг эдлэх ялд оруулан тооцож,

Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 10 дугаар зүйлийн 10.1-д тус тус зааснаар шүүгдэгч *******гаас 1,00,000 төгрөгийг гаргуулж иргэний нэхэмжлэгч )-д олгож,

Шүүгдэгч нь хэрэг хянан шийд*******эрлэх ажиллагааны зардалгүй, хураагдсан, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, түүний иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй болохыг тус тус дурдаж,

Шийтгэх тогтоолыг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг мэдэгдэж,

Шийтгэх тогтоолыг улсын яллагч, дээд шатны прокурор, шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч тогтоолыг өөрөө гардан а*******снаас хойш 14 хоногийн дотор Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн да*******ж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдаж,

Шийтгэх тогтоолд гомдол, эсэргүүцэл гарсан тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч ******* а*******сан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэ*******ээр үргэлжлүүлэхээр шийд*******эрлэжээ.

Шүүгдэгч ******* да*******ж заалдах гомдолдоо:

...Миний бие хийсэн хэрэгтээ маш их харамсаж, гэмшиж байгаа бөгөөд гэм буруугийн тал дээр маргалдах, үл зө*******шөөрөх зүйл байхгүй. и эхнэр, 2 хүүхдийн хамт амьдардаг, эхнэр маань бөөрний хүнд ө*******чтэй учраас ажил хийх боломжгүй байдаг. Зө*******хөн би л ажиллаж гэр бүлээ тэжээдэг байсан. Хэрэ******* би энэ чигтээ олон сар хоригдчих*******ол манай эхнэр, хүүхдүүд маш хэцүү байдалд орж, амьдрах аргагүй болно.

Мөн би анхан шатны шүүх хуралдаанаас өмнө бусдад учруулсан хохирлыг төлөх боломж олдоогүй байсан ба хохирлыг нөхөн төлж бусдыг хохиролгүй болгосон. и ийм болчимгүй үйлдэл хийж ар гэр, амьдралаа эрсдэлтэй хэцүү нөхцөл байдалд оруулж, гэмт хэрэг үйлдсэндээ харамсаж гэмшиж байна. Миний ар гэрийн нөхцөл байдал, анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирлоо төлсөн зэрэг байдлуудыг харгалзан үзэж хорихоос өөр төрлийн ялаар шийд*******эрлэж өгнө үү... гэжээ.

Да*******ж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон шүүгдэгч ******* саналдаа: Хийсэн хэрэгтээ маш их гэмшиж байгаа. Цагдан хоригдоод 2 сар болж байна. Эхнэр минь 8 сард амаржсан. Миний эхнэр 3 хүүхэдтэй үлдээд аргаа барсандаа шинээр төрсөн хүүхдээ түр айлд өгчихсөн байгаа гэ*******.

Да*******ж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон шүүгдэгчийн өмгөөлөгч ******* саналдаа: и 11 сараас үйлчлүүлэгчтэйгээ ярилцаж ар гэрийн гишүүддээ уулзсан. Тэгтэл эхнэр нь бөөрний ө*******чтэй мөн төрсөн хүүхдээ тэжээж чадахгүйн улмаас айлд өргүүлсэн байдалтай байгаа. Шүүгдэгч нь гэм буруу дэрээ огт маргадаггүй харин хохирол төлбөрийг төлж барагдуулаагүй байгаа нь ху*******ийн байдлыг тодорхойлох зүйл биш юм.

Мөн ху*******ийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг яагаад зөрчсөн бэ? гэхээр ага дүүрэгт байгаад хүүхдүүдээ харж гэртээ байдаг талаараа надтай ярилцсан. Миний үйлчлүүлэгч ажил хийгээд хохирол төлбөрийг бүрэн төлж барагдуулах боломжтой гэж өмгөөлөгчийн зүгээс харж байна. Иймд хорихоос өөр төрлийн ял оногдуулж өгнө үү гэ*******.

