МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС:

 

          овд аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ө.Бахытбек даргалж,

          шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга ,

          улсын яллагч З.Алтансолонго,

          хохирогч .,

          шүүгдэгч Б.*******- нарыг оролцуулан тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн  шүүх хуралдаанаар,

          овд аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор З.Алтансолонгоос  Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн , 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн, шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******-д холбогдох эрүүгийн  дугаартай хэргийг 2020 оны 08 дугаар сарын 26-ны өдөр хялбаршуулсан журмаар хянан хэлэлцэв.

                  Шүүгдэгчийн холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэд тусгагдсанаар/

          Шүүгдэгч Б.*******- нь овд аймгийн Жаргалант сумын Бугат багийн нутаг дэвсгэрт байрлах “” баарны гадаа 2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдөр Э.ийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай “Тоёота айлюкс” 2******* маркийн тээврийн хэрэгслийн урд салхины шилийг хууль бусаар устгаж түүнд 40000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

          Мөн хохирогч .ыг овд аймгийн Жаргалант сумын багийн нутаг дэвсгэрт байхад нь түүнд жолооны “С” “Е” ангилал гаргаж өгнө гэж хуурч мэхлэн, 2020 оны 03 дугаар сарын *******-ны өдөр ААН банк дахь өөрийн *******84*******36639 тоот дансаар .аас 400000 төгрөг шилжүүлэн авч, залилах гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ.

                                   ТОДОРОЙЛО нь:

          Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

          Эрүүгийн  дугаартай хавтаст хэргээс:

          . Гэмт хэргийн талаархи гомдол, мэдээллийг хүлээн авсан тэмдэглэл /хавтаст хэргийн 6-р хуудас/,

          2.Э.ийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай “айлюкс” 2******* маркийн тээврийн хэрэгсэлд үзлэг хийсэн тэмдэглэл /хавтаст хэргийн 7-8-р хуудас/,

          3. өрөнгийн үнэлгээ тогтоосон талаархи “Авто машин техникийн эвдрэл хохирлын үнэлгээний тайлан /хавтаст хэргийн 27-р хуудас/,

          4. Гэрч Э.ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн -2-р хуудас/,

          *******.охирогч Э.ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг  /хавтаст хэргийн *******-8-р хуудас/,

          6. Гэрч Б.*******-гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 9-0, 02-04-р хуудас/,

          7. Яллагдагч Б.*******-гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 2-22, 06-07-р хуудас/,

          8. охирогч .ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 63-6*******-р хуудас/,

          9. Яллагдагч Б.*******-гийн ААН банкин дахь ** тоот дансны хуулга /хавтаст хэргийн 2-22-р хуудас/,

          0.Яллагдагч Б.*******-гийн 2020 оны 08 дугаар сарын 2-ний өдөр овд аймгийн Прокурорын газарт хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр гаргасан хүсэлт  /хавтаст хэргийн 4, *******-р хуудас/ болон хавтаст хэрэгт цугларсан бусад бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.

          Шүүхээс тогтоосон хэргийн нөхцөл байдал

          эрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар шүүгдэгч Б.*******- нь овд аймгийн Жаргалант сумын Бугат багийн нутаг дэвсгэрт байрлах “” баарны гадаа 2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдөр согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үед Э.ийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай “Тоёота айлюкс” 2******* маркийн тээврийн хэрэгслийн урд салхины шилийг тэлээгээр цохиж хагалж 40000 төгрөгийн хохирол учруулан улмаар хохирогчид хохирлыг нөхөн төлж барагдуулсан байна.

Мөн хохирогч .ыг “Замын цагдаагийн газарт байна жолооны “С” “Е” ангилал гаргаж өгнө” гэж утсаар ярьж хуурч мэхлэн 2020 оны 03 дугаар сарын *******-ны өдөр ААН банк дахь өөрийн *** тоот дансаар дамжуулан 2 удаагийн гүйлгээгээр .аас *******0000 төгрөг, 2*******0000 төгрөг, нийт 400000 төгрөгийг тус тус шилжүүлэн авч залилсан үйл баримт тогтоогджээ.

