| Шүүх | Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Сумъяагийн Пүрэвсүрэн |
| Хэргийн индекс | 105/2018/1578/э |
| Дугаар | 1645 |
| Огноо | 2018-12-06 |
| Зүйл хэсэг | 11.6.1., |
| Улсын яллагч | Н.Үүрийнтуяа |
Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол
2018 оны 12 сарын 06 өдөр
Дугаар 1645
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Н.Одонтуул даргалж,
шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Отгонмаа,
улсын яллагч Н.Үүрийнтуяа,
Хохирогч А.Т,
шүүгдэгч П.А нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны Ж танхимд нээлттэй хийсэн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар:
Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газраас Шинэчлэн найруулсан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэн Б овогт П Ат холбогдох эрүүгийн 1806 07961 2061 дугаар хэргийг 2018 оны 12 дугаар сарын 04-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Монгол Улсын иргэн, Б овогт Пн Ар, 19 оны дугаар сарын 06-ны өдөр аймагт төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, санхүүч мэргэжилтэй, “” банк бус санхүүгийн байгууллагад салбарын захирал ажилтай, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо тоотод оршин суух бүртгэлтэй, урьд ял шийтгэлгүй, регистрийн дугаартай.
Холбогдсон хэргийн талаар:
Шүүгдэгч П.А нь 2018 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянзүрх дүүргийн дугаар хорооны гудамжны тоотод А.Тн толгойн тус газар ширээний хөлөөр цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газраас шүүгдэгч Б овогт Пн Ат Шинэчлэн найруулсан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэнийг шүүх хянан шийдвэрлэх боломжтой гэж үзэв.
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр хавтаст хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан дараах нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитой шинжлэн судлав. Үүнд:
Шүүгдэгч П.А шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “Мөрдөн байцаалтын шатанд бүгдийг үнэн зөв мэдүүлсэн. Нэмж мэдүүлэх зүйлгүй.” гэх мэдүүлэг,
Шүүгдэгч П.А мөрдөн байцаалтад яллагдагчаар өгсөн: Тэр өдөр би гэр бүлийн хамт хамаатныхаа төрсөн өдөр дээр очиж байж байгаад гэртээ ирсэн. Би төрсөн өдөр дээр согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн учир гэртээ ирээд дахин хэрэглэмээр санагдаад дэлгүүр гарч архи аваад гэртээ орж ирээд уусан. Тухайн үед би ажил төрөлгүй байсан ба хадам ээжээс маш их дарамт ирдэг байсан. Түүнээс болоод согтуу байхдаа стресдээд хадам ээжтэйгээ маргалдсан. Маргалдаж байгаад уурандаа би урдаа байсан гэрийн жижиг ширээг хөмөртөл ширээн дээр байсан хүүхдийн номны сурагчийн төмөр тавиур үсрээд хадам ээжийн толгой дээр оноод гэмтэл учруулсан. Би духанд нь гэмтэл учруулсанаа хүлээн зөвшөөрч байна. Би өмнө нь гэр бүлийн болон хадам ээждаа гар хүрч байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 20 дугаар тал/
