2024 05 08 210/МА2024/00970

 

 

 

Б.*******ын нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч Д.Дэлгэрцэцэг даргалж, шүүгч Т.Бадрах, Т.Гандиймаа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн давж заалдах шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдрийн 181/ШШ2024/00819 дугаар шийдвэртэй,

Нэхэмжлэгч: Б.*******ын нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: ******* ХХК-д холбогдох

Урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгах, төрсний өмнөх үеийн тэтгэмж 2,551,472 төгрөг, төрсний дараах тэтгэмж 2,377,508 төгрөг, шинэ хүүхдийн тэтгэмж 540,000 төгрөг, нийт 5,428,980 төгрөг гаргуулах тухай хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн шүүгч Т.Гандиймаа илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.*******, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ц.*******, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ө.*******, *******, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Т.Номин-Эрдэнэ нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэлийн шаардлага, үндэслэлийн агуулга:

1.1. ******* ХХК-д Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалд 2020 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдөр хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан ажилд орж, ажиллаж байх хугацаандаа ямар нэг сахилгын зөрчил гаргаагүй.

1.2. 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрийн ******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын Б/253 тоот тушаалаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан. Уг тушаалыг 2023 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдөр гардуулсан.

Тушаалын үндэслэх хэсэгт Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3, 83 дугаар зүйл, компанийн дүрмийн 3.3.6 дахь заалтыг үндэслэжээ. Миний бие 2022 оны 6 дугаар сард хүүхэд асрах чөлөө авсан хүүхэд асрах чөлөөтэй бөгөөд одоогоор 21 долоо хоногтой жирэмсэн.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1.3 дахь хэсэгт зааснаар жирэмсний амаржсаны амралттай, хүүхэд асрах чөлөөтэй байсан ажилтны ажлын байрыг хэвээр хадгалах үүрэгтэй. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 80 дугаар зүйлийн 80.2 дахь хэсэгт Аж ахуйн нэгж, байгууллага түүний салбар, нэгж татан буугдсанаас бусад тохиолдолд ажлын байр нь хадгалагдаж байгаа ажилтны хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг энэ хуульд зааснаас бусад үндэслэлээр ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлахыг хориглоно." гэж, мөн хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.1 дэх хэсэгт Энэ хуулийн 80.1.4, 80.1.5, 80.1.6-д заасан болон аж ахуйн нэгж, байгууллага татан буугдсанаас бусад тохиолдолд жирэмсэн эмэгтэй, гурав хүртэлх насны хүүхэдтэй эх ганц бие эцэг/-ийн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлахыг хоригплоно." гэж тус тус заасан.

Иймд 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрийн ******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын Б/253 дугаар тушаал нь үндэслэлгүй байна.

1.3. ******* ХХК-ийн Хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комисст 2023 оны 10 дугаар сарын 09-ний өдөр гомдол гаргасан бөгеөд 2023 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр шийдвэрээр гарч талууд харилцан тохиролцоогүй. Мөн 2023 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 105 тоот Сүхбаатар дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооны шийдвэр гарсан.

1.4. Миний бие ажлаас үндэслэлгүй халагдсантай холбоотой нийгмийн даатгал тасалдсаны улмаас жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмжийг нийгмийн даатгалын сангаас авч чадаагүй. Нийгмийн даатгалын тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.2 дахь хэсэгт Ажил олгогчийн буруугаас нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөгдөөгүй даатгуулагчид учирсан хохирлыг ажил олгогч бүрэн хариуцаж төлнө гэж заасан.

Иймд ******* ХХК-иас Б.*******ын төрсний өмнөх үеийн тэтгэмж 2,551,472 төгрөг, төрсний дараах тэтгэмж 2,377,508 төгрөг, нийт 4,928,980 төгрөг, компанийн дотоод журамд заасны дагуу шинэ хүүхдийн тэтгэмж 540,000 төгрөг нийт 5,428,980 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү.

2. Хариуцагчийн тайлбар, татгалзлын агуулга:

2.1. Нэхэмжлэгч 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдрийн Б/66 дугаар тушаалаар Хөрөнгийн удирдлагын газарт Хөрөнгийн эх үүсвэр төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн Б.*******ийг ажилдаа эргэн орох хүртэл хугацаагаар томилж, туршилтын 3 сараар хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан.

Өөрөөр хэлбэл ******* ХХК-ийн Хөрөнгө оруулалт санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагч Б.*******ийг хүүхэд асрах чөлөөтэй байх хугацаанд түүний оронд ажиллахаар ажил олгогчтой харилцан тохиролцож хөдөлмөрийн хугацаатай гэрээ байгуулсан.