          Нэг. Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар

          Шүүх прокуророос шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд, шүүгдэгч Б.*******-г гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцоход “хууль ёсны”, “шударга ёсны”, “гэм буруугийн” зарчмыг тус тус баримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт тогтоогдсон үйл баримт, хэрэгт цугларсан, шинжлэн судалсан нотолгооны ач холбогдол бүхий доорхи нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн гүйцэд, бодит байдлаар нь хянаж харьцуулан судалсны үндсэн дээр үнэлж дүгнэхэд

          . Шүүгдэгч Б.*******- нь овд аймгийн Жаргалант сумын Бугат багийн нутаг дэвсгэрт байрлах “” баарны гадаа 2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдөр Э.ийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай “Тоёота айлюкс” 2******* маркийн тээврийн хэрэгслийн урд салхины шилийг тэлээгээр цохиж хагалж 40000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь дараах нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна. Үүнд:

          Гэрч Э.ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “ 2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдөр овд аймгийн Жаргалант сумын нутаг дэвсгэрт байрлах “” бааранд захирал Базраа, багш Ганпүрэв нарын хамтаар өдрийн 4 цагийн орчимд хоол идэхээр орсон. Ингээд хоол идчихээд баарнаас гараад хүнтэй утсаар ярьчихаад машиныхаа шилрүү харахад урд салхины шил хагарч цуурсан байдалтай байсан. ...оол идээд сууж байхад гаднаас архи уусан гартаа тэлээ барьсан 2*******-30 орчим настай дунд зэргийн нуруутай бордуу царайтай залуу орж ирээд тухайн газрын үйлчлэгч нартай маргасан асуудал гаргаж байсан тэр хүнийг байхаа гэж бодож байна” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн -2-р хуудас/,

          охирогч  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдөр би овд аймгийн төвд нэртэй ресторан баарны гадна өөрийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай хар өнгийн Тоёота айлюкс  маркийн машинаа тавьчихаад уг ресторан руу орж хоол идсэн. ...Тэгээд бид нар уг нэртэй ресторанд орж хоол идчихээд 40 гаруй минутын дараа гараад ирсэн чинь миний машины урд талын салхины шил хагарсан байсан. Тухайн үед бид нарыг ресторан дотор хоолоо хүлээгээд сууж байхад нэг согтуу залуу тэлээгээ барьчихсан  агсам тавьж байгаад гараад явсан юм.Тэгээд би рестораны хяналтын камерыг нь шүүгээд үзсэн чинь дээрх ярьсан согтуу залуу барьж байсан тэлээгээрээ миний машины урд шилийг хагалчихсан байсан. ...Тэр залууг *******- гэдэг юм байна лээ, би сая саналаа. Тэр өдрийн маргааш нь буюу 2020 оны 07 дугаар сарын -ны өдөр эрүүлжүүлэхээс тэр залуу гарч ирээд миний машины салхины шилний мөнгө болох 400000 төгрөгийг бэлнээр надад өгсөн....Надад одоо санал, гомдол нэхэмжлэх зүйл байхгүй. *******- гэх залуу миний хохирлыг тухайн үед нь шийдээд өгсөн. Би хавтаст хэргийн материалтай танилцахгүй. Шүүх хуралд суухгүй. Надад гомдол, санал байхгүй” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 7-8-р хуудас/,

          Яллагдагч Б.*******-гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “...Би Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллагдагчаар татаж байгааг хүлээн зөвшөөрч байна....Би санаж байна.Өөрийнхөө тэлээгээр цохиж хагалсан. ... баарны зөөгч нартай маргалдсан байх тэгээд уурандаа гараад цохисон байна. ...Би хохирлоо бүрэн барагдуулж өгсөн. Дансаар 40000 төгрөг хийсэн, одоо ямар нэгэн хохирол мөнгөний асуудал байхгүй” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 2-22-р хуудас/,