Хохирогч А.Т мөрдөн байцаалтад өгсөн: “2018 оны 8 дугаар сарын 31-нд манай охин Т.Б, нөхөр П.А нар гэр бүлийн хамт хүүхдийн төрсөн өдөрт очоод орой 18-19 цагийн орчимд гэртээ ирээд дэлгүүр орж 1 шил архи авч ирээд Ар ганцаараа уугаад ахиж архи авч ууна гэхээр нь би хүүхээ юу болж байна гэтэл дахин гараад архи авч ирж ууна гээд байхаар нь би битгий гар гэж хэлтэл манай охины гарнаас зулгаагаад хөөцөлдөж байснаа охин руу зэс аяга аваад шидсэн. Би урдуур нь ортол миний биеийг оносон. Тэгээд би охин, зээтэйгээ 3-уулаа буйдан дээр сууж байтал сэтгүүлийн модон ширээ аваад бид гуравын урдаас шидсэн. Уг ширээ нь миний толгойг онож гэмтээсэн. Дараа нь төмөр данх аваад толгойруу шидсэн. Тэгээд хүргэн ариун цэврийн өрөө орохоор нь манай охин хадам ээжрүүгээ залгаад дуудсан чинь чи манай ээжид муу муухай зүйл харуулах гэлээ гээд уурласан. Тэгээд охин цагдаад дуудлага өгсөн. Цагдаа болон ээж нь ирсэн байхад Ар зүгээр байхгүй бид нар луу гутал авч шидээд байтал цагдаа нар аваад явсан. П.Ар 2007 онд манай охинтой суусан. Манай охинтой суусан цагаасаа хойш намайг цохиж зодож байгаа. Архи уусан болгонд нь эрүүлжүүлэхэд өгч байсан. Миний толгой хагарч 5 оёдол тавиулсан гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 14-15 дугаар тал/
Гэрч Г.Б мөрдөн байцаалтад өгсөн: Би П.А хамт 12 жил амьдарч байна. 20 онд бид 2 гэрлэлтээ батлуулсан юм. Манай нөхөр банк бус санхүүгийн байгууллагад салбарын захирал хийдэг юм. 2018 оны 8 дугаар сарын 31-ны өдөр манай хамаатны төрсөн өдөр болоод бид очсон юм. Уг айлд очоод манай нөхөр жаахан архи уусан. Бид гэртээ 18.00 цагийн орчимд ирсэн. Манай нөхөр гэртээ орж ирээд ганцаараа дахин архи уусан. Тэр үед нь би архи уулгахгүй гээд жоохон үглэсэн. Нөхөр бид хоёр маргалдаж байхад нөхөр уурандаа өөрт нь ойр байсан зүйлээ над руу шидээд байсан. Хөл аваад над руу шидэх үед манай ээж Тг миний урдуур орж ирээд ширээний хөлөнд оногдсон. Тэр үед ээжийн толгой хагарсан. Тэгэхээр нь би 102, 103-т дуудлага өгсөн. Мөн би хадам ээж С.С дуудсан. Ээжийн толгой хагарсанаас хойш маргаан жоохон намжсан. Тэгээд цагдаа нар Анхбаярыг авч явсан. Өмнө нь А манай ээжид гар хүрч байгаагүй. Мөн намайг болон гэр бүлдээ янз бүрийн хүчирхийлэл үйлдэж байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 18 дугаар тал/
Гэрч С.С мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2018 оны 8 дугаар сарын 31-ний өдөр гэртээ байж байхад манай бэр Б над руу 21.00 цагийн орчимд залгаад хүү чинь архи уугаад агсам согтуу тавиад байна. Ирээд ав гэж хэлэхээр нь би гэрээсээ гараад такси бариад хүүгийнхээ гэрт очсон. Намайг гэрт нь ирэхэд манай хүү П.Аг 2 цагдаа аваад явж байсан. Би хүүгээ авч явж болох уу гэхэд болохгүй гэсэн. Намайг гэрт нь ороход бэр болон ээж нь байсан. Тэр хоёр над руу янз бүрээр дайрч доромжлоод байхаар нь би та нар согтуу хүнийг аятайхан хэлээд унтуулчихгүй яасан юм гэж хэлсэн. Над руу янз бүрийн л юм хэлж байсан би дуугүй зогсож байгаад гарсан. Миний хүү бол тайван дөлгөөхөн зантай, хүмүүстэй эвсэг ханддаг. Гэр бүлийн хүмүүжил сайтай гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 19 дүгээр тал/
Шүүхийн Шинжилгээний Үндэсний Хүрээлэнгийн Шүүх эмнэлгийн шинжээчийн 2018 оны 9 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 10758 дугаар:
1. А.Т биед тархи доргилт, духны шарх, зөөлөн эдийн няцрал, зүүн хөх, баруун гуяны цус хуралт, зүүн шилбэний зөөлөн эдийн няцрал, цус хуралт бүхий гэмтэл тогтоогдлоо.
2. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн хэд хэдэн удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ.
3. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна.
