Х.Дарьхумбад, Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Б.Банзрагч, С.Даваасүрэн, А.Лхагвадэмбэрэл, А.Чинзориг, М.Баасанхүү, Ш.Ариунболд, А.Үүрцайх, Б.Анхбаяр, Д.Сурмаажав, Б.Чойсүрэндорж, Э.Бямбадорж, Т.Бат-Өлзий, Г.Алтаншагай, Т.Лхагваа, Ж.Ганбат, Б.Баянмөнх, Б.Батжаргал, Ж.Дүгэрсүрэн нарт холбогдох

эрүүгийн хэргийн тухай

       

Архангай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Т.Даваасүрэн даргалж, шүүгч М.Мөнхдаваа, шүүгч Н.Энхмаа нарын бүрэлдэхүүнтэй, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанд:

 

            Прокурор                                Ш.Наранчимэг,

            Ялтнуудын өмгөөлөгч          Ц.Бат-Эрдэнэ, В.Удвал, Н.Энхжаргал, Б.Алтанчимэг, М.Алтанчимэг, Г.Энхбаяр, Б.Эрдэнэсувд, Д.Насанжаргал,

            Ялтан                                     Х.Дарьхумбад, Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Б.Банзрагч, С.Даваасүрэн, А.Лхагвадэмбэрэл, А.Чинзориг, А.Үүрцайх, Б.Анхбаяр, Д.Сурмаажав, Э.Бямбадорж, Т.Бат-Өлзий,

            Нарийн бичгийн дарга          Б.Мөнх-Өлзий нарыг оролцуулан,

 

Архангай аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Р.Алтанцэцэг даргалж, шүүгч П.Гандолгор, шүүгч Э.Одхүү нарын бүрэлдэхүүнтэй шийдвэрлэсэн шүүх хуралдааны 2017 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 15 дугаартай шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч ялтан Т.Бат-Өлзий, Б.Банзрагч, Д.Сурмаажав, Э.Бямбадорж, Х.Дарьхумбад, А.Чинзориг, Н.Очирпүрэв, А.Үүрцайх, Б.Анхбаяр, ялтан Н.Сандагдоржийн өмгөөлөгч Б.Алтанчимэг, ялтан А.Үүрцайхын өмгөөлөгч Б.Эрдэнэсувд нарын гаргасан давж заалдах гомдлуудыг үндэслэн, Х.Дарьхумбад, Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Б.Банзрагч, С.Даваасүрэн, А.Лхагвадэмбэрэл, А.Чинзориг, М.Баасанхүү, Ш.Ариунболд, А.Үүрцайх, Б.Анхбаяр, Д.Сурмаажав, Б.Чойсүрэндорж, Э.Бямбадорж, Т.Бат-Өлзий, Г.Алтаншагай, Т.Лхагваа, Ж.Ганбат, Б.Баянмөнх, Б.Батжаргал, Ж.Дүгэрсүрэн нарт холбогдох 21110464 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2017 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр хүлээн авч, Ерөнхий шүүгч Т.Даваасүрэнгийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

 

1. Монгол улсын иргэн, 1984 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдөр Архангай аймгийн Төвшрүүлэх суманд төрсөн, эрэгтэй 33 настай, боловсролгүй, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 4, эхнэр, 2 хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Төвшрүүлэх сум 1 дүгээр багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, 2005 оны 07 дугаар сарын 21-ний өдөр Архангай аймгийн Сум дундын шүүхээс Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2, 114.1-т зааснаар 2 жил хорих ялаар, 2007 оны  05 дугаар сарын 24-ний өдөр Архангай аймгийн Сум дундын шүүхээс Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2, 181 дүгээр зүйлийн 181.2.1-т зааснаар 3 жил 10 сарын хорих ялаар шийтгэгдэж 2008 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр хорих ялаас хугацааны өмнө тэнсэн, суллагдсан Боржигон овгийн Халзангийн Дарьхумбад /РД:АИ84021012/,

 

2.Монгол улсын иргэн, 1987 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдөр Архангай аймгийн Хотонт суманд төрсөн, эрэгтэй, 30 настай, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5, эхнэр, 3 хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 5 дугаар баг Наранбулагийн 2-18 тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, 2006 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 23 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 6 сарын баривчлах ялаар шийтгэгдэж 2006 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдөр ялын хугацаа дуусаж суллагдсан, Боржигон овгийн Наранцэцэгийн Очирпүрэв /РД:АЯ87032133/,

 

3. Монгол улсын иргэн, 1985 оны 03 дүгээр сарын 07-ны өдөр Архангай аймгийн Хотонт суманд төрсөн, эрэгтэй, 32 настай, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 6 эхнэр, 4 хүүхдийн хамт Өвөрхангай аймгийн Ганган-Орхон багийн Дэнжийн 01-02 тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэлгүй Хас тайж овгийн Наранцэцэгийн Сандагдорж /РД:АМ85030719/,

 

4. Монгол улсын иргэн, 1991 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдөр Архангай аймгийн Төвшрүүлэх суманд төрсөн, эрэгтэй, яс үндэс халх, 26 настай, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5 аав, ээж, 2 дүүгийн хамт Архангай аймгийн Төвшрүүлэх сумын 2 дугаар багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, Адуучин овгийн Болдын Батжаргал /РД:АИ91113016/,

 

5. Монгол Улсын иргэн, 1990 оны 09 дүгээр сарын 02-нд Архангай аймгийн Эрдэнэбулган суманд төрсөн, 27 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, барилгын өрлөгчин мэргэжилтэй, ам бүл 6, эхнэр, 4 хүүхдүүдийн хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг Бортолгойн 36-24 тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхийн 2007 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн 142 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 2 жилийн хугацаагаар хорих ял оногдуулж Эрүүгийн хуулийн Ерөнхий ангийн 62 дугаар зүйлийн 62.1-т зааснаар шийтгэх тогтоол биелүүлэхийг 1 жилийн хугацаагаар хойшлуулсан, Архангай аймгийн Сум дундын шүүхийн 2008 оны 04 дүгээр сарын 29-ний өдрийн өдрийн 30 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-т зааснаар 3 сарын хугацаагаар баривчлах ялаар шийтгүүлж уг ял дээр мөн шүүхийн 2007 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн 142 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар оногдуулсан 2 жилийн хорих ялаас эдлээгүй үлдсэн зарим ял буюу 1 жил 3 сарын хугацаагаар хорих ялыг нэмж нэгтгэн биечлэн эдлэх ялыг 1 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ял шийтгэгдэж 2009 оны 02 дугаар сарын 11-ний өдөр биеэр эдлээгүй үлдсэн 6 сар 18 хоногийн ялаас хугацааны өмнө тэнсэн сулласан, Хоньт овгийн Батмөнхийн Банзрагч /РД:АИ90090212/,

 

6. Монгол Улсын иргэн, 1989 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр Архангай аймгийн Ихтамир суманд төрсөн, эрэгтэй, 28 настай, бүрэн дунд боловсролтой, барилгын засал чимэглэлчин мэргэжилтэй, ам бүл 4, ээж, 2 дүүгийн хамт Архангай аймгийн Ихтамир сумын Тайхар багийн Хужиртын 7-7 тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхийн 2010 оны 11 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 74 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 2 жилийн хугацаагаар хорих ял оногдуулсныг Монгол Улсын Дээд Шүүхийн 2011 оны 03 дугаар 30-ны өдрийн шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцээд 166 дугаартай тогтоолоор 2 жилийн хугацаагаар хорих ялыг өөрчилж 6 сар баривчлах ялаар шийтгэсэн,  2011 оны 05 дугаар 04-ний өдөр ялын хугацаа дуусч суллагдсан Боржигон овгийн Адъяасүрэнгийн Лхагвадэмбэрэл /РД:АГ89010113/,

  

7. Монгол Улсын иргэн, 1991 оны 04 сарын 01-ний өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган суманд төрсөн, эрэгтэй, 26 настай, бүрэн бус дунд боловсролтой, барилгын засал чимэглэлчин мэргэжилтэй, ам бүл 5 эцэг, эх, дүү нарын хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арслан цохионы 16-10 тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, Архангай аймгийн Сум дундын шүүхийн 2006 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 70 дугаар шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 2 жил 3 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж, 2006 оны 07 дугаар сарын 01-ний эдлээгүй үлдсэн 1 жил 8 сар 15 хоногийн ялыг 2006 оны Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.6-т зааснаар өршөөн хэлтрүүлсэн, Архангай аймгийн Сум дундын шүүхийн 2007 оны 02 дугаар сарын 07-ны өдрийн 24 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 5 жил 1 хоногийн хорих ялаар шийтгэгдэж, Хан-Уул дүүргийн шүүхийн 2008 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн 226 тоот шүүгчийн захирамжаар эдлээгүй үлдсэн 2 жил 2 сар 11 хоногийн хорих ялыг хугацаанаас өмнө тэнсэн сулласан, Архангай аймгийн Сум дундын шүүхийн 2013 оны 12 дугаар сарын 06-ны өдрийн 152 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.4, 147 дугаар зүйлийн 147.2, 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т зааснаар 100.000 төгрөг хурааж 12 жил 6 сарын хорих ялаар, 2007 оны 02 дугаар сарын 07-ны өдрийн 24 дугаартай шийтгэх тогтоолоор оногдуулсан 5 жил 1 хоногийн ялаас 1 жилийг нэмж, нийт 13 жил 6 сар хорих ялаар шийтгүүлж хорих ял эдлэж буй Өөлд овгийн Ариунжаргалын Чинзориг /РД:АИ91040155/,

 

   8. Монгол улсын иргэн, 1996 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Архангай аймгийн Хайрхан суманд төрсөн, эрэгтэй, 21 настай, бүрэн дунд боловсролтой, мэрэгэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5 аав, ээж, 2 дүүгийн хамт Улаанбаатар хотын Сонгинохайрхан дүүргийн 26 дугарахороо  Алтан-Овоо 28-49 тоотод оршин суух хаягтай,  улсаас авсан гавьяа  шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдлэж байгаагүй Боржигон овгийн Бат-Эрдэнийн Чойсүрэндорж /РД:АИ96110612/

 

9.  Монгол Улсын иргэн, 1987 оны 11 дүгээр сарын 27-ны өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган суманд төрсөн, 30 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 4, эхнэр, хүүхэд, ээжийн хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Сонины 12 дугаар байр 14-12 тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй Өндөр овгийн Молотовын Баасанхүү /РД:АМ87112718/,

 

10. Монгол Улсын иргэн, 1990 оны 12 дугаар сарын 02-ны өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган суманд төрсөн, 27 настай эрэгтэй, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 4,аав, ээж, өвөөгийн хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арсланцохионы 08-18 тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй Боржигон овгийн Шижирбаатарын Ариунболд /РД:АЮ90120271/,

 

11. Монгол улсын иргэн, 1972 оны 02 дугаар сарын 20-ны өдөр Архангай аймгийн Цэнхэр суманд төрсөн, эрэгтэй 45 настай, бага боловсролтой, мужаан мэргэжилтэй, малчин ажилтай, ам бүл 4 эхнэр, 2 хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Цэнхэр багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, 1993 оны 11 дүгээр сарын 24-ний өдөр Архангай аймгийн сум дундын 74 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 1 жилийн хорих ялаар шийтгэгдсэн,1998 оны 05 дугаар сарын 21-ний өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 115 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 200.000 төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэгдсэн, 2001 оны 05 дугаар сарын 04-ний өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 57 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 138 дугаар зүйлд зааснаар 6 сар баривчлах ялаар шийтгэгдсэн, 2006 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 151 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.1-т зааснаар 200 цаг албадан ажил хийх ялаар  шийтгэгдсэн, 2009 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн  04 дугаартай шийтгэх тогтоолоор  Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2, 261.1-т зааснаар 3 жил хорих ялаар шийтгэгдсэн, 2011 оны 09 дүгээр сарын 29-ний өдрийн Булган аймгийн сум дундын шүүхийн 136 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 5 сар баривчлах ялаар шийтгэгдсэн Боржигон овгийн Төмөрмунын Бат-Өлзий /РД:АО72022013/,

 

12. Монгол улсын иргэн, 1979 оны 01 дүгээр сарын 04-ний өдөр Архангай аймгийн Төвшрүүлэх суманд төрсөн, эрэгтэй 38 настай, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 4, эхнэр, 2 хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арслан цохионы 2-1 тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, 1996 онд Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.2 дахь хэсэгт зааснаар 1 жил 6 сарын хугацаагаар тэнсэн харгалзсан, 1997 оны 11 дүгээр сарын 24-ний өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 06 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.4 дэх хэсэгт зааснаар 7 жилийн хорих ялаар шийтгэгдсэн, 1998 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхээр Эрүүгийн хуулийн 211 дүгээр зүйлийн 211.2, 123.1 дэх хэсэгт зааснаар 4 жил 9 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдсэн, 2004 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхээс Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар 4 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдсэн, 2008 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдрийн Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 69 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2, 261.2 дахь хэсэгт зааснаар 7 жилийн хорих ялаар шийтгэгдэж 2013 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр суллагдсан Боржигон овгийн Доржсүрэнгийн Сурмаажав /РД:АИ79010419/,

 

13. Монгол улсын иргэн, 1966 оны 12 дугаар сарын 29-ний өдөр Архангай аймгийн Хайрхан суманд төрсөн, эрэгтэй 51 настай, боловсролгүй, мэргэжилгүй, малчин ажилтай, ам бүл 3, эхнэр хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй Бавгар цагаан овгийн Эрдэнэцогтын Бямбадорж /РД:АК66122918/,

 

14. Монгол улсын иргэн, 1966 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдөр Архангай аймгийн Хайрхан суманд төрсөн, эрэгтэй 51 настай, боловсролгүй, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 4, эхнэр, 2 хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Хайрхан сумын Асгат багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, Монгол овгийн Жамъяншаравын Дүгэрсүрэн /РД:АК66101516/,

 

15. Монгол улсын иргэн, 1956 оны 05 дугаар сарын 11-ний өдөр Архангай аймгийн Цэнхэр суманд төрсөн, эрэгтэй 61 настай, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, малчин ажилтай, ам бүл 4, эхнэр 2 хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Цэнхэр сум Цэнхэр багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй Ширдгийн гол овгийн Санжаажавын Даваасүрэн /РД:АЙ56051119/,

 

16. Монгол улсын иргэн, 1997 оны 05 дугаар сарын 25-ны өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган суманд төрсөн, эрэгтэй 20 настай, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 7, аав, ээж, дүүгийн хамт Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сум 6 дугаар багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, Цорос  овгийн Алтанхуягийн Үүрцайх /РД:АЮ97052515/,

 

17. Монгол улсын иргэн, 1995 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдөр Архангай аймгийн Булган суманд төрсөн, эрэгтэй, 22 настай, бүрэн дунд боловсролтой, сантехникч мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт Архангай аймгийн Булган сум 2 дугаар багт оршин суух хаягтай,  улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, Боржигон овгийн Баярсайханы Анхбаяр /РД:АБ95102815/,

 

18. Монгол улсын иргэн, 1982 оны 09 дүгээр сарын 08-ны өдөр Архангай аймгийн Батцэнгэл суманд төрсөн, эрэгтэй, 35 настай, боловсролгүй, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5, эхнэр, 3 хүүхдийн  хамт Архангай аймгийн Батцэнгэл сум 3 дугаар багт оршин суух хаягтай,  улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай,  Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 2000 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдрийн 30 дугаартай Таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 2 жилийн хорих ялаар шийтгэгдэж,  тогтоол биелүүлэхийг 2 жилийн хугацаагаар хойшлуулсан, Архангай аймаг дах сум дундын шүүхийн 2005 оны 08 дугаар сарын 29-ний өдрийн 165 дугаартай Шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 2 жилийн хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж 2006 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдөр тэнсэн суллагдсан, Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхийн 2011 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 60 дугаартай Шийтгэх тогтоолоор 3 жилийн хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж 2014 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдөр хугацаа дуусч суллагдсан, Боржигон овгийн Гонгорсүрэнгийн Алтаншагай /РД:АА82090813/,

 

19. Монгол улсын иргэн, 1981 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдөр Архангай аймгийн Төвшрүүлэх суманд төрсөн, эрэгтэй, 36 настай, бага боловсролтой, мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 2, ээжийн хамт Архангай аймгийн Төвшрүүлэх сум 3 дугаар баг Урантолгой хороололд оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн 2001 оны 08 дугаар сарын 17-ны өдрийн 110 дугаартай Таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн  123 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 8 сарын хорих ялаар,  Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхийн 2002 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар 4 жилийн хорих ялаар, Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхийн 2005  оны  10 дугаар сарын 28-ны өдөр Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 3 жил 3 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэгдэж байсан Боржигон овгийн Түнжинсүрэнгийн Лхагваа /РД:АИ81040111/,

