2024  03  15  210/МА2024/00508

 

 

 

 

*******.*******, *******.*******, *******-******* ХХК нарын

нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийн тухай

 

*******ийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* шүүгч Ерөнхий шүүгч Г.Даваадорж даргалж, шүүгч Э.Золзаяа, Д.Золзаяа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус ******* танхимд хийсэн хуралдаанаар

Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн 181/ШШ2023/04090 дугаар *******тэй

*******.*******, *******.*******, *******-******* ХХК нарын нэхэмжлэлтэй

*******ийслэлийн ******* ******* т холбогдох

Орон сууц албадан чөлөөлсөн ажиллагааг болон 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэргийг хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн шүүгч Д.Золзаяагийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч *******.*******, нэхэмжлэгч нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ш.Бямбадорж, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Мөнхзул, *******.Байгалтуяа, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Т.Халиунаа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. *******эхэмжлэгч *******.*******, *******.******* нарын нэхэмжлэл, тайлбарын агуулга:

1.1. 2019 оны 09 дүгээр сард хүү Л.Занданшарав хүнд гэмтэл авахад *******-******* ХХК-ийн захирал *******.******* тусалж, Хан-******* дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Үйлдвэр гудамж, ХД 56 дугаар байр, 11 тоот орон сууцанд амьдрахыг зөвшөөрснөөр 2020 оны 06 дугаар сараас хойш *******.******* нь хүү Л.Занданшарав, Л.Энхмандах нарын хамт амьдарч байсан.

Гэтэл 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдрийн өглөө 9.00 цагт бага хүү Л.Энхмандах хэвтрийн ах Л.Занданшаравыг гэртээ сахиж байхад *******ийслэлийн ******* ******* газрын ******* гүйцэтгэгч, дэслэгч Т.Мөнхзулаар ахлуулсан ******* гүйцэтгэгч нар албадан дуудлага худалдааны ялагч Б.Отгонцагаан гэх хүн, Панда нүүлгэлтийн компанийн залуучуудын хамт гэнэт дайрч орж ирээд, орон сууцнаас гарахыг шаардсан. Би сандраад гэртээ ирэхэд эд хогшлыг нүүлгэлтийн хүмүүс зөөн гаргаж байсан. Би ******* гүйцэтгэгч Т.Мөнхзулд том хүү Л.Занданшарав гэмтлийн улмаас бэлхүүснээс доош мэдээгүй, биеийн байдал их хүнд байгаа талаар хэлж, 3 хоногийн хугацаа өгөхийг гуйсан боловч огт хүлээж авалгүй, хүүг босгож хувцаслаад тэргэнд суулгаад гаргасан, тэр үед хүүгийн зүрхний хэм өөрчлөгдөж, амьсгал тасалдаж, бид түргэн дуудаж эмнэлгийн тусламж авч байхад гэрийн эд хогшлыг машинд ачаад албадан чөлөөлсөн. Ажиллагааны явцад орон сууцны эзэн *******.*******ийг дуудан ирүүлэхэд ******* гүйцэтгэгч, дэслэгч Т.Мөнхзул орон сууцыг чөлөөлнө гэдгээ түүнд мэдэгдээгүй байсан.

1.2. *******ийслэлийн ******* ******* нь албадан чөлөөлөх ажиллагааг явуулахдаа орон сууцны оршин суугч бидэнд албадан чөлөөлөх *******ээ мэдэгдэх хуудсаар мэдэгдэж, тэмдэглэл үйлдэх ёстой. Гэтэл ******* гүйцэтгэгч Т.Мөнхзул нь надтай болон манай гэр бүлийнхэнтэй нэг ч удаа уулзаагүй, чөлөөлөх *******ээ танилцуулалгүй, шууд албадан чөлөөлж, орон сууцны хууль ёсны эзэмшигч бидний тав тухыг алдагдуулан, өвчтэй хүнийг цочролд оруулж, гэрийн эд хогшлыг эвдэн сүйтгэж, хуулиар олгогдсон эзэмших эрхэд халдсанд маш их гомдолтой байна.