4. Цаашид гэмтэл нь ерөнхий хөдөлмөрийн чадварыг тогтонги алдагдуулахгүй.
5. Дээрх гэмтэл нь шинэ гэмтэл байна гэх дүгнэлт,
/хх-ийн 24 дүгээр тал/
Иргэний үнэмлэхийн лавлагаа,
/хх-ийн 27 дугаар тал/
Байнга оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт,
/хх-ийн 29 дүгээр тал/ зэрэг болно.
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжилсэн дээрхи нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасны дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, энэ хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүх үнэлэв.
Нэг: Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:
Шүүгдэгч П.А нь 2018 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянзүрх дүүргийн дугаар хорооны гудамжны тоотод хадам ээж А.Т толгойн тус газар ширээний хөлөөр цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь:
мөрдөн байцаалтад хохирогч А.Т өгсөн: “2018 оны 8 дугаар сарын 31-нд манай охин Т.Б, нөхөр П.А нар гэр бүлийн хамт хүүхдийн төрсөн өдөрт очоод орой 18-19 цагийн орчимд гэртээ ирээд дэлгүүр орж 1 шил архи авч ирээд Ар ганцаараа уугаад ахиж архи авч ууна гэхээр нь би хүүхээ юу болж байна гэтэл дахин гараад архи авч ирж ууна гээд байхаар нь би битгий гар гэж хэлтэл манай охины гарнаас зулгаагаад хөөцөлдөж байснаа охин руу зэс аяга аваад шидсэн. Би урдуур нь ортол миний биеийг оносон. Тэгээд би охин, зээтэйгээ 3-уулаа буйдан дээр сууж байтал сэтгүүлийн модон ширээ аваад бид гуравын урдаас шидсэн. Уг ширээ нь миний толгойг онож гэмтээсэн. Дараа нь төмөр данх аваад толгойруу шидсэн. Тэгээд хүргэн ариун цэврийн өрөө орохоор нь манай охин хадам ээжрүүгээ залгаад дуудсан чинь чи манай ээжид муу муухай зүйл харуулах гэлээ гээд уурласан. Тэгээд охин цагдаад дуудлага өгсөн. Цагдаа болон ээж нь ирсэн байхад А зүгээр байхгүй бид нар луу гутал авч шидээд байтал цагдаа нар аваад явсан. П.А 2007 онд манай охинтой суусан. Манай охинтой суусан цагаасаа хойш намайг цохиж зодож байгаа. Архи уусан болгонд нь эрүүлжүүлэхэд өгч байсан. Миний толгой хагарч 5 оёдол тавиулсан гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 14-15 дугаар тал/
мөн шүүгдэгч П.А өгсөн: Тэр өдөр би гэр бүлийн хамт хамаатныхаа төрсөн өдөр дээр очиж байж байгаад гэртээ ирсэн. Би төрсөн өдөр дээр согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн учир гэртээ ирээд дахин хэрэглэмээр санагдаад дэлгүүр гарч архи аваад гэртээ орж ирээд уусан. Тухайн үед би ажил төрөлгүй байсан ба хадам ээжээс маш их дарамт ирдэг байсан. Түүнээс болоод согтуу байхдаа стресдээд хадам ээжтэйгээ маргалдсан. Маргалдаж байгаад уурандаа би урдаа байсан гэрийн жижиг ширээг хөмөртөл ширээн дээр байсан хүүхдийн номны сурагчийн төмөр тавиур үсрээд хадам ээжийн толгой дээр оноод гэмтэл учруулсан. Би духанд нь гэмтэл учруулсанаа хүлээн зөвшөөрч байна. Би өмнө нь гэр бүлийн болон хадам ээждаа гар хүрч байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 20 дугаар тал/
