Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2016 оны 06 сарын 24 өдөр

Дугаар 1213

 

 

МАГАДЛАЛ

2016 оны 06 дугаар сарын 24-ний өдөр      № 1213                                   Улаанбаатар хот

 

 

 

 

       

“ХХ” СӨХ-ны нэхэмжлэлтэй

иргэний хэргийн тухай

 

Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч С.Энхтөр даргалж, шүүгч Ш.Оюунханд, М.Наранцэцэг нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн давж заалдах шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар

 

Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн

2016 оны 3 дугаар сарын 02-ны өдрийн 101/ШШ2016/02008 дугаар шийдвэртэй,

 

Нэхэмжлэгч “ХХ” СӨХ-ны нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч “ХХХ” ББН-д холбогдох,

 

Түрээсийн төлбөр болон хохиролд 10 200 000 төгрөг гаргуулах, хууль бус эзэмшлээс сууц өмчлөгчдийн дундын өмчлөлийн талбайг чөлөөлүүлэх тухай иргэний хэргийг,

Хариуцагч ХХХ-ын гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн,

Шүүгч М.Наранцэцэгийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд:

Хариуцагч: ХХХ,

Хариуцагчийн өмгөөлөгч: ХХХХ,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга: Ө.Ган-Өнөр нар оролцов.

 

            Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбарт: Манай “ХХ” СӨХ-той хариуцагч “ХХХ” ББН нь түрээсийн гэрээ байгуулан ХХХХХХХХ дүүргийн ХХ дүгээр хороо, ХХХХ дугаар байрны зоорийн давхрын 64 м.кв талбайг 2005 оноос хойш СӨХ байгуулагдсанаас хойш байнга түрээслэн ажиллаж ирсэн юм. 2011 оны 1 дүгээр сарын 10-ны өдөр тус нөхөрлөлтэй талбай ашиглаж, төлбөр хийх тухай түрээсийн гэрээг байгуулсан, хариуцагч нь энэ гэрээний дагуу түрээсийн төлбөрөө төлөхгүй байсан учраас бид шүүхэд нэхэмжлэл гарган 2011, 2012 онууд, 2013 оны 10 дугаар сар дуустал хугацааны түрээсийн төлбөрт 6 375 000 төгрөг төлүүлэхээр Чингэлтэй дүүргийн шүүхийн 2013 оны 1562 дугаар шийдвэрээр шийдвэрлэсэн. Үүнээс     2 760 000 төгрөгийг төлж, бусдыг нь төлөөгүй, шийдвэр гүйцэтгэлийн ажиллагаа хийгдэж байна. Бид одоо дээрх шийдвэрээс хойшхи хугацааны буюу 2013 оны 11, 12 дугаар сарууд, 2014 оны 1-12 дугаар сарын дуустал, 2015 оны 1-11 дүгээр сар дуустал хугацааны нийт 25 сарын түрээсийн төлбөрт гэрээнд зааснаар 300 000 төгрөгөөр тооцон 7 500 000 төгрөг нэхэмжилж байгаа юм. Мөн М-100 байрны зоорийн давхарт “ХХХ” ББН-ийн 1 хаалгаар ордог манай зоорийн давхрын хэсгийг иргэн ХХХХ-тэй 1 сард                900 000 төгрөгөөр түрээслэхээр тохиролцон 2014 оны 1 дүгээр сарын 15-нд гэрээ байгуулсан боловч хариуцагч тал нь гадна хаалгаараа түрээслэгчийг маань оруулахгүй 3 сар саатуулснаас энэ гэрээ цуцлагдаж, 2 700 000 төгрөгийн хохирол учирсан. Үүнээс хойш ч мөн 2 хүн түрээсийн гэрээ хийх гэхэд хаалгаар хүн оруулахгүй ажлыг нь саатуулж гэрээ хийгдээгүй. Зоорийн давхрын энэ хэсгийг манайх одоог хүртэл ашиглаж чадахгүй, манай ажилд бэрхшээл учруулж байгаа тул тус СӨХ цаашид “ХХХ” ББН-тэй хамтран ажиллахаас татгалзаж, түүнийг өөрийн эзэмшлийн байрнаас албадан чөлөөлүүлэх шаардлага гаргаж байна. 2014 оны 9 дүгээр сарын 11-нд манайхаас нэхэмжлэлийн шаардлагаа нэмэгдүүлэхдээ манай ашиглаж болохгүй байгаа талбайд дараагийн түрээслэгчийг чөлөөтэй оруулж байх талаар шийдвэрт тусгуулах тухай бичсэн байсан ба, энэ нь нэхэмжлэлийн шаардлага биш юм. Хариуцагч “ХХХ” ББН-ийн одоо ашиглаж байгаа талбай нь манай СӨХ-ны эд хөрөнгө болох нь хуулиар зохицуулагдсан. Гэтэл 2015 оны 2 дугаар сарын 18-нд НӨХГ, ОСНААУГ-тай ХХХ нь уг талбайг ашиглахаар түрээсийн гэрээ байгуулсан нь үндэслэлгүй байна. Дээрх газрууд манай байгууллагад ямар нэгэн байдлаар энэ тухай мэдэгдээгүй. НӨХГ-аас шүүхэд манай бүртгэлд дээрх 64 м.