Иймд *******.*******ийн өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-2206012079 дугаартай, Хан-******* дүүрэг, 1 дүгээр хороо (одоо 19 дүгээр хороо), Үйлдвэр гудамж, ХД 56 дугаар байр, 11 тоот хаягт байрлах, 107.7 м.кв талбайтай, 4 өрөө орон сууцыг 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр албадан чөлөөлсөн *******ийслэлийн ******* ******* газрын хууль зөрчсөн ажиллагааг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

2. *******эхэмжлэгч *******-******* ХХК-ийн нэхэмжлэл, тайлбарын агуулга:

2.1. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 184/ШШ2018/00684 дугаар *******ээр *******-******* ХХК-аас 875,566,726 төгрөг гаргуулж Төрийн банк ХХК-д олгохоор *******лэсэн.

Хариуцагч нь үүргийн гүйцэтгэлд барьцаалсан *******.*******ийн өмчлөлийн, Хан-******* дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Үйлдвэр гудамж, ХД 56 дугаар байр, 11 тоот хаягт байрлах, 4 өрөө орон сууцыг битүүмжлэн, хурааж, шинжээч томилон үнэлүүлсэн. Өмчлөгч *******.******* 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр үнэлгээний талаар шүүхэд гомдол гаргасан ба Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 181/11132021/12999 дугаар захирамжаар орон сууцыг дуудлага худалдааны ялагч болон аливаа гуравдагч этгээдэд шилжүүлэхгүй байхыг хариуцагчид даалгасан. Тус иргэний хэргийг Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 05 дугаар сарын 31-ний өдрийн 181/ШШ2022/01279 дугаар *******, *******ийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 210/МА2022/01820 дугаар магадлал, Монгол Улсын Дээд ******* иргэний хэргийн танхимын нийт шүүгчийн хуралдааны 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн 001/ХТ2022/01406 дугаар тогтоолоор хянан *******лэсэн.

2.2. Шийдвэр гүйцэтгэгч Т.Мөнхзул нь Монгол Улсын Дээд ******* тогтоолыг 2023 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдөр гардаж авсан атлаа төлбөр төлөгч компани, өмчлөгч *******.*******, орон сууцанд хууль ёсоор оршин суугч *******.*******ийн гэр бүлд мэдэгдэлгүй, албадан чөлөөлөх *******ээ танилцуулалгүйгээр 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Хан-******* дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах 4 өрөө орон сууцыг албадан чөлөөлсөн.

2.3. Түүнчлэн шүүгчийн захирамж ******* *******тэй нэгэн адил заавал биелэгдэх хуультай. Хариуцагчид Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 181/11132021/12999 дугаар захирамжаар дуудлага худалдааны ялагч болон аливаа гуравдагч этгээдэд шилжүүлэхгүй байхыг даалгасаар байтал хууль зөрчсөн байна.

2.4. Мөн албадан дуудлага худалдааны ялагч Б.Отгонцагаан Шүүхийн ******* тухай хуулийн 71 дүгээр зүйлийн 71.10, 71.12 дахь хэсэгт заасан хугацаа өнгөрсөн хойно 15 дахь хоногт хөрөнгийн үнийг төлсөн байхад дуудлага худалдааны эрхлэн хөтлөгч, ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолоор үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийг түүнд шилжүүлэхээр *******лэсэн.

2.5 *******-******* ХХК нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйл, 71 дүгээр зүйлийн 71.14 дэх хэсэгт заасны дагуу 2023 оны 02 дугаар сарын 15-ны өдөр ахлах ******* гүйцэтгэгч, ахлах дэслэгч Б.Саяболдод гомдол гаргасан боловч 2023 оны 02 дугаар сарын 27-ны өдрийн 4/241 дугаар мэдэгдэх хуудсаар гомдлыг хүлээж аваагүй тул Ерөнхий ******* гүйцэтгэгчид 2023 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдөр гомдол гаргасан, гомдлыг 2023 оны 03 дугаар сарын 03-ны өдрийн 03/607 дугаар албан бичгээр хүлээн аваагүй болно.