Мөн Гэрч Г.Б мөрдөн байцаалтад өгсөн: Би П.А хамт 12 жил амьдарч байна. 2007 онд бид 2 гэрлэлтээ батлуулсан юм. Манай нөхөр банк бус санхүүгийн байгууллагад салбарын захирал хийдэг юм. 2018 оны 8 дугаар сарын 31-ны өдөр манай хамаатны төрсөн өдөр болоод бид очсон юм. Уг айлд очоод манай нөхөр жаахан архи уусан. Бид гэртээ 18.00 цагийн орчимд ирсэн. Манай нөхөр гэртээ орж ирээд ганцаараа дахин архи уусан. Тэр үед нь би архи уулгахгүй гээд жоохон үглэсэн. Нөхөр бид хоёр маргалдаж байхад нөхөр уурандаа өөрт нь ойр байсан зүйлээ над руу шидээд байсан. Хөл аваад над руу шидэх үед манай ээж Тг миний урдуур орж ирээд ширээний хөлөнд оногдсон. Тэр үед ээжийн толгой хагарсан. Тэгэхээр нь би 102, 103-т дуудлага өгсөн. Мөн би хадам ээж С.С дуудсан. Ээжийн толгой хагарсанаас хойш маргаан жоохон намжсан. Тэгээд цагдаа нар Аг авч явсан. Өмнө нь А манай ээжид гар хүрч байгаагүй. Мөн намайг болон гэр бүлдээ янз бүрийн хүчирхийлэл үйлдэж байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 18 дугаар тал/
Гэрч С.С мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2018 оны 8 дугаар сарын 31-ний өдөр гэртээ байж байхад манай бэр Б над руу 21.00 цагийн орчимд залгаад хүү чинь архи уугаад агсам согтуу тавиад байна. Ирээд ав гэж хэлэхээр нь би гэрээсээ гараад такси бариад хүүгийнхээ гэрт очсон. Намайг гэрт нь ирэхэд манай хүү П.Аг 2 цагдаа аваад явж байсан. Би хүүгээ авч явж болох уу гэхэд болохгүй гэсэн. Намайг гэрт нь ороход бэр болон ээж нь байсан. Тэр хоёр над руу янз бүрээр дайрч доромжлоод байхаар нь би та нар согтуу хүнийг аятайхан хэлээд унтуулчихгүй яасан юм гэж хэлсэн. Над руу янз бүрийн л юм хэлж байсан би дуугүй зогсож байгаад гарсан. Миний хүү бол тайван дөлгөөхөн зантай, хүмүүстэй эвсэг ханддаг. Гэр бүлийн хүмүүжил сайтай гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 19 дүгээр тал/
зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх бөгөөд шүүгдэгч П.А нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн болно.
Иймд шүүгдэгч П.А “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, түүнд хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.
Баянзүрх дүүргийн прокурорын газраас шүүгдэгч П.А Шинэчлэн найруулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хуулийн зүйл, хэсэг тохирсон байна.
Хохирогч А.Т мөрдөн шалгах ажиллагаанд гэм хорын хохирол нэхэмжилж, холбогдох нотлох баримт гаргаж өгөөгүй бөгөөд хавтаст хэргийн материалтай танилцаад гаргасан хүсэлтдээ “ Надад гомдол, санал байхгүй, цаашид цагдаагийн байгууллагаар шалгуулах шаардлагагүй.” гэсэн /хх-34/, болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар /хх-41/ тогтоогдож байх тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж шүүх үзлээ.
Хоёр: Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:
Шүүх шүүгдэгч П.А эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдлыг тус тус харгалзан үзлээ.
Шүүгдэгч П.А эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй бөгөөд түүнийг тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэрэг үйлдсэний дараа учруулсан хохирлыг төлсөнийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцов.
Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдэн ирсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгч П.А бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурьдах нь зүйтэй.
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4-т зааснаар П.А оногдуулсан торгох ялыг гурван жил хүртэл хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоох шаардлагагүй байна.
Учир нь: шүүгдэгч П.А өөрийн эзэмшил, өмчлөлд үл хөдлөх хөрөнгөтэй, тодорхой ажил хөдөлмөр эрхэлж цалин хөлс авч байгаа болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогдож байх тул шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг шүүгдэгч нь шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болмогц биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдэх нь зүйтэй гэж үзлээ.
