2020         12         25                                   2020/ШЦТ/12

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

            Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ С.Пүрэвсүрэн äàðãàëæ,

          шүүх хуралдааны нарийн áè÷ãèéí äàðãà А.Солонго,

          óëñûí ÿëëàã÷ : Ц.Гантулгабат,

         шүүгдэгч өөрийгөө өмгөөлж оролцов:

          ø¿¿ãäýã÷ Б.М íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä íýýëòòýé õèéñýí ø¿¿õ õóðàëäààíààð,

          Баянзүрх дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт Б.М-т холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð õÿíàí øèéäâýðë¿¿ëýõýýð ирүүлсэн эрүүгийн 2006 03609 2920 дугаартай хэргийг 2020 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдөр хүлээн авч хянан õýëýëöýâ.    

            Ø¿¿ãäýã÷èéн áèåèéí áàéöààëò:

   Шүүгдэгч :Монгол улсын иргэн, Б.М 1997 оны 8 дугаар сарын 14-ний өдөр *** аймгийн *** суманд төрсөн, 23 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, компьютер, график дизайн мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 7, эцэг, эх, эгч, дүү нарын хамт *** тоотод оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавъяа шагналгүй, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй, /

            Õîëáîãäñîí õýðãèéí òàëààð: /ßëëàõ ä¿ãíýëòýä äóðäñàíààð/

Б.М нь 2020 оны 08 дугаар сарын 12-ны өдөр *** нутаг дэвсгэрт иргэн Г.Ц-ийн гээгдэл эд хөрөнгө болох Самсунг А-51 маркийн гар утсыг бусдын өмчлөл, эзэмшилд байгааг мэдсээр байж завшиж, бусдад 850.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëàâ. Үүнд:

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ø¿¿ãäýã÷ Б.М ìýä¿¿ëýõäýý: “…Мэдүүлэг өгөхгүй. Мөрдөн шалгах ажиллагаанд бүгдийг үнэн зөвөөр мэдүүлсэн. Нэмж ярих зүйлгүй.” гэв.   

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /хх-н 7/, мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд хохирогч Г.Ц-ээс мэдүүлэг авсан тэмдэглэл /хх-н 9-12/, мөрдөн шалгах ажиллагаанд гэрч О.Ц-гээс мэдүүлэг авсан тэмдэглэл /хх-н 13-14/, мөрдөн шалгах ажиллагаанд гэрч Л.Б-гаас мэдүүлэг авсан тэмдэглэл /хх-н 15-16/, мөрдөн шалгах ажиллагаанд гэрч Б.Н-аас мэдүүлэг авсан тэмдэглэл /хх-н 18-19/, “хос итгэл төгс” ххк-ийн шинжээчийн дүгнэлт /хх-н 35/, мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд яллагдагчаар Б.М-аас мэдүүлэг авсан тэмдэглэл /хх-н 21-22, 45-46 /, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хх-н 49/, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /хх-н 51/, хохирогчийн хүсэлт /хх-н 58/ зэрэг болно. 

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò øèíæëýí ñóäàëñàí äýýðõ íîòëîõ áàðèìòóóä áîëîí õýðýãò àâàãäñàí áóñàä áè÷ãèéí íîòëîõ áàðèìòóóäûã Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй áàéíà ãýж үзээд ø¿¿õ òàë á¿ðýýñ íü á¿ðýí, áîäèòîé хянасаны үндсэнд ТОДОРХОЙЛОХ нь:

            Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí ïðîêóðîðûí ãàçðаас Б.М-ыг  2020 оны 8 дугаар сарын 12-ны өдөр *** дэвсгэрт иргэн Г.Ц-ийн гээгдэл эд хөрөнгө болох Самсунг А-51 маркийн гар утсыг бусдын өмчлөл, эзэмшилд байгааг мэдсээр байж завшиж, бусдад 850.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр шүүхэд èð¿¿ëæýý.    

Шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1, 4 дэх хэсэгт тус тус заасан журмыг баримтлан хэргийг хянан шийдвэрлэв.  

