| Шүүх | Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Чулуунбаатарын Цэнд |
| Хэргийн индекс | 183/2024/05835/И |
| Дугаар | 210/МА2025/00920 |
| Огноо | 2025-05-30 |
| Маргааны төрөл | Түрээсийн гэрээ, |
Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал
2025 оны 05 сарын 30 өдөр
Дугаар 210/МА2025/00920
******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй
иргэний хэргийн тухай
*******, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн 2025 оны 03 сарын 24-ний өдрийн 192/ШШ2025/02241 дугаар шийдвэртэй,
Нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй,
Хариуцагч ******* ХХК-д холбогдох,
Түрээсийн нөхөн төлбөр болон гэрээнээс учирсан хохиролд 1,241,721,910 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлыг үндэслэн шүүгч Ч.Цэндийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.
Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******, хариуцагчийн өмгөөлөгч *******, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Е.Нуршаш нар оролцов.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл, үндэслэлийн агуулга:
1.1. ******* ХХК нь ******* ХХК-тай 2020 оны 02 сарын 04-ний өдөр МН/20/78 дугаартай Үл хөдлөх хөрөнгийн түрээсийн гэрээ байгуулсан. Түрээсийн төлбөрийн 1 м.кв талбайг 16,300 төгрөгөөр тооцож нэг сарын 21,282,910 төгрөг байхаар тохирсон. Дээрх гэрээний дагуу ******* ХХК-ийн өмчлөлийн ******* дүүрэг, ******* байранд байрлах худалдаа, үйлчилгээ, оффисын зориулалт бүхий эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай барилгын В1 давхарын 450.2 м.кв, 1 давхарын 767.8 м.кв, 2 давхарын 87.7 м.кв буюу нийт 1305.7 м.кв талбайг түрээслэгчийн хэрэгцээнд буюу эзэмшил, ашиглалтад аж ахуйн үйл ажиллагаа явуулахад нь зориулж 2020 оны 02 сарын 04-ний өдрөөс 2030 оны 02 сарын 04-ний өдөр хүртэл арван жилийн хугацаатайгаар түрээслэхээр харилцан тохиролцож шилжүүлсэн.
1.2. Мөн 2020 оны 03 сарын 25-ны өдөр МК/20/93 дугаартай Үл хөдлөх хөрөнгийн түрээсийн гэрээ байгуулж, ******* ХХК-ийн өмчлөлийн ******* дүүрэг, ******* тоотод байрлах худалдаа, үйлчилгээний зориулалт бүхий эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай барилгын 1 давхарын 143.1 м.кв талбайг түрээслэгчийн хэрэгцээнд буюу эзэмшил, ашиглалтад аж ахуйн үйл ажиллагаа явуулахад нь зориулж 2020 оны 03 сарын 25-ны өдрөөс 2030 оны 03 сарын 25-ны өдөр хүртэл арван жилийн хугацаатайгаар, түрээсийн төлбөр нь нэг м.кв-т талбайг 9,000 төгрөгөөр тооцож нэг сарын 1,287,900 төгрөг байхаар харилцан тохиролцож шилжүүлсэн.
1.3. Гэвч түрээслэгч ******* ХХК 2021 оны 10 сараас эхлэн огт түрээсийн төлбөр төлөөгүй тул албадан чөлөөлүүлэх тухай нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргаж ******* ХХК-аас түрээсийн гэрээний үүрэгт 222,399,600 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ХХК-д олгож, улсын бүртгэлийн ******* дугаарт бүртгэлтэй, ******* дүүрэг, ******* тоот хаягт байрлах, худалдаа, үйлчилгээний зориулалт бүхий барилгын 1 давхарын 143.1 м.кв талбайг, улсын бүртгэлийн ******* дугаарт бүртгэлтэй, ******* дүүрэг, ******* байр хаягт байрлах, 1.058 м.кв талбай бүхий дэлгүүрийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг тус тус чөлөөлж, нэхэмжлэгч ******* ХХК-д хүлээлгэж өгөхийг ******* ХХК-д даалгаж шийдвэрлэсэн.
1.4. Хариуцагч ******* ХХК үүргээ биелүүлэхгүй байсан тул шүүхийн шийдвэрийг албадан гүйцэтгүүлэх хүсэлт гаргаж түрээсийн талбайг 2024 оны 04 сарын 26-ны өдөр чөлөөлсөн. Ингээд хариуцагч үүргээ биелүүлээгүй, буцаан хүлээлгэн өгөхгүй түрээсийн талбайг ашигласан хугацааны түрээсийн нөхөн төлбөрт эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай, барилгын 1 давхарын 143.1 м.кв талбайг 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 01-ний өдрийг хүртэл ашигласан төлбөр 23,182,200 төгрөг, ******* дэлгүүрийн барилгын 1.305.7 м.кв талбайг 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэл ашигласан төлбөр 404,375,290 төгрөг, нийт 427,557,490 төгрөгийг төлж барагдуулаагүй байна.
1.5. Түрээслэгч ******* ХХК нь түрээсийн гэрээний хугацаанд түрээслүүлэгч ******* ХХК-аас гадна цахилгааны ажил 77,020,000 төгрөг, дээврийн ажил 17,800,000 төгрөг нийт 94,820,000 төгрөгийг түрээсийн төлбөрөөс суутган авсан бөгөөд түрээслэгчийн хийсэн гэх ажлууд нь ашиглахын аргагүй болсон байх тул засвар тохижилтын зардалд суутган авсан 94,820,000 төгрөгийг нэхэмжилж байна.