Иймд дуудлага худалдааны эрхлэн хөтлөгч, ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

3. Хариуцагчийн татгалзал, тайлбарын агуулга:

3.1. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатын ******* 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 184/ШШ2018/00684 дугаар *******ээр *******-******* ХХК-аас 875,566,723 төгрөг гаргуулж Төрийн банк ХХК-д олгох, үүргийн гүйцэтгэлд барьцаалагдсан үл хөдлөх эд хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар *******лэсэн.

3.2. Шийдвэр ажиллагаагаар *******.*******ийн өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-2206012079 дугаартай, Хан-******* дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Үйлдвэрийн гудамж, ХТ 56 дугаар байр, 11 тоот хаягт байрлах, 107.7 м.кв талбайтай 4 өрөө орон сууцыг 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдрийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн анхны албадан дуудлага худалдаанд оруулахад 146,500,000 төгрөгөөр худалдан борлогдсон.

3.3. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 181/ШЗ2021/12999 дугаар захирамжаар шүүхээс гарах *******ийн биелэлтийг баталгаажуулах арга хэмжээ авагдсан. Өмчлөгч *******.******* нь үнэлгээтэй холбоотой гомдол гаргасныг Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 05 дугаар сарын 31-ний өдрийн 181/ШШ2022/1279 дугаар *******ээр бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосон. *******ийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 1020 дугаар магадлалаар анхан шатны ******* *******ийг хэвээр үлдээсэн. Монгол Улсын Дээд ******* 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн 1406 дугаар тогтоолоор гомдлыг хэлэлцэхээс татгалзсан.

3.4. Үл хөдлөх эд хөрөнгийг чөлөөлөх мэдэгдлийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 4-155/01148, 2023 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4-155/02016 дугаар албан бичгээр төлбөр төлөгч компанийн захирал, өмчлөгч *******.*******д гардуулж танилцуулсан. Тус орон сууцанд оршин суугч нарт 2023 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдөр сайн дураараа суллан чөлөөлөх мэдэгдлийг хаалган дээр нь нааж, зургийг нь авч баталгаажуулсан. Мөн 2023 оны 02 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-155 23/12 дугаар албан бичгийг өгөхөөр хаягт ирсэн боловч хүн байгаагүй тул Хан-******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны хэсгийн ахлагч С.Энхцэцэгт дамжуулан өгөхийг даалгасан. Эдгээр ажиллагааг тэмдэглэлээр баталгаажуулсан. 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр оршин суугч болон өмчлөгч *******.******* нар орон сууцыг сайн дураар чөлөөлж өгсөн. Уг ажиллагаа хийгдсэнээс хойш *******.******* нь орон сууцны хаалгыг эвдэн нэвтрэн орсон тул 2023 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр албадан чөлөөлөх ажиллагаа хийгдсэн.

Иймд нэхэмжлэгч нарын гаргасан нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

4. Анхан шатны ******* *******ийн тогтоох хэсгийн агуулга:

Шүүхийн ******* тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч *******ийслэлийн ******* ******* гүйцэтгэгч 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Хан-******* дүүргийн 1 дүгээр хороо, Үйлдвэр гудамж, ХД 56-р байр, 11 тоотод байрлах 4 өрөө орон сууцыг албадан чөлөөлсөн ******* ажиллагааг хүчингүй болгож, Шүүхийн ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч *******-******* ХХК-ийн ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгох тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож,

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 57 дугаар зүйлийн 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.4-т зааснаар нэхэмжлэгч *******.*******, *******.******* нарын улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70,200 төгрөгийг, нэхэмжлэгч *******-******* ХХК-ийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70,200 төгрөгийг тус тус улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч *******ийслэлийн ******* ******* газраас улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч *******.*******, *******.******* нарт олгож *******лэжээ.