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Н.Одонтуул даргалж,
шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Отгонмаа,
улсын яллагч Н.Үүрийнтуяа,
Хохирогч А.Т,
шүүгдэгч П.А нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны Ж танхимд нээлттэй хийсэн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар:
Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газраас Шинэчлэн найруулсан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэн Б овогт П Ат холбогдох эрүүгийн 1806 07961 2061 дугаар хэргийг 2018 оны 12 дугаар сарын 04-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Монгол Улсын иргэн, Б овогт Пн Ар, 19 оны дугаар сарын 06-ны өдөр аймагт төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, санхүүч мэргэжилтэй, “” банк бус санхүүгийн байгууллагад салбарын захирал ажилтай, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт Баянзүрх дүүргийн дугаар хороо тоотод оршин суух бүртгэлтэй, урьд ял шийтгэлгүй, регистрийн дугаартай.
Холбогдсон хэргийн талаар:
Шүүгдэгч П.А нь 2018 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянзүрх дүүргийн дугаар хорооны гудамжны тоотод А.Тн толгойн тус газар ширээний хөлөөр цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газраас шүүгдэгч Б овогт Пн Ат Шинэчлэн найруулсан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэнийг шүүх хянан шийдвэрлэх боломжтой гэж үзэв.
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр хавтаст хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан дараах нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитой шинжлэн судлав. Үүнд:
Шүүгдэгч П.А шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “Мөрдөн байцаалтын шатанд бүгдийг үнэн зөв мэдүүлсэн. Нэмж мэдүүлэх зүйлгүй.” гэх мэдүүлэг,
Шүүгдэгч П.А мөрдөн байцаалтад яллагдагчаар өгсөн: Тэр өдөр би гэр бүлийн хамт хамаатныхаа төрсөн өдөр дээр очиж байж байгаад гэртээ ирсэн. Би төрсөн өдөр дээр согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн учир гэртээ ирээд дахин хэрэглэмээр санагдаад дэлгүүр гарч архи аваад гэртээ орж ирээд уусан. Тухайн үед би ажил төрөлгүй байсан ба хадам ээжээс маш их дарамт ирдэг байсан. Түүнээс болоод согтуу байхдаа стресдээд хадам ээжтэйгээ маргалдсан. Маргалдаж байгаад уурандаа би урдаа байсан гэрийн жижиг ширээг хөмөртөл ширээн дээр байсан хүүхдийн номны сурагчийн төмөр тавиур үсрээд хадам ээжийн толгой дээр оноод гэмтэл учруулсан. Би духанд нь гэмтэл учруулсанаа хүлээн зөвшөөрч байна. Би өмнө нь гэр бүлийн болон хадам ээждаа гар хүрч байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 20 дугаар тал/
Хохирогч А.Т мөрдөн байцаалтад өгсөн: “2018 оны 8 дугаар сарын 31-нд манай охин Т.Б, нөхөр П.А нар гэр бүлийн хамт хүүхдийн төрсөн өдөрт очоод орой 18-19 цагийн орчимд гэртээ ирээд дэлгүүр орж 1 шил архи авч ирээд Ар ганцаараа уугаад ахиж архи авч ууна гэхээр нь би хүүхээ юу болж байна гэтэл дахин гараад архи авч ирж ууна гээд байхаар нь би битгий гар гэж хэлтэл манай охины гарнаас зулгаагаад хөөцөлдөж байснаа охин руу зэс аяга аваад шидсэн. Би урдуур нь ортол миний биеийг оносон. Тэгээд би охин, зээтэйгээ 3-уулаа буйдан дээр сууж байтал сэтгүүлийн модон ширээ аваад бид гуравын урдаас шидсэн. Уг ширээ нь миний толгойг онож гэмтээсэн. Дараа нь төмөр данх аваад толгойруу шидсэн. Тэгээд хүргэн ариун цэврийн өрөө орохоор нь манай охин хадам ээжрүүгээ залгаад дуудсан чинь чи манай ээжид муу муухай зүйл харуулах гэлээ гээд уурласан. Тэгээд охин цагдаад дуудлага өгсөн. Цагдаа болон ээж нь ирсэн байхад Ар зүгээр байхгүй бид нар луу гутал авч шидээд байтал цагдаа нар аваад явсан. П.Ар 2007 онд манай охинтой суусан. Манай охинтой суусан цагаасаа хойш намайг цохиж зодож байгаа. Архи уусан болгонд нь эрүүлжүүлэхэд өгч байсан. Миний толгой хагарч 5 оёдол тавиулсан гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 14-15 дугаар тал/