Да*******ж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон прокурор ******* дүгнэлтдээ:

Шүүгдэгч *******гийн ху*******ьд шүүх рүү хэрэг нь шилжсэний дараагаар шүүх хуралдаан болоход ирээгүй. Үүнээс хойш 202 оны 03-р сард мөн хурал болоход ирээгүй учир эрэн сур*******алжлах ажиллаагаа я*******уулж 10 сард олж а*******ч цагдан хорьж байж шүүх хуралдаан хийсэн. Иймд анхан шатны шүүх үндэслэлтэй шийд*******эр гаргасан. Анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг хэ*******ээр үлдээх саналтай байна гэ*******.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн 202 оны 10 дугаар сарын 0*******-ны өдрийн 202/ШЦТ/10 дугаар шийтгэх тогтоолыг эс зө*******шөөрч да*******ж заалдах журмаар гаргасан шүүгдэгч *******гийн гомдолд дурдсан үндэслэлд хязгаарлахгүйгээр эрүүгийн хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудын хүрээнд, Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуулийн 39.1 дүгээр зүйлийн 1, 3 дахь хэсэгт зааснаар тухайн хэргийн бүх ажиллагаа, шийд*******эрийг хянаж үзлээ.

Да*******ж заалдах шатны шүүх хэргийг ийнхүү хянахдаа:

Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуулийн 1*******.2 дугаар зүйлд заасан хэрэгт нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан эсэх, мөрдөн шалгах ажиллагаа болон шүүхээс хэрэг хянан шийд*******эрлэх я*******цад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж, хязгаарласан эсэх, хэргийг мөрдөн шалгахдаа болон анхан шатны журмаар хэргийг хянан шийд*******эрлэхдээ Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуульд заасан шаардлагуудыг зөрчсөн эсэх, Эрүүгийн хуулийг буруу тайлбарлаж хэрэглэсэн зөрчил байгаа эсэхийг шалгаж үзлээ.

- Шүүгдэгч ******* нь 2024 оны 09 дүгээр сарын 08-ны өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дугаар баг *******-************** тоотод иргэн их ханатай иж бүрэн монгол гэрийг түрээслэн түр оршин сууж байх үедээ буюу итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгийг бусдад худалдан борлуулж, за*******ших гэмт хэрэг үйлдэж 3.00.000 төгрөгийн бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь эрүүгийн хэрэгт а*******агдсан баримтууд бүрэн нотлогдож тогтоогдсон байна.

Тухайлбал:

Хохирогч “...: “...Миний бие өөрийн эзэмшлийн их та*******ан ханатай иж бүрэн монгол гэрийг сарын 100,000 төгрөгөөр хүнд түрээслүүлэх гээд фэйсбүүк дээр зар та*******ихад 2024 оны 08 дугаар сарын 17-ны өдөр фэйсбүүкээр “ ” гэх хаягтай хүн надтай холбогдоод гэр түрээслэхээр болсон, ингээд маргааш нь буюу 2024 оны 08 дугаар сарын 18-ны өдөр тухайн фэйсбүүк хаягтай хүний нөхөр нь *******самбуу гэх хүн манай хашаанд ирээд гэрийг ачаад а*******аад я*******сан. Ингэхдээ нэг сарын төлбөр болох 100,000 төгрөгийг бэлнээр өгсөн. Ингээд 2024 оны 09 дүгээр сарын 18-ны өдөр дараа сарын түрээсээ а*******ах гээд тухайн хүмүүстэй холбогдоход өгнө гэж хэлээд өгөхгүй байсан тул гэр барьсан хашаа руу очиж үзэхэд гэр байхгүй байсан. Үүний дараа тухайн хүмүүс нь гэр чинь байгаа, удахгүй өгнө гэж хэлээд одоог хүртэл гэр өгөхгүй, хаана байгаа нь тодорхойгүй байгаа тул цагдаагийн байгууллагад хандаж байна, ...би өөрийн гэрээ *******аас гэр худалдан а*******сан - гэх хүнээс бүрэн бүтэн хүлээн а*******сан, одоо гомдол санал байхгүй” гэх мэдүүлэг (ха*******таст хэргийн 9, 11 дэх тал),

2024 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн “...иргэний нэхэмжлэгчээр .- тогтоох тухай” тогтоол (ха*******таст хэргийн 12 дахь тал),

Иргэний нэхэмжлэгч .- өгсөн: "... и Дархан-Уул аймагт барилгын ажил эрхэлж байгаа юм. Өөрийн ажилчдаа байрлуулахын тулд гэр фэйсбүүк зар харж байгаад гэр зарна гэсэн зарын дагуу гэсэн дугаараар залгахад нэг эрэгтэй хүн их та*******ан ханатай гэр зарна гэж хэлсэн. Тэгээд тухайн гэрийг үзэж харж байгаад 1,00,000 төгрөгт а*******чихмаар байна гэж хэлэхэд а*******, а******* гэсэн. Ингээд тухайн гэрийг Дархан захын хойноос ачиж а*******сан. Тэр хүний нэрийг мэдэхгүй. и гэр худалдан а*******ахдаа эхнэртээ хэлээд мөнгө шилжүүлсэн юм. Тэр хүн мөнгөний хэрэг гараад зарж байгаа юм гэж хэлж байсан. Тэр гэр нь зуух яндангүй, шалгүй байсан” гэх мэдүүлэг (ха*******таст хэргийн 14 дэх тал),