  5. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдлын агуулга:

5.1. Албадан дуудлага худалдаагаар худалдан борлогдсон үл хөдлөх эд хөрөнгийг сайн дураар султган чөлөөлөх мэдэгдлийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 4-155/01148, 2023 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4-155/02016 дугаар албан бичгүүдээр тус тус төлбөр төлөгч *******-******* ХХК-ийн захирал *******.*******д биечлэн гардуулж гарын үсгээр баталгаажуулсан нь ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэлээр нотлогдож байна.

Тус хаягт оршин суугч гэх *******.*******, Л.Энхмандах, Л.Занданшарав нарт 2023 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдөр сайн дураар султган чөлөөлөх тухай мэдэгдлийг гардуулан өгөхөөр хаягт очиход эзэнгүй байсан тул хаалган дээр мэдэгдлийг нааж үлдээсэн нь зураг, ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэлээр баталгаажуулсан, мөн 2023 оны 02 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-155/2312 дугаар албан бичгийг өгөхөөр дахин очиход эзэнгүй байсан тул Шүүхийн ******* тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.6 дахь хэсэгт заасны дагуу Хан-******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны хэсгийн ахлагч С.Энхцэцэгт хүлээлгэн өгөхийг даалгаж, гарын үсэг зурж хүлээн авсныг тэмдэглэлээр баталгаажуулсан.

Мөн 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр уг үл хөдлөх эд хөрөнгийг төлбөр төлөгч, өмчлөгч *******.*******, оршин суугч гэх Л.Энхмандах нар сайн дураар султган чөлөөлж, сайн дураар чөлөөлсөн тухай бичгээр гаргаж өгсөн нь нотлох баримтаар тогтоогдож байна.

Сайн дураар султган чөлөөлж, албадан дуудлага худалдааны ялагчид хүлээлгэн өгсөн үл хөдлөх эд хөрөнгөд хууль ёсны оршин суугч гэх нотлох баримт байхгүй иргэн *******.******* нь бусдын өмчлөлийн хөрөнгөд халдан хаалгыг эвдэн хууль бусаар нэвтрэн орж амьдарч байсан тул 2023 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр албадан чөлөөлөх ******* ажиллагааг явуулсан.

5.2. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн шүүх хуралдаанд Л.Энхмандах гэрчээр оролцож, 2023 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдрийн султган чөлөөлөх мэдэгдлийг хаалган дээр наасан байсан, би танилцаж ээж *******.*******т утсаар мэдэгдсэн гэх тайлбарыг өгсөн нь тэмдэглэлд тусгагдсан.

Мөн 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр орон сууцыг султган чөлөөлөх талаар *******-******* ХХК-ийн захирал *******.*******өөс мэдсэн гэх тайлбарыг оршин суугч Л.Энхмандах ярихдаа *******.******* ах ******* гүйцэтгэгч ярьсан 03 дугаар сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаа өгсөн гэж бидэнд хэлсэн гэсэн нь ******* гүйцэтгэгчийн тэмдэглэлд тусгагдсан байна.

Иймд иргэн *******.*******, Л.Энхмандах, Л.Занданшарав нар мэдээгүй гэх үндэслэлгүй бөгөөд орон сууц чөлөөлөх ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан нь нотлох баримтаар нотлогдож байна. *******ийслэлийн ******* ******* 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Хан-******* дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Үйлдвэрийн гудамж, ХД 56 дугаар байр, 11 тоот орон сууцыг албадан чөлөөлөх ажиллагаа хийгдээгүй, төлбөр төлөгч, оршин суугч нар сайн дураар чөлөөлсөн, мөн Шүүхийн ******* тухай хуулийн 32 дугаар зүйлийн 32.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч *******.******* ******* ажиллагааны оролцогч биш, үл хөдлөх эд хөрөнгийг сайн дураар султган чөлөөлөх ажиллагаанд төлбөр төлөгчийн хамт оролцсон байх тул нэхэмжлэгч нарын гаргасан нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

6. Давж заалдах гомдолд нэхэмжлэгч нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан тайлбарын агуулга:

Хариуцагчийн гаргасан давж заалдах гомдлын хууль зүйн үндэслэл тодорхойгүй байна. Хууль сахиулах байгууллага нь нэхэмжлэгч нарыг гомдол гаргах эрхгүй, ******* ажиллагааны оролцогч биш гэж үздэг. Шийдвэр гүйцэтгэгч нь тухайн хаягт очиж ажиллагааг хийх ёстой байтал нэг ч удаа очиж байгаагүй бөгөөд нэхэмжлэгч *******.*******ийг орон сууцны гадна дуудан, дэлгүүрт явж байсан 2 хүнийг гэрчээр байлцуулан хураах тогтоолыг үйлдсэн. 2023 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр орон сууц чөлөөлөх ажиллагааг үйлдэхдээ анх удаа тус хаягт орж ирж нөхцөл байдлыг харсан. Шийдвэр гүйцэтгэгч Т.Мөнхзул Шүүхийн ******* тухай хуульд зааснаар тухайн ажиллагааны явцад ямар нэгэн хүндрэл учирсан тохиолдолд даруй ахлах ******* гүйцэтгэгчид мэдэгдэх ёстой байтал огт мэдэгдээгүй. Гэтэл хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд өвчтэй хүн байхад түүнийг үл харгалзан нүүлгэлтийн компани дагуулж ирж, нэхэмжлэгчийн эд хөрөнгийг зөөсөн.

Анхан шатны шүүх Шүүхийн ******* тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.4 дэх хэсэгт зааснаар орон сууцыг чөлөөлсөн байна гэж үздэг. Гэтэл тус зүйл заалтад заасны дагуу нэхэмжлэгч болон гуравдагч этгээдэд мэдэгдээгүй орон сууцыг албадан чөлөөлсөн атлаа сайн дураараа чөлөөлсөн гэж тайлбарладаг. Шийдвэр гүйцэтгэгч одоо та нар гарахгүй бол нүүлгэлтийн компанийн төлбөр болох 6,000,000 төгрөгийг төлөх болно гэж хэлсэн учир *******.*******, Л.Энхмандах нар айсандаа орон сууцыг сайн дураар чөлөөлсөн гэх баримтыг бичиж өгсөн. Анхан шатны ******* ******* хууль зүйн үндэслэлтэй гарсан тул хэвээр үлдээж өгнө үү гэжээ.

7. Давж заалдах гомдолд нэхэмжлэгч *******.*******ийн гаргасан тайлбарын агуулга:

Өмгөөлөгчийн хэлсэн зүйлтэй санал нэг байна. Анхан шатны ******* *******ийг хэвээр үлдээж өгнө үү гэжээ.

ХЯ*******АВАЛ:

1. Давж заалдах шатны шүүх хэргийг хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдолд дурдсан үндэслэлээр хязгаарлалгүй бүхэлд нь хянан үзээд, ******* *******ийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгч нарын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож *******лэв.

2. *******эхэмжлэгч *******.*******, *******.******* нар нь орон сууц албадан чөлөөлсөн ажиллагааг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийг 2023 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдөр, нэхэмжлэгч *******-******* ХХК нь 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийг 2023 оны 03 дугаар сарын 14-ний өдөр тус тус хариуцагч *******ийслэлийн ******* ******* т холбогдуулан гаргасныг шүүх хүлээн авч иргэний хэрэг үүсгэн шүүгчийн 2023 оны 09 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 181/ШЗ2023/15369 дүгээр захирамжаар хэрэг хянан *******лэх ажиллагааг нэгтгэн явуулжээ.

Хариуцагч нь нэхэмжлэгч нарын нэхэмжлэлийг эс зөвшөөрч, ******* ажиллагааг хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу явуулсан гэж маргажээ.

3. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 181/ШШ2018/00684 дугаар *******ээр *******-******* ХХК-аас 871,073,207.59 төгрөгийг гаргуулан Төрийн банк ХХК-д олгож, барьцаа хөрөнгөөр үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар *******лэжээ.

