******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй,

хариуцагч Б.*******д холбогдох

иргэний хэргийн тухай

 

Орхон аймгийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Б.Баттөр даргалж, шүүгч Б.Оюунцэцэг, шүүгч С.Уранчимэг нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн 107 дугаар танхимд хийсэн давж заалдах шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Орхон аймаг дахь Сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдрийн 142/ШШ2024/01000 дугаар шийдвэртэй,

Нэхэмжлэгч: ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Б.*******д холбогдох,

Бараа бүтээгдэхүүний дутагдал 14.580.080 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагатай иргэний хэргийг,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч П.Пүрэвлхагвын шүүхэд гаргасан давж заалдсан гомдлыг үндэслэн 2024 оны 08 дугаар сарын 08-ны өдөр хүлээн авч, шүүгч С.Уранчимэгийн илтгэснээр хянан хэлэлцэж шийдвэрлэв..

Шүүх хуралдаанд: Хариуцагч А.*******, хариуцагчийн өмгөөлөгч Ж.Мөнхсувд, нарийн бичгийн дарга А.Лхагвасүрэн нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч ******* ХХК шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ:

"Эрдэнэт Хаан Сүү" ХХК-ийн захирлын 2019 оны 03 дугаар сарын 11-ний өдрийн 19/04 дугаартай тушаалаар Б.*******г тус компанийн борлуулалтын менежерээр ажиллуулахаар хөдөлмөрийн болон эд хөрөнгийн бүрэн хариуцлагын гэрээ байгуулсан. Борлуулагч нар нь үйлдвэрээс сүү, сүүн бүтээгдэхүүнийг тоолон хүлээн авч, гэрээт борлуулагч нарт хүлээлгэн өгөх үүргийг Хөдөлмөрийн гэрээгээр хүлээсэн. Борлуулалтын менежер Б.*******гийн 2019 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрөөс 2020 оны 05 дугаар сарын 07-ны өдрийг дуусталх хугацааны тооцоо бодоход 14.580.080 /арван дөрвөн сая таван зуун наян мянга наян төгрөг/-ийн өртэй гарсан. Б.*******гийн нийт борлуулсан бүтээгдэхүүн 51.482.560 төгрөг, 12 дугаар сарын үлдэгдэл 10.765.820 төгрөгийг нэмэхэд нийт 62.248.380 төгрөгийн бараа бүтээгдэхүүн хүлээн авснаас тушаасан мөнгө 44.677.650 төгрөгийг хасахад 17.570.730 төгрөгийн үлдэгдэлтэй байна. Үүнээс хасагдах тооцоо /Дариа 635.000 төгрөг, Мөнх-Од 1.561.500 төгрөг, үлдэгдэл 794.150 төгрөг/-нийт 2.990.650 төгрөгийг хасахад 14.580.080 төгрөгийн үлдэгдэлтэй тооцоо гарсан. Дээрх дутаасан бараа бүтээгдэхүүний тооцооны актыг Б.******* нь хүлээн зөвшөөрч 2020 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдөр ирж тооцоо нийлнэ гэж бичиж өгөөд ирж уулзалгүй өдийг хүрсэн Б.*******г дутаасан барааны төлбөрийг төлөхийг удаа дараа шаардсан боловч төлөөгүй. Иймд Б.*******гаас 14.580.080 төгрөгийг гаргуулж, компанийг хохиролгүй болгож өгнө үү гэжээ.

Хариуцагч Б.******* шүүхэд гаргасан хариу тайлбартаа:

Б.******* миний бие Эрдэнэт Хаан сүү ХХК 2015 онд борлуулагчаар ажилд орсон. 2020 оны 05 дугаар сард намайг ажлаас халсан. Намайг ажиллаж байх хугацаанд манай компанийн нэр солигдож, захирал өөрчлөгдсөн. Компанийн зүгээс ажлаас халах болох шалтгаанаа чи боловсролгүй, чиний оронд боловсролтой хүн авч ажиллуулна гээд халсан. Миний бие 2020 оны 05 дугаар сард ажил хүлээлцэхдээ зээлээр бараа авсан дэлгүүрүүддээ Дариагийн хамт /миний ажлыг хүлээн авч буй хүн/ очиж дэлгүүрийн худалдагч нартай нь уулзаж, баримтуудаа тулгаж, зээлийн үлдэгдлүүдээ баталгаажуулаад худалдагч нараар нь гарын үсэг зуруулж, баримт үйлдсэн. Бараа бүтээгдэхүүний баримтаа Дариа, нярав Оюунцэцэг нарт ажил хүлээлцэхдээ хүлээлгэн өгсөн. Миний оронд борлуулагчаар ажилласан тэр хүн дэлгүүрүүдээс бүтээгдэхүүнийхээ мөнгийг шаардаж авсан байх. Иймд Эрдэнэт Хаан сүү ХХК-ийн дутаасан барааны төлбөр 14.580.080 төгрөгийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэжээ.