кв талбай бүртгэлгүй гэсэн албан бичгийг, ОСНААУГазар нь мөн манай хөрөнгөд бүртгэлгүй байна гээд албан бичгийг өгсөн. Бид 2013 онд шүүхийн 1562 дугаар шийдвэр гарсны дараа 2013 оны 12 дугаар сарын 30-нд захирал ХХХд талбайг чөлөөлж өгөхийг мэдэгдэж, мэдэгдлийн хүлээлгэн өгч гарын үсэг зуруулах гэсэн боловч зурахгүй гэсэн, тэр тухай нь тэмдэглэл үйлдэж авсан баримт хэрэгт байгаа. Мөн 2-3, удаа талбай чөлөөлж өгөхийг шаардаж албан бичиг явуулж байсан. Зоорийн давхрын 64 м.кв      талбай нь Сууц өмчлөгчдийн холбооны эрх зүйн байдал, нийтийн зориулалттай орон сууцны байшингийн дундын өмчлөлийн эд хөрөнгийн тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1.1-д заасан сууц өмчлөгчдийн хамтран өмчлөх дундын эд хөрөнгөд хамаардаг, энэ хууль батлагдсанаас хойш Улаанбаатар хотын бүх л орон сууцны байрны зоорийн давхрын хонгилууд СӨХ-ны эзэмшилд ашиглагдаж байгаа. СӨХ нь уг талбайг сууц өмчлөгчдийг төлөөлөн ашиглах, түрээслэх эрхтэй. Хариуцагч нь өөрийнхөө ашиглалттай холбоотой зардлаа холбогдох байгууллагад төлөх үүрэгтэй. Давхар түрээсийн гэрээ хийгээд төлсөн төлбөр нь манай байгууллагад хамааралгүй учраас бид түүнийг хасч тооцох эрхгүй гэжээ.

 

Хариуцагч шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Нэхэмжлэгч энэ нэхэмжлэлдээ 2011, 2012 оны түрээсийн төлбөрүүдийг оруулаад байгааг зөвшөөрөхгүй, энэ нь шүүхийн шийдвэртэй, одоог хүртэл шийдвэр гүйцэтгэлийн шатанд төлөгдөөд явж байгаа. Энэ шийдвэрээр байрнаас албадан нүүлгэхийг хэрэгсэхгүй болгосон. 1990 оноос хойш өөрийн гараар босгож, одоог хүртэл амьдарч ажиллаж байна. 2005 онд анх энэ СӨХ байгуулагдахад намайг СӨХ-ны удирдах зөвлөлийн гишүүнээр томилсон байсныг удалгүй хассан. 2005 оноос хойш энэ СӨХ-нд байнгал түрээс төлж ирсэн. Түрээсийн төлбөр авдаг атлаа ямар ч ажил хийдэггүй. СӨХ-ны дарга ХХХХХ нь “ХХХХХХ” ХХК-ийн захирал, нягтлан бодогч нь мөн компанийн нябогоор ажилладаг. Өөрсдөө СӨХ-ны ажлаа огт хийдэггүй, зөвхөн мөнгийг нь авдаг. Иргэн ХХХХ-тэй хийсэн түрээсийн гэрээнд манай нөхөрлөлд ямар ч хамаагүй. Энэ хүн нь одоо ч гэсэн Оршил кафе дотор хувцасны дэлгүүр ажиллуулж байгаа, энэ хүний үйл ажиллагаанд миний бие саад учруулсан зүйл огт байхгүй, гадна хаалгаар ороод шатаар буугаад л баруун тал нь манайх, зүүн талын хаалга нь Pizza hut-ын хаалга байгаа, энэ тухай бүх байдлыг нь харуулсан фото зургийг хэрэгт өгсөн. Иймээс Даваасүрэнгийн түрээсийн мөнгийг манайхаас нэхэх ёсгүй.

