Шүүх | Баян-Өлгий аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Пүрэнцэрэнгийн Доржбал |
Хэргийн индекс | 161/2018/0122/Э |
Дугаар | 2018/ШЦТ/122 |
Огноо | 2018-08-22 |
Зүйл хэсэг | 11.6.1., |
Улсын яллагч | М.О |
Баян-Өлгий аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол
2018 оны 08 сарын 22 өдөр
Дугаар 2018/ШЦТ/122
Баян-Өлгий аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч П.Доржбал даргалж,
Нарийн бичгийн дарга Ц.С,
Хэлмэрч Ж.А,
Улсын яллагч М.О,
Хохирогч Х.Б,
Гэрч Д.Г,
Хохирогчийн өмгөөлөгч Я.С,
Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Х.З,
Шүүгдэгч Б.Д, Б.Е нарыг оролцуулан шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулж, Баян-Өлгий аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор М.О Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Б.Д, Б.Е нарт холбогдох 1813001940139 дугаартай эрүүгийн хэргийг хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт:
1. Шүүгдэгч Б.Д: Монгол Улсын иргэн, Б овогт Б-н Д, 1973 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдөр Баян-Өлгий аймгийн Өлгий суманд төрсөн, 45 настай, эрэгтэй, яс үндэс казах, бүрэн дунд боловсролтой, жолооч мэргэжилтэй, Баян-Өлгий аймгийн Голомт банкинд жолооч ажилтай, Баян-Өлгий аймгийн Өлгий сумын 4 дүгээр багт эхнэр, хүүхдүүдийн хамт оршин суух хаягтай, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, регистрийн дугаар БЭ***********
2. Шүүгдэгч Б.Е: Монгол Улсын иргэн, Ш овогт Б-н Е, 1965 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдөр Баян-Өлгий аймгийн Өлгий суманд төрсөн, 53 настай, эрэгтэй, яс үндэс казах, тусгай дунд боловсролтой, сантехникч мэргэжилтэй, Баян-Өлгий аймгийн Музейд нярав ажилтай, Баян-Өлгий аймгийн Өлгий сумын 9 дүгээр багт эхнэр, хүүхдүүдийн хамт оршин суух хаягтай, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, регистрийн дугаар БЮ65090116.
Шүүгдэгч нарын холбогдсон хэргийн талаар:
Шүүгдэгч Б.Д, Б.Е нар нь 2018 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Баян-Өлгий аймгийн Ногооннуур сумын 1 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр “Бахлаг” гэх газарт хохирогч Х.Б-ийг хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас бүлэглэн зодож эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт хамаарах гэмт хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Шүүгдэгч Б.Д, Б.Е нар нь 2018 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Баян-Өлгий аймгийн Ногооннуур сумын 1 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр “Бахлаг” гэх газарт хохирогч Х.Б-ийг хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас бүлэглэн зодож эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь:
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжилсэн дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн, уг нотлох баримтуудыг үгүйсгэх нотлох баримт хэрэгт авагдаагүй бөгөөд шүүгдэгч нар нь өөрсдийн гэм бурууг хүлээн зөвшөөрч байгаагаар давхар нотлогдож байх тул энэ хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүх үнэллээ.
