Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2024 оны 04 сарын 22 өдөр

Дугаар 210/МА2024/00827

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  2024  04  22  210/МА2024/00827

 

 

 

Д.О ын нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч Э.Золзаяа даргалж, шүүгч Д.Цогтсайхан, Д.Золзаяа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 02 ******* сарын 20-ны өдрийн 102/ШШ2024/00884 ******* шийдвэртэй

Нэхэмжлэгч Д.О ын нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч НШШГГрт холбогдох

Үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнэлгээг хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн шүүгч Д.Золзаяагийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгийн нэхэмжлэл, тайлбарын агуулга:

1.1. ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 0******* ******* сарын 28-ны өдрийн 102/ШШ2022/010************** ******* шийдвэрээр Т.Ж.И ХХК-аас *******12,*******2*******,71******* төгрөг гаргуулж Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх санд олгож шийдвэрлэсэн.

1.2. НШШГГр нь барьцаа хөрөнгө болох нэхэмжлэгчийн өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн *******-******* *******тай, ******* *******, ******* ******* *******, ******* ******* *******лол, *******5/2 , 1 ******* давхарт байрлах, 228 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг зах зээлийн ханшаас хэт доогуур буюу 8*******6,006,0*******5 төгрөгөөр үнэлсэнд гомдолтой байна.

1.*******. Тус хөрөнгө Улаанбаатар хотын А зэрэглэлд байрлалтай, үйлчилгээ, дэд бүтэц бүх зүйлд ойр бөгөөд иргэдийн эрэлт хэрэгцээ ихтэй хэсэгт байрладаг. Гэвч үнэлгээг хэрхэн тогтоосон нь ойлгомжгүй, орон сууцны байрлал, эдийн засгийн үр ашиг, тав тухтай байдлыг тооцоогүй тул үнэлгээг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

2. Хариуцагчийн татгалзал, тайлбарын агуулга:

2.1. ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 0******* ******* сарын 28-ны өдрийн 102/ШШ2022/010************** ******* шийдвэрээр Т.Ж.И ХХК-аас *******12,*******2*******,71******* төгрөг гаргуулж Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх санд олгохоор шийдвэрлэсэн.

2.2. Уг шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх ажиллагаа явуулж, төлбөр төлөгч Т.Ж.И ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Г.Э , төлбөр төлөгч Д.О нарт эрх, үүрэг тайлбарлаж, шүүхийн шийдвэрийг биелүүлэх хугацаатай мэдэгдлийг гардуулсан.

2.*******. Тогтоосон хугацаанд төлбөр төлөгч төлбөрийг төлөөгүй тул барьцаа хөрөнгө болох эрхийн улсын бүртгэлийн *******-******* *******тай, ******* *******, ******* ******* *******, ******* ******* *******лол, *******5/2 , 1 ******* давхарт байрлах, 228 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг 202******* оны 10 ******* сарын 04-ний өдрийн 05/2*******250*******1******* ******* тогтоолоор битүүмжилж, 202******* оны 11 ******* сарын 21-ний өдрийн 07/2*******250*******1******* ******* тогтоолоор хураасан.

2.4. Талуудаас үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнийн санал авахад төлбөр төлөгч, өмчлөгч нараас 2,000,000,000 төгрөгөөр үнэлсэн, харин төлбөр авагч нь уг үнийн саналыг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй үндэслэлээр шинжээч томилуулах хүсэлт гаргасан.

Шийдвэр гүйцэтгэгчийн 202******* оны 11 ******* сарын 24-ний өдрийн 11/4*******8 ******* тогтоолоор үнэлгээчин Б.Бат-Энхийг шинжээчээр томилсон ба шинжээч нь үл хөдлөх эд хөрөнгийг 8*******6,006,0*******5 төгрөгөөр үнэлсэн. Уг үнэлгээний талаар 202******* оны 12 ******* сарын 05-ны өдөр төлбөр төлөгч талд 4-147/25088 ******* мэдэгдэл хүргүүлсэн.

Иймээс Иргэний хуулийн 177 ******* зүйлийн 177.1, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 55 ******* зүйлийн 55.2.2-т заасны дагуу үл хөдлөх эд хөрөнгө үнэлэх ажиллагаа явагдсан тул нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэж өгнө үү гэжээ.