          өрөнгө үнэлсэн талаархи 2020 оны 08 дугаар сарын 3-ны өдрийн Авто машин техникийн үнэлгээний “... Уг автомашинд үзлэг хийхэд урд салхины шил хагарсан байдалтай байлаа.... Үнэлгээгээр тогтоогдсон дүн 40000 төгрөг” гэх тайлан /хавтаст хэргийн 27-р хуудас/,

          2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдрийн Гэмт хэргийн талаархи гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /хавтаст хэргийн 6-р хуудас/,

           Э.ийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай айлюкс машинд үзлэг хийсэн талаархи “...Уг машины салхины шил нь жолоочийн эсрэг талын хагарч жолооч тал руу цуурсан” гэх Тээврийн хэрэгсэлд үзлэг хийсэн 2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдрийн тэмдэглэл /хавтаст хэргийн 7-8-р хуудас/ зэрэг хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаар,

             2. Шүүгдэгч Б.*******- нь хохирогч .ыг овд аймгийн Жаргалант сумын багийн нутаг дэвсгэрт байхад нь түүнд “жолооны “С” “Е” ангилал гаргаж өгнө” гэж хуурч мэхлэн 2020 оны 03 дугаар сарын *******-ны өдөр ААН банк дахь өөрийн *** тоот дансаар дамжуулан  .аас 2 удаагийн гүйлгээгээр *******0000 төгрөг, 2*******0000 төгрөг, нийт 400000 төгрөг шилжүүлэн авч залилах гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь дараах нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна. Үүнд:

          Гэрч .ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “2020 оны 03 дугаар сарын 7-ны өдөр манай найз надад хоёулаа жолооны ангиллаа нэмүүлье, би найдвартай хүн олсон, ажлын 3 хоногийн дотор ангилал нэмж өгөх юм байна гэж хэлсэн. ... Би өөрийн *** дугаарын утаснаас Б.*******- гэдэг хүний *** дугаарын утсанд холбогдож та жолооны ангилал ахиулах хүн мөн үү, таны дугаарыг аас авсан, ангилал ахиулж “С”, “Е” ангилал нэмүүлэх гэсэн юм гэхэд нөгөө хүн би яг одоо Улаанбаатар хотод Замын цагдаагийн газарт явж байна, надад регистрийн дугаар, овог, нэр, цусны бүлэг, жолооны үнэмлэхний дугаар зэргийг мессежээр явуулаадах гэсэн. Дараа нь утсаар ярихад надад танд манай компанийн зүгээс бэлэг болгож “Д” ангилал дарж өгнө гэж хэлсэн юм. Дараа нь надруу утсаар яриад *** тоот дансанд 3*******0000 төгрөг явуулаадах гэхээр нь би мөнгөний боломжгүй болчихоод байна гэж хэлээд өөрийн *** тоот данснаас *******- гэдэг хүний *** тоот дансанд *******0000 төгрөгийг шилжүүлсэн. ...Тэгээд би орой 7:00 цагийн үед өөрийн *** тоот данснаас Б.*******- гэдэг хүний *** тоот дансанд 2*******0000 төгрөгийг шилжүүлсэн. ...Тэгээд 2020 оны 3 дугаар сарын 8-ны өдрөөс хойш утас нь холбогдохгүй болохоор нь Цагдаагийн байгууллагад хандаж байгаа юм” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 64-6*******-р хуудас/,

          охирогч .ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “...Тэр хүн надаас *******0000 төгрөг дараа нь 2*******0000 төгрөг нийт 400000 төгрөг авсан. Мөнгөө шилжүүлсний дараа 2020 оны 03 дугаар сарын 8-ны өдөр над руу *******- гэдэг хүн яриад би овд аймаг руу гарч байна, одоо Лүн дээр явж байна, чи ахдаа 30000 төгрөг явуулаадахаач гэхээр нь би мөнгө төгрөгний боломж байхгүй, мөнгө шилжүүлж чадахгүй гэж хэлсэн. Тэгээд тэрнээс хойш утас нь холбогдоогүй болохоор цагдаагийн байгууллагад дуудлага өгсөн” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 87--р хуудас/,