Шүүхээс шүүгдэгч Б.М нь 2020 оны 8 дугаар сарын 12-ны өдөр *** нутаг дэвсгэрт иргэн Г.Цийн гээгдэл эд хөрөнгө болох Самсунг А-51 маркийн гар утсыг бусдын өмчлөл, эзэмшилд байгааг мэдсээр байж завшиж, бусдад 850.000 төгрөгийн хохирол учруулсан áîëîõ íü дараах нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна гэж үзэв. Үүнд:     

Мөрдөн шалгах ажиллагааны үед  хохирогч Г.Ц-ийн өгсөн: “...2020 оны 8 дугаар сарын 12-ны шөнө 23 цаг 40 минутын орчимд хамт *** ХХК-д хамт ажилладаг Б гэх эрэгтэй, Ц гэх эмэгтэй, Б гэх эмэгтэй, Н гэх эмэгтэй, Э гэх эмэгтэй, Б гэх эмэгтэй, С гэх эрэгтэй, С ахын дүү гэх автомашин бариад явсан залуу бид  хажууд байдаг Home plaza –гаас гараад хороолол орох гээд явсан. Тэгээд Б гэдэг ажлын газрын хүний гэрийн гадна очоод буцаад бүгд Амгаланд Э гэх хамт ажилладаг хүний гэрт ирсэн. Тэнд Б бид хоёр хоноод бусад нь гэр бүлийн хамаарал бүхий харилцаатай хүн болох  хүмүүс лүүгээ явсан. Б-ийн гэрийн гадаа оччихоод буцаад бүгд автомашинд суухад би өөрийн эзэмшлийн Samsung A-51 маркийн 352349118045504, 352350118045502 дугаарын имей кодтой, ***  дугаар ашиглаж байсан гар утсаараа Ц гэх хүн рүү 20.000 төгрөг шилжүүлчихээд гар утсаа бариад сууж байсан. Тэгээд бүгд гаднаас орж ирээд Б гар утсаа хаячихваа гэхээр нь хаяхгүй ээ гэж хэлээд арагшаа эргээд өөрийнхөө цүнх рүү хийх гэж байгаад болиод Бгийн жижиг үүргэвч рүү хийсэн юм. Тэгээд бүгд хөдлөөд яваад  Э эгчийн очиж хоноод маргааш өглөө нь гар утас хаана байна гээд хүмүүсээс асуухад мэдэхгүй гээд байсан.” гэх мэдүүлэг /хх-н 11-12/,

Мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрч О.Ц-гийн өгсөн: Дарь-Эх рүү Б-ийг буулгаж өгөх гэж яваад замдаа 2 литрийн Сэнгүр пиво уусан. Тэгээд Б-ийг гэрийнх нь гадна буулгаад Ц миний данс руу 20.000 төгрөг шилжүүлсэн тэгэхдээ гар утсаа бариад автомашин дотор сууж байсан.” гэх мэдүүлэг /хх-н 13-14/,

Мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрч Л.Б-гийн өгсөн: ...Б бид хоёр бас автомашинаас бууж утсаар ярьчихаад эргээд автомашиндаа суухад Б.Б эгч хаалга цоожтой байна гээд буцаад бид нартай хамт суугаад наран-амгаланд Э эгчийнд ирсэн. Би Ц-ийн утсыг тэр ерөөсөө хараагүй ээ. Сүүлд групп чатанд гар утсаа хайж чат бичсэн байсан...” гэх мэдүүлэг /хх-н 15-16/,

Мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрч Б.Н-ы өгсөн: ...би  маргааш өглөө нь Ц-ийг гар утас байна уу гэж нөхөр лүүгээ яриад асуухад манай нөхөр үзсэн, алга байна гэж хэлсэн.” гэх мэдүүлэг /хх-н 17-18/,

Мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрч Б.М-ын өгсөн: ...  Амгалан төмөр замын ногоон байранд Т эгчийнд ирээд бүгд автомашинаас буугаад гэрт орсон. Гэрт нь нэг шил архи бүгд хувааж уучихаад хамгийн түрүүнд Б, Б хоёр явсан. Дараа нь би, манай эхнэр Н, Ц эгч, жолооч М бид 4 яваад Ц эгчийг ботаникт буулгачихаад бид гурав гэртээ харьсан.” гэх мэдүүлэг /хх-н 22-23/,