Орхон аймаг дахь Сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 7 дугаар сарын 03-ны өдрийн 142/ШШ2024/01000 дугаар шийдвэрээр:

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 129 дүгээр зүйлийн 129.1, 131 дүгээр зүйлийн 131.1.2, 133 дугаар зүйлийн 133.1-д заасныг баримтлан нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн гаргасан хариуцагч Б.*******гаас 14.580.080 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.4-т зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 230.850 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж шийдвэрлэжээ.

Хариуцагчийн төлөөлөгч П.Пүрэвлхагва шүүхэд гаргасан давж заалдсан гомдолдоо:

Орхон аймаг дахь Сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оиы 07 дугаар сарын 03-ны өдрийн 142/ШШ2024/01000 дугаартай ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй Баг-Эрдэнийн *******д холбогдох иргэний хэргийг шийднэрлэсэи шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрч давж заалдах гомдол гаргаж байна. Учир нь хариуцагч, хариуцагчийн өмгөөлөгчийн зүгээс нэхэмжлэлийн

талд гаргасныг нзхэмжлэгч залын зүгээс зөвшөөрч нэхэмжлэлийн шаардлагыг бууруулж, хариуцагчтай эвлэрлийн гэрээ байгуулах хүсэлтийг шүүхийн мэдээлэл лавлагаанд огсон боловч, шүүх хуралдаан дууссаны дараа шүүгчид өгсөн нь хэрэг хинан шийдвэрлэх ажиллагааны процессыг зөрчсөн байна. Иймд анхан шатны шүүхийн 01000 дугаартай шийдвэрийг хүчингүй болгож, дахин анхан шатны шүүхээр хэлэлцүүлэхээр буцааж өгнө үү гэжээ.

Хариуцагч Д.*******, хариуцагчийн өмгөөлөгч Ж.Мөнхсувд нар давж заалдсан гомдолд хариу тайлбартаа:

"Эрдэнэт Хаан сүү" ХХК-ийн гаргасан давж заалдах гомдолд дараах тайлбарыг гаргаж байна. Нэхэмжлэгч болон хариуцагчийн зүгээс анхан шатны шүүх хуралдаанаас өмнө эвлэрэх тухай ямар нэгэн хүсэлтийг шүүхэд гарган өгөөгүй болно. Хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа тухай тайлбараа нэг бус удаа шүүхэд гарган өгсөн нь хэрэгт авагдсан байдаг. Иймд Орхон аймаг дахь Сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдрийн 142ШШ2024-0Ю00 дугаартай шийдвэрийг хэвээр үлдээж өгнө үү. Давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцох тул шүүх хуралдааны товыг мэдэгдэнэ үү гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

Анхан шатны шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх тухай Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.2.-т заасан шаардлагад нийцсэн байна.

Давж заалдах шатны шүүх хэргийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 166 дугаар зүйлийн 166.4.-т заасан үндэслэлээр хянав.

Анхан шатны шүүхийг шийдвэрийг хуууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.2-т заасан шаардлагад нийцэж байна.

Нэхэмжлэгч Эрдэнэт Хаан сүү ХХК нь хариуцагч Б.*******гаас дутагдуулсан барааны үнэ 14.580.080 төгөрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан харин хариуцагч Б.******* нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрөөгүй маргажээ.

Давж үаалдах шатны шүүх хэргийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэлдэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.4-т заасан үндэслэлээр хянав.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.1 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1.Орхон аймаг дахь Сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдрийн 142/ШШ2024/01000 дугаар шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагчийн төлөөлөгчийн шүүхэд гаргасан давж заалдсан гомдолыг

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 дугаар зүйлийн 162.4-т зааснаар хариуцагч байгууллагын давж заалдсан гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 230.850 төгрөгийг төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээе.