1.6. Дээрх хоёр үл хөдлөх эд хөрөнгийг өмнөх түрээслэгч нартай гэрээгээ хэвийн үргэлжлүүлж байсан бол түрээсийн төлбөрийн зөрүү болох нэг сарын 11,919,190 төгрөгийг 2020 оны 02 сарын 04-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэл тооцоход 595,959,500 төгрөгийн орлого олох байсан бөгөөд түрээслэгч ******* ХХК-ийн буруутай үйл ажиллагаанаас болж ******* ХХК нь бодитоор олох байсан орлого 595,959,500 төгрөг байна. Иймээс Иргэний хуулийн 229 дүгээр зүйлийн 229.1 дэх хэсэгт Үүрэг бүхий этгээд нь гэм хорыг арилгахдаа олох ёстой байсан орлогыг нөхөн төлөх үүрэгтэй гэж заасны дагуу 2020 оны 02 сарын 04-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэлх хугацаанд олох байсан орлогод нийт 595,959,500 төгрөгийг нэхэмжилж байна.
1.7. Мөн 2021 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 26-ны өдөр хүртэлх хугацааны татвар, нийгмийн даатгалын өр төлбөрийг төлөөгүй тул ******* ХХК-ийн буруутай үйлдлээс болж ******* ХХК татвар, нийгмийн даатгалын өр, төлбөрт орсон. Иймд 2021, 2022, 2023, 2024 оны үл хөдлөх хөрөнгийн татварт 45,135,000 төгрөг, нийгмийн даатгалын өр, алдангид 78,249,920 төгрөг, нийт 123,384,920 төгрөгийг нэхэмжилж байна.
1.8. Иймд засвар үйлчилгээний зардалд суутган авсан 94,820,000 төгрөг, өөрт учирсан хохиролд 719,344,420 төгрөг, хэтэрсэн хугацааны түрээсийн нөхөн төлбөрийг талуудын хооронд байгуулагдсан түрээсийн гэрээний төлбөрөөр тооцож 427,557,490 төгрөг, нийт 1,241,721,910 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.
2. Хариуцагчийн хариу тайлбар, татгалзлын агуулга:
2.1. Нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн тус шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг дараах үндэслэлээр эс зөвшөөрч байна. 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэл хугацааны түрээсийн төлбөрт нийт 427,557,490 төгрөгийг нэхэмжилсэн шаардлагын тухайд нэхэмжлэгч нь түрээсийн төлбөрийн тооцоолол нь үндэслэлгүй байна. Тодруулбал, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай Шинэ дорно барилгын 143.1 м.кв талбайн түрээсийн NR/20/93 дугаартай гэрээний түрээсийн төлбөрийг буруу тооцоолсон байна.
Учир нь хариуцагч түрээсийн зүйл болох дээрх 143.1 м.кв талбайг 2024 оны 03 сарын 18-ны өдөр нэхэмжлэгчид хүлээлгэн өгч, талбай хүлээлцэх акт үйлдсэн. Тус актыг нэхэмжлэгч талаас шүүхэд нотлох баримтаар гаргаж өгсөн. Гэтэл нэхэмжлэгч нь 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацааны түрээсийн төлбөр нэхэмжилсэн байна. Харин ингэхдээ түрээсийн талбайг хүлээн авснаас хойш буюу хариуцагчид ашиглуулаагүй 14 хоногийн хугацааг нэмж тооцон, түрээсийн төлбөр нэхэмжилснийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Өөрөөр хэлбэл, 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс хойш түрээсийн талбайг актаар хүлээлцсэн 2024 оны 03 сарын 18-ны өдрийг хүртэлх хугацаагаар түрээсийн төлбөрийг тооцвол 22,600,568 төгрөг байх ба 581,632 төгрөг илүү тооцон нэхэмжилсэн нь үндэслэлгүй байна.
2.2. NR/20/78 дугаартай түрээсийн гэрээний тооцооллын тухайд, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай ******* дэлгүүрийн барилгын түрээсийн төлбөрийг нэхэмжлэхдээ 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэл ашигласан 404,357,290 төгрөг гэж нэхэмжилж байх боловч түрээсийн төлбөрийг тооцоолохдоо 2024 оны 04 сарын 30-ны өдрийг дуусгавар болох хугацаагаар тооцсон буюу түрээсийн зүйлийг ашиглуулаагүй 4 хоногийг оруулан тооцож нэхэмжилсэн байна.
2.3. Нэхэмжлэгч нь ******* дугаартай ******* дэлгүүрийн барилгын түрээсийн төлбөрийг 1.305.7 м.кв талбайгаар тооцон нэхэмжилж байх боловч Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 08 сарын 24-ний өдөр 183/ШШ2023/02528 дугаартай шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2023 оны 11 сарын 15-ны өдрийн 210/МА2023/01988 дугаартай магадлалаар тус барилгын талбайг 1.305.7 м.кв биш 1,058 м.кв талбайтай болохыг тогтоосон. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.4 дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэрээр тогтоосон 1.058 м.кв талбайгаар тооцвол 327,662,600 төгрөг байна. Иймд 404,357,290 төгрөгийн нэхэмжлэлээс 78,994,974 төгрөг үндэслэлгүй байна.
Иймд нэхэмжлэлийн шаардлага 427,557,490 төгрөгөөс 347,963,784 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрч байх тул, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үндэслэлгүй нэхэмжилсэн 79,593,706 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.