          Яллагдагч Б.*******-гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “Би эрүүгийн хуулийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллагдагчаар татаж байгааг хүлээн зөвшөөр байна. ...Би 2 удаа дансаар авсан. *******0000 төгрөгөөр нэг удаа, 2*******0000 төгрөгөөр өөрийн эзэмшлийн дансруу хийлгэж авсан. Манай найз дүрмийн багш хийдэг болохоор худлаа хэлээд авсан. ...Би ын хохирол мөнгийг барагдуулж өгөөгүй байгаа ажил хийгээгүй байгаа болохоор мөнгөний боломж байхгүй учраас төлж чадаагүй байна. Удахгүй хохирол мөнгөө бүрэн барагдуулж өгнө” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 06-08-р хуудас/,

          охирогч .ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд хохирогчоор дахин өгсөн “ ...Миний хохирлыг барагдуулж өгөөгүй байгаа. ...Би хохирол мөнгөө хурдан барагдуулж авмаар байна” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 08-р хуудас/,

          ойчбайн ын эзэмшлийн ААН банкин дахь *** тоот дансны  “2020.03.*******-ны өдөр *******84*******36639 тоот дансанд 3:37 цагт *******0000 төгрөг, 9:4 цагт 2*******0000 төгрөгийг тус тус шилжүүлсэн талаарх” Депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга /хавтаст хэргийн 69-р хуудас/,

          *******ийн *******-гийн эзэмшлийн ААН банкин дахь *** тоот дансны  “2020.03.*******-ны өдөр *** тоот данснаас 3:37 цагт  *******0000 төгрөг, 9:4 цагт 2*******0000 төгрөгийн “” гэсэн орлого орсон талаарх” Депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга /хавтаст хэргийн 73-р хуудас/,

          2020 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн Гэмт хэргийн талаархи гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /хавтаст хэргийн 6-р хуудас/,

          охирогч .ын эзэмшлийн гэх ***  дугаартай гар утаснаас 2020 оны 03 дугаар сарын *******-ны өдөр  *** дугаартай утаст хандалт хийсэн талаарх Гар утасны орсон, гарсан ярианы дэлгэрэнгүй хуулга /хавтаст хэргийн 77-р хуудас/,

            овд аймгийн Прокурорын газарт яллагдагч Б.*******-гийн 2020 оны 08 дугаар сарын 2-ний өдөр гаргасан “******* *******- би овд аймгийн Буянт сумын нутагт ******* оны 0 сарын 8-нд төрсөн. 2020 оны 03 дугаар сарын *******-нд овд аймгийн ирэн аас 400000 төгрөг хуурч мэхэлж авсан. Иргэн Б.*******- би иргэн ын хохирлыг нөхөн төлж барагдуулна.” гэх хүсэлт /хавтаст хэргийн 24-р хуудас/,

          Мөн яллагдагч Б.*******-гийн овд аймгийн Прокурорын газарт 2020 оны 08 дугаар сарын 2-ний өдөр гаргасан “******* овогтой *******- би хохирлоо нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн учир *******- надад холбогдох хэргийг би хүлээж байгаа болохоор хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлэж өгнө үү” гэх хүсэлт /хавтаст хэргийн *******-р хуудас/,  хохирогч .ын шүүх хуралдаанд өгсөн мэдүүлэг, шүүгдэгчийн шүүх хуралдаанд гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч өгсөн мэдүүлэг болон хэрэгт цугларсан бусад нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт судалсан нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан үндэслэл, журмаар цуглуулж бэхжүүлсэн, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг зөрчөөгүй, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоож чадсан байх тул хууль ёсны гэж үзэж нотлох баримтаар үнэлэв.