Гэрч Г.Б мөрдөн байцаалтад өгсөн: Би П.А хамт 12 жил амьдарч байна. 20 онд бид 2 гэрлэлтээ батлуулсан юм. Манай нөхөр банк бус санхүүгийн байгууллагад салбарын захирал хийдэг юм. 2018 оны 8 дугаар сарын 31-ны өдөр манай хамаатны төрсөн өдөр болоод бид очсон юм. Уг айлд очоод манай нөхөр жаахан архи уусан. Бид гэртээ 18.00 цагийн орчимд ирсэн. Манай нөхөр гэртээ орж ирээд ганцаараа дахин архи уусан. Тэр үед нь би архи уулгахгүй гээд жоохон үглэсэн. Нөхөр бид хоёр маргалдаж байхад нөхөр уурандаа өөрт нь ойр байсан зүйлээ над руу шидээд байсан. Хөл аваад над руу шидэх үед манай ээж Тг миний урдуур орж ирээд ширээний хөлөнд оногдсон. Тэр үед ээжийн толгой хагарсан. Тэгэхээр нь би 102, 103-т дуудлага өгсөн. Мөн би хадам ээж С.С дуудсан. Ээжийн толгой хагарсанаас хойш маргаан жоохон намжсан. Тэгээд цагдаа нар Анхбаярыг авч явсан. Өмнө нь А манай ээжид гар хүрч байгаагүй. Мөн намайг болон гэр бүлдээ янз бүрийн хүчирхийлэл үйлдэж байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 18 дугаар тал/
Гэрч С.С мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2018 оны 8 дугаар сарын 31-ний өдөр гэртээ байж байхад манай бэр Б над руу 21.00 цагийн орчимд залгаад хүү чинь архи уугаад агсам согтуу тавиад байна. Ирээд ав гэж хэлэхээр нь би гэрээсээ гараад такси бариад хүүгийнхээ гэрт очсон. Намайг гэрт нь ирэхэд манай хүү П.Аг 2 цагдаа аваад явж байсан. Би хүүгээ авч явж болох уу гэхэд болохгүй гэсэн. Намайг гэрт нь ороход бэр болон ээж нь байсан. Тэр хоёр над руу янз бүрээр дайрч доромжлоод байхаар нь би та нар согтуу хүнийг аятайхан хэлээд унтуулчихгүй яасан юм гэж хэлсэн. Над руу янз бүрийн л юм хэлж байсан би дуугүй зогсож байгаад гарсан. Миний хүү бол тайван дөлгөөхөн зантай, хүмүүстэй эвсэг ханддаг. Гэр бүлийн хүмүүжил сайтай гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 19 дүгээр тал/
Шүүхийн Шинжилгээний Үндэсний Хүрээлэнгийн Шүүх эмнэлгийн шинжээчийн 2018 оны 9 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 10758 дугаар:
1. А.Т биед тархи доргилт, духны шарх, зөөлөн эдийн няцрал, зүүн хөх, баруун гуяны цус хуралт, зүүн шилбэний зөөлөн эдийн няцрал, цус хуралт бүхий гэмтэл тогтоогдлоо.
2. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн хэд хэдэн удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ.
3. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна.
4. Цаашид гэмтэл нь ерөнхий хөдөлмөрийн чадварыг тогтонги алдагдуулахгүй.
5. Дээрх гэмтэл нь шинэ гэмтэл байна гэх дүгнэлт,
/хх-ийн 24 дүгээр тал/
Иргэний үнэмлэхийн лавлагаа,
/хх-ийн 27 дугаар тал/
Байнга оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт,
/хх-ийн 29 дүгээр тал/ зэрэг болно.
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжилсэн дээрхи нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасны дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, энэ хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүх үнэлэв.