Миний байрлаж байгаа талбайны эсрэг талын хаалганд Pizza hut ажиллуулж мөн түрээсийн мөнгийг нь авч ашигласан. “ХХ” СӨХ нь олон газраас олон жил түрээсийн мөнгө авч байгаа атлаа нэг ч удаа будаг хийж засвар хийж байгаагүй. 1994 оноос хойш миний бие энд амьдарч, иргэний үнэмлэхний хаяг энэ хаягаар бүртгэгдсэн. Би энэ зоорийн давхрыг өөрийн гараар тохижуулсан. “ХХ” СӨХ-той хариуцагч “ХХХ” ББН нь түрээсийн гэрээ байгуулан ХХХХХХ дүүргийн ХХ дүгээр хороо,ХХХХ дугаар байрны зоорийн давхрын 64 м.кв талбайг 2005 оноос хойш СӨХ байгуулагдсанаас хойш байнга түрээслэн ажиллаж ирсэн юм. 2011 оны 1 дүгээр сарын 10-ны өдөр тус нөхөрлөлтэй талбай ашиглаж, төлбөр хийх тухай түрээсийн гэрээг байгуулсан, хариуцагч нь энэ гэрээний дагуу түрээсийн төлбөрөө төлөхгүй байсан учраас бид шүүхэд нэхэмжлэл гарган 2011, 2012 онууд, 2013 оны 10 дугаар сар дуустал хугацааны түрээсийн төлбөрт 6 375 000 төгрөг төлүүлэхээр Чингэлтэй дүүргийн шүүхийн 2013 оны 1562 дугаар шийдвэрээр шийдвэрлэсэн. Үүнээс 2 760 000 төгрөгийг төлж, бусдыг нь төлөөгүй, шийдвэр гүйцэтгэлийн ажиллагаа хийгдэж байна. Бид одоо дээрх шийдвэрээс хойшхи хугацааны буюу 2013 оны 11, 12 дугаар сарууд, 2014 оны 1-12 дугаар сарын дуустал, 2015 оны 1-11 дүгээр сар дуустал хугацааны нийт 25 сарын түрээсийн төлбөрт гэрээнд зааснаар 300 000 төгрөгөөр тооцон 7 500 000 төгрөг нэхэмжилж байгаа юм. Мөн М-100 байрны зоорийн давхарт “ХХХ” ББН-ийн 1 хаалгаар ордог манай зоорийн давхрын хэсгийг иргэн ХХХХ-тэй 1 сард 900 000 төгрөгөөр түрээслэхээр тохиролцон 2014 оны 1 дүгээр сарын 15-нд гэрээ байгуулсан боловч хариуцагч тал нь гадна хаалгаараа түрээслэгчийг маань оруулахгүй 3 сар саатуулснаас энэ гэрээ цуцлагдаж, 2 700 000 төгрөгийн хохирол учирсан. Үүнээс хойш ч мөн 2 хүн түрээсийн гэрээ хийх гэхэд хаалгаар хүн оруулахгүй ажлыг нь саатуулж гэрээ хийгдээгүй. Зоорийн давхрын энэ хэсгийг манайх одоог хүртэл ашиглаж чадахгүй, манай ажилд бэрхшээл учруулж байгаа тул тус СӨХ цаашид “ХХХ” ББН-тэй хамтран ажиллахаас татгалзаж, түүнийг өөрийн эзэмшлийн байрнаас албадан чөлөөлүүлэх шаардлага гаргаж байна. 2014 оны 9 дүгээр сарын 11-нд манайхаас нэхэмжлэлийн шаардлагаа нэмэгдүүлэхдээ манай ашиглаж болохгүй байгаа талбайд дараагийн түрээслэгчийг чөлөөтэй оруулж байх талаар шийдвэрт тусгуулах тухай бичсэн байсан ба, энэ нь нэхэмжлэлийн шаардлага биш юм. Хариуцагч “ХХХ” ББН-ийн одоо ашиглаж байгаа талбай нь манай СӨХ-ны эд хөрөнгө болох нь хуулиар зохицуулагдсан. Гэтэл 2015 оны 2 дугаар сарын 18-нд НӨХГ, ОСНААУГ-тай ХХХ нь уг талбайг ашиглахаар түрээсийн гэрээ байгуулсан нь үндэслэлгүй байна. Дээрх газрууд манай байгууллагад ямар нэгэн байдлаар энэ тухай мэдэгдээгүй. НӨХГ-аас шүүхэд манай бүртгэлд дээрх 64 м.кв талбай бүртгэлгүй гэсэн албан бичгийг, ОСНААУГазар нь мөн манай хөрөнгөд бүртгэлгүй байна гээд албан бичгийг өгсөн. Бид 2013 онд шүүхийн 1562 дугаар шийдвэр гарсны дараа 2013 оны 12 дугаар сарын 30-нд захирал ХХХд талбайг чөлөөлж өгөхийг мэдэгдэж, мэдэгдлийн хүлээлгэн өгч гарын үсэг зуруулах гэсэн боловч зурахгүй гэсэн, тэр тухай нь тэмдэглэл үйлдэж авсан баримт хэрэгт байгаа. Мөн 2-3, удаа талбай чөлөөлж өгөхийг шаардаж албан бичиг явуулж байсан. Зоорийн давхрын 64 м.кв      талбай нь Сууц өмчлөгчдийн холбооны эрх зүйн байдал, нийтийн зориулалттай орон сууцны байшингийн дундын өмчлөлийн эд хөрөнгийн тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1.1-д заасан сууц өмчлөгчдийн хамтран өмчлөх дундын эд хөрөнгөд хамаардаг, энэ хууль батлагдсанаас хойш Улаанбаатар хотын бүх л орон сууцны байрны зоорийн давхрын хонгилууд СӨХ-ны эзэмшилд ашиглагдаж байгаа. СӨХ нь уг талбайг сууц өмчлөгчдийг төлөөлөн ашиглах, түрээслэх эрхтэй. Хариуцагч нь өөрийнхөө ашиглалттай холбоотой зардлаа холбогдох байгууллагад төлөх үүрэгтэй. Давхар түрээсийн гэрээ хийгээд төлсөн төлбөр нь манай байгууллагад хамааралгүй учраас бид түүнийг хасч тооцох эрхгүй гэжээ.