4.1. *******ийслэлийн ******* ******* нь дээрх *******ийг албадан баримт бичгийг үндэслэн ******* ажиллагааг 2018 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдөр үүсгэжээ.

4.2. Мөн барьцаа хөрөнгө болох *******.*******ийн өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-2206012079 дугаартай, Хан-******* дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Үйлдвэрийн гудамж, ХД-56 дугаар байр, 11 тоот хаягт байршилтай, 107.7 м.кв талбайтай, 4 өрөө орон сууцыг 2019 оны 08 дугаар сарын 21-ний өдрийн 155/2 дугаар тогтоолоор битүүмжилж, 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өдрийн 19280095/09 дугаар тогтоолоор хураасан, эдгээр ажиллагаанд талууд гомдол гаргаагүй, хүчин төгөлдөр болсон байна.

4.3. Талууд орон сууцны үнийн талаар харилцан тохиролцоогүй тул ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 06 дугаар сарын 16-ны өдрийн 6/102 дугаар тогтоолоор Баян модот ХХК-ийг шинжээчээр томилсон ба шинжээч тус орон сууцыг 206,064,000 төгрөгөөр үнэлжээ.

4.4. Улмаар ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 10 дугаар сарын 12-ны өдрийн 11/8 дугаар тогтоолоор анхны албадан дуудлага худалдааг явуулахаар *******лэж, 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдрийн албадан дуудлага худалдаагаар орон сууц 146,500,000 төгрөгөөр худалдагдсан байх ба энэ талаар ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 4-155/21246, 4-155/21247 дугаар мэдэгдлүүдээр талуудад мэдэгджээ.

4.5. Өмчлөгч *******.******* нь дээрх үнэлгээг болон анхны албадан дуудлага худалдааг тус тус хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийг хариуцагчид холбогдуулан шүүхэд гаргасан ба Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2022 оны 05 дугаар сарын 31-ний өдрийн 181/ШШ2022/01279 дугаар *******ээр уг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож *******лэсэн, *******ийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ******* 2022 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн 210/МА2022/01820 дугаар магадлалаар *******ийг хэвээр үлдээж *******лэжээ. Монгол Улсын Дээд ******* иргэний хэргийн танхимын нийт шүүгчийн хуралдааны 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн 001/ХТ2022/01406 дугаар тогтоолоор нэхэмжлэгчийн гомдлыг хэлэлцүүлэхээс татгалзсан байна.

5. Дуудлага худалдааны эрхлэн хөтлөгч, ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 11/03 дугаар тогтоолоор *******.*******ийн өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-2206012079 дугаартай үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийг албадан дуудлага худалдааны ялагч Б.Отгонцагаанд шилжүүлэхээр *******лэж, үл хөдлөх эд хөрөнгийг 2021 оны 11 дүгээр сарын 25-ны өдөр чөлөөлөхийг *******.*******д мэдэгдэж, уг хугацаанд чөлөөлөөгүй тохиолдолд албадан чөлөөлөх ажиллагаа явуулахыг анхааруулжээ.

5.1. Дээрх тогтоол нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 71 дүгээр зүйлийн 71.11 дэх хэсэгт Дуудлага худалдааг эрхлэн хөтлөгчийн *******т дуудлага худалдааны ялагчийн овог, нэр, дуудлага худалдаагаар худалдан авсан эд хөрөнгийн үнэ, хөрөнгийн үнийг бүрэн төлсөн болон өмчлөх эрх үүсэх, эд хөрөнгө чөлөөлөх хугацааг заана гэж заасантай нийцсэн.

5.2. Үүнээс гадна *******.*******ийн нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан *******лэх явцад Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* шүүгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 181/11132021/12999 дугаар захирамжаар орон сууцыг дуудлага худалдааны ялагч болон аливаа гуравдагч этгээдэд шилжүүлэхгүй байхыг хариуцагчид даалгасан байх ба уг захирамжийг хариуцагчид хэзээ хүргүүлсэн талаарх баримтгүй тул ахлах ******* гүйцэтгэгч нь шүүгчийн захирамжийг зөрчиж өмчлөх эрх шилжүүлэхээр *******лэсэн гэж дүгнэх үндэслэлгүй.