 

20. Монгол улсын иргэн, 1997 оны 08 дугаар сарын 01-ний өдөр Архангай аймгийн Хайрхан суманд төрсөн, эрэгтэй, 20 настай, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 1 Архангай аймгийн Хайрхан сумын 5 дугаарт багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, Монгол овгийн Жавзансүрэнгийн Ганбат /РД:АК97080132/

 

21. Монгол улсын иргэн, 1998 оны 04 дүгээр сарын 27-ны өдөр Архангай аймгийн Хайрхан суманд төрсөн, эрэгтэй, 19 настай, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй,  ам бүл 2, аавын хамт Архангай аймгийн Хайрхан сумын 5 дугаарт багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй Монгол овгийн Батмөнхийн Баянмөнх /РД:АК98042716/

 

Яллагдагч Х.Дарьхумбад, Н.Очирпүрэв нар бүлэглэн 2011-05-20-ны шөнө Өвөрхангай аймгийн Бат-Өлзий сумын Онгоцтой гэх газраас иргэн Л.Батмөнхийн 2 тооны хурдан адууг хулгайлж, бусдад 20.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Х.Дарьхумбад, А.Чинзориг нар бүлэглэн 2011-12-14-ний өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Цогт-уулын 01-57 тоотод оршин суух иргэн Б.Энхтуяагийн амбаарт хууль бусаар нэвтэрч, үхэр, хонины мах хулгайлан, бусдад 600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Х.Дарьхумбад, Б.Банзрагч, Б.Түмэнжаргал, А.Чинзориг, Б.Чагнаадорж, Ш.Ариунболд нар бүлэглэн 2013-10-07-ны шөнө Булган аймгийн Сайхан сумын 1 дүгээр багийн нутаг Дэлэнгийн өвөр гэх газраас машин механизм хэрэглэж, иргэн Н.Пүрвээгийн 5 тооны үхрийг хулгайлан, бусдад 4.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Х.Дарьхумбад, Б.Түмэнжаргал нар бүлэглэн 2013-05-14-ний шөнө Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын Онгоцон гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Ж.Норовсамбуугийн 2 тооны үхрийг хулгайлан, бусдад 2.600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Х.Дарьхумбад, Д.Сурмаажав нар бүлэглэн 2014-09-30-ны шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэмандал сумын Тээл багийн нутаг дэвсгэрээс машин механизм хэрэглэн, иргэн Ч.Чулуунбаатарын 6 тооны эр үхрийг хулгайлж,  6.000.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Ч.Батсуурийн 5 тооны эр үхрийг хулгайлж, 5.200.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Б.Саруулсайханы 1 тооны морийг хулгайлж, 800.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Ц.Ганхуягийн 2 тооны морийг хулгайлж, 1.540.000 төгрөгийн хохирол, нийт 13.540.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Х.Дарьхумбад, А.Үүрцайх, Р.Гөлөгбаатар, Б.Чойсүрэндорж, Д.Сурмаажав нар бүлэглэн 2015-10-20-ны үеэр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6 дугаар багийн нутаг Хүрхрээ гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн И.Мягмарсүрэнгийн 1 тооны үнээг хулгайлан, 450.000 төгрөгийн хохирол, иргэн И.Батгэрэлийн 1 тооны эр үхрийг хулгайлан, 600.000 төгрөгийн хохирол, нийт 1.050.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Н.Очирпүрэв, Р.Нэргүйбаатар нар бүлэглэн 2009-11-02-ны шөнө Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой багийн нутаг Туулайн булаг гэх газраас иргэн Ч.Жанлавцогзолын аргамжаатай байсан нас гүйцсэн 1 тооны морийг, хазаарын хамт хулгайлан, 510.000 төгрөгийн хохирол, иргэн С.Далхаагийн жороо, нас нийлсэн 1 тооны морийг, суран ногтны хамт хулгайлан 510.000 төгрөгийн, иргэн Л.Болдбаатарын нас нийлсэн 1 тооны морийг, суран ногтны хамт хулгайлан, 510.000 төгрөгийн, нийт 1.530.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Б.Батжаргал нар бүлэглэн 2012-09-20-ны шөнө Архангай аймгийн Булган сумын Зуунмод багийн нутгаас иргэн Ч.Доржбатын 28 тооны адууг хулгайлж, 17.430.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Ч.Цэрэнжамцын 2 тооны адууг хулгайлан, 1.120.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Ү.Таравчамбын 2 тооны адууг хулгайлан, 1.120.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Ч.Пүрэвнямын 3 тооны адууг хулгайлж, 3.100.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Ч.Төмөрхуягийн 2 тооны адууг адууг хулгайлж, 1.120.000 төгрөгийн хохирол, нийт 23.890.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, Б.Алтангэрэл нар бүлэглэн 2011 оны 11 сарын дундуур Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутаг Агьт гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Т.Батболдын аргамжаатай байсан 1 тооны морь, иргэн Б.Гандолгорын 1 тооны хурдан морийг, ногт, аргамжааны хамт хулгайлж, 2.880.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2012 оны 02 дугаар сарын эхээр Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутаг Ямаахай гэх газраас машин механизм хэрэглэн иргэн Д.Янжинлхамсүрэнгийн 1 тооны адууг хулгайлж, 560.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2012-04-18-ны шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн Агьтын дош гэх газраас машин механизм хэрэглэн иргэн З.Самбуунямын 1 тооны хурдан морийг хулгайлж, 600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2012 оны 12 сарын эхээр Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутаг Агьт гэх газраас машин механизм хэрэглэн иргэн П.Бүүвэйбаатарын 11 тооны адууг хулгайлан, 6.090.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, Б.Алтангэрэл, Б.Золзаяа нар бүлэглэн 2012-03-02-ны шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутаг Агьт гэх газраас иргэн Б.Гандолгорын аргамжаатай байсан 1 тооны морийг машин механизм хэрэглэн хулгайлж, 600.000 төгрөгийн, иргэн Б.Амаржаргалын 1 тооны адууг хулгайлж, 550.000 төгрөгийн, нийт 1.150.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, Б.Алтангэрэл, Г.Даваахүү нар бүлэглэн 2012-01-02-ноос 06-ны хооронд Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат багийн нутгаас иргэн С.Баянтамирын 5 тооны адууг машин механизм хэрэглэн хулгайлж, 2.500.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, Н.Анхбаатар, Г.Даваахүү нар бүлэглэн 2012-12-10-ны өдөр Архангай аймгийн Ихтамир сумын нутаг Бургас гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Б.Дагвын 4 тооны адууг хулгайлж, 4.200.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, Н.Анхбаатар, А.Лхагвадэмбэрэл, Ч.Нэргүй нар бүлэглэн 2012-12-21-ний шөнө Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат багийн Тахилт гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Ж.Арвинзаяагийн  4 тооны үхрийг хулгайлж, 4.200.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, А.Лхагвадэмбэрэл, Ч.Буянжаргал нар бүлэглэн 2012-12-26-ны шөнө Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой багийн нутаг Яргайтын эрүү гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Ц.Сүхбаатарын 2 тооны адууг хулгайлан, 1.600.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Д.Давшилтын 1 тооны гүүг хулгайлан 800.000 төгрөгийн хохирол, нийт 2.400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, А.Лхагвадэмбэрэл, С.Шинэхүү нар бүлэглэн 2013-01-06-ны шөнө Архангай аймгийн Ар аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой багийн нутгаас иргэн Ц.Төмөрбаатарын 25 тооны адууг машин механизм хэрэглэн хулгайлж, 17.050.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, Н.Анхбаатар, А.Лхагвадэмбэрэл, Ч.Гантулга нар бүлэглэн 2013-01-18-ны шөнө Архангай  аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой багийн нутагаас машин механизм хэрэглэн, иргэн Т.Тайванжаргалын 2 тооны адууг хулгайлан, 1.555.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, А.Чинзориг, Б.Түмэнжаргал, М.Баасанхүү нар бүлэглэн 2013-09-19-ний шөнө Ихтамир сумын Бугат багийн Бараан бургас гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Р.Батцэрэнгийн 4 тооны адууг хулгайлж, 3.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч А.Чинзориг, Б.Түмэнжаргал нар бүлэглэн 2013-09-22-ны шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Цац багийн нутаг Онцгой гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Б.Болдбаатарын аргамжаатай байсан 2 тооны адууг хулгайлж, 6.060.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Банзрагч, А.Чинзориг, Б.Чагнаадорж, Ш.Ариунболд, Б.Түмэнжаргал нар бүлэглэн 2013-10-03-ны шөнө Өндөр-улаан сумын Бэлх багийн Далт гэх газраас  машин механизм хэрэглэн, иргэн Б.Лхасүрэнгийн 1 тооны хайнаг, иргэн Г.Лхагвасүрэнгийн 2 тооны үнээ, иргэн Г.Ариунболдын 1 тооны морь, 1 тооны үнээг хулгайлан, 3.550.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч А.Лхагвадэмбэрэл, Б.Түмэнжаргал, Н.Анхбаатар,  Ч.Гантулга нар бүлэглэн 2015-01-25-ны шөнө машин механизм хэрэглэн  Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Дэг багийн нутаг Дунхын өвөлжөө гэх газар байх иргэн Ц.Хишигбатын амбаарт хууль бусаар нэвтрэн 15 кг өөхөн тос, Мустанг-5 маркийн мотоциклын моторыг хулгайлан, 218.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын  Баян-уул багийн  иргэн С.Санж-очирын 1 тооны хайнагийн шарыг хулгайлан, 1.600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч А.Лхагвадэмбэрэл, Н.Анхбаатар, Ч.Нэргүй, П.Бямбасүрэн, С.Алтансүх нар бүлэглэн 2014-12-06-ны шөнө Ар аймгийн Ихтамир сумын Хөх нуур багийн төв дээр байх иргэн С.Энхцэцэгийн байшинд хууль бусаар нэвтэрч, 140 кг зөөхий, 40 кг хурууд, 20 кг хэвийн ааруул тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, 930.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Хөх нуур багийн Жаргалын ам гэх газарт байх иргэн Б.Амгаланбаярын амбаарт хууль бусаар нэвтрэн, 140 л монгол архи, 70 кг ааруул, шинэ эрэгтэй 32 угалзтай монгол гутал 1, эмэгтэй хүний шинэвтэр буриад гутал 1-ийг хулгайлж, 1.456.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Хөх нуур багийн төв дээр байх иргэн П.Цэцэгболдын амбаарт хууль бусаар нэвтрэн 20 кг шар тос, 20 кг элсэн чихэр, 40 л-ийн бидон1-ийг хулгайлан, 275.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч А.Лхагвадэмбэрэл, Н.Анхбаатар, П.Бямбасүрэн нар бүлэглэн 2014-11-30-ны шөнө Архангай аймгийн Чулуут сумын Халуун ус багийн нутаг Цагаан чулуут гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Т.Жүгдэрдэмидийн 1 тооны адууг хулгайлан, 835.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч А.Лхагвадэмбэрэл, Г.Даваахүү, Д.Батболд, С.Алтансүх нар бүлэглэн 2014 оны 12 сарын эхээр Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын Хануй багийн Жаргалант гэх газар оршин суух иргэн Д.Батбаярын гэрт хууль бусаар нэвтрэн мөнгөн аяга 3ш, усан манан хөөрөг 1, хурган дотортой дээл 1, хромон гутал 1, монгол архи 18 л, зөөхий 15 кг-ыг тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, 4.177.500 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Б.Чинзориг, Б.Түмэнжаргал, Р.Нэргүйбаатар нар бүлэглэн 2013-10-01-ний өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6 дугаар баг Хоршоолол гэх газраас  иргэн Ц.Батбаярын 6 тооны хонийг машин механизм хэрэглэн хулгайлж, 990.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Т.Бат-өлзий, Э.Бямбадорж, Ж.Дүгэрсүрэн нар бүлэглэн 2013-11-12-ний шөнө Архангай аймгийн Хайрхан сумын Хайрхан багийн нутаг Хар толгой гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Д.Доржбалын 2 тооны морийг хулгайлж, 1.600.000 төгрөгийн хохирол, иргэн Б.Тэгшбаатарын 17 тооны адууг хулгайлж, 8.100.000 төгрөгийн хохирол, нийт 9.700.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Т.Бат-өлзий, С.Эрдэнэпүрэв, Н.Пүрэвдорж нар бүлэглэн 2014-12-20-нд Архангай аймгийн Цэнхэр сумын нутаг Ширдэгийн гол гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн П.Батсүрэнгийн 2 тооны үхрийг хулгайлж, 2.300.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Т.Бат-өлзий, Э.Бямбадорж, С.Даваасүрэн нар бүлэглэн 2015-02-20-ны шөнө Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн нутагаас машин механизм хэрэглэн, иргэн Т.Барбаатарын 3 тооны үхрийг хулгайлж, 1.850.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2015-03-02-ны шөнө Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Цэцэрлэг баг Хана гэх газраас тээврийн хэрэгсэл хэрэглэн, иргэн Г.Жүгдэржавын 3 тооны адууг хулгайлж, 2.250.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Т.Бат-өлзий, Д.Сурмаажав, С.Даваасүрэн нар бүлэглэн 2015-02-13-ны шөнө Архангай аймгийн Ихтамир сумын Борт багийн нутаг Анаг гэх газраас машин механизм хэрэглэн иргэн Д.Отгонбаатарын 3 тооны үхрийг хулгайлан, 2.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Т.Бат-өлзий, Б.Анхбаяр, А.Үүрцайх, Д.Сурмаажав нар бүлэглэн 2015-10-29-ний шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6-р баг Пойл гэх газраас тээврийн хэрэгсэл ашиглан, иргэн Ё.Отгонбаярын 4 тооны адууг хулгайлж, 2.496.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2015-11-23-ны шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутаг Баахан булаг гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Л.Бэгзсүрэнгийн 2 тооны адууг хулгайлж, 1.280.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2015-11-27-30-ны хооронд Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутагаас иргэн С.Азбилэгийн 4 тооны адууг хулгайлан, 3.380.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Д.Сурмаажав, С.Отгонбат нар бүлэглэн 2014-01-19-ний шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-уул багийн нутагаас тээврийн хэрэгсэл ашиглан, иргэн Ц.Ганхуягийн 2 тооны морийг хулгайлан, 1.600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Д.Сурмаажав, Э.Бямбадорж, Б.Булганхүү нар бүлэглэн 2014-01-26-ны шөнө Архангай аймгийн Булган сумын Баян булаг багийн нутаг Мааньт гэх газраас тээврийн хэрэгсэл ашиглан иргэн Л.Жамбалгаравын 3 тооны үнээг хулгайлан, 2.350.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Д.Сурмаажав, Э.Бямбадорж, Ж.Отгондаваа, Ж.Батзориг нар   Архангай аймгийн Эрдэнэмандал сумын Идэр-улаан багийн нутаг дэвсгэрээс тээврийн хэрэгсэл ашиглан иргэн Ө.Сүхбаатарын 6 тооны үхрийг хулгайлж, 5.200.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Э.Бямбадорж 2010-11-28-ны шөнө Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн нутгаас иргэн О.Мөнхөөгийн 1 тооны үхрийг хулгайлж,450.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2010-11-20-30-ны хооронд Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн нутгаас иргэн Ч.Лхагважавын 1 тооны адууг хулгайлж, 250.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2010-11-17-20-ны үед Архангай аймгийн Хайрхан сумын Хайрхан багийн нутгаас иргэн Р.Өсөхбаярын 1 тооны үхрийг хулгайлан, 650.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2010 оны 11 сарын сүүлээр Архангай аймгийн Хайрхан сумын Асгат багийн нутгаас  иргэн Б.Бибишийн 1 тооны үхрийг хулгайлж, 250.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2010 оны 11 сарын сүүлээр Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн нутгаас иргэн Д.Ванчингийн 1 тооны адууг хулгайлж, 250.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2010-11-25-ны шөнө Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн нутгаас иргэн Ж.Батмагнайгийн 1 тооны адууг хулгайлж, 250.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, мөн иргэн С.Лхагвасүрэнгийн 1 тооны адууг хулгайлан, 500.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,  Архангай аймгийн Эрдэнэмандал сумын Идэр-Улаан багийн нутгаас хохирогч М.Мягмаржаргалын 5 тооны адууг хулгайлж, 2.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, 2009-08-20-ны шөнө Булган аймгийн Сайхан сумын 3-р багийн нутаг Өндөр толгой гэх газар байх иргэн Я.Санжаажавын хаваржааны байшинд хууль бусаар нэвтрэн, эд зүйл хулгайлж, 8.913.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч Э.Бямбадорж,  Т.Лхагваа, Г.Алтаншагай нар бүлэглэн 2015-10-18-ны шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 5-р багийн нутгаас машин механизм хэрэглэн иргэн Б.Түмэнжаргалын сүүний чиглэлийн 3 тооны үхрийг хулгайлан, 8.400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч  Ж.Дүгэрсүрэн, Б.Баянмөнх, Ж,Ганбат нар бүлэглэн 2015 оны 10 сард Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн нутаг Өндөрийн өвөр гэх газраас машин механизм хэрэглэн иргэн Д.Эрдэнэчимэгийн 1 тооны эр үхрийг хулгайлан, 600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч А.Үүрцайх нь 2015-11-15-ны шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4-р баг Бортолгойн 32-09 тоотод байх иргэн С.Болдын гэрт хууль бусаар нэвтрэн, мөнгөн хэрэглэлтэй эмээл хулгайлан, 3.620.000 төгрөгийн хохирол, 2015-12-03-ны өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6-р багийн нутгаас иргэн Ё.Очирбалын Даюу маркийн мотоциклийг хулгайлан, 1.200.000 төгрөгийн хохирол, 2015-12-12-ны өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 7-р багийн 6-1 тоот хашааны гаднаас иргэн  Д.Ганболдын Мустанг-5 маркийн мотоциклийг хулгайлан, 1.200.000 төгрөгийн хохирол тус тус учруулсан, яллагдагч Т.Бат-өлзий нь 2014-05-27-ны шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын нутаг Хуурай гэх газраас тээврийн хэрэгсэл ашиглан, иргэн Ч.Асарбатын 47 тооны адууг хулгайлж, 23.510.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, яллагдагч А.Лхагвадэмбэрэл, Д.Батболд, Г.Даваахүү, С.Алтансүх нар бүлэглэн 2014 оны 10 сард Архангай аймгийн Ихтамир сумын төвд байх хохирогч С.Барбаатарын байшинд хууль бусаар нэвтрэн үхрийн мах хулгайлан, 800.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт, яллагдагч Х.Дарьхумбад давтан үйлдлээр мөрдөн байцаалт, шүүн таслах ажиллагаанаас зориуд зайлсхийсэн гэмт хэрэгт, яллагдагч Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж нар тус тус мөрдөн байцаалтын ажиллагаанаас зориуд зайлсхийсэн гэмт хэрэгт, яллагдагч Ж.Ганбат насанд хүрээгүй хүнийг гэмт хэрэг үйлдэхэд татан оролцуулсан гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ.

