2023  06  14  210/МА2023/01192

 

 

Т.Бархасын нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч Д.Цогтсайхан даргалж, шүүгч Д.Бямбасүрэн, Д.Золзаяа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн давж заалдах шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

 

Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 04 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 181/ШШ2023/01288 дугаар шийдвэртэй

Нэхэмжлэгч Т.Бархасын нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч С.Баярмаад холбогдох

5,000,000 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хариуцагчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн шүүгч Д.Золзаяагийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

  1. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, тайлбарын агуулга:

1.1. Талууд 2021 оны 08 дугаар сарын 22-ны өдөр зээлийн гэрээг амаар байгуулж 5,000,000 төгрөгийг 1 сарын хугацаатай зээлэхээр харилцан тохиролцож, уг мөнгийг 2021 оны 08 дугаар сарын 22-ны өдөр Төрийн банкин дахь хариуцагчийн 102200274908 тоот дансанд шилжүүлсэн.

Дээрх гэрээний дагуу хариуцагч С.Баярмаа нь зээлийг 2021 оны 09 дүгээр сарын 22-ны өдрийн дотор төлөх ёстой байсан боловч төлөөгүй.

Т.Бархас нь 2013-2022 онд ээж С.Дэлгэрмаагийн хамт Бүгд Найрамдах Солонгос Улсад амьдарч байсан ба С.Баярмаагийн охин Б.Мөнхдэлгэртэй нэг хотод ойролцоо байснаас бус хамт амьдарч байгаагүй. Иймд хариуцагчаас 5,000,000 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.

 

2. Хариуцагчийн татгалзал, тайлбарын агуулга:

2.1. Т.Бархас нь 2018 оны намар миний охин Б.Мөнхдэлгэртэй танилцаж улмаар тус оны 02 дугаар сарын сүүлээр Бүгд Найрамдах Солонгос Улсад суралцуулах зорилготой авч явсан ба 4 жилийн хугацаанд охинтой маань хамт байр түрээслэн амьдарсан.

Энэ хугацаанд миний охин гэрийн бүх ажлыг хийж, хажуугаар нь суралцаж, ажиллаж байсан. Би охиндоо сургалтын болон амьжиргааны мөнгийг нэмэр болох үүднээс шилжүүлж ирсэн бөгөөд уг мөнгийг миний охин, Т.Бархас хоёул хэрэглэдэг байсан.

2.2. 2021 оны зун миний санхүүгийн байдал муудаж тэдэнд мөнгө шилжүүлэх боломжгүй болсон гэдгээ хэлэхэд Т.Бархас надад 5,000,000 төгрөгийг шилжүүлсэн. Тухайн үед энэ мөнгийг намайг мөнгөгүй болохоор тусалж бэлэглэж байна хэмээн ойлгож хүлээн авсан. Гэтэл одоо миний охиноос салсандаа өсөрхөн намайг мөнгө залилсан мэтээр цагдаад өгч байсан бөгөөд тэр нь үндэслэлгүй нь нотлогдсон болохоор арга буюу шүүхэд хандаж надаас нэхэж байгаа нь хүн ёсонд нийцэхгүй, надад зээлсэн мэтээр шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ дурдсан байгааг үндэслэлгүй хэмээн үзэж байна.

Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангахгүй орхиж өгнө үү гэжээ.

 

3. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн агуулга:

Иргэний хуулийн 281 дүгээр зүйлийн 281.1, 283 дугаар зүйлийн 283.1-т зааснаар хариуцагч С.Баярмаагаас 5,000,000 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Т.Бархаст олгож,

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-т зааснаар нэхэмжлэгчийн төлсөн 94,950 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 94,950 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгчид олгож шийдвэрлэжээ.

 

4. Хариуцагчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлын агуулга:

4.1. Анхан шатны шүүх нэхэмжлэгч Т.Бархас 5,000,000 төгрөгийг С.Баярмаагийн данс руу анх ямар зорилгоор шилжүүлсэн, зээлийн хэлцэл байгуулагдах санал анх хэн нь гаргасан, саналыг хэрхэн хүлээн зөвшөөрсөн бэ гэдгийг тодруулан хэлэлцээгүй, хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаас нэхэмжлэгчид зөвхөн ашигтай баримтуудыг үнэлсэнд гомдолтой байна.

Т.Бархас болон С.Баярмаа нарын хооронд ямар ч зээлийн гэрээ байгуулах хүсэлт байгаагүйгээс гадна мөнгө шилжүүлсэн гэх дансны хуулганы утга хүртэл зээлүүлэв, зээл гэсэн үг байхгүй байхад шүүх үүнийг харгалзан үзээгүй.

4.2. Өмнө нь нэхэмжлэгчээс нэг удаа мөнгө зээлж байсан нь тогтмол зээлийн харилцаатай байсан гэж үзэх үндэслэлгүй байхад шүүх 5,000,000 төгрөг шилжүүлж түүнийгээ зээлсэн хэмээн нэхэмжилж байгааг үндэслэлтэй гэж үзсэнийг хүлээн зөвшөөрөхгүй.