            2020 оны 11 дүгээр сарын 09-ний өдрийн №01/08 дугаартай “... Үнэлгээний нийт дүнг 850.000 төгрөгөөр тогтоов “ гэсэн шинжээчийн дүгнэт /хх-н 36/,

Мөрдөн шалгах ажиллагааны үед Б.М-ын өгсөн: ... Удалгүй би айлаас түрүүлж гарч ирэхэд машины зүүн урд талд Самсунг А-51 маркийн гар утас байсныг авсан. Тухайн өдөр надаас хэн нэгэн гар утасны талаар асуугаагүй харин маргааш нь буюу 2020 оны 08 дугаар сарын 13-ны өдөр Ц над руу утсаар холбогдож “ миний утас байна уу” би утсаа хаячихсан байна гэж хэлсэн би мэдэхгүй гэж хэлсэн.” гэх мэдүүлэг /хх-н 45-46/,зэрэг хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар хангалттай тогтоогдож байна гэж үзэв. 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Б.М нь гээгдэл эд хөрөнгийг бусдын эзэмшилд байгааг мэдсээр байж завшсаны улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар хангалттай нотлогдож, шүүгдэгч нь гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрч, түүний улмаас үүсэх хууль зүйн үр дагаварыг ойлгож, хохирогчтой эвлэрсэн, прокурорын сонсгосон ялыг хүлээн зөвшөөрñºí зэрэг íºõöºë байдлуудыг хянан хэлэлцээд Б.М-ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гээгдэл эд хөрөнгийг бусдын эзэмшилд байгааг мэдсээр байж завшсаны улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэмт хэрэгт гэм буруутай болохыг  тогтоож, прокурорын саналыã харгалзан түүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж шийдвэрлэв.

Шүүхээс ø¿¿ãäýãч Б.М-т ял шийтгэл оногдуулахдаа тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирогчтой эвлэрсэн зэргийг ял хөнгөрүүлэх нөхцөл тогтоогдож байгааг харгалзан үзэв.

Эрүүгийн хуулийн 6.6 дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдсонгүй гэж үзэв.  

Ýíý õýðýãò эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, áèò¿¿ìæëýãäñýí õºðºíãºã¿é, øүүгдэгч нь öàãäàí õîðèãäñоí хоноггүй áîëîõûã тус тус äóðдàâ.

Хохирогч “... гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйл байхгүй” /хх-н 58/ гэх хүсэлтээ бичгээр өгсөн байх тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дугаар зүйлийн 2, 3, 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10, 36.13, 38.1 дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь: 

            1. Б.М-г гээгдэл эд хөрөнгийг бусдын  өмчлөл, эзэмшилд байгааг мэдсээр байж завшсаны улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болохыг тогтоосугай.  

2. Эрүүгийн хуулийн òóñãàé ангийн 17.5 дóãààð зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар Б.М-ыг 450 íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé буюу 450.000 /дөрвөн зуун тавин мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар øèéòãýñ¿ãýé.  

3. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí ерөнхий ангийн 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 4 дэх хэсэгт çààñíààð Б.М-т оногдуулсан 450 íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé буюу 450.000 /дөрвөн зуун тавин мянган/ төгрөгөөр òîðãîõ ÿëûг 3 /гурав/ сарын дотор хэсэгчлэн төлүүлэхээð òîãòîîñóãàé.     

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар Б.М нь òîðãîõ ÿëûã шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг сануулсугай.

5. Ýíý õýðýãò эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, áèò¿¿ìæëýãäýн èðñýí ýä õºðºíãºã¿é, Б.М нь öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, бусдад төлөх төлбөргүй áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

            6. Шийтгэх тогтоолыг ýñ çºâøººðâºë улсын яллагч, ø¿¿ãäýã÷, õîõèðîã÷, өмгөөлөгч íàð шүүхийн øèéäâýðèéã ãàðäàí авснаас хойш, эсхүл энэ хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол гаргах, óëñûí ÿëëàã÷, äýýä øàòíû ïðîêóðîð Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд эсэргүүцýл áè÷èõ ýðõòýéã дурдсугай. 

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэрт гомдол, эсэргүүцэл гаргасан тохиолдолд шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүхийн шийдвэр хуулийн хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Б.М-т урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй. 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                        С.ПҮРЭВСҮРЭН