Архангай аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Ч.Жаргалан даргалж тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Хүсэлт гаргагч: Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Дэл багийн Ар хужирт гэх газар оршин суух Боржигон овогт Баньдын Баасанхүүгийн /РД:АЯ57082473/ хүсэлттэй,

          Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрт 1980 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд грушикчнээр, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөх нэгдэлд 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1983 оны 02 сарын 21-ний өдөр хүртэл тракторын жолоочоор, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрөөс 1992 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор тус тус ажиллаж байсан байдал тогтоолгох тухай иргэний хэргийг хэлэлцэв.

            Шүүх хуралдаанд: Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүү, гэрч Д.Адъяасүрэн, Б.Намсрайжав, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга А.Цэрэнханд оролцов.                                                           

                                                           ТОДОРХОЙЛОХ нь: 

            Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүү шүүхэд гаргасан хүсэлтдээ: ...Би Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрт 1980 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд грушикчнээр, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөх нэгдэлд 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1983 оны 02 сарын 21-ний өдөр хүртэл тракторын жолоочоор, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрөөс 1992 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор тус тус ажиллаж байсан. Миний нэрийг Баасанхүү гэдэг байхад  бага насанд дууддаг байсан Баадай нэрээр архивын тушаалууд гарсан. Иймд архивын лавлагаа бусад нотлох баримтуудыг үндэслэн намайг Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрт 1980 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд грушикчнээр, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөх нэгдэлд 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1983 оны 02 сарын 21-ний өдөр хүртэл тракторын жолоочоор, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрөөс 1992 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор тус тус ажиллаж байсан байдлыг тогтоож өгнө үү гэжээ.

 

Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүү шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:  Шүүхэд гаргасан хүсэлтээ дэмжиж байна. Би  Хүнсний үйлдвэрт 1981 оны 1 сарын 1-ний өдөр ажилд ороод 1981 оны 7 сарын 1-ний өдөр хүртэл ажилласан.  1981 оны 7 сарын 1-ний өдрөөс Архангай аймгийн Өлзийт суманд шилжин очиж 1983 оны 2 сарын 18-ны хүртэл Өрнөл нэгдэлд тракторын жолоочоор ажиллаж байсан. Тэгээд 1983 оны 2 сарын 19-ний өдрөөс Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд тракторын жолоочоор шилжин ажиллаж зах зээлд шилжих хүртэл буюу 1992 оны 1 сард ажлаа гарч мал маллах болсон. Миний нэрийг уг нь Баасанхүү гэдэг нэртэй юм. Бага байхад Баадай гэж дууддаг байсан тэр нэрээр зарим бичиг баримт бичигдсэн байсан. Тэтгэвэрт орох гэтэл миний бичиг баримт Баадай нэртэй байгаа болохоор шүүхэд хандаж ажилласан жилээ тогтоолго гэсэн. Би хөдөлмөрийн дэвтрээ усанд унагаагаад гээгдүүлсэн. Баадай гэж нэрлэсээр байгаад миний Баасанхүү нэрийг хүмүүс мэддэггүй. Улсын аварга малчин болоход хүмүүс яагаад Баадай биш Баасанхүү гэдэг нэрээр аваад байгаа юм бэ? гэж ярьцгааж байсан. Миний хүүхдүүд Баасанхүү гэж овоглодог. Бичиг баримт Баадай, Баасанхүү гэж яваад байгааг хүмүүс ч тулгаж хараагүй. Би ч тоогоогүйгээс ийм боллоо гэв.

 

   Шүүх хуралдаанаар хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад:

 

                                                                 ҮНДЭСЛЭХ нь:

          Хүсэлт гаргагч З.Баасанхүү ажиллаж байсан байдлаа тогтоолгохоор шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан бөгөөд хэрэгт авагдсан дараахь нотлох баримтууд авагдсан байна. Үүнд:

1. Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрийн захиргааны 1980 оны 04 сарын 29-ны өдрийн 29 тоот шагнах тухай тушаалд: Хариуцсан ажилдаа идэвхи зүтгэлтэй ажиллаж, амжилт гаргасан зарим ИТА, албан хаагч, бага тушаалын ажилчдыг майн баярыг тохиолдуулан сайшаалын үнэмлэх үнэ бүхий зүйлээр шагнасугай. Грушик Баадай 30 мөнгө гэсэн.
2. Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөл нэгдлийн зөвлөлийн тэргүүлэгчдийн хурлын 1981 оны 07 сарын 03-ны өдрийн 38 тоот болзол дүгнэх тухай тогтоолд: 1981 оны хаврын тариалан, уринш хагалгааны ажилд амжилт гаргаж, төлөвлөгөөг 105-131,2 хувиар биелүүлсэн тракторчин Б.Баадай нарыг 1981 онд зарласан социалист уралдааны болзлыг хангасан гэж үзсүгэй гэсэн. 
3. Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөл нэгдлийн даргын 1982 оны 06 сарын 02-ны өдрийн 48 тоот ээлжийн амралт олгох тухай тушаалд: Тракторчин Б.Баадайгийн 1982 оны ээлжийн амралтыг үндсэн 15, нэмэгдэл 11, бүгд ажлын 26 өдрөөр 05 сарын 18-наас эхлэн олгосугай гэсэн. 
4. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрийн 8 тоот ажилд томиолох тухай тушаалд: Архангай аймгийн хүнсний комбинатаас шилжиж ирсэн Баньдын Баасанхүүг 1983 оны 02 сарын 19-ны өдрөөс тракторчнаар томилсугай гэсэн. 
5. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1984 оны 12 сарын 29-ний өдрийн 102 тоот шагнал урамшил олгох тухай тушаалд: 1984 онд хөдөлмөрийн өндөр амжилт гаргаж шалгарсан тэргүүний ажилтан ажилчдыг шинэ жилийг тохиолдуулан шагнах нь. Жолооч Б.Баадай гэсэн. 
6. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын дарга Д.Цэрэндаш, Үйлдвэрчний эвлэлийн хорооны дарга Г.Батжаргал, 1984 оны 12 сарын 31-ний өдрийн сайшаалын үнэмлэхэд: Хүндэт нөхөр Бандь овогтой Баадай та 1984 оны төлөвлөгөөт зорилгоо 147.4%-иар биелүүлж хариуцсан. Техникээ чадамгай эзэмшиж, үйлчилгээнд ямагт бэлэн байлгаж, засвар  үйлчилгээг хариуцан гүйцэтгэж, хөдөлмөрийн өндөр амжилт үзүүлсэн тул сайшаалын үнэмлэх, үнэ бүхий зүйлээр шагнав гэсэн сайшаалын үнэмлэх,
7. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1985 оны 12 сарын 27-ны өдрийн 97 тоот болзол дүгнэх тухай тушаалд: Рашаан сувилалд хэрэгцээний мах бэлтгэх, мал нядлах, малын гэдэс цэвэрлэх ажилд идэвхи чармайлттай ажиллаж 3-р байр эзэлсэн Б.Баадайг баярын бичиг, 40 төгрөгөөр шагнасугай гэсэн.
8. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1986 оны 05 сарын 20-ны өдрийн 49 тоот ээлжийн амралт олгох тухай тушаалд: Тракторчин Б.Баадай 06 сарын 10-ны өдрөөс 07 сарын 10-ны өдрийг хүртэл ажлын 26 хоногоор амралт олгосугай гэсэн. 
9. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1987 оны 02 сарын 03-ны өдрийн 14 тоот ээлжийн амралт олгох тухай тушаалд: Тракторчин Б.Баадай 02 сарын 04-ний өдрөөс эхлэн ажлын 26 хоногоор амралт олгосугай гэсэн. 
10. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын хариуцлагатны зөвлөлийн гишүүдийн хурлын 1988 оны 06 сарын 30-ны өдрийн 06 тоот протоколд: Сувилалын бүх ажлыг сайжруулах ажлыг гүйцэтгэхэд жолооч Баадай их зүтгэл гаргаж ажилласныг сайшааж байна гэсэн.
11. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын 1989 оны 02 сарын 07-ны өдрийн аваргын дипломд: 1988 оны ажлаараа шалгарч хамт олноо хошуучлан ажилласан тул байгууллагын “Хөдөлмөрийн аварга” болгов гэсэн.
12. Архангай аймгийн Архивын тасгийн 2016 оны 04 сарын 14-ний өдрийн 176 тоот Баньд овогтой Баадайгийн Шивэрт рашаан сувилалд ажиллаж байсан үеийн цалингийн цалингийн тодорхойлолтонд:

• 1990 оны 11 сард ажилласан хоног авсан бичилтэй цалингийн бичилт,

1. Архангай аймгийн Архивын тасгийн 2016 оны 04 сарын 14-ний өдрийн 177 тоот тодорхойлолтонд: Тус архивын ан хөмрөгт Шивэрт рашаан сувилалын 1991 оны материал архивт хангалтгүй байдаг, байгаа материалаас шүүн үзэхэд Баньд овогтой Баадайд холбогдох лавлагаа гаргаагүй болно гэсэн.
2. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрийн баярын бичигт: Хүндэт нөхөр Б.Баадай танд төмөр хонин жилдээ ажлын өндөр амжилттай, ааз жаргалаар дүүрэн байхын өлзийтэй ерөөл дэвшүүлье гэсэн баярын бичиг.
3. Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 03-ны өдрийн 550 тоот албан бичигт: /РД: АЯ57082473/ дугаартай Баньд овогт Баасанхүү нь иргэний бүртгэлийн мэдээллийн санд овог, эцгийн нэр өөрчлөлтийн бүртгэлгүй байна. Иргэний ХААТР-1 маягтад 1988 оны 11 сарын 15-ны байдлаар овог нэр нь Баньд овогт Баасанхүү, эцэг Ядамжав овогт Баньд нас барсан, эх Дэндэв овогт Должин Батцэнгэл суманд, Бат-Очир овогтой Жавзандулам /РД:АЯ62060765/ гэж бүртгэсэн байна.
4. Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 27-ны өдрийн 151/003014 тоот нас барсаны лавлагаанд: Боржигон овогт Бандийн Лхагваа нь 2006 оны 02 сарын 12-нд нар барсныг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2006 оны 02 сарын 13-ны өдөр нас барсны бүртгэлийн 35-рт бүртгэсэн болно гэсэн.
5. Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 27-ны өдрийн 151/003013 тоот нас барсаны лавлагаанд: Боржигон овогт Бандийн Далханямбуу нь 2003 оны 12 сарын 08-нд нар барсныг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2003 оны 12 сарын 10-ны өдөр нас барсны бүртгэлийн 150-рт бүртгэсэн болно гэсэн.
6. Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 31-ний өдрийн 151/003044 тоот төрөл садангийн лавлагаанд: Боржигон овогт Бандь Нарантуяа /РД:АЮ64092965/ нь Боржигон овогт Бандийн Баасанхүүгийн /РД:АЯ57082473/ дүү мөн болохыг тодорхойлов гэсэн.
7. Бандь овогт Баасанхүүгийн 1975 оны 01 сарын 10-ны өдөр нээсэн 288163 дугаартай цэргийн батлахад: Баньд овогтой Баадай Архангай аймгийн Батцэнгэл сум, нийгмийн гарал малчин, бүрэн дунд боловсролтой гэсэн.
8. Гэрч Д.Адъяасүрэнгийн шүүх хуралдаанд өгсөн: Би Б.Баасанхүүтэй Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1982 оноос 1992 он хүртэл тракторын жолоочоор хамт ажиллаж байсан. Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилал 1993 онд тарсан. Бид хоёртой хамт Түвшин, Лханаажав нар жолоочоор, сувилалын даргаар Цэрэндаш ажилладаг байсан. Манай ажлынхан Баасанхүү гуайг Баадай гэж дуудаг байсан. Баасанхүү гэдэг нэртэйг нь  өнөөдөр мэдэж байна гэсэн мэдүүлэг.

Гэрч Б.Намсрайжав шүүх хуралдаанд өгсөн: Би Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд автобусны жолоочоор  1982 оны 8 сард ажилд орж, 1992 онд гарч байсан юм. Тэгэхэд Б.Баасанхүү шилэн кабинтай люүмз гэдэг трактор тракторын жолооч хийж байсан. Баадай гэдэг байснаас Б.Баасанхүүг гэдгийг нь мэддэггүй байлаа. Саяхан дансанд нь мөнгө хийхдээ Б.Баасанхүү гэсэн нэрийг нь мэдсэн гэсэн мэдүүлэг зэрэг болно.