2.4. Нэхэмжилж буй засвар, засан сайжруулалтын зардал 94,820,000 төгрөгийн үнийн дүнд ******* ХХК нь Иргэний хуулийн 289 дүгээр зүйлийн 289.2.6-д заасан эрхийн хүрээнд салгаж болох засвар, засан сайжруулалтыг салган авсан бөгөөд харин цахилгааны ажлын үндсэн хэсэг болох цахилгааны КТПН ... зэргийг түрээсийн байранд хэвээр үлдээсэн. Мөн дээврийн засварын ажил нь салгаж үл болох засан сайжруулалт тул хариуцагч нь хэвийн элэгдэл, хорогдолтойгоор түрээсийн байранд үлдээсэн.
2.5. Түүнчлэн, нэхэмжлэгч нь хариуцагч талаас акт үйлдэн түрээсийн зүйлийг хүлээн авсан атлаа тухайн түрээсэлж байсан, одоо өөрийнх нь ашиглалтад байгаа байр талбайд одоог хүртэл байгаа засвар, засан сайжруулалтыг салгаж авсан мэтээр нэхэмжилж байгаа нь үндэслэлгүй байна. Мөн шүүхээс 2025 оны 02 сарын 23-ны өдөр ******* барилгын дээвэр болон гадна цахилгааны ажилд хийсэн үзлэгээр ямар нэг доголдолд илрээгүй болох нь тогтоогдсон. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагаас засвар үйлчилгээний зардалд суутган авсан гэх 94,820,000 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.
2.6. Татвар, нийгмийн даатгалын өр төлбөрт холбогдуулан нэхэмжилсэн 123,384,920 төгрөг үндэслэлгүй байна. Татварын ерөнхий хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.1.20 дахь хэсэгт "татвар төлөгч" гэж татварын хууль тогтоомжийн дагуу татвар төлөх үүрэг бүхий этгээд, эсхүл суутган төлөгчийг ойлгоно.
Өөрөөр хэлбэл, нэхэмжлэгч ******* ХХК нь өөрөө татвар төлөгч болохын хувьд хариуцагчаас түрээсийн төлбөрийг гэрээнд заасан хугацаанд хүлээн авч орлого олсон эсэхээс үл хамаарч, татварын тухай хууль тогтоомжид заасан аливаа татвар, хураамжаа өөрөө бие даан төлөх үүрэгтэй. Энэ үүргээ бусдад шилжүүлэх боломжгүй юм.
2.7. Нэхэмжлэгч нь орлого олсон эсэхээс үл хамаарч дээр дурдсан татвар төлөгчийн болон ажил олгогчийн үүргээ ямар ч нөхцөлд өөрөө бие даан хариуцах үүрэгтэй ба тухайн үүргээ биелүүлээгүйтэй холбоотой аливаа хураамж, өр төлбөр зэрэг нь түүний үйл ажиллагааны орлогоос үл хамааран заавал биелэгдэх шинжтэй.
2.8. Олох байсан орлого гэж 595,959,500 төгрөгийг нэхэмжилж буй нь үндэслэлгүй учир нь 2021 оны 10 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацаанд түрээсийн төлбөр гэж 446,929,536 төгрөгийг ******* ХХК-аас төлсөн. Шүүхийн шийдвэрээр 2021 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2022 оны 09 сарын 30-ны өдөр хүртэлх 12 сарын түрээсийн төлбөрийг нэхэмжлэн шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж байсан ба талуудын хоорондын Түрээсийн гэрээтэй холбоотой тус иргэний хэргийг Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 08 дугаар сарын 24-ний өдөр 183/ШШ2023/02528 дугаар шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2023 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 210/МА2023/01988 дугаар Магадлалаар хянан шийдвэрлэсэн.
2.9. Тус шүүхийн шийдвэрийн дагуу ******* ХХК нь шүүхийн шийдвэрийн дагуу 2021 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацааны түрээсийн төлбөр болох 222,399,600 төгрөгийг ******* ХХК-д төлж, 2024 оны 04 сарын 26-ны өдөр түрээсийн зүйлийг хүлээлгэн өгсөн. Хариуцагч ******* ХХК-аас аль хэдийн төлсөн түрээсийн төлбөртэй давхцуулан олох байсан орлого гэж түрээсийн зүйлийг олон түрээслэгчдэд нэгэн зэрэг давхардуулан түрээсэлж, орлого олж болох байсан мэтээр олох байсан орлого гэж нийт 595,959,500 төгрөгийг нэхэмжилж байгаа нь илтэд үндэслэлгүй юм.
Дээрх үндэслэлээр нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагаас NR/20/78 болон NR/20/93 дугаартай түрээсийн гэрээнүүдийн дагуу төлбөл зохих түрээсийн төлбөр болох нийт 347,963,784 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрч байгаа тул нэхэмжлэлийн шаардлагаас уг хэсгийг хангаж, харин нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх хэсэг болох түрээсийн төлбөр гэж үндэслэлгүй нэхэмжилсэн 79,593,706 төгрөг, засвар үйлчилгээний зардалд холбогдуулан нэхэмжилсэн 94,820,000 төгрөг, нийгмийн даатгал, татварын өр төлбөрт учирсан хохирол гэж нэхэмжилсэн 123,384,920 төгрөг, олох байсан орлого гэж нэхэмжилсэн 595,959,500 төгрөг буюу нийт 893,785,126 төгрөгийн дүн бүхий нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.
3. Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн агуулга:
Иргэний хуулийн 326 дугаар зүйлийн 326.2, 205 дугаар зүйлийн 205.1, 227 дугаар зүйлийн 227.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч ******* ХХК-аас 347,963,784 төгрөгийг гаргуулж, нэхэмжлэгч ******* ХХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагын 893,758,126 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож,
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 6,367,000 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ******* ХХК-аас улсын тэмдэгтийн хураамжид 1,897,769 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ХХК-д олгож шийдвэрлэжээ.
4. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн давж заалдах журмаар гаргасан гомдлын агуулга:
4.1. Анхан шатны шүүх зохигчдын хооронд байгуулсан түрээсийн гэрээний зүйл болох ******* дэлгүүрийн барилгын талбайг 1.058 м.кв гэж шүүхийн шийдвэрээр дүгнэсэн нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.4 дэх хэсэгт заасныг буруу тайлбарлан хэрэглэсэн.
Тухайлбал, хариуцагч ******* ХХК нь түрээсийн гэрээнүүдийн дагуу нахэмжлэгч ******* ХХК-ийн өмчлөлийн ******* дэлгүүрийн барилгыг бүхэлд нь түрээсэлсэн болон түрээсийн талбайг эзэмшиж, ашигласан хугацааны төлбөрийн үлдэгдэл 405,462,957 төгрөгийг төлөхийг зөвшөөрсөн хариу тайлбараа бичгээр гаргасан ба энэ талаар маргадаггүй.
4.2. Бид талбайн бодит хэмжээг 2020 онд хэмжүүлэхэд 1.305.7 м.кв байсан, бид уг хэмжээгээр түрээсийн гэрээ байгуулж, төлбөрийг төлж ирсэн бөгөөд өмнөх шүүхийн шийдвэрээр 1.058 м.кв гэж тогтоосон учраас 78,994,074 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж тайлбарлаж, маргасан нь үндэслэлгүй.
Өөрөөр хэлбэл, хариуцагч 1.058 м.кв талбайг түрээсэлсэн гэж үзсэн бол өөрсдөө талбайн хэмжээг хэмжүүлээд энэ талаарх баримтаа шүүхэд ирүүлэх учиртай, хэмжилт хийлгэж 1.305.7 м.кв биш 1.058 м.кв талбайг түрээсэлсэн гэдгээ баримтаар гаргаж өгөөгүйгээс гадна талуудын түрээсийн гэрээний дагуу шилжүүлсэн талбайн хэмжээ 1.058 м.кв мөн гэдгийг тогтоосон баримт хэрэгт огт байхгүй.
4.3. Хариуцагч "*******" ХХК түрээсийн зүйлийн м.кв дутуу гэх тайлбараа Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1 дэх хэсэгт зааснаар баримтаар нотлоогүй, харин түрээсийн талбайн м.кв 1.305.7 м.кв мөн болох нь хавтаст хэрэгт авагдсан Ардим Лайн ХХК-ийн 2024 оны 01 сарын 22-ны өдрийн 24/0017 дугаар талбайн хэмжилт хийж, түүний талбайг тооцсон дүгнэлтээр тогтоогдсон, энэхүү дүгнэлттэй хариуцагч тал маргаагүй, шинжээч томилуулах хүсэлт гаргаагүй болохыг дурдах нь зүйтэй.
4.4. Үүнээс гадна түрээслүүлэгч "*******" ХХК-ийг төлөөлж түрээслэгч "*******" ХХК-тай түрээсийн гэрээ байгуулсан гэрч *******гийн мэдүүлэг, ******* дэлгүүрийн барилгын м.кв-ыг түрээслэгч тал хэмжиж тогтоосон талаарх түүний и-мэйл хаягт хийсэн үзлэг, хариуцагч талаас гаргаж өгсөн талбай хүлээлцсэн акт зэргээр тогтоогдсон байхад шүүх эдгээр баримтад огт дүгнэлт хийлгүй, шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр тогтоогдсон үйл баримтыг үнэлэхгүй гэж үзсэн нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37 дугаар зүйлийн 37.2, 40 дүгээр зүйлийн 40.1, 40.2 дахь хэсэгт заасан нотлох баримтыг тал бүрээс нь харьцуулан үзэх, хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлэх журамд нийцээгүй.
Тухайлбал, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.3 дахь хэсэгт зааснаар хариуцагч нэхэмжлэлийг хүлээн авсан боловч энэ хуулийн 72.2-т заасан үүргээ биелүүлээгүй.
4.5. Түүнчлэн нэхэмжлэгчийн 2022 оны 10 сарын 04-ний өдөр гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг 2022 оны 10 сарын 17-ны өдөр гардан авсан бөгөөд тайлбар гаргах хугацаа 2022 оны 11 сарын 01-ний өдөр дууссан. Гэтэл хэргийг шийдвэрлэх хүртэл буюу 10 сар гаруй хугацаа өнгөрч байхад хариу тайлбар, баримтаа ирүүлээгүй, амаар тайлбар хэлэхдээ, манайх түрээсэлсэн төлбөрийг нь төлөх нь үнэн гэдэг атлаа хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг удаашруулахаар янз бүрийн арга заль хэрэглэж ирсэн.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.4 дэх хэсэгт "нэг талын гаргасан тайлбарыг эсрэг тал эсэргүүцээгүй, эсвэл хуулиар тогтоосон хугацаанд тайлбар өгөөгүй бол хүлээн зөвшөөрсөнд тооцно" гэж заасан нөхцөл байдал бий болсон.
4.6. Мөн түрээслэгч "*******" ХХК нь түрээсийн гэрээний хугацаанд түрээслүүлэгч "*******" ХХК-аас цахилгааны ажил 77,020,000 төгрөг, дээврийн ажил 17,800,000 төгрөг, нийт 94,820,000 төгрөгийг түрээсийн төлбөрөөс суутган авсан бөгөөд энэ талаар талууд маргаагүй, хавтаст хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогддог ба түрээслэгчийн хийсэн гэх ажлууд нь чанарын шаардлага хангахгүйгээс байнгын зардал гардаг тул засвар тохижилтын зардалд суутган авсан 94,820,000 төгрөгийг нэхэмжлэлийн шаардлагад шүүх үндэслэл бүхий дүгнэлт хийгээгүй.