Гэрч өгсөн: “...******* нь манай хүү - найз гэдгээр нь мэднэ. Тэрээр 2024 оны 08 дугаар сарын сүүлээс 2024 оны 09 дүгээр сарын эхэн хүртэл хашаанд маань гэр бүлийн хамт түр амьдарч байсан. "эрээр Дарханд суурьшин амьдрах гэж байгаа гэж хэлж байсан. Хүнээс гэр түрээслэн амьдарч байна гэж хэлж байсан. ******* нь 2024 оны 09 дүгээр сарын эхээр Улаанбаатар хот я*******ахаар болчихлоо гээд хүмүүстэй хамт хамт ирээд гэрээ ачаад я*******сан. Ямар хүмүүстэй хамт байсныг мэдэхгүй байна. *******гийн эхнэр нь бөөрний ө*******чтэй гэж хэлж байсан. Миний бодож байгаагаар манай хашаанд 10 гаран хоног болсон гэж бодож байна. Манай хашаанд амьдрахад ямар нэгэн төлбөр гэж би а*******аагүй тус болох гэж байлгасан” гэх мэдүүлэг (ха*******таст хэргийн 1******* дахь тал),

Гэрч өгсөн: “...и 2024 оны 09 дүгээр сарын 08-ны үед биеийн байдал хүнд байсан тул гар утас ч ашиглахгүй байсан. Энэ талаар манай нөхөр ******* мэдэж байгаа байх ямар учиртай мөнгө гэдгийг мэдэхгүй байна. ид хоёр эхнэр, нөхөр. Дундаасаа 2 хүүхэдтэй. Тэрээр амьдралын төлөө гэсэн сэтгэлтэй, архи уугаад байдаггүй, миний бие муу байгаа болохоор ******* ганцаараа ажил хийж эм, тарианы мөнгө олж хүүхдүүдээ асарч байгаа” гэх мэдүүлэг (ха*******таст хэргийн 18 дахь тал),

*******гийн мөрдөн шалгах ажиллагааны я*******цад өгсөн: “...и энэ оны 07 сард Дархан-Уул аймагт амьдрах зорилготой гэр бүлээрээ очсон. Дархан-Уул аймгийн зар дээрээс гэх хүн гэр түрээсэлнэ гэхээр нь тухайн хүнтэй холбогдоод ханатай монгол гэр түрээсэлж найз - ээж гэх хүний хашаанд буусан. Сарын 100,000 төгрөгөөр түрээсэлсэн. Ингээд тухайн гэрийг түрээслээд сар гаран болоод байж байтал манай эхнэрийн бие нь муудаад мөнгөний хэрэгцээ гарахаар нь Дархан-Уул аймгийн зар дээр гэр а*******на гэсэн байхаар тухайн хүнтэй холбогдоод 1,00,000 төгрөгөөр зарсан. Тухайн гэр Дархан-Уул аймагт байгаа байх яг хаана гэдгийг нь мэдэхгүй байна” гэх мэдүүлэг (ха*******таст хэргийн 2 дахь тал),

2024 оны 10 дугаар сарын 23-ны өдрийн Капитал зууч ХХК-ийн “...их ханатай иж бүрэн монгол гэр 3,00,000 төгрөг” гэх шинжээчийн дүгнэлт (ха*******таст хэргийн 29-30 дахь тал),

Хаан банк ХК-ийн 2024 оны 10 дугаар сарын 23-ны өдрийн 0*******/24/1094 дугаартай албан бичиг, эзэмшлийн 001*******9480 дугаартай дансны хуулга (ха*******таст хэргийн *******3, *******-*******7 дахь тал) зэрэг нотлох баримт болно.

Ха*******таст хэрэгт а*******агдсан баримтуудыг шинжлэн судалж үзэхэд:

Анхан шатны шүүхээс шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар, эрүүгийн хариуцлага, бусад асуудлын талаар хийсэн дүгнэлт зө******* байхаас гадна тус хэрэгт Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуулийн 1*******.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалт болон шүүхээс хэрэг хянан шийд*******эрлэх я*******цад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан, хязгаарласан, Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүйгээс гадна хохирол, хор уршгийн талаар үндэслэлтэй дүгнэлт хийсэн байна.