Нэхэмжлэгч Эрдэнэт Хаан СүүХХК нь орхон аймаг дахь Цагдаагийн назарт 14.580.080 төгрөгийн бараа материал дутагдуулах албан тушаалийн байдлаа ашиглан бусдын итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгө завшсан үйлдлийг тогтоох хариуцлага хүлээлгэх талаар гомдол гаргасныг Орхон аймгийн прокуроорын газар хэрэг бүртгэлийн хэрэг нэхэхээс татагалзсан тогтоол гаргасан. Хариуцагч Б.******* нь нэхэмжлэлэийн шаардлагыг зөвшөөрөөгүй маргаж татгалзсан тайлбар гаргасан 2020 оны 05 дугаар сард хариуцагч Б.*******г менежерийн ажлаас чөлөөлсөн, 2019 оны 12 дугаар сараас 2020 оны 05 дугаар сар хүртэл ажилласан хугацаагд тооцоо бодсон баримтаар 14.580.080 төгөрөг дутагдуулан гэсэн баримт үйлдсэн зэрэг үйл баримт тогтоогдсон байна.

Хариуцагч Б.******* нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрөхгүй маргаж буй үндэслэлээ Миний ажиллаж байх үед Компаний нэр өөрчлөгдөж захирал солигдсныг ажил хүлээлцэхдээ зээлээр бараа хүлээлгэж өгсөн дэлгүүрүүддээ ажил авсан хүнтэй хамт очиж дэлгүүрийн худалдагч нартай уулзаж баримтуудаа тулгаж зээлийн үлдэгдэлээ баталгаажуулж худалдагч нараар гарын үсэг зуруулсан баримт үйлдэж ажил авсан Дариа , нярав Оюунцэцэг нарт хүлээлгэж өгсөн, миний оронд ажил авсан хүн дэлгүүрүүдээс шаардаж авсан гэсэн тайлбарт үндэслэлээ.

Анхан шатны шүүх нэхэмжлэгч нь хариуцагчийг 2019 оны 12 дугаар сарын 01-ны өдрөөс 2020 оны 05 дугаар сарын 07-ны өдрийг дуустал хугацааны тооцоо бодоход 14.580.080 төгрөгийн артэй гэж нэхэмжлэж байгаа боловч энэ талаар баримтгүй нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлийг нотолж чадаагүй, нэхэмжлэлийн итгэмжилсэн төлөөлөгч шаардлагаа дэмжиж шүүх хуралдаанд биечлэн оролцож мэтгэлцээгүй гэсэн дүгнэлт хийж нэхэмжлэлийн шаалдлагыг хэрэгсэлгүй болгож шийдвэрлэсэн нь үндэслэлтэй хөдөлмөрийн тухай хуульд нийцэж байна.3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.5., 172 дугаар зүйлийн 172.2.-т зааснаар шүүхийн хууль хэрэглээний зөрүүг арилгах, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны ноцтой зөрчил гаргасан нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн тогтоол, тайлбараас өөрөөр хэрэглэсэн, эрх зүйн шинэ ойлголт, эсхүл хууль хэрэглээг тогтооход зарчмын хувьд нийтлэг ач холбогдолтой гэж үзвэл зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч, гуравдагч этгээд магадлалыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

Нэхэмжлэгч Эрдэнэт Хаан СүүХХК нь хариуцагч Б.*******тай эд хөрөнгийн бүрэн хариуцлагын гэрээ байгуулсан байгаа боловч түүнийг ажиллах хугацаандаа хариуцсан эд хөрөнгөө дутагдуулсан 14.580.080 төгрөгийн хохирол учруулсан талаар санхүүгийн анхан шатны баримт гаргаж өгөөгүй,хариуцагчтай тооцоо нийлсэн акт үйлдээгүй, борлуулсан Б.******* нь 2019 оны 02 дугаар сарын 01-с 2020 оны 05 дугаар сарын 07-ний өдрийг хүртэл тооцоо бодолт гэсэн НӨАТ баримтыг нэхэмжлэгч талаас гаргаж өгсөн байгаа боловч энэ нь холбогдох бусад санхүүгийн баримтаар тогтоогдоогүй. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэлийг нотолсон нотлох баримт гаргах, хариуцагчийн нэхэмжлэгч шаардлага зөвшөөрөлгүй байгаа үндэслэлийг няцаасан баримт гаргах тухай хуульд заасан үүргээ биелүүлээгүй Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25.2.2, 38-р зүйлийн 38.1] тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэвээр үлдээж нэхэмжлэлийг давж заалдах гомдлыг хангахгүй байх нь зүйтэй гэж шүүх бүрэн дүгнэв.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4., 119.7.-д зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд магадлалыг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг мэдэгдсүгэй.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Б.БАТТӨР

ШҮҮГЧИД Б.ОЮУНЦЭЦЭГ

С.УРАНЧИМЭГ