 

Архангай аймгийн Прокурорын газраас Х.Дарьхумбадад холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4, 261 дүгээр зүйлийн          261.2-т зааснаар,

Н.Очирпүрэвт холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4, 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т зааснаар,

Т.Бат-Өлзий, Э.Бямбадорж, Б.Банзрагч нарт холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар,

Н.Сандагдоржид холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3, 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т зааснаар

Б.Батжаргал, А.Лхагвадэмбэрэл,  Д.Сурмаажав нарт холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар

Ж.Ганбатад холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2, 114 дүгээр зүйлийн 114.1-т зааснаар

А.Чинзориг, М.Баасанхүү, Ш.Ариунболд, Ж.Дүгэрсүрэн, С.Даваасүрэн, Г.Алтаншагай, Т.Лхагваа, А.Үүрцайх, Э.Чойсүрэндорж, Б.Анхбаяр, Б.Баянмөнх нарт холбогдох хэргийг Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн  145.2-т зааснаар тус тус зүйлчилж, прокурорын яллах дүгнэлт үйлдэн, хавтаст хэргийг анхан шатны шүүхэд шилжүүлжээ.

 

Архангай аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 15 дугаартай шийтгэх тогтоолоор:

1. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 248 дугаар зүйлийн 248.1.3-т зааснаар Шүүгдэгч Б.Анхбаярын 2015 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдрөөс 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын Пойл гэх газраас хохирогч Ё.Отгонбаярын 4 тооны адууг хулгайлж бага бус хэмжээний хохирол учруулсан гэх гэмт хэргийг

Шүүгдэгч Т.Бат-Өлзийгийн 2015 оны 10 сарын 29-ний өдрөөс 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын Пойл гэх газраас хохирогч Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу, 2015 оны 11 сарын 27-ноос 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн нутаг тариан талбайн пойл орчмоос хохирогч С.Азбилэгийн 4 тооны адуу, 2015 оны 11 сарын 23-наас 24-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6-р баг Хоршооллын пойл гэх газраас Л.Бэгзсүрэнгийн 2 тооны морь хулгайлсан гэх гэмт хэргүүдийг

Шүүгдэгч А.Үүрцайхын 2015 оны 11 сарын 27-ноос 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн нутаг тариан талбайн пойл орчмоос хохирогч С.Азбилэгийн 4 тооны адууг хулгайлсан гэмт хэргийг

Шүүгдэгч Н.Очирпүрэвийн 2012 оны 09 сарын 20-ны өдрөөс 21-нд шилжих шөнө Архангай Булган сумын Зуун мод багийн нутаг Өвөр  тээл гэх газраас Ч.Доржбат, Ч.Цэрэнжамц, Ц.Төмөрхуяг, Ү.Таравчамба, Ч.Пүрэвням нарын нийт 41 тооны адууг хулгайлсан гэмт хэргүүдийг тус тус хэрэгсэхгүй болгож;

2. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 246 дугаар зүйлийн 246.2-д зааснаар шүүгдэгч Өндөр овогт Молотовын Баасанхүүд холбогдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-д заасан хэргийн зүйлчлэлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 246 дугаар зүйлийн 246.1 дэх хэсэг болгон, Боржигон овгийн Наранцэцэгийн Очирпүрэвт холбогдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т заасан хэргийн зүйлчлэлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3 дахь хэсэг болгон, Боржигон овогт Бат-Эрдэнийн Чойсүрэндоржид холбогдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-д заасан хэргийн зүйлчлэлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 246 дугаар зүйлийн 246.1 дэх хэсэг болгон,  Адуучин овогт Болдын Батжаргалд холбогдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т заасан хэргийн зүйлчлэлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 246 дугаар зүйлийн 246.1 дэх хэсэг болгон зүйлчилж, хөнгөрүүлэн өөрчилж;

3. Шүүгдэгч Боржигон овогт Халзангийн Дарьхумбадыг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсаны улмаас онц их хэмжээний хохирол учруулсан, шүүн таслах ажиллагаанаас давтан үйлдлээр зориуд зайлсхийсэн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч Хоньт овогт Батмөнхийн Банзрагчийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсны улмаас онц их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн, Боржигон овогт Төмөрмунын Бат-Өлзийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсаны улмаас онц их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд , Бавгар цагаан овогт Эрдэнэцогтын Бямбадоржийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсаны улмаас онц их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч Боржигон овогт Наранцэцэгийн Очирпүрэвийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсаны улмаас их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт  хэрэг үйлдсэн,  шүүн таслах ажиллагаанаас зориуд зайлсхийсэн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Хас тайж овогт Наранцэцэгийн Сандагдоржийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсны улмаас их хэмжээний хохирол учруулсан, прокурорын хяналтаас оргосон гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч Боржигон овогт Доржсүрэнгийн Сурмаажавыг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсны улмаас их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овогт Адъяасүрэнгийн Лхагвадэмбэрэлийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсны улмаас их хэмжээний хохирол учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч Өөлд овогт Ариунжаргалын Чинзоригийг бүлэглэж, давтан үйлдлээр, машин механизм хэрэглэж бусдын олон тооны мал хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овгийн Шижирбаатарын Ариунболдыг бүлэглэж, давтан үйлдлээр, машин механизм хэрэглэж бусдын олон тооны мал хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн, Монгол овогт Жамъянсүрэнгийн Дүгэрсүрэнг бүлэглэж, давтан үйлдлээр машин механизм хэрэглэж бусдын олон тооны мал хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Ширдгийн гол овогт Санжаажавын Даваасүрэнг бүлэглэж, давтан үйлдлээр,  машин механизм хэрэглэж бусдын эд хөрөнгө хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Цорос овогт Алтанхуягийн Үүрцайхыг бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж, давтан үйлдлээр,  машин механизм хэрэглэж хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овогт Баярсайханы Анхбаярыг бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж, давтан үйлдлээр,  машин механизм хэрэглэж хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овогт Гонгорсүрэнгийн Алтаншагайг бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж, машин механизм хэрэглэж хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овогт Түнжинсүрэнгийн Лхагвааг бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж, машин механизм хэрэглэж хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Монгол овогт Батмөнхийн Баянмөнхийг бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж, машин механизм хэрэглэж хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Монгол овогт Жавзансүрэнгийн Ганбатыг бусдын эд хөрөнгийг бүлэглэж,  машин механизм хэрэглэж хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн, насанд хүрээгүй хүнийг гэмт хэрэг үйлдэхэд татан оруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овогт Болдын Батжаргалыг бусдыг хулгайн гэмт хэрэг үйлдсэнийг лавтай сайн мэдсэн атлаа зохих байгууллага албан тушаалтанд мэдээлээгүй, Өндөр овогт Молотовын Баасанхүүг бусдыг хулгайн гэмт хэрэг үйлдсэнийг лавтай сайн мэдсэн атлаа зохих байгууллага албан тушаалтанд мэдээлээгүй гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, Боржигон овогт Бат-Эрдэнийн Чойсүрэндоржийг бусдыг хулгайн гэмт хэрэг үйлдсэнийг лавтай сайн мэдсэн атлаа зохих байгууллага албан тушаалтанд мэдээлээгүй  гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд  тус тус тооцож;

4. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн  24 дүгээр зүйлийн 24.1.2-д зааснаар  шүүгдэгч М.Баасанхүү, Б.Чойсүрэндорж, Б.Батжаргал нарт холбогдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн  246 дугаар зүйлийн 246.1-д заасан хэргийг, шүүгдэгч Ж.Ганбатад холбогдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1-д заасан гэмт хэргийг  тус тус хэрэгсэхгүй болгож;

5. Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан Өршөөл үзүүлэх тухай 2015 оны 08 сарын 11-ний өдрийн хуулийн 7 дүгээр зүйлийн 7.1-д зааснаар шүүгдэгч Ш.Ариунболдод холбогдох Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т заасан гэмт  хэргийг, С.Даваасүрэнд холбогдох Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т заасан гэмт  хэргийг, шүүгдэгч Н.Сандагдоржид холбогдох Эрүүгийн хуулийн 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т заасан гэмт хэргийг, шүүгдэгч Н.Очирпүрэвт холбогдох Эрүүгийн хуулийн 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т заасан  гэмт хэргийг тус тус хэрэгсэхгүй болгож;

6. Шүүгдэгч Х.Дарьхумбадыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар 200.000 төгрөг хурааж  10 / арав/ жил 1 /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, Эрүүгийн хуулийн тусгай  261 дүгээр зүйлийн 261.2-т зааснаар 5 /тав/ жил 1 /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч Б.Банзрагчийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар 200.000 төгрөг хурааж 11 /арван нэг/ жилийн хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч Т.Бат-Өлзийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар 200.000 төгрөг хурааж 10 /арав/ жил 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч Э.Бямбадоржийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар 100.000 төгрөг хурааж 10 /арав/ жил 1 /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч Н.Очирпүрэвийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 100.000 төгрөг хурааж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 5 /тав/ жил 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар хорих ялаа р, шүүгдэгч Н.Сандагдоржийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 100.000 төгрөг хурааж 5 /тав/ жил 1 /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, Д.Сурмаажавыг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 100.000 төгрөг хурааж 6 /зургаа/ жилийн хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч А.Лхагвадэмбэрэлийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 100.000 төгрөг хурааж 5 /тав/ жил 9 /ес/, сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч А.Чинзоригийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 2 /хоёр/ жил 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч Ж.Дүгэрсүрэнг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 4 /дөрөв/ сарын хугацаагаар баривчлах ялаар, шүүгдэгч А.Үүрцайхыг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар баривчлах ял, шүүгдэгч Б.Анхбаярыг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 5 /тав/ сарын хугацаагаар баривчлах ялаар, шүүгдэгч Г.Алтаншагайг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар баривчлах ял, шүүгдэгч Т.Лхагвааг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар баривчлах ял, шүүгдэгч Б.Баянмөнхийг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч Ж.Ганбатыг Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэж;

7. Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан Өршөөл үзүүлэх тухай 2015 оны 08 сарын 11-ний өдрийн хуулийн 5 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч Н.Очирпүрэвт Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар оногдуулсан 100.000 төгрөг хурааж 5 жил 6 сарын хорих ялаас 2 жилийн хугацаагаар хорих ялыг өршөөн хасч биечлэн эдлэх ялыг 100.00 төгрөг хурааж 3 /гурав/ жил 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч Н.Сандагдоржид Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар оногдуулсан 100.000 төгрөг хурааж 5 жил 1 сарын хугацаагаар хорих ялаас 2 жилийн хугацаагаар хорих ялыг өршөөн хасч биечлэн эдлэх ялыг 100.00 төгрөг хурааж 3 /гурав/ жил 1 /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч А.Лхагвадэмбэрэлд Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар оногдуулсан 100.000 төгрөг хурааж 5 жил 9 сарын хугацаагаар хорих ялаас 2 жилийн хугацаагаар хорих ялыг өршөөн хасч биечлэн эдлэх ялыг 100.000 төгрөг хурааж 3 /гурав/ жил 9 /ес/ сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус тогтоож;

8. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 57 дугаар зүйлийн 57.1-д заасныг журамлан шүүгдэгч Х.Дарьхумбадад Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар 200.000 төгрөг хурааж  10 жил 1 сарын хугацаагаар оногдуулсан хорих ял дээр, Эрүүгийн хуулийн тусгай  261 дүгээр зүйлийн 261.2-т зааснаар оногдуулсан 5 жил 1 сарын хугацаагаар хорих ялын заримыг буюу 6 сарын хугацаагаар хорих ялыг нэмж нэгтгэн Х.Дарьхумбадын биечлэн эдлэх ялыг 200.000 төгрөг хурааж 10 /арав/ жил 7 /долоо/ сарын хугацаагаар хорих ялаар, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 57 дугаар зүйлийн 57.3-т заасныг журамлан шүүгдэгч А.Чинзоригт Эрүүгийн хуулийн тусгай 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар оногдуулсан эд хөрөнгө хураахгүйгээр 2 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ялын заримыг буюу 1 жилийн хорих ялыг Архангай аймаг дахь Сум дундын шүүхийн 2013 оны 12 сарын 06-ны өдрийн 152 дугаартай шийтгэх тогтоолоор оногдуулсан 13 жил 6 сарын хорих ялаас эдлээгүй үлдсэн 5 жил 5 сар 23 хоногийн хорих ял дээр нэмж биечлэн эдлэх ялыг 6/зургаа/ жил 5 /тав/ сар 23 /хорин гурав/ хоногийн хорих ялаар тус тус тогтоож;

 9. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.6-д зааснаар шүүгдэгч Х.Дарьхумбадад оногдуулсан 10 жил 7 сарын хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч Б.Банзрагчид оногдуулсан 11 жилийн хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч Т.Бат-Өлзийд оногдуулсан 10 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч Д.Сурмаажавт оногдуулсан 6 жилийн хорих ял, шүүгдэгч А.Чинзоригт оногдуулсан 6 жил 5 сар 23 хоногийн хорих ялыг тус тус чанга дэглэмтэй эрэгтэйчүүдийн хорих ангид, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.10-д заасныг журамлан 52.5-д зааснаар шүүгдэгч Э.Бямбадоржид оногдуулсан 10 жил 1 сарын хугацаагаар хорих ял, Н.Очирпүрэвт оногдуулсан 3 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч Н.Сандагдоржид оногдуулсан 3 жил 1 сарын хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч А.Лхагвадэмбэрэлд оногдуулсан 3 жил 9 сарын хугацаагаар хорих ялыг тус тус жирийн дэглэмтэй эрэгтэйчүүдийн хорих ангид, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.5-д зааснаар шүүгдэгч Б.Баянмөнхөд оногдуулсан 2 жилийн хугацаагаар  хорих ял, шүүгдэгч Ж.Ганбатад оногдуулсан 2 жилийн хугацаагаар хорих ялыг тус тус жирийн дэглэмтэй хорих ангид эдлүүлж;

10. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1-д зааснаар шүүгдэгч Ж.Дүгэрсүрэнд оногдуулсан 4 /дөрөв/ сарын хугацаагаар баривчлах ял, А.Үүрцайхад оногдуулсан 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар баривчлах ял, Б.Анхбаярт оногдуулсан 5 /тав/ сарын хугацаараар баривчлах ял, Г.Алтаншагайд оногдуулсан 6 /зургаа/  сарын хугацаагаар баривчлах ял, Т.Лхагваад оногдуулсан 6 /зургаа/  сарын хугацаагаар баривчлах ялыг тус тус нийгмээс тусгаарлан тодорхой дэглэм бүхий байранд ганцаарчлан байлгаж эдлүүлж;

11. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1-д зааснаар Шүүгдэгч Х.Дарьхумбадаас 600.000 /зургаан зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэмандал сумын Тээл баг Баянголын Хөндий өвөлжөө гэх газарт оршин суух хохирогч Ч.Чулуунбаатарт /РД:АР77080211/, 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын Онгоцон-Ухаа баг Азаргын ар гэх газар оршин суух Ж.Норовсамбууд /РД:ЙР68111310/, 150.000/нэг зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 1 дүгээр баг Цагаан давааны 30-49 тоотод оршин суух хохирогч И.Батгэрэл /РД:АА71030216/, 112.500 /нэг зуун арван хоёр мянга таван зуу/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Цогт-Уулын 1Б-09 тоотод оршин суух хохирогч И.Мягмарсүрэнд /РД:АА76073012/, шүүгдэгч Д.Сурмаажаваас 600.000 /зургаан зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэмандал сумын Тээл баг Баянголын Хөндий өвөлжөө гэх газарт оршин суух хохирогч Ч.Чулуунбаатарт /РД:АР77080211/, 784000 /долоон зуун наян дөрвөн мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Булган сумын Баянбулаг баг Мааньт гэх газар оршин суух хохирогч Л.Жамбалгаравт /РД:АИ53101511/, 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Хайрхан баг Салхит гэх газар оршин суух хохирогч Ц.Ганхуягт /РД:АК74110411/, 700.000/долоон зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сум Борт баг Анаг гэх газар оршин суух хохирогч Д.Отгонбаатарт /РД:АГ69032311/, 1.300.000 /нэг сая гурван зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Улаанбаатар хот Баянгол дүүрэг 1 дүгээр хороо, 2 дугаар хороолол Замчдын 47-1-1 тоотод оршин суух хохирогч Ө.Сүхбаатарт /РД:ХН61031111/, 1.690.000 /нэг сая зургаан зуун ерэн мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Дэл баг хойд булаг гэх газарт оршин суух хохирогч С.Азбилэгт /РД:АА74093039/, 426.000 /дөрвөн зуун хорин зургаан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Баахан булаг гэх газар оршин суух хохирогч Л.Бэгзүрэнд /РД:АА67100815/, 150.000 /нэг зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 1 дүгээр баг Цагаан давааны 30-49 тоотод оршин суух хохирогч И.Батгэрэлд /РД:АА71030216/, 112.500 /нэг зуун арван хоёр мянга таван зуун/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Цогт-Уулын 1Б-09 тоотод оршин суух хохирогч И.Мягмарсүрэнд /РД:АА76073012/,  1.248.000 /нэг сая хоёр зуун дөчин найман мянган/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг 35 дугаар байрны 36 тоотод оршин суух Ё.Отгонбаярт /РД:АА80061033/, шүүгдэгч Т.Бат-Өлзийгөөс 533.000 /таван зуун гучин гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Асгат багт оршин суух хохирогч Д.Доржбалд /РД:АК59061914/, 3.233.000 /гурван сая хоёр зуун гучин гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багт оршин суух хохирогч Б.Тэгшбаатарт /РД:АБ83041512/, 700.000 /долоон зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сум Борт баг Анаг гэх газар оршин суух хохирогч Д.Отгонбаатарт /РД:АГ69032311/, 350.000/гурван зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Цэцэрлэг баг Хана гэх газар оршин суух хохирогч Г.Жүгдэржавт /РД:АО82090519/, 150.000/нэг зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр баг Дэнжийн 13-05 тоотод оршин суух хохирогч Т.Барбаатарт /РД:АК58102714/, 2.000.000 /хоёр сая/ төгрөг гаргуулан Баянхонгор аймгийн Эрдэнэцогт сумын Ямаат багт оршин суух иргэний нэхэмжлэгч В.Доржготовт, шүүгдэгч Э.Бямбадоржоос  533.000 /таван зуун гучин гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Асгат багт оршин суух хохирогч Д.Доржбалд /РД:АК59061914/, 3.233.000 /гурван сая хоёр зуун гучин гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багт оршин суух хохирогч Б.Тэгшбаатарт /РД:АБ83041512/, 784.000/долоон зуун наян дөрвөн мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Булган сумын Баянбулаг баг Мааньт гэх газар оршин суух хохирогч Л.Жамбалгаравт /РД:АИ53101511/, 250.000 /хоёр зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр баг үйлдвэрийн 2-4 тоотод оршин суух Б.Бибишид /РД:АК62051702/, 1.500.000/нэг сая таван зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг Хуучин хүнсний үйлдвэрийн ард оршин суух хохирогч И.Мягмаржаргалд /РД:АР76020204/, 1.913.000 /нэг сая есөн зуун арван гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Булган аймгийн Сайхан сумын 3 дугаар баг Өндөртолгой гэх газар оршин суух хохирогч Я.Санжаажавт /РД:ГЗ51060317/, 350. 000 /гурван зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Цэцэрлэг баг Хана гэх газар оршин суух хохирогч Г.Жүгдэржавт /РД:АО82090519/, 150.000 /нэг зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр баг Дэнжийн 13-05 тоотод оршин суух хохирогч Т.Барбаатарт /РД:АК58102714/, 1.300.000 /нэг сая гурван зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Улаанбаатар хот Баянгол дүүрэг 1 дүгээр хороо, 2 дугаар хороолол Замчдын 47-1-1 тоотод оршин суух хохирогч Ө.Сүхбаатарт /РД:ХН61031111/, 2.800.000 /хоёр сая найман зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг 1 дүгээр 36-04 тоотод оршин суух хохирогч Б.Түмэнжаргалд /РД:ЙЮ75080218/, 600.000 /зургаан зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багийн Уу булан гэх газар оршин суух иргэний нэхэмжлэгч В.Мөнх-Эрдэнэд /РД:АК82072117/, шүүгдэгч А.Үүрцайхаас 106.000 /нэг зуун зургаан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Баахан булаг гэх газар оршин суух хохирогч Л.Бэгзүрэнд /РД:АА67100815/, 1.248.000 /нэг сая хоёр зуун дөчин найман мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг 35 дугаар байрны 36 тоотод оршин суух Ё.Отгонбаярт /РД:АА80061033/, 52.500 /тавин хоёр мянга таван зуун/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Цогт-Уулын 1Б-09 тоотод оршин суух И.Мягмарсүрэнд /РД:АА76073012/, шүүгдэгч Б.Анхбаяраас 845.000 /найман зуун дөчин таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Дэл баг хойд булаг гэх газарт оршин суух хохирогч С.Азбилэгт /РД:АА74093039/, 106.000 /нэг зуун зургаан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Баахан булаг гэх газар оршин суух хохирогч Л.Бэгзүрэнд /РД:АА67100815/, шүүгдэгч Ж.Дүгэрсүрэнгээс 533.000 /таван зуун гучин гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Асгат багт оршин суух хохирогч Д.Доржбалд /РД:АК59061914/, 3.233.000 /гурван сая хоёр зуун гучин гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр багт оршин суух хохирогч Б.Тэгшбаатарт /РД:АБ83041512/, шүүгдэгч С.Даваасүрэнгээс 700.000 /долоон зуу мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сум Борт баг Анаг гэх газар оршин суух хохирогч Д.Отгонбаатарт /РД:АГ69032311/, 350.000 /гурван зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Цэцэрлэг баг Хана гэх газар оршин суух хохирогч Г.Жүгдэржавт /РД:АО82090519/, 150.000 /нэг зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Хайрхан сумын Өгөөмөр баг Дэнжийн 13-05 тоотод оршин суух хохирогч Т.Барбаатарт /РД:АК58102714/, шүүгдэгч Г.Алтаншагайгаас 2.800.000 /хоёр сая найман зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг 1 дүгээр 36-04 тоотод оршин суух хохирогч Б.Түмэнжаргалд /РД:ЙЮ75080218/, шүүгдэгч Т.Лхагваагаас 2.800.000 /хоёр сая найман зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг 1 дүгээр 36-04 тоотод оршин суух хохирогч Б.Түмэнжаргалд /РД:ЙЮ75080218/, шүүгдэгч Б.Банзрагчаас 400.000 /дөрвөн зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Булган аймгийн Сайхан сумын 1 дүгээр багт оршин суух хохирогч Н.Пүрвээд /РД:ГЗ52070115/, 427.000 /дөрвөн зуун хорин долоо мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой баг Нарийн хужирт гэх газар оршин суух  хохирогч Т.Тайванжаргалд /РД:АГ76031913/, 570.000 /таван зуун далан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг Наранбулагийн 06-05 тоотод оршин суух хохирогч Б.Амаржаргалд /РД:АЭ73012025/, 1.300.000 /нэг сая гурван зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Талыг толгой гэх газар оршин суух хохирогч Б.Гандолгорт /РД:81061113/, 875.000 /найман зуун далан  таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат багт оршин суух хохирогч Ж.Арвинзаяад /РД:АГ76100510/, 1.693.000 /нэг сая зургаан зуун ерэн гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат баг Бээх гэх газар оршин суух хохирогч С.Баянтамирт /РД:АГ81010217/, 1.050.000 /нэг сая тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой багт оршин суух хохирогч Б.Дагвад /РД:АГ74112214/, 2.815.350 /хоёр сая найман зуун арван таван мянга гурван зуун тавин/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой баг Хөшөөт гэх газар оршин суух хохирогч Ц.Төмөрбаатарт /РД:АГ64100711/, 533.400 /таван зуун гучин гурван мянга дөрвөн зуун/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арслан Цохионы 10-17 тоотод оршин суух Ц.Сүхбаатарт /РД:АГ67091811/,  450.000 /дөрвөн зуун тавин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Агьтын амны Дөш гэх газар оршин суух хохирогч З.Самбуунямд /РД:АЭ77053115/, 3.045.000 /гурван сая дөчин таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат багт оршин суух хохирогч П.Бүүвэйбаатарт /РД:АА75111616/, 425.000 /дөрвөн зуун хорин таван мянга / төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Агьтын мухар гэх газар оршин суух хохирогч Т.Батболдод /РД:АЭ72110179/, 280.000 /хоёр зуун наян мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул баг Агьт гэх газар оршин суух хохирогч Д.Янжинлхамсүрэнд /РД:АЮ78112103/, 770.000 /долоон зуун далан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир суманд оршин суух О.Ариунтунгалагт /РД:АГ70110800/, 175.000 /нэг зуун далан таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын Бэлхи багт оршин суух хохирогч Б.Лхаасүрэнд /РД:ФВ42042275/, 2.020.000 /хоёр сая хорин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Цац багийн Онцгой гэх газар оршин суух хохирогч Б.Болдбаатарт /РД:АА77112639/, 75.000 /далан таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын Бэлхи багт оршин суух хохирогч Г.Ариунболдод /РД:АЗ62021612/, шүүгдэгч А.Лхагвадэмбэрэлээс 875000 /найман зуун далан таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат багт оршин суух хохирогч Ж.Арвинзаяад /РД:АГ76100510/, 2.815.350 /хоёр сая найман зуун арван таван мянга гурван зуун тавин/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой баг Хөшөөт гэх газар оршин суух хохирогч Ц.Төмөрбаатарт /РД:АГ64100711/, 533.400 /таван зуун гучин гурван мянга дөрвөн зуун/төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арслан Цохионы 10-17 тоотод оршин суух Ц.Сүхбаатарт /РД:АГ67091811/, 400.000 /дөрвөн зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн Худгийн толгой гэх газар оршин суух хохирогч С.Санж-Очирт /РД:АА57070533/, 37.000 /гучин долоо мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Дэл багт оршин суух хохирогч Ц.Хишигбатад /РД:АА67070937/, 232.500 / хоёр зуун гучин хоёр мянга таван зуун/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Хөх нуур багт оршин суух хохирогч С.Энхцэцэгт /РД:АГ72052509/, 213.000 /хоёр зуун арван гурван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Хөх нуур баг Жаргалант гэх газар оршин суух хохирогч Б.Амгаланбаярт /РД:АГ81022512/, 278.400 /хоёр зуун далан найман мянга дөрвөн зуун/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Чулуут сумын Халуун-Ус баг Цагаан Чулуу гэх газар оршин суух хохирогч Т.Жүгдэрдэмидэд /РД:АП83102778/, 55.000/тавин таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир сумын Хөх нуур баг Хатуу гэх газар оршин суух хохирогч П.Цэцэгболдод /РД:АГ62122101/, 837.500/ найман зуун гучин долоо мянга таван зуу/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Өндөл-Улаан сумын Хануй багийн Жаргалант гэх газар оршин суух хохирогч Д.Батбаярт /РД:АГ77071217/, 210.000 /хоёр зуун арван мянга/ төгрөг гаргуулан С.Барбаатарт, шүүгдэгч А.Чинзоригоос 400.000 /дөрвөн зуун мянга/ төгрөг гаргуулан Булган аймгийн Сайхан сумын 1 дүгээр багт оршин суух хохирогч Н.Пүрвээд /РД:ГЗ52070115/, 770000 /долоон зуун далан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Ихтамир суманд оршин суух О.Ариунтунгалагт /РД:АГ70110800/, 330.000 /гурван зуун гучин мянга/төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6 дугаар баг Хоршооллын төвд орон сууцны 2 дугаар байранд оршин суух хохирогч Ц.Батбаярт /РД:РП63022011/, 75.000 /далан таван мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын Бэлхи багт оршин суух хохирогч Г.Ариунболдод /РД:АЗ62021612/, 2.020.000 /хоёр сая хорин мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Цац багийн Онцгой гэх газар оршин суух хохирогч Б.Болдбаатарт /РД:АА77112639/, 170.000 /нэг зуун далан мянга/ төгрөг гаргуулан Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын Бэлхи багт оршин суух хохирогч Б.Лхаасүрэнд /РД:ФВ42042275/ тус тус олгож;

12. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 49 дүгээр зүйлийн 49.2-т зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц шүүгдэгч Х.Дарьхумбадаас гэмт хэрэг үйлдэхдээ хэрэглэсэн элентра 18-39 УНЦ маркийн авто  машины үнэ болох 100.000 төгрөг, аксент 60-02 машины үнэ болох 416.000 төгрөг, морины үнэ болох 400.000 төгрөг, Кенво маркийн мотоциклийн үнэ болох 167.000 нийт 1.083.000 төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч Н.Сандагдоржоос гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан морины үнэ болох 900.000 төгрөг, шүүгдэгч Н.Очирпүрэвээс гэмт хэрэг үйлдэхэд хэрэглэсэн морины үнэ 400.000 төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч Д.Сурмаажаваас гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан элентра 18-39 УНЦ маркийн автомашины үнэ болох үнэ болох 100.000 төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч Б.Банзрагчаас гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан 47-86 АРА элентра маркийн машины үнэ болох 233.300 төгрөг, аксент 47-08 АРА маркийн автомашины үнэ болох 875.000 төгрөг, Мустанг-5 маркийн мотоциклийн үнэ болох 133300 төгрөг, 650.000 төгрөг, аксент 60-02 машины үнэ болох 416.000 төгрөг, Кенво маркийн мотоциклийн үнэ болох 167.000 төгрөг, морины үнэ болох 900.000 төгрөг, нийт 3.141.300 /гурван  сая нэг зуун дөчин нэгэн мянга гурван зуун/ төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч А.Лхагвадэмбэрэлээс гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан аксент 47-08 АРА маркийн автомашины үнэ болох 875.000 төгрөг, морины үнэ болох 900.000 төгрөг нийт 1.775.000 /нэг сая долоон зуун далан таван мянга/ гаргуулан, шүүгдэгч А.Чинзоригоос гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан аксент 60-02 машины үнэ болох 416.000 төгрөг, Кенво маркийн мотоциклийн үнэ болох 167.000 төгрөг нийт 583.000 /таван зуун наян гурван мянга/ төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч Ш.Ариунболдоос гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан аксент 60-02 машины үнэ болох 416.000 төгрөг, Кенво маркийн мотоциклийн үнэ болох 167.000 төгрөг нийт 583.000 /таван зуун наян гурван мянга/ төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч Г.Алтаншагайгаас гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан машины үнэ болох 833400 /найман зуун гучин гурван мянга дөрвөн зуун/ төгрөг гаргуулан шүүгдэгч Т.Лхагвагаагаас гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан машины үнэ болох 833400 /найман зуун гучин гурван мянга дөрвөн зуун/  төгрөг гаргуулан,  шүүгдэгч  Э.Бямбадоржоос гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан машины үнэ болох 833400 /найман зуун гучин гурван мянга дөрвөн зуун/   төгрөг гаргуулан, шүүгдэгч С.Даваасүрэнгээс гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан 4.000.000 төгрөгийн үнэлгээ бүхий 97-75 АРА улсын дугаартай Портер машиныг, шүүгдэгч Т.Бат-Өлзийгөөс гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан 600.000 төгрөгийн үнэлгээ бүхий пекон маркийн мотоцикль, Д.Сурмаажаваас гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан 300.000 төгрөгийн үнэлгээ бүхий мустанг-5 маркийн мотоциклийг, шүүгдэгч Ж.Ганбатаас гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан 100.000 төгрөгийн үнэлгээ бүхий  мустанг-5 маркийн мотоциклийг, шүүгдэгч Э.Бямбадоржоос гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан 500.000 төгрөгийн үнэлгээ бүхий Иж паланет-5 маркийн мотоциклийг тус тус хурааж улсын орлого болгож;

13. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 134 дүгээр зүйлийн 134.10-д зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц мөрдөн байцаагчийн 2012 оны 04 сарын 10-ны өдрийн, 2013 оны 05 сарын 21-ний өдрийн, 2013 оны 03 сарын 22-ны, 2013 оны 10 сарын 10-ны өдрийн, 2014 оны 01 сарын 16-ны өдрийн, 2014 оны 01 сарын 15-ны өдрийн,  2016 оны 04 сарын 01-ний өдрийн, 2016 оны 01 сарын 14-ний өдрийн тогтоолуудыг хүчингүй болгож 47-86 АРА улсын дугаартай хөх саарал өнгийн “Элентра” маркийн автомашиныг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Сонин-12 дугаар байрны 11 тоотод оршин суух Содномдагвын Лхагвадоржид /РД:АЙ82110314/, цагаан өнгийн 47-08 АРА улсын дугаартай “Аксент” маркийн суудлын автомашиныг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 1 дүгээр баг Цагаан давааны 29-32 тоотод оршин суух Намнансүрэнгийн Гантөгсөд /РД:АЮ87070217/, Хятад улсад үйлдвэрлэсэн 1.300.000 төгрөгөөр үнэлэгдсэн Мустанг-5 маркийн мотоциклийг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 5 дугаар баг Наранбулагийн 39-01 тоотод оршин суух иргэн Б.Баасандоржид /РД:АИ86020716/, “Кенво” маркийн улаан өнгийн 2013 онд үйлдвэрлэсэн улсын дугааргүй мотоциклийг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг Хангай хороололын 01-12 тоотод оршин суух А.Орхонтамирт /РД:АЭ85120576/, 1.800.000 төгрөгийн үнэлгээ бүхий 2 тооны морийг Архангай аймгийн Ихтамир сумын Эрдэнэтолгой багийн Хужирт гэх газар оршин суух иргэний нэхэмжлэгч Д.Алтангэрэлд /РД:АГ62031216/, 60-02 УБО улсын дугаартай улаан хүрэн өнгийн Аксент маркийн суудлын  автомашиныг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арсланцохионы 08-18 тоотод оршин суух шүүгдэгч Ш.Ариунболдод /РД:АЮ90120271/, 31-09 УБУ улсын дугаартай Х-Аксент маркийн суудлын автомашиныг Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Сонины 12 дугаар байр 14-12 тоотод оршин суух шүүгдэгч М.Баасанхүүд /РД:АМ87112718/, 62-48 АРХ улсын дугаартай Х-Портер маркийн автомашиныг Архангай аймгийн Батцэнгэл сум 3 дугаар багт оршин суух шүүгдэгч Г.Алтаншагайд /РД:АА82090813/ тус тус эгүүлэн олгож;

14. Шийтгэх тогтоолын биелэлтийг хангуулахаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц №000186441 дугаарын гэрчилгээтэй Улсын бүртгэлийн дугаар Г-0118003077, Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сум 5 дугаар баг Наранбулаг 54 гудамжны14 тоот хаягт байршилтай №651307223 нэгж талбарын дугаартай гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай 400 метр кв-т газар Б.Банзрагч /АИ:90090212/-ийн нэг хүний өмчтэй газрыг, Ихтамир сум Хужирт хороолол 7- 7 тоотод байрлах А.Лхагвадэмбэрэлийн өмчлөлийн 28 метр кв-т талбайтай газар, хувийн байшинг хашааны хамт, шүүгдэгч  Э.Бямбадоржийн хувьд ногдох хөрөнгөөс битүүмжилсэн 4 тооны адуу, 3 тооны үхэр, 1 тооны ямаа, 1 тооны хонийг Архангай аймаг дахь Шийдвэр гүйцэтгэх албанд хүргүүлж;

15. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1-д зааснаар шүүгдэгч А.Чинзоригийн цагдан хоригдсон 30 хоногийг, шүүгдэгч Б.Банзрагчийн цагдан хоригдсон 754 хоногийг, шүүгдэгч А.Лхагвадэмбэрэлийн цагдан хоригдсон 354 хоногийг, шүүгдэгч Х.Дарьхумбадын цагдан хоригдсон 1137 хоногийг, шүүгдэгч Н.Сандагдоржийн цагдан хоригдсон 503 хоногийг, шүүгдэгч Н.Очирпүрэвийн цагдан хоригдсон 905 хоногийг, шүүгдэгч Т.Бат-Өлзийгийн цагдан хоригдсон 604 хоногийг, шүүгдэгч Э.Бямбадоржийн цагдан хоригдсон 583 хоногийг, шүүгдэгч Д.Сурмаажавын цагдан хоригдсон 524 хоногийг, шүүгдэгч Б.Анхбаярын цагдан хоригдсон 90 хоногийг, шүүгдэгч А.Үүрцайхын  цагдан хоригдсон 91 хоногийг, шүүгдэгч Ж.Дүгэрсүрэнгийн цагдан хоригдсон 84 хоногийг, шүүгдэгч Г.Алтаншагайн цагдан хоригдсон 76 хоногийг, шүүгдэгч Т.Лхагваагийн цагдан хоригдсон 76 хоногийг тэдгээрийн ял эдэлсэн хугацаанд тус тус оруулан тооцож;

16. Энэ хэрэгт шүүгдэгч Ш.Ариунболд нь 32 хоног,  шүүгдэгч Б.Чойсүрэндорж 29 хоног, шүүгдэгч С.Даваасүрэн 29 хоног, шүүгдэгч Б.Батжаргалын 64 хоног, шүүгдэгч М.Баасанхүү 29 хоног, Ж.Ганбатын 17 хоног, шүүгдэгч Б.Баянмөнх 30 хоног тус тус цагдан хоригдсон болохыг, шүүгдэгч Н.Сандагдорж, Н.Очирпүрэв, М.Баасанхүү, Б.Чойсүрэндорж, Б.Батжаргал, Ж.Ганбат, Б.Баянмөнх нар нь бусдад төлөх төлбөргүй,  хохирогч нар нь өөрт учирсан бусад хохирлоо нотлох баримтаа бүрдүүлэн иргэний журмаар жич нэхэмжлэх эрхтэйг тус тус дурдаж;

17. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1, 61.4-т зааснаар шүүгдэгч  Ж.Ганбатад оногдуулсан 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих ялыг тэнсэж, 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар, шүүгдэгч Б.Баянмөнхөд оногдуулсан 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих ялыг тэнсэж, 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар тус тус хянан харгалзаж, тэдгээрийн засрал хүмүүжилд хяналт тавихыг Архангай аймгийн Цагдаагийн газарт даалгаж;

18. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 88 дугаар зүйлийн 88.1.1-д зааснаар энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн эмээл 3 ширхэг, хутга 9 ширхэг, автомашины хагархай гупер 1 ширхэг, хар өнгийн дээл 1 ширхэг, шар өнгийн бүс 1 ширхэг, суран ногт 1 ширхэг, хазаар 1 ширхэг, сүх 2 ширхэг, төмөр лоом 1 ширхэг, жи мобайлын карт 1 ширхэг  зэргийг тус тус шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгаж;

19. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Б.Банзрагч, Х.Дарьхумбад, Т.Бат-Өлзий, Э.Бямбадорж, Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Г.Алтаншагай, Т.Лхагваа, Д.Сурмаажав, А.Лхагвадэмбэрэл, А.Чинзориг, Ж.Дүгэрсүрэн, А.Үүрцайх, Б.Анхбаяр нарт урьд авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр, шүүгдэгч Б.Батжаргал, М.Баасанхүү, Ш.Ариунболд, Б.Чойсүрэндорж, С.Даваасүрэн, Ж.Ганбат, Б.Баянмөнх нарт урьд авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж бусдын батлан даалтанд өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээ тус тус авч;

20. Шийтгэх тогтоолд шүүгдэгч, хохирогч нар, тэдгээрийн өмгөөлөгч нар гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Архангай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдаж шийдвэрлэжээ.

 

Ялтан Т.Бат-Өлзийгийн гаргасан давж заалдах гомдолд: Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн Хуурайн давааны ар талаас 2014 оны 05 дугаар сарын 27-28-ны өдөрт шилжих шөнө Асарбат гэх хүний 47 тооны адуу алдагдсан байдаг. Т.Бат-Өлзий намайг 2014 оны 05 дугаар сарын 27-28-нд шилжих шөнө хулгай хийсэн гэж үзэн яллаж байна. Уг адууг алга болох өдөр би Архангай аймгийн прокурор Бямбажаргалаас чөлөө аван Архангай аймгийн Цэнхэр сум Цэнхэр баг Цэнхэрийн гол гэх газар 2014 оны 05 дугаар сарын 27-28-нд шилжих шөнө Батнасан гэдэг айлд очиж хонож байсан. Энэ айлд 2 хоносон. Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Цэнхэр багийн талын доод үзүүрт Дашпэлжээ гэдэг айлд 2014 оны 05 дугаар сарын 29-нд хоносон. 2014 оны 05 дугаар сарын 30-нд Архангай аймгийн Цэнхэр сумын Бүрд багт Магсаржалам гэдэг айлд очиж хоноод энэ айлаас Архангай аймаг руу хөдлөн шөнө 12 цаг өнгөрч байхад мотоцикль Цэнхэр сумын гүүрэн дээр эвдрээд янзлаад хөдлөх гэж байтал бөөн адуу гэрэлд цан хөлс болон нилээн ширүүн орж ирээд ертөнцийн баруун зүг рүү голоо өгсөөд явсан. Гэтэл 2-3 морьтой хүн ертөнцийн зүүн зүг рүү зугтан араас нь би хөөгөөд олоогүй. Эргээд гүүрэн дээр иртэл адуун чимээ баруун зүгт гарсан. Араас нь очтол хүн байхгүй нилээд хөлстэй манай нутгийн адуу биш байсан. Би хүн ирж магадгүй гээд нилээн үүр цайтал хүлээсэн боловч хүн ирээгүй. Тоолоход 47 тооны адуу байсан. Тэгээд 2014 оны 06 дугаар сарын 01-ний өглөө хаяаад Архангай аймаг руу гэртээ ирсэн. 2014 оны 06 дугаар сарын 02-ны өдөр мотоцикль янзалж байсан газраа хөөргөө гаргаж тавиад аваагүй мартсанаа очтол хөөрөг байсан. Тэгээд нөгөө адуу байгаа болов уу гэж бодон адуу байсан газар луу очтол адуу байсан. Тэгээд хүн тууж яваад хаяса болохоор хулгайн адуу байх гэж бодоод 2 хүүхэд хөлслөөд Баянхонгор аймаг Эрдэнэцогт сумын Ар Жаргалант багийн даргын тодорхойлолт хийлгээд хүний олон тооны мал тууж яваа миний буруу гэж айгаад Готов гэдэг айлд хүлээлгэж үлдээгээд Готовоос 2.000.000 төгрөг зээлж аваад Архангайд 06 дугаар сарын 09-нд ирсэн. Тэгээд Архангай аймгийн Тамир телевизороор зарлаж байгаа гэж мэдээд угаасаа болохгүй юм хийчихлээ гэж бодоод Архангай аймгийн Эрүүгийн тасгийн ахлах хошууч Чимэддоржид хэлэх гэж явж байгаа таараад хоёулаа Зуун хүний хоолны газар хоол идээд сууж байтал ахмад Батбаатар, ахлах дэслэгч Данзансамбуу нар ороод ирсэн. Тэгээд хэлэх гэснээ айгаад гараад явсан. Тэгээд хэд хоногийн дараа 2014 оны 06 дугаар сарын 12-нд би баригдан бүх болсон явдалаа үнэн зөв хэлсэн. Гэтэл намайг өөрөө очоод Хуурайн давааны ар талаас туугаад ирсэн гэж яллаад байна. Энийг би хүлээн зөвшөөрөхгүй байна.  Ахин шалгуулмаар байна.  Энэ адууг алга болох шөнө би айлд 170 км газар хол унтаж байсан.  Гэтэл очоод хулгайлсан гэж яллаад байна. Хохирогч Асарбатын өмгөөлөгч Г.Энхбаяр шүүх хурал дээр  Гөлөгбаатар гэдэг хүн хүнд гаргаж өгсөн гэж ярьж шүүх бүрэлдэхүүнд хэлсэн.  Үнэхээр Гөлөгбаатар гэдэг хүн хулгай хийж хүнд өгсөн бол тэр хүнээ хэлэх байх. Гөлөгбаатар гэдэг хүнийг шалгуулмаар байна гэжээ.

 

Ялтан Б.Банзрагчийн гаргасан давж заалдах гомдолд: Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн Бүүвэйбаатар гэдэг хүний 11 тооны адууг би хулгай хийгээгүй.  2012 оны 12 сарын сүүлээр Алтангэрэл, Даваахүү хоёр манайд ирээд хэдэн адуу алах гэсэн юмаа хө алаад өгөөч гэхээр нь тэгье хө гэж хэлээд эхнэр ажлаас ирэхээр нь ярья гэсэн. Тэгээд тэр хоёр удалгүй залгаад адуугаа танай янгирт хясаанд хашаад байж байя гэхээр нь тэг гэж хэлсэн. Чи хүрээд ир гэхээр нь яваад хясаа ортол Алтангэрэл, Даваахүү хоёр 11 тооны адуу туугаад ирсэн. Тэгээд хашаанд хашаад Алтангэрэл морь барьж аваад унаад Даваахүү тэр хоёр туугаад явсан. Би алуулах байх гэж бодоод байж байтал алуулаагүй. Тэгээд тэрнээс хойш зун Даваахүү бид хоёр ангийн хэдэн хүүхдийн хамт Алтангэрэлийнд очтол Алтангэрэл Даваахүүд нөгөө 8 адуу нь гүйгээд ирсэн шүү гэж байсан. Юун адуу гэж асуутал өвөл тууж явсан адуу гэсэн. Тэгээд дараа нь хулгайн хэрэгт холбогдон баригдаад  Алтангэрэл чи надтай 11 тооны адуу цуг тууж  явсан гээд хэлээрэй хө хохирол гомдолгүй адуу, Даваахүүг хэлэлгүй нуучихлаа нэг ангийн хүүхдүүд бүгдээрээ хулгайн хэрэгт холбогдоод яах юм, нэр хүндээ бод, нэг нь ч гэсэн цэвэр нэртэй байя гээд байхаар нь  би хэлсэн юм. Тэгсэн энэ адуу нь хохиролтой юм. Тэглээ ч хүний хийсэн хэргийг би үүрч явж болохгүй юм байна. Энэ хэргийг ахин шалгаж өгнө үү.