Өөрөөр хэлбэл, түрээслэгч тал өөрсдийн үйл ажиллагаандаа зориулж цахилгаан үүсвэрийн төхөөрөмжийг 77,020,000 төгрөгөөр худалдаж авсан бөгөөд үүнийхээ төлбөрийг түрээслүүлэгчээс гаргуулж түрээслүүлэгч талд огт хэрэггүй зүйл болох энэхүү төхөөрөмжийг орхиж явснаас гадна байнгын эвдрэл гэмтэл үүсч гацаж, хөлддөг, зуны улиралд бороо орохоор дээврээс хэд хэдэн газраас ус орж дусаал тусдаг зэргээс хохирол учирдаг талаар үндэслэл бүхий тайлбарыг гаргасан атал үзлэгээр дээрх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна гэдэг үндэслэлээр нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэснийг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй юм.
Тухайлбал, иргэний эрх зүйн харилцаанд оролцож байгаа талуудын эрх ашиг сонирхлыг тэгш хамгаалах нь Иргэний хуулийн үндсэн зарчим бөгөөд түрээслэгч өөрийн үйл ажиллагаандаа зориулж худалдаж авсан цахилгааны эх үүсвэрийн төхөөрөмжийн үнийг түрээслүүлэгчээс гаргуулах эрхгүй юм.
4.7. Түүнчлэн, анхан шатны шүүхээс татвар, нийгмийн даатгалын өр төлбөрт 123,384,920 төгрөг олох байсан орлогод 595,959,500 төгрөгийг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн.
Анхан шатны шүүх хэргийн материалд авагдсан нотлох баримт болох өмнөх түрээслэгч нартай байгуулсан түрээсийн гэрээ, түүний дагуу түрээсийн төлбөр түрээслүүлэгч талд орж ирсэн талаарх дансны хуулга зэрэг нь уг маргааныг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой байхад тал бүрээс нь харьцуулан үзэлгүй, татвар, нийгмийн даатгалын өр, төлбөр хэний буруутай үйл ажиллагаанаас үүссэн эсэхээс үл хамааран ажил олгогч, татвар төлөгч хариуцан төлөх үүрэгтэй, нэхэмжлэгч бодитоор олох байсан орлогыг олоогүй гэх үндэслэл тогтоогдохгүй байна гэж үзэхдээ хууль зүйн дүгнэлт хийгээгүй, хэтэрхий нэг талыг барьж шийдвэр гаргасан. Энэ нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1, 40.2 дахь хэсэгт заасан нотлох баримтыг тал бүрээс нь харьцуулан үзэх, хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлэх журамд нийцээгүй.
4.8. Өөрөөр хэлбэл, нэхэмжлэгчийн олох ёстой байсан орлогын хувьд хариуцагч талын буруутай үйл ажиллагаанаас болж өмнөх түрээслэгч нартай түрээсийн харилцааг цуцлаагүй, дуусгавар болгоогүй, хэвийн үргэлжлүүлж байсан бол түрээсийн төлбөрийн зөрүү болох нэг сарын 11,919,190 төгрөгийг түрээсийн зүйл хариуцагчийн эзэмшил ашиглалтад байсан 2020 оны 02 сарын 04-ний өдрөөс 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэлх хугацааны нийт 595,959,500 төгрөгийн орлого олж болох байсан буюу энэ нь нэхэмжлэгчийн алдагдсан ашиг орлого юм.
4.9. Нөгөөтэйгөөр жил ирэх тусам инфляци өсөж байсан ба түүнтэй уялдуулан компанийн түрээсийн ашиг орлого нэмэгдэж байсан бөгөөд түрээслэгч ******* ХХК нь тогтмол зардлуудыг түрээсийн үйл ажиллагааны орлогоос төлдөг байсан нь баримтаар тогтоогддог. Гэтэл түрээслэгч ******* ХХК-д түрээсийн гэрээний дагуу эд хөрөнгөө шилжүүлсэнээс хойш түрээслэгч гэрээнд заасан үүргээ биелүүлээгүйгээс манай компанийн хэвийн үйл ажиллагаа зөрчигдөж, татвар, нийгмийн даатгалын өр үүсч, хохирол учирсан.
Иймд, анхан шатны тойргийн шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж өгнө үү гэжээ.
5. Давж заалдах гомдолд хариуцагч талын гаргасан тайлбарын агуулга:
5.1. Нэхэмжлэгч тал бид нарт 1,200,000,000 төгрөгийн хохирол учирсан гэж тайлбарлаж байгаа ч бодит байдал дээр 347,963,784 төгрөгийн хохирол учирсан байдаг. Энэ хохирлыг анх нэхэмжлэл гаргахад хүлээн зөвшөөрөөд төлье гэж хариу тайлбартаа дурдсан. Харин үлдсэн 890,000,000 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй, яагаад гэвэл нэхэмжлэгч талд ийм хохирол учраагүй гэдэг нь хавтаст хэрэгт байгаа нотлох баримт, шүүхийн үзлэгээр тогтоогдсон.