4.3. Нэхэмжлэгч Т.Бархас өмнө нь С.Баярмаагийн охин Б.Мөнхдэлгэртэй хамтран амьдардаг холбоо хамаарал бүхий байсан бөгөөд хариуцагч С.Баярмаа нь охин болон Т.Бархаст хэрэглээний зардлыг өгдөг байсан. Т.Бархас, Б.Мөнхдэлгэр нарын харилцаа холбоотой байсныг нотлох баримт болох зураг, төрсний лавлагаа хавтаст хэрэгт авагдсан атал анхан шатны шүүх энэ тухай хянан үзэлгүй хэргийн баримт нотолгоог орхигдуулсан.

Иймд анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

5. Давж заалдах гомдолд нэхэмжлэгчээс тайлбар гаргаагүй болно.

ХЯНАВАЛ:

1. Давж заалдах шатны шүүх хариуцагчийн гаргасан давж заалдах гомдлын үндэслэлээр хэргийг хянаад, гомдлыг хангахгүй орхиж, анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж шийдвэрлэв.

 

2. Нэхэмжлэгч Т.Бархас нь хариуцагч С.Баярмаад холбогдуулан зээлийн гэрээний үүрэгт 5,000,000 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэл гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч маргажээ.

 

3. Нэхэмжлэгч нь 2021 оны 08 дугаар сарын 22-ны өдөр Худалдаа хөгжлийн банкин дахь 453163306 тоот данснаас 2 удаагийн гүйлгээгээр нийт 5,000,000 төгрөгийг Төрийн банкин дахь хариуцагчийн 102200274908 тоот дансанд шилжүүлсэн ба уг үйл баримтын талаар зохигч маргаагүй. (хэргийн 3 дахь тал)

 

4. Хариуцагч нь мөнгийг нэхэмжлэгч түүнд тусалж бэлэглэсэн, зээл гэж өгөөгүй, мөн хариуцагчийн шилжүүлсэн амьжиргааны мөнгийг охин Б.Мөнхдэлгэр болон Т.Бархас нар Бүгд Найрамдах Солонгос Улсад хамт амьдрахдаа хэрэглэдэг байсан гэх үндэслэлээр маргасан. Уг татгалзалд холбогдуулан 2018.06.24 Солонгос улс Т.Бархас, С.Баярмаагийн охин Б.Мөнхдэлгэрийн хамт, 2019.07.29 УБ хот Мөнгөнморьт амралтын газар С.Баярмаа миний бие болон Бархасын хамт гэх тайлбар бүхий 2 фото зураг, Б.Мөнхдэлгэрийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, төрсний бүртгэлийн лавлагааг тус тус шүүхэд гаргажээ. (хэргийн 59-61 дэх тал)

Дээрх баримтаар нэхэмжлэгч нь хариуцагчийн охин Б.Мөнхдэлгэртэй харилцаа холбоотой болох нь нотлогдоогүйн зэрэгцээ ийм харилцаа байсан эсэх нь маргаж буй 5,000,000 төгрөгийг нэхэмжлэгчээс хариуцагчид бэлэглэсэн гэх асуудалд нотолгооны ач холбогдолгүй юм. Хариуцагчийн гаргасан шүүх баримтуудыг хянан үзэлгүй хэргийн баримт нотолгоог орхигдуулсан гэх гомдол үндэслэлгүй.

Иймээс нэхэмжлэгч 5,000,000 төгрөг бэлэглэсэн гэх хариуцагчийн татгалзлыг үндэслэлтэй гэж дүгнэх боломжгүй байна.

 

5. Зохигчдын хооронд зээлийн гэрээний харилцаа үүссэн талаарх анхан шатны шүүхийн дүгнэлт үндэслэлтэй. Нэхэмжлэгчээс хариуцагчид мөнгөн хөрөнгийг шилжүүлсэн тул Иргэний хуулийн 196 дугаар зүйлийн 196.1.1, 281 дүгээр зүйлийн 281.1 дэх хэсэгт зааснаар зээлийн гэрээг байгуулсанд тооцно.

Мөн талууд гэрээгээр хугацаа тохироогүй тул Иргэний хуулийн 283 дугаар зүйлийн 283.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч нь хариуцагчаас зээл төлөхийг шаардах эрхтэйг шүүх зөв дүгнэжээ.

6. Анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтын хэмжээнд хэргийн үйл баримтыг зөв тогтоож, хэрэглэвэл зохих хуулийг зөв тайлбарлан хэрэглэж, нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэсэн нь үндэслэлтэй байх тул шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагчийн давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхих нь зүйтэй гэж давж заалдах шатны шүүх дүгнэв.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 04 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 181/ШШ2023/01288 дугаар шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг хангахгүй орхисугай.

 

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 дугаар зүйлийн 162.4 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагчаас давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 94,950 төгрөгийг улсын орлогод үлдээсүгэй.

 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3, 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

 

  ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ   Д.ЦОГТСАЙХАН

 

ШҮҮГЧИД   Д.БЯМБАСҮРЭН

 

Д.ЗОЛЗАЯА