5.3. Маргаан бүхий тогтоолд дуудлага худалдааны ялагч Б.Отгонцагаан эд хөрөнгийн үнэ 146,500,000 төгрөгийг 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдөр бүрэн төлсөн талаар тусгагдсан ба Шүүхийн ******* тухай хуулийн 71 дүгээр зүйлийн 71.12 дахь хэсэгт заасан 14 хоногийн хугацааг хэтрүүлээгүй байна.

Анхан шатны шүүх нэхэмжлэгч *******-******* ХХК-ийн гаргасан 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож *******лэсэн нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.4 дэх хэсэгт нийцжээ. Ийнхүү *******лэсэнд нэхэмжлэгч *******-******* ХХК-аас давж заалдах гомдол гаргаагүй.

6.1. *******ийслэлийн ******* ******* нь дуудлага худалдаагаар худалдагдсан орон сууцыг чөлөөлөх хугацаа тогтоож өмчлөгч *******.*******, төлбөр төлөгч *******-******* ХХК нарт 2023 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 4-155/01148, 2023 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдрийн 4-155/02016 дугаар мэдэгдлүүдийг гардуулжээ. Эдгээр мэдэгдэлд *******.******* өөрийн биеэр хүлээн авсан тухай тэмдэглэл хийж гарын үсгээ зурсан байна.

Ахлах ******* гүйцэтгэгчийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 11/03 дугаар тогтоолд эд хөрөнгө чөлөөлөх хугацааг заасан боловч өмчлөгч *******.*******өөс үнэлгээ болон албадан дуудлага худалдааны талаар шүүхэд гомдол гаргаж, улмаар шүүхээс орон сууцыг дуудлага худалдааны ялагчид шилжүүлэхгүй байхыг хариуцагчид даалгасантай холбоотойгоор чөлөөлөх хугацааг 2023 оны 01 дүгээр сарын 20, 31-ний өдөр хүртэл тус тус хойшлуулжээ.

6.2. Мөн ******* гүйцэтгэгч нь 2023 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдөр тухайн хаягаар очиход эзэнгүй байсан учир орон сууц чөлөөлөх тухай мэдэгдлийг хаалган дээр нь нааж үлдээсэн гэх тэмдэглэл үйлдсэн байх ба анхан шатны шүүх хуралдаанд гэрч Л.Энхмандах нь уг мэдэгдлийн талаар *******.*******, *******.******* нар мэдсэн болохыг гэрчилсэн байна. Үүнээс гадна Үйлдвэр гудамж, ХД 56 дугаар байр, 11 тоот хаягийн оршин суугч нарт гэж хаягласан 2023 оны 02 дугаар сарын 01-ний өдрийн 4-155/2312 дугаар мэдэгдлийг Хан-******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны 4 дүгээр хэсгийн ахлагч С.Энхцэцэгт 2023 оны 02 дугаар сарын 01-ний өдөр ******* гүйцэтгэгч хүлээлгэн өгсөн баримт хэрэгт авагджээ.

6.3. Өмчлөгч болон төлбөр төлөгчийн зүгээс тогтоосон хугацаанд орон сууцыг чөлөөлөх арга хэмжээг аваагүй тул ******* гүйцэтгэгч 2023 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр өмчлөгч буюу төлбөр төлөгчийн төлөөлөгч *******.*******, хөндлөнгийн гэрч М.Сүх, Д.*******аранчимэг нарыг байлцуулан орон сууцаас оршин суугч Л.Энхмандах нарыг нүүлгэн гаргаж чөлөөлсөн ба уг ажиллагаа нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 71 дүгээр зүйлийн 71.18, 100 дугаар зүйлийн 100.1 дэх хэсэгт заасныг зөрчөөгүй байна.