Залилах гэмт хэрэг нь зохиомол байдлыг зориудаар бий болгож бусдыг итгүүлэх, бодит байдлыг гуйвуулах, хуурч, мэхлэх гэх мэтээр бусдын эд хөрөнгийг, эд хөрөнгийн эрхийг үнэ төлбөргүй шилжүүлэн авдаг, хохирогч нь бусдад итгээд сайн дураар эд хөрөнгөө шилжүүлэн өгдөг бөгөөд шүүгдэгч Б.*******-гийн “жолооны үнэмлэхэд С, Е ангилал дарж өгнө, Замын цагдаагийн газарт байна” хэмээн хохирогчийг хуурч мэхлэн дансаар дамжуулж 2 удаагийн гүйлгээгээр 400000 төгрөг шилжүүлж авсан үйлдлийг бусдыг залилах гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзнэ.

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь бага хэмжээнээс дээш хохирол учирсан байхыг шаарддаг бөгөөд шүүгдэгч Б.*******-гийн хохирогч Э.ийн эзэмшлийн машины урд салхины шилийг тэлээгээр цохиж хагалж, салхины шилийг дахин ашиглах боломжгүйг болгож 400000 төгрөгийн хохирол учруулсан  нь Эрүүгийн хуулийн 2.******* дугаар зүйлийн 4 дэх хэсгийн 4.3-т заасан бага хэмжээний хохирлоос /гурван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөг, түүнээс доош/ их байх тул  бусдын эд хөрөнгийг хууль бусаар устгах гэмт хэргийн шинжийг хангасан гэж дүгнэлээ.

Иймд шүүгдэгч Б.*******-гийн овд аймгийн Жаргалант сумын Бугат багийн нутаг дэвсгэрт байрлах “” баарны гадаа 2020 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдөр Э.ийн эзэмшлийн УАЕ улсын дугаартай “Тоёота айлюкс” 2******* маркийн тээврийн хэрэгслийн урд салхины шилийг хууль бусаар устгаж, 40000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн,   мөн хохирогч .ад “жолооны “С” “Е” ангилал гаргаж өгнө” гэж хуурч мэхлэн 2020 оны 03 дугаар сарын *******-ны өдөр ААН банк дахь өөрийн *******84*******36639 тоот дансаар дамжуулан  хохирогчоос 2 удаагийн гүйлгээгээр *******0000 төгрөг, 2*******0000 төгрөг, нийт 400000 төгрөг шилжүүлэн авч залилсан үйлдэл  нь мөн хуулийн тусгай ангийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангасан, овд аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос шүүгдэгчийн үйлдсэн гэмт хэрэгт нь яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн нь үндэслэлтэй байх тул шүүгдэгч Б.*******-г  “бусдын эд хөрөнгийг хууль бусаар устгасны улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан”, “хуурч, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авч залилах” гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн гэм буруутайд тооцох нь зүйтэй байна.

Шүүгдэгч Б.*******-гийн үйлдсэн гэмт хэрэг нь хавтаст хэрэгт цугларсан шүүхийн хэлэлцүүлгээр хэлэлцэгдсэн нотлох баримтаар нотлогдсон, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураар хүлээн зөвшөөрсөн, прокурорын сонсгосон ялыг хүлээн зөвшөөрсөн, гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлыг нөхөн төлсөн, нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсний улмаас үүсэх хууль зүйн үр дагаврыг ойлгосон, хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх хүсэлт гаргасан зэрэг нөхцөл байдал тогтоогдсон нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасан хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэх үндэслэлд хамаарч байх тул шүүх хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэсэн болно. 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт хэлэлцэгдсэн шүүгдэгчид холбогдох эрүүгийн хэрэг нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******.2 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан нотолбол зохих байдлуудыг шалгаж тогтоосон, улсын яллагчийн гэм буруугийн талаархи дүгнэлт нь хэргийн үйл баримттай тохирсон, шүүгдэгч гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрч байна гэж дүгнэлээ.