 

            Шүүх: Иргэний хуулийн 318 дугаар зүйлийн 318.1, 326 дугаар зүйлийн 326.2, 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч “ХХХ” ББН-өөс 7 500 000 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч “ХХ” СӨХ-нд олгож, нэхэмжлэлээс 2 700 000 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож, Иргэний хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1 дэх хэсэгт зааснаар ХХХХХХХ дүүргийн ХХ дүгээр хороо, ХХХХ дугаар орон сууцны байшингийн доод хонгилын хэсгийн 64 м.кв талбайг хариуцагч “ХХХ” ББН-ийн хууль бус эзэмшлээс чөлөөлж, нэхэмжлэгч “ХХ” СӨХ-нд олгож, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 58 дугаар зүйлийн 58.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжинд төлсөн 248 350 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, илүү төлсөн 1 050 төгрөгийг улсын орлогоос буцаан гаргуулж, хариуцагчаас улсын тэмдэгтийн хураамжинд               205 150 төгрөгийг гаргуулж тус тус нэхэмжлэгчид олгож шийдвэрлэжээ.

Хариуцагч давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан гомдолдоо: Түрээсийн гэрээний эрх зүйн зохицуулалт нь Иргэний хуулийн 27 дугаар бүлэг болох түрээс гэсэн хуулийн зохицуулалтаар зохицуулагдах ёстой. Тухайлбал тус хуулийн 318.3 дахь хэсэгт үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэлийн газарт бүртгүүлнэ гэж заасан ба хэрвээ бүртгүүлээгүй бол тус хуулийн 318.4 дэх хэсэгт хүчин төгөлдөр бус гэрээ болно гэж заасан байдаг. Гэтэл “ХХ” СӨХ, “ХХХ” ББН хоёрын хооронд 2011 онд байгуулсан гээд байгаа гэрээ энэхүү хуулийн шаардлагыг хангаагүй байгааг анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтын хүрээнд үнэлээгүй болно. Нэгэнт гэрээ хүчин төгөлдөр бус тул түрээсийн төлбөр нэхэх эрх “ХХ” СӨХ шүүхэд хандан нэхэмжлэх эрх байхгүй. Мөн түрээсийн төлбөрийг төллөө гэхэд ахиад Нийслэлийн өмчийн харилцааны газар түрээсээ төл гээд нэхэмжлээд эхлэхийн бол үүнийг хэн хариуцах юм бэ.

Хариуцагч миний түрээслэж байгаа ХХХХХХ дүүргийн ХХ хороо ХХХХ дугаар байрны зоорийн давхар болох 64 мкв талбай хэний өмч болох нь тодорхой бус байгаа бөгөөд үүнээс үүдэлтэйгээр миний бие хохирох ёстой гэж үү. Хэргийн материалд нотлох баримтаар авагдсан эрх бүхий байгууллагуудаас ирүүлсэн баримтаар бол уг давхар хэний ч өмч биш болж таарч байна. Энэ нь дараах хуулиар нотлогдож байна. Орон сууц хувьчлах тухай хуулийн 7 дахь хэсэгт "хуулийн этгээдийн эзэмшлийн орон сууц" гэж тухайн хуулийн этгээдийн тайлан, балансад бүртгэлтэй, түүний ашиглалт, засвар, үйлчилгээний бүх зардал болон сууц эзэмшигчидтэй хийх гэрээ, төлбөр тооцоог уг хуулийн этгээд нь бүрэн хариуцан гүйцэтгэдэг орон сууцыг хэлнэ гээд заагаад өгсөн байгаа болно. Гэтэл уг талбай нь “ХХ” СӨХ-ийн тайлан, балансанд бүртгэлгүй байгаа болно. Эзэмшиж ашиглаж байгаа ч гэсэн ямар нэгэн байдлаар гэрээ байгуулаад хэдэн төгрөг нэхэх эрхтэй болох нь тодорхой болох байхад эзэмшиж ашиглаж байгаа юм чинь түрээсийн төлбөр төлөх ёстой гэсэн хуулийн зохицуулалт хаан байгаа юм бэ. Хуульд заасан улсын бүртгэлгүй юм бол энэ талбай хэний өмч бөгөөд хэн гэрээ хийх ёстой вэ гэдэг асуулт урган гарч ирж байна. Нэгэнт хэний ч өмч биш тул Орон сууцны тухай хуулийн 3.1.4-т "орон сууц өмчлөгч" гэж тухайн орон сууцыг захиран зарцуулах эрх бүхий иргэн, хуулийн этгээд, төрийн эрх бүхий байгууллагыг хэлнэ гэж заасны дагуу өмчлөгчөөр Нийслэлийн өмчийн харилцааны газар байхаар байна. Тэгээд ч энэ маргаж буй асуудалд тус байгууллагын эрх зүйн байдал нь хөндөгдөж байгаа тул Нийслэлийн өмчийн харилцааны газар болон ОСНААУГ-ыг ИХШХШТХ-ийн 29-т зааснаар хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцуулах шаардлагатай гэж үзэж байна. Яагаад гэвэл хариуцагч миний бие уг талбайг дээрх хоёр байгууллагатай түрээслэхээр 2015 оны 01 сарын 01-ны өдрөөс гэрээ байгуулсан болно. Маргаж буй асуудалд хамааралтай юм.