 

          Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүү Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрт 1980 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд грушикчнээр, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөх нэгдэлд 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1983 оны 02 сарын 21-ний өдөр хүртэл тракторын жолоочоор, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрөөс 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор тус тус ажиллаж байсан болох Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрийн захиргааны 1980 оны 04 сарын 29-ны өдрийн 29 тоот шагнах тухай тушаал, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөл нэгдлийн зөвлөлийн тэргүүлэгчдийн хурлын 1981 оны 07 сарын 03-ны өдрийн 38 тоот болзол дүгнэх тухай тогтоол, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөл нэгдлийн даргын 1982 оны 06 сарын 02-ны өдрийн 48 тоот ээлжийн амралт олгох тухай тушаал, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрийн 8 тоот ажилд томиолох тухай тушаал, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1984 оны 12 сарын 29-ний өдрийн 102 тоот шагнал урамшил олгох тухай тушаал, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын дарга, Үйлдвэрчний эвлэлийн хорооны даргын 1984 оны 12 сарын 31-ний өдрийн сайшаалын үнэмлэх, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1985 оны 12 сарын 27-ны өдрийн 97 тоот болзол дүгнэх тухай тушаал, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1986 оны 05 сарын 20-ны өдрийн 49 тоот ээлжийн амралт олгох тухай тушаал, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын даргын 1987 оны 02 сарын 03-ны өдрийн 14 тоот ээлжийн амралт олгох тухай тушаал, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын хариуцлагатны зөвлөлийн гишүүдийн хурлын 1988 оны 06 сарын 30-ны өдрийн 06 тоот протокол, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын 1989 оны 02 сарын 07-ны өдрийн аваргын диплом, Архангай аймгийн Архивын тасгийн 2016 оны 04 сарын 14-ний өдрийн 176 тоот Баньд овогтой Баадайгийн Шивэрт рашаан сувилалд ажиллаж байсан үеийн цалингийн цалингийн   тодорхойлолт,   Архангай   аймгийн   Архивын  тасгийн  2016 оны  04 сарын 14-ний

өдрийн 177 тоот тодорхойлолт, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалын 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрийн баярын бичиг, Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 03-ны өдрийн 550 тоот албан бичиг, Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 27-ны өдрийн 151/003014 тоот нас барсаны лавлагаа, Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 27-ны өдрийн 151/003013 тоот нас барсаны лавлагаа, Архангай аймгийн Улсын бүртгэл, Статистикийн газрын 2016 оны 05 сарын 31-ний өдрийн 151/003044 тоот төрөл садангийн лавлагаа, Бандь овогт Баасанхүүгийн цэргийн батлах, гэрч Д.Адъяасүрэн, Б.Намсрайжав нарыг мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтаар нотлогдож байна. Иймд Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрт 1980 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд грушикчнээр, Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөх нэгдэлд 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1983 оны 02 сарын 21-ний өдөр хүртэл тракторын жолоочоор, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрөөс 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор тус тус ажиллаж байсан байдлаа тогтоолгох гэсэн Б.Баасанхүүгийн хүсэлтийн зарим хэсгийг хангаж шийдвэрлэх нь зүйтэй байна.

 

          Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүүгийн Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрөөс 1992 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор ажиллаж байсан гэх хэсгийг нотлох баримтаар тогтоогдохгүй байх тул хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй байна. 

          Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүүгийн хүсэлтийн зарим хэсгийг хангаж шийдвэрлэж байгаа учир түүний улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг орон нутгийн орлогод үлдээх нь зүйтэй байна.

          Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.2, 116, 118, 133 дугаар зүйлийн 133.1.1-д заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.2.6-д зааснаар Боржигон овогт Баньдын Баасанхүүг /РД:АЯ57082473/ Хөнгөн ба Хүнсний үйлдвэрийн яамны харьяа Архангай аймгийн Хүнсний үйлдвэрт 1980 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд грушикчнээр, 1981 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс 1983 оны 02 сарын 21-ний өдөр хүртэл хугацаанд Архангай аймгийн Өлзийт сумын Өрнөх нэгдэлд тракторын жолоочоор, Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд 1983 оны 02 сарын 21-ний өдрөөс 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрийг хүртэл хугацаанд тракторын жолоочоор тус тус ажиллаж байсан байдлыг тогтоосугай.
2. Хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүүгийн нэхэмжлэлийн шаардлагаас 1991 оны 02 сарын 14-ний өдрөөс 1992 оны 01 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд Архангай аймгийн Шивэрт рашаан сувилалд ажиллаж байснаа тогтоолгох гэсэн хэсгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

          3.   Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1,  Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7.1.2-т зааснаар хүсэлт гаргагч Б.Баасанхүүгийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг орон нутгийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

          4.   Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор шийдвэр гаргасан шүүхээр дамжуулан Архангай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.

                   

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                               Ч.ЖАРГАЛАН