2013 оны 01 дүгээр сарын 06-07-нл шилжих шөнө би Төмөрбаатарын 25 тооны адууг хулгай хийгээгүй. Энэ адууг Анхбаяр, Шинэхүү, Лхагвадэмбэрэл 3 над дээр 21 тооны адуу тууж ирсэн. Юун адуу вэ гэхэд машин авах гэж байгаа гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь ямар олон юм бэ гэхэд Лхагвадэмбэрэл хөгшөөн бусдыг нь зараад борлуулна ааваас минь үлдсэн хөрөнгө гэж байсан. Орой нь хулгайн адуу гэхээр нь би туугаад яв, айлын олон адуу болохгүй гэтэл хаяаад яваад өгсөн. Би 3 хоногийн дараа хясаа руу ахындаа очих гээд явтал нөгөө адуу замд байсан. Тэгээд би хойш нь нам даваа давуулан хөөсөн. Маргааш нь Шаравдоржийнд очтол нөгөө адуу тэнд байсан. Тэгээд 3 морь барьж аваад нөгөө адууг Тамир сумын чиг Хуурайн мод руу гүйлгээд харих байх гэж бодоод хөөж оруулсан. Би энэ адууг бэлчээрээс нь нутгаас нь очиж хулгай хийгээгүй юм. Би энэ хэргийг анх Шинэхүү, Анхбаатар хоёрыг нуун өөрөө тууж ирсэн гэж худал мэдүүлсэн. Миний буруу Шинэхүү, Анхбаатар хоёр хохирол гомдолгүй болгон чи наад хэргээ аргал гээд гуйгаад байсан болохоор би тэгж хэлсэн байсан юм. Одоо үнэн зөвөөр шалгуулж шийдүүлмээр байна.

2013 оны 09 дүгээр сарын 22-23-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумаас би хулгай хийгээгүй. Учир нь Булган аймгийн мөрдөнд хоригдож байхад Архангайн цагдаа нар очин байцаалт авч Түмэнжаргал чи аргамжааны 2 морь хулгай хийсэн гээд хэлчих гэсэн.  Тэгэхгүй бол Архангай руу хэрэгт татагдахгүй юм байна очоод учраа олно гээд Батцэнгэл сумаас авсан шүү гэж хэлнэ гэсэн. Тэгээд би тийм юм байх очоод салчихна гэж бодоод цагдаа нарт эрүүгийн дарга Дагвасүмбэрэлд Батцэнгэлээс 2 аргамжааны морь авсан гээд хэлчихсэн чинь одоо салгаж чадахгүй бүр хам болоод таслагдаад байна. Энэ хэргийг ахин асууж өгнө үү.

Архангай аймгийн зах дээр нэхий шир авдаг Түвшин гэдэг ченж надтай таараад ахад нь 2 адуун мах хэрэг байна гэж яриад байсан. Чи чаддаг бол 2 адуу хулгайлаад ирээч гээд байсан. Тэгээд би Алтангэрэлтэй ярилцаад Архангай аймгийн  Батцэнгэл сумын Баян-Уул багаас 2011 оны 11 сард Батболд Гандолгор нарын аргамжаатай байсан 2 морь унаж Архангайд нядлаад хямдхан өгөөд  дууссан. Энэ хүн хохирлыг нь төлчихнө гээд байхаар нь хэлээгүй байсан юм. Одоо ахин шалгуулж хохирлоо хувааж төлмөөр байна. Миний шалгуулах гэж байгаа 4 хэргийг удаа дараа байцаагч нарт хэлж байсан. Шалгаж өгөөгүй. Энэ хэргийг үнэн зөвөөр нь шалгуулж өгнө үү. Б.Банзрагч миний бие 2012 оны 03 сарын 29-нд хоригдон 2012 оны 04 дүгээр сарын 20-нд даалтанд гарсан. Дахин 2013 оны 02 сарын 06-нд хоригдон 2013 оны 08 сарын 27-нд даалтанд гарсан. Дахин 2013 оны 10 сарын 12-нд хоригдон 2015 оны 10 сарын 30-нд даалтанд гарсан. Дахин 2016 оны 11 сарын 04-нд хоригдон 2017 оны 01 сарын 19-нд шүүх хурлаар орон 11 жил хорих ялаар шийтгүүлсэн. Гэтэл 754 хоног гэж худал гаргасан байна. 1046 хоног хоригдон шүүх хурлаар орсон юм. Энэ хоногийг шалган зөрүү бурууг гаргуулж өгнө үү гэжээ.

 

Ялтан Д.Сурмаажавын гаргасан давж заалдах гомдолд: Миний бие Доржсүрэн овогтой Сурмаажав нь Архангай аймгийн Төвшрүүлэх суманд 1979 онд төрсөн. Одоо Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 4 дүгээр баг Бор толгойн 48-04 тоотод эхнэр, хоёр хүүхдийн хамт амьдардаг. 2017 оны 01 сарын 19-ний өдөр Архангай аймгийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар 6 жилийн хугацаагаар хорих ял сонссон билээ. Энэхүү үйлдэгдсэн хэрэг дотроос 2015 оны 10 дугаар сарын 29-ний үед  үйлдсэн хохирогч Ё.Отгонбаярын мөн 11 сарын 23-24-ний үед үйлдэгдсэн Бэгзсүрэнгийн Азбилэгийн 4 тооны нийт тус тус 3 удаагийн үйлдэлд 9 тооны адууг лавтай сайн мэдэх хүмүүс бол Гөлөгбаатар, Энхтөгс нар юм. Би үйлдсэн хэргийнхээ үнэн байдлыг шүүх хурлын хэлэлцүүлэгт тодорхой мэдүүлсэн. Үүнийг шийдэж өгөөгүй юм.  Хэргийн үнэн мөртэй болсон тухай би 2015 оны 10 сарын сүүлд Энхтөгсийнд өмнө айл байсан учир орсон юм. Намайг ороход Энхтөгс Гөлөгбаатартай утсаар ярьж байсан. Тэр үед Энхтөгс надад идэшээ авах гээд чадахгүй юм чи надад авчираад өгөх үү гэхэд нь би тэгье гэсэн учир Төгсөө Гөлөгбаатар луу залгаад Сурмааг явуулъя гээд надтай яриулсан. Гөлөгбаатар намайг хөдөө гэрийн цаад малын байран дээр ир гэсэн. Би тухайн үед морьтой явж байсан болохоор шууд явж очиход хэсэг адуу байранд хашсан байсан.  Надад 1 хонгор, 1 хар хээр, 1 хүрэн буурал 3 тооны морь барьж өгөөд Хоршооллоос нааш гаргаж өгөхдөө нэгийг нь Төгсөөд өгөөд хоёрыг нь мах ширийг нь би хүн явуулна тэр хүнд өгөөд мөнгийг нь аваад үлдээрэй хоёулаа хуваана гэсэн юм. Тэгээд Төгсөөгийнд ирж 3 тооны адууг би Төгсөө, түүний ахынх нь хамт алж нядалж дууссан.  Гэтэл нэг машинтай хүн ирж 2 адууны мах ширийг Гөлгөө ав гэсэн гээд ирсэн учир би өгсөн. 800 гаран мянган төгрөг өгсөн. Гөлгөө бид хоёр хувааж авсан юм. Тухайн үед мах авсан хүнийг таньдаггүй байсан. Гөлөгөөгөөр дамжуулж Төөдөө гэх ченжийг таньдаг болсон. Мөн Бэгзсүрэнгийн 2 адууг 98323630 дугаарын утсаар надтай ярьж Төгсөөгийнд нядлаад Төөдөө гэх ченжид өгөөд мөнгөө хуваая гэсэн.  Мөн 2015 оны 11 сарын 20-ны үед эхнэр хүүхэд маань хот руу хүний бие муу болоод явсан. Би гэрээ сахиж үлдсэн. Тэр үед Төөдөө гэх залуу манайд машинтайгаа ирсэн. Гөлгөө чамтай ярья утсаа асаа гээд байна гэж хэлсэн. Би утсаа асаахад 98323630 дугаараасаа над руу залгаж чи гялс ир, наад Төөдөө чинь нөгөөдөр хот явна, чи наанаа нядлаад Төөдөөд ачуулчих гэж хэлсэн. Би өөрийн хүргэн болох Анхбаярыг Булган сумаас дуудан мотоциклио бариулж хүргүүлсэн. Гөлөгбаатар намайг дээрийн ирсэн газартаа ир гэсэн болохоор би очсон. Хэсэг адуу хашаад дэргэд нь өөрөө байсан.  Надад 3 алаг 1 хээр морь барьж өгөөд Хоршоололоос нааш гаргаж өгөөд би шууд өөрийн Бор толгойн 35-14 тоот хашаанд Төгсөөгийн хамт нядлаад дуусаж байхад Төөдөө ирж 3 адуун мах арьсыг ачаад 700 гаруй мянган төгрөг үлдээж явсан. Гөлөгбаатар ирж надтай мөнгөө хувааж авахдаа  хэрэг баригдах болвол хөгшинийгөө хэлж болохгүй шүү, адууны эзэн дүүгийн баз нь Азбилэг гэдэг залуу байгаа. Болохгүй бол би хохирол төлбөрийг нь хэл үггүй болгоно, ар амьдралыг чинь мэдэж байгаа учир харж зохицуулна гэсэн болохоор хохирол төлбөрийг төлчих байдлыг хараад мөрдөн байцаалтын үед хэлээгүй байсан юм. Д.Сурмаажав би 2015 оны 09 сард самар түүж орон гэрийн амьдрал, хохирол төлбөргүй хэргээ шийдүүлье гэсэн эрмэлзэлээс үнэн байдлыг хэлээгүй гэм буруугаа би хүлээн зөвшөөрөн хэргийн үүсвэрийг бүрэн тавьж оролцсон хүн Гөлөгбаатар болон хамт оролцсон Энхтөгс хоёр Ё.Отгонбаярын адууг 4 биш 3 тооны морь байсанг нэмж хэлэхэд 3 удаагийн үйлдлээр 9 тооны адууг тод сайн мэдэх учир хэргийг үнэн зөвөөр шийдэж өгнө үү.  

Миний бие Доржсүрэн овогтой Сурмаажав 2014 оны 01 сард Эрүүгийн хэрэгт холбогдон шалгагдаж 2015 оны 09 сард самарын ажилд хөдөлмөрлөж өөрийн амьдралын боломжоор өөрт оногдсон хохирлоо хохирогч Ганхуяг Жамбалгарав нарт тус тус төлж барагдуулж байсан нь үнэн болно. Д.Сурмаажав миний бие 2015 оны 09 сард самар түүж өөрийн гэсэн орон гэр гэр бүлийн амьдралд хүрсэн юм. Д.Сурмаажав би цаашид дахин алдахгүй гэж өөртөө бүрэн итгэл тавьж  ухамсарлаж байгаа эрмэлзэлийг амьдралын минь үнэн байдлыг минь харгалзан үзэж надад энэ удаад итгэл олгож 2015 оны 08 дугаар сараас урьд үйлдэгдсэн хэргийн зүйл ангид Өршөөл үзүүлэх тухай хуульд оруулан хөнгөрүүлэн өршөөж үлдсэн энэ хэрэгт нь шийтгэл оноож надад амьдралын минь хугацаанд гүн туслалцааг үзүүлнэ үү гэж хүсэж байна гэжээ.

 

Ялтан Э.Бямбадоржийн гаргасан давж заалдах гомдолд: Миний бие Эрдэнэцогт овогтой Бямбадорж нь 1966 оны 12 сарын 29-нд Архангай аймгийн Хайрхан суманд төрсөн. Одоогоор Хайрхан сумын Өгөөмөр багт эхнэр, хүүхэд ачынхаа хамт ам бүл дөрвүүлээ амьдардаг. Э.Бямбадорж би 2017 оны 01 сарын 19-ний өдөр Архангай аймгийн Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4 дэх хэсэгт зааснаар 10 жил 1 сарын хорих ялаар шийтгэгдсэн. Энэ хэрэг дотроос намайг адуу хулгайлсан 3 адууг нь зарсан, 2 адууг нь олж өгнө үү гээд 2010 онд худал мэдүүлж намайг гүжирдээд байгаа. Энэ хэргийг би  хэн гэж ямар хүнд хэдэн адуу зарсныг шалгаж үнэн зөвийг олж өгнө үү гэсэн өргөдөл хүсэлтийг хошууч Чимэддорж болон шүүхэд гаргадаг байсан нь үнэн болно. Би үйлдсэн хэргийн талаар гэм буруугаа бүрэн хүлээдэг. Харин  энэ бол ор үндэсгүй. Би ийм хэрэг огт үйлдээгүй. Би  2009 оны сүүлээр өөрийн эзэмшлийн 3 тооны морио Хайрхан суманд гэрийнхээ гадна унаж эдлэж байгаад Өлзийт сум руу гүйлгэж алдаад  араас нь Баттулга гэх залуугийн  хамт мотоцикльтой явж Өлзийт сумын Зэгстэй гэх газраас олж аваад Өлзийт суманд  Дэлгэр гэдэг ахдаа орхиод ирсэн юм. Миний ахдаа үлдээсэн 3 морь бол Өлзийт сумын унаган морьд байсан юм. Нэг нь Дэлгэр ахын унага, 2 нь миний унаган адуу. Би өөрөө Өлзийт сумын хүргэн хүн байгаа юм. Манай хадмууд бүгд Өлзийт суманд байдаг учраас миний 3 морь тэр нутгийн унаган адуунууд байгаа юм. Хохирогч Ж.Мягмаржаргал гэдэг хүн хэн гэдэг хүнээс адуугаа олж авсныг тодруулан энэ хэргийг үнэн зөвөөр шийдэж өгнө үү. Би ийм хэрэг үйлдээгүй. Намайг Дэлгэр гэдэг хүн бүрэн гэрчилнэ гэжээ.

 

Ялтан Х.Дарьхумбадын гаргасан давж заалдах гомдолд: Халзангийн Дарьхумбад миний бие 2017 оны 01 сарын 19-ний өдрийн 15 тоот шүүхийн шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч гомдол гаргаж байна. Учир нь миний бие Батмөнх гэдэг хүний 2 тооны морийг Очирпүрэвтэй хамт хулгай хийгээгүй. 2011 оны 05 сарын 20-21-нд шилжих шөнө би өөрийн гэртээ буюу Архангай аймгийн Хотонт сумын Өндөрсант багийн Сайханбулаг гэх газар байсан. Тухайн үед намайг гэртээ байсныг манай гэрийнхэн болон манайхтай айл саахалт байсан Батсамбуу ахын хүү болох Оогоо гэдэг залуу болон түүний эхнэр Цэцэгмаа нар мэдэж байгаа тул дээрхи үйлдлийг үнэн зөвөөр шалгаж шийдвэрлэж өгнө үү. Тухайн 2011 оны 05 сарын 20-21-нд шилжих шөнө Очирпүрэв манайд ирэхдээ хар морь, хүрэн морь хөтлөж ирсэн. Тэгээд хулгайн адуунуудын эзэн нь орой хүрч ирээд аваад явсан. Очирпүрэв надад би нялх нойтон хүүхэдтэй, чи энэ хэргийг даагаад гарчих гэхээр нь би хулгайлсан гэж хэлсэн. Тухайн 2011 онд би эхнэр хүүхэдгүй байсан. Хулгайлсан гэж хэлсэндээ маш их харамсаж байна. Би одоо эхнэр, 2 хүүхдийн хамт амьдардаг. Би энэ хэргийг хийгээгүй үнэн зөвөөр шалган шийдвэрлэж өгнө үү. Мө Түмэнжаргалтай бүлэглэж Норовсамбуугийн 2 тооны үхэр хулгайлсан гэх үйлдэлд би оролцоогүй. Тухайн үед би Түмэнжаргалыг таньдаггүй байсан. Түмэнжаргалтай 2013 оны 10 сард Булган аймгийн Сайхан сумын Н.Пүрвээгийн 5 үхэрийг хулгайлахад танилцаж байсан тул дээрх үйлдлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэж өгнө үү гэжээ.