2.2. Мөн талуудын хооронд 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр хөдөлмөрийн гэрээг шинэчлэн байгуулсан ба тус гэрээний 1.1.6 дэх хэсэгт хугацааг хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа ажилтан Б.*******ийг ажилдаа эргэн орох хүртэл хугацаатай гэж заасан ба нэхэмжлэгч 2022 оны 6 дугаар сард хүүхэд асрах чөлөө авсан байдаг.

Ажил олгогч нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.4-т ажлын байр нь хадгалагдаж байгаа ажилтны оронд ажиллуулах гэж зааснаар хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулах эрхтэй.

Иймд Б.*******ын гаргасан гомдлыг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй бөгөөд Хөрөнгө оруулалт санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагч Б.******* хүүхэд асрах чөлөөний хугацаагаа дуусаж ажилдаа эргэн орох хүсэлт гаргасан тул ажил олгогчийн зүгээс Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 139 дугаар зүйлийн 139.2 дахь хэсэгт зааснаар 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрөөс түүнийг үргэлжлүүлэн ажиллуулах тушаал гаргаж Б.*******ийн оронд ажиллаж байсан Б.*******тай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгосон гүйцэтгэх захирлын 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрийн Б/253 дугаар тушаал хууль зүйн үндэслэлтэй.

2.3. Б.*******ын төрсний өмнөх үеийн тэтгэмж 2,551,472 төгрөг, төрсний дараах тэтгэмж 2,377,508 төгрөг, нийт 4,928,980 төгрөг, компанийн дотоод журамд заасны дагуу шинэ хүүхдийн тэтгэмж 540,000 төгрөг, нийт 5,428,980 төгрөгийг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлага нь үндэслэлгүй. Тушаал хуульд нийцсэн тул нэмэгдүүлсэн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.

3. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн агуулга: Хөдөлмөрийн тухай хууль /2021 оны шинэчилсэн найруулсан/-ийн 158 зүйлийн 158.2.2 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч ******* ХХК-д холбогдох урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгах нэхэмжлэгч Б.*******ын нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.1.3 дахь хэсэгт зааснаар ******* ХХК-д холбогдох төрсний өмнөх болон төрсний дараах үеийн тэтгэмж, шинэ хүүхдийн тэтгэмж гаргуулах Б.*******ын нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн авахаас татгалзаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.2, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр 41.1.5 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч нь улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдаж, нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 101,814 төгрөгийг улсын орлогоос гаргуулан нэхэмжлэгчид олгож шийдвэрлэжээ.

4. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нарын гаргасан давж заалдах гомдлын агуулга:

4.1. Хөдөлмөрийн дотоод журмын холбогдох заалтуудыг үнэлээгүй. Шийдвэрийн үндэслэх хэсэгт Хөдөлмөрийн харилцаа нь талуудын хооронд байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний нөхцлөөс гадна Хөдөлмөрийн тухай хууль, хөдөлмөрийн дотоод журмаар зохицуулагдана. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.4 дэх хэсэгт зааснаар Ажлын байр нь хэвээр хадгалагдаж байгаа ажилтны оронд ажиллуулахаар хугацаатай гэрээ байгуулж болохоор хуульчилсан гэжээ.

Шүүх хавтаст хэрэгт авагдсан ******* ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн А/113 дугаар тушаалаар батлагдсан Хөдөлмөрийн дотоод журам, хөдөлмөрийн гэрээг нотлох баримтаар үнэлээгүй.

4.2. ******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн А/113 дугаар тушаалаар батлагдсан Хөдөлмөрийн дотоод журмын 22 дугаар зүйлийн 22.4 дэх хэсэгт Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дараах тохиолдолд дуусгавар болгоно. 22.4.3-т Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусаж, цаашид сунгагдахгүй болсон гэж заасан байна. 22 дугаар зүйлийн 22.7 дахь хэсэгт Энэхүү журмын 22.3, 22.4.1-22.4.3-т заасан үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах тохиолдолд ажилтанд 1 /нэг/ сарын өмнө мэдэгдэнэ. /хх63/ гэж заасан.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37 дугаар зүйлийн 37.2 дахь хэсэгт Хэргийн нотлох баримт нь зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгчийн тайлбар, гэрчийн мэдүүлэг, бичмэл ба эд мөрийн баримт, эсхүл баримт бичиг, шинжээчийн дүгнэлт, кино ба гэрэл зураг, зураглал, дүрс, дууны бичлэг, ул мөрнөөс буулгаж авсан хэв, үзлэг, туршилт, таньж олуулах ажиллагааны болон шүүх хуралдааны тэмдэглэл зэрэг нотолгооны хэрэгслээр тогтоогдоно. гэж заасан.

Нэхэмжлэлийн гол үндэслэл болох ******* ХХК-ийн Хөдөлмөрийн дотоод журмыг үнэлээгүй нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасантай нийцэхгүй байна. Шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримт бүрийн талаар шүүх үнэлгээ өгсөн байх шаардлагатай.