5.2. Түүнчлэн 94,820,000 төгрөгийн цахилгааны ажил, дээврийн ажлын хувьд бид нар шүүхээр үзлэг хийлгэсэн. Дээврээс дусаал дуусаагүй, гадна цахилгааны ДТХ-ээс тухайн барилгад үйл ажиллагаа явуулж байгаа CU, үсчин, жижиг зах бүгд тэндээс цахилгаан авч байгаа. Ямар нэгэн байдлаар 94,820,000 төгрөгөөр дээврийн, цахилгааны ажил хийгдээгүй гэдэг нь тогтоогдсон. Нэхэмжлэгч талаас байнга засвар үйлчилгээ хийдэг доголдолтой гэж байгаа боловч нэг ч баримт хэрэгт гаргаж өгөөгүй.
5.3. Мөн хэрэглэсэн цахилгааны төлбөрийг тухай бүрд нь төлж байсан ба төлөх үүрэгтэй. Гэтэл гадна цахилгаан төлбөрийг манайх гаргах ёстой мэтээр тайлбарлаж байна, бид нарын анх байгуулсан түрээсийн гэрээнд ******* ХХК нь худалдаа үйлчилгээний зориулалтаар үйл ажиллагаа явуулдаг ба тухайн байрны хэвийн нөхцөлөөр ашиглах боломжоор нь хангах ёстой.
5.4. Энэ асуудлаар *******-д нэхэмжлэгч талаас явуулж байсан хүсэлт байдаг. Нэгэнт гэрээ байгуулагдсан учраас ******* ХХК нь нэхэмжлэгч талтай тохиролцоод тэр ажлуудыг хийгээд түрээсийн төлбөрөөс суутгах байдлаар төлсөн ба энэ талаар маргаан байхгүй.
5.5. Хариуцагч ******* ХХК-ийн зүгээс түрээсийн төлбөрийг тухай бүр нь төлөөд явж байгаа ч гэсэн татвар, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хуулиараа төлөх ёстой ба үүнийг хохирол гэж үзэх боломжгүй. Хэрвээ ******* ХХК-аас төлбөрөө төлөөгүй байж байгаад нэхэмжлэгч компани татвараа төлж чадахгүй торгуулийн асуудал үүсвэл бид нар төлье гэсэн. Өнөөдрийн байдлаар 669,000,000 төгрөгийн түрээсийн төлбөрийг нэхэмжлэгч талд төлсөн ба дахиад 347,000,000 төгрөгийг төлье гэж хүлээн зөвшөөрсөн. Энэ төлбөрөөс нийгмийн даатгал, татвараа төлөх боломж байсан, гаргаж өгч байгаа нотлох баримт татварын өр төлбөрүүд нь манайхтай түрээсийн гэрээ байгуулахаас өмнөх автомашины татваруудыг нэхэмжилж байгаа нь илт үндэслэлгүй.
5.6. Олох ёстой орлого 595,959,500 төгрөг буюу учирсан хохирлыг давхардуулан нэхэмжилж байгаа, яагаад гэвэл манайхтай түрээсийн гэрээ байгуулахаас өмнө нь 2015, 2017 онуудад байгуулсан түрээсийн гэрээнүүдийг хэрэгт нотлох баримтаар гаргаж өгөөд, энэ түрээсийн гэрээнүүдийн зөрүү гэж нэхэмжилж байна. Гэтэл бид нар үүргээ биелүүлээд түрээсийн төлбөрийг төлж байсан үйл баримт байхад яагаад давхардуулаад төлөх ёстой вэ, хууль зүйн хувьд гэхээс илүү энгийн логикийн хувьд ойлгох боломжгүй зүйл байна. Бид нар хуулиар болон гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээд 347,963,784 төгрөгийн хохирлыг төлнө, үлдсэн төлбөрийг төлөх боломж байхгүй учраас анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж өгнө үү гэжээ.
ХЯНАВАЛ:
1. Давж заалдах шатны шүүх нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан гомдолд дурдсан үндэслэлээр хязгаарлалгүй хэргийг бүхэлд нь хянан үзэхэд анхан шатны шүүхийн шийдвэр Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 116 дугаар зүйлийн 116.2 дахь хэсэгт заасан хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлагад нийцсэн байна.
2. Нэхэмжлэгч ******* ХХК нь хариуцагч ******* ХХК-д холбогдуулан түрээсийн нөхөн төлбөр болон гэрээнээс учирсан хохиролд нийт 1,241,721,910 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэл гаргасныг хариуцагч ******* ХХК нь ... нэхэмжлэлийн шаардлагаас 347,963,784 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрч, үлдэх 893,785,126 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй ... хэмээн маргажээ.
3. Анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг үндэслэн нэхэмжлэлийн шаардлагыг 347,963,784 төгрөгийн хэмжээнд хангаж, үлдэх 893,785,126 төгрөгт холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40, 40.2 дахь хэсэгт заасан нотлох баримт үнэлэх журамд нийцсэн.