Нийслэлийн өмчийн харилцааны газрын 2016 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдрийн 6/424 тоот албан бичгэнээс хархад энэхүү талбай нь хамгийн сүүлд 2010 он хүртэл тус байгууллагын тайлан балансад бүртгэлтэй байсан бөгөөд яагаад 2010 онд өмчлөлөөс хассан эсэх нь тодорхой бус үндэслэлгүй байна гэсэн байгааг шүүхээс анхаарч үзсэнгүй. Анхнаасаа “ХХ” СӨХ-ийн өмчлөл биш байсан нь хархад ойлгомжтой байна. Энэхүү байгууллагын өмч байсан бол түрээсийн төлбөрөө төлөхөд татгалзах зүйлгүй болно. Энэ 2010 оноос хойш гээд үзэхийн бол энэхүү талбай ямар нэгэн өмчлөл байхгүй байгааг хархад Иргэний хуулийн 104.1 дэх хэсэгт зааснаар миний бие илээр 5 жил тасралтгүй өмчлөн ирсэн гэж үзэхээр байна. Эндээс хархад миний бие тус талбайг өмчлөх эрхийг олж авах эрхтэй байна.

Иймд анхан шатны шүүхийн шийдвэрт нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж нэмэлт өөрчлөлт оруулж өгнө үү гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

Анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримт, зохигчдын тайлбарыг хуульд нийцүүлэн үнэлсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчөөгүй байна.

Нэхэмжлэгч “ХХ” СӨХ нь хариуцагч “ХХХ” ББН-д холбогдуулан түрээсийн төлбөр болон хохиролд 10 200 000 төгрөг гаргуулах, хууль бус эзэмшлээс сууц өмчлөгчдийн дундын өмчлөлийн талбайг чөлөөлүүлэхээр нэхэмжилснийг хариуцагч зөвшөөрөхгүй гэж маргажээ.

Нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаардлагаа “...хариуцагч “ХХХ” ББН нь ХХХХХХ дүүргийн ХХ дүгээр хороо, ХХХХХ байрны зоорийн давхрын 64 м.кв талбайг 2005 онд СӨХ байгуулагдсанаас хойш байнга түрээсэлж ирсэн, 2013 оны 11, 12 дугаар сарууд, 2014 оны 1-12 дугаар сарын дуустал, 2015 оны 1-11 дүгээр сар дуустал хугацааны нийт 25 сарын түрээсийн төлбөр төлөөгүй учир гэрээнд зааснаар 300 000 төгрөгөөр тооцон            7 500 000 төгрөг, хариуцагч нь манайтай гэрээ байгуулсан түрээслэгч ХХХХ-г гадна хаалгаар оруулахгүй 3 сар саатуулснаас энэ гэрээ цуцлагдаж, 2 700 000 төгрөгийн хохирол учирсныг гаргуулах, гэрээний зүйлийг чөлөөлүүлэх...” гэж үндэслэсэн.

Хариуцагч нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрөхгүй гэх үндэслэлээ “...2015 оны 2 дугаар сарын 18-нд НӨХГ, ОСНААУГ-тай зоорийн давхрын 64 м.кв талбайг ашиглахаар гэрээ байгуулсан, уг талбай нь нэхэмжлэгчийн тайлан балансад бүртгэлгүй учир нэхэмжлэл үндэслэлгүй, ХХХХ-тэй байгуулсан түрээсийн гэрээнд манай нөхөрлөл хамаагүй...” гэж тайлбарлажээ.

Хэрэгт авагдсан баримтуудаар хариуцагчийн тайлбар үндэслэлгүй болох нь тогтоогдсон байна.