******* ХХК-ийн Хөдөлмөрийн дотоод журмын 22.7 дахь хэсгийг үнэлээгүй, гэрээний хугацааг шинжлэн судлаагүй гэж үзэх үндэслэлтэй. Ямар ч нотлох баримтыг шүүх бусад нотлох баримтаас дээгүүр тавьж, илүү хүчин чадалтай гэж үзэж болохгүй.

Нотлох баримтыг үнэлж буй шүүх тухайн баримтыг бусад нотлох баримттай хэрхэн дүйцэж байгаа, тэдгээрийн хооронд ямар уялдаа холбоо байгаа, баримтууд бие биеэ үгүйсгэж байгаа эсэх, нэг үйл баримтыг давхар нотолж байгаа эсэхийг шалгадаг тул "бодитойгоор харьцуулан үзэх" гэсэн ойлголт нотлох баримтыг тал бүрээс үнэлэх ажиллагааны хэсэг болдог.

Иймд шүүх нотлох баримтыг үйл баримтын хамаарал, үйл баримтыг тогтоож буй байдал гэсэн хоёр байдлыг тогтоосны үндсэн дээр нотлох баримтыг үнэлэх бөгөөд хөдөлмөрийн дотоод журмыг хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой талаас нь үнэлээгүй.

Нөгөө талаар зохигчдын гаргасан зарим нотлох баримтын талаар ямар нэгэн дүгнэлт өгөхгүй байх, нэг талын баримтыг нөгөө тал баримтаар үгүйсгэсэн байхад түүнийг нь үнэлэхгүй, эсрэг талаас үгүйсгэгдээгүй баримтыг шүүх өөрөө үгүйсгэх, баталсан, үгүйсгэсэн хоёр баримтыг хоёуланг нь биш харин аль нэгийг нь л үнэлэх зэргээр нотлох баримтыг тал бүрээс үнэлэх хуулийн зарчмыг зөрчсөн гэж үзэж байна.

4.3. Шийдвэрийн Үндэслэх хэсэгт 9... Ажил олгогч ажилтан нарын хооронд байгуулагдсан 2020 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдөр 2020/549 дугаартай хөдөлмөрийн гэрээний 1.1.6-д 3 сарын туршилтын хугацаатайгаар талууд тохиролцож гэрээ байгуулан гарын үсэг зурсан.

Мөн 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдөр 2020/Б66 дугаартай хөдөлмөрийн гэрээний 1.1.6-д хугацаатай, хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа Хөрөнгийн эх үүсвэр төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтнийг ажилдаа эргэн орох хүртэл хугацаагаар хөдөлмөрийн гэрээ байгуулагдсан бөгөөд нэхэмжлэгч Б.******* нь хөдөлмөрийн хугацаатай гэрээг байгуулан хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа ажилтны оронд ажиллаж байгаагаа мэдэж байсан гэжээ.

Шүүх Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.4 дэх хэсэгт зааснаар ажлын байр нь хадгалагдаж байгаа ажилтны оронд ажиллуулахаар хугацаатай гэрээ байгуулж болохоор хуульчилсан гэж тодорхойлжээ.

******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдрийн Б/66 дугаар тушаалаар Б.*******ыг ажилд түр томилох тушаал гаргасан байна. Тус тушаалын 1 дэх хэсэгт "*******ийн *******ыг Хөрөнгийн удирдлагын газарт Хөрөнгийн эс үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалд хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа мэргэжилтэн Б.*******ийг ажилдаа эргэн орох хүртэлх хугацаагаар томилжээ. Харин 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр өөр ажил, албан тушаал томилогдсон болох нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар тогтоогдож байна. Талуудын хооронд Хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагчийн албан тушаалд хөдөлмөрийн гэрээ байгуулагдаагүй.

Талуудын хооронд Хөдөлмөрийн гэрээ бичгээр байгуулаагүй тохиолдолд түүнийг хугацаатай гэрээ байгуулсан гэж үзэхгүй. Шүүх 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр буюу хамгийн сүүлд ажил албан тушаалд ажиллаж байсан тушаалыг нотлох баримтаар үнэлээгүй, талуудын хооронд бий болсон эрх зүйн харилцааг буруу тодорхойлсон. Нэг үгээр хэлбэл, Б.******* нь Хөрөнгийн удирдлагын мэргэжилтнээр томилогдож, Б.*******ыг Хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагч албан тушаалаас чөлөөлжээ. Үүнийг нэг албан тушаал гэж үзэх боломжгүй юм.