 

Ялтан А.Чинзоригийн гаргасан давж заалдах гомдолд: Миний бие Ариунжаргал овогтой Чинзориг нь 1991 оны 04 сарын 01-нд Архангай аймгийн Эрдэнэбулган суманд төрсөн. А.Чинзориг миний бие 2008 оны 12 сарын 23-нд Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сум 2 дугаар баг Арслан цохио гэх газар 18 цагийн үед Б.Жамсранжавтай бүлэглэн гудамжинд явж байсан хүний гар утсыг дээрэмдэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 147 дугаар зүйлийн 147.2-т зааснаар Архангай аймгийн Цагдаагийн газарт шалгагдаж эхэлсэн.  Энэ үеэс хойш Жамсранжав, Нямдорж, Энхтөгөлдөр нартай хууль бусаар бусдын эд хөрөнгийг хулгайлж их хэмжээний хохирол учруулж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.4-т зааснаар шалгагдаж эхэлсэн. Тэгээд цагдан хоригдож байгаад 2012 оны 07 сарын 01-нд Архангай аймгийн шүүхэд хурал болж хэргийг нэмэлт мөрдөн байцаалтанд буцааж миний хорих хугацаа дуусаж 2012 оны 08 сарын 03-нд бусдын батлан даалтанд гараад оргон зайлаад 2013 оны 08 сарын 30-нд баригдаж ирээд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т зааснаар шалгагдаж хорих хугацаа дууссан тул бусдын батлан даалтанд гарсан юм. Ингээд гадуур шалгагдаж байгаад 2013 оны 09 сараас 10 сарын 08-ын өдөр хүртэл Түмэнжаргал, Банзрагч, Ариунболд, Чагнаадорж, Нэргүйбаатар, Дарьхумбад нартай Архангай аймгийн сумдуудаар малын хулгайн 4 удаагийн хэрэг үйлдсэн. Мөн  энэ хүмүүстэй Булган аймгийн Сайхан сумаас 2013 оны 10 сарын 07-08-нд шилжих шөнө Пүрвээгийн 5 тооны үхрийг хулгай хийж баригдаад шууд цагдан хоригдсон. Хоригдоод байж байхад миний өмнөх хэрэг прокурор дээр байхад Цогт-Эрдэнэ гэдэг прокурортой уулзаж дахин хулгай хийсэн талаараа хэлсэн. Тэгэхэд  тэрийгээ шүүхэд хэл, хэргийг чинь шүүх рүү өгсөн гэж байсан. Тэгээд би Архангай аймгийн шүүхийн Ерөнхий шүүгч В.Цэцэнбилэгт бичгээр удаа дараалан мэдэгдсэн боловч надад ирсэн хариу нь  шүүх хурал дээр хэлэлцэнэ гэсэн хариу ирсэн. Тэгээд миний өмнөх хэргийн шүүх хурлын товыг 2013 оны 12 сарын 06-нд 10 цагаас Архангай аймгийн шүүхэд хийсэн хурлыг даргалж байсан шүүгчийг Б.Байгалмаа гэж шүүгч байсан. Мөн улсын яллагчаар Цогт-Эрдэнэ байсан юм. Миний өмгөөлөгчөөр Г.Энхбаяр гэдэг хүн оролцож байсан. Шүүх хурлыг эхлэхэд өмгөөлөгч бид хоёр дахин хэрэг үйлдсэн талаар хэлж нэмэлт мөрдөн байцаалтанд буцаалгаж 2 хэргийг Банзрагчийн адил нэмж нэгтгүүлэе гэж хүсэлт гаргасан боловч Б.Байгалмаа шүүгч үндэслэлгүй гэж шүүн тасласан. Тэгээд 2013 оны 12 сарын 06-нд 152 дугаар шийтгэх тогтоолоор 13 жил 6 сарын хорих ялаар, мөн нэмэгдэл 100000 төгрөг хураах ялаар тус тус шийтгэгдсэн юм. Тэгээд 2013 оны 12 сарын 13-нд өдөр шийтгэх тогтоолоо гардаж авсан юм. Тэгээд 2013 оны 12 сарын 23-ны өдөр Өвөрханагй аймгийн давж заалдах 4 дүгээр шүүхэд 2 хэргийг нэмж нэгтгүүлэх талаар өргөдлөө бичиж явуулсан боловч одоог хүртэл хариу ирээгүй байна. Тэрнээс хойш Банзрагч, Ариунболд, Түмэнжаргал, Чагнаадорж, Дарьхумбад нартай 2013 оны 09 сараас 10 сарыг хүртэл хулгай хийсэн 5 үйлдлийн хэргийн шүүх хурал 2017 оны 01 сарын 17-19-ны хооронд болж 15 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 1 жилийн ял нэмж өгсөн. 2 удаагийн шийтгэх тогтоолоор нийт 14 жил 6 сар хорих ялаар шийтгүүлж байна. Миний бие 2 шийтгэх тогтоолоор таслагдах хууль зүйн үндэслэлгүй юм. Миний 2 хэргийг нэгтгэж хөнгөнийг хүндэд нь багтаан ялыг минь хөнгөлж өгнө үү. Архангай аймгийн шүүх, прокурор, цагдаагийн ажилтнууд Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийг буруу хэрэглэж байна. Мөн албан тушаалаа урвуулан ашиглаж байна. Мөн цагдаагийн албан хаагч нар хэргийг үнэн зөвөөр цаг хугацаанд нь шалгаж өгөхгүй болж миний бие ийм байдалд хүрч байна. Мөн 2013 оны 12 сарын 06-нд шийдүүлсэн хэргийн шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгуулж 2017 оны 01 сарын 17-19-ний хооронд 15 дугаартай шийтгэх тогтоол хоёрыг нэмж нэгтгүүлж нэг тогтоол болгуулмаар байна. Мөн 2013 оны 12 сарын 23-нд Өвөрхангай аймгийн давж заалдах шатны 4 дүгээр шүүхэд бичсэн өргөдлийг аль шатны байгууллага дээр алга болсныг шалгуулмаар байна. Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх алба, Архангай аймгийн шүүх байгууллага, Өвөрхангай аймгийн 4 дүгээр шатны шүүх дээрхи байгууллагуудын яг аль дээрээс алга болсныг шалгуулмаар байна. 152 дугаартай шийтгэх тогтоол гарсан он сарыг харахад 2 хэргийг нэмж нэгтгэх бүрэн боломжтой байдаг юм. Энэ шүүх хурал дээр миний өргөдөл дээр тусгагдсан асуудлыг эцэслэн шийдвэрлэж өгөөч гэж та бүхнээс хүсэж байна. Миний бие хийсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч байна. Хохирол гомдлыг нэн даруй төлж барагдуулна. Харин хийсэн хэргээ хуулийн дагуу үнэн зөвөөр шийдүүлмээр байна. Миний бие энэ удаа цагдан хоригдож байх хугацаандаа хийсэн хэргийн талаараа  маш их гэмшиж байна гэжээ.

 

Ялтан Н.Очирпүрэвийн гаргасан давж заалдах гомдолд: Наранцэцэг овогтой Очирпүрэв миний бие 2017 оны 01 сарын 19-ний өдрийн 15 тоот шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч гомдол гаргаж байна. Учир нь миний бие 2011 оны 05 сарын 20-21-нд шилжих шөнө Өвөрхангай аймгийн Бат-Өлзий сумын 2 дугаар багийн Онгоцтой гэх газраас Батмөнхийн 2 тооны морийг хулгай хийгээд буцаад явж байхад өглөө болоод нар тусахаар нь Х.Дарьхумбадынд явж очсон. Тэднийд ороход Дарьхумбад гэртээ унтаж байсан. Гэрт нь аав ээж хоёр нь байсан. Тэгээд би 2 морио аргамжаад хажуу айлын Болдоо гэх хүний мотоциклийг гуйж унаад Дарьхумбадтай цуг манай ээжийн ах болох Нармандахынд очсон. Тэгээд бид хоёр тэндээс буцаад Дарьхумбадынд очоод байж байтал хоёр морьны эзэн аргамжаатай байсан хоёр морь хүрээд ирсэн. Тэгээд би Дарьхумбадыг гуйсан юм. Найз нь энэ 2 морийг хулгай хийсэн юм. Миний найз энэ хоёр морийг хулгай хийсэн гээд даачих гэж гуйсан. Би тэр үед цагдаа дээр хэрэгтэй байсан болохоор гуйсан. Батмөнх гэх хүний морийг би ганцаараа явж хулгай хийсэн. Энэ хэрэгт Х.Дарьхумбад ямар ч хамаагүй гэжээ.

 

Ялтан А.Үүрцайхын гаргасан давж заалдах гомдолд: Д.Сурмаажав ахынд байж байсан чинь Гөлөгбаатар ирээд чи хаа хүрч яваа юм гэж хэлсэн. Тэгээд би Хоршоолол явах гэж байгаа гэж хэлсэн. Тэгтэл Гөлөгбаатар гурвуулаа явъя гэсэн. Тэгээд Сурмаажав ахын гэрийн гаднаас бид гурав гурвуулаа явсан. Гөлөгбаатарынд очоод Гөлөгбаатар адуу хөөж ирээд 2 морь барьж өгсөн. Тэр адуугаа Гөлөгбаатарын гэрийн хажуу талын байран дээр Хүйсийн ам гэх газар барьж өгсөн. Тэгээд Гөлөгбаатар та хоёр наад морио унаад явж гэж хэлсэн. Би Сурмаажав ахтай хамт унаж яваад байтал гар даараад байна гэж хэлсэн. Гөлөгбаатар ирээд яасан гэхэд нь гар даараад байна гэсэн чинь зүгээр яв гэсэн. Тэгээд намайг гишүүгээр цохисон. Би морио унаад явсан.  Сурмаажав ахад гар даараад байна гэж хэлсэн. Тэр хоёр намайг хөөгөөд байсан. Мориноосоо унавал цохиод ална шүү гээд байсан. Тэгээд морьтой мотоциклиор хөөгөөд байсан. Тэгээд аймгийн төв орж ирээд Төгсөөгийн хашаанд ирсэн. Би гараа хөлдөөчихлөө гэсэн чинь Гөлөгбаатар зүгээр архи хоёр татуулчихаар зүгээр, архиар гараа угаа гэж хэлсэн. Гөлөгбаатар миний гарыг хөлдөөсөн. Би хулгай хийх гэж яваагүй. Гөлөгбаатар Сурмаажав хоёр архи уу гэсэн. Гөлөгбаатар Сурмаажав хоёр хөлийн юманд гүйлгэж сургана гэсэн. Хулгай яаж хийхийг зааж өгнө ямар ч хүнд хэлж болохгүй, чамаас өөр хүн мэдэхгүй хүн амьтанд хэлвэл хаана байгаа газар чинь ална шүү гэж хэлсэн. Би айгаад шүүх хурал дээр юм яриагүй. Би хийсэн хэрэгтээ маш их гэмшиж байна. Энэ хэргийг үнэн зөвөөр шийдэж өгнө үү. Би Гөлөгбаатар гэдэг хүнд гомдолтой байна. Үнэн зөвөөр шалгаж өгнө үү гэжээ.

 

Ялтан Н.Сандагдоржийн өмгөөлөгч Б.Алтанчимэгийн гаргасан давж заалдах гомдолд: Архангай аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 01 сарын 19-ний өдрийн 15 тоот шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч давж заалдах гомдол гаргаж байна. Шүүх шүүгдэгч Н.Сандагдоржийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсны улмаас их хэмжээний хохирол учруулсан, прокурорын хяналтаас оргосон гэмт хэрэг үйлдсэн гэж буруутайд тооцож Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.3-т зааснаар оногдуулсан 100.000 төгрөг хурааж  5 жил 1 сарын хугацаагаар хорих ялаас Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 1-т зааснаар 2 жилийн хугацаагаар хорих ялыг өршөөн хасч биечлэн эдлэх ялыг 100.000 төгрөг хурааж 3 жил 1 сарын хугацаагаар хорих  ялаар шийтгэж, эдлэх ялыг жирийн дэглэмтэй хорих ангид эдлүүлэх мөн Н.Сандагдоржийн цагдан хоригдсон  503 хоногийг ял эдэлсэн хугацаанд оруулан тооцож шийдвэрлэсэн байна. Үүнд:

1. Н.Сандагдорж нь 2013 оны 2 сарын 06-ны өдрөөс эхлэн нийт 550 хоног цагдан хоригдсон байх тул зөвтгөж өгнө үү.

2. Н.Сандагдорж нь эхнэр, 1-14 насны 5 хүүхэд, суумгай ээжтэйгээ хамт амьдардаг. Н.Сандагдорж нь Наранцэцэгийн ганц хүү, өөр хүүхэдгүй. Ээж Наранцэцэг нь группт байдаг, байнгын эмчийн хяналтанд байдаг. Одоо ээж Наранцэцэг нь хоёр түнхний үе солиулах хагалгаанд орох шаардлагатай байсан боловч хагалгаанд орж чадахгүй байснаас болоод нуруу болон аарцаганд нөлөөлж цаашид сууж чадахгүй хэвтэрийн байнгын хүний асрамжинд орох аюултай үе тулгараад байна. Н.Сандагдоржийнх хөдөө ганц гэрээрээ эхнэр Дэжидмаа нь бага насны хүүхдүүдээ харах дээр нь өөрийнх нь бие нь сайнгүй байдаг зэрэг ар гэрийн хүнд нөхцөл байдлууд мөн ээж Наранцэцэгийг 2 түнхний үе солиулах хагалгаанд ойрын хугацаанд орох шаардлагатай байгааг, Н.Сандагдорж гэмт хэрэг анх удаа үйлдсэн, үйлдсэн хэрэгтээ гэмшиж, ойлгож байгаа, гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, гэм хорыг арилгасан, цаашид гэмт хэрэг үйлдэхгүй байж чадах хувийн байдалтайг, мөн ар гэрийн хүнд нөхцөл байдлуудыг харгалзан Эрүүгийн хуулийн 551 дүгээр зүйлийн 551.1- т зааснаар хорих ял оногдуулж 2015 оны 08 сарын 11-ний өдрийн Өршөөл үзүүлэх тухай хуульд хамруулж өгнө үү гэжээ.

 

Ялтан А.Үүрцайхын өмгөөлөгч Б.Эрдэнэсувдын гаргасан давж заалдах гомдолд: Шүүгдэгч А.Үүрцайхын өмгөөлөгч Б.Эрдэнэсувд миний бие нь Архангай аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 01-р сарын 19- ний өдрийн 15 тоот шийтгэх тогтоолыг хүлээн аваад дараах гомдлыг гаргаж байна. Үүнд: Шүүгдэгч А.Үүрцайх нь 2015 оны 10-р сарын 29-ний өдрөөс 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын Пойл гэх газраас хохирогч Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу хулгайд алдсан, 2015 оны 11-р сарын 27-ноос 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн нутаг тариан талбайн Пойл орчмоос С.Азбилэг нь 4 тооны адуу хулгайд алдсан гэх үйлдлүүдэд оролцоогүй гэж мөрдөн байцаалт, прокурор, шүүхийн шатанд мэдүүлдэг. А.Үүрцайх нь бусад үйлдэл дээрээ маргадаггүй, үнэн зөвөөр нь хийсэн хэргийнхээ талаар мэдүүлдэг. А.Үүрцайхыг Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу, С.Азбилэгийн 4 тооны адууг хулгайлахад оролцсон гэж шүүгдэгч Б.Анхбаяр, Д.Сурмажав нар нь мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэнийг үндэслэн А.Үүрцайхыг бусадтай бүлэглэн Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу, С.Азбилэгийн 4 тооны адууг тус тус хулгайлсан гэх үйлдэлдээр давхар татаж яллах дүгнэлт үйлдэн шүүхрүү шилжүүлсэн байдаг. А.Үүрцайх нь Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу хулгайд алдагдсан гэх 2015 оны 10-р сарын 29-ны өдрөөс 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6-р баг Шивэрт рашаан сувилал гэх газар гэртээ байсныг нь хэрэгт авагдсан мэдүүлгийн нотлох баримт болох гэрч Э.Балбурам, Ж.Бямбажав, Б.Гантөмөр, С.Аптанхуяг нарын мэдүүлгээр нотлогддог. Гэтэл уг хэрэгт хяналт тавьж буй прокурор нь яллагдагч Д.Сурмаажав, Б.Анхбаяр нарын мэдүүлгийг үндэслэн А.Үүрцайхыг Д.Сурмаажав нартай бүлэглэн Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу, С.Азбилэгийн 4 тооны адууг хулгайлсан гэж шүүхрүү шилжүүлсэн. Анхан шатны шүүх хурлын хэлэлцүүлгийн шинэчилсэн байцаалтаар Д.Сурмаажав, Б.Анхбаяр нар нь А.Үүрцайх нь 2015 оны 10-р сарын 29-ний өдрөөс 30- нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын Пойл гэх газраас хохирогч Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу хулгайд алдсан, 2015 оны 11-р сарын 27-ноос 30-нд шилжих шөнө Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын Баян-Уул багийн нутаг тариан талбайн пойл орчмоос С.Азбилэг нь 4 тооны адуу хулгайд алдсан гэх үйлдлүүдэд оролцоогүй тухайн үед сандарсандаа А.Үүрцайхыг оролцсон гэж мэдүүлсэн, дараагийн мэдүүлэгт мөрдөн байцаагчид А.Үүрцайхыг оролцоогүй талаар үнэнээ хэлэхэд анхны мэдүүлгээрээ яв гэж хэлээд хүлээж аваагүй гэж мөрдөн байцаалтын шатанд өгч байсан мэдүүлгээсээ буцдаг. Ё.Отгонбаярын 4 тооны адуу, С.Азбилэгийн 4 тооны адууг бусадтай бүлэглэн хулгайлсан гэх үйлдлүүдийг үгүйсгэсэн хангалттай нотлох баримт байхад анхан шатны шүүх А.Үүрцайх нь бусадтай бүлэглэн 2 Азбилэгийн 4 тоны адууг хулгайлсан гэх үйлдлийг хэрэгсэхгүй болгочихоод Ё.Отгонбаярын 4 тооны адууг хулгайлахад оролцсон гэх үйлдлийг хэрэгсэхгүй болгоогүй нь хэрэгт дутуу дүгнэлт өгч шийдвэр гаргасан гэж үзэж байна. Уг үйлдэлд оролцоогүй болохыг нотлох баримтуудад дүгнэлт өгч А.Үүрцайх нь Д.Сурмаажавтай бүлэглэн Ё.Отгонбаярын 4 тооны адууг хулгайлсан гэх үйлдлийг хэрэгсэхгүй болгож шийтгэх тогтоолын 11-т дурдсан А.Үүрцайхаас 1248000 төгрөг гаргуулан Ё.Отгонбаярт өгөхөөр шийдвэрлэсэн анхан шатны шүүхийн тогтоолд өөрчлөлт оруулж өгнө үү гэжээ.