Тухайлбал Чингэлтэй дүүргийн шүүхийн 2007 оны 8 дугаар сарын 9-ний өдрийн 322А дугаар шийдвэрээр зохигчдын хооронд үүссэн 2005, 2006 оны түрээсийн төлбөрийн маргаан, 2013 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдрийн 1562 дугаар шийдвэрээр 2012 оны төлбөрийн үлдэгдэл, 2013 оны 1-10 дугаар сарын түрээсийн төлбөрийн маргааныг шийдвэрлэж байсан, хариуцагч нь нэхэмжлэлд заасан эд хөрөнгийг одоог хүртэл эзэмшиж байгаа, нэхэмжлэлд заасан хугацааны түрээсийн төлбөрийг төлөөгүй зэрэг үйл баримтын тухайд талууд маргаагүй.

Түүнчлэн Сууц өмчлөгчдийн холбооны эрх зүйн байдал, нийтийн зориулалттай орон сууцны байшингийн дундын өмчлөлийн эд хөрөнгийн тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1.1-д зааснаар түрээсийн зүйл болох зоорийн давхар нь сууц өмчлөгчдийн хамтран өмчлөх дундын эд хөрөнгөд хамаарах тул нэхэмжлэгч нь Иргэний хуулийн 318 дугаар зүйлийн 318.1 дэх хэсэгт заасан гэрээний үүргийг хариуцагчаас шаардах эрхтэй.

Хариуцагч нь Нийслэлийн өмчийн харилцааны газар болон Орон сууц нийтийн аж ахуйн удирдах газартай 3 талт гэрээ байгуулан, нэхэмжлэлд заасан талбайг эзэмшиж байгаа гэх боловч Нийслэлийн өмчийн харилцааны газраас шүүхэд ирүүлсэн баримт нь 2 өөр агуулгатай байх тул үнэн зөв эргэлзээгүй нотлох баримт гэж үнэлэх боломжгүй байна.

Шүүх хэргийг шийдвэрлэхдээ хариуцагчийн шүүх хуралдааны шатанд хүлээн зөвшөөрсөн 7 500 000 төгрөгийн хэмжээгээр түүнээс гаргуулж, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх хэсгийг хариуцагчийн хууль бус үйлдэл, эс үйлдэхүйгээс нэхэмжлэгчид эд хөрөнгийн хохирол учруулсан нь тогтоогдоогүй гэж дүгнэж хэрэгсэхгүй болгосон нь зөв байна.

Иргэний хуулийн 318 дугаар зүйлийн 318.5, 288 дугаар зүйлийн 288.2.3 дахь хэсэгт зааснаар хөлслөгч гэрээний зүйлийг ашигласны хөлсийг 3 сарын турш төлөөгүй тохиолдолд нэхэмжлэгч гэрээг цуцлахыг шаардах эрхтэй ба 2013 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдөр гэрээ цуцлахыг хариуцагчид бичгээр мэдэгдэхдээ 2014 оны 1 дүгээр сарын 10-ны дотор түрээсийн төлбөр төлөх хугацаа тогтоосон, шүүхэд нэхэмжлэл гаргах хүртэл буюу 2014 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдөр гэхэд гэрээний үүргийн зөрчил арилаагүй байх тул Иргэний хуулийн 225 дугаар зүйлийн 225.1 дэх хэсэгт зааснаар гэрээ цуцлагдсан гэж үзэх үндэслэлтэй.

Иймд хариуцагч нь нэхэмжлэлд заасан эд хөрөнгийг хууль буюу гэрээгээр эзэмших эрхтэй гэж үзэх үндэслэлгүй юм.

Нэхэмжлэлийн зарим хэсгийг хангасан шүүхийн шийдвэр үндэслэлтэй байх тул шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагч, түүний өмгөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхих нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ НЬ:

  1. Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 3 дугаар сарын 02-ны өдрийн 101/ШШ2016/02008 дугаар шийдвэрийг хэвээр үлдээж, хариуцагч, түүний өмгөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхисугай.
  2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 дугаар зүйлийн   162.4 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагчаас давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргахдаа төлсөн улсын тэмдэгтийн хураамж 248 350 төгрөгийг улсын төсвийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.
  3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 7 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралдааны оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд магадлалыг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг дурдсугай.

 

      

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                              С.ЭНХТӨР

 

                        ШҮҮГЧИД                                              Ш.ОЮУНХАНД

 

                                                                                          М.НАРАНЦЭЦЭГ