Шүүгдэгч Б.*******- нь хохирогч Э.өд учруулсан 40000 төгрөгийн хохирлыг төлж барагдуулсан, хохирогч .ад 400000 төгрөгийн хохирлыг төлж барагдуулаагүй болох нь хохирогч, шүүгдэгч нарын мэдүүлгээр тогтоогдож байх тул хохирогч Э.өд төлөх төлбөргүй гэж үзэн, шүүгдэгчээс 400000 төгрөгийг гаргуулан хохирогч .ад олгохоор шийдвэрлэлээ.

Мөн шүүгдэгчийн бусдыг хуурч мэхлэн жолооны үнэмлэхэд ангилал даруулж өгнө хэмээн мөнгө шилжүүлж авсан нь шунахай сэдэлтээр, машины шилийг тэлээгээр цохиж хагалсан идэвхтэй үйлдэл нь гэм буруугийн санаатайгаар тус тус гэмт хэргийг үйлдсэн гэж үзнэ.

           оёр. Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

Шүүгдэгч Б.*******- нь урьд нь гэмт хэрэгт холбогдож ял шийтгүүлж байгаагүй болох нь “Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас”-аар /хавтаст хэргийн 30-р хуудас/ нотлогдож байгаа ба Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.******* дугаар зүйлийн дэх хэсэг,  мөн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

Шүүгдэгч Б.*******-гийн хувийн байдлын талаар гэрч Д.Батсайханы мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “Б.*******- нь намбатай, ажилч хөдөлмөрч, бага насаа овд аймгийн Буянт суманд өнгөрөөсөн хүнд тусархаг, ааш зан сайтай хүүхэд байгаа юм. Б.*******- нь ******* онд овд аймгийн Буянт суманд төрсөн, одоо настай, ...эхээс 3, айлын 2 дахь хүүхдэд, ...бүрэн дунд боловсрол эзэмшсэн, ...цэргийн алба хаасан, одоо ээж, дүү нартайгаа хамт Улаанбаатар хотод амьдарч байгаа....Урьд өмнө гэмт хэрэг, зөрчилд холбогдож байгаагүй. Энэ жил харин асуудал гаргаад хэд хэдэн удаа цагдаагийн байгууллагаар шалгагдаж яваад байгаа” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 2*******-р хуудас/,

Гэрч О.үрэлцоожийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “...Б.*******- нь намбатай, ажилч хөдөлмөрч, бага насаа овд аймгийн Буянт суманд өнгөрөөсөн хүнд тусархаг, ааш зан сайтай ах байгаа юм. Би оюутайн байхаасаа *******-тай хамт байсан.” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн *******-р хуудас/ зэрэг нотлох баримт хэрэгт цугларсан байна.

Шүүгдэгч Б.*******-г шүүх гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон тул эрүүгийн хариуцлага гарцаагүй байх, тухайн хүний үйлдсэн гэмт хэрэг, гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байх  шударга ёсны зарчмыг баримтлан шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдаж, шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгосон дээрх нотлох баримтуудыг үндэслэн шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ цээрлүүлэх, дахин гэмт хэрэг үйлдэхээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор урьд ял шийтгүүлж байсан хувийн байдал, гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учруулсан хохирол, хор уршиг, нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, учруулсан хохирлыг нөхөн төлсөн, нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураар хүлээн зөвшөөрсөн, прокурорын сонсгосон ялыг хүлээн зөвшөөрсөн,  гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсний улмаас үүсэх хууль зүйн үр дагаврыг ойлгосон байдал, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгчийн гаргасан хүсэлт зэргийг тус тус харгалзан шүүх хуралдаанд улсын яллагчийн гаргасан санал, дүгнэлтийн хүрээнд шүүгдэгчийн эрх зүйн байдлыг дордуулахгүйгээр эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэж шийдвэрлэх нь зүйтэй байна.  

Иймд шүүгдэгч Б.*******-г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт  зааснаар таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 төгрөгийн торгох ял, мөн хуулийн тусгай ангийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 төгрөгийн торгох ялаар тус тус шийтгэв.

 Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан шүүгдэгч Б.*******-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт  зааснаар оногдуулсан таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 төгрөгийн торгох ялд, мөн хуулийн тусгай ангийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 төгрөгийн торгох ялыг нэмж нэгтгэн шүүгдэгчийн нийт эдлэх торгох ялын хэмжээг нэг мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний 000000 төгрөгөөр тогтоож,  шүүгдэгчийн эрхэлсэн тодорхой ажилгүй байдлыг харгалзан уг торгох ялыг  6 сарын хугацаанд  хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож, шүүхээс тогтоосон хугацаанд торгох ялыг биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солих учиртайг  тайлбарлаж, торгох ялын биелэлтэд хяналт тавихыг шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагад даалгаж шийдвэрлэв.

Эрүүгийн дугаартай хэрэгт дугаартай хэргийг нэгтгэснийг, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирүүлсэн зүйлгүй, шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгчээс гаргуулвал зохих хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, хохирогч Э.өд 40000 төгрөгийн хохирлыг төлж барагдуулсан болохыг тус тус дурдаж, шүүгдэгч Б.*******-гаас 400000 төгрөг гаргуулан хохирогч .т олгож, шүүгдэгчид шүүхийн дуудсан цагт хүрэлцэн ирэхгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд саад учруулахгүй байх зорилгоор урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болох хүртэл хэвээр үлдээж шийдвэрлэлээ.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  7.4 дүгээр зүйлийн , ******* дахь хэсэг, 36. дүгээр зүйлийн , 36.2 дугаар зүйлийн , 2, 4 дэх хэсэг, 36.6, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйлийн , 2, 4, ******* дахь хэсэг, 36.0 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон  ТОГТОО нь:

          . Шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******-г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан “бусдын эд хөрөнгийг  хууль бусаар устгасны улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан” гэмт хэрэг,

           Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан “хуурч, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авч залилах” гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай. 

          2. Шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 /таван зуун мянга/ төгрөгийн торгох ял,  Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 /таван зуун мянга/ төгрөгийн тус тус торгох ял шийтгэсүгэй.

          3.  Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан, шүүгдэгч Б.*******-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 төгрөгийн торгох ялд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний *******00000 төгрөгийн торгох ялыг нэмж нэгтгэн түүний нийт эдлэх торгох ялыг нэг мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний 000000 /нэг сая/  төгрөгөөр тогтоосугай.

          4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн *******.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Б.*******-д оногдуулсан нэг мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний 000000 /нэг сая/ төгрөгийн торгох ялыг 6 /зургаа/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлсүгэй. 

*******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн *******.3 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт  зааснаар ялтан торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд  биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солих учиртайг шүүгдэгч Б.*******-д  тайлбарласугай.

6. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497., *******0 дугаар зүйлийн *******0.-д зааснаар шүүгдэгч Б.*******-гаас  400000 /дөрвөн зуун мянга/ төгрөг гаргуулан хохирогч .т олгосугай.

7. Шүүгдэгч Б.*******-д оногдуулсан торгох ялын биелэлтэд хяналт тавихыг овд аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газар-4*******7 дугаар нээлттэй, хаалттай хорих ангид даалгасугай.

8. Эрүүгийн  дугаартай хэрэгт эрүүгийн  дугаартай хэргийг нэгтгэсэн, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирүүлсэн зүйлгүй, битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгчээс гаргуулах  хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй,  шүүгдэгч цагдан хоригдсон хоноггүй, иргэний баримт бичиг шүүхэд шилжиж ирээгүй, хохирогч Э.өд 40000 төгрөг төлсөн болохыг тус тус дурдсугай.

9.Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчин төгөлдөр болох бөгөөд шүүгдэгч Б.*******-д урд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үлдээсүгэй.  

0. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлийн , .2 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг гардан авсан буюу хүргүүлснээс хойш 4 хоногийн дотор  шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар овд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай. 

 

 

 

 

                          ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                    Ө.БАЫТБЕК