3.1. ******* ХХК, ******* ХХК нар 2020 оны 02 сарын 04-ний өдөр NR/20/78 дугаартай Үл хөдлөх хөрөнгийн түрээсийн гэрээ байгуулж, уг гэрээгээр түрээслүүлэгч ******* ХХК нь ******* дүүрэг, 18 дугаар хороо, 4 хороолол, ******* дэлгүүрийн байр хаягт байрлах эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай, В1 давхарын 450.2 м.кв, 1 давхарын 767.8 м.кв, 2 давхарын 87.7 м.кв, нийт 1.305.7 м.кв талбайг 1 м.кв-ийг 16,300 төгрөгөөр тооцож, сарын 21,282,910 төгрөгөөр, 10 жилийн хугацаатай түрээслэхээр харилцан тохиролцсон. /1хх-10-17/
3.2. Мөн талууд 2020 оны 03 сарын 25-ний өдөр NR/20/93 дугаартай Үл хөдлөх хөрөнгийн түрээсийн гэрээ байгуулж, уг гэрээгээр түрээслүүлэгч ******* ХХК нь ******* дүүрэг, ******* тоот хаягт байрлах, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн ******* дугаартай, 1 давхарын 143.1 м.кв талбайн 1 м.кв-ийг 9,000 төгрөгөөр тооцож сарын 1,287,900 төгрөгөөр, 10 жилийн хугацаатай түрээслэхээр харилцан тохиролцсон. /1хх-18-28/
3.3. Дээрх түрээсийн гэрээнүүдийн үүргийн зөрчилтэй холбогдон талуудын хооронд маргаан үүсч, ******* ХХК нь ******* ХХК-д холбогдуулан шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан байна.
3.4. Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 08 сарын 24-ний өдрийн 183/ШШ2023/02528 дугаар шийдвэр, Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2023 оны 11 сарын 15-ны өдрийн 210/МА2023/01988 дугаар магадлалаар тус тус ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, ******* ХХК-д холбогдох түрээсийн гэрээг цуцалж, түрээсийн төлбөрт 249,859,670 төгрөг гаргуулах, үл хөдлөх эд хөрөнгийн талбайг чөлөөлөхийг даалгах тухай маргааныг шийдвэрлэхдээ ...2020 оны 02 сарын 04-ний өдрийн NR/20/93 дугаартай түрээсийн гэрээний 2021 оны 09 сарын 30-ны өдрөөс 2022 оны 09 сарын 30-ны өдрийг хүртэл хугацааны түрээсийн төлбөрт 206,944,800 төгрөг, 2020 оны 03 сарын 25-ны өдрийн NR/20/93 дугаартай гэрээний 2021 оны 09 сарын 30-ны өдрөөс 2022 оны 09 сарын 30-ны өдрийг хүртэлх түрээсийн төлбөрт 15,454,800 төгрөг, нийт 222,399,600 төгрөг гаргуулан ******* ХХК-д олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас үлдэх 24,225,060 төгрөгийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож, улсын бүртгэлийн ******* дугаарт бүртгэлтэй, ******* дүүрэг, *******тоот хаягт байрлах, худалдаа, үйлчилгээний зориулалт бүхий барилгын 1 давхарын 143.1 м.кв талбайг, улсын бүртгэлийн ******* дугаарт бүртгэлтэй, ******* дүүрэг, ******* дэлгүүрийн байр хаягт байрлах, 1.058 м.кв талбай бүхий дэлгүүрийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг чөлөөлж, нэхэмжлэгч ******* ХХК-д хүлээлгэн өгөхийг ******* ХХК-д даалгаж... шийдвэрлэсэн, шийдвэр хүчин төгөлдөр болсон байна. /1хх-29-37/
3.5. Талууд 2 түрээсийн зүйлийг хүлээлгэн өгсөн цаг хугацаанд маргаангүй. /2хх-134-142/
Иргэний хуулийн 326 дугаар зүйлийн 326.1 дэх хэсэгт зааснаар түрээслэгч нь түрээсийн гэрээ дуусгавар болсны дараа ердийн буюу гэрээгээр тохиролцсон элэгдлийг тооцож түрээсэлсэн эд хөрөнгийг буцаан өгөх үүрэгтэй. Хариуцагч нь хүчин төгөлдөр шүүхийн шийдвэр гарснаас хойш түрээсийн зүйлийг эзэмшиж, ашиглаж байсан үйл баримт тогтоогдсон тул дээрх хуульд заасан үүргээ зөрчсөн гэж үзнэ.
Иймээс мөн зүйлийн 326.2 дахь хэсэгт заасны дагуу нэхэмжлэгч нь өөрт учирсан хохирол, хэтэрсэн хугацааны түрээсийн төлбөрийг нөхөн төлөхийг шаардаж болно.
4. Анхан шатны шүүх дээрх нотлох баримтуудад үндэслэн, ******* дүүрэг, ******* дэлгүүрийн хаягт байрлах, дэлгүүрийн зориулалтай үл хөдлөх эд хөрөнгийн түрээсийн талбайг 1058 м.кв-аар тооцож, 2022 ны 10 сарын 01-ний өдрөөс хүлээлгэн өгсөн 2024 оны 04 сарын 26-ны өдрийг хүртэлх түрээсийн төлбөрт 327,662,600 төгрөг, ******* дүүрэг, ******* тоот хаягт байршилтай худалдаа үйлчилгээний зориулалт бүхий барилгын 1 давхарын 143.1 м.кв талбайн түрээсийн төлбөрт 22,600,568 төгрөг, нийт 347,963,784 төгрөгийг хариуцагч ******* ХХК-аас гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ХХК-д олгож шийдвэрлэсэн нь Иргэний хуулийн 326 дугаар зүйлийн 326.2 дахь хэсгийн зохицуулалтад нийцсэн гэж үзнэ.
5. Нэхэмжлэгч тал ******* дэлгүүрийн хаягт байрлах, дэлгүүрийн зориулалтай үл хөдлөх эд хөрөнгийн түрээсийн талбайг 1058 м.кв-аар тооцсоныг эс зөвшөөрч давж заалдах гомдол гаргасан байна.
Шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр ... талууд түрээсийн гэрээний дагуу түрээсийн төлбөрийг 1.305.7 м.кв талбайг 1 м.кв тутмыг 16,300 төгрөг ... байхаар тохиролцсон боловч маргаан бүхий түрээсийн байрны талбайн хэмжээг үл хөдлөх эд хөрөнгийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээнд 1058 м.кв гэж бүртгэсэн байна. ... Иргэний хуулийн 183 дугаар зүйлийн 183.1-д ... заасныг үндэслэн түрээсийн төлбөрийг 1058 м.кв талбайгаас 16,300 төгрөгөөр тооцохоор шийдвэрлэв. гэж дүгнэсэн.
Анхан шатны шүүх Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.4 дэх хэсэгт заасны дагуу нэгэнт тогтоогдсон үйл баримт, дахин нотлохгүй гэж дүгнэн, ******* барилгын түрээсийн талбаг 1058 м.кв-аар тооцсон нь мөн зүйлийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2 дахь хэсэгт заасан нотлох баримтыг тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөв, эргэлзээгүй талаас нь үнэлэх журамд нийцсэн байна. Иймд гэрчийн мэдүүлгийг үнэлээгүй, нотлох баримтыг буруу үнэлсэн, хуулийг буруу тайлбарласан гэх агуулга бүхий нэхэмжлэгчийн давж заалдах гомдол хангагдахгүй.
6. Анхан шатны шүүх нэхэмжлэгчийн засварын зардалд суутган авсан 94,820,000 төгрөг гаргуулах, татвар, нийгмийн даатгалын өр төлбөрт 123,384,920 төгрөг гаргуулах, олох ёстой байсан орлогод 595,959,500 төгрөг гаргуулах шаардлагад холбогдох хэсгийг тус тус хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий болсон байна.
Нэхэмжлэгч нь 94,820,000 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн үндэслэлээ цахилгааны ажил 77,020,000 төгрөг, дээврийн ажил 17,800,000 төгрөг, нийт 94,820,000 төгрөгийг түрээсийн төлбөрөөс суутган авсан, ... уг ажлууд нь ашиглахыг аргагүй болсон тул засварын зардалд суутгасан төлбөрийг буцаан гаргуулна. гэж тайлбарласан байна.
Хариуцагчийн хүсэлтээр шүүхээс үзлэг хийсэн тэмдэглэлд тухайн түрээсийн байрны дээврээс ус гоожсон нөхцөл байдал тогтоогдоогүй, КТПН-ийн ажиллагаа хэвийн ажиллаж байгаа, уг цахилгааны эх үүсвэрээс тухайн барилга эрчим хүч авч ашигладаг тухай тусгагдсан байна.
Шүүх уг нотлох баримтыг үндэслэн нэхэмжлэгчийг нэхэмжлэлийн үндэслэлээ өөрөө баримтаар нотлох хуульд заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүй гэж зөв дүгнэсэн байх тул энэ талаар гаргасан нэхэмжлэгчийн давж заалдах гомдлыг хангахгүй.
7. Нэхэмжлэгч ******* ХХК нь татвар төлөгч, ажил олгогчийн хувьд Татварын ерөнхий хууль болон Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуульд тус тус заасан хугацаанд татвар болон нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөх үүрэгтэй. Анхан шатны шүүх нийгмийн даатгалын өр төлбөрт 123,384,920 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлагад холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэхдээ хуулийн үндэслэл бүхий дүгнэлт хийсэн байна.
8. Талууд өөрсдийн хүсэл зоригоо илэрхийлэн, Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1 дэх хэсэгт заасны дагуу гэрээ байгуулсан үйл баримт тогтоогдсон тул өмнөх түрээслэгч нартай гэрээний харилцааг дуусгавар болгож хариуцагчтай түрээсийн гэрээ байгуулж эд хөрөнгийг шилжүүлсэн, өмнөх түрээслэгч нартай гэрээгээ хэвийн үргэлжлүүлж байсан бол 595,959,500 төгрөгийн орлого олох ёстой байсан гэх тайлбар үндэслэлгүй.
Мөн нэхэмжлэгч нь шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр 2020 оны 03 сарын 25-ны өдрөөс 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрийг хүртэл хугацааны түрээсийн төлбөрийг гаргуулахаар шийдвэрлэсэн, хариуцагч уг төлбөрийг төлсөн, 2022 оны 10 сарын 01-ний өдрөөс хойш 2 түрээсийн талбайг чөлөөлсөн өдрийг хүртэл хугацааны төлбөр нэхэмжилснийг анхан шатны шүүх хангаж шийдвэрлэсэн байх тул олох ёстой орлогоороо хохирсон гэх нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэл хуулийн үндэслэлгүй байна.
Дээр дурдсан үндэслэлээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхихоор давж заалдах шатны шүүх бүрэлдэхүүн тогтов.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
1. *******, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхийн 2025 оны 03 сарын 24-ний өдрийн 192/ШШ2025/02241 дугаартай шийдвэрийг хэвээр үлдээж, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхисугай.
2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 162 дугаар зүйлийн 162.4 дэх хэсэгт зааснаар давж заалдах журмаар гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид нэхэмжлэгчээс төлсөн 4,626,750 төгрөгийг улсын төсвийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.
3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 167 дугаар зүйлийн 167.3 дахь хэсэгт зааснаар магадлал танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд мөн хуулийн 172 дугаар зүйлийн 172.1 дэх хэсэгт зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч магадлалыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.
4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7 дахь хэсэгт зааснаар магадлалыг танилцуулан сонсгож, 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж магадлалыг гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь хяналтын журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.
ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Г.ДАВААДОРЖ
ШҮҮГЧИД Д.НЯМБАЗАР
Ч.ЦЭНД