******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрийн Б/252 дугаар тушаалаар Б.*******ийг Хөрөнгийн удирдлагын мэргэжилтнээр томилж, хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсугай гэжээ. Өөрөөр хэлбэл, Б.*******ийг Хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагчийн албан тушаалд эсхүл Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалд эргэн томилоогүй байна. Энэ нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 139 дүгээр зүйлийн 139.2 дахь хэсэгт заасан орон тоо нь хасагдсан үндэслэлд хамаарна.

4.4. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх Монгол Улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1.3, 60.2, 139 дүгээр зүйлийн 139.2 дахь хэсгийг буруу тайлбарлан хэрэглэсэн.

Шийдвэрийн Үндэслэх хэсэгт 10... Ажил олгогч нь тушаалдаа Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3, 83 дугаар зүйл, компанийн дүрмийн 3.3.6 дахь заалтыг үндэслэн "Хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа ажилтан Б.******* нь ажилдаа эргэн орох хүсэлт гаргасан тул түүний оронд түр томилогдон хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан ажиллаж байгаад хүүхэд асрах чөлөө авсан Б.*******ын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрөөр дуусгавар болгосугай" гэжээ. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3-т хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусаж цаашид сунгагдахгүй болсон гэх үндэслэлээр ажил олгогч Б.*******ын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгосон нь үндэслэлтэй байна гэж шүүх үзэв" гэжээ.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.2 дахь хэсэгт Энэ хуулийн 60.1.3, 60.1.7-д заасан хугацаа дуусгавар болсноос хойш ажлын 15 өдрийн дотор ажилтан ажилдаа ороогүй, эсхүл уг хугацааг сунгах хүндэтгэн үзэх шалтгаан бүхий хүсэлт гаргаагүй бол ажлын байрыг нь хадгалах ажил олгогчийн үүрэг дуусгавар болно" гэж заасан. Өөрөөр хэлбэл, шүүх нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 139 дүгээр зүйлийн 139.1 дэх хэсэгт заасан эрх зүйн харилцааг зөв тодорхойлсон мөртлөө мөн хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.2 дахь хэсэгт заасан ажлын байрыг хэвээр хадгалах үүрэг, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 139 дугаар зүйлийн 139.2 дахь хэсэгт заасан үүргийг ажил олгогч нь Хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг дуусгавар болгох эрхтэй гэж үзсэн нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 2 дугаар зүйлийн 2.5 дахь хэсэгт Энэ хуулийн 2.3-т заасан хөдөлмөрийн эрх зүйн хэм хэмжээ тогтоосон актууд хоорондоо зөрчилдвөл ажилтанд илүү таатай нөхцөлийг олгосон зохицуулалтыг хэрэглэнэ гэж заасныг зөрчсөн. Ажил олгогч ажилтны ажлын байрыг хэвээр хадгалах, энэ хугацаанд бүтэц, зохион байгуулалт өөрчлөлт оруулсан тохиолдолд адил чанарын албан тушаал санал болгох зэрэг эрх зүйн хэм хэмжээг Хөдөлмөрийн гэрээ дуусгавар болгох харилцаа биш гэж агуулгын хувьд буруу хэрэглэсэн.

Шүүх нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.2 дахь хэсэгт заасан үүргийг зөвхөн Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 80 дугаар зүйлийн 80.2 дахь хэсэгт заасанд хамаарна гэж буруу тайлбарлан хэрэглэжээ. Өөрөөр хэлбэл, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.1 дэх хэсэгт Энэ хуулийн 80.1.4, 80.1.5, 80.1.6-д заасан болон аж ахуйн нэгж, байгууллага татан буугдсанаас бусад тохиолдолд жирэмсэн эмэгтэй, гурав хүртэлх насны хүүхэдтэй эх /ганц бие эцэг/-ийн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлахыг хориглоно" гэж заасныг баримтлан нэхэмжлэгч Б.*******ыг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлаагүй тул хамаарахгүй гэж үзжээ.

Гэвч шүүх нэхэмжлэгч нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.1 дэх хэсэг бус мөн хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.2 дахь хэсэгт заасан эрх зүйн харилцаа байгаа болохыг анхаарч үзээгүй. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.2 дахь хэсэгт заасан харилцаа нь ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлах харилцаа биш.

Нэхэмжлэгч нь 2022 оны 6 дугаар сарын 24-ний өдөр хүүхэд асрах чөлөө авсан байна. Хүүхэд асрах чөлөө авч ажлын байрыг хэвээр хадгалах үүргийг ажил олгогч хүлээжээ. Дээрх үүрэг дуусгавар болоогүй бөгөөд Б.******* нь Хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох үед хүүхэд асрах чөлөөтэй байсан.

Гэтэл хэрэглэх ёстой хууль болох Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.2, 139 дугаар зүйлийн 139.2 дахь хэсэгт заасныг үндэслээгүй.