Нэг: Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:
Шүүгдэгч П.А нь 2018 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянзүрх дүүргийн дугаар хорооны гудамжны тоотод хадам ээж А.Т толгойн тус газар ширээний хөлөөр цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь:
мөрдөн байцаалтад хохирогч А.Т өгсөн: “2018 оны 8 дугаар сарын 31-нд манай охин Т.Б, нөхөр П.А нар гэр бүлийн хамт хүүхдийн төрсөн өдөрт очоод орой 18-19 цагийн орчимд гэртээ ирээд дэлгүүр орж 1 шил архи авч ирээд Ар ганцаараа уугаад ахиж архи авч ууна гэхээр нь би хүүхээ юу болж байна гэтэл дахин гараад архи авч ирж ууна гээд байхаар нь би битгий гар гэж хэлтэл манай охины гарнаас зулгаагаад хөөцөлдөж байснаа охин руу зэс аяга аваад шидсэн. Би урдуур нь ортол миний биеийг оносон. Тэгээд би охин, зээтэйгээ 3-уулаа буйдан дээр сууж байтал сэтгүүлийн модон ширээ аваад бид гуравын урдаас шидсэн. Уг ширээ нь миний толгойг онож гэмтээсэн. Дараа нь төмөр данх аваад толгойруу шидсэн. Тэгээд хүргэн ариун цэврийн өрөө орохоор нь манай охин хадам ээжрүүгээ залгаад дуудсан чинь чи манай ээжид муу муухай зүйл харуулах гэлээ гээд уурласан. Тэгээд охин цагдаад дуудлага өгсөн. Цагдаа болон ээж нь ирсэн байхад А зүгээр байхгүй бид нар луу гутал авч шидээд байтал цагдаа нар аваад явсан. П.А 2007 онд манай охинтой суусан. Манай охинтой суусан цагаасаа хойш намайг цохиж зодож байгаа. Архи уусан болгонд нь эрүүлжүүлэхэд өгч байсан. Миний толгой хагарч 5 оёдол тавиулсан гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 14-15 дугаар тал/
мөн шүүгдэгч П.А өгсөн: Тэр өдөр би гэр бүлийн хамт хамаатныхаа төрсөн өдөр дээр очиж байж байгаад гэртээ ирсэн. Би төрсөн өдөр дээр согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн учир гэртээ ирээд дахин хэрэглэмээр санагдаад дэлгүүр гарч архи аваад гэртээ орж ирээд уусан. Тухайн үед би ажил төрөлгүй байсан ба хадам ээжээс маш их дарамт ирдэг байсан. Түүнээс болоод согтуу байхдаа стресдээд хадам ээжтэйгээ маргалдсан. Маргалдаж байгаад уурандаа би урдаа байсан гэрийн жижиг ширээг хөмөртөл ширээн дээр байсан хүүхдийн номны сурагчийн төмөр тавиур үсрээд хадам ээжийн толгой дээр оноод гэмтэл учруулсан. Би духанд нь гэмтэл учруулсанаа хүлээн зөвшөөрч байна. Би өмнө нь гэр бүлийн болон хадам ээждаа гар хүрч байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 20 дугаар тал/
Мөн Гэрч Г.Б мөрдөн байцаалтад өгсөн: Би П.А хамт 12 жил амьдарч байна. 2007 онд бид 2 гэрлэлтээ батлуулсан юм. Манай нөхөр банк бус санхүүгийн байгууллагад салбарын захирал хийдэг юм. 2018 оны 8 дугаар сарын 31-ны өдөр манай хамаатны төрсөн өдөр болоод бид очсон юм. Уг айлд очоод манай нөхөр жаахан архи уусан. Бид гэртээ 18.00 цагийн орчимд ирсэн. Манай нөхөр гэртээ орж ирээд ганцаараа дахин архи уусан. Тэр үед нь би архи уулгахгүй гээд жоохон үглэсэн. Нөхөр бид хоёр маргалдаж байхад нөхөр уурандаа өөрт нь ойр байсан зүйлээ над руу шидээд байсан. Хөл аваад над руу шидэх үед манай ээж Тг миний урдуур орж ирээд ширээний хөлөнд оногдсон. Тэр үед ээжийн толгой хагарсан. Тэгэхээр нь би 102, 103-т дуудлага өгсөн. Мөн би хадам ээж С.С дуудсан. Ээжийн толгой хагарсанаас хойш маргаан жоохон намжсан. Тэгээд цагдаа нар Аг авч явсан. Өмнө нь А манай ээжид гар хүрч байгаагүй. Мөн намайг болон гэр бүлдээ янз бүрийн хүчирхийлэл үйлдэж байгаагүй гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 18 дугаар тал/
Гэрч С.С мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2018 оны 8 дугаар сарын 31-ний өдөр гэртээ байж байхад манай бэр Б над руу 21.00 цагийн орчимд залгаад хүү чинь архи уугаад агсам согтуу тавиад байна. Ирээд ав гэж хэлэхээр нь би гэрээсээ гараад такси бариад хүүгийнхээ гэрт очсон. Намайг гэрт нь ирэхэд манай хүү П.Аг 2 цагдаа аваад явж байсан. Би хүүгээ авч явж болох уу гэхэд болохгүй гэсэн. Намайг гэрт нь ороход бэр болон ээж нь байсан. Тэр хоёр над руу янз бүрээр дайрч доромжлоод байхаар нь би та нар согтуу хүнийг аятайхан хэлээд унтуулчихгүй яасан юм гэж хэлсэн. Над руу янз бүрийн л юм хэлж байсан би дуугүй зогсож байгаад гарсан. Миний хүү бол тайван дөлгөөхөн зантай, хүмүүстэй эвсэг ханддаг. Гэр бүлийн хүмүүжил сайтай гэх мэдүүлэг,