Шүүгдэгч Б.Д, Б.Е нар нь шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт “...Бид иргэн Х.Б-ийг зодоогүй. Хэл ам гаргаж хэрэлдэж байгаад явсан. Түүнд огт гар хүрээгүй” гэж байгаа хэдий ч үүнийг нотлох ямар нэгэн баримт хавтаст хэрэгт байхгүй байна. Мөн шүүгдэгч Б.Д нь шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт “...Х.Б-тэй уулзахаар очиход 02 дугаар сарын 05-ны өдөр танай ах намайг зодоод миний энэ шүдийг унагаасан гэж шүдээ үзүүлж байсан. Иймд Х.Б-т 2018 оны 2 дугаар сарын 19-ний өдрийн 102 дугаартай шинжээчийн дүгнэлтээр үүссэн гэмтэл нь 02 дугаар сарын 17-ны өдөр биш 02 дугаар сарын 05-ны өдөр манай ахтай зодолдох үед үүссэн гэмтэл байх гэж бодож байна. Иймд энэ талаар шалгаж өгнө үү.” гэв. Энэ нь дараах байдлаар үгүйсгэгдэж байна. Үүнд: Хохирогч Х.Б нь 2018 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр шүүгдэгч Б.Д, Б.Е нарын ах Б.Бекболатад мөн зодуулсан талаар Цагдаагийн байгууллагад гомдол гаргаж зөрчлийн хэргээр хянан шийдвэрлүүлж холбогдогч Б.Б-д “Бусдын биед хохирол учруулахгүйгээр зодсон” зөрчил үйлдсэн хэмээн торгуулийн шийтгэл оногдуулсан байна. Уг зөрчлийн хэрэгт авагдсан 2018 оны 02 дугаар сарын 07-ны өдрийн 88 дугаартай шинжээчийн дүгнэлтэд “...Иргэн Х.Б-ийн биед гадны хүчин зүйлийн үйлчлэлээр гэмтэл учирсан байна. Иргэн Х.Б-ийн биед баруун талын нүдний дээд зовхинд бүдэг хөх өнгийн цус хуралт, зүүн талын чихний дэлбэнгийн дотор тал бор өнгийн тогтсон зулгарсан зулгаралт гэмтэл учирсан байна. Дээрх гэмтэл хатуу мохоо зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. Дээрх гэмтэл нь эрүүл мэндийг сарниулахгүй тул Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.6-д зааснаар гэмтлийн зэрэгт хамаарахгүй.” гэжээ. Өөрөөр хэлбэл хохирогч Х.Б-ийн эрүүл мэндэд учирсан “...Тархины доргилттой, толгойн дагз ясны цууралттай нүүрний зөөлөн эдийн бэртэл гэмтэлтэй, дээд уруулд хэгзэрсэн шарх, нэг үүдэн шүд 2 зэргийн суларсан, хавдартай, зүүн хоолойд багалзуур орчим тархмал олон тооны цус хуралттай, цээжний зөөлөн эдийн бэртэл гэмтэл тогтоогдлоо.” гэх хохирол нь Х.Б-д зодуулахад учраагүй болох нь уг шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдож байна. Мөн хохирогч Х.Б нь 2018 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр шүүгдэгч Б.Д, Б.Е нарт зодуулснаар эмнэлэгт хэвтсэн бөгөөд хавтаст хэрэгт авагдсан Амбулаториор эмчлүүлэгсдийн картанд 2018 оны 02 дугаар сарын 26-ны өдрийн шүдний эмчийн үзлэгээр “...Үзлэгт: Хоншоорын зүүн талын соёо шүд хөдөлгөөнтэй. Эмчилгээ: Хоншоорын зүүн талын соёо шүд хөдөлгөөнтэй учир тухайн шүдийг авсан болно.” гэжээ. Үүгээр шүүгдэгч Б.Д-ы мэдүүлж буй “...Х.Б-тэй уулзахаар очиход 02 дугаар сарын 05-ны өдөр танай ах намайг зодоод миний энэ шүдийг унагаасан гэж шүдээ үзүүлж байсан.” гэх мэдүүлэг нь үгүйсгэгдэж байна. Өөрөөр хэлбэл 2018 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр хохирогч Х.Б-ийн хоншоорын зүүн талын соёо шүд нь байсан бөгөөд 2018 оны 02 дугаар сарын 26-ны өдөр хөдөлсөн учраас авхуулсан байна. Иймд Б.Е, Б.Д нарын гэм буруугүй байдал тогтоогдохгүй байх тул хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй гэж шүүх дүгнэлээ.
Шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нарын дээрх гэм буруутай үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11 дүгээр бүлэгт заасан “Хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг”-т хамаарч байх бөгөөд мөн бүлгийн 11.6 дугаар зүйлд заасан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна. Өөрөөр хэлбэл шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нарын бусдын хуулиар хамгаалагдсан эрхэд халдсан гэм буруутай үйлдлийн улмаас хохирогч Х.Б-ийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байна.