******* ХХК-д 2020 оны 12 дугаар сар, 2022 оны 6 дугаар сар, 2022 оны 12 дугаар сарын 20-ний өдрүүдэд бүтцийн өөрчлөлт хийгджээ. Өөрөөр хэлбэл, 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр нэхэмжлэгч Б.*******ыг Хөрөнгө оруулалт санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагч албан тушаалд томилсон. Харин тус бүтцийн өөрчлөлтөөр Хөрөнгийн эх үүсвэр төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалын нэршил өөрчлөгдөж Хөрөнгийн эх үүсвэр төлөвлөлт хариуцсан эдийн засагч нэршилтэй болсон. Б.******* нь Б.*******ийн албан тушаалд томилогдоогүй, шинээр өөр албан тушаалд томилогджээ.

Б.*******ийн хувьд ажилд эргэн орох харилцаа нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 139 дүгээр зүйлийн 139.2 дахь хэсэгт заасан харилцаа бий болсон гэж үзэх үндэслэлтэй юм. Нэхэмжлэгч Б.*******ын хувьд ч хөдөлмөрийн тухай хуулийн 139 дүгээр зүйлийн 139.2 дахь хэсэгт заасан харилцаа бий болох учиртай.

4.5. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх Монгол Улсын Иргэний хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3, 50 дугаар зүйлийн 50.1.4, 50.3, 50.4 дэх хэсгийг буруу тайлбарлан хэрэглэсэн, хэрэглэх ёстой хуулийн заалтыг хэрэглээгүй.

Шийдвэрийн үндэслэх хэсэгт нэхэмжлэгч нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.1-д Энэ хуулийн 80.1.4, 80.1.5, 80.1.6-д заасан болон аж ахуйн нэгж байгууллага татан буугдсанаас бусад тохиолдолд жирэмсэн эмэгтэй, гурав хүртэлх насны хүүхэдтэй эх /ганц бие эцэг/-ийн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлахыг хориглоно гэсэн заалтыг хариуцагч зөрчсөн гэж тайлбарласан боловч хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа цуцлагдаагүй, харин хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусгавар болсон гэж үзэхээр байна" гэжээ.

Шүүх талуудын хооронд байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг дуусгавар болгосон гэж үзэхдээ Хөдөлмөрийн дотоод журамд хэрхэн хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусгавар болгохоор зохицуулсныг баримтлаагүй. Мөн талуудын хооронд хөдөлмөрийн хугацаатай гэрээ байгуулагдсан эсэх эрх зүйн харилцааг буруу тодорхойлж, хуулийг буруу тайлбарлан хэрэглэжээ.

а. ******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн А/113 дугаар тушаалаар батлагдсан Хөдөлмөрийн дотоод журмын 22 дугаар зүйлийн 22.4 дэх хэсэгт Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дараах тохиолдолд дуусгавар болгоно. Үүнд: 22.4.3 дахь хэсэгт "Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусаж, цаашид сунгагдахгүй болсон" гэж заасан байна. 22 дугаар зүйлийн 22.7 дахь хэсэгт Энэхүү журмын 22.3, 22.4.1-22.4.3-т заасан үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах тохиолдолд ажилтанд 1 /нэг/ сарын өмнө мэдэгдэнэ гэж заасан байна. Нэхэмжлэгч Б.*******ад 1 сарын өмнө мэдэгдээгүй, хөдөлмөрийн гэрээ дуусгавар болсны дараа тушаалыг шууд гардуулсан байна.

b. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 2 дугаар зүйлийн 2.3 дахь хэсэгт хууль тогтоомжийн эрэмбийг зааж өгсөн байна. 2 дугаар зүйлийн 2.5 дахь хэсэгт "Энэ хуулийн 2.3-т заасан хөдөлмөрийн эрх зүйн хэм хэмжээ тогтоосон актууд хоорондоо зөрчилдвөл ажилтанд илүү таатай нөхцөлийг олгосон зохицуулалтыг хэрэглэнэ" гэж заасан. Өөрөөр хэлбэл, ******* ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 10 дугаар сарын 24-ны өдрийн А/113 дугаар тушаалаар батлагдсан Хөдөлмөрийн дотоод журам нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийг дордуулсан заалт огт биш бөгөөд ажилтны эрхийг хангасан, хөдөлмөрийн тухай хуулийг дээрдүүлсэн заалт болно.

Иймд Хөдөлмөрийн дотоод журмын 22 дугаар зүйлийн 22.7 дахь хэсэгт заасан үүргээ биелүүлсэн эсэхийг дүгнээгүй, биелүүлээгүй, энэ талаар нотлох баримтаа өгөөгүй атал шүүх хуулийг буруу тайлбарлан хэрэглэжээ.

с. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.3, 50.4 дэх хэсэгт заасныг буруу тайлбарлан хэрэглэжээ. Энэ хуулийн 50.1.3. 50.1.4, 50.1.5, 50.1.6-д заасан хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусахад ажил олгогч гэрээг дуусгавар болгох тухай сануулаагүй бөгөөд ажилтан үргэлжлүүлэн ажиллаж байгаа бол гэрээг анх байгуулсан хугацаагаар сунгагдсанд тооцно.", 50.4 дэх хэсэгт "Энэ хуулийн 58.1.3. 139.1-д зааснаас бусад тохиолдолд хугацаатай байгуулсан гэрээний анх байгуулсан болон сунгасан хугацааны нийлбэр хоёр жилээс дээш бол уг гэрээr хугацаагүй байгуулагдсанд тооцно." гэж заасныг мөн хэрэглээгүй байна.

Нэхэмжлэгч нь ******* ХХК-д 2020 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдөр Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалд Хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан анх ажилд орж, 2022 оны 6 дугаар сарын 24-ний өдөр хүүхэд асрах чөлөө авсан. 2 жилийн хугацааг Иргэний хуулийн 72 дугаар зүйлд заасан журмын дагуу тоолоогүй.

d. Шүүх нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.4 дэх хэсэгт зааснаар Нэхэмжлэгч Б.******* нь Б.*******ийн оронд ажиллаж байсан гэж үзсэн.

2020 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдөр ажилд орсон. 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдөр 2020/686 дугаар Хөдөлмөрийн гэрээний 1 дүгээр зүйлийн 1.1.6 дахь хэсэгт "Хугацаатай, Хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтнийг ажилдаа эргэн орох хүртэл хугацаатай" гэжээ. Гэтэл шүүх нь Хөдөлмөрийн гэрээний 1.1.6 дахь хэсэгт Б.*******ийн оронд гэдэг үгийг нэмж оруулжээ.

******* ХХК-ийн ТУЗ-ийн 2020 оны 37 дугаар тогтоолоор 2020 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдөр Бүтэц, зохион байгуулалт шинэчлэн батлагджээ. 2020 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдөр ******* ХХК- ийн гүйцэтгэх захирлын А/110 дугаар тушаалаар Ажлын байр, орон тоог баталжээ. Тус хавсралтаар Хөрөнгө оруулалтын хэлтсийн ажлын байр 34-т "Хөрөнгө оруулалт санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагч", 36-д "Хөрөнгийн эх үүсвэр төлөвлөлт хариуцсан эдийн засагч" албан тушаалууд батлагджээ.

Б.******* нь Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтнээр ажиллаж байсан болох нь 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдрийн Б/66 дугаар тушаалын нэг дэх хэсгээр нотлогддог. Мөн Б.*******ыг түр хугацаагаар биш өөр албан тушаалд томилжээ. Мөн Б.*******ийг 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдөр томилохдоо Хөрөнгийн удирдлагын мэргэжилтнээр томилсон байна.

4.6. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.6 дахь хэсэгт заасан нотлох баримт гаргуулах хүсэлт бодитоор хэрэгжээгүй, захирамжийн биелэлт хангагдаагүй.

Шийдвэрийн үндэслэх хэсэгт 7. Хөдөлмөрийн харилцаа нь талуудын хооронд байгуулагдсан хөдөлмөрийн гэрээний нөхцлөөс гадна Хөдөлмөрийн тухай хууль, хөдөлмөрийн дотоод журмаар зохицуулагдана" гэжээ.

2024 оны 02 дугаар сарын 21-ны өдрийн шүүх хуралдаанд 1. ******* ХХК-ийн Хөдөлмөрийн дотоод журам, 2. ******* ХХК болон тус компанийн ажилчдын үйлдвэрчний эвлэлийн хорооны 2018 оны 5 дугаар сарын 11-ний өдрийн хамтын гэрээ, 3. ******* ХХК-ийн дүрэм, 4. Б.*******ад Хүүхэд асрах чөлөө олгосон тушаалыг тус бүр нотлох баримтаар гаргуулах хүсэлт гаргасан.

Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх хуралдаанд хариуцагчаас "Хөдөлмөрийн дотоод журам, чөлөө олгосон тушаалыг нотлох баримтаар гаргаж өгсөн гэсний улмаас Хөдөлмөрийн дотоод журам, хүүхэд асрах чөлөө олгосон тушаалыг гаргуулах хүсэлтээсээ татгалзсан.

Гэвч хүүхэд асрах чөлөө олгосон баримт ирүүлээгүй байсан. Иймд даргалагчаас нотлох баримт ирсэн мэтээр тайлбарласан тул хүсэлтээсээ татгалзсан.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.6 дахь хэсэгт заасан нотлох баримтыг дутуу бурдуулж хэргийг хянан шийдвэрлэсэн байна.

Иймд Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдрийн 181/ШШ2024/00819 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин шийдвэрлүүлэхээр анхан шатны шүүхэд буцааж өгнө үү.