/хх-ийн 19 дүгээр тал/
зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх бөгөөд шүүгдэгч П.А нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн болно.
Иймд шүүгдэгч П.А “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, түүнд хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.
Баянзүрх дүүргийн прокурорын газраас шүүгдэгч П.А Шинэчлэн найруулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хуулийн зүйл, хэсэг тохирсон байна.
Хохирогч А.Т мөрдөн шалгах ажиллагаанд гэм хорын хохирол нэхэмжилж, холбогдох нотлох баримт гаргаж өгөөгүй бөгөөд хавтаст хэргийн материалтай танилцаад гаргасан хүсэлтдээ “ Надад гомдол, санал байхгүй, цаашид цагдаагийн байгууллагаар шалгуулах шаардлагагүй.” гэсэн /хх-34/, болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар /хх-41/ тогтоогдож байх тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж шүүх үзлээ.
Хоёр: Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:
Шүүх шүүгдэгч П.А эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдлыг тус тус харгалзан үзлээ.
Шүүгдэгч П.А эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй бөгөөд түүнийг тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэрэг үйлдсэний дараа учруулсан хохирлыг төлсөнийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцов.
Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдэн ирсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгч П.А бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурьдах нь зүйтэй.
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4-т зааснаар П.А оногдуулсан торгох ялыг гурван жил хүртэл хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоох шаардлагагүй байна.
Учир нь: шүүгдэгч П.А өөрийн эзэмшил, өмчлөлд үл хөдлөх хөрөнгөтэй, тодорхой ажил хөдөлмөр эрхэлж цалин хөлс авч байгаа болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогдож байх тул шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг шүүгдэгч нь шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болмогц биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдэх нь зүйтэй гэж үзлээ.
Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 4, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлийн 1, 5, 9 дэх хэсэг, 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлүүдэд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
1. Шүүгдэгч Б овогт П А “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар П.А 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 450.000 төгрөгөөр торгох ял шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар П.А нь шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болмогц торгох ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдсүгэй.
4. Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, П.А нь бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурьдсугай.
5. Шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох ба шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, улсын яллагч, дээд шатны прокурор нар анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг гардан авснаас хойш, эсхүл Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурьдсугай.
6. Шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичсэн бол шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хүчин төгөлдөр болох хүртэл П.А хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсугай.
ДАРГАЛАГЧ,
ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Н.ОДОНТУУЛ