*******. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн агуулга:

Иргэний хуулийн 177 ******* зүйлийн 177.1, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 55 ******* зүйлийн 55.7 дахь хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч Д.О ын нэхэмжлэлтэй, хариуцагч НШШГГрт холбогдох үнэлгээ хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож,

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 ******* зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 ******* зүйлийн 7.1.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод үлдээж шийдвэрлэжээ.

  4. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдлын агуулга:

Шийдвэр гүйцэтгэгч шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаагаар барьцаа хөрөнгө болох нэхэмжлэгчийн өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн Ү-******* *******тай, ******* *******, 4 ******* *******, ******* ******* *******лол, *******5/2 , 1 давхарт байрлах, 228 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг зах зээлийн ханшнаас хэт доогуур буюу 8*******6,006,0*******5 төгрөгөөр үнэлсэнд гомдолтой. Тус хөрөнгө нь Улаанбаатар хотын А зэрэглэлд байрлалтай, үйлчилгээ, дэд бүтэц бүх зүйлд ойр дөт, иргэдийн эрэлт хэрэгцээ хамгийн өндөр хэсэгт байрладаг. Гэвч үнэлгээг хэрхэн тогтоосон нь ойлгомжгүй, байрлал эдийн засгийн үр ашиг, тав тухтай байдлыг тооцолгүй үнэлгээг тогтоосон гэж үзэж байгаа тул үнэлгээг хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

5. Давж заалдах гомдолд хариуцагч талаас тайлбар гаргаагүй болно.

ХЯНАВАЛ:

1. Давж заалдах шатны шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 166 ******* зүйлийн 166.4 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдолд дурдсан үндэслэлээр хязгаарлалгүй хэргийг бүхэлд нь хянан үзээд, гомдлыг хангахгүй орхиж, шүүхийн шийдвэрт хууль хэрэглээний болон найруулгын өөрчлөлт оруулав.

2. Нэхэмжлэгч Д.О нь хариуцагч НШШГГрт холбогдуулан үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнэлгээг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэл гаргасныг хариуцагч эс зөвшөөрч, шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг хуульд заасан журмын дагуу явуулсан гэж маргажээ.

*******.1. ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2022 оны 0******* ******* сарын 28-ны өдрийн 102/ШШ2022/010************** ******* шийдвэрээр Т.Ж.И ХХК-аас *******12,*******2*******,71******* төгрөг гаргуулж Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх санд олгож, барьцаа хөрөнгө болох Д.О ын өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн *******-******* *******тай, ******* *******, ******* ******* *******, ******* ******* *******лол, *******5/2 , 1 ******* давхарт байрлах, 228 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг албадан дуудлага худалдаагаар худалдаж үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахаар шийдвэрлэснийг анхан шатны шүүх зөв тогтоожээ.

*******.2. НШШГГр нь дээрх шийдвэрийг албадан гүйцэтгэх баримт бичгийг үндэслэн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг 202******* оны 06 ******* сарын 1*******-ний өдөр үүсгэн ажиллагаа явуулсан.

Мөн барьцааны зүйл болох Д.О ын өмчлөлийн, эрхийн улсын бүртгэлийн *******-******* *******тай, ******* *******, ******* ******* *******, ******* ******* *******лол, *******5/2 , 1 ******* давхарт байрлах, 228 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг 2021 оны 10 ******* сарын 04-ний өдрийн 05/2*******250*******1******* ******* тогтоолоор битүүмжилж, 2022 оны 11 ******* сарын 21-ний өдрийн 07/2*******250*******1******* ******* тогтоолоор хураасан, эдгээр ажиллагаанд талууд гомдол гаргаагүй, хүчин төгөлдөр болсон байна. Уг үйл баримтыг анхан шатны шүүх зөв дүгнэжээ.

*******.*******. Тус үл хөдлөх эд хөрөнгийг төлбөр төлөгч Т.Ж.И ХХК болон Д.О нар 2,000,000,000 төгрөгөөр үнэлэх санал ирүүлсэн боловч төлбөр авагч Жижиг, дунд үйлдвэрийн газар шинжээч томилж үнэлгээ тогтоолгох тухай хүсэлт ирүүлсэн тул шийдвэр гүйцэтгэгчийн 202******* оны 11 ******* сарын 24-ний өдрийн 11/4*******8 ******* тогтоолоор үнэлгээчин Б.Бат-Энхийг шинжээчээр томилжээ.

Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагын дээрх ажиллагаа нь хуульд нийцсэн талаарх анхан шатны шүүхийн дүгнэлт Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 55 ******* зүйлийн 55.2.2, Иргэний хуулийн 177 ******* зүйлийн 177.1 дэх хэсэгт заасантай нийцжээ.

4. Шинжээч тус үл хөдлөх эд хөрөнгийг 8*******6,006,0*******5 төгрөгөөр үнэлсэн ба шийдвэр гүйцэтгэгч үнэлгээний талаар 202******* оны 12 ******* сарын 05-ны өдрийн 4-147/25088 ******* мэдэгдлээр төлбөр төлөгч талд мэдэгджээ.

4.1. Шинжээчийн дүгнэлтэд үл хөдлөх эд хөрөнгийн шинж байдлыг тодорхойлж тусгасан, зах зээлийн хандлагаар 8*******6,006,0*******5 төгрөг, орлогын хандлагаар 772,6*******0,244 төгрөг, өртгийн хандлагаар 545,2*******1,46******* төгрөгөөр тус тус үнэлж, үүнээс зах зээлийн хандлагын аргыг ач холбогдолтойд тооцсон. Үнэлгээний тайланд үнэлэгдэх гэж буй үл хөдлөх эд хөрөнгийг өөр бусад болох ******* дүүргийн 7, 8, 1******* ******* *******нд байршилтай ******* үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй харьцуулж үнэлсэн тул үл хөдлөх эд хөрөнгийн байршил анхаараагүй гэсэн давж заалдах гомдол хүлээж авах боломжгүй.

4.2. Мөн нэхэмжлэгч үл хөдлөх эд хөрөнгийн зах зээлийн ханш 2,000,000,000 төгрөг, шинжээч үүнээс хэт доогуур үнэлсэн, үл хөдлөх эд хөрөнгийн эдийн засгийн үр ашиг, тав тухтай байдлыг тооцоогүй гэх тайлбараа баримтаар нотлоогүй талаарх анхан шатны шүүхийн дүгнэлт Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 ******* зүйлийн 25.2.2, *******8 ******* зүйлийн *******8.1 дэх хэсэгт заасантай нийцжээ.

4.*******. Үл хөдлөх эд хөрөнгийн үнэлгээ нь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хууль, Хөрөнгийн үнэлгээний тухай хууль болон Шүүх шинжилгээний тухай хуульд заасан журмыг баримтлаагүй гэж дүгнэх үндэслэл хэргийн баримтаар тогтоогдоогүй байна.

5. Иймд анхан шатны шүүх хариуцагч НШШГГрт холбогдуулан гаргасан үнэлгээг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэгч Д.О ын нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 55 ******* зүйлийн 55.7 дахь хэсэгт нийцжээ.

6. Харин Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 118 ******* зүйлийн 118.5 дахь хэсэгт заасны дагуу шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсэгт нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүрэн тусгаагүй, мөн улсын тэмдэгтийн хураамжийн хувь, хэмжээг тогтоосон холбогдох хуулийн зохицуулалтыг зөв тусгаагүй алдааг давж заалдах шатны шүүхээс залруулж, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхих нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 ******* зүйлийн 167.1.2-т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. ******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 02 ******* сарын 20-ны өдрийн 102/ШШ2024/00884 ******* шийдвэрийн тогтоох хэсгийн 1 дэх заалтад ...нэхэмжлэгч Д.О ын нэхэмжлэлтэй, хариуцагч НШШГГрт холбогдох үнэлгээ хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийг... гэснийг хариуцагч НШШГГрт холбогдуулан гаргасан эрхийн улсын бүртгэлийн *******-******* *******тай, ******* *******, ******* ******* *******, ******* ******* *******лол, *******5/2 , 1 ******* давхарт байрлах, 228 м.кв талбайтай, үйлчилгээний зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг 8*******6,006,0*******5 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэгч Д.О ын нэхэмжлэлийг гэж, 2 дахь заалтад ...7.1.1... гэснийг 7.1.2 гэж өөрчилж, шийдвэрийн бусад хэсгийг хэвээр үлдээсүгэй.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 ******* зүйлийн 162.4 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 ******* зүйлийн 167.*******, 172 ******* зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11******* ******* зүйлийн 11*******.4, 11*******.7 дахь хэсэгт тус тус зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ  Э.ЗОЛЗАЯА

ШҮҮГЧИД Д.ЦОГТСАЙХАН

Д.ЗОЛЗАЯА