Тухайлбал: Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлд “Хөрөнгө за*******ших" гэмт хэргийг хуульчилж, энэ зүйлийн 1 дэх хэсэгт “усдын итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг за*******шсан бол" гэж гэмт хэргийн үндсэн шинжийг заасан байдаг.

Шүүгдэгч ******* нь хохирогч итгэмжлэн хариуцуулж түрээслүүлэн өгсөн их ханатай монгол гэрийг .-д 1,00,000 төгрөгөөр худалдан борлуулж, захиран зарцуулж бусдад зориуд хор уршиг учруулсан байх тул түүнийг за*******ших гэмт хэргийг санаатай үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон нь үндэслэлтэй байна.

Шүүгдэгч ******* да*******ж заалдах гомдолдоо:

...Миний бие хийсэн хэрэгтээ маш их харамсаж, гэмшиж байгаа бөгөөд гэм буруугийн тал дээр маргалдах, үл зө*******шөөрөх зүйл байхгүй. и эхнэр, 2 хүүхдийн хамт амьдардаг, эхнэр маань бөөрний хүнд ө*******чтэй учраас ажил хийх боломжгүй байдаг. Зө*******хөн би л ажиллаж гэр бүлээ тэжээдэг байсан. Хэрэ******* би энэ чигтээ олон сар хоригдчих*******ол манай эхнэр, хүүхдүүд маш хэцүү байдалд орж, амьдрах аргагүй болно.

Мөн би анхан шатны шүүх хуралдаанаас өмнө бусдад учруулсан хохирлыг төлөх боломж олдоогүй байсан ба хохирлыг нөхөн төлж бусдыг хохиролгүй болгосон. и ийм болчимгүй үйлдэл хийж ар гэр, амьдралаа эрсдэлтэй хэцүү нөхцөл байдалд оруулж, гэмт хэрэг үйлдсэндээ харамсаж гэмшиж байна. Миний ар гэрийн нөхцөл байдал, анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирлоо төлсөн зэрэг байдлуудыг харгалзан үзэж хорихоос өөр төрлийн ялаар шийд*******эрлэж өгнө үү... гэжээ.

Шүүгдэгчийн эхнэр бөөрний хүнд ө*******чтэй учраас ажил хийх боломжгүй талаар дурдсан боло*******ч энэ талаарх нотлох баримт нь 2024 оны 9 сард эмчид үзүүлж байсан баримт байх тул өнөөдрийн байдлаар түүний эхнэрийн бие байдал ямар байдалтай байгаа нь тогтоогдохгүй байна. Түүнээс гадна шүүгдэгч нь анхан шатны шүүхийн шатанд оргон зайлж эрэн сур*******алжлах ажиллагаа зохион байгуулж байсан иргэний нэхэмжлэлд дурдсан нэхэмжлэлийг төлж барагдуулаагүй байдлуудаас шүүгдэгч үйлдсэн хэрэгтээ гэмшиж ойлгоогүй, үйлдсэн хэргийн нийгмийн хор аюулгүй шинж арилаагүй байна гэж үзээд түүний да*******ж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг хэрэгсэхгүй болгож, анхан шатны шүүхийн шийд*******эрийг хэ*******ээр үлдээж,  шийд*******эрлэлээ.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуулийн 39.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1, 39.9 дүгээр зүйлийн 2.т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

           1.Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн 202 оны 10 дугаар сарын 0*******-ны өдрийн 202/ШЦТ/10 дугаар шийтгэх тогтоолыг хэ*******ээр үлдээж, шүүгдэгч *******гийн да*******ж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Анхан болон да*******ж заалдах шатны шүүхийн хууль хэрэглээний зөрүүг арилгах, Эрүүгийн хэрэг хянан шийд*******эрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийд*******эрт нөлөөлсөн, хуулийг Улсын дээд шүүхийн тогтоол, тайлбараас өөрөөр хэрэглэсэн, эрх зүйн шинэ ойлголт, эсхүл хууль хэрэглээг тогтооход зарчмын ху*******ьд нийтлэг ач холбогдолтой гэж үз*******эл энэхүү магадлалыг гардуулсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хэргийн оролцогч хяналтын журмаар гомдол гаргах, прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

  

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                 З.ТӨМӨРХҮҮ

          ШҮҮГЧИД                                                    Г.ДАВААРЕНЧИН

                                                                               .МАНЛАЙААТАР