 

Ялтан Б.Анхбаярын гаргасан давж заалдах гомдолд: Миний бие Баярсайхан овогтой Анхбаяр нь 1995 оны 10 сарын 28-нд Эрдэнэбулган суманд төрсөн, одоо Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 2 дугаар баг Арслан цохионы 4-4 тоотод эхнэр хүүхдийн хамт ам бүл гурвуулаа амьдардаг. Б.Анхбаяр миний бие Архангай аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээр эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар ял шийтгэгдсэн үйлдсэн хэргийн үнэн байдал бол 2015 оны 11 сарын 29-нд үйлдэгдсэн Азбилэг гэдэг хүний 4 тооны адууны хэрэгт миний бие оролцсон гэх хэсэг нь Сурмаажавыг Гөлөгөө гэх найзынд нь хүргээд өг гээд утсаар гуйхаар нь Булган суманд хөдөө гэрээсээ ирж Сурмаажавын өөрийнх нь мотоциклиор хүргэж очсон. Тухайн үед Сурмаажав надад хулгай хийнэ гэж яриагүй учир хүргэж очиход айлгүй газар малын хашаанд хэсэг адуу хашсан Гөлөгөө дэргэд нь байсан. 4 тооны морь барьж Сурмаажавт өгсөн. Би Сурмаажавыг юу болж байна гэж хэлэхэд чи дуугай буц гэж хэлсэн. Би шууд Цагаан даваанд өвөөгийндөө ирж хоноод өглөө нь Булган сумруу гэрлүүгээ харьсан. Надад авч хэрэглэсэн зүйл байхгүй. Би хохирол төлж байгаа. Намайг Сурмаажав Гөлөгбаатарыг надад адуу барьж өгсөн талаар битгий хэлээрэй хохирол төлж өгье гэсэн юм. Тэгэхээр нь би хэлээгүй шүүх хурал дээр оролцоотой хэсгийг хэлсэн. Хэргийн үнэн учрыг шийдвэрлэж өгнө үү гэжээ.

 

Шүүх хуралдаанд оролцсон прокурор дүгнэлтдээ:

Архангай аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 15 дугаартай шийтгэх тогтоол үндэслэлтэй байна. Шүүгдэгч нарын үйлдсэн гэмт хэрэг бүрэн нотлогдсон. Шүүгдэгч нарт анхан шатны шүүхээс оногдуулсан ял шийтгэл нь хэргийн байдалтай болон хувийн байдалтай тохирч байгаа. Мөн ялтан Н.Сандагдорж, Б.Банзрагч нарын цагдан хоригдсон хоногийн тооцоотой холбоотой анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолд өөрчлөлт орох үндэслэл байна. Анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолын 15 дахь заалтад өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэж үзвэл өөрчлөлт оруулах саналтай байна. Шийтгэх тогтоолын бусад заалтыг хэвээр үлдээж, ялтан болон тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын давж заалдах гомдлыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Яллагдагч Х.Дарьхумбад нарын 21 хүнд холбогдох хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагааг гүйцэд биш хийсэн, улмаар анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоол хууль ёсны ба үндэслэлтэй болж чадаагүй байна.

 

Прокурорын 2016 оны 01 сарын 15-ны өдрийн 21 дугаар тогтоолын Олсон нь хэсэгт яллагдагч П.Бямбасүрэнд холбогдох Ч.Ганбаатартай урьдчилан үгсэн тохиролцож бүлэглэн, 2015 оны 01 дүгээр сарын 14, 15-ны үед Архангай аймгийн Ихтамир сумын Хан-өндөр багийн Цагаан хөтөл гэх газраас хохирогч Л.Батбаярын 2 тооны адууг машин механизм хэрэглэн хулгайлж, 1600000 төгрөгийн хохирол учруулсан, А.Лхагвадэмбэрэл, Н.Анхбаатар, Ч.Нэргүй, П.Бямбасүрэн, С.Алтансүх нартай урьдчилан үгсэн тохиролцож бүлэглэн, машин механизм хэрэглэн 2014-12-06-ны шөнө Архангай аймгийн Ихтамир сумын Хөх нуур багийн төв дээр байх иргэн С.Энхцэцэгийн байшинд хууль бусаар нэвтэрч, 140 кг зөөхий, 40 кг хурууд, 20 кг хэвийн ааруул хулгайлж, 930.000 төгрөгийн хохирол, Хөх нуур багийн Жаргалын ам гэх газарт байх иргэн Б.Амгаланбаярын амбаарт хууль бусаар нэвтрэн, 140 л монгол архи, 70 кг ааруул, шинэ эрэгтэй 32 угалзтай монгол гутал 1, эмэгтэй хүний шинэвтэр буриад гутал 1-ийг хулгайлж, 1.456.000 төгрөгийн хохирол, Хөх нуур багийн төв дээр байх иргэн П.Цэцэгболдын амбаарт хууль бусаар нэвтрэн 20 кг шар тос, 20 кг элсэн чихэр, 40 л-ийн бидон 1-ийг хулгайлан, 275.000 төгрөгийн хохирол тус тус учруулсан, А.Лхагвадэмбэрэл, Н.Анхбаатар нартай урьдчилан үгсэн тохиролцож бүлэглэн, машин механизм хэрэглэн 2014-11-30-ны шөнө Архангай аймгийн Чулуут сумын Халуун ус багийн нутаг Цагаан чулуут гэх газраас хохирогч Т.Жүгдэрдэмидийн 1 тооны адууг хулгайлан, 835.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэх үйлдэл холбогдлыг Эрүүгийн хуулийн 77 дугаар зүйлийн 77.1-т заасныг баримтлан шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж дүгнэсэн атал Тогтоох хэсэгт яллагдагч Б.Чагнаадоржид холбогдох Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т заасан үйлдэл холбогдлыг Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан Өршөөл үзүүлэх тухай Монгол улсын хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1-т заасан үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгосон байх тул энэ тогтоолоор яллагдагч П.Бямбасүрэнд холбогдох хэргийг Өршөөлийн хуульд хамруулсан гэж үзэх боломжгүй юм.

 

            Мөн шүүгдэгч Б.Сурмаажав  нь Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн  2008 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдрийн 69 дугаар шийтгэх тогтоолоор  Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2, 261 дүгээр зүйлийн 261.2-т зааснаар  7 жилийн хорих ялаар шийтгүүлж, 2013 оны 10 дугаар сарын 13-нд суллагджээ.

 

            Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан Өршөөл үзүүлэх тухай Монгол улсын хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1.3-т  зааснаар Эрүүгийн хуулийн 261 дүгээр 261.2-т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг өршөөлд хамааруулахгүй тул  шүүгдэгч Б.Сурмаажавыг ялтайд тооцогдох хугацаанд гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзнэ.

 

            Гэтэл энэ талаар яллах дүгнэлт болон шийтгэх тогтоолд дүгнэлт хийгээгүй байх ба үүнийг  Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 80 дугаар зүйлийн 80.1.4-т заасан яллагдагч, шүүгдэгчийн хувийн байдал, түүнд хүлээлгэх хариуцлагын хэр хэмжээ, шинж чанарт нөлөөлөх нөхцөл байдлыг нотлоогүй гэж үзэх үндэслэлтэй юм.

 

            Түүнчлэн шүүгдэгч  А.Чинзориг нь Архангай аймгийн сум дундын шүүхийн  2013 оны 12 дугаар сарын 06-ны өдрийн 152 дугаар шийтгэх тогтоолоор  Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн  145.4, 147 дугаар зүйлийн 147.2, 261 дүгээр зүйлийн 261.1-т зааснаар 100000 төгрөг хурааж, 13 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгүүлжээ.

 

Гэтэл прокурорын газар А.Чинзоригийн 2013 оны 12 дугаар сарын 06-ны өдөр шүүхээр ял шийтгүүлэхийн өмнө үйлдэгдсэн Х.Дарьхумбадтай бүлэглэн 2011-12-14-ний өдөр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 3 дугаар баг Цогт-уулын 01-57 тоотод оршин суух иргэн Б.Энхтуяагийн амбаарт хууль бусаар нэвтэрч, үхэр, хонины мах хулгайлан, бусдад 600.000 төг хохирол учруулсан, Х.Дарьхумбад, Б.Банзрагч, Б.Түмэнжаргал,  Б.Чагнаадорж, Ш.Ариунболд нартай бүлэглэн 2013-10-07-ны шөнө Булган аймгийн Сайхан сумын 1 дүгээр багийн нутаг Дэлэнгийн өвөр гэх газраас машин механизм хэрэглэж, иргэн Н.Пүрвээгийн 5 тооны үхрийг хулгайлан, бусдад 4.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Б.Банзрагч,  Б.Түмэнжаргал, М.Баасанхүү нартай бүлэглэн 2013-09-19-ний шөнө Архангай аймгийн Ихтамир сумын Бугат багийн Бараан бургас гэх газраас машин механизм хэрэглэж, иргэн Р.Батцэрэнгийн 4 тооны адууг хулгайлж, 3.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Б.Банзрагч, Б.Түмэнжаргал нартай бүлэглэн 2013-09-22-ны шөнө Архангай  аймгийн Батцэнгэл сумын Цац багийн нутаг Онцгой гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн Б.Болдбаатарын аргамжаатай байсан 2 тооны адууг хулгайлж, 6.060.000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Б.Банзрагч, Б.Чагнаадорж, Ш.Ариунболд, Б.Түмэнжаргал нартай бүлэглэн 2013-10-03-ны шөнө Архангай аймгийн Өндөр-улаан сумын Бэлх багийн Далт гэх газраас  машин механизм хэрэглэн, иргэн Б.Лхасүрэнгийн 1 тооны хайнаг, иргэн Г.Лхагвасүрэнгийн 2 тооны үнээ, иргэн Г.Ариунболдын 1 тооны морь, 1 тооны үнээг хулгайлан, 3.550.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгтээ Эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар яллагдах үндэстэй гэж  яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлсэн байхад шүүх зөвтгөлгүй шийдвэрлэсэн нь буруу байна.

 

Шийтгэх тогтоол гарахын өмнө үйлдэгдсэн хэрэг боловч Эрүүгийн хуулийн нэг зүйл хэсгээр зүйлчлэгдэх бол Эрүүгийн хуулийн 57 дугаар зүйлд заасан журмыг баримтлах ба ингэж шийдвэрлэхдээ өмнөх шүүхийн шийтгэх тогтоолоор бүрэн буюу хагас эдэлсэн ялыг оруулан тоолох талаар Эрүүгийн хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.3-т заасан.

 

Харин урьд нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэснээс хөнгөн буюу хүнд ялтай зүйл, хэсэг, заалт хэрэглэх нөхцөл байдал тогтоол, магадлал гарсны дараа илэрвэл Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 357 дугаар зүйлийн 357.1.3-д заасан шинэ нөхцөл байдлын улмаас хэргийг сэргээх үндэслэл болохыг анхаараагүй байна.

 

Х.Дарьхумбад, А.Үүрцайх, Б.Чойсүрэндорж, Д.Сурмаажав, Р.Гөлөгбаатар нар урьдчилан үгсэн тохиролцож бүлэглэн  2015-10-20-ны үеэр Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын 6 дугаар багийн нутаг Хүрхрээ гэх газраас машин механизм хэрэглэн, иргэн И.Мягмарсүрэнгийн 1 тооны үнээг хулгайлан, 450.000 төгрөгийн хохирол, иргэн И.Батгэрэлийн 1 тооны эр үхрийг хулгайлан, 600.000 төгрөгийн хохирол, нийт 1.050.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэж яллах дүгнэлт үйлдсэн боловч Р.Гөлөгбаатарт холбогдох хэргийг тусгаарласан нь хэргийг тал бүрээс нь бүрэн, бодитойгоор шинжлэх, зөв шийдвэрлэхэд саад болж байх тул яллагдагч Р.Гөлөгбаатарт холбогдох хэргийг энэ хэрэгт нэгтгүүлэх нь зүйтэй гэж үзэв.

 

Мөн гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлыг хэн  хариуцахыг тогтоож, гэмт үйлдэл нь тогтоогдсон ч Өршөөлийн тухай хуульд хамаарагдан хэрэг нь хэрэгсэхгүй болсон, гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлыг хариуцбал зохих этгээдийг Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.1-т зааснаар иргэний хариуцагчаар татах  ажиллагааг гүйцэтгүүлэх шаардлагатай байна.

 

Иймд шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, хэрэгт нэмэлт мөрдөн байцаалтын ажиллагаа хийлгэхээр прокурорт буцаах нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

            Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 315 дугаар зүйлийн 315.1.2, 322 дугаар зүйлийн 322.1-т заасныг тус тус удирдлага болгон

                       

ТОГТООХ нь:

 

1.  Архангай аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 15 дугаартай шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, Х.Дарьхумбад, Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Б.Банзрагч, С.Даваасүрэн, А.Лхагвадэмбэрэл, А.Чинзориг, М.Баасанхүү, Ш.Ариунболд, А.Үүрцайх, Б.Анхбаяр, Д.Сурмаажав, Б.Чойсүрэндорж, Э.Бямбадорж, Т.Бат-Өлзий, Г.Алтаншагай, Т.Лхагваа, Ж.Ганбат, Б.Баянмөнх, Б.Батжаргал, Ж.Дүгэрсүрэн нарт холбогдох хэргийг нэмэлт мөрдөн байцаалт хийлгэхээр анхан шатны шүүхээр дамжуулан прокурорт буцаасугай.

2. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.1.5-д зааснаар хэргийг прокурорт очтол Х.Дарьхумбад, Н.Очирпүрэв, Н.Сандагдорж, Б.Банзрагч, А.Лхагвадэмбэрэл, А.Чинзориг, Д.Сурмаажав, Э.Бямбадорж, Т.Бат-Өлзий нарт урьд авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.1.2-т зааснаар С.Даваасүрэн, М.Баасанхүү, Ш.Ариунболд, Б.Чойсүрэндорж, Г.Алтаншагай, Т.Лхагваа, Ж.Ганбат, Б.Баянмөнх, Б.Батжаргал, Ж.Дүгэрсүрэн нарт авсан бусдын батлан даалтанд өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг тус тус хэвээр, Б.Анхбаяр, А.Үүрцайхад нарт урьд авсан бусдын батлан даалтанд өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсугай.

3. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 307 дугаар зүйлийн 307.1-т зааснаар магадлалд гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичихгүй болохыг дурдсугай.

 

                 

 

 

         ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                 Т.ДАВААСҮРЭН

 

       ШҮҮГЧИД                            М.МӨНХДАВАА                     

 

•