5. Давж заалдах гомдолд хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан тайлбарын агуулга:

5.1. Анхан шатны шүүхийн шийдвэр нь хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлагыг хангасан. Нэхэмжлэгч талын давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг бүхэлд нь эс зөвшөөрч байна. Хөдөлмөрийн тухай хуульд хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох агуулгаар мэдэгдэл өгөх харилцааг зөвтгөсөн зүйл байхгүй. Хөдөлмөрийн харилцааг цуцалж байгаа тохиолдолд мэдэгдэл хүргүүлэх ёстой гэх агуулгыг зөвтгөж байна. Уг асуудлаар нэхэмжлэгч талаас давж заалдах гомдол гаргасан нь үндэслэлгүй.

5.2. Мөн давж заалдах гомдолд нэхэмжлэгч тал холбогдох бүтцийн өөрчлөлтийн талаарх хэрэгт авагдаагүй баримтуудыг дурдсан тул хууль зөрчиж байна. Анхан шатны шүүх 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдөр байгуулагдсан хөдөлмөрийн гэрээ хэрэгт авагдсан. Б.*******ийн түр орон тоон дээр хугацаатайгаар хөдөлмөрийн гэрээ байгуулагдсан болохыг тайлбарласан. Б.******* ажилдаа буцаан томилогдож байгаа учраас хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох үндэслэлтэй гэж дүгнэсэн нь хуульд нийцсэн.

5.3. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.1.3-т заасныг буруу тайлбарласан хэрэглэсэн гэж давж заалдах гомдолд дурдсан. Анхан шатны шүүх хуралдааны явцад талуудын хооронд хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгох болон хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах 2 ойлголтын талаар мэтгэлцсэн. Мөн хуулийн 135 дугаар зүйлийн 135.1 дэх хэсэгт заасан агуулга нь хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгож буй асуудалд болон Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3-т зааснаар хөдөлмөрийн хугацаатай гэрээ цуцалж байгаатай хамааралгүй гэж дүгнэсэн анхан шатны шүүхийн шийдвэр үндэслэлтэй.

5.4. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.4 дэх хэсэгт заасны дагуу 2 жил ажилласан ажилтныг хугацаагүй хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан гэж үзнэ гэх агуулгаар нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгчийн зүгээс тайлбарлаж байна. Мөн хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.4 дэх хэсэгт ажилтныг шинээр ажилд авахдаа туршилтын хугацааг сунгаж болохгүй гэж тайлбарласан. Хөдөлмөрийн гэрээнд ажил олгогч, ажилтан харилцан тохиролцож, гэрээг хугацаатай, хугацаагүй байгуулах боломжтой. Мөн хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.4 дэх хэсэгт заасан агуулга нь хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээнд хамааралгүй.

Улсын Дээд шүүхийн Хөдөлмөрийн тухай хууль тогтоомжийг тайлбарласан 33 дугаар тогтоолд ажил олгогч хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээг байгуулж болно. Мөн хугацааг тодорхой зааж болно эсхүл ямар нэгэн үйл явдал болсноор тухайн хугацааг дуусгавар болгохоор хөдөлмөрийн гэрээг байгуулж болно гэж тайлбарласан. Нэхэмжлэгч Б.******* нь ажилтан Б.*******ийг хүүхэд асрах авах үед нь хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж, харилцан тохиролцож, ажилд томилогдсон. Б.*******ийг ажилд эгүүлэн томилсноор Б.*******ын хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгосон нь үндэслэлтэй. Нэхэмжлэгч талын давж заалдах журмаар гаргасан гомдол нь үндэслэлгүй. Иймд анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж өгнө үү

ХЯНАВАЛ:

1. Давж заалдах шатны шүүх зөвхөн гомдолд дурдсан үндэслэлээр хязгаарлалгүй хэргийг бүхэлд нь хянаад анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, дахин шийдвэрлүүлэхээр анхан шатны шүүхэд буцаав.

2. Нэхэмжлэгч Б.******* нь хариуцагч ******* ХХК-д холбогдуулан урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэхийг хариуцагчид даалгах, төрсний өмнөх үеийн тэтгэмж 2,551,472 төгрөг, төрсний дараах тэтгэмж 2,377,508 төгрөг, шинэ хүүхдийн тэтгэмж 540,000 төгрөг нийт 5,428,980 төгрөг гаргуулахаар шаардсаныг хариуцагч эс зөвшөөрч, маргажээ.

3.  Анхан шатны шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг явуулахдаа нотлох баримтыг дутуу бүрдүүлж, хэргийн үйл баримт бүрэн тогтоогдоогүй байхад хэргийг хянан шийдвэрлэсэн нь шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлагыг хангаагүй байна.