Иймд шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар “Бүлэглэж хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр шийдвэрлэв.
Хохирогч Х.Б болон түүний өмгөөлөгч нар шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт гэмт хэргийн улмаас учирсан хохиролд “Эмнэлэгт хэвтсэний ор хоногийн төлбөр 312500 /гурван зуун арван хоёр мянга таван зуу/ төгрөг, тархины зураг авхуулсны төлбөр 95000 /ерэн таван мянга/ төгрөг, хөдөөнөөс аймгийн төвд ирж, буцах шатахууны зардал 192500 /нэг зуун ерэн хоёр мянга таван зуу/ төгрөг нийт 600000 /зургаан зуун мянга/ төгрөг гаргуулж өгнө үү.” гэв. Шүүхээс дээрх нэхэмжлэлийн шаардлагаас эмнэлэгт хэвтсэний ор хоногийн төлбөр 312500 /гурван зуун арван хоёр мянга таван зуу/ төгрөг, тархины зураг авхуулсны төлбөр 95000 /ерэн таван мянга/ төгрөг нийт 407500 /дөрвөн зуун долоон мянга таван зуу/ төгрөгийг шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нараас тэнцүү хуваан төлүүлж, хөдөөнөөс аймгийн төвд ирж, буцах шатахууны зардал 192500 /нэг зуун ерэн хоёр мянга таван зуу/ төгрөгийн нэхэмжлэлийн талаар холбогдох нотлох баримт байхгүй тул хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.
Шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэл:
Шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдсан баримт болон хэрэгт авагдсан шүүгдэгч нарын хувийн байдлыг тодорхойлсон баримтуудыг үндэслэн шүүгдэгч Б.Е Б.Д нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэнд эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцсон бөгөөд шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.
Иймд шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нарын үйлдсэн гэмт хэргийн шинж, хохирол, гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал, шүүгдэгч нарын хувийн байдал зэргийг харгалзан тэдэнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан ял шийтгэлээс торгох ялыг сонгон, тус бүр 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгож эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр шийдвэрлэв.
Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар 1 нэгж нь 1000 /нэг мянга/ төгрөгтэй тэнцэх ба 500 нэгж нь 500000 /таван зуун мянга/ төгрөгтэй тэнцэх юм.
Шүүх шүүгдэгч нарын ажил хөдөлмөр эрхлэлт, хөрөнгө орлого зэрэг хувийн байдлыг харгалзан шүүхээс оногдуулсан 500000 /таван зуун мянга/ төгрөгийн торгох ялыг 4 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоов.
Харин шүүхээс тогтоосон хугацаанд шүүгдэгч нь торгох ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг анхааруулах нь зүйтэй.
Энэ гэмт хэргийн улмаас шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, шүүгдэгч нараас гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирүүлсэн зүйлгүй байна.
Шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нар нь гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлөөгүй тул хэрэгт шүүгдэгч Б.Даулетханы Өлгий сумын 2 дугаар багт байршилтай 700 м.кв газрыг, Б.Е-ын галакси-3 маркийн утсыг битүүмжилсэн тогтоолыг хохирол төлөгдөх хүртэл хэвээр үлдээх зүйтэй байна.
Шүүгдэгч Б.Е, Б.Д нарт хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдсан бөгөөд шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болж Шүүхийн шийдвэрийг Баян-Өлгий аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт хүргүүлэх хүртэл хэвээр үргэлжлүүлж, хэргийн хамт ирүүлсэн шүүгдэгч нарын хувийн бичиг баримтыг Баян-Өлгий аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт тогтоолын хамт шилжүүлэх нь зүйтэй байна.
Мөн хэрэгт хавсаргаж ирүүлсэн хохирогч Х.Б-ийн толгойн рентген зураг 1 ширхэг, соёо шүд 1 ширхэг зэргийг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болмогц өөрт нь буцаан олгохоор шийдвэрлэлээ.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.1, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх хэсэг, 36.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, мөн хуулийн 36.6, 36.7, 36.8, 36.10, 36.13 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ П.ДОРЖБАЛ