 

7.1. Төлбөр төлөгч болон төлбөр авагчийг иргэний ******* ажиллагааны талууд гэж үзэхээр Шүүхийн ******* тухай хуулийн 32 дугаар зүйлийн 32.1 дэх хэсэгт заасан ба нэхэмжлэгч *******.******* ******* ажиллагааны талд хамаарахгүй.

Түүнчлэн иргэний ******* ажиллагааны явцад шүүхэд гомдол гаргах, гомдлыг хянан хэлэлцэх хүрээ, харьяаллыг Шүүхийн ******* тухай хуулийн 122 дугаар зүйлд тогтоосон. Тодруулбал төлбөр гаргуулахаар хураагдсан хөрөнгийн өмчлөх эрхтэй холбогдсон маргаан үүссэн тохиолдолд холбогдох хүн, хуулийн этгээд тухайн эд хөрөнгийг битүүмжлэх эд хөрөнгийн жагсаалтаас хасуулах, чөлөөлүүлэх тухай нэхэмжлэлээ шүүхэд гаргаж болохоор дээрх хуулийн 122.1 дэх хэсэгт заасан ба *******.******* нь тус орон сууцны өмчлөх эрхтэй холбоотой маргаан үүсгэсэн этгээд биш байна.

Иймд нэхэмжлэгч *******.******* нь Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 184/ШШ2018/00684 дугаар *******ийг албадан ажиллагааны хүрээнд дуудлага худалдаагаар худалдсан орон сууцыг албадан чөлөөлсөн ажиллагааг хүчингүй болгуулах талаар хариуцагчид холбогдуулан Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 156 дугаар зүйлийн 156.1.1-д зааснаар гомдол гаргах эрхгүй.

7.2. Анхан шатны шүүх иргэний ******* ажиллагааны талаар гомдол гаргах эрх бүхий этгээдийг хуульд нийцүүлэн зөв тодорхойлоогүйгээс хариуцагч Шүүхийн ******* тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.4 дэх хэсэгт зааснаар албадан нүүлгэх өдөр, цагийг тогтоосон мэдэгдлийг нэхэмжлэгч *******.*******т өгөөгүй гэсэн алдаатай дүгнэлт хийж нэхэмжлэгч *******.*******, *******.******* нарын нэхэмжлэлийг хангаж *******лэсэн нь Шүүхийн ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.4, 122 дугаар зүйлийн 122.1 дэх хэсэгт нийцээгүй байна.

Иймд хариуцагчид холбогдуулан гаргасан орон сууцыг албадан чөлөөлсөн ажиллагааг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэгч *******.*******, *******.******* нарын нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй. Харин *******.******* нь ******* ******* байгууллага, албан тушаалтны *******, үйл ажиллагааны улмаас эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол хөндөгдсөн, гэм хор учруулсан гэж үзвэл холбогдох нэхэмжлэлээ гаргахад энэ ******* саад болохгүй.

8. Дээрх үндэслэлээр хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдлыг хангаж, анхан шатны ******* *******ийг хүчингүй болгож, хариуцагч *******ийслэлийн ******* ******* т холбогдуулан гаргасан орон сууц албадан чөлөөлсөн ажиллагааг болон 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэгч *******.*******, *******.*******, *******-******* ХХК нарын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж давж заалдах шатны шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.4-т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны ******* 2023 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн 181/ШШ2023/04090 дугаар *******ийг хүчингүй болгож, Шүүхийн ******* тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.4, 122 дугаар зүйлийн 122.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч *******ийслэлийн ******* ******* т холбогдуулан гаргасан орон сууц албадан чөлөөлсөн ажиллагааг болон 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Өмчлөх эрх шилжүүлэх тухай 11/03 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэгч *******.*******, *******.*******, *******-******* ХХК нарын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.3-т зааснаар хариуцагчийн давж заалдах гомдол улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөнийг дурдсугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3, 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан *******лэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт тус тус зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

 

ЕРӨ*******ХИЙ ШҮҮГЧ  Г.ДАВААДОРЖ

 

ШҮҮГЧИД  Э.ЗОЛЗАЯА

 

Д.ЗОЛЗАЯА