3.1. Нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ******* ХХК-д Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалд 2020 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдөр хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан ажилд орсон, гүйцэтгэх захирлын 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны Б/253 дугаар тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1.3-т заасныг зөрчиж ажлаас чөлөөлсөн гэж, харин хариуцагч татгалзлын үндэслэлээ ...Б.*******ыг 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдрийн Б/66 дугаар тушаалаар Хөрөнгийн удирдлагын газарт Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтэн Б.*******ийг ажилдаа эргэн орох хүртэл хугацаагаар томилж, туршилтын 3 сарын хугацаагаар хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан. 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр хөдөлмөрийн гэрээг шинэчлэн байгуулсан ба тус гэрээний 1.1.6 дахь хэсэгт хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа ажилтан Б.*******ийг ажилдаа эргэн орох хүртэл гэж тодорхойлсон, Б.*******ийн хүүхэд асрах чөлөөний хугацаа дуусаж, түүнийг үргэлжлүүлэн ажиллуулж, энэ үндэслэлээр Б.*******тай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгож шийдвэрлэсэн гэх агуулга бүхий тайлбарыг гаргажээ.

3.2. Хариуцагч байгууллагын зүгээс Б.*******ыг 2020 оны 8 дугаар сарын 28-ны өдрийн Б/66 дугаартай тушаалаар Хөрөнгийн удирдлагын газарт Хөрөнгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт хариуцсан мэргэжилтнээр хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа мэргэжилтэн Б.*******ийг ажилдаа орох хүртэл хугацаагаар түр томилж, мөн өдөр Хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан байна. /хх-ийн 50, 8-9 дүгээр тал/

3.3. Ажил олгогчийн 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдрийн Б/160 дугаартай тогтоолоор Б.*******ыг Хөрөнгө оруулалтын хэлтсийн Хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн тооцоолол хариуцсан эдийн засагчаар 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдрөөс томилсон. /хх-ийн 52 дугаар тал/

Улмаар 2021 оны 3 дугаар сарын 09-ний өдөр Б/55 дугаар тушаалыг ажил олгогч гаргасан байх ба уг тушаалын 1-д ...гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдрийн Б/165 дугаар тушаалд 11. Б.*******тай хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа ажилтан Б.*******ийг ажилдаа эргэн орох хүртэл хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсугай гэсэн заалт нэмсүгэй гэжээ. /хх-ийн 51 дүгээр тал/

3.4. Хүүхэд асрах чөлөөнөөс ажилдаа эргэн орох хүсэлт гаргасан Б.*******ийг 2023 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдрөөс Хөрөнгийн удирдлагын мэргэжилтнээр томилж, хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа ажилтан Б.******* ажилдаа эргэн орох хүсэлт гаргасан үндэслэлээр мөн өдрөөс Б.*******ын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгосон байна. /хх-ийн 34, 53 дугаар тал/

4. Хэрэгт авагдсан дээрх тушаалуудад 3 өөр ажлын байрны нэр дурдагдсан байх бөгөөд эдгээр ажлын байртай холбогдох үйл баримтыг анхан шатны шүүх бүрэн тогтоогоогүй хэргийг шийдвэрлэсэн нь алдаатай болжээ.

Дээрх үйл баримтыг тогтоосноор ******* ХХК-ийн бүтэц, орон тоо өөрчлөгдсөн эсэх, эдгээр албан тушаал нь нэг эсхүл хэд хэдэн ажлын байранд хамаарах эсэх нь тодорхой болох юм. Өөрөөр хэлбэл байгууллагын зохион байгуулалтын бүтэц, орон тоо, түүний хязгаар, ажлын байрны тодорхойлолт, ажлын байрны чиг үүрэг зэрэг байдлыг тодруулсны үндсэн дээр маргааныг шийдвэрлэх учиртай.

5. Ийнхүү маргааны үйл баримт бүрэн тогтоогоогүй алдааг давж заалдах шатны шүүхээс нөхөн гүйцэтгэх боломжгүй байх тул шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах гомдлыг хангах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

6. Дээрх үндэслэлээр шүүхийн шийдвэр хүчингүй болж байгаа тул давж заалдах шатны шүүхээс материаллаг хууль хэрэглээний талаар гаргасан нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гомдолд эрх зүйн дүгнэлт өгөх шаардлагагүй.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.5, 168 дугаар зүйлийн 168.1.7-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдрийн 181/ШШ2024/00819 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, хэргийг дахин шийдвэрлүүлэхээр мөн шүүхэд буцаасугай.

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдол улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3, 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Улсын Дээд шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт тус тус зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.  

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ  Д.ДЭЛГЭРЦЭЦЭГ

  ШҮҮГЧИД  Т.БАДРАХ

Т.ГАНДИЙМАА